1-2. Ginani hi na gi wonago avba nya ndrima yeyi?

U DI hadzi dzipwa kharini wa gu hakha gilo u nga ba u gi vireya, ganiolu gi nga mba vboha khu tepo yakona? Ina u di hadzi gu goroga? Mavingu 13:12 wari khuye: “Muthu a gumba mana igyo a gi dilelago, a guvbisega monyo.” Ahanti wa gu embedwa sighelo nya sadi si girago gilo gile gi si vbohi khu tepo u nga ba u yi virede ke? Ga giemo nya nga egi u di hadzi laphisa monyo u vireya.

² Avba nya ndrima yeyi hi na wona matshina nya milayo nya Bhibhiliya ma na hi phasago gu manega ni ‘liphuvbo nya guvireye.’ (Mik. 7:7) Hi na wona gambe siemo sivili si vbwetago gu hi laphisa monyo, hi vireya Jehovha gu a gira gilogyo. Khu gu hegisa, hi na wona makategwa ma na manwago khu ava va dziemisedego gu vireya Jehovha.

3.Ginani egi Mavingu 13:11 a hi hevbudzago?

³ Mavingu 13:11 a gu hi hevbudza gu khuye khu ginani hi yedego gu laphisa monyo. Uye wari khuye: “Thomba nya gu yi mane khu gu kanganyisa, kha yi hweli gu vbela, aholu iyo nya gu yi mane khu guthuma ya gu engedzelana.” Ginani hi gi hevbulago avba nya livhesi leli? Muthu nya guti a gu dzi woneya ni gu laphisa monyo a gu ba a gira silo, a na mana mihandro nya yadi.

4. Mavingu 4:18 a gu hi hevbudza ginani?

⁴ Mavingu 4:18 a gu hi embeya gu khuye: “Ndzila ya va nya gululama ya gu wenengedza kha nga wuronga nya gugye, wu wenengedzago kala gu gira safa nya mihani.” Livhesi leli la gu yeyedza gu khilo Jehovha a ngu phasa vathu vaye gu pwisisa makungo yaye. Livhesi leli gambe li nga hi phasa gu pwisisa edzi Mukristo a vbindrugedzago khidzo silo nyo khaguri womini waye gasi a hidzimeya  ga Jehovha. Si ngu dzega tepo nyo laphe gasi muthu a khala pari ya Jehovha. Ha gu dzi garadzeya gu hevbula ni gu thumisa wusingalagadzi hi ningwago khu gu thumisa Lito la Nungungulu ni hengeledzano yaye, vbadugwanavbadugwana hi na si kodza gu haguleya makhalelo ya Kristo. Hi na bwe hi muti gwadi Nungungulu. Wona gipamaniso gya Jesu maningano ni mahungu yaya.

5. Gipimaniso muni egi Jesu a nga gi thumisa gasi gu yeyedza gu khuye si ngu dzega tepo gasi muthu a vbindrugedza mavbanyelo yaye?

⁵ Jesu thumiside gipimaniso nyo khaguri gasi gu tshamuseya edzi mahungu nya Mufumu wa Nungungulu hi tshumayelago ma fanago khidzo ni mbewu nya yidugwana yi dandrago vbadugwanavbadugwana monyoni ga wule a golago gu gira silo nya sadi. Uye a di khuye: “Mbewu ya gu buga yi dandra [mulimi] na si dziti magirelo muni. Mafu khayo ma gu ni tshivba nya gu bugise, guhegula ya gu buga litshina, gu handzamedza mahongwe, gu landrela makonva a gu ayo ma thelago dzimbewu.” (Marko 4:27, 28) A di gu vbweta gu khuye ginani Jesu? Uye a di gu vbweta gu khuye, gu fana ni simbo wu dandrago vbadugwanavbadugwana, anuye muthu a dzumeyago mahungu nya Mufumo wa Nungungulu si nga dzega tepo gasi a vbindrugedza mavbanyelo yaye. Khu giyeyedzo, tepo gihevbuli gyathu nya Bhibhiliya giyago gi khala pari ya Jehovha, hi na wona guvbindrugedza nya gwadi gi gu girago. (Efes. 4:22-24) Ganiolu, hi yede gu dundruga gu khethu khu Jehovha a dandrisago mbewu yile nya yidugwana. — 1 Kor. 3:7.

