1. Waarom vergelijkt Jehovah je niet met anderen?

JEHOVAH houdt van variatie. Dat blijkt wel uit al zijn bijzondere scheppingen, waaronder de mens. Iedereen is uniek. Daarom vergelijkt Jehovah je niet met anderen. Hij onderzoekt je hart, wie je vanbinnen bent (1 Sam. 16:7). Hij weet ook wat je sterke en zwakke punten zijn en hij kent je achtergrond. Hij vraagt niet meer van je dan je kunt geven. Het is belangrijk dat je jezelf beziet zoals Jehovah je beziet. Dan zul je ‘verstandig denken’: je denkt niet te veel van jezelf maar ook niet te weinig (Rom. 12:3).

2. Waarom is het niet goed jezelf met anderen te vergelijken?

² Natuurlijk kun je je voordeel doen met het voorbeeld van een trouwe broeder of zuster die goed kan prediken (Hebr. 13:7). Van zo iemand kun je zelf beter leren prediken (Fil. 3:17). Maar iemands goede voorbeeld volgen is heel wat anders dan je eigenwaarde aan zijn voorbeeld afmeten. Als je jezelf op die manier met anderen vergelijkt, kun je jaloers en ontmoedigd worden en je zelfs onwaardig gaan voelen. Zoals we in het vorige artikel hebben gezien, is het geestelijk schadelijk jezelf met anderen in de gemeente te meten. Jehovah geeft daarom de liefdevolle raad: ‘Laat iedereen zijn eigen daden overdenken, dan zal hij blij kunnen zijn met wat hij zelf doet zonder zich met anderen te vergelijken’ (Gal. 6:4).

3. Welke vooruitgang heb je geboekt waar je blij van wordt?

³ Jehovah wil dat je blij bent met je eigen geestelijke vooruitgang. Als je bijvoorbeeld bent gedoopt, kun je blij  zijn dat je dat doel hebt bereikt. Die beslissing heb je zelf genomen op basis van jouw liefde voor God. Denk eens na over alle vorderingen die je sindsdien hebt gemaakt. Ben je bijvoorbeeld meer gaan houden van Bijbellezen en studeren? Zijn je gebeden dieper en inniger geworden? (Ps. 141:2) Ben je beter geworden in het beginnen van gesprekjes in de dienst? Heb je onze hulpmiddelen voor de dienst beter leren gebruiken? Heeft Jehovah je geholpen een betere partner of ouder te zijn? Je kunt echt blij en tevreden zijn over de vooruitgang die je op zulke terreinen boekt.

4. Wat gaan we in dit artikel bespreken?

⁴ Je kunt anderen helpen geen vergelijkingen te maken en blij te zijn met hun eigen geestelijke vooruitgang. In dit artikel zullen we zien welke hulp ouders kunnen geven aan hun kinderen, huwelijkspartners aan elkaar en ouderlingen en anderen aan hun broeders en zusters. We zullen ook stilstaan bij Bijbelse principes die je kunnen helpen doelen te stellen die met jouw talenten en in jouw omstandigheden realistisch zijn.

5. Wat moeten ouders volgens Efeziërs 6:4 niet doen?

⁵ Ouders moeten oppassen dat ze het ene kind niet gaan vergelijken met het andere en dat ze niet méér van een kind vragen dan hij of zij aankan. Negatieve vergelijkingen en onredelijke eisen kunnen een kind irriteren en ontmoedigen. (Lees Efeziërs 6:4.) Sachiko * zegt: ‘M’n leraren verwachtten dat ik de beste zou zijn van m’n klas. En m’n moeder wilde dat ik goed zou presteren zodat het een mooi getuigenis was voor m’n leraren en m’n ongelovige vader. Ze wilde zelfs dat ik alleen maar tienen haalde, maar dat was onmogelijk. Hoewel ik al lang van school af ben, denk ik nog steeds weleens dat Jehovah niet tevreden met me is, ook al doe ik m’n best.’

6. Wat kunnen ouders leren van Psalm 131:1, 2?

⁶ In Psalm 131:1, 2 kunnen ouders een waardevolle les vinden. (Lees.) Koning David zei dat hij niet streefde naar dingen die te groot waren of die  onbereikbaar voor hem waren. Hij werd ‘gekalmeerd en tot rust gebracht’ door zijn nederigheid en bescheidenheid. Wat kunnen ouders van Davids woorden leren? Wees als ouder nederig en bescheiden in wat je van jezelf verwacht maar ook in wat je van je kind verwacht. Geef je kind vertrouwen door rekening te houden met zijn sterke en zwakke punten als je hem helpt bereikbare doelen te stellen. Een zuster die Marina heet vertelt: ‘M’n moeder vergeleek me nooit met m’n drie broers of met andere kinderen. Ze leerde me dat iedereen andere talenten heeft en dat we allemaal kostbaar zijn voor Jehovah. Dankzij haar vergelijk ik mezelf bijna nooit met anderen.’

7-8. Hoe kan een man laten zien dat hij respect heeft voor zijn vrouw?

