1. Aiseā e lē faatusatusaina ai e Ieova i tatou i isi?

E FIAFIA Ieova i le eseese o mea e mafai ona tatou faia, e aofia ai o tatou uiga ma amioga. E faamaonia lenā manatu i le mataʻina o lana foafoaga, e aofia ai ma tagata. E eseese uma i tatou. O lea la, e lē faatusatusaina e Ieova i tatou i isi. E suʻesuʻe e Ieova lou loto po o le tagata lilo i totonu. (1 Samu. 16:7) E silasila foʻi Ieova i mea e tatou te lelei ai, o tatou vaivaiga, ma le auala na tatou ola aʻe ai. E lē faafinagaloina e Ieova mai iā i tatou ni mea e lē mafai ona tatou faia. O le mea moni, e manaʻomia ona tatou faaaʻoaʻo iā Ieova, e ala i le vaai iā i tatou e pei o le silasila a Ieova iā i tatou. O lo tatou faia faapea, o le a tatou maua ai le “mafaufau lelei,” ina ia tatou lē manatu faamaualuga ai pe manatu faatauvaa foʻi iā i tatou lava.​—Roma 12:3.

2. Aiseā e lē lelei ai le faatusatusa o i tatou i isi?

² E tatou te maua aogā i le mātauina o faaaʻoaʻoga lelei a se uso po o se tuafafine tomai i le faiva. (Epe. 13:7) Atonu o le a tatou iloa ai auala e faaleleia ai la tatou faiva. (Fili. 3:17) E iai le eseesega o le faaaʻoaʻo i le faaaʻoaʻoga lelei a se tasi, ma le faaaogā o lenā faaaʻoaʻoga e faatusatusa ai oe i lenā tagata. O lenā faatusatusaga, e māfua ai ona tupu aʻe le mataʻua, lotovaivai ma le lē aogā. E pei ona tatou aʻoaʻoina mai i le suʻesuʻega ua mavae, e faaleagaina lo tatou itu faaleagaga pe a tatou faatautavā i isi o le faapotopotoga. O lea, ua fautuaina ai ma le alofa i tatou e Ieova: “Ia taʻitasi le tagata ma faamaonia po o faapefea ana galuega, ona iai lea o se mea e mitamita ai iā te ia lava, ae aua le faatusatusa atu i le isi tagata.”​—Kala. 6:4.

3. O ā suiga ua mafai ona e faia e agaʻigaʻi ai i luma faaleagaga ma maua ai le olioli?

³ E finagalo Ieova ia e olioli i mea ua mafai ona e faia e  agaʻigaʻi ai i luma faaleagaga. O se faaaʻoaʻoga, pe afai ua e papatiso e tatau la ona matuā faafiafiaina oe ona ua e ausia lenā sini. Na e lotomalie e fai lenā filifiliga, ona o lou alofa mo le Atua. Seʻi mafaufau i suiga ua mafai ona e faia e faaleleia ai lou itu faaleagaga talu mai lenā taimi. O se faataʻitaʻiga, po ua faalolotoina lou fiafia e faitau ma suʻesuʻe le Tusi Paia? Po ua faaleleia au tatalo ma taʻu atu iā Ieova mea moni o loo i lou loto? (Sala. 141:2) Po o faatalanoa le auala e te talaʻi ai, ma faaleleia atili le auala e te faaaogāina ai a tatou meafaigaluega mo le talaʻiga? Pe afai ua e faaipoipo ma ua fai se fanau, po ua fesoasoani Ieova iā te oe e avea ma tane, avā po o se matua lelei? E te lagona le fiafia ma le matuā faamalieina ona o suiga ua mafai ona e faia e faaleleia ai lou itu faaleagaga.

4. O le ā o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

⁴ E mafai ona tatou fesoasoani i isi ina ia agaʻigaʻi i luma faaleagaga, ma latou maua ai le olioli. E mafai foʻi ona tatou fesoasoani iā i latou, ina ia ʻalofia le faatusatusaina o i latou i isi. O le a tatou aʻoaʻoina i lenei suʻesuʻega auala e fesoasoani ai mātua i a latou fanau. O le a aʻoaʻoina ai foʻi auala e fesoasoani ai ulugalii faaipoipo o le tasi i le isi, ma auala e fesoasoani ai toeaina ma isi o le faapotopotoga i o latou uso ma tuafāfine. O le a tatou talanoaina foʻi nisi o mataupu silisili o le Tusi Paia, e fesoasoani iā i tatou e faatutū ai ni sini e mafai ona ausia, e fua i o tatou tulaga ma tomai.