6-7. Ginani hi gi hevbulago khedzi Jehovha a vangidego khidzo mafu?

⁶ Ga satshavbo esi Jehovha a giridego dzegide tepo nyo laphe gasi a vbedzisa thumo waye. Uye giride isoso gasi gu dhumisa lina laye a bwe a phasa vambe. Khu giyeyedzo, Jehovha dongisede mafu vbadugwanavbadugwana gasi gu ninga vathu.

⁷ Bhibhiliya ya gu ba yi ganeya khedzi Jehovha a vangidego khidzo mafu, yari khiyo uye “vegide mivbingano” a theya “khokweni yakona” a bwe a vega “madingo yaye.” (Joba 38:5, 6) Uye a dzi ningide tepo nyo gevisise thumo waye. (Gen. 1:10, 12) Nga dundrugeya khedzi dzingilozi dzi  dzipwidego khidzo tepo dzi nga wona Jehovha na gu vanga silo nya siphya! Khu lisine, idzo dzi tsakide ngudzu. Khu kotani nya olu dzi nga ba dzi tsakide, idzo dzi di “womba mikulungwane.” (Joba 38:7) Ginani hi gi hevbulago? Si dzegide mazanazana nya myaga gasi Jehovha a vanga mafu, dzinyeledzi ni satshavbo sivangwa si vbanyago. Ganiolu, tepo Jehovha a nga khedzisa satshavbo a si vangidego uye a di khuye “satshavbo si diri sadi ngudzu.” — Gen. 1:31.

8. Ginani hi na gi wonago olu?

⁸ Kha nga hi si wonidego avba nya siyeyedzo si khumbugidwego vbatshani yeyi, omu nya Lito la Nungungulu hi nga mana matshina nya mangi nya milayo ma tshingisago lisima nya gu laphise monyo. Olu, hi na wona siemo sivili esi si lombago gu hi laphisa monyo hi vireya Jehovha gasi a gira gilogyo.

9. Khu gevbini gimwegyo nya siemo egi hi yedego gu vireya Jehovha gasi a gira gilogyo?

⁹ Adzina si nga lomba gu hi vireya Jehovha a hlamula milombelo yathu. Tepo hi gombeyago ga Jehovha gasi a hi ninga tshivba nya gu timiseye gigaradzo mwendro gu hi phasa gu ema gu gira gilo a gi nyenyago, adzina si nga gira khatshi a gu hweya gu hlamula milombelo yathu. Khu ginani Jehovha a gu mba hlamula yatshavbo milombelo yathu khu ndziya hi nga ba hi yi vireya?

