Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

ARTÍCULO RÍ MU’NIGAJMAA 30

Gangajulú rí kuwáánʼ náa Jeobá

Gangajulú rí kuwáánʼ náa Jeobá

“Índo̱ nitaniwíin na̱nguá guáʼdáá ikháá numún xóo ángeles maski ajndu xúʼko̱ nitani̱ mbaʼwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ rí mundrígú gamajkhu” (SAL. 8:5, nota).

AJMÚÚ 123 Guguajún jmbu ga̱jma̱a̱ guʼnimbulúʼ

RÍ MUʼNIGAJMAA *

1. Ndiéjunʼ gáʼni murajximíjnalu índo̱ nundxaʼwamíjná xúgíʼ dí niʼniwíi Jeobá rá.

ÍNDO̱ nundxaʼwamíjná xúgíʼ dí Jeobá niʼniwíi náa numbaaʼ, mbáa makumulúʼ xóo nikumu̱u̱ David, bi̱ nirajxi̱ índo̱ niʼtájkháan xígi̱: “Índo̱ nda̱yo̱o̱ mekhu ndrígáaʼ, rí nitani̱ ga̱jma̱a̱ ñawáanʼ, gu̱nʼ ga̱jma̱a̱ a̱ʼgua̱a̱n rí ikháán nitani̱, ndiéjunʼ nindxu̱u̱ xa̱bu̱ numbaaʼ mu magiwa̱a̱nʼ a̱jkia̱a̱nʼ xtayáá, ga̱jma̱a̱ a̱ʼdióo xa̱biya̱ mu matiewa̱a̱n xá.” (Sal. 8:3, 4.) Xó má David, mbáa mundxaʼwamíjná dí ra̱ʼkhá tháán majkiáánʼ índo̱ nduʼyáá xóo mbaʼwi̱i̱n a̱ʼgua̱a̱n ga̱jma̱a̱ rí naʼniulú tsiánguá dí Jeobá naxmiéjuunʼ kaʼyulú. Mú, xó má gúʼyáá, rí Jeobá raʼkháa i̱ndó nixmiéjuunʼ kaʼyoo Adán ga̱jma̱a̱ Eva ma̱ngaa niʼni rí mani̱ndxu̱ún xóo bi̱ kúwá náa goʼwóo.

2. Ndiéjunʼ nindoo Jeobá muni̱ e̱ji̱i̱n bi̱ nikúwá ginii kayuuʼ náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ rá.

2 Adán ga̱jma̱a̱ Eva ninindxu̱ún e̱ji̱i̱n Jeobá bi̱ nikúwá ginii kayuuʼ náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, ga̱jma̱a̱ ikhaa ninindxu̱u̱ Anún bi̱ nindoo kaʼñún wéñuuʼ. Ikhaa nindoo rí mani̱ndxu̱ún bi̱ muni̱ rí makuwá mbaʼin. Niʼthúún: “Gaguaʼdíin mbaʼin e̱jña̱la, gaʼni mbaʼánʼ, gakuwáanʼ náa xúgíʼ tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ gutañájunʼ” (Gén. 1:28). Nindoo rí maguaʼdiin e̱ji̱n ga̱jma̱a̱ rí muñewa̱a̱n Ku̱ba̱ʼ. Á mu Adán ga̱jma̱a̱ Eva ninimbu̱ún ga̱jma̱a̱ nini̱ rí Jeobá nindoo, ikhiin ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ bi̱ gáguwáʼ náa ikhiin nikúwá má xúʼko̱ xóo e̱ji̱i̱n Jeobá kámuu mbiʼi.

3. Ndíjkha nandoo nuʼthá dí Jeobá ndiʼyamajkuu Adán ga̱jma̱a̱ Eva rí niʼni mani̱ndxu̱ún bi̱ guáʼdáá numún náa familia ndrígóo rá.

