Mogani

Mogani muyende pa ndandanda ya nkhani

NKHANI YOPFUNZIRA 29

Kondwani na kupita kwanu patsogolo!

Kondwani na kupita kwanu patsogolo!

Koma aliyese . . . adzakhale na chifukwa chokhalira wokondwa na basa yake, osati kumbadzilinganiza na munthu munango.’​—AGALATIYA 6:4.

NYIMBO NA. 34 Kuyenda Ndi Mtima Wosagawanika

VOMWE TIPFUNZIRE *

1. Ndawa chani Yahova atilinganizalini na anzathu?

YAHOVA akonda vinthu vosiyanasiyana. Vimwevi vinkuwonekera pa vinthu vomwe adalenga kuphatanidzapo wanthu wamakhaindi yosiyanasiyana. Munthu aliyese payekha ni wosiyana na mwanzake. Ndipomwapa Yahova atilinganizalini na anzathu. Iye akudziwani bwinobwino imwepo. (1 Sam. 16:7) Iye adziwa momwe mudakulira, vinthu vomwe mungakwanise kuchita na vomwe mungakwaniselini. Ndipo iye angadikhirelini kuti muchite vomwe mungakwaniselini. Isembo tingachite bwino kumbadziwona ninga momwe Yahova achatiwonera. Tikateno tidzakhale na ‘ntendere wa m’maganizo’ ndipo tidzadziwonelini kuti ndise wapadzulu panango kudziwona kuti tilibe na basa.​—Aro. 12:3.

2. Ndawa chani ni vabwinolini kumbadzilinganiza na anango?

2 Tingaphindule maninge na chitsanzo cha anango. Mwakulinganiza, tingawone m’bale panango mulongo yemwe vinkumufambira pa basa yolalikira. (Aheb. 13:7) Ise manje tingawone vatingachite kuti timbachitembo bwino mu umboni. (Afil. 3:17) Koma pali kusiyana pakati pa kutewedzera chitsanzo cha munthu na kudzilinganiza na iye. Ndawa mukambadzilinganiza na iye, mungamalizire kumuchitira njiru, mungakhumudwe panango kudziwona kuti mulibe na basa. Koma ninge mwatidapfunzirira mu nkhani yapita, kupikisana na anzathu wamumpingu kungadzonge ushamwali wathu na Yahova. Ndipomwapa Yahova ankutichenjeza mwachikondi kuti: ‘Aliyese ayese basa yake kuti awone kuti iri tani, akateno adzakhale na chifukwa chokondwera na basa yake, osati kumbadzilinganiza na anango.’​—Agal. 6:4.

3. Ko imwepo mwapita patsogolo pa vinthu viponi vomwe vinkuchitisa kuti mumbakondwe?

3 Yahova afuna kuti imwepo mumbakondwe na kupita kwanu patsogolo. Mwakulinganiza, pamudati mwabatizika, mudakondwa kuti mwakwanirisa vamumbafuna. Imwepo mudachita kufuna mwekha kuti mubatizike. Mudachita vimwivi ndawa ya kukonda kwanu Mulungu. Ndoganizani mwamudapitira patsogolo kundochokera mwapo. Mwakulinganiza, ko imwepo manje munkukonda maninge kuwerenga na kupfunzira Baibolo? Ko mapemphero yanu manje ni yatanthauzo na yochokera pasi pa moyo? (Sal. 141:2) Ko munkukomedzewa maninge manje kulalikira panango kuphatisa basa vipangizo vathu volalikirira? Peno imwepo muli pabanja, ko Yahova wakuthandizani kukhala mwamuna wabwino, nkazi wabwino panango m’bereki wabwino? Peno nteno, mbakondwani na kupita kwanu patsogolo pambali zimwizi.

4. Ko tikambirane chani munkhani ino?

4 Tingathandize anango kuti ambakondwembo na kupita kwawo patsogolo. Tingawalimbikise pomwe kuti osati ambadzilinganize na anango. Munkhani ino, tiwone momwe azibereki angathandizire wana wawo, momwe olowolana angathandizirane na momwe akulu angathandizire abale na alongo. Pakumalizira, tiwone malemba yomwe yatithandize kukhala wachikatikati pa volinga vathu mobverana na momwe vinthu viriri pamoyo wathu.

