1. Ndi ngani Yehova a sa ri vhambedzi na vhaṅwe?

YEHOVA u funa u fhamba fhambana ha zwithu zwoṱhe. Zwenezwi zwi vhonala kha zwithu zwe a zwi sika na nḓila ye a sika ngayo vhathu. A hu na muthu ane a fana na inwi kokotolo. Nga zwenezwo, Yehova ha ni vhambedzi na vhaṅwe. U ṱolisisa mbilu yaṋu, zwine na vha zwone. (1 Sam. 16:7) U dovha a ḓivha vhukoni haṋu, vhushayanungo haṋu na nḓila ye na aluswa ngayo. Nahone ha ni humbeli uri ni ite zwithu zwine na sa ḓo kona u zwi ita. Na riṋe ri tea u edzisa Yehova nga u ḓidzhia nga nḓila ine ene a ri dzhia ngayo. Musi ri tshi ita zwenezwo, zwi ḓo ita uri ri vhe na “muhumbulo wo tshaho,” ra si humbule uri ri khwine u fhira zwine ra vha zwone kana u ḓivhona ri si tshithu.—Vharoma 12:3.

2. Ndi ngani zwi na khombo u ḓivhambedza na vhaṅwe?

² Ndi ngoho uri ri nga guda kha tsumbo dza vhahashu vha re na vhukoni vhuḓinḓani. (Vhahev. 13:7) Ri nga guda uri ri nga khwinisa hani nḓila ine ra huwelela ngayo. (Vhafil. 3:17) Fhedzi hu na phambano vhukati ha u guda kha tsumbo ya muṅwe muthu na u ḓivhambedza nae. Arali ra ḓivhambedza na vhaṅwe, zwi nga ita uri ri vhe na vivho, ri tsikeledzee kana uri ri ḓipfe ri si tshithu. Samusi ro zwi guda kha thero yo fhiraho, arali ra ḓivhambedza na vhaṅwe tshivhidzoni, zwi nga tshinya vhushaka hashu na Yehova. Nga zwenezwo, Yehova u ri ṱuṱuwedza uri: “Muthu nga a ṱolisise mishumo yawe, ndi hone a tshi ḓo takalela zwe a shuma, a sa ḓivhambedzi na muṅwe muthu.”—Vhagal. 6:4.

3. Ndi mvelaphanḓa ifhio ye na i ita ine ya ita uri ni takale?

³ Yehova u ṱoḓa ni tshi takala ngauri ni khou khwinisa nḓila ine na mu gwadamela ngayo. Sa tsumbo, arali no no lovhedzwa, ni  nga takala nge na swikelela tshenetsho tshipikwa tshe na ḓivhetshela tshone. Inwi muṋe no tou ḓiitela yeneyo phetho. No lovhedzwa ngauri ni funa Mudzimu. Humbulani nga ha mvelaphanḓa ye na i ita u bva tshee na lovhedzwa. Sa tsumbo, naa ni vho funa u ita muvhalo waṋu wa Bivhili kana pfunzo ya muthu nga eṱhe nga ho engedzeaho? Naa no no khwinisa nḓila ine na rabela ngayo? (Ps. 141:2) Naa no no khwinisa nḓila ine na thoma ngayo nyambedzano musi ni tsimuni na nḓila ine na shumisa ngayo zwishumiswa zwashu? Arali ni na muṱa, naa Yehova o ni thusa uri ni vhe munna, mufumakadzi kana mubebi wa khwine? Musi ni tshi vhona nḓila ye na ita ngayo mvelaphanḓa zwi nga ita uri ni takale na u fushea.

4. Ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero?

⁴ Ri nga thusa vhaṅwe uri vha takale musi vha tshi humbula nga ha mvelaphanḓa ine vha khou i ita kha u gwadamela Yehova. Ri nga dovha ra vha thusa uri vha si ḓivhambedze na vhaṅwe. Kha ino thero, ri ḓo amba nga ha nḓila ine vhabebi vha nga thusa ngayo vhana vhavho, nḓila ine vhavhingani vha thusana ngayo na nḓila ine vhahulwane na vhaṅwe vha nga thusa ngayo vhahashu tshivhidzoni. Ri ḓo fhedzisela nga u vhona uri Bivhili i nga ri thusa hani uri ri ḓivhetshele zwipikwa zwine ra nga kona u zwi swikelela.