3 Jeobá ndiʼyamajkuu Adán ga̱jma̱a̱ Eva índo̱ niʼni dí mani̱ndxu̱ún bi̱ guáʼdáá numún náa familia ndrígóo. David niʼthúu̱n Jeobá índo̱ niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu xa̱bu̱: “Índo̱ nitaniwíin na̱nguá guáʼdáá ikháá numún xóo ángeles maski ajndu xúʼko̱ nitani̱ mbaʼwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ rí mundrígú gamajkhu” (Sal. 8:5, nota). Gajkhun má rí Dios na̱nguá niʼniwíin xa̱bu̱ mu maguaʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ rí majmañún muni̱ xó má ángeles (Sal. 103:20). Mú niʼnii xóo bi̱ “na̱nguá guáʼdáá ikháá numún xóo ángeles” bi̱ guáʼdáá tsiakii. ¡Ra̱ʼkhá tháán nagui̱i̱! Índo̱ Jeobá niʼniwíin timbáa anu̱lú ga̱jma̱a̱ rudulú, nixnúún rí makuwá tsímáá.

4. Ndiéjunʼ nigíʼnuu Adán ga̱jma̱a̱ Eva rá. Ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gúʼyáá náa artículo rígi̱ rá.

 4 Phú migíná rí Adán ga̱jma̱a̱ Eva nindáti̱gu̱u̱n rí makuwá xóo e̱ji̱i̱n Jeobá. Xó má gúʼyáá náa i̱ʼwáʼ kutriga̱ ndrígóo artículo rígi̱, rúʼko̱ niʼni rí xúgíinʼ e̱ji̱i̱n bi̱ gáguwáʼ náa ikhaa xákúwá májánʼ. Mú Jeobá na̱nguá niriʼkhu̱u̱ rí nindoo maʼni: Nandoo rí xúgíinʼ xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ nunimbu̱ún kuyáá mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n ikhaa kámuu mbiʼi. Ginii kayuuʼ mbuʼyáá xú káʼnii Jeobá ndiʼyamajkulú. Nda̱wa̱á mbuʼyáá ndiéjunʼ gándoo mu̱ʼni̱ ikháánʼ rí mbiʼi xúgi̱ mu musngajmá rí nandulú manindxu̱lú e̱ji̱i̱n ikhaa. Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á kayuuʼ mbuʼyáá ndiéjunʼ dí májánʼ wéñuuʼ guguaʼdáá kámuu bi̱ gánindxu̱ún e̱ji̱i̱n Jeobá náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ.

XÚ KÁʼNII NDIʼYAMAJKULÚ JEOBÁ RÁ.

Xú káʼnii ndiʼyamajkulú Jeobá rá. (Atayáá kutriga̱ 5 asndu 11). *

5. Xú káʼnii esngajmáá Dios rí nuxnáa núma̱aʼ numuu rí niʼniáánʼ xó má kaʼnii ikhaa xá.

5 Jeobá ndiʼyamajkulú índo̱ niʼniáánʼ xó má kaʼnii ikhaa (Gén. 1:26, 27). Numuu rí nigumáánʼ xó má kaʼnii Dios, ma̱ndoo manindxu̱lú xóo ikhaa, xóo rí musngajmá ngajua, rí magáwíinʼ a̱jkiu̱lú, rí muguajún jmbu ga̱jma̱a̱ rí manigulúʼ marigá dí májánʼ (Sal. 86:15; 145:17). Índo̱ nuʼnimíjna̱ manindxu̱lú xúʼko̱, nuxnáá gamajkhu Jeobá ga̱jma̱a̱ nusngajmá rí nuxnáa núma̱aʼ (1 Ped. 1:14-16). Á mu nu̱ʼni̱ rí naniguuʼ Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí, nakuwáánʼ gagi ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá rí májánʼ eʼnilu. Ma̱ngaa numuu rí Jeobá niʼniáánʼ xó má ikhaa, ma̱ndoo maʼga̱nú manindxu̱lú xóo bi̱ ikhaa nandoo makuwá náa familia ndrígóo.

