1-2. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

MUIKUTWANGA cwañi haiba nto yeñwi ya butokwa hahulu yemulibelela isalumelwi ku mina ka nako yene muilibelela? Kana mukabilaezwa ki taba yeo? Mwendi mukaikutwa sina molibulelela liñolo la Liproverbia 13:12 kuli: “Salibelezi mutu hasiliyeha kutaha, sikulisa pilu.” Kono mukaikutwa cwañi haiba mutalusezwa kuli kunani mabaka autwahala nto yeo hane isika lumelwa ku mina ka nako yene muilibelela? Hase mutaluselizwe cwalo, mukalibelela ka pilu-telele.

² Mwa taba ye, lukanyakisisa likuka za mwa Bibele zeñwi zeka lutusa kuba ni “moya wa kulibelela.” (Mika 7:7) Hasamulaho, lukanyakisisa miinelo yemibeli molutokwa kulibelela ku Jehova ka pilu-telele. Kihona cwale, lukanyakisisa limbuyoti zebaka ikola batu babazwelapili kulibelela ku Jehova.

3. Luitutañi kwa sikuka sesi kwa Liproverbia 13:11?

³ Liñolo la Liproverbia 13:11 lilutusa kulemuha libaka halutokwa kuba ni pilu-telele. Libulela kuli: “Bufumu bobufumanwa kapili-pili bukayonga, kono bufumu bwa mutu bwakubukanya hanyinyani-hanyinyani bukaekezeha.” Sikuka sesi kwa liñolo le silulutañi? Mutu yabutali uezanga lika ka tokomelo ni ka kusamata-mata, mi wakondisanga.

4. Sikuka sesi kwa Liproverbia 4:18 silulutañi?

⁴ Liñolo la Liproverbia 4:18 libulela kuli: “Nzila ya babalukile iswana sina liseli lelibenya la kakusasana lelinze liekezeha kufitela iba musihali omutuna.” Manzwi ao abonisa hande kuli Jehova watusanga batu kuutwisisa mulelo  wahae hanyinyani-hanyinyani. Kono liñolo leo hape likona kulutusa kuutwisisa zwelopili ya kwa moya yaeza Mukreste. Haki nto yekona kuezahala honafo feela. Mutu uezanga zwelopili ya kwa moya hanyinyani-hanyinyani. Haiba luzwelapili kuituta Linzwi la Mulimu ka tokomelo ni kusebelisa kelezo yefumaneha mwateñi ni kelezo yelufiwa ki kopano yahae, lukakalisa kuba ni tulemeno twanani tona Kreste hanyinyani-hanyinyani. Hape lukaziba hande Mulimu. Halunyakisiseñi mo Jesu naalutuselize kuutwisisa taba yeo.

5. Ki swanisezo mañi yanaafile Jesu yelutusa kuutwisisa kuli mutu ukona kueza zwelopili ya kwa moya hanyinyani-hanyinyani?

⁵ Jesu naaswaniselize lushango lolukutaza lwa Mubuso wa Mulimu kwa peu yenyinyani yezwelapili kuhula hanyinyani-hanyinyani mwa lipilu za batu babatabela. Naabulezi kuli: “Lipeu zamela ni kuhula kuba zetelele—[mucali] asazibi mokutezi. Mubu ka ili ona feela ubeya muselo hanyinyani-hanyinyani, pili ki lutaka, kihona kutaha sikunka, mafelelezo mwa sikunka kuzwa lubeke lolukwanile.” (Mare. 4:27, 28) Jesu naatalusañi? Naatalusa kuli sina feela licalo halihulanga hanyinyani-hanyinyani, ni mutu yaamuhela lushango lwa Mubuso uezanga zwelopili ya kwa moya hanyinyani-hanyinyani. Ka mutala, baituti baluna ba Bibele habanze bazwelapili kuitebuha litaba zebaituta ka za Jehova, lulemuhanga kuli baezanga licinceho zende zeñata. (Maef. 4:22-24) Kono luswanela kuhupula kuli Jehova ki yena yahulisa peu yenyinyani yeo.—1 Makor. 3:7.

6-7. Luitutañi ka za mwanaalukiselize lika fa lifasi Jehova?

⁶ Jehova ubonisanga pilu-telele mwa misebezi yahae kaufela yaeza kusina taba kuli fokuñwi utokwanga kutanda nako yeñata kuli apete misebezi yeo. Uezanga cwalo kuli akanyise libizo lahae ni kutusa babañwi. Ka mutala, halunyakisiseñi mo Jehova naalukiselize lika fa lifasi hanyinyani-hanyinyani kuli atuse batu.

