Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 30

Mbalemekezani Mbuto Yomwe Munayo m’Banja la Yahova

Mbalemekezani Mbuto Yomwe Munayo m’Banja la Yahova

‘Mudamukhalisa mwana pang’ono pa kumundendemezera na anjo, ndipo mudamupasa umbiri na ulemerero ninga kumubvazika korowa ya mambo.’—PSALYMO 8:5.

NYIMBO 123 Kubvera Mwakukhulupirika Mitemo ya Gulu la Mulungu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi ni mibvunzo iponi yomwe tingakhale nayo tikakumbukira bzinthu bzentse bzomwe Yahova adalenga?

TIKAKUMBUKIRA bzinthu bzentse bzomwe Yahova adalenga, tingabzibve ninga momwe adabvera nyakunemba Psalymo, Davide, omwe adapemba kwa Yahova, acibvunza kuti: ‘Ndikanyang’anisisa kudzulu, basa la bzala bzanu, mwezi na nyenyezi zomwe mudalenga, nimbabzibvunza kuti: “Mbani munthu kuti mumukumbukire, ndipo mbani mwana wa munthu kuti mumusamalire?”’ (Psalymo 8:3, 4) Ninga Davide, pinango ifepano tingakumbuke kuti ndife ka cinthu kang’ono-ng’ono pakundendemezera na nyenyezi zomwe Yahova adalenga, ndipo tingadabwe kudziwa kuti Yahovayo ambatikumbukira. Tsono, tiniwona kuti Yahova adasamalira wanthu wakuyamba, Adamu na Eva, ndipo adawacitisa kukhala mbali ya banja lace.

2. Kodi Yahova akhafuna kuti Adamu na Eva acite ciyani?

2 Adamu na Eva adakhala wana wakuyambirira wa Yahova pa dziko la pantsi. Ndipo Yahovayo akhali Baba wawo wa kudzulu wa lufoyi. Iye akhadikhirira kuti iwo acite mbali yawo, ninga wanthu wa m’banja mwace. Mulungu adawauza kuti: ‘Balanani, muwande, mudzaze dziko la pantsi, mucirinyang’anira.’ (Ciyambo 1:28) Iye akhafuna kuti iwo abereke wana na kuwonerera bwino dziko la pantsi. Bzingadakhala kuti Adamu na Eva adabvera bzomwe Yahova adawauza kuti acite, iwo pabodzi na wana wawo angadakhala m’banja la Mulungu mpaka kale-kale.

3. Thangwe ranyi tingalewe kuti Yahova adapasa Adamu na Eva mbuto yakulemekezeka m’banja lace?

3 Adamu na Eva akhana mbuto yakulemekezeka m’banja la Yahova. Pa Psalymo 8:5, Davide adalewa bza kulengedwa kwa munthu na Yahova. Iye adati: ‘Mudamukhalisa mwana pang’ono pa kumundendemezera na anjo, ndipo mudamupasa umbiri na ulemerero ninga kumubvazika korowa ya mambo.’ N’cadidi kuti wanthu alibe kupasidwa mphanvu, nzeru na luso mwakundendemerana na anjo. (Psalymo 103:20) Napo bziri tenepo, wanthu ni ‘[wana] pang’ono’ basi pa kundendemezera na anjo wamphanvu. Bzimwebzi mpsakudabwisa kwene-kwene! Pomwe Yahova adalenga abereki wathu wakuyambirira, iye adawapasa moyo wabwino kwene-kwene.

4. Kodi n’ciyani cidacitikira Adamu na Eva thangwe ra kusaya kubvera kwawo Yahova, ndipo tin’cezerana ciyani mu nkhani ino?

