Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA N.° 31

Kansi mwewo muyembekezela Yehova moleza ntima?

Kansi mwewo muyembekezela Yehova moleza ntima?

“Newo niyembekezele Yehova.”—MIK. 7:7.

NYIMBO N.° 128 Tipilile mpaka pamapeto

VATIKUTI TIPHUNZILE *

1-2. Kansi tikambilane chinji mu nkhani ino?

KANSI mwewo mukumvwa tyani keno chinthu chamufuna ngako chufwikalini pa nthawe yamuyembekezela? Kansi mwewo mukhumudwa? Kulaŵila chendi, lemba ya Miyambo 13:12 yulaŵila momvwika luweme kuti: “Chinthu chewenzeyembekezela chikakanga chulwalika ntima.” Koma kansi mukumvwa tyani mukaziŵa kuti pali vifukwa vomvwika vamene vachitisha kuti vinthu vanu osati vifwike pa nthawe yemwenzeyembekezela? Pamene apo munkhala woleza ntima komasoti wokonzeka kuyembekezela.

2 Mu nkhani ino, tikambilane mfundo za m’Baibolo zosiyana-siyana zamene zingatiyavye kukulisha komasoti kupitilija kunkhala na “nkhalidwe yoyembekezela.” (Mik. 7:7) Pavuli pake tikambilane mbali ziŵili zatufunikila kuyembekezela moleza ntima kuti Yehova achitepo kanthu ndipo pamapeto pake tikambilane madaliso ŵakuti azalondele ŵala angayembekezele Yehova kuti achitepo kanthu.

MFUNDO ZA M’BAIBOLO ZAMENE ZUTIPHUNZISA KUNKHALA OLEZA NTIMA

3. Kansi lemba ya Miyambo 13:11 yutiphunzisa chinji?

3 Lemba ya Miyambo 13:11 yutiphunzisa chifukwa chake tufunika kunkhala oleza ntima. Lemba yamene iyi yunena kuti: “Chuma chupezewa mokulumija chuchepela-chepela koma chuma cha wala ochiunganija patontho-patontho chupaka-paka.” Kansi tuphunzilapo chinji pa vesi yamene iyi? Munthu wanzelu ochita vinthu mosamala komasoti moleza ntima ndipo onkhala na vokonkhapo viweme.

4. Kansi mfundo yupezeka pa Miyambo 4:18 yuwonesha chinji?

4 Lemba ya Miyambo 4:18 yutiuja kuti “njila ya olungama ili monga ni kungweleŵela kwamphamvu kwamene kuyangijilika-yangijilika mpaka kunkhazikika kwa nsiku.” Vesi yamene iyi yuwoneshelatu kuti Yehova oyavya ŵanthu ŵake—kumvwisha cholinga chake. Vesi yamene iyi, ingatiyavyesoti kumvwisha mwamene Nkhilisitu mwakuchinjila vinthu pa moyo wake novwendela kwa Yehova. Kukula mwauzimu kungachitikelini mokulumija yayi. Popita nthawe kuti munthu avwendele kwa Yehova. Keno tuphunzila mosamala ngako nokatishila ntchito malangizo ŵatulondela kupitila m’Mawu a Mulungu na gulu yake patontho na patontho tikulishe minkhalidwe yali nayo Khilisitu komasoti timuziŵe luweme ngako Mulungu. Ganizilani mwechiifotokozela mfundo yamene iyi Yesu.

Molingana na mbewu yamene yukula patontho-patontho, munthu wamene wamvwa komasoti kukhulupilila uthenga wa Ufumu ochinja patontho-patontho pa moyo wake (Onani ndime 5.)