5. U ya nga Vhaefesa 6:4, vhabebi vha fanela u iledza mini?

⁵ Vhabebi a vho ngo tea u vhambedza ṅwana wavho na muṅwe kana u lavhelela uri a ite zwithu zwi fhiraho zwine a nga zwi kona. Arali vhabebi vha ita zwenezwo, ṅwana wavho a nga tsikeledzea. (Vhalani Vhaefesa 6:4.) Muṅwe wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Sachiko * u ri: “Vhadededzi vhanga vho vha vha tshi lavhelela uri ndi kone u fhira vhana vhoṱhe kiḽasini. Zwiṅwe hafhu, mme anga vho vha vha tshi ṱoḓa uri ndi kone tshikoloni u itela uri vhadededzi vhanga na khotsi anga vhane vha si vhe Ṱhanzi vha dzhie Ṱhanzi dza Yehova vhe vhathu vhavhuḓi. Zwavhuḓivhuḓi, vho vha vha tshi ṱoḓa uri ndi wane dzoṱhe musi ndi tshi ṅwala mulingo, fhedzi zwenezwo zwo vha zwi sa konadzei. Naho hu kale ndo fhedza tshikolo, nga zwiṅwe zwifhinga ndi vhona u nga Yehova ha dzhieli nṱha zwine nda khou zwi ita naho ndi tshi khou ita zwoṱhe zwine nda nga kona.”

6. Vhabebi vha nga guda mini kha Phisalema 131:1, 2?

 ⁶ Hu na tshithu tsha ndeme tshine vhabebi vha nga tshi guda kha Phisalema 131:1, 2. (Vhalani.) Khosi Davida o ri ha “tami zwithu zwihuluhulu” kana zwithu zwine a sa ḓo kona u zwi ita. O “dzikisa na u fhumudza mbilu” yawe ngauri o vha a tshi ḓiṱukufhadza. Vhabebi vha nga guda mini kha maipfi a Davida? Vhabebi vha nga sumbedza uri vha a ḓiṱukufhadza nga u sa lavhelela zwithu zwinzhi kha vhone vhaṋe kana u sa lavhelela uri ṅwana wavho a ite zwithu zwine a sa ḓo kona u zwi ita. Vhabebi vha nga sumbedza uri vha dzhiela nṱha ṅwana wavho nga u ḓivha vhukoni hawe na vhushayanungo hawe na u mu thusa uri a ḓivhetshele zwipikwa zwine a ḓo kona u zwi swikelela. Muṅwe wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Marina u ri: “Mme anga vho vha vha sa mmbambedzi na khaladzi dzanga kana vhaṅwe vhana. Vho mpfunza uri roṱhe ri na vhukoni vhu sa fani na uri ri vha ndeme kha Yehova. Zwenezwo zwo ita uri ndi sa ḓivhambedze na vhaṅwe.”

7-8. Munna a nga sumbedza hani uri u hulisa mufumakadzi wawe?

⁷ Munna wa Mukriste u tea u hulisa mufumakadzi wawe. (1 Pet. 3:7) U hulisa muthu ndi u mu fara nga nḓila yo khetheaho na u mu ṱhonifha. Sa tsumbo, munna u sumbedza uri u hulisa mufumakadzi wawe nga u mu ṱhonifha. Ha lavheleli uri a ite zwithu zwine a sa ḓo zwi kona nahone ha vhambedzi mufumakadzi wawe na vhaṅwe vhafumakadzi. Mufumakadzi a nga ḓipfa hani arali munna wawe a tshi mu vhambedza na vhaṅwe vhafumakadzi? Muṅwe wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Rosa u na munna ane a si vhe Ṱhanzi ane a anzela u mu vhambedza na vhaṅwe vhafumakadzi. Maipfi awe a si avhuḓi o ita uri Rosa a ḓipfe e si tshithu na uri a hu na muthu ane a mu funa. U ri: “Ndi ṱoḓa u dzula ndi tshi humbudziwa uri Yehova u ndzhia ndi wa ndeme.” Fhedzi munna wa Mukriste u ṱhonifha mufumakadzi wawe. U a zwi ḓivha uri zwenezwo zwi ḓo ita uri a vhe na vhushaka havhuḓi na mufumakadzi wawe na vhushaka havhuḓi na Yehova. *