VOMWE AZIBEREKI NA WOLOWOLANA ANGACHITE

Azibereki, wonesani kuti muchatembeja khama yomwe mwana aliyese ankuchita (Onani ndime 5-6) *

5. Mobverana na Aefeso 6:4, ko azibereki afunika kupewa kuchita chani?

5 Azibereki achadekana kusamala kuti asambalinganize mwana wawo na mwanzake panango kufuna kuti achite vinthu vomwe angakwaniselini. Peno azibereki angachite vimwevi, wana wawo angakomedwelini. (Lewengani Aefeso 6:4.) Mulongo munango dzina yake Sachiko * adati: ‘Maticha yangu yambafuna kuti nimbachite bwino kuposha anzangu kushikola. Amayi ambafunambo kuti nimbachite bwino kushikola kuti nikwanise kulalikira aticha na ababa wangu womwe enzelini Mboni. Iwo ambafuna kuti nimbachose nota zabwino zokhazokha koma ine nimbawona kuti ningakwaniselini. Manje papita magole yazinji namaliza kale shikola, koma nthawe zizini niwona kuti panango Yahova ankukondwalini nane podiya kuti ninkuyesesa kumutumikira.’

6. Ko azibereki angapfunzire chani na lemba ya Salimo 131:1, 2?

6 Pfunziro inango ikulu kwa azibereki inkugumanika pa Salimo 131:1, 2. (Lewengani.) Mpfumu Davide adalewa kuti alibe ‘kufuna vinthu vapadzulu maninge’ panango kuchita vomwe angakwaniselini. Kudzichepesa kwake na kudziwa vomwe angakwaniselini ‘vidamukhazika moyo pasi.’ Ko azibereki angapfunzire chani pa mawu mwaya? Azibereki angawonese kudzichepesa osati pakuwona chabe vomwe iwo angakwaniselini, koma kuwona pomwe vomwe wana wawo angakwaniselini. Azibereki angachite bwino kudziwa vomwe mwana angakwanise na vomwe angakwaniselini, basi nkumuthandiza kuchita vomwe angakwanise. Akateno mwana adzadzibve kuti ni wofunika. Mulongo Marina ankukumbukira kuti: ‘Amayi wangu alibe kunilinganizako na azilongosi wangu atatu olo na mwana munango. Iwo ambaniuza kuti imwepo wana wangu mungachitelini volingana ndipo dziwani kuti ndimwe wofunika kwa Yahova. Ndipomwapa nidzilinganizalini na anzangu ndawa amayi adanipfunzisa bwino.’

7-8. Ko mwamuna angawonese tani kuti alemekeza nkazi wake?

7 Mwamuna wachikhrisitu achadekana kulemekeza nkazi wake. (1 Pet. 3:7) Ulemu uchaphatanidzapo kuikhira nzeru maninge anango. Mwakulinganiza, mwamuna angawonese ulemu peno ankuwona nkazi wake kukhala wofunika maninge. Ndipo osati ambadikhire kuti nkazi wake achite vomwe angakwaniselini. Osati ambamulinganize na nkazi munango. Ko nkazi angabve tani peno mwamuna wake andokhalira kumulinganiza na anango? Mwamuna wa mulongo Rosa yemwe ni Mbonilini ambakhalira kumulinganiza na akazi anango. Vimwivi vidachitisa kuti Rosa ambadzione kuti alibe na basa ndipo palibe angamukonde. Iye adati: ‘Nimbafuna kuti nimbakumbusiweko kuti Yahova anikonda inepano.’ Mosiyana na mwamuna moyu, mwamuna wachikhrisitu alemekeza nkazi wake. Iye adziwa kuti momwe ankuchitira vinthu na nkazi wake, vingakhudze chimwemwe cha banja yawo na ushamwali wawo na Yahova. *

