INKHANI IYAKUMANYILA 31
Ngimba Mukughulila Ukuti Yehova Abombepo Simo?
“Nikughulilagha.”—MIKA 7:7.
ULWIMBO 128 Kuzizipizga M’paka Umaliro
ISI TUKUYA PAKUMANYILA *
1-2. Ngimba tukuya pakuyobesania isyafiki mu nkhani iyi?
NGIMBA mukwipilika bulebule linga katundu uyu mukulonda atikufika pakabalilo aka mwaghulilagha? Ngimba mubaghile ukuwa amaka? Mubaghile ukwipilika bo muno pikuyobela pa Isya Mbupingamu 13:12 apa pikuti: “Isi linga umundu asubilagha ukubombiwa sitoliwe amaka ghikwabuka.” Loli bule linga mupilike ukuti filipo ififukwa ifinunu ifi katundu atikufika pakabalilo aka mwaghulilagha? Linga momuno siyilile, mubaghile ukunangisya ubololo nukughelaghela ukughulila.
2 Mu nkhani iyi, tukuya pakuyobesania ifundo simo isya mu Baibolo isi sibaghile ukututula ukukindilila “ukughulila.” (Mika 7:7) Ukufuma apo, tukuya pakuketa kangi ifighaba fibili ifi tukulondiwa ukughulila mbololo ukuti Yehova abombepo simo. Pabumalilo, tukuya pakuyobesania ifindu ifinunu ifi bosa aba bikughelaghela ukungulila Yehova bisakwambilila.
IFUNDO SYA MU BAIBOLO ISI SIKUTUMANYISYA UKUYA BOLOLO
3. Ngimba ifundo iyi yili pa Isya Mbupingamu 13:11 yikutumanyisya isyafiki?
3 Ikifwanikisyo iki kikunangisya ukulondiwa kwa kuya bololo kikwaghiwa pa Isya Mbupingamu 13:11. Apa pikuti: “Ubukabi ubu umundu ikukaba unsita kwiyulapo butikuhaba nukumalika, loli linga umundu ikubwaghila mbupalapala, po ubwene bukwendelela ukubala.” Ngimba mukumanyilapo isyafiki pi vesi ili? Umundu uwamahala ikubomba ifindu mbololo kangi ifyakukongapo fyake fikuya finunu.
4. Ngimba ifundo iyi yili pa Isya Mbupingamu 4:18 yikutumanyisya isyafiki?
4 Pa Isya Mbupingamu 4:18 pikuti “injila ya mundu ungolofu yiliti bo lu lumuli lwa mbukye, ulu lukubalilabalila ukufika na pamusi pakati.” Amasyu aghakuti “injila ya mundu ungolofu” ghikunangisya muno Yehova ikubatulila ababombi bake ukupilikisya kanunu ubwighane bwake. Ivesi ili libaghile kangi ukututula ukupilikisya kanunu muno Unkristu abaghile ukuchenjela pabumi bwake nukuseghelela kwa Yehova. Pikwegha akabalilo ukuti umundu aseghelele kwa Yehova. Linga tukwiyipa ukumanyila nukukonga ubulongosi ubu tukwambilila M’masyu gha Kyala na ku gulu lyake tubaghile ukukusya utuyilo utu Kristu ali nato. Kangi tubaghile ukummanya kanunu Kyala. Yesu alingenie kanunu ifundo iyi.
Bo muno ikyakumela kikukulila panandinapanandi, umundu yope uyu ikupilika nukwitikisya amasyu gha Bunyafyale ikukula mwambepo panandinapanandi (Keta ipalagilafu 5)
5. Ngimba kifwanikisyo kiliku iki Yesu ayobile ukunangisya ukuti pikwegha akabalilo ukuti umundu achenje?
5 Yesu abombile ikifwanikisyo ukuti alinganie muno amasyu gha Bunyafyale agha tukufumusya ghali bo uluseke ulu lukukula mu bandu aba bikulonda ukumanya ubwanaloli. Umwene atile: “Imbeyu yikumela nukukula loli atikumanya ukuti yikumela bulebule. Ikisu kyo kikupa iseke kyene, lukwanda uluseghube, kikukongapo ikisasali, kunyuma sikuyamo iseke nkisasali.” (Mar. 4:27, 28) Ngimba Yesu asanusyagha isyafiki? Umwene alingenie ukuti mwakufwana itolo nimbeyu iyi yikukula panandinapanandi, yope umundu uyu itikisye amasyu gha Bunyafyale, ikukula mwambepo panandinapanandi. Mwakifwanikisyo linga abamanyili bitu ba Baibolo bikuseghelela kwa Yehova, tukwanda ukuketa ifindu fingi ifinunu ifi bikuchenja. (Ef. 4:22-24) Loli tukulondiwa ukukumbuka ukuti yo Yehova uyu apangisye ukuti imbeyu yikule.—1 Kor. 3:7.
