1. ¿Tiko Jyobaa kyaj xyˈijxkijpxyëm mëdë wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm?

JYOBAA, ixy kaˈixy ojts tijaty dyajkojy axtë naxwinyëdë jäˈäy, kyaj jyaˈˈatyë jäˈäy diˈib tuknax. Päätyë Jyobaa ninäˈä xykyaˈijxkijpxyëm mëdë wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë yˈijxypy ti japˈäjtp mä jot korasoon (1 Sam. 16:7). Nan nyijäˈäwëp ti mbäät nduˈunëm oy, ti diˈib kyaj nmëmadakëm ets wiˈix të nyaˈk të nbajtëm. Kyaj xytyukˈanaˈamëm diˈib kyaj mbäät nduˈunëm. Tsojkëp nbanëjkxëmë Jyobaa yˈijxpajtën ets nnayˈijxëm extëm yëˈë xyˈijxëm. Pën nduˈunëm duˈun, ta nyajnigëxëˈëgäˈänëm ko “tapë jot winmäˈäny” ets kyaj nëjkx nnayjyäˈäwëm mëj këjxm o nayjyäämˈijx naynyääxˈijxëm (Rom. 12:3, TNM).

2. ¿Tiko kyaj yˈoyëty ets nnayˈijxkijpxyëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm?

² Kyaj wyiˈixëty ko nenduˈun jantsy oy nˈëwäˈkxäˈän ngäjpxwäˈkxäˈänëm extëm näägë nmëguˈukˈäjtëm (Eb. 13:7). Pes ko duˈun nduˈunëm, mbäät xypyudëjkëm parë mas oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm (Filip. 3:17). Oy ko niˈˈijxtutëm wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm jantsy oy dyaˈëxpëky tuˈugë jäˈäy, per tëgatsy ko net jeˈeyë mëët nayˈijxkijpxyëyäˈänëm, yëˈë ko mbäät naywyinaxëjäˈäwëm ets axtë nnayjyäˈäwëm ko kyaj ti ntsoowˈäjtëm. Extëm të nˈijxëm mä jatuˈukpë artikulo ko nnayˈijxkijpxyëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, mbäät nenduˈun kyaj oy nekyˈijtëm mëdë Jyobaa. Päätyë Jyobaa tsuj yajxon xyˈanmäˈäyëm: “Waˈan niduˈuk niduˈuk tˈixy tijaty këˈëm tyuumpy, ets ta net këˈëm ttukxondäˈägët tijaty yëˈë tyuumpy, ets kyaj nyayˈijxkijpxyëdët mëdë wiink jäˈäy” (Gál. 6:4, TNM).

3. ¿Tijaty agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm nuˈun kujk nwimbajtëm?

³ Jyobaa tsyojkypy ets niˈamukë nyajpatëm agujk jotkujk mä nduˈunëm ja tyuunk. Extëm nˈokpëjtakëm, waˈan të nnëbajtëm  ets jantsy jotkujk nnayjyäˈäwëm ko duˈun të nduˈunëm. Këˈëm duˈun ojts nduknibëjtakëm mët ko ntsojkëmë Jyobaa. Nˈokwinmäˈäyëm tijaty kujk nduˈunëm. ¿Waˈan mas niˈigyë tyam ndukxondakëm ko ngäjpxëm ets nˈëxpëjkëmë Biiblyë? ¿Waˈan niˈigyë nmënuˈkxtakëmë Jyobaa winë ääw winë jot? (Sal. 141:2). ¿Waˈan nenduˈun mas niˈigyë të njäjtëm wiˈixë jäˈäy nmëtmaytyaktsoˈonëm ets wiˈix nyajtuˈunëm ja tuumbajn mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm? ¿Waˈan të nˈijxëm wiˈixë Jyobaa të xypyudëjkëm parë mas oy nigëbäjkˈäjtëmë familyë o wiˈix oy nˈuˈunktääkˈäjt nˈuˈunkteetyˈäjtëm? Ko nˈijxëm tijaty kujk nduˈunëm, mbäädë net agujk jotkujk njantsy nyayjyäˈäwëm.

