1. Nga tu singanieka ha viose via tangele Yehova, vihula vika vi hasa ku tu iza mu visinganieka?

NGA tu singanieka ha vukama vua melu na mavu a tanga Yehova, tu hasa ku livua ngue mua vuile Ndaviti, uze ua vundilile na ku ihula ngueni: “Omo nji yongola melu ove, vupange vua minie yove, ngonde na zintangantanga, vi u na hake; muntu ikeye iyandzo, amba u mu singanieke? Na muana muntu, amba u mu hinduise?” (Visa. 8:3, 4) Ngeci mua Ndaviti, halumo tu hasa ku tala ku vundende vuetu nga tu lisetekesa na viuma vikuavo via kama via tangele Yehova, kaha na ku singanieka nga mpundu Yehova ue ku tu tuala mana. Vunoni ngue mu tu lilongesa lelo, Yehova ka hakele lika seho ku vantu va katete Andama na Eva, vunoni naua ua va puisile mutamba ua vusoko vueni.

2. Vutumbe vuka ua kele navuo Yehova ku vana veni va katete va ha mavu?

² Vana va katete va kele navo Yehova ha mavu, va puile va Andama na Eva, kaha ua va muesele cilemo ca kama. Ua viukisilile vaze vampuevo na yala vipanga vi va pandele ku puisamo. Kaha ua va lekele ngueni: “Semenu, na ku lilanesa, kaha sulisenu mavu, na ku a ononuesa.” (Njen. 1:28) Va pandele ku sema vana na ku niunga vuino mavu mu ku pua limbo liavo. Nga va ononokele Yehova na ku puisamo vutumbe vua va hanene, vaAndama na Eva hamo lika na vana vavo nga va tualeleleho ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi ku miaka yose.

3. Vika tu hasa ku handekela nguetu, vaAndama na Eva va kele na mutamba ua seho mu vusoko vua Yehova?

³ VaAndama na Eva, va kele na mutamba ua seho mu vusoko vua Yehova. Kaha kuliya na VaHevelu 2:7, Mbimbiliya ya handeka ku tuala ha muntu nguayo: “Ua mu puisile ka vundende muintsi lia tungelo; Ua mu hakele cilongo ca vumpahu na kasingimiko.”  Eyo, vantu ka va tambuile ngolo, mana na vuhasi ngue vua tungelo. (VaHe. 2:7) Vunoni va kala “ka vundende muintsi lia tungelo.” Mua vusunga, Yehova ua hele visemi vetu va katete cihela ca seho na vuputukilo vua cili!

4. Vika via solokele kuli vaAndama na Eva omo lia ku muesa lisino, kaha vika tu lilongesa mu cilongesa cino?

 ⁴ Ca vusiua ku handeka nguetu, omo lia ku muesa lisino Andama na Eva va zimbalesele cihela cavo mu vusoko vua Yehova. Kaha eci ca kokele luvinda lua kama ku vana vavo ngue mu tu ka mona ku lutue mu cilongesa cino. Vunoni vutumbe vua Yehova ka vua alulukile. Ua tonda vantu va ku ononoka va tualeleleho ku pua vana veni ku miaka yose. Ha katete, tu talenu vati Yehova ua tu muesa ngecize ua tu haka seho. Kaha tu simutuila naua vi tu hasa ku linga, mangana tu muese ngecize tu tonda ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Mu ku manusuila, tu ka mona vivezikiso vi va ka tambula vana va Yehova va ha mavu ku miaka yose.