5. Kansi n’chisanzo chotyani chechikatishila ntchito Yesu pofuna kuwonesha kuti potola nthawe kuti munthu achinje?

5 Yesu ekatishila ntchito fanizo kuti afotokoze uthenga wa Ufumu watulalikila, mwaulinganilana na kambewu katontho ngako kamene kokula patontho-patontho m’mitima ya ŵala ŵanthu amene okonda vinthu viweme. Yove enena kuti: “Mbewu zamene izo, zumela nokula—koma mwavuchitikila vamene ivi munecho [wala wakomola] oziŵakolini yayi. Patontho-patontho lito payeka yutwala vitwazi, choyamba mmela ubiliŵila, pavuli pake ufumya ngala-ngala, pamapeto pake menso akupya a tiligu owonekela mwamene umo mungala-ngala.” (Mk. 4:27, 28) Kansi Yesu enzetanthauza chinji? Yove enzetanthauza kuti molingana na mmela wamene ukula patontho-patontho, munthu wamene walondela uthenga wa Ufumu okula patontho-patontho mwauzimu. Mwachisanzo, keno ophunzila Baibolo ŵasu ayamba kunkhala pa ushamwali na Yehova sewo tuyamba kuwona vinthu vinyinji viweme vakuchinja. (Aef. 4:22-24) Koma tufunika kukumbukila kuti Yehova niye ochitisha kala kambewu katontho kukula.—1 Akor. 3:7.

6-7. Kansi tuphunzilapo chinji pa mwechilengela chalo Yehova?

6 Pa vonse vakuchita, Yehova moleza ntima otola nthawe yofunikila kuti akate ntchito yake. Yove ochita vamene ivi kuti alete ulemelelo pa zina yake komasoti kuti ayavye ŵanthu ayakine. Mwachisanzo, ganizilani vechichita Yehova popanga chalo patontho-patontho kuti ŵanthu ankhalemo.

7 Pofotokoza mwechilengela chalo Yehova, Baibolo yunena kuti yove “eika mipimo yake,” ekumba “fandeshoni yake” komasoti eika “mwala wake wapakona.” (Yobu 38:5, 6) Mpaka yove epatula nthawe kuti aganizile za ntchito yake. (Gen. 1:10, 12) Ganizilani mwenzemvwila angelo akawona chinthu chilichonse chanyowani chalenga Yehova. Ove enzekondwela ngakosoti! Chifukwa cha vamene ivo ove eyamba “kuŵilikija na chisangalalo.” (Yobu 38:7) Kansi tuphunzilapo chinji? Petola vyaka masauzande anyinji kuti Yehova alenge chalo, nyenyezi komasoti volengewa vonse vamoyo, koma Yehova pechiloleshesha chinthu chilichonse chechilenga mosamala, yove enena kuti “venze viweme ngako.”—Gen. 1:31.

8. Kansi lomba tikambilane chinji?

8 Visanzo vamene ivi vatiwonesha kuti m’Mawu a Mulungu, muli mfundo zinyinji zamene zutiphunzisa kuti tufunika kunkhala oleza ntima. Lomba, tikambilane mbali ziŵili zatufunikila kunkhala okonzeka kuyembekezela mwa Yehova.

KANSI NI PANTHAWE YOTYANI PATUFUNIKILA KUYEMBEKEZELA YEHOVA KUTI ACHITEPO KANTHU?

9. Kansi mbali yoyamba yatufunikila kuyembezela mwa Yehova ni yotyani?

9 Tingafunike kuyembekezela kuti Yehova ayankhe mapemphelo ŵasu. Keno tupemphela kwa Yehova kuti atipase mphamvu zakuti tikwanishe kupilila vuto iyakine olo kusenga thandizo kuti tileke kuchita chinthu chiyakine chakuzonda yove, payakine tingawone kuti Yehova ochelwa ngako kuti ayankhe mapemphelo ŵasu. Ndaŵa yanji Yehova oyankhalini mapemphelo ŵasu onse panthawe yamene iyo?

10. Ndaŵa yanji tufunika kuyembekezela moleza ntima kuti Yehova ayankhe mapemphelo ŵasu?

10 Yehova omvwishila mosamala mapemphelo ŵasu. (Sal. 65:2) Yove owona kuti mapemphelo ŵasu ofumila pansi pa ntima ni umboni wakuti tumukhulupilila. (Ahe. 11:6) Keno tupemphela kwa Yehova nosenga thandizo kuti atiyavye kumukondwelesha, yove ofuna kuwona keno sewo nise okonzeka kuyeja-yeja kuti tichite chifunilo chake. (1 Yoh. 3:22) Tetyo keno tupemphela kwa Yehova kuti atiyavye kuleka kuchita chinthu chiyakine chakuzonda yove payakine tingafunike kunkhala oleza ntima nochita vonse vatingakwanishe kuti tichinje. Yesu etiyavya kumvwisha kuti ayakine mwa mapemphelo ŵasu angayankhiwelini panthawe yatuyembekezela. Yove enena kuti: “Pitilijani kusenga ndipo azakupaseni; pitilijani kusakila-sakila ndipo muzafwane; pitilijani kugogoza ndipo azakusegulileni; pakuti aliyense osakila-sakila ofwana, ndipo aliyense ogogoza azamusegulile.” (Mt. 7:7, 8) Keno sewo tukonkheja malangizo amene aŵa komasoti “kulimbikila kupemphela” tingankhale osimikijila kuti Atata ŵasu ŵakululu otimvwa ndipo ayankhe mapemphelo ŵasu.—Akol. 4:2.