6. Xú káʼnii ndiʼyamajkhún xa̱bu̱ numbaaʼ Jeobá índo̱ niʼni Ku̱ba̱ʼ rá.

6 Jeobá niʼni mújúunʼ mitsaanʼ wéñuʼ náa makuwáánʼ. Mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ wapháá nákha xóó tségumariya̱a̱ʼ timbáa xa̱biya̱, Dios niʼni mújúunʼ Ku̱ba̱ʼ náa makuwá xa̱bu̱ (Job 38:4-6; Jer. 10:12). Numuu dí ra̱ʼkhá tháán májáanʼ ga̱jma̱a̱ rí tsémidúu, niʼniwíi mbaʼa wéñuʼ rí ma̱ndoo manigulúʼ (Sal. 104:14, 15, 24). Nguáná ikhaa niríyaʼ mbiʼi mandxaʼwáminaʼ dí niʼniwíi, ikhú ndiʼyoo rí “xúgíʼ nindxu̱u̱ májánʼ” (Gén. 1:10, 12, 31). Ndiʼyamajkhún xa̱bu̱ numbaaʼ índo̱ nixnúún rí “mañewu̱u̱n” xúgíʼ dí mitsaanʼ dí niʼniwíi náa Ku̱ba̱ʼ (Sal. 8:6). Dios nandoo rí xa̱bu̱ numbaaʼ makuwá gagi ruñewa̱a̱n xúgíʼ dí mitsaanʼ rí ikhaa niʼniwíi kámuu mbiʼi. Lá naguʼwunlu muxnáa núma̱aʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu rí niʼni xúʼko̱ ráʼ.

7. Xú káʼnii esngájma náa Josué 24:15 dí xa̱bu̱ numbaaʼ ma̱ndoo muraʼwíí dí mu̱ʼni̱ rá.

7 Jeobá niʼniáánʼ rí ma̱ndoo muraʼwíí dí mu̱ʼni̱. Ga̱jma̱a̱ numuu regalo rúʼko̱, ma̱ndoo muraʼwíí ndiéjunʼ gúʼni náa vida ndrígúlú (atraxnuu Josué 24:15). * Dios ndrígúlú nadxuu índo̱ nuraʼwíí mu̱ʼni̱ ñajuunʼ ikhaa (Sal. 84:11; Prov. 27:11). Rígá mbaʼa náa ma̱ndoo muraʼwíí májánʼ ndiéjunʼ gúʼni. Guʼyáá xkri̱da dí Jesús niniñuuʼ mu̱ʼni̱.

8. Arathá xóo nijmuu Jesús rí nandoo maraʼwíí dí maʼni.

8 Jesús niraʼwíí maʼni ginii dí nda̱ñúunʼ eʼwíinʼ, ikháánʼ ma̱ngaa ma̱ndoo mbuʼyaridáá. Mbá miʼtsú, Jesús gajmíi̱n apóstoles ndrígóo niʼni néʼngu̱u̱n wéñuʼ, ikha jngó nigún mbuya̱a̱ xu̱únʼ náa nda̱wi̱i̱n xa̱bu̱. Mú na̱nguá nindoo numuu rí mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱ niguánú ikhí mu mudxawíín dí naʼsngáa Jesús. Ikhaa na̱nguá nikiʼnáa, nigáwi̱i̱nʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼñún xa̱bu̱ buʼko̱ ga̱jma̱a̱ “ikhú mbaʼa dí niʼsngúún” (Mar. 6:30-34). Índo̱ nduʼyaridáá Jesús dí najmulú mbiʼi ga̱jma̱a̱ tsiakii mumbáñuun eʼwíinʼ, nu̱ʼni̱ dí maʼga̱ gamajkhu náa Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí (Mat. 5:14-16). Xúʼko̱ nusngajmáá dí nandulúʼ makuwáánʼ náa familia ndrígóo.