⁸ Munna ane a hulisa mufumakadzi wawe u a mu khoḓa, u a mu vhudza uri u a mu funa na u mu vhudza uri u wa ndeme. (Mir. 31:28) Katerina we ra amba nga hae kha thero yo fhiraho, o thuswa nga yeneyi nḓila nga munna wawe uri a dovhe a ḓipfe e wa ndeme. Musi Katerina a tshi kha ḓi vha ṅwana, mme awe vho vha vha tshi anzela u mu vhambedza na vhaṅwe vhasidzana na khonani dzawe. Zwenezwo zwo ita uri na musi o no vha Ṱhanzi a ḓivhambedze na vhaṅwe. Munna wawe a re Ṱhanzi o mu thusa uri a si ḓivhambedze na vhaṅwe na uri a vhe na mavhonele avhuḓi nga ha ene muṋe. U ri: “U a mpfuna, u a nkhoḓa musi ndi tshi ita zwithu zwavhuḓi na u nthabelisa. U a nkhumbudza zwine Yehova a vha zwone na u nkhakhulula musi ndi tshi vha na mavhonele a si avhuḓi.”

9-10. Vhahulwane vho thusa hani muṅwe wahashu we a vha a tshi ḓivhambedza na vhaṅwe?

⁹ Vhahulwane vha nga thusa hani vhane vha ḓivhambedza na vhaṅwe? Kha ri ambe nga ha wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Hanuni we a vha a sa anzeli u khoḓiwa musi a tshi kha ḓi vha ṅwana. U ri: “Ndo vha ndi tshi shona nahone ndi tshi vhona u nga vhaṅwe vhana vha khwine kha nṋe. Ndo thoma u ḓivhambedza na vhaṅwe u bva ndi kha ḓi vha muṱuku.” Hanuni o ḓi bvela phanḓa na u ḓivhambedza na vhaṅwe musi o no vha Ṱhanzi. Zwenezwi zwo ita uri a pfe e si wa ndeme tshivhidzoni. Fhedzi zwazwino ndi muvulanḓila nahone o takala.  Ndi mini zwe zwa mu thusa uri a shandule mavhonele awe?

¹⁰ Hanuni u ri o thuswa nga vhahulwane vhe vha mu sumbedza uri vha na ndavha nae. Vho mu vhudza uri u wa ndeme tshivhidzoni na u mu khoḓa ngauri u tsumbo yavhuḓi. U ri: “Nga zwiṅwe zwifhinga, vhahulwane vho nkhumbela uri ndi ṱuṱuwedze vhaṅwe vhahashu vha tshifumakadzini vhe vha vha vha tshi khou ṱoḓa thuso. Zwenezwi zwo ita uri ndi pfe ndi wa ndeme. Ndi kha ḓi zwi humbula musi vhahulwane vha tshi nndivhuwa nge nda thusa vhaṅwe vhahashu vha tshifumakadzini vhane vha kha ḓi vha vhaswa. Vho mmbalela 1 Vhathesalonika 1:2, 3. Zwenezwo zwo nkwama vhukuma! Vhenevho vhahulwane vho ita uri ndi pfe ndi wa ndeme tshivhidzoni.”

11. Ri nga thusa hani “vho kuleaho nungo na vhane vha ḓiṱukufhadza” samusi zwo sumbedzwa kha Yesaya 57:15?

¹¹ Vhalani Yesaya 57:15. Yehova u na ndavha na “vho kuleaho nungo na vhane vha ḓiṱukufhadza.” A si vhahulwane fhedzi vhane vha nga thusa kha u ṱuṱuwedza vhenevha vhahashu. Roṱhe ri nga shela mulenzhe. Iṅwe nḓila ine ra nga vha ṱuṱuwedza ngayo ndi nga u vha sumbedza uri ri na ndavha navho. Yehova u ṱoḓa ri tshi vha sumbedza uri ri a vha funa. (Mir. 19:17) Ri nga dovha ra thusa vhahashu nga u ḓiṱukufhadza na u sa ḓihudza nga nṱhani ha vhukoni vhune ra vha naho. A ri ṱoḓi u ita zwithu zwine zwa ḓo ita uri ri vhe vhommboneni ngauri zwi ḓo ita uri vhahashu vha vhe na vivho. Nṱhani hazwo, ri shumisa vhukoni hashu na nḓivho yashu u itela u ṱuṱuwedza vhaṅwe.—1 Pet. 4:10, 11.

