1-2. Kasi tiwonenge vichi mu nkhani iyi?

KASI mukujipulika wuli para mukulindilira katundu uyo mukumukhumba chomene kweni wakuchedwa kufika? Kasi mukukhuŵara? Nyengo zinyake mungajipulika nga umo lemba la Zintharika 13:12 likuyowoyera, ilo likuti: “Mtima ukulwara usange icho wakhazganga chindize.” Kweni wuli usange mwapulika kuti katundu winu wachedwa pa vifukwa vyakwenelera? Para vingaŵa nthena, mungalindilira mwakuzikira kweniso mwakunweka.

² Mu nkhani iyi, tiwonengeso fundo zinyake za mu Baibolo izo zingatovwira kuti tiŵe na mtima ‘wakulindilira.’ (Mika 7:7) Pamanyuma, tiwonenge vinthu viŵiri ivyo tikukhumbikwira kulindilira kuti Yehova wachitepo kanthu. Paumaliro, tiwonenge vinthu viwemi ivyo Yehova walayizga kuti wachitirenge awo mbakukhumbisiska kulindilira.

3. Kasi lemba la Zintharika 13:11, likutiphalira fundo wuli?

³ Fundo iyo yikulongosora makora kukhumbikwa kwa kulindilira, tikuyisanga pa Zintharika 13:11. Lemba ili likuti: “Chuma chakuchisangira mu luŵiro chimalenge, kweni chuma cha uyo wakuwunjika pachokopachoko chiŵenge chinandi.” Kasi fundo njakuti wuli pa lemba ili? Munthu wavinjeru wakuchita vinthu mwakupwelelera chomene kweniso mwakuzikira ndipo vinthu vikumwendera makora.

4. Kasi fundo yikuru njakuti wuli chomene pa lemba la Zintharika 4:18?

⁴ Lemba la Zintharika 4:18 likutiphalira kuti: “Nthowa ya ŵarunji yili nga mbungweru wa matandakucha uwo ukuŵaliraŵalira m’paka muhanya pakati.” Vesi ili likulongolerathu kuti Yehova wakovwira ŵanthu ŵake kupulikiska khumbo lake  mwapachokopachoko. Kweni, vesi ili lingatovwiraso kupulikiska umo Mkhristu wakusinthira umoyo wake kuti waŵe pafupi na Yehova. Pakutora nyengo kuti munthu wakure mwauzimu. Para tikuŵikapo mtima kusambira na kulondezga ulongozgi uwo tikupokera kufuma mu Mazgu gha Chiuta na gulu lake, pachoko na pachoko tiŵenge na mikhaliro iyo Khristu wali nayo. Kweniso timumanyenge makora Chiuta. Wonani umo Yesu wakayilongosolera fundo iyi.

5. Kasi Yesu wakayowoya chiyelezgero wuli kuti walongosore kuti munthu wakusintha pachokopachoko?

⁵ Yesu wakayowoya chiyelezgero cha mbuto kuti walongosore umo uthenga wa Ufumu uwo tikupharazga ukukulira pachokopachoko mu ŵanthu ŵamitima yiwemi. Iyo wakati: “Mbuto yikumera na kukura. Kweni mwenecho wakumanya chara umo yikumelera. Dongo lekha likupambika vipambi pachokopachoko, chakwamba phekesi, kufuma apo mphonje, paumaliro mphuzi zakukhoma ku mphonje.” (Mrk. 4:27, 28) Kasi fundo ya Yesu yikaŵa yakuti wuli? Yikaŵa yakuti nga umo mbuto yikukulira pachokopachoko, munthu uyo wazomera uthenga wa Ufumu nayo wakusintha pachokopachoko. Mwachiyelezgero, para ŵasambiri ŵithu ŵa Baibolo ŵamba kusendelera kwa Yehova, tikwamba kuwona vinthu vinandi ivyo ŵakusintha. (Efe. 4:22-24) Kweni tikwenera kukumbuka kuti ni Yehova uyo wakupangiska kuti mbuto yikure.​—1 Kor. 3:7.

6-7. Kasi tikusambirapo vichi pa umo Yehova wakalengera charu chapasi?

⁶ Pa vyose ivyo wakuchita, Yehova ngwakuzikira ndipo milimo yake wakuyipa nyengo yakukwana kuti yichitike mwakwenelera. Wakuchita nthena kuti zina lake lipike uchindami kweniso kuti ŵanji ŵasange chandulo. Mwachiyelezgero, ghanaghanirani umo Yehova wakalengera charu mwapachokopachoko kuti ŵanthu ŵakhalengemo.