5. Vati tu hasa ku muesa ngecize tua santsela kuli Njambi omo lia ku tu tanga mu cifua ceni?

⁵Yehova ua tu muesa kavumbi mu ku tu tanga mu cifua ceni. (Njen. 1:26, 27) Mu ku linga va tu tanga mu cifua ca Njambi, tu hasa ku kala na vifua via cili na ku vi muesa, ngeci mua cilemo, cikeketima, lukakatela na vuoloke. (Visa. 86:15; 145:17) Mu tue ku lihakela kapandi ka ku kala na vifua viaco, tue ku zumbangeya Yehova na ku muesa ngecize tua mu santsela ku cifua ca tu tangelamo. (1 Pet. 1:14-16) Mu tue ku yoya mu cifua ce kuya Tatetu ua muilu ku mutima, tue ku pua vantu va ndzolela. Kaha mu ku tu tanga mu cifua ceni, Yehova ua tu hele vuhasi vua ku pua vantu va cifua ca tonda mu vusoko vueni.

6. Vati Yehova ua muesele kavumbi ku vantu mua kele na ku viukisa mavu?

⁶Yehova ua tu viukisilile limbo lia ku lifuila. Tele kanda a tange yala ua katete, Yehova ua viukisile mavu mu ku pua limbo lia vantu. (Yombi 38:4-6; Yele. 10:12) Mu ku pua mukua ngozi na cihuanga, Yehova ua tangeleleho viuma via vingi linga muono ua ku tu tovale. (Visa. 104:14, 15, 24) Vintsimbu vimo, ua kele na ku hilula ha viuma via tangele kaha ua muene ngecize “via viukile.” (Njen. 1:10, 12, 31) Ua muesele kavumbi ku vantu, mu ku va hana mpoko ku tuala ha viuma viose via ku komouesa via tangele ha mavu. (Visa. 8:6) Vutumbe vua Njambi vua puile linga vantu va livuise ndzolela mu ku niunga viuma via ku komouesa via tangele ku miaka yose. Vuno mue ku santsela Yehova ku sua kumo omo lieci cikulaheso ca ku tovala ca tu hana ni?

7. Vati Yehosua 24:15, ya muesa ngecize muntu ua kala na vuana vua ku lihanguila viuma?

⁷Yehova ua tu hana vuana vua ku lihanguila viuma. Tu hasa ku lihanguila cifua ca muono u tu tonda. (Tandenu Yehosua 24:15.) Njambi yetu ua cilemo, ue ku ivua ndzolela nga tu lihanguila ku mu pangela ku cizango cetu. (Visa. 84:11; Visi. 27:11) Tu hasa ku pangesa vuino vuana vuetu vua ku lihanguila viuma mu vinjila via vingi. Tu hilulenu lungano lua tu sila Yesu.

8. Tumbulenu imo njila ya pangeselelemo Yesu vuana vua ku lihanguila viuma?

⁸ Mu ku tambuluisa lungano lua Yesu, tu hasa ku hangula ku tuameka vizango via vakuetu ku lutue lua vietu. Ntsimbu imo, omo Yesu na vapostolo veni va katalele cikuma, va tondele cimo cihela ca ku holoka cikuma linga va ka huimeko. Vunoni mu va ka heteleko, vutumbe vuavo talu-talu. Cimo civunga ca kama ca vantu ca va uanene kaha va tondele ku va longesa kuli Yesu. Vutuhu ngoco, Yesu ka vuile matoto. Vunoni ua va vuililile ngozi. Vika ua lingile mu ku va kuasa? “Ua sangumukile ku va longesa viuma via vingi.” (Mako 6:30-34) Mu tue ku tambuluisa Yesu mu ku pangesa ntsimbu na  ngolo yetu linga tu kuase vakuetu, tue ku hana vumpahu kuli Tatetu ua muilu. (Mat. 5:14-16) Kaha naua tue ku muesa kuli Yehova ngecize tu tonda ku pua mutamba ua vusoko vueni.