10. Khu ginani hi yedego gu laphisa monyo tepo hi vireyago gu khethu Jehovha a hlamula milombelo yathu?

¹⁰ Jehovha a ngu engiseya gwadi milombelo yathu. (Ndzi. 65:2) Uye a gu wona milombelo yathu yi khugeyago monyoni kha nga giyeyedzo nya gukhodwa gwathu. (Hebh. 11:6) Tepo hi gombeyago ga Jehovha gasi a hi phasa gu mu tsakisa, uye a gu vbweta gu hi wona na hi dzi garadzeya gu gira isoso. (1 Joh. 3:22) Khu kharato, tepo hi lombago Jehovha gasi a hi phasa gu ema gu gira gilo a gi nyenyago, adzina saye si na lomba gu hi laphisa monyo hi bwe hi dzi garadzeya gu vbindrugedza. Jesu a hi phaside gu pwisisa gu khethu yimbe milombelo yathu kha yi na nga hlamudwa khavba ni avba. Uye a di khuye: “Simamani gu lomba, mu na ningwa; simamani gu vbwetedzeya, mu na si mana; simamani gu khokhotha, mu na tuledwa; kholu ni wevbini a lombago, a ngu ningwa; ni wevbini a vbwetedzeyago, a ngu si mana; ni wevbini a khokhothago, a na tuledwa.” (Mat. 7:7, 8) Ha gu landrisa wusingalagadzi wowu hi bwe hi ‘simama gu gira milombelo’ hi nga tiyisega gu khethu Papayi wathu wa ndzadzini a ngu hipwa nigu a na hlamula milombelo yathu. — Kol. 4:2.

11. Vahebheru 4:16 a gu hi phasa kharini tepo si girago gu khatshi milombelo yathu ya gu hweya gu hlamudwa?

¹¹ Ambari milombelo yathu ya gu gira khatshi ya gu hweya gu hlamudwa, Jehovha a gu tumbisa gu hlamula milombelo yathu ‘khu tepo yakona.’ (Leri Vahebheru 4:16.) Khu kharato, kha hi yeli gu sola Jehovha a gu mba hlamula milombelo yathu khu tepo hi nga ba hi yi vireya. Khu giyeyedzo, gu ngu vbindra myaga nya yingi nya vangi na va gu gombeleya gu khavo Mufumo wa Nungungulu wu vbedza silo sesi nya guvivbe. Jesu ganede gu khuye hi yede gu gombeya khu Mufumo wa Nungungulu. (Mat. 6:10) Ganiolu, ha gu diga gu khodwa ga Nungungulu khu gu khethu gufuviswa nya silo sesi nya guvivbe kha ga vboha ga tepo hi nga ba hi yi vireya, si na yeyedza gu khiso hi sipumbu. (Habh. 2:3; Mat. 24:44) Ha gu vireya Jehovha hi bwe hi gombeya gwaye na hi tumba gu khethu uye a na hlamula milombelo yathu, si na yeyedza wugengeyi. Mahegiso nya silo sesi nyo vivbe ma na vboha khu tepo yi vegisidwego kholu Jehovha hathide litshigu ni ora “gasi silo sesi si girega.” Litshigu leli, gu na ba guri litshigu nya ladi ga yatshavbo.— Mat. 24:36; 2 Ped. 3:15.

12. Lini avba adzina si nga hi garadzeyago gu laphisa monyo?

¹² Si na lomba gu hi laphisa monyo hi bwe hi timiseya ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi.  Muhuno, si olovelegide gu vathu va phara khu ndziya nya mba yadi ava va gu va lifumbo nyo hambane, lihundzo mwendro ava va tago khu ga mambe mayigo. Vambe vathu va gu tshaniswa kholu va gu silima mwendro gu dwala khu mapimo. Vathu nya vangi va thumeyago Jehovha va ngu timiseya tepo va wugedwago khu kotani nya gukhodwa gwavo gu seketedwago omu nya Bhibhiliya. Tepo hi wugedwago hi yede gu dundruga malito ya Jesu ma gu khayo: “Uye a na timiseyago kala mahegiso, a na vbulugiswa.” (Mat. 24:13) Ganiolu, ginani u yedego gu gira wa gu dziti gu khuwe ndriyathu nyo khaguri libandlani giride gighoho nya gikhongolo? Hwane nyo ba madhota ma embedwe mahungu yaya, ina u na laphisa monyo u tumba gu khuwe madhota ma na lulamisa gigaradzo gegi khedzi Jehovha a si vbwetago khidzo? Ginani egi adzina madhota ma yedego gu gira a gu tshuka muthu nyo khaguri a gira gighoho nya gikhongolo?

