1, 2. ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara nekänti?

ANI kukwe ne bämike, jondron keteiti ni tädre ribere jai ye juandi ni kräke ye nita ngibiare. Akwa, ñan rabadre nüke jötrö ni kisete ngwane, ¿ja raba kite ruin ño nie? Ni raba kite nainte. Yebätä Proverbios 13:12 tä niere: “Kukwe ngübata krubäte ye ñan tä nemen bare jötrö ye tä ni brukwä mike bren”. Akwa, kukwe keteitibätä jondron ye ñan nemen jötrö ni kisete rabadre gare nie ngwane, ni töi raba kiteta jäme aune ni raba jondron ye ngibiare bätärekä.

² Kukwe ja jie ngwankäre keta kabre raba ni dimike kukwe ngibiare bätärekä ye rabai gare nie kukwe ja tötikara nekänti (Miq. 7:7). Biti, kukwe ketebu känti Jehovakwe kukwe nuaindre ye nikwe ngibiadre bätärekä yebätä nikwe blitai. Aune mrä nire nire tä kukwe ngibiare bätärekä ye kräke kukwe kwin meden rabai bare ye nikwe mikai gare jai arato.

3. ¿Kukwe ja jie ngwankäre meden mikata gare Proverbios 13:11 yete?

³ Kukwe ngibiadre bätärekä ye ñobätä ütiäte mikata gare Proverbios 13:11 yete. Tä niere: “Nita nemen jondron bökäne jötrö ngwarbe tä kite krüte jötrö nikän, akwa meden ükakröta kia kia jatäri tä kite bäri ere nikwe”. ¿Kukwe ja jie ngwankäre ne tä dre driere nie? Jondron nuaindre bätärekä bätärekä jatäri ye bäri kwin.

4. ¿Kukwe ja jie ngwankäre meden raba kwen nie Proverbios 4:18 yekänti?

⁴ Proverbios 4:18 yete nieta “ni kukwe metre nuainkä jie ye käträ ngwen dekä ye kwrere, trä kite ngitiekä bäri nememe käta  nemen ngwen täte”. Jehová töita dre nuainbätä ye tä mike gare juta kwe ie bätärekä bätärekä ye mikata gare kukwe nebiti. Ne madakäre, ni kristiano tä nirien ño kukwe ja üairebiti ye mika raba gare texto nebiti arato. Ni kristiano ririadre kukwe ja üairebiti yekäre kä rikadre ruäre ta, ñaka mikadre nuainne jötrö. Nikwe ja tötikadre kwin aune kukweta nemen gare nie Bibliabätä aune juta Jehovakwe tä kukwe mike gare nie ye nikwe mikadi täte ngwane, bätärekä bätärekä ni jatai ja ngwen Jesús erere aune Ngöbö jatai nemen gare bäri kwin nie. Kukwe keteiti bämikani Jesukwe kukwe ye mikakäre gare nie ye ani mike ñärärä.

5. ¿Nita kite nirien bätärekä bätärekä kukwe ja üairebiti ye Jesukwe bämikani kukwe medenbiti?

⁵ Kukwe kwin Gobran Ngöbökwe yebätä drieta nikwe, ye abokän nura tä kite nirien bätärekä bätärekä ni brukwä kwin brukwäte ye kwrere bämikani Jesukwe. Niebare kwe: “Nura abko tä nüke mure, bti tä niren ño gare ñakare [ni nura ngökaka] ie. Akwa nurata nüke mure ja di jenbti, ye erere batibe nura muta nüke chi, bti tä niken niren, bti tä nebe blüre, bti ngwäta nebe btä” (Mar. 4:27, 28). ¿Dre gäräbare kwe? Nitre tä kukwe metre Gobran Ngöbökwe yekwe kain ngäbiti ye tä kite nirien bätärekä bätärekä nura ye kwrere. Nitre ja tötikaka tä kite nökrö Jehová ken aune ja töi kwite kukwe ruärebätä ye ngwane, kukwe ye raba tuin nie (Efes. 4:22-24). Akwa Jehovata mike nirien kukwe ja üairebiti ye nikwe ngwandre törö jai (1 Cor. 3:7).

6, 7. ¿Jehovakwe kä tibien sribebare ño ye tä dre driere nie?

⁶ Jehovata kukwe nuainne ngwane, tä kukwe ngibiare bätärekä aune tä kä ribere nuäi jai sribi nuainkäre ye ererebätä tä sribi nuainne. Tä kukwe nuainne ja kä mikakäre ütiäte aune ye kwin ni mada kräke. Dre dre nuainbare kwe kä tibien sribebare kwe ni kä tibienbätä kräke ngwane ye ani mike ñärärä.