Patuyembekezela Yehova, tupemphela kuli yove na chikhulupililo (Onani ndime 11.) *

11. Kansi lemba ya Aheberi 4:16, ingatiyavye tyani keno tuwona kuti Mulungu ochelwa kuyankha mapemphelo ŵasu?

11 Olo tingawone monga ochelwa kuyankha mapemphelo ŵasu, Yehova olonjeza kuti azatiyankhe pa “nthawe yatufunikila thandizo.” (Ŵelengani Aheberi 4:16.) Niye chifukwa chake tufunikalini kumuimba mulandu keno vinthu viyakine viliyechitike mokulumija monga ni mwetenzeganizila. Mwachisanzo, ŵanthu anyinji ankhala opemphelela kuti Ufumu wa Mulungu uwele kuti uzasilije chino chalo chiipa. Yesu etiuja kuti tikotomola vamene ivi m’mapemphelo ŵasu. (Mt. 6:10) Tetyo, kungankhale kupusa ngako keno munthu angalole kuti chikhulupililo chake chichepe chifukwa chakuti mapeto aliyefwike pa nthawe yenzeyembekezela ŵanthu! (Hab. 2:3; Mt. 24:44) Tingawoneshe kuti nise anzelu keno tuyembekezela Yehova moleza ntima komasoti kupemphela kuli yove nokhulupilila kuti ayankhe mapemphelo ŵasu. Mapeto azafwike pa nthawe yoyenelela, chifukwa Yehova esankha kale “nsiku na nthawe” yakuti mapeto amene aŵa azafwike, ndipo nthawe yamene iyo izankhale iweme ngako kuli aliyense.—Mt. 24:36; 2 Pet. 3:15.

Kansi tuphunzilapo chinji pa chisanzo cha Yosefe pa nkhani ya kuleza ntima? (Onani ndime 12-14.)

12. Kansi ni pa nthawe yotyani yamene payakine vingavute kuyembekezela moleza ntima?

12 Tingafunike kuyembekezela moleza ntima kuti chilungamo chichitike. Nthawe zinyinji ŵanthu muli chino chalo ochitila viipa ŵanthu ŵakusiyana nawo ntundu, chinkhalidwe, kofumila komasoti amene ni analume olo anakazi ayawolini. Ayakine ochitiliwa viipa chifukwa chakuti ni olemala olosoti chifukwa chakuti ali na mavuto a mutonfwe. Komasoti a Mboni anyinji ochitiliwa vinthu viliye chilungamo chifukwa cha chikhulupililo chawo. Ivi vikatichitikila tikokumbukila mawu a Yesu akuti: “Wala akuti azapilile mpaka pamapeto niye akuti azapulumuke.” (Mt. 24:13) Koma kansi mufunika kuchita chinji keno mwaziŵa kuti muyakine mumpingo wachita chimo ikulu? Keno akulu aiziŵa nkhani yamene iyo, kansi muisiye mmanja mwawo noyembekezela moleza ntima kuti aisamalile mokatijana na malangizo a Yehova? Lomba kansi akulu ochita tyani akaziŵa kuti muyakine wachita chimo ikulu?