 4 Mpsakupasa ntsisi kuti Adamu na Eva alibe kubvera Yahova ndipo iwo adaluza mbuto yawo m’banja lace. Bzimwebzi bzidabweresera mabvuto mbadwo zawo, ninga momwe tititiwonere mu nkhani ino. Tsono bzomwe Yahova akhafuna bziribe kucinja. Iye akufuna kuti wanthu omwe ambamubvera akhale wana wace mpaka kale-kale. Cakuyamba, bwerani ticezerane momwe Yahova adatilemekezera. Tikamala tin’dzacezerana bzomwe tingacite kuti tilatize kuti tikufuna kukhala wanthu wa m’banja la Mulungu. Pakumalizira, tin’dzawona bzisimbo bzomwe wana wa Yahova an’dzakhala nabzo pa dziko la pantsi mpaka kale-kale.

KODI YAHOVA ADALEMEKEZA TANI WANTHU?

Kodi Yahova adalatiza tani kuti ambatilemekeza? (Onani ndime 5-11) *

5. Kodi timbalemekeza tani Mulungu thangwe ra kutilenga m’cifanikiso cace?

5Yahova adatilemekeza mwakutikonza m’cifanikiso cace. (Ciyambo 1:26, 27) Pakuti tidakonzedwa m’cifanikiso ca Mulungu, ifepano tingapfunze momwe tingalatizire makhalidwe yace yabwino. Mwa ciratizo, tingalatize lufoyi, ntsisi, kukhulupirika na cirungamo. (Psalymo 86:15; 145:17) Tikambalatiza makhalidweya timbakhala tikulemekeza Yahova na kulatiza kuti timbamutenda. (1 Pedru 1:14-16) Tikambacita bzinthu bzomwe Baba wathu wa kudzulu ambakomedwa nabzo, timbakhala wakupfantsa. Ndipo pakuti tina makhalidwe ninga yomwe Yahova anayo, ifepano tingakhale wanthu omwe iye akufuna m’banja mwace.

6. Kodi Yahova adalemekeza tani wanthu pomwe adalenga dziko?

6Yahova adatikonzera mui wabwino kuti tikhale. Kale-kale pomwe Yahova akhanati kulenga munthu wakuyamba, iye adakonza dziko la pantsi kuti wanthu adzakhale m’mwemo. (Djobi 38:4-6; Jeremiya 10:12) Pakuti Yahova ngwakudeka mtima na wakupasa, iye adalenga bzinthu bzizinji bzabwino kuti timbakomedwe nabzo. (Psalymo 104:14, 15, 24) Nthawe zinango, iye akhakumbukira bzinthu bzomwe adalenga ndipo ‘adawona kuti bzikhali bwino.’ (Ciyambo 1:10, 12, 31) Iye adalemekeza wanthu mwakuwapasa mphanvu kuti ambatonge bzinthu bzakudeka bzomwe adalenga pa dziko la pantsi. (Psalymo 8:6) Bzomwe Mulungu akufuna mpsakuti wanthu wakulungamiratu apfantse pomwe akuwonerera bzinthu bzabwino bzomwe iye adalenga mpakana kale-kale. Kodi imwepo mumbatenda Yahova kawiri-kawiri thangwe ra bzinthu bzabwino bzomwe iye akufuna kuti mudzacite kutsogolo?

7. Kodi Djosuwe 24:15 ambalatiza tani kuti munthu ana ufulu bwakusankhula?

7Yahova adatipasa mphaso ya ufulu bwakusankhula. Ifepano tingasankhule kucita bzomwe tikufuna pa moyo wathu. (Werengani Djosuwe 24:15.) Luso lakukwanisa kusankhula kucita cinthu limbacemeredwa ufulu bwakusankhula. Mulungu wathu wa lufoyi ambakomedwa tikambasankhula kumutumikira. (Psalymo 84:11; Mimwani 27:11) Ifepano tingaphatise basa bwino ufulu bwathu bwakusankhula mu njira zizinji. Onani ciratizo ca Jezu.