⁷ Pakulongosora umo Yehova wakalengera charu chapasi, Baibolo likuyowoya umo wakaŵikira “vipimo vyake,” umo wakajinthira “ntchindamiro zake,” na umo wakaŵikira “libwe lake lapakona.” (Yobu 38:5, 6) Yehova  wakatoraso nyengo kuweleramo mulimo wake. (Gen. 1:10, 12) Ghanaghanirani waka umo ŵangelo ŵakajipulikira ŵakati ŵawona vyose ivyo Yehova wakalenga. Ŵakwenera kuti ŵakakondwa chomene. Ndipo chifukwa cha ivi ŵakamba “kuchemerezga mwakukondwa.” (Yobu 38:7) Kasi tikusambirapo vichi apa? Pakatora vyaka masauzandi ghanandi kuti Yehova walenge charu, nyenyezi, na vyamoyo vyose, kweni wakati wawona vyose ivyo wakalenga, wakawona kuti ni “viwemi chomene.”​—Gen. 1:31.

8. Kasi tiwonenge vichi sono?

⁸ Nga umo tawonera mu viyelezgero vya pachanya ivi, vikulongora kuti pali fundo zinandi mu Mazgu gha Chiuta izo zikutisambizga kuti tikwenera kuŵa ŵakuzikira. Sono tiwonenge vinthu viŵiri ivyo tikwenera kulindilira Yehova.

9. Kasi mphawuli apo tikwenera kulindilira Yehova?

⁹ Tikwenera kulindilira kuti wazgore malurombo ghithu. Para Yehova tamulomba nkhongono kuti tizizipizge suzgo panji kutovwira kuleka chinthu chinyake icho wakutinkha, nyengo zinyake tingamba kuwona nga wakuchedwa kuzgora malurombo ghithu. Chifukwa wuli nyengo zinyake Yehova wakuzgora malurombo ghithu nyengo yeneyiyo yayi?

10. Chifukwa wuli tikwenera kulindilira mwakuzikira para talomba kwa Yehova?

¹⁰ Yehova wakutegherezga mwakupwelelera chomene malurombo ghithu. (Sal. 65:2) Iyo wakuwona kuti para tikumulomba kufumira pasi pa mtima, mbukaboni wakuti tili na chipulikano mwa iyo. (Heb. 11:6) Kweniso wakukhumba kuti para talomba kwa iyo kuti timukondweskenge, tikwenera kuŵikapo mtima kuchita mwakuyana na malurombo ghithu na kuchita khumbo lake. (1 Yoh. 3:22) Ntheura para tapempha Yehova kuti watovwire kuleka nkharo yiheni, tikwenera kuzikira na kuchita vinthu ivyo vikukolerana na malurombo ghithu. Yesu wakayowoya fundo iyo yingatovwira kupulikiska kuti nyengo zinyake malurombo ghithu ghangazgoreka nyengo yeneyiyo yayi. Iyo wakati: “Lutilirani kulomba, ndipo mupikenge. Lutilirani kupenja, ndipo musangenge. Lutilirani kukhung’uska, ndipo kumujulikiraninge. Pakuti waliyose uyo wakulomba wakupokera, ndipo waliyose uyo wakupenja wakusanga, ndipo waliyose uyo wakukhung’uska kumujulikirenge.” (Mat. 7:7, 8) Para tingalondezga ulongozgi uwu na ‘kukosera kulomba,’ tingaŵa na chigomezgo chose kuti Adada ŵithu ŵakuchanya ŵakutipulika ndipo ŵazgorenge malurombo ghithu.—Kol. 4:2.

11. Kasi lemba la Ŵahebere 4:16 likutovwira wuli para tikuwona nga lurombo lwithu lukuzgoreka mwaluŵiro yayi?

¹¹ Nangauli lurombo lwithu lungachedwa kuzgoreka, kweni Yehova wakutilayizga kuti wazgorenge lurombo lwithu “pa nyengo yakwenelera.” (Ŵazgani Ŵahebere 4:16.) Lekani tikwenera yayi kumukwiyira Yehova para chinthu chinyake chikuchedwa kufiskika nga umo taghanaghaniranga. Mwachiyelezgero, ŵanandi ŵalomba kwa vyaka vinandi kuti Ufumu wa Chiuta umazge vinthu viheni ivyo vikuchitika mu charu ichi. Nakuti Yesu wakachita kuyowoya kuti tilombenge kuti Ufumu wa Chiuta wize. (Mat. 6:10) Kweni ungaŵa uchindere ukuru chomene para munthu wangaleka kuŵa na chipulikano mwa Chiuta chifukwa chakuti umaliro ukwiza mwaluŵiro yayi nga umo waghanaghaniranga. (Hab. 2:3; Mat. 24:44) Tingachita makora kulutilira kulindilira Yehova na kumulomba na chigomezgo chose kuti wachitengepo kanthu. Umaliro uzamwiza panyengo yake, chifukwa Yehova wali kutema kale “zuŵa na ora” ilo umaliro wizirenge. Ndipo iyi yizamuŵa nyengo yiwemi chomene kwa tose.​—Mat. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. Kasi mphawuli apo chingaŵa chakusuzga kuzikira?