8 Mwamuna waulemu auza wanthu kuti nkazi wake ni wofunika ndipo amukonda maninge. (Miy. 31:28) Vimwivi ni vomwe mwamuna wa Katerina watidatomola munkhani yoyambirira adachita kuti nkazi wake asambadziwone kuti alibe na basa. Pewenze mwana, amayi wake ambondokhalira kumunyoza ndipo ambamulinganiza na atsikana anango kuphatanidzapo azishamwali wake. Vimwivi vidachitisa kuti Katerina ayambe kumbadziwona kuti alibe na basa akadzilinganiza na anango olo wapfunzira kale choonadi. Koma mwamuna wake wachikhrisitu adamuthandiza kuti ambadziwone kuti ni wofunika maninge. Iye adati: ‘Mwamuna wangu anikonda, anitembeja pa vomwe ninkuchita bwino ndipo apemphera nane pabodzi. Iye anikumbusa pomwe makhalidwe yabwino ya Yahova ndipo anithandiza kuti osati nimbadziwone kuti ndine wosafunika.’

VOMWE AKULU WACHIKONDI NA ANANGO ANGACHITE

9-10. Ko akulu achikondi adathandiza tani mulongo kuti aleke kumbadzilinganiza na anango?

9 Ko akulu angathandize tani wale womwe adzilinganiza na anango? Wonani vomwe vidachitikira mulongo Hanuni yemwe ambatembejewalini pewenze mwana. Iye adati: ‘Nimbachita manyazi ndipo nimbaona kuti wana anzangu ali bwino kuposha inepano. Nidayamba kudzilinganiza na anango kundochokera nili mwana.’ Olo pomwe Hanuni adapfunzira choonadi adapitiriza kumbadzilinganiza na anango. Vimwivi vidachitisa kuti ambadziwone kuti ni wosafunika mumpingu. Manje, iye ankukondwa kuchita upainiya. Ko nchani chidamuthandiza kuti ayambe kudziwona bwino?

10 Hanuni adati adathandiziwa na akulu wachikondi. Iwo adamutsimikizira kuti ni wofunika mumpingu ndipo anachitsanzo chabwino. Iye adanemba kuti: ‘Kanthawe pang’ono akulu adanikumbira kuti nikalimbikise alongo anango womwe ambafunika kuthandiziwa. Vimwivi vidanichitisa kudzibva kuti ndine wofunika. Ninkukumbukira momwe akulu adanitembejera ndawa ya momwe nidalimbikisira alongo wachitsikana. Iwo adaniwerengera lemba ya 1 Atesalonika 1:2, 3. Nidakhala wokondwa maninge! Ninkutembeja maninge abusa mwawa wachikondi ndawa manje nidzibva kuti ndine wofunika mumpingu.’

11. Ko tingathandize tani wale womwe ni ‘owawiwa mtima na onyozeka,’ mobverana na Yesaya 57:15?

11 Lewengani Yesaya 57:15. Yahova achaikhira nzeru wale ‘owawiwa mtima na onyozeka.’ Tose tingakwanise kulimbikisa abale na alongo wathu wapamoyo mwawa, osati akulu chabe. Njira ibodzi yatingawalimbikisire ni kuwawonesa kuti tichawaganizira. Yahova achada kuti timbawawonese kuti tiwakonda maninge. (Miy. 19:17) Tingathandize soti abale na alongo mwa kukhala wodzichepesa na kudziwa malire yathu. Tikufunikalini kuti timbadziwonesere ndawa vingachitise kuti anzathu ambatichitire djerasi. Koma timbaphatise basa buya yathu na chidziwiso chathu pakulimbikisa anango.​—1 Pet. 4:10, 11.

Gumanani chimwemwe mwa kukhala na volinga vomwe mungavikwanirisedi (Onani ndime 12)

12. Ndawa chani wanthu wonyozeka ambabwera kwa Yesu? (Onani foto ya pakhava.)

12 Tingapfunzire vizinji pa momwe tingakhalire na anzathu mwa kukambirana momwe Yesu ambachitira vinthu na wopfunzira wake. Iye wenze munthu nkulu kuposha aliyese. Koma iye wenze ‘wopfatsa na wodzichepesa.’ (Mat. 11:28-30) Iye alibe kudziwonesera kuti niwanzeru maninge na kuwawonesa vinthu vose vomwe ambadziwa. Iye ambapfunzisa pakuphatisa basa mawu yosashupa kubva na vitsanzo vodziwika bwino kuti awafike pamoyo wanthu. (Luka 10:21) Mosiyana na azitsogoleri wa vipembedzo wodzikuza, Yesu alibe kuchitisa wanthu kuti adzibve kuti alibe na basa kwa Mulungu. (Yoh. 6:37) Koma iye ambalemekeza wanthu wose.