13. Ginani egi Jehovha a vbwetago gu khuye madhota ma gira, a gu tshuka muthu nyo khaguri a gira gighoho nya gikhongolo?

¹³ Tepo madhota ma tigo gu khayo ndriyathu nyo khaguri libandlani giride gighoho nya gikhongolo, ayo ma gu gombeya “ma lomba guti gu tago khu ga Nungungulu” gasi vati mawonelo ya Jehovha khu mahungu yaya. (Jak. 3:17) Makungo yawe gu phasa gighohi gu wuya “ndzilani nya gululame” sa gu kodzega. (Jak. 5:19, 20) Ayo ma gu gira satshavbo ma si kodzago gasi gu vhikeya libandla ni gu thaveleya ava va vbisegidego monyo. (2 Kor. 1:3, 4) Tepo madhota ma dzitigo gu khayo ndriyathu nyo khaguri giride gighoho nya gikhongolo, ayo gu pheya ma yede guti satshavbo si pategago nigu isoso si nga dzega tepo. Khu gu landreya, ayo ma gu gombeya, ma mu ninga wusingalagadzi wu seketedwago omu nya Milowo ma bwe ma mu ninga tsayiso wu vbwetegago. (Jer. 30:11) Ambari ulolo, madhota kha ma dzegi tepo nyo laphe gasi gu lulamisa mahungu nigu ayo gambe kha ma hungi gu gira silo khu gu tutuma. Madhota ma gu landrisa wusingalagadzi ma ningwago khu Jehovha, libandla latshavbo li na wuyedwa. Ganiolu, ambari hwane nyo ba madhota ma lulamiside gwadi gigaradzo, oyu a ghohedwego a nga simama na vbisegide monyo. Abari gu anuwe wa gu dzipwa khu ndziya yamweyo, ginani u nga girago gasi u vbungula guvbisa u gupwago?

14. Khu gevbini giyeyedzo nya Bhibhiliya gi nga gu thaveleyago a gu tshuka ndriyathu a gu gandra ginyalana?

¹⁴ Ina u di nga tshuka u pharwa khu ndziya nya mba yadi khu muthu nyo khaguri mwendro  kamo khu ndriyathu libandlani? Omu nya Lito la Nungungulu, u nga mana siyeyedzo nya sadi si hi hevbudzago edzi hi nga vireyago khidzo Jehovha kala a lulamisa sigaradzo. Khu giyeyedzo, ambari olu Josefa a nga pharwa khu ndziya nya mba yadi khu vandriyaye, uye kha dzumeleya gu khuye sigaradzo soso si mu gira a khala muthu nya guvivbe. Wulangani nya isoso, uye a di simama na pharegide thumoni wa Jehovha nigu Jehovha a mu tshatshazede khu gu timiseya gwaye. (Gen. 39:21) Khu gu gimbiya nya tepo, Josefa a di divaleya ava va nga ba va mu girede silo nyo vivbe a bwe a wona edzi Jehovha a nga ba a mu kategisa khidzo. (Gen. 45:5) Gu fana ni Josefa, ha gu vega sigaradzo sathu mandzani ga Jehovha hi bwe vireya gu khethu a si lulamisa khu tepo yakona, hi na dzipwa na hi tiyide.— Ndzi. 7:17; 73:28.