12. Ndi ngani vhathu vhe vha vha vha tshi ḓiṱukufhadza vho vha vha tshi funa u vha na Yesu? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

¹² Ri nga guda nḓila ine ra tea u fara ngayo vhaṅwe kha nḓila ye Yesu a vha a tshi fara ngayo vhatevheli vhawe. O vha e muthu wa bvumo we a vhuya a tshila. Fhedzi o vha o ‘vuḓa nahone a tshi ḓiṱukufhadza mbiluni.’ (Mat. 11:28-30) Ho ngo sumbedza vhaṅwe uri ene o ṱalifha kana uri u ḓivha zwithu zwinzhi. Musi a tshi funza, o vha a tshi shumisa luambo lwo leluwaho na zwifanyiso zwe zwa vha zwi tshi kwama mbilu dza vhathu vhane vha ḓiṱukufhadza. (Luka 10:21) U fhambana na vharangaphanḓa vha vhurereli vhe vha vha vha tshi ḓihudza, Yesu o vha a tshi ita uri vhaṅwe vha ḓipfe vhe vha ndeme phanḓa ha Yehova. (Yoh. 6:37) O vha a tshi hulisa vhathu zwavho.

13. Yesu o sumbedza hani vhuthu na lufuno kha vhafunziwa vhawe?

¹³ Ri vhona uri Yesu u na vhuthu na lufuno kha nḓila ye a vha a tshi fara ngayo vhafunziwa vhawe. O vha a tshi zwi ḓivha uri vha na vhukoni na vhuimo vhu sa fani. Nga zwenezwo, nḓila ine vha ita ngayo zwithu yo vha i sa ḓo fana, na nḓila ine vha shuma ngayo tsimu yo vha i sa ḓo fana. Fhedzi o vha a tshi dzhiela nṱha mushumo une muṅwe na muṅwe wa vhafunziwa vhawe a u ita. Zwenezwo zwo vhonala kha tshifanyiso tshe Yesu a tshi amba tsha talente. Kha tshenetsho tshifanyiso, muṋe wa vhalanda o ṋea vhalanda vhawe mushumo “zwi tshi ya nga vhukoni havho.” Mulanda wa u thoma o bindulisa talente nnzhi u fhira wa vhuvhili. Fhedzi muṋe wa vhenevho vhalanda o vha khoḓa nga maipfi a fanaho a ri: “Wo shuma, mulanda wavhuḓi a fhulufhedzeaho.”—Mat. 25:14-23.

14. Ri nga edzisa hani nḓila ye Yesu a vha a tshi fara ngayo vhaṅwe?

¹⁴ Yesu u dzula a tshi ri fara nga nḓila ya vhuthu na ya lufuno. U a zwi ḓivha uri vhukoni hashu na vhuimo hashu a vhu fani. Nahone u a zwi dzhiela nṱha musi ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona. Ri tea u fara vhaṅwe u fana na nḓila ye Yesu a vha fara ngayo. A ri ṱoḓi u ita uri vhahashu vha pfe vhe si vha ndeme kana vha tshi farwa nga ṱhoni ngauri a vha koni u ita zwi fanaho na zwa vhaṅwe tshumeloni ya Yehova. Nṱhani hazwo, ri tea u dzula ri tshi khoḓa vhahashu  ngauri vha khou ita zwoṱhe zwine vha nga kona tshumeloni ya Yehova.

15-16. Muṅwe wahashu o vhuyelwa hani nga u ḓivhetshela zwipikwa zwine a nga kona u zwi swikelela?

¹⁵ Musi ri tshi ḓivhetshela zwipikwa tshumeloni ya Yehova, ri ḓo vha na vhutshilo vhu takadzaho nahone ri ḓo ḓivha uri ri khou tshilela mini. Fhedzi ri tea u ḓivhetshela zwipikwa zwine riṋe vhaṋe ra ḓo kona u zwi swikelela. A ri tei u ḓivhetshela zwipikwa zwi fanaho na zwa vhaṅwe. Arali ra ita nga u ralo zwi ḓo ita uri ri tsikeledzee na u kulea nungo. (Luka 14:28) Kha ri ambe nga tsumbo ya wahashu wa muvulanḓila ane a pfi Midori.

¹⁶ Musi Midori a tshi kha ḓi vha muṱuku, khotsi awe vhane vha si vhe Ṱhanzi vho vha vha tshi mu dzhenisela maṱo nga u mu vhambedza na khaladzi awe na murathu wawe na u mu vhambedza na vhane a dzhena navho tshikolo. Midori u ri: “Ndo pfa ndi si wa ndeme.” Fhedzi musi a tshi aluwa o thoma u ḓipfa e wa ndeme. U ri: “U vhala Bivhili ḓuvha na ḓuvha zwo nthusa u vhona uri Yehova u a mpfuna.” Zwiṅwe hafhu, o ḓivhetshela zwipikwa zwine a nga kona u zwi swikelela na u rabela Yehova uri a mu thuse u zwi swikelela. Zwenezwo zwo ita uri a shumele Yehova o takala.