9. Vika ka va pandele ku suva visemi?

⁹Yehova ua hana ku vantu vuhasi vua ku sema vana, kaha naua na citeli ca ku va longesa ku mu lema na ku mu pangela. Nga mua pua cisemi, vuno mue ku mu santsela kuli eci civezikiso ca ku lifuila ni? Vutuhu Yehova ua hana vuana vua vuingi ku tungelo, vunoni ka va hele civezikiso ca ku kala na vana. Ngeci mukemuo, nga mua kala na vana, ka mua pandele ku suva seho yeci civezikiso ca ku lifuila ca mi hana Yehova. Visemi va tambula citeli ca seho ya kama ca ku lela vana vavo mu ku va ‘longesa na ku va mamuna muaya vitume via Yehova.’ (Efe. 6:4; Ndeu. 6:5-7; Visa. 127:3) Mu ku kuasa visemi, lukungulukilo lua Yehova lue ku va hana vilongesa via vingi via ku tundisa mu Mbimbiliya, ngeci mua mikanda, vivideo, miaso, kaha na vikuavo via mu internete. Evi via muesa ha toma ngecize Tatetu ua muilu na Muaneni, va haka seho ya kama ku vanike. (Luka 18:15-17) Nga visemi va kulahela muli Yehova na ku lihakela kapandi kose mu ku lela vana vavo, Yehova ue ku ivua ndzolela. Kaha visemi vaco ve ku hana ku vana vavo vukovelelo vua ku pua mutamba ua vusoko vua Yehova ku miaka yose!

10-11. Vukovelelo vuka ua tu sokoluela Yehova ku hitila mu nkombelo?

¹⁰Yehova ua tu hele Muaneni ua seho ya kama linga tu kale na vukovelelo vueka vua ku pua mutamba ua vusoko vueni. Ngue mu tu na tumbuile mu  cinanga ca mu ciuana, vaAndama na Eva va zimbalesele cihela cavo mu vusoko vua Yehova, kaha kati vakevo lika, vunoni na vana vavo vose. (Loma 5:12) VaAndama na Eva, va muesele lisino ku cizango, ngeci mukemuo va pandele ku va viana ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Amba vana vavo co? Ku cilemo ceni, Yehova ua sokolola njila linga vana va Andama va ku ononoka va hase naua ku hiluka ku vusoko vueni. Ua lingilemo ku hitila mu nkombelo ya muaneni umo lika, Yesu Kilistu. (Yoa. 3:16; Loma 5:19) Omo lia cikombelo caco, ca tavele ku hangula vantu va ku pua 144.000, vakua ku ononoka linga va ka pue mpundu vana va Njambi.—Loma 8:15-17; Ku-So. 14:1.

¹¹ Mu ku vueza hali ava, kuli naua makulukazi na makulukazi a vantu va ku ononoka ve ku linga cizango ca Njambi. Kaha va lavelela ku ka pua mutamba ua vusoko vua Njambi, mu nima ya ceseko ca ku manusuila ku ntsongo ya likulukazi lia miaka. (Visa. 25:14; Loma 8:20, 21) Omo lia ku kala na lulavelelo luaco, va putuka laza ku sana Sakatanga uavo nguavo, “Tatetu.” (Mat. 6:9) Vaze va ka sanguka navo va ka va hana vukovelelo vua ku lilongesa via tonda Yehova kuli vakevo. Kaha vaze va ka hangula ku ononoka ku ku tuamenena ca Yehova, navo va ka va tava ku pua mutamba ua vusoko vueni.

12. Cihula cika tu kumbulula vuovuno?

¹² Ngue mu tua mono, Yehova ua muesa laza kavumbi ku vantu, mu vinjila via vingi. Ua tava laza Vakua Kilistu va ku vuavesa mu ku pua vana veni, kaha ua kulahesa vakua “civunga ca kama” ngecize navo tangua a ka va tava ku pua vana veni mu vutuntu mu mavu a aha. (Ku-So. 7:9) Amba mu ntsimbu ino co, vika tu hasa ku linga mangana tu muese ngecize tu tonda ku pua mutamba ua vusoko vueni ku miaka yose?