5. I le Efeso 6:4, o le ā e tatau ona ʻalofia e mātua?

⁵ E lē tatau i mātua ona faatusatusa le isi tamaitiiti i le isi, pe faatalitalia foʻi se tamaitiiti e faia mea e sili atu nai lo o mea e na te mafaia. O le faatusatusa o le tasi i le isi, ma le faamalosia o se tamaitiiti e fai se mea e lē mafai ona ia faia, o le a faatigā ai i lenā tamaitiiti. (Faitau le Efeso 6:4.) Ua faapea mai se tuafafine e igoa iā Sachiko *: “Na faatalitalia aʻu e oʻu faiaʻoga ina ia sili atu oʻu togi i tamaiti uma o laʻu vasega. Na manaʻo foʻi loʻu tinā ia lelei oʻu togi i le aʻoga, ina ia avatu ai se molimau lelei i oʻu faiaʻoga ma loʻu tamā e lē talitonu. O le mea moni, na manaʻo loʻu tinā ia 100 pasene oʻu togi i suʻega, o se mea e lē mafai ona ou faia. E ui ua leva talu ona uma aʻu aʻoga, ae e iai taimi ou te taumānatu ai po o fiafia Ieova i le mea sili ua mafai ona ou faia.”

6. O le ā e aʻoaʻoina e mātua mai i le Salamo 131:1, 2?

 ⁶ E aʻoaʻoina e mātua se lesona tāua mai i le Salamo 131:1, 2. (Faitau.) Na faapea mai le tupu o Tavita e na te leʻi ʻsaʻilia ni mea tetele’ po o ni mea e faigatā ona ia faia. O lona lotomaulalo ma lona faamaulalo, na “faatoʻafimālie ma faafilemu” ai lona loto. O le ā e aʻoaʻoina e mātua mai i upu a Tavita? E tatau ona lotomaulalo ma faamaulalo mātua. O lea, e lē tatau ona la faatalitalia e la te faia ni mea e lē mafai ona la faia, ma e lē tatau foʻi ona la faatalitalia le fanau e fai ni mea e lē mafai ona latou faia. E mafai e mātua ona faamautinoa i fanau e tāua i latou. Ia faailoa i ai mea e mafai ona latou faia ma mea e lē mafai ona latou faia. Ia fesoasoani foʻi i le fanau e faatutū ni sini e mafai ona latou ausia. Ua faapea mai se tuafafine e igoa iā Marina: “E lē taitai faatusatusaina e loʻu tinā aʻu i oʻu tuagane e toʻatolu po o isi tamaiti. Na ia aʻoaʻoina aʻu, e eseese uma tomai o tagata ma e pele iā Ieova i tatou taʻitoʻatasi. Ou te lotofaafetai ona o lana faaaʻoaʻoga, e seāseā ou faatusatusaina aʻu i isi.”

7-8. E faapefea ona faaalia e se tane le āva i lana avā?

⁷ E tatau i se tane Kerisiano ona faaalia le āva i lana avā. (1 Pete. 3:7) O le āva e aofia ai le uaʻi lelei atu ma faaaloalo i isi. E lē tagisā foʻi i ni mea e sili atu, nai lo o mea e mafai ona avatu e le avā iā te ia. E na te lē faatusatusaina foʻi lana avā i isi fafine. O le ā e ono tupu i se avā pe a faatusatusa o ia e lana tane Kerisiano i isi fafine? O Rosa o se tuafafine, ma e masani ona faatigā atu iā te ia lana tane lē talitonu e ala i le faatusatusa o ia i isi fafine. O ana upu lē alofa na lagona ai e Rosa le lē aogā ma mafaufau ai ailoga e alofa se tasi iā te ia. Na faapea mai Rosa: “Na ou manaʻomia i taimi uma se faamautinoaga, e tāua aʻu iā Ieova.” E ese mai ai la se tane Kerisiano, e āva o ia i lana avā. E na te iloa o le āva i lana avā, e lē gata e māfana ai le la faiā ae o le a māfana ai foʻi le la faiā ma Ieova. *