13. Ko Yesu adawonesa tani chikondi na chifundo kwa wopfunzira wake?

13 Chikondi na chifundo cha Yesu vidawonekera momwe iye ambachitira vinthu na wopfunzira wake. Iye ambadziwa kuti iwo anamaluso yosiyana ndipo ambagumanalini vinthu volingana pa moyo wawo. Ndipomwapa, adakakwanisalini kuphata basa zolingana panango kuchita volingana mu basa yolalikira. Podiya venze tene, iye ambatembeja khama yomwe aliyese ambachita. Vimwevi vidawonekera mu fanizo ya matalente. Mu fanizo mweyi, bwana adapereka basa kwa munthu aliyese ‘mobverana na luso yake.’ Munthu m’bodzi pa anyabasa awiri wakhama wale adagumana vizinji kuposha munzake. Koma bwana adawauza chibodzibodzi kuti: ‘Waphata basa, ndiwe nyabasa wabwino maninge!’​—Mat. 25:14-23.

14. Ko tingatewedzere tani Yesu na momwe angachitira vinthu na anango?

14 Yesu nthawe zose ni wachifundo akambachita nase vinthu. Iye achadziwa bwino kuti ndise wosiyana maluso na momwe vinthu viliri pamoyo wathu ndipo iye akondwa tikambachita vomwe tingakwanise. Tingachite bwino kutewedzera Yesu tikambachita vinthu na anzathu. Ayi kuti timbachitise munzathu kudzibva kuti alibe na basa panango kumuchitisa manyazi ndawa ankukwanisalini kuchita vomwe anzake ankuchita. Koma naboni nthawe zose timbawatembeje abale na alongo wathu pa vomwe ankuchita potumikira Yahova.

KHALANI NA VOLINGA VOMWE MUNGAVIKWANILISE

Gumanani chimwemwe mwa kukhala na volinga vomwe mungavikwanirisedi (Onani ndime 15-16) *

15-16. Ko mulongo adaphindula tani ndawa ya kudziikhira volinga vomwe angakwanirise?

15 Volinga vauzimu vichatsogolera moyo wathu na kutipasa chidikhiro. Chintsintsi chake ni kukhala na volinga vomwe tingavikwanilise mobverana na momwe vinthu viliri pamoyo wathu, osati kumbatewedzera anzathu. Tichadalini kuti tidzadzilinge panango kukalipa ndawa ya vinthu vomwe tidakonza tekha. (Luka 14:28) Onani chitsanzo cha mulongo Midori yemwe ankuchita upainiya.

16 Ababa wa Midori womwe ni Mbonilini, ambamuchitisa manyazi pomwe iye wenze mwana mwa kumbamulinganiza na azibale wake na anzake wa ku shikola. Iye adati: ‘Nimbadziwona kuti nilibe na basa.’ Pomwe iye ambakula adayamba kudziwona kuti niwofunika. Iye adati: ‘Nimbalewenga Baibolo ntsiku iliyose ndipo nidagumana ntendere wa muntima ndipo nimbadzibva kuti Yahova anikonda.’ Kuthimizira mwapa, iye adaziikhira volinga ndipo ambapemphera kuti adzakwanirise volinga vake. Vimwevi vidachitisa kuti Midori ambakondwe na kupita kwake patsogolo mwauzimu.

PITIRIZANI KUPASA YAHOVA VOMWE MUNGAKWANISE

17. Ko ‘tingapitirize tani kukhala anyowani mu mphanvu yofambisa maganizo yathu,’ ndipo tingaphindule tani?

17 Maganizo yodziwona kuti tilibe na basa yangachokelini lero na lero. Ndipomwapa Yahova ankutilimbikisa kuti: ‘Pitirizani kukhala anyowani mu mphanvu yofambisa maganizo yanu.’ (Aef. 4:23, 24) Kuti tikwanise kuchita vimwivi, tifunika kupemphera, kupfunzira Mawu ya Mulungu na kuyaganizira. Yesesani kuchita vimwivi ndipo mbanyang’anani kwa Yahova kuti akupaseni mphanvu. Mphanvu yake ya mzimu uchena idzakuthandizeni kuti musambadzilinganize na anzanu. Yahova angakuthandizeni pomwe kuzindikira kankulumize peno muntima mwanu mwayamba djerasi panango kumeka na kuyachoseratu makhalidwe mwaya.