 ⁷ Bibele ibonisa kuli Jehova hanaabupa lifasi, naatomile “litikanyo zalona,” “matomelo alona” ni “licwe lalona la mwa kona.” (Jobo 38:5, 6) Mane naabile ni nako ya kutatuba musebezi wahae. (Gen. 1:10, 12) Munahane feela mwanaaikutwezi mangeloi hanaanzaa bona lika kaufela zanaasweli kubupa Jehova hanyinyani-hanyinyani. Kaniti luli, naanyakalalile hahulu! Kabakaleo, akala “kuhuweleza ka milumbeko.” (Jobo 38:7) Luitutañi kwa taba yeo? Nekuungile lilimo zeñata-ñata kuli Jehova afeze musebezi wahae wa kubupa lika, mi hanaatatubile lika kaufela zanaabupile ka tokomelo, abona kuli “nelilukile hahulu.”—Gen. 1:31.

8. Lukanyakisisañi cwale?

⁸ Mitala yelunyakisisize ilutusize kulemuha kuli mwa Linzwi la Mulimu kunani likuka zeñata zebonisa butokwa bwa kuba ni pilu-telele. Cwale halunyakisiseñi miinelo yemibeli molutokwa kulibelela ku Jehova ka pilu-telele.

9. Ki lili folutokwela kulibelela ku Jehova?

⁹ Lukana lwatokwa kulibelela kuli Jehova aalabe litapelo zaluna. Halulapela kuli lube ni maata a kutiyela miinelo yetaata yelukopana ni yona kamba kuli lutule bufokoli bolunani bona, lukana lwaikutwa kuli Jehova uunga nako yetelele kuli aalabe tapelo yaluna. Ki kabakalañi Jehova hasaalabangi litapelo zaluna kaufela honafo feela?

10. Ki kabakalañi halutokwa kuba ni pilu-telele halulapela?

¹⁰ Jehova wateelezanga kwa litapelo zaluna ka tokomelo. (Samu 65:2) Halulapela ku yena kuzwelela kwatasaa pilu, uluunga kuli lunani tumelo. (Maheb. 11:6) Jehova hape ubata kuli lueze sina molukupezi mwa tapelo ni kupila ka kuya ka tato yahae. (1 Joa. 3:22) Kacwalo, halukupa Jehova kuli alutuse kufelisa mukwa omaswe kamba kutula bufokoli bolunani bona, lutokwa kuba ni pilu-telele ni kulika molukonela kaufela kueza licinceho zetokwahala. Jesu naabonisize kuli Jehova fokuñwi haana kualaba litapelo zaluna honafo feela. Naabulezi kuli: “Muzwelepili kukupa, mi mukafiwa; muzwelepili kubata, mi mukafumana; muzwelepili kungongota, mi mukakwalulelwa; kakuli mutu kaufela yakupa wafiwanga, mi mutu kaufela yabata wafumananga, mi mutu kaufela yangongota ukakwalulelwa.” (Mat. 7:7, 8) Haiba lusebelisa kelezo yeo ni ‘kutundamena kulapela,’ lwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Ndataa luna ya kwa lihalimu uka luutwa, mi ukaalaba litapelo zaluna.—Makolo. 4:2.

11. Liñolo la Maheberu 4:16 likona kulutusa cwañi haluikutwa kuli Jehova haalabi tapelo yaluna kapili?

¹¹ Nihaike kuli lukona kuikutwa kuli Jehova haalabi tapelo yaluna kapili, usepisa kuli uka lualaba “ka nako yeswanela.” (Mubale Maheberu 4:16.) Kacwalo, nikamuta lusike lwamunyaza haiba hasika alaba tapelo yaluna honafo feela sina mone lubatela. Ka mutala, batu babañata sebalapezi ka lilimo zeñata kuli Mubuso wa Mulimu ufelise lika zemaswe zeezahala mwa lifasi le. Jesu mane naabulezi kuli luswanela kulapelanga ka za teñi. (Mat. 6:10) Kono neikaba butoto haiba mutu atuhela kuba ni tumelo ku Mulimu bakeñisa kuli mafelelezo a lifasi le haasika taha ka nako yene balibelela batu! (Hab. 2:3; Mat. 24:44) Luswanela kubonisa butali ka kuzwelapili kulibelela ku Jehova ni kulapela ku yena inze lunani tumelo ya kuli uka lualaba. Mafelelezo a lifasi le akataha ka nako luli yeswanela, kakuli mane Jehova utomile “lizazi ni nako” foika ezahalela taba yeo. Mi yeo ikaba nako yeswanela luli ku bote.—Mat. 24:36; 2 Pit. 3:15.