⁷ Jehovakwe kä tibien sribebare ño ye mikata gare Bibliabätä. Kä tibien ñäkäbare kwe, drebiti tä mikani ye ükaninte kwe aune jä mikani üräre kwe (Job 38:5, 6). Jehovakwe kä  dianinkä jai töbikatarikäre jondron sribebare kwe yebätä (Gén. 1:10, 12). Jehová nikani jondron keteitire keteitire nuainne jatäri ye jutuabare angeletre ie ye ngwane, ¿kä namani ño bätätre ye mä raba bämike ja okwäte? Kä namani juto krubäte bätätre yebätä namani ngwänenkä nieta Bibliabätä (Job 38:7). ¿Kukwe ne tä dre driere nie? Jehovakwe kä tibien, muke aune jondron nire ye sribebare kä kwati krubäte te aune jondron jökrä sribebare kwe yebätä töbikataribare kwe ngwane namani tuin kwin ie (Gén. 1:31).

8. ¿Nibike dre mike gare jai mada?

⁸ Nibira gare nie ye erere, kukwe ngibiadre bätärekä ye ñobätä ütiäte mikata gare Bibliabätä kukwe ja jie ngwankäre keta kabrebiti. Kukwe ketebu känti Jehovakwe kukwe nuaindre ye nikwe ngibiadre bätärekä ye ani mike gare jai mada.

9. ¿Kukwe meden känti Jehovakwe kukwe nuaindre ye nikwe ngibiadre bätärekä?

⁹ Nita dre kärere orasionte ye Jehová ñaka mike nemen bare jötrö ni kräke tä nemen ruin nie. Ja tuakäre kukwe keteiti ben o kukwe keteiti käme Jehová kräke ye tuametrekäre nita ja di kärere ie ngwane, ñaka tä mike nemen bare jötrö ni kräke tä nemen tuin nie. ¿Nita dre dre kärere orasionte ye ñobätä Jehová ñaka tä mike nemen bare jötrö ni kräke ruäre ngwane?

10. ¿Nita orare ngwane ñobätä nikwe kukwe ngibiadre bätärekä?

¹⁰ Jehová tä orasion nikwe kukwe nuin kwin (Sal. 65:2). Nita tödeke yebätä nita orare ie ye erere tuin ie (Heb. 11:6). Ne madakäre, nita dre kärere orasionte Jehovai ye erere nita ja töi mike kwatibe nuainne aune ni tö niara töi nuainbätä, ye niara tö mikai gare jai (1 Juan 3:21, 22). Ye medenbätä, kukwe käme ni tö tuanmetrebätä yekäre nikwe kukwe ngibiadre bätärekä aune nita dre kärere orasionte ye erere nikwe ja di ngwandre nuainkäre. Nita dre dre kärere orasionte Jehovai ye ñaka mikai nemen bare jötrö ngwarbe kwe ni kräke ruäre ngwane mikani gare Jesukwe kukwe nebiti: “Jondron kärä munkwe, angwane Ngöbökwe biandi mun ie. Jondron känäntari munkwe, angwane kwaintari mun ie. Ñäkä munkwe, angwane jukwe tikadi mun ie. Ñobätä ñakare angwane nire nirekwe jondron kärädi, käkwe jondron kai ngäbiti. Nire tä jondron känene ngware, kwaintari ie. Nirekwe ñäkädi, ie jukwe tikadi” (Mat. 7:7, 8, NGT). Kukwe ne nikwe mikai täte aune nikwe orai jankunu ngwane, ni Rün kä kwinbiti käkwe orasion nikwe kukwe nuai aune kukwe mikai nemen bare kwe ni kräke ye täi gare metre nie (Col. 4:2).

11. Nita dre kärere orasionte ye ñaka tä nemen bare jötrö tä nemen tuin nie ngwane, ¿Hebreos 4:16 ye tä ni dimike ño?

¹¹ Nita dre kärere orasionte Jehovai ye ñaka mike nemen bare jötrö ni kräke raba ruin nie, akwa kä debe näre te Jehovakwe kukwe ye mikai nemen bare ni kräke ye käbämikata kwe (ñäkädre Hebreos 4:16 yebätä). * Aisete ñongwane Jehovakwe kukwe mikadre nemen bare ni kräke ye ie ni tö rabadre, ye erere ñaka mikadre nemen bare ni kräke ngwane, Jehovata kukwe ñaka kwin nuainne ye nikwe ñaka nütüdre. Ñodre, Gobran Ngöbökwe käkwe kä ne gadrete jötrö ye ni Jehová mikaka täte kwati tä ribere ie mekerabe. Gobran Ngöbökwe ye nikwe kärädre orasionte Jehovai ye Jesús ara käkwe niebare arato (Mat. 6:10). Ñongwane kä ne gadrete ye ie ni tö ye erere ñaka nemen bare yebätä ni ñan jatadre tödeke Ngöböi ngwane, ni ñan tä ja ngwen töbätä nikwe bämikai  (Hab. 2:3; Mat. 24:44). Jehovakwe kukwe nuaindre ye nikwe ngibiadre aune tödeka nikwe yebätä nikwe oradre jankunu ye nuaindre nikwe ye bäri kwin. Kä debe näre te Jehovakwe kä ne gaite ñobätä ñan aune “köbö mdente aune ñänä okwä nuäi” ye ükaninante kwe. Aune köbö ye rabadi kwin krubäte ni jökrä kräke (Mat. 24:36; 2 Ped. 3:15).