13. Vika tu hasa ku linga mangana tu pue mutamba ua vusoko vua Njambi? (Mako 12:30)

¹³Muesenu cilemo cenu kuli Yehova mu ku mu pangela na mutima uenu uose. (Tandenu Mako 12:30.) Ha kati ka vuana vuose vua tu hana Njambi, vuana vua seho ya kama vua pua  vuhasi vua ku mu lemesa. Tue ku muesa Yehova ngecize tua mu lema, mu ku niunga “mezi a lisiko eni.” (1 Yoa. 5:3) Mu ku imanena Ise, Yesu ua tu sikile tu puise vantu vandongesi na ku va mbatiza. (Mat. 28:19) Kaha ua tu sikile naua ku lilema umo na mukuavo. (Yoa. 13:35) Yehova a ka tava vakua ku ononoka va pue mutamba ua vusoko vueni vua vantu ve ku mu lemesa mu mavu ose.—Visa. 15:1, 2.

14. Vati tu hasa ku muesa cilemo ku vakuetu? (Mat. 9:36-38; Loma 12:10)

¹⁴Muesenu cilemo ku vakuenu. Kuli Yehova, cilemo cikeco cifua ca hiana vikuavo viose. (1 Yoa. 4:8) Yehova ua tu muesele cilemo, tele kanda tu ci mu tantekeye. (1 Yoa. 4:9, 10) Tue ku mu tambuluisa mu ku muesa cilemo ku vakuetu. (Efe. 5:1) Imo ya vinjila via kama cikuma i tu hasa ku mueselamo cilemo ku vantu, ya pua mu ku va kuasa va lilongese via Yehova omo ku ci li ntsimbu. (Tandenu Mateo 9:36-38.) Mu ku lingamo, tue ku va hana vukovelelo vua ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Nga muntu va na mu mbatiza, tua pande ku tualelelaho ku mu lema na ku mu singimika. (1 Yoa. 4:20, 21) Vati tu hasa ku lingamo? Imo njila i tu hasa ku lingamo, ya pua mu ku kulahela ngecize viose via na lingi muanetu uaco na vilingi na vutumbe vua cili. Ca ku muenako, nga ka tuevuisisile omo lia vika na lingi vimo viuma mu cifua ca na vi lingilamo, ka tu ka mu singaniekela via ku vihia. Vunoni, tu ka muesa kavumbi kuli muanetu mu ku mu tuameka ku lutue.—Tandenu Loma 12:10; Filp. 2:3.

15. Kuli iya tua pande ku muesa cikeketima na ngozi?

¹⁵Muesenu cikeketima na ngozi ku vantu vose. Nga tu tonda ku tualelelaho ku kala ha kati ka vaze ve ku tumbula Yehova ku pua Iseavo, tua pande ku tualelelaho ku ononoka Lizi lia Njambi. Ca ku muenako, Yesu ua tu longesele ngecize tua pande ku muesa cikeketima na ngozi ku vantu vose, cipue vene ku vitozi. (Luka 6:32-36) Ku lingamo, ci hasa ku pua ca cikalu vintsimbu vimo. Ha vintsimbu viaco, tua pande ku lihakela kapandi ka ku singanieka na ku linga viuma ngue mua lingile Yesu. Mu tue ku lihakela kapandi ka ku ononoka Yehova na ku tambuluisa Yesu, tue ku muesa kuli Tatetu ua muilu ngecize tu tonda ku pua mutamba ua vusoko vueni ku miaka yose.

16. Vati tu hasa ku niunga lizina lia cili lia vusoko vua Yehova?

¹⁶Niungenu lizina lia cili lia vusoko vua Yehova. Mu vusoko, kanike ue ku tambuluisa yayeni kaha nga uze muana ua mukuluntu a kava vitume via mu Mbimbiliya, a ka pua lungano lua cili kuli ntsongo yeni. Vunoni nga a linga via ku vihia, ntsongo yeni neni a hasa ku kava lungano luaco. Na vuno vene, mukemuo mu ca fua mu vusoko vua Yehova. Nga umo Mukua Kilistu a putuka ku luisa vusunga, ni a likovelesa mu muono ua mazilo, vakuavo va hasa ku kava lungano lueni. Vaze ve ku lingamo ve ku vihisa lutsimo lua cili lua vusoko vua Yehova. (1 Tes. 4:3-8) Tua pande ku viana ku kava malungano a ku vihia, kaha na ku liniunga linga kati tu tavese na vimo viahi vi tu tundise kuli Tatetu ua muilu.