9. Ndiéjunʼ rí gíʼmaa mbuyáá xabuanii rá.

9 Jeobá niʼni rí xa̱bu̱ numbaaʼ ma̱ndoo muguaʼdiin e̱ji̱n ga̱jma̱a̱ nixnúún ñajuunʼ rí musngúún maʼndún kuyáá ga̱jma̱a̱ rí muni̱ ñajuunʼ. Á mu ikháán xtaʼdiin e̱ji̱n, lá natayáá dí gíʼdoo numuu regalo rúʼko̱ ráʼ. Maski ajndu Jeobá nixnúún tsiakii ángeles muni̱ mbaʼa rí nagui̱i̱ wéñuʼ, mú na̱nguá niʼniwíin rí ma̱ndoo muguaʼdiin i̱ji̱n. Índo̱ nduʼyáá xúʼko̱, xabuanii gíʼmaa muxnáa núma̱aʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí guáʼdáá privilegio rúʼko̱. Nikhánún mbá ñajunʼ mitsáʼkháan rí munimbanuu e̱jñún “xóo eʼthí náa xtángoo ga̱jma̱a̱ xó má endxa̱ʼóo edxu̱u̱ Jeobá” (Efes. 6:4; Deut. 6:5-7; Sal. 127:3). Xuajñuu Dios naxná mbaʼa dí nagájnuu náa Biblia mu mambáñún xabuanii, xóo i̱yi̱i̱ʼ, video, ajmúú ga̱jma̱a̱ tikhu artículo dí nagájnuu náa Internet. Nakujmaa kaʼwu rí Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí ga̱jma̱a̱ A̱ʼdióo nandún kuñúún e̱jñu̱lú (Luc. 18:15-17). Jeobá nanigu̱u̱ʼ índo̱ ndaʼyoo rí xabuanii nakumu̱ún kuyáá ikhaa ga̱jma̱a̱ nuni̱ xó má eʼngo̱o̱ mu muñewu̱u̱n e̱jñún. Xabuanii bi̱ nuni̱ xúʼko̱ nuni̱ rí e̱jñún ma̱ndoo makuwá náa familia ndrígóo Jeobá kámuu mbiʼi.

10, 11. Ndiéjunʼ nindoo niʼni Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu rí nikháñuu A̱ʼdióo rá.

10 Jeobá nixnáa A̱ʼdióo bi̱ itháan nindoo kaʼyoo mu ma̱ndoo makuwáánʼ xóo e̱ji̱i̱n ikhaa mbu̱júu̱ʼ. Xó má ndiʼyáá náa  kutriga̱ 4, Adán ga̱jma̱a̱ Eva nánguá ninindxu̱ún e̱ji̱i̱n Jeobá ga̱jma̱a̱ nini̱ rí e̱jñún mangiin xánindxu̱ún e̱ji̱i̱n ikhaa (Rom. 5:12). Numuu rí Adán ga̱jma̱a̱ Eva niraʼwi̱i̱ dí xúnimbu̱ún kuyáá Dios, ikha jngóo ndiyóoʼ rí muxkawíin mu ni xánindxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios. Mú ndiéjunʼ gáguáʼniin xúgíinʼ bi̱ gáguwáʼ náa ikhiin xá. Numuu rí nindoo kaʼyulúʼ Jeobá, ikha jngó ndiyáʼ xóo maʼni mu maʼtsiwíin bi̱ gúnimbu̱ún kuyáá ikhaa mu mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n. Xóo niʼni xá. Índo̱ nikháñun Jesucristo bi̱ nindxu̱u̱ A̱ʼdá gíʼniuu (Juan 3:16; Rom. 5:19). Ga̱jma̱a̱ numuu tsigijñaʼ rúʼko̱ nindoo niʼtsiwíinʼ bi̱ mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios bi̱ mbá 144,000 xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ naguájun jmbu náa ikhaa (Rom. 8:15-17; Apoc. 14:1).

11 Ma̱ngaa kúwá mbaʼin wéñuuʼ xa̱bu̱ bi̱ nuni̱ rí nandoo Dios ga̱jma̱a̱ kuáʼti̱i̱n rí mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios índo̱ gájngoo prueba rí iwáá kayuuʼ xóo muʼthá índo̱ gájngoo rí 1,000 tsiguʼ (Sal. 25:14; Rom. 8:20, 21). Ga̱jma̱a̱ numuu rí kuáʼti̱i̱n rúʼko̱, ikha jngóo rí asndu xúgi̱ nutháán Jeobá bi̱ Niʼniwíin, xóo “Anu̱ʼ” (Mat. 6:9). Mangiin xa̱bu̱ bi̱ gátuxíin majmañún ndiéjunʼ gíʼthu̱u̱n Jeobá muni̱ ikhiin. Bi̱ gúraʼwíí munimbu̱ún kuyáá ikhaa, mangiin muguánu mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n ikhaa índo̱ gáʼga̱nú mbiʼi.

12. Xú káʼnii graxe̱ gúriʼña̱a̱ rá.

12 Xó má ndiʼyáá, mbaʼa rí niʼni Jeobá mu mbaʼyamajkún xa̱bu̱ numbaaʼ. Nigruiguíin má bi̱ kaxtaʼwíin xóo e̱ji̱i̱n ikhaa, ga̱jma̱a̱ bi̱ kúwá náa bi̱ “ra̱ʼkhá tháán mbaʼin xa̱bu̱” niʼni rí ma̱ndoo mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n ikhaa náa numbaaʼ nuxi̱ʼ (Apoc. 7:9). Ndiéjunʼ gándoo mu̱ʼni̱ xúgi̱ mu musngajmáá Jeobá rí nandulú makuwáánʼ xóo e̱ji̱i̱n ikhaa kámuu mbiʼi rá.