12. ¿Ñongwane metrere ñan tä nemen nuäre ni kräke kukwe ngibiakäre bätärekä?

¹² Kukwe ñaka kwin nuainta nibätä. Kä nengwane, ni brare o ni merire, ni kwata jene, ni nüne jene, ni nünanka juta madate o ni töi aune ni ñaka kwin ngrabare ye nitre tä mike klabore ja kisete. Nitre kwati Jehová mikaka täte tä kukwe Bibliabätä mike täte yebätä kukwe ñaka kwin nuainta bätätre. Kukwe keteiti ne erere ben nita ja tuin ngwane, kukwe niebare Jesukwe ne nikwe ngwandre törö jai: “Nire nire käkwe nünandrekä dite jabtä, käkwe ñan ti rükandrete nebebe kä mrä, ni ye abko rabadi dianintari Ngöbökwe” (Mat. 24:13). Akwa ni iti konkrekasionte käkwe ja mikadre ngite rabadre gare nie ngwane, ¿nikwe dre nuaindre? Kukwe ye niena gare nitre umbre ji ngwanka ie ngwane, nikwe kukwe ngibiai bätärekä aune kukwe meden nieta Jehovakwe ye ererebätä kukwe ükaite kwetre, ¿ye ie ni raba tö ngwen? ¿Dre nuaindi kwetre?

13. ¿Ja mikata ngite krubäte ngwane ye ükadrete ño ie Jehová tö?

¹³ Ni iti konkrekasionte tä ja mike ngite krubäte tä nemen gare nitre umbre ji ngwanka ie ngwane, “kukwe töbtä era metre tä kite Ngöbökri” ye käräta kwetre ne kwe kukwe tuin ño Jehovai ye erere mikadre tuin kwetre jai yekäre (Sant. 3:17). Niaratre töita kwatibe ni ja mikaka ngite ye dentari ji blo yebätä (Sant. 5:19, 20). Nitre umbre ji ngwanka tö konkrekasion kriemikabätä aune nireta ja tare nike ye niaratre töita töi mikabätä jäme (2 Cor. 1:3, 4). Ja mikata ngite krubäte ngwane kukwe meden namani bare ye nitre umbre ji ngwanka rabadre mike gare kwin jai. Yekäre kä ribeta krubäte kwetre jai. Biti rabadre orare, mäträre Bibliabiti töi kwinbiti ni ja mikaka ngite yebätä aune kukwe debe närebiti rabadre mäträrebätä (Jer. 30:11). Bäkänä, nitre umbre ji ngwanka kukwe meden nuaindre yekäre ñan rabadre kä mike niken raire ta, akwa ñaka rabadre kukwe den nuaindre jötrö ngwarbe jai arato. Kukwe meden nieta Jehovakwe ye ererebätä nitre umbre ji ngwanka tä ja jie ngwen, ye köböire kukwe kwin tä nemen bare ni jökrä kräke konkrekasionte. Akwa yebiti  ta, ni itibätä kukwe ñaka kwin nuainbare täbe ja tare nike raba ruin nie. Ye erere nemen bare nibätä ngwane, ¿ja rabadreta ruinta kwin nie yekäre nikwe dre nuaindre?

14. Ja mräkä iti kukwe tare nuainbare nibätä ngwane, ¿kukwe meden mikata gare Bibliabätä raba ni dimike?

¹⁴ ¿Ni iti kukwe käme nuainbare mäbätä konkrekasionte? Ye erere akräke, Ngöbökwe kukwe ükadrete ye nitre käkwe ngibiabare bätärekä ye raba kwen nie Bibliabätä. Ñodre, José, etebatre käkwe kukwe ñaka kwin nuainbarebätä aune ja mikani ngite niara rüere, akwa niara ñaka namani romon kukwe yebätä. Ñakare aune, ja töi mikani kwe Jehová mike täte aune Jehovakwe kukwe kwin mikani nemen bare kräke, niarakwe kukwe ngibiabare bätärekä aune kä ngwani nüke jai yebätä (Gén. 39:21). Ja känenkäre Josekwe ngite kitani etebatre kwe biti ta aune Jehovakwe kukwe kwin nuainbare kräke ye tuani kwe (Gén. 45:5). José erere, ni rökrai Jehová ken ngwane, ni töi rabai jäme aune nikwe Jehová tuainmetre kukwe ükete jakrä (Sal. 7:17; 73:28).