6-7. Ngimba tukumanyilako isyafiki ukufwana namuno Yehova apelile ikisu?
6 Fyosa ifi ikubomba, Yehova ikunangisya ubololo mwakuya nakabalilo akakubomba imbombo yake. Ikubomba isi ukuti ayipale ingamu yake nukubatula abangi. Mwakifwanikisyo, inong’onela muno Yehova abombile ukuti abape abandu ikisu.
7 Pakulingania muno Yehova apelile ikisu, Ibaibolo likuyoba muno kikalile “mbwelefu,” ifi fikolile “imbanda,” kangi muno abikile “inguto syake.” (Yobu 38:5, 6) Kangi umwene ikuya nakabalilo akakwinong’onela isya mbombo yake. (Bwa. 1:10, 12) Inong’onela muno abandumi bikwipilikila linga bikuketa ifindu ifi Yehova apelile. Abene bikuhoboka fiyo. Yonongwa yake bikwanda “ukukolela nubwikyele.” (Yobu 38:7) Ngimba tukumanyilako isyafiki? Palyeghile ifyinja amasauzandi mingi ukuti Yehova apele ikisu, indondwa ni findu fyosa ifya bumi loli linga ikuketa fyosa ifi apelile ikuketa ukuti “finunu itolo.”—Bwa. 1:31.
8. Ngimba lino tukuya pakuyobesania isyafiki?
8 Bo muno tuketile mu fifwanikisyo fya pamwanya apa, tubaghile ukusyagha ifundo nyingi M’masyu gha Kyala isi sikutumanyisya muno tubaghile ukuyila bololo. Lino tukuya pakuyobesania ifighaba fibili ifya muno tukulondiwa ukukindilila ukughulila kwa Yehova.
NGIMBA KO KABALILO KALIKU AKA TUKULONDIWA UKUGHULILA KWA YEHOVA?
9. Ngimba kighaba kiliku iki tukulondiwa ukughulila kwa Yehova?
9 Tukulondiwa ukughulila kwa Yehova ukuti amule inyiputo syitu. Linga tukusuma kwa Kyala ukuti atupe amaka ukuti tulimbane ni ndamyo pamo tukusuma ubutuli ukuti tuleke ukuwa amaka, tubaghile ukuketa ukuti Yehova ikukabila ukwamula inyiputo syitu. Nongwa yafiki Yehova atikwamula inyiputo syitu syosa pakabalilo aka twaghulilagha?
10. Nongwa yafiki tukulondiwa ukughulila mbololo kwa Yehova ukuti amule inyiputo syitu?
10 Yehova ikwamula inyiputo syitu. (Sal. 65:2) Umwene ikupilika inyiputo syitu isyakufuma pasi pandumbula isi sikunangisya ukuti tuli nulwitiko myake. (Hib. 11:6) Yehova ikuhoboka kangi linga ikuketa muno tukwiyipila ukubomba ifindu mwakukolelana ni nyiputo syitu ukuti tubombeghe ubwighane bwake. (1 Yoh. 3:22) Yonongwa yake tukulondiwa ukuya bololo nukubomba ifindu mwakukolelana ni nyiputo syitu linga tukulimbana ni findu ifibibi. Yesu atutulile ukupilikisya ukuti inyiputo syitu simo sikabaghila ukwamuliwa mwanakalinga. Umwene atile: “Amusumeghe, po mwisakupeghiwagha; amulondeghe, po mwisakufyaghagha; amukung’usyeghe, po mwisakwighuliliwagha. Buno wesa uyu ikusuma yo isakwambililagha, uyu ikulonda yo isakufyaghagha, na uyu ikukung’usya yo isakwighuliliwagha.” (Mat. 7:7, 8) Linga tukukonga ifundo iyi kangi “tukwiyumika ndwiputo,” tubaghile ukuya nulusubilo losa ukuti Tata witu wakumwanya ikutupilika kangi ikuya pakwamula inyiputo syitu.—Kolos. 4:2.