8. Kodi Jezu adaphatisa tani basa luso lace lakusankhula?

8 Tikatewezera ciratizo ca Jezu, ifepano tingasankhule kuikha pa mbuto yakuyamba bzomwe anzathu ambafuna sikuti bzomwe timbafuna. Ntsiku inango pomwe Jezu na apostolo wace akhadaneta kwene-kwene, iwo adayenda ku mbuto inango ya okha-okha kuti akapume. Tsono bzimwebzi bziribe kucitika. Thimu la wanthu lidawagumana kumweko, ndipo wanthuwo akhafunisisa kupfunzisidwa na Jezu. Tsono Jezu alibe kubva nawo ciya wanthuwo, koma adawabvera ntsisi. Tenepo, kodi Jezu adacita ciyani? ‘Iye adayamba kuwapfunzisa bzinthu bzizinji.’ (Marko 6:30-34) Tikambatewezera Jezu mwakuphatisa basa nthawe yathu na mphanvu zathu kuti tithandize nazo anzathu, timbatumbizisa Baba wathu wa kudzulu. (Mateu 5:14-16) Ndipo timbakhala tikulatizambo Yahova kuti tikufuna kucita mbali ya banja lace.

9. Kodi ni mphaso iponi yakufunika yomwe Yahova adapasa wanthu?

9Yahova adapasa wanthu ufulu bwakusankhula kukhala na wana, pabodzi na udindo bwa kuwapfunzisa kufuna Yahovayo na kumutumikira. Penu imwepo ndimwe m’bereki, kodi mumbatenda mphaso yabwinoyi? Yahova adapasa anjo maluso mazinji. Tsono iye alibe kuwapasa ufulu bwakusankhula kukhala na wana. Tenepo, penu imwepo ndimwe m’bereki, mbatendani mwayi omwe munawo wakukhala na wana. Abereki adapasidwa udindo bwakufunika kwene-kwene bwakuti ‘[ambalere wana wawo] m’malango ya Yahova.’ (Wayefezo 6:4; Bzakutonga 6:5-7; Psalymo 127:3) Kuti gulu la Mulungu lithandize abereki kupfunzisa wana wawo, iro limbapereka bzinthu bzizinji bzakupfunzisira bzakucokera m’Bibliya, ninga mabukhu, mavidiyo, nyimbo na bzinthu bzomwe bziri pa interneti. Kulewa cadidi, Baba wathu wa kudzulu pabodzi na Mwana wace, ambafuna wana wathu. (Luka 18:15-17) Abereki akambathemba Yahova na kucita ciri-centse comwe angakwanise kuti alere wana wawo, Yahovayo ambakomedwa. Ndipo abereki amwewa ambathandizambo wana wawo kuti akhale na cidikhiro cakuti adzacitembo mbali ya wanthu wa m’banja la Yahova mpaka kale-kale!

10-11. Kodi Yahova adatipasa mwayi uponi thangwe ra ntsembe ya cakulombolera?

10Yahova adapereka Mwana wace omwe ambamufuna kwene-kwene kuti ifepano tikhale pomwe wanthu wa m’banja lace. Ninga momwe tawonera mu  ndime 4, pomwe Adamu na Eva adacita pikado, iwo adaluza mbuto yawo m’banja la Yahova ndipo adacitisa kuti wana wawo aluzembo mbuto m’banjalo. (Waroma 5:12) Adamu na Eva adacita utowa kuleka kubvera Mulungu. Tenepo, iwo adasiya kucita mbali ya banja lace. Tsono tani pakulewa bza wana wawo? Thangwe ra lufoyi, Yahova adapereka mpata kuna wana wawo wakubvera kuti acite mbali ya banja lace. Iye adacita bzimwebzi mwakupereka ntsembe Mwana wace wakubadwa-yekha, Jezu Kristu. (Juwau 3:16; Waroma 5:19) Thangwe ra ntsembe ya Jezu Kristu, wanthu wakukhulupirika wakukwana 144.000 akusankhulidwa kuti akhale ninga wana wa Mulungu.—Waroma 8:15-17; Cibvumbulutso 14:1.