15. Meri testiko itibätä kukwe ñaka kwin nuainbare, ¿akwa dre käkwe dimikani kukwe ngibiare bätärekä?

¹⁵ Kukwe tare nuainbare Josebätä ye erere nuain jämi nibätä raba ruin nie, akwa kukwe ñaka kwin nuainta nibätä ngwane ye tä nemen tare nie. Kukwe rabadre jabätä nie ja mräkätre ben o nitre ñaka testiko Jehovakwe ben ngwane, kukwe ja jie ngwankäre tä Bibliabätä yebiti nikwe ja jie ngwandre ye bäri kwin (Filip. 2:3, 4). Meri testiko itibätä sribi muko kwe käkwe kukwe ñaka metre niebarebätä ye namani tare ie, akwa ñaka namani romon kukwe yebätä. Ñakare aune, Jesukwe dre nuainbare yebätä töbikabare kwe. Ñäkä nämäne ie ngwane, Jesukwe ñaka ñäkäbare ja dokwäre (1 Ped. 2:21, 23). Aisete, kukwe namani bare yebätä meri testiko ñaka ja töi mikani krubäte. Biti sribi muko kwe nämäne bren nike krubäte aune ja töibikaire krubäte ye namani gare ie. Sribi muko kwe ñaka nämäne kukwe niere töi kämebiti ye namani gare ie. Aisete töi namani jäme aune kukwe ñaka kwin nuainbarebätä yebätä kä ngwani nüke kwe jai ye käi namani jutobätä.

16. Kukwe ñaka kwin nuainta nibätä yebe nita ja tuin ngwane, ¿dre raba ni töi mike jäme? (1 Pedro 3:12).

¹⁶ Kukwe ñaka kwin nuainta nibätä o kukwe mada tare ben nita ja tuin ngwane, “Jehová tä nitre brukwä nötaninte ye ken” ye nikwe ngwandre törö jai (Sal. 34:18). Nita kukwe ngibiare  bätärekä aune tribe nikwe ye nita kite Jehová kötärä yebätä Jehová tä ni tarere (Sal. 55:22). Jehová ye kukwe ükatekä kä jökräbiti tibien aune dre nuainta ye jökrä tuin ie (ñäkädre 1 Pedro 3:12 yebätä). Aisete, kukwe tare ni ñan raba ükete yebe nita ja tuin ngwane, Jehovakwe kukwe ükadrete ye nikwe ngibiadre bätärekä ye nikwe ngwandre törö jai.

17. ¿Dre käbämikata nie Jehovakwe Isaías 30:18 yete?

¹⁷ Ni Rün kä kwinbiti kebera kukwe kwin keta kabre bien nie Gobran Ngöbökwe ye köböire. Isaías 30:18 tä niere: “Jehovakwe niaratre ngübai bätärekä dimikakäre aune rükai krö mikakäre tuin bobre jai. Ñobätä ñan aune Jehová ye Ngöbö kukwe ükatekä metre. Ni jökrä tä niara ngübare ngäbiti krubäte yebätä kätä juto”. Jehovakwe kukwe ükadrete ye nire nire tä ngibiare ngäbiti krubäte ye kräke kukwe kwin keta kabre rabai matare nengwane aune ja känenkäre.

18. ¿Kukwe kwin meden tä ni kräke?

¹⁸ Kä nengwane nitre Jehová mikaka täte tä ja tuin kukwe tare aune töbikakwe yebe. Akwa kä bä nuäre yete ñaka ja tuai kwetre kukwe yebe. Kukwe ñaka kwin nuainta aune ja tare nika ye ñaka rabai jire (Apoc. 21:4). Nita dre ribere jai yebätä ñaka ja töibikai jire ñobätä ñan aune jondron rabai ere krubäte (Sal. 72:16; Is. 54:13). Kukwe ye kwin krubäte.

19. ¿Bätärekä bätärekä drekäre Jehovata ni mike juto biare?

¹⁹ Köbö ye rükadre ye känenkri, Jehovata ni dimike kukwe käme ye tuametrekäre aune ja töi ükatekäre kwin ni kristiano erere yebiti, tä ni mike juto biare nünankäre Gobran kwe yete. Ni ñaka rabadre nainte aune ñaka ja di ngwandre nekä. Kukwe kwin kebera nemen bare. Kä ja känenkäre kwin tä ni kräke, aisete Jehovata dre käbämike ye mikai nemen bare kwe ye nikwe ja di ngwandre ngibiakäre bätärekä.