GUSNGAJMÁÁ JEOBÁ RÍ NANDULÚʼ MAKUWÁÁNʼ XÓO E̱JI̱I̱N IKHAA

13. Ndiéjunʼ gíʼmaa mu̱ʼni̱ á mu nandulúʼ manindxu̱lúʼ e̱ji̱i̱n Jeobá rá. (Marcos 12:30.)

13 Gusngajmáá Jeobá rí nandulú kuʼyáá índo̱ gu̱ʼni̱ ñajuunʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú (atraxnuu Marcos 12:30). * Rí mbá xúgíʼ rí nixnúlú Dios, mbá rí itháan mba̱a̱ nindxu̱u̱ rí nandoo mbuʼyamajkuíí. Índo̱ nuʼnimbulúʼ rí naʼtáñajunʼ, nusngajmáá rí nandulú kuʼyáá (1 Juan 5:3). Mbá dí ikhaa nindxu̱u̱ rí Jesús niʼthí dí muʼsngúún xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ muxuʼmíin iyááʼ (Mat. 28:19). Jesús ma̱ngaa niʼtáñajunlú dí maʼndulú kuʼyamijná (Juan 13:35). Jeobá nagruiguíin makuwá náa xuajñuu dí rígá náa xúgíʼ numbaaʼ bi̱ nunimbu̱ún kuyáá ikhaa (Sal. 15:1, 2).

14. Xú káʼnii esngajmá dí nandulúʼ kuʼñúún eʼwíinʼ rá. (Mateo 9:36-38; Romanos 12:10.)

14 Gaʼndulúʼ kuʼñúún eʼwíinʼ. Jeobá gíʼdoo ngajua, ikhaa rúʼko̱ nindxu̱u̱ mbá rí itháan gíʼdoo numuu rí xóo kaʼnii ikhaa (1 Juan 4:8). Ikhaa nindoo kaʼyulúʼ asndu má nákha ikháánʼlú xóó tséniʼníinʼ (1 Juan 4:9, 10). Índo̱ nandulúʼ kuʼñúún eʼwíinʼ, kuwáánʼ ruʼyaridáá (Efes. 5:1). Mbá rí xóo ma̱ndoo musngajmá rí nandulúʼ kuʼñúún xa̱bu̱, nindxu̱u̱ rí mumbaʼñúún muniʼniiʼ Jeobá nákha xóó rígá mbiʼi (atraxnuu Mateo 9:36-38). * Índo̱ nu̱ʼni̱ xúʼko̱, nu̱ʼni̱ rí ikhiin ma̱ndoo maguánu mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios nda̱wa̱á. Índo̱ mbáa najngúun iyááʼ, gíʼmaa maʼndulú kuʼyáá ga̱jma̱a̱ mbuʼyamajkuíí má xúʼko̱ (1 Juan 4:20, 21). Mbá xkri̱da, xúndxaʼwáá edxu̱lúʼ dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu mbáa, ga̱jma̱a̱ xákumulú dí índo̱ rígá mbá dí niʼni nindxu̱u̱ numuu rí ikhaa kaʼnííʼ niʼni o rí i̱ndó nindxa̱ʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa. Rí itháan gíʼdoo numuu nindxu̱u̱ rí mbuʼyamajkuíí ga̱jma̱a̱ gíʼmaa mbuʼyáá rí ikhaa itháan gíʼdoo numuu ki xóo ikháánʼlú (atraxnuu Romanos 12:10; * Filip. 2:3).