11 Kuthimizira bzimwebzi, wanthu wakukhulupirika wakusaya kuwerengeka ambabvera Mulungu mwakucita bzomwe iye ambafuna. Iwo akudikhirira kudzacita mbali ya wanthu wa m’banja la Mulunguyo pambuyo pa mayezo yakumalizira kuphampha kwa magole 1.000. (Psalymo 25:14; Waroma 8:20, 21) Thangwe ra cidikhiro cimweci, iwo ambawona Yahova, Mulengi wawo, ninga Baba wawo. (Mateu 6:9) Omwe an’dzalamusidwa kwa anyakufa an’dzakhalambo na mwayi wakupfunza bzomwe Yahova akufuna kuti iwo adzacite. Wale omwe ambabvuma kutsogoleredwa naye, an’dzacitambo mbali ya banja lace.

12. Kodi ni mbvunzo uponi omwe tin’tawira tsapano?

12 Ninga momwe tawonera, Yahova ayamba kale kulemekeza wanthu mu njira zizinji. Iye asankhula kale anyakudzozedwa kuti akhale ninga wana wace, ndipo apereka cidikhiro kuna wanthu omwe ambacita mbali ya ‘thimu likulu’; cidikhiro cakuti adzakhale wana wace mu dziko lipsa. (Cibvumbulutso 7:9) Kodi pakali pano tingacite ciyani kuti tilatize Yahova kuti tikufuna kucita mbali ya wanthu wa m’banja lace mpaka kale-kale?

LATIZANI YAHOVA KUTI MUKUFUNA KUCITA MBALI YA BANJA LACE

13. Kodi n’ciyani comwe tingacite kuti ticite mbali ya banja la Mulungu? (Marko 12:30)

13Latizani kuti mumbafuna Yahova mwa kumutumikira na mtima wanu wentse. (Werengani Marko 12:30.) Pa mphaso zentse zomwe Mulungu adatipasa mwakudeka mtima, bzikuwoneka kuti mphaso yakufunika kwene-kwene ndiyo kumunamata. Ifepano timbalatiza kuti timbafuna Yahova mwa ‘[kumbabvera] malamulo yace.’ (1 Juwau 5:3) Libodzi pa malamulo yomwe Yahova akufuna kuti tibvere, ni lomwe Jezu adalipereka, lakupfunzisa wanthu na kuwabatiza. (Mateu 28:19) Ndipo iye adatipasambo lamulo lakuti timbafunane. (Juwau 13:35) Yahova an’dzawatambira na manja mawiri wale omwe ambabvera malamulo yace kuti acite mbali ya atumiki wace wa pa dziko lentse la pantsi.—Psalymo 15:1, 2.

14. Kodi tingalatize tani kuti timbafuna wanthu winango? (Mateu 9:36-38; Waroma 12:10)

14Latizani kuti mumbafuna wanthu winango. Lufoyi ni khalidwe lakufunika kwene-kwene la Yahova. (1 Juwau 4:8) Yahova adalatiza kuti ambatifuna napo pomwe tikhanati kumudziwa. (1 Juwau 4:9, 10) Ndipo ifepano tikambalatiza kuti timbafuna wanthu winango timbakhala tikumutewezera. (Wayefezo 5:1) Njira yabwino yomwe tingalatizire kuti timbafuna wanthu winango, ndiyo kuwathandiza kupfunza bza Yahova pomwe nthawe ikalipo. (Werengani Mateu 9:36-38.) Tikacita bzimwebzi, tin’dzakhala tikuwapasa mwayi wakuti adzacitembo mbali ya wanthu wa m’banja la Mulungu. Pambuyo pa munthu kubatizidwa, ifepano tin’funika kupitiriza kumufuna na kumulemekeza. (1 Juwau 4:20, 21) Kodi tingacite tani bzimwebzi? Tingacite bzimwebzi mwakuleka kumupenukira. Mwa ciratizo, tikasaya kubvesesa thangwe lomwe acitira cinthu cinango, tin’funika lini kukumbuka kuti iye acita cinthuco na mtima wakufuna kubziwonesa. M’mbuto mwace, tin’funika kumulemekeza m’bale wathuyo na kumuwona kukhala wakutiposa.—Werengani Waroma 12:10; Wafiripo 2:3.