⁸ O se tane e āva i lana avā, e na te faamautinoa atu i lana avā lona alofa iā te ia ma faamālō atu i ai. (Faata. 31:28) O le mea lenā na faia e le tane a Katerina lea na taʻua i le suʻesuʻega ua mavae. Na fesoasoani o ia iā Katerina e foʻia ona faalogona lē aogā. A o laʻitiiti Katerina, na masani ona ulagia ma taʻufaatauvaaina o ia e lona tinā. E na te faatusatusaina foʻi Katerina i isi teineiti e aofia ai ma ana uō. O le iʻuga, na amata ai ona faatusatusa e Katerina o ia i isi, e oo lava i le taimi na sau ai i le upu moni. Peitaʻi, na fesoasoani lana tane Kerisiano iā te ia e ʻalofia na uiga ae atiaʻe se vaaiga saʻo iā te ia lava. Na ia faapea mai: “E alofa o ia iā te aʻu, e faamālō mai ona o mea lelei ou te faia ma tatalo foʻi mo aʻu. E na te faamanatu mai foʻi uiga matagofie o Ieova ma fesoasoani iā te aʻu e faasaʻo oʻu manatu sesē.”

9-10. Na faapefea ona fesoasoani ni toeaina agalelei i se tuafafine e foʻia le masaniga o le faatusatusa o ia i isi?

⁹ E faapefea ona fesoasoani toeaina iā i latou ua masani i le faatusatusa o i latou i isi? Seʻi mafaufau i le mea na tupu i se tuafafine e igoa iā Hanuni. A o laʻitiiti o ia, e seāseā faamālō i ai se isi. Na faapea mai o ia: “Na ou lagona le matamuli ma ou manatu e sili atu isi tamaiti nai lo o aʻu. Ou te manatua, na amata ona ou faatusatusaina aʻu i isi a o oʻu laʻitiiti lava.” E oo lava i le taimi na sau ai Hanuni i le upu moni, na ia faatusatusaina o ia i isi. O le iʻuga, na ia lagona ai e leai sona aogā i le faapotopotoga. Ae i le taimi lenei, ua auauna fiafia Hanuni o se paeonia. O le ā na fesoasoani iā Hanuni e sui ai ona uiga?

 ¹⁰ Na taʻua e Hanuni na fesoasoani toeaina agalelei o le faapotopotoga iā te ia. Na taʻu atu e toeaina iā Hanuni lo latou maufaatuatuaina o ia, ma faamālō atu i ai mo ana faaaʻoaʻoga lelei. Na tusi Hanuni: “E iai taimi na talosaga mai ai toeaina pe e mafai ona ou faalaeiau i isi tuafāfine o loo manaʻomia le fesoasoani. O mea na latou talosagaina aʻu ou te faia, na ou lagona ai le tāua o aʻu iā i latou. Na faamālō mai na toeaina ona o faalaeiauga na ou avatu i nisi o tuafāfine talavou. Na latou faitauina mai le 1 Tesalonia 1:2, 3. Na matuā pāʻia ai lava loʻu loto. Ou te matuā faafetaia na leoleo mamoe lelei. Ua ou faatāuaina nei loʻu tulaga i le faalapotopotoga a Ieova.”

11. E faapefea ona tatou fesoasoani i ē ʻloto momomo ma ē ua loto nutimomoia’ o loo taʻua i le Salamo 34:18?

¹¹ Faitau le Salamo 34:18. E matuā manatu mamafa mai Ieova iā i latou ʻe loto momomo ma ē ua loto nutimomoia.’ E lē na o toeaina, ae o i tatou uma lava e mafai ona faalaeiau i o tatou uso ma tuafāfine pele. O se tasi o auala e mafai ona tatou faalaeiauina ai i latou, o le faaalia o le naunau moni iā i latou. E finagalo Ieova ia tatou faaali atu i ana mamoe pele lona alofa mo i latou. (Faata. 19:17) Pe a tatou lotomaulalo ma faamaulalo, e mafai foʻi ona tatou fesoasoani i o tatou uso ma tuafāfine. E tatou te lē mananaʻo e faauaʻi mai isi iā i tatou, ona e tupu ai uiga mataʻua i isi. Ae e tatou te mananaʻo e faaaogā o tatou tomai ma le poto masani e faalaeiau ai i isi.​—1 Pete. 4:10, 11.