Bo tukughulila kwa Yehova, tukulondiwa ukukindilila ukwiputa kumyake nulusubilo losa (Keta ipalagilafu 11) *
11. Ngimba ilemba lya Bahiburi 4:16 likututula bulebule linga tukuketa ukuti inyiputo syitu sitikwamuliwa mwanakalinga?
11 Nalinga ukuti Yehova abaghile ukukabila ukwamula inyiputo syitu, loli umwene afingile ukuti ikuya pakwamula inyiputo syitu “pakabalilo akanunu.” (Belenga Bahiburi 4:16.) Yonongwa yake tutikulondiwa ukumpa inongwa Yehova linga ikindu kimo kitikubombiwa mwanakalinga bo muno twinong’onelagha. Mwakifwanikisyo, kwa fyinja fingi bingi bikwiputa ukuti Ubunyafyale bwa Kyala bumasye ifindu ifibibi nkisu. Yesu atile tuyiputileghe inkhani iyi. (Matt. 6:10) Loli bubaghile ukuya bukonyofu linga umundu yumo ikutoliwa ukuya nulwitiko mwa Kyala panongwa yakuti ubumalikisyo butikwisa bo muno abandu baghulilagha. (Haba. 2:3; Mat. 24:44) Tukunangisya ukuti tuli bamahala linga tukukindilila ukughulila kwa Yehova nu kwiputa ku myake nulusubilo losa. Ubumalikisyo bukuya pakwisa pakabalilo akanunu panongwa yakuti Yehova asalile ngani “isiku na kabalilo” aka isi sisakubombiwa. Kangi isiku ili lisakunangisya ukuti kabalilo kanunu kwa aliwesa.—Mat. 24:36; 2 Pet. 3:15.
Ngimba tukumanyilako isyafiki kwa Yosefu pa nkhani ya bololo? (Keta amapalagilafu 12-14)
12. Ngimba po pakabalilo kaliku aka kubaghile ukuya kukafu ukunangisya ubololo?
12 Tukulondiwa ukuya bololo bo tukughulila ukuti ubwanaloli bubombiwe. Utubalilo twingi abandu ba nkisu iki bikubabombela ifindu ifibibi abandu aba bakindene nabo uluko, inyiho pamo ikisu. Bamo bikubabombela ifibibi panongwa yakuti balemele. Ababombi bingi ba Yehova bikwifimbilisya ku findu ifisitabugholofu ifi abandu bikubabombela panongwa ya isi bikusubila ifyakufuma mu Baibolo. Linga batubombile ifindu ifibibi, tukulondiwa ukukumbuka amasyu gha Yesu. Umwene atile: ‘Loli uyu linga ikwifimbilisya ukufika kubumalikisyo, yo isakupokiwagha.’ (Mat. 24:13) Loli ngimba mukulondiwa ukubomba isyafiki linga musyaghenie ukuti umundu yumo atulile ubutolanongwa ubunywamu nkipanga? Linga abakulumba ba kipanga babuliwe isya nkhani iyi, ngimba mukuya pakunangisya ubololo ukuti bayipwelelele mwakukonga ifundo sya Yehova? Ngimba abakulumba bikulondiwa ukubomba isyafiki linga umundu yumo atulile inongwa inywamu?