⁷ Een man moet zijn vrouw met respect behandelen (1 Petr. 3:7). Dat houdt onder andere in dat hij haar speciale aandacht geeft en laat zien dat hij haar waardeert. Hij verwacht niet méér van haar dan ze aankan. En hij zal haar zeker niet met andere vrouwen vergelijken. Want hoe zou ze zich voelen als hij dat deed? Neem Rosa, een zuster die vaak door haar man, die geen Getuige is, met andere vrouwen wordt vergeleken. Zijn wrede woorden hebben meer dan alleen haar zelfvertrouwen aangetast. Ze zegt: ‘Ik moet er constant aan herinnerd worden dat Jehovah me waardeert.’ Maar een broeder zal zijn vrouw altijd met respect behandelen. Hij weet dat dat een goede uitwerking heeft op zijn band met haar en zijn band met Jehovah. *

⁸ Een man behandelt zijn vrouw ook met respect door haar te verzekeren van zijn liefde en waardering en haar te prijzen (Spr. 31:28). Op die manier hielp de man van Katerina, die in het vorige artikel werd genoemd, haar om een beter zelfbeeld te krijgen. Als kind was ze vaak gekleineerd door haar moeder, die haar met andere meisjes vergeleek, onder wie haar vriendinnen. Daardoor begon ze ook zichzelf met anderen te vergelijken. Zelfs toen ze al in de waarheid was, mat ze daar haar eigenwaarde aan af! Maar haar man hielp haar om tegen die neiging te vechten en een redelijker kijk op zichzelf te krijgen. Ze zegt: ‘Hij houdt van me, geeft me complimenten voor de goede dingen die ik doe en bidt voor me. Hij herinnert me ook aan Jehovah’s prachtige eigenschappen en helpt me m’n negatieve manier van denken te corrigeren.’

9-10. Hoe hielpen zorgzame ouderlingen een zuster om zich niet meer met anderen te vergelijken?

⁹ Hoe kunnen ouderlingen iemand helpen die de neiging heeft zich met anderen te vergelijken? Neem het voorbeeld van Hanuni, een zuster die als kind zelden een compliment kreeg. Ze zegt: ‘Ik was verlegen en dacht dat andere kinderen beter waren dan ik. Als klein kind al begon ik mezelf met anderen te vergelijken.’ Zelfs nadat Hanuni in de waarheid was gekomen, vergeleek ze zich nog met anderen. Daardoor had ze het gevoel dat ze van weinig waarde was in de gemeente. Maar nu is ze een gelukkige pionierster. Waardoor is haar houding veranderd?

 ¹⁰ Hanuni vertelt dat zorgzame ouderlingen haar hielpen. Ze uitten hun vertrouwen in haar en prezen haar goede voorbeeld. Ze zegt: ‘De ouderlingen vroegen me een paar keer om zusters die hulp nodig hadden aan te moedigen. Die toewijzingen gaven me het gevoel dat ik nodig was. Ik weet nog dat lieve ouderlingen me bedankten voor de aanmoediging die ik aan een paar jonge zusters had gegeven. Ze lazen toen 1 Thessalonicenzen 1:2, 3 met me. Dat raakte me echt! Het is grotendeels aan die goede herders te danken dat ik nu m’n plaats in Jehovah’s organisatie waardeer.’

11. Hoe kun je hulp bieden aan degenen die gebroken en terneergeslagen zijn, waar Jesaja 57:15 over spreekt?

¹¹ Lees Jesaja 57:15. Jehovah geeft veel om degenen die gebroken en terneergeslagen zijn. Niet alleen de ouderlingen maar wij allemaal kunnen zulke lieve broeders en zusters aanmoedigen. Laat merken dat je echt om ze geeft. En Jehovah wil dat je zijn kostbare schapen laat zien hoeveel hij van ze houdt (Spr. 19:17). Je kunt je broeders en zusters ook helpen door nederig en bescheiden te zijn. Vestig niet de aandacht op jezelf, want daarmee zou je anderen jaloers kunnen maken. Gebruik je talenten en kennis in plaats daarvan om anderen op te bouwen (1 Petr. 4:10, 11).

12. Waarom voelden nederige mensen zich tot Jezus aangetrokken? (Zie cover.)

¹² We kunnen veel leren van de manier waarop Jezus met zijn volgelingen omging. De grootste mens die ooit heeft geleefd was altijd ‘zachtaardig en nederig van hart’ (Matth. 11:28-30). Hij probeerde niet indruk te maken met zijn superieure intelligentie en zijn enorme kennis. Hij gebruikte eenvoudige taal en begrijpelijke illustraties die het hart van nederige mensen raakten (Luk. 10:21). Anders dan de arrogante religieuze leiders gaf Jezus mensen nooit het gevoel dat ze voor God niets waard waren (Joh. 6:37). Hij behandelde gewone mensen met respect.