17. Ri nga ‘dzula hani ri tshi itwa vhaswa kha nḓila ine ra humbula ngayo’ nahone hu ḓo vha na mvelelo dzifhio?

¹⁷ Zwi nga dzhia tshifhinga uri ri shandule nḓila i si yavhuḓi ine ra ḓipfa ngayo. Nga zwenezwo, Yehova u ri: “Ni dzule ni tshi itwa vhaswa kha nḓila ine na humbula ngayo.” (Vhaef. 4:23, 24) Uri ri kone u ita zwenezwo ri tea u rabela, u guda Ipfi ḽa Mudzimu na u elekanya nga ha zwine ra khou zwi guda. Ni dzule ni tshi ita zwenezwi na u humbela Yehova uri a ni thuse. Yehova u ḓo ni ṋea muya mukhethwa une wa ḓo  ni thusa uri ni sa ḓivhambedze na vhaṅwe. U ḓo dovha a ni thusa uri ni ḓivhe arali ni tshi vho thoma u vha na vivho kana u ḓihudza nahone u ḓo ni thusa uri ni ite tshanduko nga u ṱavhanya.

18. Maipfi a re kha 2 Koronika 6:29, 30 a nga ni khuthadza hani?

¹⁸ Vhalani 2 Koronika 6:29, 30. Yehova u a ḓivha nḓila ine ra khou ḓipfa ngayo. U dovha a zwi ḓivha uri ri khou lwa na vhushayanungo hashu na uri ri khou lwa nga maanḓa uri ri si ṱuṱuwedzwe nga ḽino shango. Musi a tshi vhona nḓila ine ra khou lwa ngayo, u ri funa nga ho engedzeaho.

19. Yehova o shumisa tsumbo ifhio u itela u sumbedza nḓila ine a ri funa ngayo?

¹⁹ Yehova u shumisa tsumbo ya nḓila ine mme a funa ngayo ṅwana wawe u itela u sumbedza nḓila ine ene a ri funa ngayo. (Yes. 49:15) Kha ri ambe nga ha muṅwe mme ane a pfi Rachel. U ri: “Ṅwananyana wanga Stephanie o bebiwa tshifhinga tshi sa athu u swika. Musi ndi tshi thoma u mu vhona, o vha e muṱukuṱuku nahone a tshi pfisa vhuṱungu. Fhedzi madokotela vho ntendela uri ndi mu takule ḓuvha na ḓuvha nga ṅwedzi wawe wa u thoma musi a tshi kha ḓi vha sibadela. Zwenezwo zwo ita uri ndi pfe ndi tsini-tsini na ṅwananga. Zwazwino u na miṅwaha ya 6 nahone u vhonala e muṱuku kha thanga dzawe. Fhedzi ndi mu funa nga maanḓa ngauri o konḓelela nahone u ita uri ndi takale.” Zwi a ri takadza uri Yehova u a ri funa nga maanḓa musi ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri mu shumele.

20. Sa mushumeli wa Yehova o ḓiṋekedzaho, ndi mini zwine zwa ita uri ni takale?

²⁰ Sa muṅwe wa vhashumeli vha Yehova, ni wa ndeme nahone a hu na muṅwe ane a nga inwi. Yehova ho ngo ni kokodzela khae ngauri ni khwine kha vhahura vhaṋu. O ni kokodza ngauri o vhona zwine na vha zwone na uri ni muthu ane a ḓiṱukufhadza o ḓiimiselaho u guda khae na u ita tshanduko. (Ps. 25:9) Ni nga vha na vhungoho ha uri u a zwi dzhiela nṱha musi ni tshi ita zwoṱhe zwine na nga kona uri ni mu shumele. U konḓelela haṋu na u fhulufhedzea khae zwi sumbedza uri ni na “mbilu yavhuḓi.” (Luka 8:15) Nga zwenezwo, dzulani ni tshi ita zwoṱhe zwine na nga kona tshumeloni ya Yehova. Zwenezwo zwi ḓo ita uri ni takalele zwe na “shuma.”