15. Tsíin gíʼmaa manindxu̱lú májáanʼ xa̱bu̱ gajmiúlú ga̱jma̱a̱ magáwíinʼ a̱jkiu̱lú kuʼñúún rá.

15 Gagáwiinʼ a̱jkiu̱lú kuʼñúún ga̱jma̱a̱ ganindxu̱lú májáanʼ xa̱bu̱ gajmiúlú xúgíinʼ. Á mu nandulú manindxu̱lú e̱ji̱i̱n Dios kámuu mbiʼi, gíʼmaa makuwáánʼ xó má eʼsngáa náa Biblia. Mbá xkri̱da, Jesús niʼsngáa dí gíʼmaa magáwíinʼ a̱jkiu̱lú kuʼñúún ga̱jma̱a̱ rí manindxu̱lú májáanʼ xa̱bu̱ gajmiúlú xúgíinʼ, asndu bi̱ sia̱nʼ gajmiúlú (Luc. 6:32-36). Mbáa nguáná makumulúʼ dí rúʼko̱ gakhi̱i̱ wéñuʼ mu̱ʼni̱. Á mu xúʼko̱ kumulúʼ, gíʼmaa majmañulúʼ mundxaʼwáá edxu̱lúʼ ga̱jma̱a̱ mu̱ʼni̱ xó má Jesús. Índo̱ nu̱ʼni̱ xúgíʼ xó má eʼngo̱o̱ rí munimbulú kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ rí mbuʼyaridáá Jesús, nusngajmáá Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí rí nandulúʼ manindxu̱lú e̱ji̱i̱n ikhaa kámuu mbiʼi.

16. Ndiéjunʼ dí ragíʼmaa mu̱ʼni̱ mu xúʼni̱ gachíí mbiʼñún bi̱ kúwá náa xuajñuu Jeobá rá.

16 Ragíʼmaa mu̱ʼni̱ gachíí mbiʼñún bi̱ kúwá náa xuajñuu Jeobá. Náa mbá guʼwíin, mbaʼa nuthu eʼyáá rí bi̱ majkhiinʼ nduyaridúún a̱ngiu̱ún bi̱ itháan guanii. Á mu bi̱ itháan guanii nunimbánii ikha ndrígóo Biblia náa vida ndrígu̱ún, muniñaaʼ mbá májánʼ xkri̱da náa guaʼtiuún. Mú, á mu bi̱ guanii nuni̱ dí raʼkhí, bi̱ majkhiinʼ mangiin mbuyaridúún ga̱jma̱a̱ muni̱ dí raʼkhí. Náa xuajñuu Jeobá narígá xúʼko̱ ma̱ngaa. Á mu mbáa cristiano nánguá wíji̱ jmbu ga̱jma̱a̱ nandxaʼwaminaʼ xóo apóstata o naʼni aʼkhá gajmíi̱n eʼwíinʼ o naʼni kuʼwáʼ ga̱jma̱a̱ naʼninduwaʼ, mbáa eʼwíinʼ ma̱ngaa migamíi muni̱ xúʼko̱. Bi̱ nuni̱ xúʼko̱ nuni̱ gachíí mbiʼñún bi̱ kúwá náa xuajñuu Jeobá (1 Tes. 4:3-8). Xúʼyaridún bi̱ nuni̱ dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ xúniʼñáʼ rí nimbá marikhulú mambaxúlúʼ má xúʼko̱ gajmiúlú Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí.

17. Ndiéjuunʼ dí ragíʼmaa mundxaʼwamíjná ga̱jma̱a̱ náá numuu rá.

17 Gakumulúʼ kuʼyáá Jeobá raʼkháa rí mbuʼyáʼ maguaʼdáá wéñuʼ. Jeobá nakudaminaʼ rí maxnúlú ganitsu, xtíin ga̱jma̱a̱ náa ma̱ndoo makuwáánʼ á mu ikháánʼlú nduʼyáʼ ginii Reino ga̱jma̱a̱ á mu nduʼyamajkuíí ikha ndrígóo (Sal. 55:22; Mat. 6:33). Ikha jngóo, xúndxaʼwamíjna rí mbuʼyáʼ maguaʼdáá náa numbaaʼ rígi̱ mañewu̱nlú ga̱jma̱a̱ maʼni rí makuwáánʼ gagi. Nduʼyáá rí i̱ndó dí mu̱ʼni̱ ñajuunʼ Jeobá maʼni rí makuwáánʼ tsímáá (Filip. 4:6, 7). Maski má kuaʼdáá mbújkha̱a̱ mu̱ʼtsi̱ mbaʼa dí nanigulúʼ, gíʼmaa mundxaʼwamíjná rí á mu kuaʼdáá mbiʼi ga̱jma̱a̱ tsiakii majmuluʼ ga̱jma̱a̱ muñewa̱a̱n. Guraximíjna̱: “Lá naniguʼ wéñuuʼ rí asndu tsíyóʼ gániʼñúuʼ rí gúʼdoo ráʼ.” Garmáʼáan a̱jkiu̱lú rí Jeobá gíʼthu̱u̱n rí bi̱ kúwá náa familia ndrígóo gíʼmaa muni̱ rí kaʼñún xó má nanigu̱u̱ʼ ikhaa. Ikha jngóo ragíʼmaa muniʼñááʼ rí nimbá maʼnijngáanʼ. Nditháan tsíyulú manindxu̱lú xóo dxámá bi̱ nixtáa nákha ni̱ʼkha̱ Jesús rí niʼni gaʼduunʼ mani̱ndxu̱u̱ xa̱bi̱i̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ rí nda̱wa̱á magruiguíi mani̱ndxu̱u̱ a̱ʼdióo ikhaa. I̱ndó ga̱jma̱a̱ numuu rí táʼndoo gániñuuʼ ngújma rí nigiʼdoo (Mar. 10:17-22).