15. Kodi tin’funika kulatiza ntsisi na kudeka mtima kuna yani?

15Latizani ntsisi na kudeka mtima kuna wanthu wentse. Penu tikufuna kucita mbali ya banja la Yahova mpaka kale-kale, tin’funika kuphatisa basa Fala la Mulungu pa moyo wathu. Mwa ciratizo, Jezu adapfunzisa kuti tin’funika kulatiza ntsisi na kudeka mtima kuna wanthu wentse kuphatanidzambo na anyamadulanthaka wathu kubodzi. (Luka 6:32-36) Tsono nthawe zinango bzimwebzi bzingatinese kucita. Penu n’tenepo, tin’funika kupfunza kukumbuka na kucita bzinthu ninga momwe Jezu akhacitira. Tikambacita ciri-centse comwe tingakwanise kuti tibvere Yahova na kutewezera Jezu, timbalatiza Baba wathu wa kudzulu kuti tikufuna kucita mbali ya banja lace mpaka kale-kale.

16. Kodi tingakhotcerere tani mbiri ya banja la Yahova?

16Khotcererani mbiri ya banja la Yahova. Pamui, mwana ambatewezera bzomwe mkulu wace ambacita. Penu mkuluyo an’phatisa basa mitemo ya m’Bibliya pa moyo wace, iye an’dzakhala ciratizo cabwino kuna ng’ono wace. Tsono iye akacita bzinthu bzakuipa, mwanayo angamutewezerembo. Mpsibodzi-bodzi na m’banja la Yahova. Mkristau wakukhulupirika akapanduka ayai akayamba kucita bzinthu bzakuipa pa moyo wace, wanthu winango angamutewezere aciyambambo kucita bzinthu bzakuipa. Wanthu omwe ambacita bzimwebzi ambadzonga mbiri ya banja la Yahova lomwe lina wanthu omwe ambamunamata. (1 Watesalonika 4:3-8) Tenepo, tin’funika lini kutewezera bziratizo bza wanthu wakuipa ndipo tireke kubvuma kuti cinthu ciri-centse citiphere uxamwali bwathu na Baba wanthu wa kudzulu.

17. Kodi ni makumbukidwe yaponi yomwe tin’funika lini kukhala nayo, ndipo n’thangwe ranyi?

17Thembani Yahova sikuti bzinthu bzomwe mungakhale nabzo. Yahova adalewa kuti an’dzatipasa cakudya, bzakubvala na mbuto yakukhala tikaikha pa mbuto yakutoma Umambo bwace pa moyo wathu na kubvera mitemo yace yakulungama. (Psalymo 55:22; Mateu 6:33) Tikakhulupira mafala yamweya, tin’dzakumbuka lini kuti bzinthu bza m’dzikoli bzingatikhotcerere na kutikhalisa wakukondwa. Ifepano timbadziwa kuti comwe cingatipase mtendere caiwo, ndiko kucita bzomwe Yahova ambafuna. (Wafiripo 4:6, 7) Napo penu tingakwanise kugula bzinthu bzizinji, tsono tin’funika kuwona penu tingakhale na nthawe pabodzi na mphanvu yakuphatisa basa bzinthubzo na kubzikonkhobza. Kodi makumbukidwe yathu yambandokhala pa bzinthu bzomwe tinabzo? Tin’funika kukumbukira kuti Mulungu adatipasa basa kuti ticite m’banja lace. Bzimwebzi bzikufuna kulewa kuti tin’funika lini kubvuma kuti cinthu ciri-centse citiviringize. Kulewa cadidi, tikufuna lini kukhala ninga tswaka lomwe lidaluza mwayi wa kutumikira Yahova na kukhala m’bodzi wa wana wa Mulungu thangwe ra kufunisisa bzinthu bza m’dziko!—Marko 10:17-22.