13. Kansi Yehova ofuna kuti akulu akochita chinji keno muyakine wachita chimo ikulu?

13 Akulu akaziŵa kuti muyakine wachita chimo ikulu mumpingo, osenga nzelu yofumila kululu na cholinga chakuti aziŵe maganizo a Yehova pa nkhani yamene iyo. (Yak. 3:17) Cholinga chawo chunkhala chakuti keno n’vokwanishika “ajoshe wochimwa pa njila yake iipa.” (Yak. 5:19, 20) Komasoti oyeja-yeja kuchita vonse vangakwanishe kuti ateteze mpingo nolimbikisa ŵala aphoniyelewa. (2 Akor. 1:3, 4) Akulu akoweluza nkhani yokhuza munthu wamene wachita chimo ikulu, ofunika kufufuza vachitika ndipo pangafunike nthawe yokwanila kuti achite vamene ivo pavuli pake ove opemphela, kupeleka mosamala malangizo a m’Malemba komasoti kuyondolola wochimwa wamene uyo mu njila yoyenela. (Yer. 30:11) Olo kuti ove ochitalini vinthu mowaya-waya outukilalini kupeleka chiweluzo yayi. Akulu akakonkheja malangizo a Yehova, ŵanthu onse mumpingo opindula. Komalomba, olo kuti akulu angachite vonse vofunika pokonkheja malangizo, nthawe ziyakine munthu wamene uyo waphoniyelewa angankhale mphela wokhumudwa chifukwa cha vinthu viliye chilungamo vamene vimuchitikila. Keno mwewo namwe vamene ivi vikuchitikilani, kansi mungachite tyani kuti osati mupitilije kunkhala wokhumudwa?

14. Kansi ni chisanzo chotyani cha m’Baibolo chamene chingakuyavyeni kupilila keno Nkhilisitu muyanu wakukhumudwisani ngako?

14 Kansi munthu muyakine olo Nkhilisitu muyakine ekukhumudwisamponi kale ngako? M’Baibolo muli visanzo viweme ngako vamene vingatiyavye kuti tikoyembekezela Yehova kuti akonze vinthu. Enekwake ngawo-ngawo pechimuchitila vinthu viliye chilungamo, Yosefe aliyelole kuti vinthu vechimuchitila enekwake vimuchitishe kunkhala wokalipa. Mmalomwake, yove enzeganizila ngako zotumikila Yehova wamene emudalisa chifukwa chopitilija kuyembekezela mopilila. (Gen. 39:21) M’kupita kwa nthawe, Yosefe eŵakhululukila enekwake amene emuphoniyela ndipo yove ewona mwechimudalisila Yehova. (Gen. 45:5) Molingana na Yosefe tulimbikisiwa tikankhala pa ushamwali uweme na Yehova nopitilija kuyembekezela kuti yove akonze vinthu pa nthawe yake.—Sal. 7:17; 73:28.

15. Kansi n’chinji chiyavya mulongo muyakine kupilila vinthu viliye chilungamo vechimuchitila muyake?

15 N’chendi kuti ni nthawe zonselini patingachitiliwe vinthu viliye chilungamo monga ni vechikumana navo Yosefe. Olo n’tetyo, nthawe ziyakine vinthu vangatichitile ayakine vingatikhumudwise. Viliye kanthu kuti taphoniyana maganizo na m’bale olo na munthu muyakine wamene otumikilalini Yehova, chofunika kuchita ni kukonkheja mfundo za m’Baibolo. (Afil. 2:3, 4) Ganizilani chisanzo cha mulongo muyakine, wamene eziŵa kuti muyake wenzekata naye ntchito enzemunenela vinthu viipa kuli ŵanthu ayakine. Mmalo mochita vinthu mosaganiza, mulongo wamene uyo eganizila chisanzo cha Yesu. Penzenenelewa mawu aipa Yesu aliyewejele. (1 Pet. 2:21, 23) Poganizila chisanzo chamene ichi, yove aliyefune kuti aikulishe nkhani yamene iyo. Pavuli pake, yove echizaziŵa kuti muyake wakuntchito wamene uyo enze na matenda akulu ndipo enzedela nkhaŵa ngako. Yove eziŵa kuti chenzelini cholinga chake muyake wamene uyo kuti amuipishile mbili. Tetyo, mulongo wamene uyo esangalala kuti epilila moleza ntima venzemunenela muyake wamene uyo ndipo efwana ntendele wamuntima.