13. Ngimba Yehova ikulonda ukuti abakulumba babombeghe isyafiki linga umundu yumo atulile inongwa inywamu?
13 Linga abakulumba basyaghenie ukuti umundu yumo atulile inongwa inywamu nkipanga, abene bikwiputa kwa Yehova ukuti abape “amahala gha kumwanya” ukuti bapilikisye kanunu bo muno Yehova ikubombela. (Yak. 3:17) Ubwighane bwabo bo bwakuti bantule uyu atulile inongwa ukuti “aghomole ubutulanongwa munjila yake ya busobi” linga kwakulondiwa. (Yak. 5:19, 20) Kangi bikulondiwa ukubomba kilikyosa ukuti bafighilile ikipanga nu kubakasya aba bapalamasiwe. (2 Kor. 1:3, 4) Linga abakulumba bapilike ukuti umundu yumo atulile inongwa inywamu, ikyakwanda bikulondiwa ukufufuza isi sibombiwe, isi sibaghile ukwegha akabalilo. Ukufuma apo, bikwiputa nukubombela ubulongosi ubwa M’malemba ukuti bantule uyu atulile inongwa ‘munjila inunu.’ (Yere. 30:11) Nalinga ukuti batikulondiwa ukukabila loli abakulumba batikubopela ukumpa umundu ulufundo. Linga bakongile ubulongosi ubwakufuma kwa Yehova, abakamu na balumbu nkipanga bikuya pakukasiwa fiyo. Loli nalinga ukuti abakulumba bakongile ifundo sya Yehova loli umundu uyu akaya nsobi abaghile ukupalamasiwa fiyo. Linga isi syabwanaloli, ngimba mubaghile ukubomba isyafiki ukuti mungapalamasiwagha fiyo mundumbula?
14. Ngimba kifwanikisyo kiliku ikya mu Baibolo iki kibaghile ukubatula linga Unkristu umwininu ikubakalalisya?
14 Ngimba umundu yumo pamo Unkristu umwininu ababombilemo ifindu ifyakubakalalisya? Tubaghile ukufyagha ififwanikisyo ifinunu M’masyu gha Kyala ifi fikutumanyisya muno tubaghile ukughulila kwa Yehova ukuti amasye inkhani. Mwakifwanikisyo, nalinga ukuti abakulu ba Yosefu balimbombile ifindu ifibibi loli umwene akalitikisye ubusobi bwabo ukukindilila ukuya nubukalale. M’malo mwake, akindilile ukumbombela Yehova kangi asayiwe panongwa yakunangisya ubololo nu kwifimbilisya kwake. (Bwa. 39:21) Bo akabalilo kakindilepo, Yosefu abahobokile aba balimbombile ifindu ifibibi kangi Yehova alinsayile fiyo. (Bwa. 45:5) Mwakufwana itolo na Yosefu, tukukasiwa fiyo linga tukuseghelela kwa Yehova nukubika fyosa m’maboko ghake.—Sal. 7:17; 73:28.
15. Ngimba findu fiki fyalintulile umulumbu yumo ukwifimbilisya mbololo ku findu ifibibi ifi bambombelagha, nukuya walutengano?
15 Bwanaloli ukuti abandu bakabaghila ukutubombela ifindu ifibibi bo ifi Yosefu alyaghene nafyo, loli tukupalamasiwa fiyo linga bamo batubombile ifibibi munjila yimo. Linga umundu yumo atonangile, ukongelelapo uyu atikumwiputa Yehova, tubaghile ukukasiwa linga tukukonga ifundo sya mu Baibolo. (Filip. 2:3,4) Inong’onela isi umulumbu yumo alyaghene nasyo. Umulumbu uyu apalamasiwe fiyo mundumbula bo asyaghenie ukuti uyu abombagha nawe imbombo ikuyoba ifindu ifibibi ku bangi ifyakufwana numwene. M’malo mwakubombapo simo mwanakalinga, umulumbu uyu alyandile ukwinong’onela ikifwanikisyo kya Yesu. Pakabalilo aka bannyozagha, Yesu akaghomokesyagha. (1 Pet. 2:21, 23) Linga ikwinong’onela isi, umulumbu uyu aketagha ukuti atikulondiwa ukubomba kilikyosa pa isi syabombiwe. Bo akabalilo kakindilepo, asyaghenie ukuti uyu abombagha nawe imbombo alimbanagha nu bubine ubunywamu kangi atamiwagha fiyo naminong’ono. Yonongwa yake umulumbu uyu aketile ukuti umwinake uyu bukali bwighane bwake ukuti ayobe isi. Umulumbu uyu walusekelo fiyo panongwa yakuti anangisye ubololo nukwifimbilisya pa findu ifibibi ifi balimbombile. Pabumalilo ali nulutengano ulwa mundumbula.