¹² Tikwenera kuzikira na kuzizipizga vinthu  vyambura urunji. Kanandi ŵanthu mu charu ichi ŵakuchitira vinthu vyambura urunji ŵanthu awo ŵakupambana nawo mtundu, fuko, mitheto, charu kweniso chifukwa chakuti mbanakazi panji mbanalume. Ŵanyake ŵakuŵachitira vinthu vyambura urunji chifukwa chakuti mbakupendera, panji chifukwa chakuti mutu wawo wuli makora yayi. Ŵateŵeti ŵanandi ŵa Yehova ŵakuzizipizga vinthu vyambura urunji chifukwa cha vigomezgo vyawo vya mu Baibolo. Para ŵanthu ŵatichitira vinthu vyambura urunji, tikwenera kukumbuka ivyo Yesu wakayowoya. Iyo wakati: “Uyo wazizipizgenge m’paka kuumaliro ndiyo wazamuponoskeka.” (Mat. 24:13) Kweni wuli usange mwamanya kuti munthu munyake wachita kwananga kukuru mu mpingo? Para ŵalara ŵaphalirika, kasi muzikirenge na kugomezga kuti ŵapwelelerenge nkhani iyo munthowa iyo Yehova wakukhumba? Kasi ni vichi ivyo ŵalara ŵangachita para munyake wachita kwananga kukuru?

13. Kasi Yehova wakukhumba kuti ŵalara ŵachitenge wuli para munthu wachita kwananga kukuru?

¹³ Para ŵalara ŵamanya kuti munyake wachita kwananga kukuru mu mpingo, ŵakulomba “vinjeru vyakufuma kuchanya” kuti ŵamanye umo Yehova wakuwonera nkhani iyo yachitika. (Yak. 3:17) Chilato chawo ntchakuti ‘ŵawezge wakwananga ku nthowa yake yiheni’ usange ntchamachitiko. (Yak. 5:19, 20) Kweniso ŵakukhumba kuchita vyose ivyo ŵangafiska kuti ŵavikilire mpingo na kusanguluska awo ŵali mu suzgo. (2 Kor. 1:3, 4) Para ŵalara ŵamanya kuti munyake wachita kwananga kukuru, chakwamba ŵakwenera kusanga maukaboni ghose gha ivyo vikachitika ndipo ivi panji vingatora nyengo. Kufuma apo ŵakulomba na kupeleka ulongozgi wakufuma mu Malemba na kupeleka ‘chilango chakwenelera’ kwa wakwananga. (Yer. 30:11) Nangauli ŵalara ŵakwenera kuchedwa chomene yayi, kweni ŵakweneraso kuchimbilira yayi pakuchita vinthu. Para ŵalara ŵakulondezga ulongozgi wakufuma kwa Yehova, ŵanthu wose mu mpingo ŵakupindura. Nanga ŵalara ŵangachita vinthu vyose mwakwenelera kweni nipera munthu uyo wakakhwaskika na kwananga uko munthu uyo wakachita, vingaŵa kuti vichali kumuŵinya. Usange ndimo viliri kwa imwe, kasi mungachita wuli kuti mujipulikengeko makora?

14. Kasi ni nkhani wuli ya mu Baibolo iyo yingamupembuzgani para Mkhristu munyinu wamunangirani?

¹⁴ Kasi munthu munyake panji Mkhristu munyinu wali kumubudiranipo chomene? Para ni  nthena, mungasanga nkhani zinyake mu Mazgu gha Chiuta izo zikutisambizga kuti tikwenera kulindilira waka Yehova kuti wanyoloske vinthu. Mwachiyelezgero, nangauli Yosefe ŵakuru ŵake ŵakamuchitira vinthu mwambura urunji, kweni wakazomerezga yayi kuti ivyo vikamuchitikira vimupangiske kuŵa munthu wankhaza. M’malo mwake, wakalutilira kuchita vyose ivyo wangafiska pakuteŵetera Yehova, ndipo Yehova wakamutumbika chifukwa cha kuzikira kwake na kuzizipizga. (Gen. 39:21) Pati pajumpha nyengo, Yosefe wakaŵagowokera awo ŵakamunangira ndipo Yehova wakamutumbika chomene. (Gen. 45:5) Nga ni Yosefe, tikupembuzgika para tikusendelera kwa Yehova na kulindilira iyo kuti wanyoloske vinthu pa nyengo yakwenelera.​—Sal. 7:17; 73:28.