18. Ko tingalimbikisiwe tani na mawu yogumanika pa 2 Mbiri 6:29, 30?

18 Lewengani 2 Mbiri 6:29, 30. Yahova adziwa momwe tinkubvera. Iye adziwa pomwe kuti tinkulimbana na viyeso vakudziko na vofoka vathu. Yahova akambawona kuti tinkulimbikira pakugwebana navo, atikonda maninge.

19. Pakufuna kuti tibvese bwino momwe iye achabvera akatiwona, ko Yahova ankuphatisa basa chitsanzo chiponi?

19 Pakufuna kuti tibvese bwino momwe iye achabvera akatiwona, Yahova ankuphatisa basa chitsanzo cha mayi na kacheche wake. (Yes. 49:15) Ganizirani chitsanzo cha mayi munango dzina yake Rachel. Iye adanemba kuti: ‘Mwana wangu nkazi Stephanie adabadwa ntsiku zikanati kukwana. Wenze kang’onong’ono ndipo wenze alibe mphanvu. Koma adokota adabvuma kuti nimbamusamalire ntsiku iliyose penenze naye kushipitali kwa mwezi wantero. Panthawe mwiyi, timbakondana maninge na mwana wangu. Manje iye anamagole 6 ndipo thupi yake ni ing’ono kusiyana na wana wa msinkhu wake. Podiya viriteno, nimukonda maninge ndawa yakuti nimbadziwalini kuti angakhale na moyo mpaka pano ndipo wachitisa kuti moyo wangu ukhale wokondwa.’ Ni vokondwesa maninge kudziwa kuti Yahova akondwambo tene akawona kuti tinkuchita vose vatingakwanise pakumutumikira.

20. Pakuti ndimwe mtumiki wa Yahova, ni chifukwa chiponi chamunacho chokhalira wokondwa?

20 Pakuti imwepo munkutumikira Yahova, ndimwe wofunika maninge mugulu ya Yahova ndipo dziwani kuti palibe munthu munango wolingana na imwepo. Sikuti Yahova adakutengani ndawa yowona kuti ndimwe wapadzulu kuposha anzanu. Iye adakutengani ndawa adawona muntima mwanu nkuzindikira kuti munashungu yofuna kumudziwa na kuchinja moyo wanu. (Sal. 25:9) Khalani wotsimikiza kuti iye akondwa maninge mukambachita vose vamungakwanise pakumutumikira. Kupirira na kukhulupirika kwanu ni chizindikiro chakuti ‘munantima wabwino maninge.’ (Luka 8:15) Ndipomwapa pitirizani kuchita vomwe mungakwanise. Mukateno mudzakhale na chifukwa chokondwera ‘ndawa ya vomwe mwachita.’

NYIMBO NA. 38 Mulungu Adzakulimbitsa

^ ndi. 5 Yahova atilinganizalini na munthu aliyese. Koma isepano tingakhale na mtima wolinganiza wanthu panango kudziweruza tekha munjira yophonyeka. Munkhani ino, tikambirane kuti ndawa chani ingakhale ngozi kumbadzilinganiza na anango. Tiwone soti momwe tingathandizire wanthu wa m’banja mwathu na wa mumpingu kuti ambadziwone ninga momwe Yahova achawawonera.

^ ndi. 5 Madzina yanango yachinjiwa.

^ ndi. 7 Podiya kuti malangizo yazinji yankuyenda kwa amuna, mpfundo zizinji ni zothandiza pomwe akazi.

^ ndi. 58 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Panthwe ya pfunziro yawo yabanja, azibereki ankuwoneka kuti ni wokondwa ndawa ya vomwe mwana aliyese wakonza kuti aikhe mu chingalawa cha Nowa.

^ ndi. 62 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Mayi yemwe ankulera yekha mwana ankuyesesa mwakhama kutewedza ndandanda ya upainiya wothandiza ndipo ni wokondwa ndawa yokwanirisa cholinga chake.