4. ¿Ti nˈixäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

⁴ Mbäät nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm parë nenduˈun nyayjyawëdët agujk jotkujk mä tmëdundë Jyobaa ets kyaj nyayˈijxkijpxyëdët mëdë wiinkpë myëguˈuktëjk. Mä tyäˈädë artikulo nˈixäˈänëm wiˈixë tääk teety mbäät tpudëkëdë yˈuˈunk yˈënäˈk, wiˈixë kasäädë jäˈäy mbäät nyaybyudëkëdë nixim niyam, ets wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuundëp mëjjäˈäy mbäät tpudëkëdë myëguˈuktëjk diˈib mä kongregasionk. Nenduˈun nˈixäˈänëm tuˈuk majtskë ëwij käjpxwijën diˈib mbäät xypyudëjkëm niduˈuk niduˈuk parë ndukniwijtsëm ti ndunäˈänëm.

5. ¿Ti kyaj mbäät ttundë tääk teety extëm jyënaˈanyë Efesios 6:4?

⁵ Tääk teety kyaj mbäät tˈijxkijpxyëdë yˈuˈunk yˈënäˈk mëdë wiinkpë myëguˈuktëjk ets kyaj mbäät ttukˈanaˈamdë diˈib kyaj tmëmadäˈäktët. Yëˈë ko pën yˈijxkijpxyëdëbë yˈuˈunk yˈënäˈk, mbäädë net axëëk tjantsy yajnayjyawëdë (käjpxë Efesios 6:4, TNM). * Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Sachiko, * jyënaˈany: “Xyˈanmääytyëts ja nmaˈestrëtëjk parëts mas oyë ngalifikasion njuudët këdiinëmëts ja nmëguˈuktëjk. Ja ndäägëts, nan xyˈanmääyëts parëts niˈigyë njotmoˈoyët ja eskuelë, duˈunëts ndukˈixët ja nmaˈestrëty ets ja ndeetyëts diˈib kyaj tyestiigëty ko xypyudëjkëbëts kots nDestiigëˈaty. Ets nan tsyojk parëts oyatyë ngalifikasion njuudët mätsë eksamen, per kyajtsë nety mbäät nmëmadaˈaky. Oyëts tëëyëp njaˈeskuelëpëtsëëmnë, per näˈäty, winmaabyëts ko kyaj jyawë Jyobaa dyajtsobääty tijatyëts ndukmëduumpy”.

6. ¿Ti mbäädë tyääk teety tyukniˈˈixëdë extëm jyënaˈanyë Salmo 131:1, 2?

⁶ Tääk teety, mbäät mëjwiin kajaa tyukniˈˈixëdë  extëm jyënaˈanyë Salmo (käjpxë Salmo 131:1, 2, TY). * Rey David duˈun jyënany: ‘Ni yëˈëjëts ngaˈˈatsoky yëˈë mëjpë këjääbë mëdiˈibëts käˈäp nˈaˈixë nbäädëtyën’. David agujk jotkujk nyayjyäˈäwë mët ko yˈijty yujy tudaˈaky. Etsë yˈixpajtënë, mbäät pyudëkëdë tääk teety parë yˈittët yujy tudaˈaky ko tˈixtët tijaty mbäät tmëmadäˈäktë, per nenduˈun tijaty mbäät ja yˈuˈunk yˈënäˈk tmëmadäˈäktë. Pääty, ko netyë tääk teety ti ttuknibëjtäägëdë parë ttundët ja yˈuˈunk yˈënäˈk, tsojkëp tˈixtët ti mbäät tmëmadäˈäktë ets ti kyaj, net ja yˈuˈunk yˈënäˈk nyayjyawëdët jotkujk. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Marina, jyënaˈany: “Ndäägëts ninäˈäts ojts xykyaˈijxkijpxyë mëdëts ja nidëgëëkpë nmëgaˈax ets ni mëdë wiinkpë ënäˈkuˈunk. Niˈigyëts ojts xytyukniˈˈixëdë ko wiˈixëm nmëdäjtëmë jäˈäyˈäjtën ets ko niˈamukë Jyobaa xyajtsobatëm. Kots duˈunë ndääk xypyudëjkë, tats kyaj nnayˈijxkijpxyëty mëdë wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm”.

7, 8. ¿Wiˈix ja yetyëjk kasäädë mbäät tmëjˈixy ja kyudëjk?