RÍ MAGUAʼDÁÁ KÁMUU MBIʼI E̱JI̱I̱N JEOBÁ

18. Ndiéjunʼ rí nagui̱i̱ wéñuuʼ gaguaʼdáá kámuu mbiʼi xa̱bu̱ bi̱ gúnimbu̱ún rá.

18 Xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ gúnimbu̱ún maguaʼdáá mbá rí nagui̱i̱ wéñuuʼ, ikhaa nindxu̱u̱ rí maʼndún kuyáá ga̱jma̱a̱ mbuyamajkuíí Jeobá kámuu mbiʼi. Bi̱ guáʼthi̱i̱n makuwá náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ ma̱ngaa ma̱ndoo muñewa̱a̱n náa numbaaʼ dí Jeobá niʼniratoo makuwá. Ga̱jma̱a̱ numuu Reino ndrígóo Dios, xájyúuʼ má gáʼni rí náa Ku̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ dí rígá ikhí maʼni̱i̱ mitsaanʼ mbu̱júu̱ʼ xó má nákha nigumawíi. Jesús maʼnigámbáa xúgíʼ ga̱ʼkhu̱ rí niʼni marigá Adán ga̱jma̱a̱ Eva índo̱ niraʼwi̱i̱ muniñaaʼ ranindxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios. Ma̱ngaa, Jeobá maʼni rí matuxi̱ín mbaʼin wéñuuʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ maʼni rí makuwá kámuu mbiʼi náa mbá Ku̱ba̱ʼ rí maʼni̱i̱ mitsaanʼ ga̱jma̱a̱ nímba̱a̱ ni xándoo káñuu (Luc. 23:42, 43). Índo̱ xa̱bi̱i̱ Dios bi̱ gákuwá náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ gánindxu̱ún xa̱bu̱ jmbiin, mámbáa dí ikhaa gáguma “mbaʼwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ rí mundrígú gamajkhu” xó má niʼthí David (Sal. 8:5).

19. Ndiéjunʼ gíʼmaa marmáʼáan a̱jkiu̱lú rá.

19 Á mu ikháán nindxa̱a̱ʼ mbáa bi̱ kúwá náa “ra̱ʼkhá tháán mbaʼin xa̱bu̱”, phú mitsaanʼ wéñuuʼ dí xtaʼti̱i̱n. Dios nandoo kaʼyaaʼ ga̱jma̱a̱ nandoo rí mani̱ndxa̱a̱ʼ mbáa a̱ʼdióo. Ikha jngóo, atani xúgíʼ xó má eʼngo̱o̱ matani rí nanigu̱u̱ʼ. Gagiwa̱a̱nʼ má xúʼko̱ a̱jkia̱a̱nʼ ga̱jma̱a̱ atatsaʼwáminaʼ má xúʼko̱ xúgíʼ mbiʼi rí nikudaminaʼ maʼni Dios. Atayáá rí gíʼdoo numuu mbuʼyamajkuíí Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulúʼ wéñuuʼ ga̱jma̱a̱ gangajuaaʼ dí xtaʼti̱i̱n nda̱wa̱á dí matani mba̱a̱ ikhaa kámuu mbiʼi.