12. Ki lili fokukona kulubela taata kuba ni pilu-telele?

 ¹² Lukana lwatokwa kulibelela kuli lika liezwe ka kuya ka katulo yelukile. Hañata batu mwa lifasi le banyandisanga batu babañwi kabakala kuli ki baana kamba basali, kabakala litalo labona, sizo sabona kamba naha yabona. Babañwi habaezwangi hande kabakala kuli ki lihole kamba kabakala kuli bakatazeha mwa munahano. Batanga ba Jehova babañata banyandisizwe bakeñisa litaba zebalumela zetomile fa Bibele. Haiba lunyandiswa ka nzila yeo, luswanela kuhupula manzwi anaabulezi Jesu. Naaize: “Yaitiisize kuisa kwa mafelelezo ukapiliswa.” (Mat. 24:13) Kono ki sika mañi semuswanela kueza haiba mulemuha kuli mutu yomuñwi mwa puteho uezize sibi sesituna? Baana-bahulu hase bazibisizwe taba yeo, kana mukaba ni pilu-telele ni kulibelela ku bona kuli baitalime ka kulatelela likuka za Jehova? Baana-bahulu baezangañi haiba mutu yomuñwi mwa puteho aeza sibi sesituna?

13. Baana-bahulu bakona kutalima cwañi litaba ka nzila yatabela Jehova?

¹³ Baana-bahulu hase bazibile kuli kunani mutu yomuñwi mwa puteho yaezize sibi sesituna, balapelanga ku Mulimu kukupa “butali bobuzwa kwahalimu” ilikuli bakone kuba ni mubonelo wa Jehova ka za taba yeo. (Jak. 3:17) Babatanga kuli haiba kukonahala, batuse mutu yaezize sibi yo kuli “azwe mwa nzila yahae ya bufosi.” (Jak. 5:19, 20) Hape baezanga mobakonela kaufela kusileleza puteho ni kuomba-omba babaamilwe ki taba yeo. (2 Makor. 1:3, 4) Baana-bahulu habalemuha kuli kunani muhasanyi yaezize sibi sesituna, baswanela pili kubatisisa litaba ka butungi kuli bazibe niti ya taba, mi kueza cwalo kukona kuunga nako. Hasamulaho, balapelanga, mi baitusisanga Mañolo kuli basikulule sifosi yo ka kumufa kalimelo ‘yeswanela.’ (Jer. 30:11) Nihaike kuli baana-bahulu habaangangi nako yetelele kuli batalime litaba, hape habaezangi katulo ka kumata-mata. Baana-bahulu habatalima hande litaba, bahasanyi kaufela mwa puteho bakatuseha. Niteñi, litaba niha likona kutalimwa hande ka nzila yeo, batu bane bafoselizwe ki muezalibi yo basakona kuzwelapili kuutwa butuku kwa pilu. Haiba ki mona momuikutwela cwalo, muswanela kuezañi kuli musike mwaikutwa hahulu butuku kwa pilu?

14. Ki mutala mañi wa mwa Bibele okona kumitusa kuitiisa haiba mufoselizwe hahulu ki Mukreste yomuñwi?

 ¹⁴ Kana mutu yomuñwi akile amifoseza hahulu, mane nihaiba muzwale kamba kaizeli wamina mwa puteho? Mwa Linzwi la Mulimu kunani mitala yeminde yemiñata yekona kulutusa kulibelela ku Jehova kuli alukise lika. Ka mutala, nihaike kuli Josefa naanyandisizwe hahulu ki bahulwani bahae kasibili, naasika babulukela sikoto kwa pilu. Kono naazwezipili kusebeleza Jehova, mi Jehova naamushemubile hahulu kabakala pilu-telele ni buitiiso bwahae. (Gen. 39:21) Hamulaho wa nako, Josefa naaswalezi bane bamufoselize mi Jehova naamufuyauzi hahulu. (Gen. 45:5) Sina Josefa, lukatiiswa haiba lusutelela ku Jehova ni kusiya lika kaufela mwa mazoho ahae.—Samu 7:17; 73:28.