15. Kasi ntchivichi chikawovwira mudumbu munyake kuzizipizga mwakuzikira na kuŵa na mtende wa mu mtima?

¹⁵ Mbunenesko kuti ni vinthu vyambura urunji vyose yayi ivyo vikuŵa vyakuŵinya chomene nga umo vikaŵira kwa Yosefe, kweni nipera tose vikutiŵinya para munthu watichitira vinthu mwambura urunji. Para tili na suzgo na munthu munyake kusazgapo na awo ŵakusopa Yehova yayi, tisangenge chandulo para tikulondezga ivyo Baibolo likuyowoya. (Fil. 2:3, 4) Wonani ivyo vikachitikira mudumbu munyake. Wakakhuŵara chomene wakati wamanya kuti munyake uyo wakagwiranga nayo ntchito wakamuyowoyeranga mautesi ku ŵanji. M’malo mwakuti wachitepo kanthu nyengo yeneyiyo, wakaghanaghanira ivyo Yesu wakachita. Apo wakatukikanga wakawezgera kutuka yayi. (1 Pet. 2:21, 23) Chifukwa cha kughanaghanira fundo iyi, wakavileka waka ivyo vikachitika kwambura kuchitapo kanthu. Pamanyuma, wakamanya kuti munyake uyo wakagwiranga nayo ntchito wakaŵa na suzgo likuru mu thupi, ndipo wakasuzgikanga maghanoghano. Ntheura mudumbu uyu wakawona waka kuti munyake uyu wakachimanyanga yayi icho wakayowoyanga. Ndipo mudumbu wakakondwa kuti wakazikira na kuzizipizga vinthu vyambura urunji ivyo vikamuchitikira ndipo wakaŵa na mtende wa mu mtima.

16. Kasi ntchivichi chingamupembuzgani para mukuzizipizga vinthu vyambura urunji? (1 Petrosi 3:12)

¹⁶ Para mukuzizipizga vinthu vyambura urunji panji vinthu vinyake ivyo vikumukwenyerezgani chomene, kumbukani kuti Yehova wali pafupi na “ŵakusweka mu mtima.” (Sal. 34:18) Wakumutemwani chifukwa chakuti mukuzikira  ndipo mukumuthwikiska katundu winu. (Sal. 55:22) Ni Mweruzgi wa charu chose chapasi. Ndipo wakuwona chilichose icho chikuchitika. (Ŵazgani 1 Petrosi 3:12.) Para mukusangana na masuzgo agho palije icho mungachitapo, kumbukani kuti ntchakuzirwa chomene kulindilira Yehova kuti ndiyo wachitepo kanthu.

17. Kuyana na Yesaya 30:18, kasi Yehova wali kulayizga kuti watichitirenge vichi?

¹⁷ Sonosono apa, Adada ŵithu ŵakuchanya ŵatitumbikenge chomene kwizira mu Ufumu wawo. Lemba la Yesaya 30:18 likuti: “Yehova wakulindilira waka kuti wamulongorani uwemi, ndipo wawukenge na kumulongorani lusungu. Pakuti Yehova ni Chiuta wa urunji. Mbakukondwa wose awo ŵakumulindilira.” Awo ŵakulutilira kulindilira Yehova, ŵatumbikikenge sono kweniso ŵazamunjira mu charu chiphya icho chikwiza.

18. Kasi tikulindilira vinthu wuli viwemi?

¹⁸ Para ŵanthu ŵa Chiuta ŵazakanjira mu charu chiphya, ŵazamuzizipizgaso masuzgo yayi agho ŵakusangana nagho sono. Vinthu vyambura urunji kuzamuŵavya, ndipo vyakuŵinya navyo kuzamuŵavya. (Chivu. 21:4) Tizamufipaso mtima yayi na umo tizamusangira ivyo tikukhumbikwira pa umoyo chifukwa waliyose wazamuŵa na vinthu vyakukwana. (Sal. 72:16; Yes. 54:13) Tizamutumbikika chomene!

19. Kasi Yehova wakutinozgekereska vichi pasono?

¹⁹ Pasono Yehova wakutovwira kuti timazgirethu vizgoŵi vithu viheni na kuŵa na mikhaliro yiwemi iyo wakukondwa nayo. Wakuchita ivi kuti watinozgekereske kunjira mu charu chiphya. Kutaya mtima yayi na kuleka kuteŵetera Yehova. Viwemi vili munthazi. Apo tikulindilira vinthu viwemi munthazi, mphanyi talutilira kulindilira Yehova mwakuzikira kuti wazakachite vinthu ivyo wali kulayizga.