⁷ Ja yetyëjk kasäädë diˈib Dios mëduump, tsojkëp tmëjˈixtët ja kyudëjk (1 Peed. 3:7). Tyääbë yëˈë yˈandijpy ko tsojkëp tsuj yajxon dyajnayjyawëdët ets tmayˈat twintsëˈëgët. ¿Wiˈix mbäät duˈun ttundë? Ko ttukˈixtët ko yajtsobattëp, kyaj ttukˈanaˈamdët diˈib kyaj mbäät tmëmadäˈäktë ets kyaj tˈijxkijpxyëdët mëdë wiinkpë toxytyëjk. ¿Tiko kyaj yˈoyëty? Min nˈokˈijxëmë yˈijxpajtënë nmëguˈukˈäjtëm Rosa. Ja myëmëjjäˈäy kyaj Tyestiigëty, xëmë yˈijxkijpxyëty mëdë wiinkpë toxytyëjk. Kom axëëgaty jyantsy myëgajpxyëty, ta netë Rosa nyayjyawëty ko kyaj pën yajtsobäätyëty ets wyinmay ko kyaj pën tsyokyëty. Yëˈë jyënaˈany: “Janääm jatsojkëts nyajtukjamyatsäˈäny ko xyajtsobatpëtsë Jyobaa”. Per ja yetyëjkëty diˈib Dios mëduundëp, myëjˈijxtëbë kyujëën kyudëjk, pes nyijäˈäwëdëp ko pën kyaj oy yˈittë mëdë kyudëjk nan kyaj mbäät oy yˈittë mëdë Jyobaa. *

⁸ Yetyëjk kasäädë diˈib myëjˈijxypyë kyudëjk, tsuj yajxon tnigajpxy tnimaytyaˈaky, yˈanmaapy ko tsyojkypy ets myëjkumaapy (Prov. 31:28). Duˈunën ttunyë myëmëjjäˈäyë Katerina, diˈib të yajmaytyaˈaky mä jatuˈukpë artikulo, yëˈë diˈib pudëjkëp parë kyaj nyekynyayjyawëdët ko kyaj pën yajtsobäätyëty. Ko Katerina myutskˈäjty, ja tyääk jäämˈijx nääxˈijxë ets xëmë ojts yˈijxkijpxyëty mëdë wiinkpë toˈoxyˈënäˈkuˈunk ets ja myëtnaymyaayëbëty. ¿Wiˈix yˈaxëktuunë Katerina? Xëmë ojts nyayˈijxkijpxyëty mëdë wiinkpë myëguˈuktëjk oyë nety të tjanijäˈäwënë tëyˈäjtën. Per ja myëmëjjäˈäy, nan pyudëjkë parë kyaj nyayˈijxkijpxyëdët mët ja myëguˈuktëjk ets parë nyayajtsobäädëdët. Yëˈë jyënaˈany: “Ja nmëmëjjäˈäyëts xytsyojkpëts, ets xyˈanmaabyëts ko oyëts tijaty nduny ets xynyinuˈkxtakëbëts. Nan xytyukjamyajtspëts wiˈixë Jyobaa jantsy oy jantsy tsuj jyaˈayˈaty ets yëˈë diˈibëts net xypyudëjkëp parëts kyaj duˈun nekywyinmayët”.

9, 10. ¿Wiˈixë mëjjäˈäytyëjk tpudëjkëdë tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety jantsy nayˈijxkijpxyëdëp mëdë myëguˈuktëjk?

⁹ ¿Wiˈix mbäädë mëjjäˈäy tpudëkëdë pënaty nayˈijxkijpxyëdëp mëdë myëguˈuktëjk? Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈaky tuˈugë kiixy diˈib xyëwˈäjtypy Hanuni. Ko myutskˈäjty, kyaj ijty pën yˈanëˈëmxëty ko oy tijaty ttuny, yëˈë jyënaˈany: “Jantsy wintsoytyuˈunëts ijty ets duˈunëts nnayjyäˈäwë ko kyajts ti njaty nnijawë kots nnayˈijxkijxpxyëty mëdë wiinkpë ënäˈkuˈunk. Määbëts njamyetsy, xëmëts nnayˈijxkijpxyëty mëdë wiink jäˈäy”. Oyë Hanuni ojts jyanëbajnë,  duˈunyëm nyayˈijxkijpxyëty mëdë myëguˈuktëjk, ets ko duˈun ttuny, yëˈë diˈibë net yajnayjyäˈäwë ko kyaj nëgoo ti ttuny mä kongregasionk. Per tyam, jantsy agujk jotkujk tyuny prekursoora. ¿Ti pudëjkë parë dyajtëgäjtsyë jyaˈayˈäjtën?