15. Ki nto mañi yenetusize kaizeli yomuñwi kuitiisa hanaasika ezwa hande?

¹⁵ Ki niti kuli mwendi haluna kunyandiswa hahulu sina mwanaanyandiselizwe Josefa; niteñi, lukona kuikutwa bumaswe haiba batu babañwi balufoseza. Haiba Mukreste kamba mutu yomuñwi yasalapeli Jehova alufoseza, lukatuseha haiba lusebelisa likuka za mwa Bibele. (Mafil. 2:3, 4) Halunyakisiseñi mutala wa kaizeli yomuñwi. Kaizeli yo naaikutwile hahulu butuku kwa pilu bakeñisa kuli mutu yomuñwi yanaasebeza ni yena naanzaa bulelela babañwi litaba zemaswe za buhata ka za hae. Mwa sibaka sa kumuatumela honafo feela, kaizeli yo naanahanisisize mutala wa Jesu. Jesu hanaatapaulwa ki batu, naasika tapaula ni yena. (1 Pit. 2:21, 23) Kacwalo, ka kulikanyisa Jesu, aikatulela kusaisa pilu kwa taba yeo. Hamulaho wa nako, kaizeli yo alemuha kuli mutu yanaasebeza ni yena yo naakula hahulu mi naaikalezwi. Hape naalemuhile kuli naasika lela kubulela litaba zemaswe ka za hae. Kaizeli yo naaitebuhile hahulu kuli naabile ni pilu-telele mi naatiyezi muinelo wo, ili nto yenee mutusize kuba ni kozo ya mwa munahano.

16. Ki lika mañi zekona kumitiisa haiba kunani baba mieza maswe? (1 Pitrosi 3:12)

¹⁶ Haiba musweli mwaezwa maswe ki mutu yomuñwi kamba mutokwa kutiyela muinelo omuñwi otaata, muhupule kuli Jehova u fakaufi ni “babalobehile lipilu.” (Samu 34:18) Wamilata bakeñisa kuli mubonisa pilu-telele mi musweli mwanepela mushimbo wamina ku  yena. (Samu 55:22) Ki yena Muatuli wa lifasi kaufela. Wabona lika kaufela zesweli kuezahala. (Mubale 1 Pitrosi 3:12.) Kacwalo, haiba mukopana ni miinelo yetaata yemusa koni kutatulula, kana mukazwelapili kulibelela ku Jehova kuli aange muhato?

17. Ka kuya ka Isaya 30:18, Jehova usepisa kuezañi?

¹⁷ Hona cwale-cwale fa, Ndataa luna wa kwa lihalimu uka lufuyaula hahulu ka kuitusisa Mubuso wahae. Isaya 30:18 ibulela kuli: “Jehova ulibelela ka pilu-telele kuli amishemube, mi ukayema kuli amibonise sishemo. Kakuli Jehova ki Mulimu wa katulo yelukile. Tabo ki ya batu kaufela babazwelapili kumulibelela.” Batu kaufela babazwelapili kulibelela ku Jehova bakafiwa limbuyoti zeñata ka nako ya cwale ni mwa lifasi lelinca.

18. Ki limbuyoti mañi zeluka ikola kwapili?

¹⁸ Batu ba Mulimu habaka pila mwa lifasi lelinca, habana kutokwa kubilaezwa ki lika zeñwi kamba kukopana ni miinelo yetaata yebakopana ni yona kacenu. Lika zemaswe halisana kubateñi mi haluna kuutwa butuku. (Sin. 21:4) Haluna kutokwa kuikalelwa kuli haluna kuba ni lika zeñwi zelutokwa kakuli ka nako yeo lukaba ni lika kaufela zelutokwa ka buñata. (Samu 72:16; Isa. 54:13) Kaniti luli, bupilo bukaba bobunde hahulu!

19. Jehova usweli kulutusa kuitukisezañi ka nako ya cwale?

¹⁹ Ka nako ya cwale, Jehova ulutusa kutula mikwa yemaswe kaufela yelukona kuba ni yona ni kuba ni tulemeno totunde totu mutabisa, ilikuli luitukiseze kupila mwa lifasi lelika busiwa ki Mubuso wahae. Musike mwazwafa mi musike mwatuhela kusebeleza Jehova. Kwapili, bupilo bukaba bobunde hahulu nikufita! Halunze luitukiseza kupila mwa lifasi lelinca, haike lube ni pilu-telele mi luzwelepili kulibelela ku Jehova kuli ataleleze lisepiso zahae!