17. Visinganieka vika tua pande ku viana kaha omo lia vika?

¹⁷Kulahelenu muli Yehova, kati mu vupite. Yehova ua kulahesa ngecize a ka tu hana via-ku-lia, vuzalo na cihela ca ku kala nga tu tuameka Vuangana vueni na ku yoya muaya vitume vieni via vuoloke. (Visa. 55:22; Mat. 6:33) Ngeci mukemuo, tu liniungenu ku visinganieka via muesa ngecize, vupite ni nkala viuma vieka via mu mavu ano vi hasa ku tu niunga na ku tu nehela ndzolela ya vusunga. Tu tantekeya ngecize, njila imo lika i tu hasa ku uanenamo ndzolela ya vusunga, ya pua mu ku pangela Yehova. (Filp. 4:6, 7) Ambe nga tuli na vimbongo via ku landa viuma via vingi, ha katete tua pande ku  hilula nga tu ka kala mpundu na ntsimbu kaha na ndzili ya ku vi pangesa na ku vi niunga ni kuahi. Muomu nga tu kala na via vingi, tu hasa ku putuka ku likuatelela cikuma ku vikevio. Kati tu suve ngecize Njambi ua tu kundika vipanga vi tua pande ku puisamo mu vusoko vueni. Ngeci mukemuo, ka tua pandele ku tavesa na vimo viahi vi tu tangule. Mua vusunga, ka tu tondo ku pua ngeci mua uze mukuendze ua vianene vukovelelo vua ku pangela Njambi na civezikiso ca ku mu tava ku pua umo ua vana veni, omo lia ku lema vupite vua kele navuo!—Mako 10:17-22.

18. Kavumbi kaka ka ku hiana kaha na vivezikiso vika va ka tambula vantu va ku ononoka ku miaka yose?

¹⁸ Vantu va ku ononoka va ka tambula kavumbi ka hiana viose, ni nguetu, civezikiso ca ku lema Yehova na ku mu pangela ku miaka yose! Kaha vaze va ka kala ha mavu, va ka tumbula naua civezikiso ca ku niunga ano mavu a cili a vuahesele Yehova mu ku pua limbo lietu lia ku tantuluka. Vuovuno, mu ku sika ca Vuangana vua Njambi, mavu na viose via kalaho va ka vi puisa via cili lueka naua. Yesu a ka sungamesa viose vi va vihisile vaAndama na Eva, mu va vianene ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Yehova a ka sangula makulukazi na makulukazi a vantu na ku va hana vukovelelo vua ku yoya miaka yose na cihindu ca ku tantuluka mu citungu ha mavu. (Luka 23:42, 43) Mu ku pua mutamba ua vusoko vua Yehova ha mavu, muntu ku muntu a ka pua ua ku tantuluka na ku muesa “vumpahu na kasingimiko” vi va tumbula mu Mbimbiliya.—VaHe. 2:7.

19. Vika ka tua pandele ku suva?

¹⁹ Nga mua pua mutamba ua vakua “civunga ca kama,” mua kala na lulavelelo lua cili. Njambi ua mi lema, kaha a tonda mu pue mutamba ua vusoko vueni. Ngeci mukemuo, lihakelenu kapandi kose ka ku muya ku mutima. Nkala litangua, kati mu suve vikulaheso via Njambi. Santselenu ku civezikiso ca ku lemesa Isuenu ua muilu kaha muesenu seho ku lulavelelo lua ku ka mu sangaziala ku miaka yose!