¹⁰ Hanuni jyënaˈany ko tsuj yajxon pyudëjkëdë mëjjäˈäytyëjk. Anmääyëdë ko yajtsobatëdëp mä ja tuˈukmujkën ets ko jantsy oy tijaty ttuny. Hanuni jyënaˈany: “Ja mëjjäˈäytyëjkëty xytyuknipëjktëts näˈäty parëts nbudëkët nääk ja nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety yajtëgoyˈäjttëp. Ko duˈun ttuundë, tats nnayjyäˈäwë ko xyajtëgoyˈäjttëbëtsë nmëguˈukˈäjtëm mä kongregasionk. Njamyejtsypyëts ko ja mëjjäˈäytyëjkëty kyuˈëˈëw kyukäjpxëdë kots nbudëjkë näägë ënäˈktëjk ets tats ojts xytyukwingugäjpxë 1 Tesalónikʉ 1:2, 3. Tyäˈädë tekstë xytyimˈajäjt xytyimjotjäjtëts. Kots duˈunë mëjjäˈäytyëjk xypyudëjkëdë, tats nbëjkyë kuentë ko tuumbëts mä kongregasionk”.

11. Extëm jyënaˈanyë Isaías 57:15, ¿wiˈix mbäät nbudëjkëm “pënaty nayjyäˈäwëdëp amäˈäts tukmäˈätsë”?

¹¹ (Käjpxë Isaías 57:15). * Jyobaa nëgooyë tmëmääy tmëdäjnë “pënaty nayjyäˈäwëdëp amäˈäts tukmäˈätsë”. Niˈamukë mbäät nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm diˈib duˈun nayjyäˈäwëdëp, kyaj yëˈëyëtyë mëjjäˈäytyëjk. Tuk pëky wiˈix mbäät nbudëjkëm, yëˈë ko naytyukjotmaytyuˈunëm winë ääw winë jot. Jyobaa tsyojkypy ets nyajnigëxëˈkëm nuˈunën ttsokyë yˈuˈunk yˈënäˈk (Prov. 19:17). Ja tuk pëky wiˈix mbäät nbudëjkëm, yëˈë ko nˈijtëm yujy tudaˈaky ets kyaj nnaytyukmëjjäˈäwëm mët ko tijaty njäjt nnijäˈäwëm. Duˈun kyaj ja nmëguˈukˈäjtëm tjawëdët ja naywyinaxë. Pes ëtsäjtëm nyajtunäˈänëm ja wijyˈäjtën ets tijaty njäjt nnijäˈäwëm parë nnaybyudëjkëm nixim niyam mëdë nmëguˈukˈäjtëm (1 Peed. 4:10, 11).

12. ¿Tiko oytyim pënëty mëdë Jesus yajpäädany? (Ixë dibujë diˈib miimp mä rebistë nyiˈak).

¹² Mbäät mëjwiin kajaa xypyudëjkëmë yˈijxpajtënë Jesus ko nˈijxëm wiˈix jyaˈayˈajty mët ja yˈëxpëjkpëty, ets mbäädë net duˈun njäˈäyˈäjtëm mëdë wiinkpëty. Nipënë nety duˈun kyajäˈäyˈaty extëmë Jesus, diˈib maˈkxtujk ets yujy tudaˈaky (Mat. 11:28-30). Jesus kyaj nyaytyukmëjjäˈäwë ko tjaty tnijawë tijaty ets ko kyuwijˈyëty. Ko dyaˈëxpëjkyë jäˈäy, wingëjxy ojts tmëtmaytyaˈaky ja diˈibë nety kyaj tijaty tmëjat tmënijawëdë ets yëˈë yajtuunë ijxpajtënë diˈib ojts yˈajäˈt jyotjäˈtëdë (Luk. 10:21). Jesus yajnayjyäˈäwë jäˈäyëty ko yajtsobatëdëbë Dios, kyaj jyaˈayˈajty extëm pënatyë nety nyiwintsënˈäjttëbë relijyonk (Fwank 6:37). Xëmë tmëjˈijxy oytyim pënëty.

13. ¿Tiko njënäˈänëm ko Jesus tsyojk ja yˈëxpëjkpëty ets jantsy oy dyajnayjyäˈäwëdë?