12. Aiseā na tosina atu ai tagata faatauvaa iā Iesu? (Tagaʻi i le ata i le faavaa.)

¹² E tele mea e tatou te aʻoaʻoina mai e faatatau i le auala e tatou te feutagaʻi ai ma isi, pe a tatou iloiloina le auala na feutagaʻi ai Iesu ma ona soo. O ia o le tagata silisili o ē uma na soifua mai i le lalolagi. Peitaʻi, na “agamalu ma lotomaulalo” o ia. (Mata. 11:28-30) E leʻi faalialiavale Iesu i le maoaʻe o lona tomai ma lona poto. Na ia aʻoaʻo atu i se gagana faigofie ma talafaatusa malamalamagofie, ina ia pāʻia ai loto o tagata faatauvaa. (Luka 10:21) Na matuā ese lava Iesu mai i taʻitaʻi lotu faamaualuluga. E leʻi faia e Iesu se mea e manatu ai tagata e lē tāua i latou i le Atua, ae na ia faamamaluina tagata lautele.​—Ioa. 6:37.

13. Na faapefea ona atagia atu le alofa ma le agalelei o Iesu i le auala na feutagaʻi ai ma ona soo?

¹³ Na atagia atu le agalelei ma le alofa o Iesu i le auala na feutagaʻi ai ma ona soo. Na ia silafia e eseese uma agavaa ma tulaga o ona soo. O lea la, e iai tiute tauave e mafai ona fai e isi ae e lē mafai e isi ona fai. E lē tutusa uma foʻi mea e mafai ona latou faia i le auaunaga. Ae na ia talisapaia taumafaiga a ona soo taʻitoʻatasi na fai ma le lotoatoa. Na iloa le malamalama lelei o Iesu i mea e mafai ona fai e ona soo taʻitasi, i lana talafaatusa i taleni. I lenā talafaatusa, na tofia e le matai galuega e faia e pologa taʻitasi, e fua “i le mea e mafaia e le tagata.” E toʻalua pologa toʻaʻaga ma na sili atu mea na fai e le tasi i lo le isi. Ae na faamālō atu le matai iā i laʻua uma i lona faapea atu: “Malo lava le pologa lelei ma le faamaoni!”​—Mata. 25:14-23.

14. E faapefea ona tatou faaaʻoaʻo i le auala na feutagaʻi ai Iesu ma isi?

¹⁴ E agalelei foʻi ma alofa le auala e feutagaʻi ai Iesu ma i tatou. E na te silafia, e eseese uma o tatou tulaga ma agavaa, ma e faafiafiaina o ia pe a tatou faia le mea sili e mafai ona tatou faia. O lea, e tatau ona tatou feutagaʻi ma isi i le auala na aʻoaʻo mai e Iesu. E tatou te lē mananaʻo e faia se mea e lagona ai e o tatou uso ma tuafāfine le lē aogā pe faamāina ai, ona e lē mafai ona latou faia le tele o mea e pei o isi. Ae ia mātau avanoa e faamālō ai i o tatou uso ma tuafāfine, ona o lo latou faia o le mea sili e auauna ai iā Ieova.

15-16. Na faapefea ona aogā i se tuafafine le faatutū o sini e mafai ona ia ausia?

¹⁵ O le iai o ni sini faaleagaga, e mafai ona maua ai se olaga faamalieina ma aogā. O le manatu tāua, o le faatutū lea o sini e mafai ona tatou ausia e fua i o tatou tulaga ma agavaa, ae e lē fuaina i mea e mafai ona ausia e isi. E tatou te lē mananaʻo e oo iā i tatou faalogona lē fiafia ma le lotovaivai. (Luka 14:28) O lea, seʻi o tatou talanoaina le faaaʻoaʻoga a se tuafafine paeonia e igoa iā Midori.

¹⁶ E lē Molimau a Ieova le tamā o Midori. A o laʻitiiti Midori, na faamāina o ia e lona tamā i le faatusatusa o ia i lona uso ma lona tuagane, ma tamaiti o lana vasega. Na faapea mai Midori: “Na ou lagona ai le lē aogā.” A o faasolo ina matua Midori, na amata ai ona ia atiaʻe se uiga mautinoa. Na ia faapea mai: “Ou te faitauina i aso uma le Tusi Paia ina ia maua ai le filemu o loʻu loto ma ou lagona ai le alofa o Ieova.” Na ia faatutūina foʻi ni sini e mafai ona ausia, ma tatalo faapitoa mo le fesoasoani a Ieova ina ia ausia ai. O le faia faapea, na fesoasoani iā Midori e maua ai le olioli i mea na mafai ona ia faia e agaʻigaʻi ai i luma faaleagaga.