16. Ngimba findu fiki fibaghile ukubasubisya linga mukwifimbilisya ku findu ifisitabugholofu? (1 Peteri 3:12)
16 Linga mukwifimbilisya ku findu ifisitabugholofu pamo bamo bikubakalalisya, mukumbukeghe ukuti Yehova ikuya pabupipi na bandu bosa aba “indumbula syabo sisulumenie.” (Sal. 34:18) Umwene abaghanile fiyo panongwa yakunangisya ubololo kangi panongwa yakubika ikitwalo kyinu kumyake. (Sal. 55:22) Umwene yo Ndongi wa kisu kyosa. Ikuketa kilikyosa iki kikubombiwa. (Belenga 1 Peteri 3:12.) Linga mukwaghana ni ndamyo isi mukabaghila ukulimbana nasyo, ngimba mukuya pakughulila kwa Yehova ukuti abombepo simo?
ULUSAYO ULUSITAKUMALIKA KU ABA BIKUGHULILA KWA YEHOVA
17. Ukufwana na isi sili pa Yesaya 30:18, ngimba Yehova afingile ukubomba isyafiki?
17 Mwalululu Tata witu wakumwanya ikuya pakutusaya ukwendela mu Bunyafyale bwake. Pa Yesaya 30:18 pikuti: “Yehova ikubaghulila umwe ukuti abanangisye ikisa. Itendekisye ukubapakisya umwe, papo umwene yo ikubomba bwila isya bugholofu. Bo basangalufu aba bikubika ulusubilo lwabo mwa Yehova Kyala.” Bosa aba bikukindilila ukughulila kwa Yehova bikuya pakusayiwa fiyo lino na mu kisu ikipya iki kikwisa.
18. Ngimba findu finunu filiku ifi tukughulila?
18 Linga ababombi ba Kyala bisile ukwingila nkisu ikipya, batisakulondiwa ukwifimbilisya ku ndamyo isi bikwaghana nasyo lino. Ifindu ifisitabugholofu fikwisa kumalika kangi ifyakubaba fitisakuyako kangi. (Ubuset. 21:4) Tutisakupasya ukuti tutikufwanisya ukufyagha ifi tukulonda panongwa yakuti twisakuya ni findu fingi. (Sal. 72:16; Yes. 54:13) Isi sisakuya syakuhobosya fiyo.
19. Ngimba Yehova ikututendekesyela isyafiki lino?
19 Akabalilo aka, Yehova ikututendekesyela ubumi ubununu pasi pabulaghili bwake mwakututula ukulimbana nutuyilo utubibi nukukusya utuyilo utununu utu tukunhobosya. Komma ukuwa amaka nukuleka ukumbombela Yehova. Ifindu ifinunu fikwisa nkyeni. Bo tukughulila ifindu ifinunu nkyeni, isagha tukindilileghe ukughulila mbololo kwa Yehova bo ikumalisya imbombo yake.
ULWIMBO 118 “Mutisazgireko Chipulikano”
^ ipal.5 Ngimba mupilikemo umbombi yumo uyu ambombile Yehova kwa kabalilo akatali ikuyoba ukuti, ‘Ngaghulilagha ukuti pa fyinja ifi ndinafyo nguya pakukindilila ukuya nubumi nkisu ikibibi iki’? Twesa tukulonda ukuti Yehova amasye ifindu ifibibi nkisu iki, fiyofiyo pakabalilo akapalapala aka. Loli tukulondiwa ukuya bololo. Mu nkhani iyi, tukuya pakuyobesania ifundo sya mu Baibolo isi sibaghile ukututula ukuya nindumbula iyakughulila. Tukuya pakuyobesania kangi ifighaba fibili ifi tukulondiwa ukughulila mbololo kwa Yehova. Pabumalilo, tukuya pakuyobesania ifindu ifinunu ifi Yehova afingile ukubabombela bosa aba bikughelaghela ukughulila.
^ ipal.56 ISI IKITHUZI KIKULINGANIA: Ukufuma pabukeke umulumbu ikukindilila ukwiputa kwa Yehova. Bo nnini, abapapi bake bamanyisyagha muno abaghile ukwiputila. Bo wakilumyana, alyandile ukubomba ubupayiniya kangi utubalilo twingi ansumagha Yehova ukuti ansaye. Bo ifyinja fikindilepo, bo undume wake abinile, ikunsuma Yehova ukuti ampe amaka ukuti ifimbilisye. Lino bo mfwilwe, ikukindilila ukwiputa, umwene ali nulusubilo losa ukuti Tata wake wakumwanya ikuya pakwamula inyiputo syake bo muno alintulile pa bumi bwake.