13. Hoe ging Jezus met zijn discipelen om?

¹³ Jezus ging heel vriendelijk en liefdevol met zijn discipelen om. Hij wist dat hun talenten en omstandigheden verschilden. Ze konden dus niet allemaal dezelfde verantwoordelijkheden aan of even productief zijn in de dienst. Maar hij waardeerde wat elk van hen met hart en ziel deed. Die begripvolle houding van Jezus vind je ook terug in de gelijkenis van de talenten. Toen de meester in die illustratie elke slaaf werk gaf, ‘hield hij rekening met hun mogelijkheden’. De ene ijverige slaaf verdiende meer dan de andere. Maar de meester prees ze allebei met de woorden: ‘Goed gedaan! Je bent een goede en trouwe slaaf’ (Matth. 25:14-23).

14. Hoe kun je Jezus navolgen in je omgang met anderen?

¹⁴ Jezus gaat vriendelijk en liefdevol met ons om. Hij weet dat onze talenten en omstandigheden verschillen. Maar hij is blij als je je best doet. Het is goed om net zo met je broeders en zusters om te gaan als Jezus. Geef iemand nooit het gevoel dat hij niets waard is of zich moet schamen omdat hij niet zo veel kan doen als anderen. Zoek naar mogelijkheden om hem te prijzen omdat hij zijn best doet in Jehovah’s dienst.

15-16. Welk voordeel ondervond een zuster toen ze realistische doelen ging stellen?

¹⁵ Geestelijke doelen geven je leven richting en zin. Maar dan moet je wel doelen stellen die aansluiten bij jouw mogelijkheden en omstandigheden, niet die van anderen. Anders zou je alleen maar teleurgesteld en ontmoedigd raken (Luk. 14:28). Neem het voorbeeld van een pionierster die Midori heet.

¹⁶ Midori werd als kind vernederd door haar vader, die geen Getuige is. Hij vergeleek haar met haar broertje en zusje en met klasgenoten. ‘Ik had het gevoel dat ik niks waard was’, zegt Midori. Maar toen ze ouder werd, kreeg ze meer zelfvertrouwen. Ze vertelt: ‘Ik las elke dag in de Bijbel zodat ik innerlijke vrede kon hebben en kon voelen dat Jehovah van me houdt.’ Ze stelde ook realistische doelen voor zichzelf en bad specifiek om hulp om die doelen te bereiken. Daardoor kon ze blij zijn met haar eigen geestelijke vooruitgang.

17. Hoe kun je ‘je mentaliteit blijven vernieuwen’, en wat zullen de resultaten zijn?

¹⁷ Negatieve gevoelens en gedachten verdwijnen vaak niet als sneeuw voor de zon. Daarom geeft Jehovah ons de raad: ‘Jullie moeten je mentaliteit blijven vernieuwen’ (Ef. 4:23, 24). Daarvoor moet je natuurlijk bidden, Gods Woord bestuderen en mediteren. Leg je daarop toe en vraag Jehovah om kracht. Zijn heilige geest zal je helpen niet toe te geven aan de neiging jezelf met anderen te vergelijken. En als jaloezie en trots in je hart dreigen op te komen, zal Jehovah je helpen die onwenselijke gevoelens bij jezelf te herkennen en uit te roeien.

18. Welke geruststellende gedachte kun je halen uit 2 Kronieken 6:29, 30?

 ¹⁸ Lees 2 Kronieken 6:29, 30. Jehovah kent je hart. Hij weet ook waar je tegen vecht: de geest van de wereld en je eigen onvolmaaktheid. Als hij ziet hoe hard je tegen die negatieve invloeden vecht, groeit zijn liefde voor je.

19. Hoe illustreert Jehovah wat hij voor ons voelt?

¹⁹ Jehovah gebruikt de band tussen een moeder en haar kind om te illustreren wat hij voor ons voelt (Jes. 49:15). Een moeder die Rachel heet vertelt: ‘Mijn dochter Stephanie werd te vroeg geboren. Toen ik haar voor het eerst zag, zag ze er zo klein en hulpeloos uit. De eerste maand lag ze in een couveuse, maar van het ziekenhuis mocht ik haar elke dag een tijd vasthouden. Door die tedere momenten ontstond een hechte band. Nu is ze zes, en ze is kleiner dan anderen van haar leeftijd. Maar ik hou juist nog meer van haar omdat ze zo heeft gevochten voor haar leven. Ze heeft m’n leven echt veel mooier gemaakt.’ Wat een prachtige gedachte dat Jehovah diezelfde diepe liefde voor ons voelt als hij ons ziet vechten om hem met hart en ziel te kunnen dienen!

20. Welke reden heb je als opgedragen aanbidder van Jehovah om blij te zijn?

²⁰ Als aanbidder van Jehovah ben je een uniek en gewaardeerd lid van zijn diverse gezin. Jehovah heeft je niet getrokken omdat je beter bent dan andere mensen. Hij trok je tot zich omdat hij in je hart keek en een zachtmoedig en leergierig persoon zag die hij kon vormen en kneden (Ps. 25:9). Je kunt er zeker van zijn dat hij het waardeert als je je best doet hem te dienen. Je volharding en trouw zijn bewijzen van ‘een goed en oprecht hart’ (Luk. 8:15). Blijf dus je best doen voor Jehovah. Dan zul je een goede reden hebben om blij te zijn ‘met wat [je] zelf doet’.