15. Ginani gi phasidego ndriyathu moyo nya nyamayi gu timiseya gu pharwa khu ndziya nya mba yadi a bwe a mana gurula?

¹⁵ Khu lisine, khandri satshavbo sigaradzo hi na tshanganago naso si na fanago ni esi sa Josefa, ganiolu ni ga gevbini giemo, hatshavbo hi ngupwa guvbisa ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi. Ha gu gandrana ginyalana ni muthu nyo khaguri, ambari a gu ba a si thumeyi Jehovha hi na phasega ha gu thumisa wusingalagadzi nya Bhibhiliya. (Filp. 2:3, 4) Nga wona giyeyedzo gegi: Ndriyathu moyo gorogide ngudzu tepo a nga tugula gu khuye githumi-kwanu gi di gu ganeya guvivba khuye gya gu ba giri ni vambe. Vbavbandze nyo vbiredzeye gu gira gilogyo, ndriyathu a di dundrugeya khu giyeyedzo gya Jesu. Tepo vathu va nga mu vala, uye kha va hakha khu gu vala. (1 Ped. 2:21, 23) Khu gu phaswa khu giyeyedzo nya Jesu, ndriyathu wule nya nyamayi a di hunga gu mba theya kota khu esi si nga girega. Khu gu gimbiya nya tepo, uye tugude gu khuye githumi-kwanu gile gi di gu tshangana ni sigaradzo nya madwali nigu gi di gu garadzega ngudzu. Khu kharato, ndriyathu yoyu nya nyamayi pwisiside gu khuye, esi si ganedwego khu githumi-kwanu gile, khandriso gi nga ba gi vbweta gu ganeya nigu uye tsakide ngudzu kholu a timisedego gigaradzo gile nigu manide gurula.

16. Ginani gi nga gu thaveleyago wa gu ba u timiseya gu pharwa khu ndziya nya mba yadi?

¹⁶ Wa gu ba u pharwa khu ndziya nya mba yadi mwendro gu tshangana ni simbe sigaradzo, tiyisega gu khuwe Jehovha womo “vbafuvbi ga vale myonyo yawe yi vbisegago.” (Ndzi. 34:18) Uye a  ngu tsaka ngudzu kholu u laphisago monyo ni olu u vegago sigaradzo sago gwaye. (Ndzi. 55:22) Uye khuye mulamuli nya mafu yatshavbo nigu a ngu wona satshavbo si giregago mafuni. (Leri 1 Pedro 3:12.) Khu kharato, wa gu tshangana ni sigaradzo nya sikhongolo u tandregago gu si lulamisa, u yede gu vireya Jehovha kala a gira gilogyo.

17. Guya khu Isaya 30: 18, ginani egi Jehovha a tumbisago gu hi gireya?

¹⁷ Nugunugu, Papayi wathu wa ndzadzini a na hi ninga makategwa khu gu thumisa Mufumo waye. Isaya 30: 18 wari khuye: “PFHUMU Nungungulu a ngu lirela litshigu nya gu mi pwele wuhindzi; Uye a na simama a mi pwela wusiwana, kholu PFHUMU Nungungulu nya gululame; va kategide vatshavbo vale va mu tumbago.” Ava va simamago gu vireya Jehovha va na mana makategwa nya mangi ngudzu olu ni mafuni nya maphya.

18. Khu sevbini silo nya sadi hi si vireyago?

¹⁸ Tepo vathu va Nungungulu va na beyago mafuni nya maphya, kha va na nga garadzega gambe mwendro gu tshangana ni sigaradzo va emisanago naso muhuno. Mwalo a na pharwago khu ndziya nya mba yadi nigu wuvi wu na ba wuri mwalo gambe. (Gutu. 21:4) Kha hi na nga garadzega khu gu vbweta silo kholu satshavbo hi na ba hi ri naso. (Ndzi. 72:16; Isa. 54:13) Khu lisine, isoso si na tsakisa ngudzu.

19. Jehovha a gu hi dongiseya kharini gasi hi ta vbanya mafuni nya maphya?

¹⁹ Jehovha a gu hi dongiseya olu gasi hi ta vbanya vbavbatshi nya Mufumo waye khu gu hi phasa gu pala mavbanyelo yathu nya guvivbe hi bwe hi haguleya makhalelo nya yadi. U nga vbeyi tshivba nigu u nga digi gu thumeya Jehovha. Womi nyo tsakise wu ngo guta. Na hi ngo vireya wumindru wowo nyo tsakise, hongoleni hi tsaka hi bwe hi laphisa monyo kala Jehovha a vbedzisa thumo waye.