16. Kansi n’chinji chingakulimbikiseni keno mukumana na vinthu viliye chilungamo? (1 Petulo 3:12)

16 Keno mupilila vinthu viyakine viliye chilungamo olo vokhumudwisa, mukokumbukila kuti Yehova ali pafupi na ŵanthu a “ntima wofwaika.” (Sal. 34:18) Yove okukondani mwewo chifukwa chakuti muleza ntima komasoti kumutulila nkhaŵa zanu. (Sal. 55:22) Yove ni woweluza wachalo chonse ndipo owona vinthu vonse vuchitika. (Ŵelengani 1 Petulo 3:12.) Lomba keno mukumana na mavuto amene mungakwanishelini kuŵasilija, kansi muyembekezele Yehova kuti achitepo kanthu?

ŴANTHU OYEMBEKEZELA YEHOVA AZAFWANE MADALISO OSASILA

17. Mokatijana na lemba ya Yesaya 30:18, kansi Yehova otilonjeza chinji?

17 Kwalombapano Atata ŵasu ŵakululu azatipase madaliso anyinji pokatishila ntchito Ufumu wake. Lemba ya Yesaya 30:18 yunena kuti: “Yehova akoyembezela kuti akuwamileni ntima ndipo azanyamuke kuti akuchitileni chifundo. Pakuti Yehova ni Mulungu wamene oweluza mwachilungamo. Osangalala ni ŵanthu onse ŵala amene omuyembekezela.” Ŵanthu amene oyembekezela Yehova ofwana madaliso palipano komasoti azafwane madaliso anyinji m’chalo chikuza.

18. Kansi tuyembekezela madaliso otyani?

18 Ŵanthu a Mulungu akazaloŵa m’chalo chanyowani azafunikelinisoti kupilila mavuto na vinthu vuchitisha nkhaŵa vakukumana navo ŵano masiku. Vinthu viliye chilungamo vizankhale mbili yakale ndipo voŵaŵa vizankhalepolinisoti. (Chiv. 21:4) Tizadandaulelinisoti kuti tivifwane tyani vinthu vatufunikila chifukwa aliyense azankhale na vinthu vinyinji. (Sal. 72:16; Yes. 54:13) Kulaŵila chendi, amene aŵa azankhale madaliso osaneneka.

19. Kansi Yehova otikonzekelesha chinji?

19 Palipano, Yehova otikonzekelesha kuti tizankhale mu Ufumu wake, ochita vamene ivi potiyavya kusilija minkhalidwe yasakondwela nayo nonkhala na minkhalidwe iweme. Tetyo, tufunikalini kufoka olo kuleka kutumikila Yehova. Moyo uweme uwele lombapano! Poyembekezela sogolo iweme yamene iyi, tiyeni tipitilije kuyembekezela moleza ntima kuti Yehova asilije kukata ntchito yake.

NYIMBO N.° 115 Tikotembeja kuleza ntima kwa Mulungu

^ ndime 5 Kansi mwewo mwimvwapo kale munthu wamene watumikila Yehova kwa nthawe itali kunena kuti newo nenzeyembekezelakolini kuti ningakalambe nikali muli chino chalo chiipa? Tonse tufuna kuti Yehova awononge chino chalo chiipa, maka-maka muli ino nthawe yovuta. Koma olo n’tetyo, tufunika kuphunzila kunkhala oleza ntima. Mu nkhani ino, tiwone mfundo za m’Baibolo zamene zingatiyavye kuyembekezela Yehova kuti achitepo kanthu komasoti tikambilane mbali ziŵili zamene zatingafunikile kuleza ntima poyembekezela Yehova. Pamapeto pake, tiwone madaliso ŵakuti azalondele ŵala amene ali na nkhalidwe yoyembekezela.

^ ndime 56 MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI Pedji 11: Mulongo wankhala opemphela kwa Yehova nthawe zonse kuyambila ali ntontho. Penze mwana, makolo ŵake emuphunzisa kupemphela. Penze msimbi, eyamba upainiya ndipo nthawe zonse enzesenga Yehova kuti adalise utumiki wake. Pavuli pakuti papita vyaka, mwanalume wake pechiyamba kulwala ngako, yove esenga Yehova kuti amuyavye kupilila mayeselo amene awo. Palipano yove ni wamasiye ndipo opemphela nthawe zonse nokhulupilila kuti Atata ŵake ŵakululu ayankhe mapemphelo ŵake—monga ni mwakumuyankhila nthawe zonse.