AJMÚÚ 107 Dios naʼsngúlúʼ rí maʼndulú kuʼyamijná

^ párr. 5 Mu mbá guʼwíin makuwá májánʼ, ndayóoʼ rí mámbáa bi̱ xtáa ikhí mbaʼyoo ndiéjunʼ kaʼyoo maʼni ga̱jma̱a̱ mumbayúmijná. Anu̱ún e̱ji̱n naxnún ikha ga̱jma̱a̱ ngajua bi̱ kúwá náa goʼwóo, rudún e̱ji̱n nambáyúu xa̱bu̱ nikhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ e̱ji̱n nunimbu̱ún dí nuthi anún ga̱jma̱a̱ rudún. Xúʼko̱ rígá awan náa bi̱ kúwá náa goʼwóo Jeobá. Rígá dí nandoo Dios mu̱ʼni̱ ikháánʼlú ga̱jma̱a̱ á mu ikháánʼlú nakuwáánʼ xó má ikhaa nandoo, makuwáánʼ má xúʼko̱ kámuu mbiʼi náa kúwá xa̱bi̱i̱ Jeobá.

^ párr. 7 Josué 24:15: “Á mu dí raʼkhí eya̱a̱lá dí muni̱ ñajunʼ Jeobá, guraʼwíí xúgi̱ tsáa eyalá muni̱ ñajuunʼ, á mu dios bi̱ nini̱ ñajuunʼ wajin xiʼñála nákhi wajyúúʼ bi̱ nikúwá náa ridoo Mañu, o á mu dios ndrígu̱ún amorreo bi̱ kúwá náa ku̱ba̱ʼ dí kuwáanʼla xúgi̱. Mú ikhúúnʼ gajmíi̱nʼ bi̱ kúwi̱i̱n náa goʼwóoʼ, munixu ñajunʼ Jeobá.”

^ párr. 13 Marcos 12:30: “Gaʼndaaʼ xtayáá Jeobá Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱a̱nʼ, ga̱jma̱a̱ xúgíʼ xóo nindxa̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ ku̱ma̱ ndrígáaʼ›.”

^ párr. 14 Mateo 9:36-38: “Índo̱ ndaʼñún xa̱bu̱, nagáwiinʼ a̱jkiu̱u̱n numuu rí niguma gíníi ga̱jma̱a̱ niguanáti̱gu̱u̱n xóo mugu̱ bi̱ nda̱wa̱a̱ báxtúu ndrígu̱ún. Ikhú niʼthún xa̱bi̱i̱: ‹Mba̱a̱ rí nijma̱a̱ náa nijuaʼdu, mú káaʼ nguéjmi̱i̱n bi̱ nuñajunʼ. Ikha jngóo gutakáñíí bi̱ Kaʼyoo magu̱u̱ rí nijma̱a̱, mu makungui̱i̱nʼ ñumbáá mugimbóo rí nijma̱a̱›.”

^ párr. 14 Romanos 12:10: “Gusngajmá rí nandala kuyamíjna̱ xóo bi̱ kaníkáanʼla. Gu̱ya̱ edxu̱u̱ rí mbuyamajkumijnála.”

^ párr. 59 NAʼTHÍ NUMUU XTIʼKHU: Numuu rí xa̱bu̱ nigumawíin xó má kaʼnii Dios, xa̱bu̱ gajmii ma̱ndoo musngajma rí nandún kuyamijná ga̱jma̱a̱ magáwi̱i̱nʼ a̱jkiu̱ún kuyamijná, xúʼko̱ má náa e̱jñún ma̱ngaa. Najmiin nandún kuyáá Jeobá. Ma̱ngaa numuu rí nagaju̱u̱n rí nandoo naguáʼdiin e̱ji̱n ikha jngóo nusngúún e̱jñún maʼndún kuyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ rí muni̱ ñajuunʼ ikhaa. Najmún mbá video mu muthúún e̱jñún ndíjkha rí Jeobá nikunguaanʼ a̱ʼdióo makhañúu ga̱jma̱á numulú. Ma̱ngaa nusngúún rí nda̱wa̱á índo̱ gáʼni Numbaaʼ nuxi̱ʼ, muñewa̱a̱n Ku̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ muñewu̱u̱n xujkhú kámuu mbiʼi.