17. E faapefea ona ʻfaafouina pea le malosi e pulea ai o tatou mafaufau,’ ma o ā iʻuga?

¹⁷ Atonu e umi se taimi faatoʻā mafai ona liaʻiese mafaufauga ma faalogona sesē o loo iā i tatou. O lea, ua uunaʻia ai i tatou e Ieova: “Ia faafouina le malosi e pulea ai o outou mafaufau.” (Efe. 4:23, 24) Ina ia faia faapea, e manaʻomia ona tatou tatalo, suʻesuʻe i le Afioga a le Atua ma manatunatu loloto i ai. Ia faaauau pea ona faia na mea ma talosaga iā Ieova mo le malosi e faia ai. E fesoasoani lona agaga paia iā te oe ina ia ʻalofia so o se uunaʻiga e faatusatusa oe i isi. E fesoasoani foʻi Ieova iā te oe e iloa ma liaʻi ese le mataʻua po o le faamaualuga,  pe a amata ona tuputupu aʻe nei uiga lē lelei i lou loto.

18. E faapefea ona faamāfanafanaina i tatou i upu o loo i le 2 Nofoaiga a Tupu 6:29, 30?

¹⁸ Faitau le 2 Nofoaiga a Tupu 6:29, 30. E silafia lelei e Ieova o tatou loto. E na te silafia foʻi, e lē faigofie ona tatou tauivi ma le agaga o lenei lalolagi ma o tatou lava vaivaiga. A o silasila mai Ieova i a tatou taumafaiga malolosi e teena nei uiga lē lelei, o le faatuputeleina foʻi lenā o lona alofa mo i tatou.

19. Ua faapefea ona faamatala mai e Ieova ona faalogona e faatatau iā i tatou?

¹⁹ Na faaaogā e Ieova le faiā māfana a se tinā ma lana pepe, e faamatala mai ai ona faalogona e faatatau iā i tatou. (Isa. 49:15) Seʻi o tatou talanoaina le faaaʻoaʻoga a se tuafafine e igoa iā Rasela. Na ia tusi mai: “Na fanau lē au laʻu tama teine o Stephanie. O le taimi muamua lava na ou vaai ai iā te ia, e matuā laʻitiiti lava lona tino ma na ou faapea ailoga e ola. Ae na faataga aʻu e fomaʻi e siisii o ia i le masina muamua a o tausia i totonu o se masini e tau faaola ai. Na fesoasoani na taimi iā i maʻua e māfana ai le ma faiā. Ua ono nei ona tausaga, ma e laʻitiiti atu lona tino nai lo o tamaiti e latou te tausaga faatasi. Peitaʻi, ua atili ai ona faateleina loʻu alofa iā te ia ona o lona taumafai malosi e ola, ma o se fiafiaga tele i loʻu olaga le faatasi ma si aʻu tama o Stephanie.” Maʻeu le faamāfanafanaina o i tatou i le iloa, e faapena le loloto o le alofa o Ieova mo i tatou pe a silasila mai o loo tatou tauivi e auauna iā te ia ma o tatou lotoatoa!

20. O ā māfuaaga e tatau ai ona e olioli o se auauna tuuina atu a Ieova?

²⁰ Ua avea oe ma auauna a Ieova. O lea la, e iai mea e ese mai ai oe i isi auauna a Ieova, ma o oe foʻi o se sui tautele o lona aiga. E leʻi tosina atu oe e Ieova ona e faapea e sili atu oe i lo o isi. Ae na tosina atu oe e Ieova, ona na silasila i lou loto ma silafia ai o oe o se tagata agamalu, ma e faigofie ona ia aʻoaʻoina oe e fai suiga i lou olaga. (Sala. 25:9) O lea, ia e mautinoa e talisapaia e Ieova lou faia o le mea sili e te mafaia e auauna ai iā te ia. O lou tumau ma lou faamaoni, o faamaoniga na o le iai iā te oe o se “loto mamā ma lelei.” (Luka 8:15) O lea, ia faaauau pea ona faia le mea sili e te mafaia e auauna ai iā Ieova. O le iʻuga, o le a e maua ai le olioli “iā te [oe] lava.”