BZOMWE WANA WA YAHOVA AN’DZAKOMEDWA NABZO MPAKA KALE-KALE

18. Kodi wanthu wakubvera an’dzakomedwa mpaka kale-kale na mwayi ukulu uponi ndipo na bzisimbo bziponi?

18 Wanthu wakubvera an’dzakhala na mwayi ukulu, omwe ni mwayi wakufuna Yahova na kumutumikira mpaka kale-kale! Wanthu omwe akudikhirira kudzakhala pa dziko la pantsi, an’dzakomedwa na kuwonerera dziko lakudeka lomwe Yahova adalikonza kuti likhale mui wawo. Tsapanopapa Umambo bwa Mulungu bun’dzacitisa kuti bzinthu pa dziko la pantsi bzikhale pomwe bzakudeka. Jezu an’dzamalisa mabvuto yentse yomwe yadabwera thangwe ra kucoka kwa Adamu na Eva m’banja la Mulungu. Yahova an’dzalamusa wanthu azinji omwe adafa ndipo an’dzawapasa mwayi wakukhala na moyo wakusaya kumala na mathupi yakulungama mu paraizo pa dziko la pantsi. (Luka 23:42, 43) Wanthu omwe akutumikira Yahova akadzakhala wakulungamiratu, wentse an’dzakhala na ‘umbiri na ulemerero’ ninga momwe Davide adanembera.—Psalymo 8:5.

19. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kumbacikumbukira?

19 Penu imwepo ndimwe wa ‘thimu likulu,’ muna cidikhiro cabwino kwene-kwene. Mulungu ambakufunani ndipo akufuna kuti mucite mbali ya banja lace. Tenepo, citani bzentse bzomwe mungakwanise kuti iye akomedwe. Pa ntsiku iri-yentse, mbakumbukirani bzomwe Mulungu adalewa kuti an’dzacita kutsogolo. Mbatendani mwayi omwe munawo wakunamata Baba wathu wa kudzulu ndipo mbakomedwani na cidikhiro comwe munaco cakudzamutumbiza mpaka kale-kale!

NYIMBO 107 Yahova ni Ciratizo Cabwino ca Lufoyi

^ ndi. 5 Kuti banja lifambe bwino, munthu ali-wentse wa m’banjamo an’funika kudziwa bzomwe an’funika kucita, ndipo an’funika kumbathandiza anzace wa m’banjamo. Pai ambatsogolera banja lace mwa lufoyi, mai ambathandiza paiyo ndipo wana ambabvera aberekiwo. Mpsibodzi-bodzimbo na banja la Yahova. Pana bzinthu bzomwe Mulungu wathu ambafuna kuna ifepano. Ndipo tikakhala na moyo mwakubverana na bzomwe iye ambafunabzo, tin’dzakhala wanthu wa m’banja lace mpaka kale-kale.

^ ndi. 55 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Yahova adalenga wanthu na luso lakukwanisa kutewezera makhalidwe yace. Banja likutewezera makhalidwe ya Mulungu pa kulatizana lufoyi na kudeka mtima ndipo likucitambo bzibodzi-bodzi kuna wana wawo. Banjalo limbafuna Yahova. Banjalo likulatiza kuti limbatenda mphaso yakukhala na wana mwa kupfunzisa wana wawo kufuna Yahova na kumutumikira. Aberekiwo akulatiza vidiyo wana wawo pomwe akuwafotokozera thangwe lomwe lidacitisa Yahova kupereka Jezu ninga ntsembe. Ndipo iwo akuwapfunzisambo kuti m’Paraizo an’dzawonerera dziko na bzirombo mpaka kale-kale.