¹³ Jesus tsyojk ja yˈëxpëjkpëty ets jantsy oy dyajnayjyäˈäwëdë, pes nyijäˈäwëbë nety ko kyaj tuknax tmëdattë wijyˈäjtën ets wiˈixëm yaˈix yajpäättë. Pääty kyaj tuknax ttuunkmooy ets nan kyaj nety tuknax ttunäˈändë ja Diosë tyuunk. Perë Jesus yajtsobat tijaty tyuundë niduˈuk niduˈuk. Ets mbäät yajxon nˈijxëm ko jyaygyujkëbë nety wiˈix yaˈix yajpäättë ja yˈëxpëjkpëty ko tmaytyaky ja ijxpajtën mä ja talentë. Mä tyääbë ijxpajtën tmaytyaky tuˈugë wintsën diˈib niduˈuk niduˈuk tyuunkmooy ja tyuumbë “extëm mbäät tmëmadaˈaky”. Nimajtskë tyäˈädë mëduumbë jantsy oy tyuundë, per tuˈuk diˈib mas niˈigyë ganaräjt. ¿Ti net tyuun ja wintsën? Nimajtsk ojts tmëjkumay ets tˈanmääy: “Oymyëduumbë mij” (Mat. 25:14-23).

14. ¿Wiˈix mbäät nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën mä wiˈix njäˈäyˈäjtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁴ Jesus xytsyojkëm ets oy jyaˈayˈaty mët ëtsäjtëm. Pes nyijäˈäwëp ko kyaj tuknax nmëdäjtëmë wijyˈäjtën ets wiˈixëm nyaˈijx nyajpatëm, per jotkujk nyayjyawëty ko niduˈuk niduˈuk nduˈunëm nuˈun nmadakëm. ¿Wiˈix mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtën? Ko nituˈugë nmëguˈukˈäjtëm ngayajnayjyäˈäwëm ko kyaj ti tjat tnijawëdë o  nyajwinmäˈäyëm ko kyaj duˈun tyundë extëm ëtsäjtëm. Niˈigyë mbäät xëmë nˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny parë nmëjkumäˈäyëmë nmëguˈukˈäjtëm ko tmëdundë Jyobaa nuˈun myadäˈäktë.

15, 16. ¿Wiˈix tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm pyudëjkë ko ttuknibëjtakë niˈigyë tmëdunäˈänyë Jyobaa?

¹⁵ Ko niˈigyë winmäˈäny nbëjtakëm parë Jyobaa nmëdunäˈänëm, mbäät xypyudëjkëm parë nnijäˈäwëm ti net nduˈunëm mä jukyˈäjtën. Per yëˈë mbäät nduknibëjtakëm diˈib nˈaˈijxëm ko nmëmadäˈägäˈänëm ets kyaj yëˈëjëty ja diˈib tyuundëp ja wiink jäˈäy. Yëˈë ko pën duˈun nˈadëtsëm, mbäädë net axëëk nnayjyäˈäwëm ko kyaj të nduˈunëm diˈib të njatuknibëjtakëm (Luk. 14:28). Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈagyë Midori, tuˈugë prekursoora.

¹⁶ Ko Midori myutskˈäjty, ja tyeety diˈib kyaj Tyestiigëty xëmë axëëk yajnayjyäˈäwë ko ojts yˈijxkijpxyëty mët ja myëgaˈaxëty ets ja myëˈeskuelëˈˈënäˈk. Midori jyënaˈany: “Duˈunëts nnayjyäˈäwë ko kyajts ntsobääty”. Per ko ojts yaˈknë, ta kyaj duˈun nyekynyayjyäˈäwë. Yëˈë jyënaˈany: “Diˈibëts xymyooyë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën ets xyajnayjyäˈäwë ko xytsyojkpëtsë Jyobaa, yëˈë kots ojts bom bom ngajpxyë Biiblyë”. Midori nan pyëjtakë wyinmäˈäny parë niˈigyë ttunanyë Diosë tyuunk ets yëˈë Jyobaa pudëjkë parë duˈun ttuuny. ¿Wiˈixë net nyayjyäˈäwë? Jantsy agujk jotkujk mët ko mbäädë nety niˈigyë tmëdunyë Jyobaa.

17. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë nyajtëgäjtsˈadëtsëmë jot winmäˈäny, ets wiˈix wyimbëtsëmäˈäny?

¹⁷ Myënëjkxypyë tiempë parë nyajtëgäjtsëmë jot winmäˈäny o wiˈix nnayjyäˈäwëm. Pääty nyajmoˈoyëmë tyäˈädë käjpxwijën: “Nayakëdë es ja Dios mmoˈoyëdët ja jembyë jot winmäˈäny” (Éfes. 4:23, 24). Parë duˈun nduˈunëm, tsojkëp nnuˈkxtakëm, nˈëxpëjkëmë Biiblyë ets nbawinmäˈäyëm. Jëjpˈam ets duˈun nduˈunëm, nˈokˈamdoˈowëmë Jyobaa parë xymyoˈoyëmë jot mëjääw. Ja jyot myëjääw, xypyudëkëyäˈänëm parë  nyajtëgäjtsëmë jäˈäyˈäjtën ets kyaj nnayˈijxkijpxyëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm. Jyobaa nan xypyudëkëyäˈänëm parë nˈijxëm pën jap nyaxkëdaˈaky mä jot korasoon ja mëjˈat këjxmˈat o ko naywyinaxëjäˈäwëm tijaty, ets parë tsojkˈam nnayajtëgäjtsëm.

18. ¿Wiˈix mjotkujkmoˈoyëty extëm jyënaˈanyë 2 Crónicas 6:29, 30?

¹⁸ (Käjpxë 2 Crónicas 6:29, 30, TY). * Jyobaa nyijäˈäwëp ti nwinmäˈäyëm ets wiˈix nnayjyäˈäwëm. Nan nyijäˈäwëp ko nduˈunëmë mëjääw parë kyaj xynyinäjxëm extëmë naxwinyëdë jäˈäy wyinmaytyë ets parë kyaj xymyëmadakëm ja poky kaytyey. Ko tˈixy wiˈix niˈamukë nduˈunëmë mëjääw, ta mas niˈigyë xytsyojkëmë Jyobaa.

19. ¿Pën mëdë Jyobaa nyayˈijxkijpxyëty parë xytyukˈijxëm nuˈunën xytsyojkëm?

¹⁹ Parë Jyobaa xytyukjaygyujkëm nuˈunën xytsyojkëm, yëˈë mëët nyayˈijxkijpxyëty tuˈugë uˈunktääk diˈib nëgooyë ttsojknë yˈuˈunk (Is. 49:15). Tuˈugë uˈunktääk diˈib xyëwˈäjtypy Rachel, jyënaˈany: “Kotsë nnëëxuˈunk myaxuˈunkˈäjty Stephanie, kyaj pyoˈobaty. Kots nyajtukˈijxy jantsy mutsk ets amääy amutsk kyëxëˈëky. Tuk poˈo yˈijty mä enkubadoorë, per ja doktoor bom bomëts ojts xytyuktsaˈanˈijty. Kots mëët duˈun nyajpaty, niˈigyëts ojts nmëyujy. Tyam, ja jyëmëjt tëdujk ets jantsy mutsk kyëxëˈëky mët ja myëduknaxëty, per mëkëts njantsy tsyoky mët ko yajnimëjääwdakypy ko jyukyˈaty ets agujk jotkujkëts xyjyantsy yajnayjyawëty”. Nenduˈuntsën jyaty mëdë Jyobaa ko tˈixy nuˈunën nyajnimëjääwdakëm ko nmëduˈunëm, ta mas niˈigyë xytsyojkëm. ¿Këdii xyjyotkujkmoˈoyëm ko duˈun nnijäˈäwëm?

20. ¿Tiko mbäät nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk?

²⁰ Niduˈuk niduˈugë Dios mëduumbë, mëjwiin kajaa tsyobääty mä Diosë kyäjpn. Jyobaa ojts xymyëjwoˈowëm mët ko yëˈë yˈijxë jot korasoon, yˈijx ko yujy tudaˈaky njäˈäyˈäjtëm, ngupëjkëm parë xytyukniˈˈijxëm ets parë xyaˈoˈoyëm, kyaj ojts xymyëjwoˈowëm mët ko niˈigyë tijaty njäjt nnijäˈäwëm (Sal. 25:9). Mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa agujk jotkujk nyayjyawëty ko nduˈunëmë tyuunk nuˈun nmadakëm. Ko nmëmëdoˈowëm ets nmadakën, ta nyajnigëxëˈkëm ko nmëdäjtëm “tuˈugë korasoonë oybyë ets yajxonbë” (Luc. 8:15, TNM). Pääty, min duˈunyëmë Jyobaa nˈokmëduˈunëm nuˈun nmadakëm. Pën nduˈunëm duˈun, ta agujk jotkujk nnayjyawëyäˈänëm mä tijatyë nety të nduˈunëm.