Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 31

Ngie Widi Wukubama Muingi Kuvibidila mu Yave?

Ngie Widi Wukubama Muingi Kuvibidila mu Yave?

‘Yala monisa mayindu ma kuvibidila.’—MIKA 7:7.

NKUNGA 128 Kindama ti Kuna Tsuka

MAMBU TUANLONGUKA *

1-2. Mbi tunkuiza tubila mu dilongi adidi?

BUIDI ngie wumbelanga mu thangu wumvingila nkhayilu wu luvalu babe kufila, vayi wawu wisi mfika tuka ko? Ngie wumbanga mu kiunda? Ḿba diawu lutangu lu Zingana 13:12 luntubila ti: “Kivuvu kikhambu dukusu, kinluekanga ntima.” Vayi ngie kuzaba kibila bekhambu tambudila nkhayilu beni mu thangu, ngie wunkuiza ba mayindu ma kuvibidila nati wawu wuntuka.

2 Mu dilongi adidi, tunkuiza mona minsua miwombo mi Kibibila milenda kutu sadisa tutatamana kuba “mayindu ma kuvibidila.” (Mika 7:7) Bosi tunkuiza tubila mambu muadi mankinza tufueti monisina mvibudulu mu Yave. Ku tsuka tunkuiza mona lusakumunu Yave kanlundila baboso badi bakubama muingi kuvibidila mu nandi.

MINSUA MI KIBIBILA MI TULONGA KUBA MVIBUDULU

3. Mbi nsua widi mu Zingana 13:11 wutulonga?

3 Lutangu lu Zingana 13:11 luntubila nsua wu Kibibila wulenda kutu sadisa kukuna mvibudulu. Luawu luntuba: “Kimvuama kimbakininanga mu thinu, kimfika mananga, vayi kio kimbakininanga malembe malembe, kiawu kimbuelamanga.” Ngie bemona nsua wu Kibibila widi muawu? Yidi mbonosono yi nduenga kuvangila mambu mu mvibudulu, dedi buntubila lutangu alolo, malembe malembe.

4. Mbi tulenda longuka mu nsua widi mu Zingana 4:18?

4 Zingana 4:18 yintuba: “Nzila yi batu basonga yidi buka kiezila ki muinya va meni, kiawu kimbuelamanga kukienzuka nate muinya wumba wungolo.” Tuzebi ti lutangu alolo, lunluta tubila lukanu lu Yave mu phila kanzabikisilanga luawu kuidi dikabu diandi malembe malembe. Vayi luawu mvandi lunsudikisa ndionzukulu yi kiphevi ki mutu. Ndionzukulu yi kiphevi yilendi ba ko yi thinu thinu. Thangu yintombuluanga. Befu kulonguka ayi kusadila malongi madi mu Kibibila ayi mu bilongulu tuntambulanga mu kimvuka ki Yave, tuala konzuka mu kiphevi ayi kumonisa kimutu ki buklisto bukiedika. Mvandi luzabu luitu mu Nzambi luala buelama. Tala buidi Yesu kafuanikisila diambu adiodio.

Dedi bo mbongo yinkonzukilanga malembe malembe, mutu wunkuwa ayi wunkikinina zitsangu zi Kintinu wunkonzukanga mvandi mu kiphevi malembe malembe (Tala lutangu 5)

5. Buidi Yesu kafuanikisila ndionzukulu yi kiphevi yi mutu?

5 Yesu wufuanikisa tsangu yi Kintinu tunsamunanga buka mbongo yinkonzuka malembe malembe ku tsi ntoto. Nandi wutuba: “Bo kanlala va builu ayi kankotuka va meni, mbongo yidi mu kumena ayi kukonzuka, vayi naveka kazabanga ko buidi yinkonzukila. Ntoto waveka wumbutanga mimbutu, vayi theti wummenisanga mbongo, wumbasisanga biteka, bosi mimbutu miyela.” (Malako 4:27, 28) Mbi Yesu kaba tomba kutuba? Nandi waba tomba kusudikisa phila mbongo yinkonzukilanga malembe malembe ku tsi ntoto, na phila zitsangu zi Kintinu zinkonzukilanga malembe malembe mu ntima mutu. Dedi, mu thangu nlonguki wu Kibibila kantona kufikama Yave, befu tummonanga ti malembe malembe nandi wumbalulanga luzingu luandi mu kubika bifu bimbi. (Efe. 4:22-24) Vayi tufueti tebukanga moyo ti Yave, nandi wumvanganga mbongo ayoyo kukonzuka.—1 Koli. 3:7.

6-7. Mbi tulenda longuka mu phila Yave kavangila ntoto?

6 Mambu moso Yave kamvanganga, mu mvibudulu Nandi wumbikanga thangu yifuana muingi kudukisa kisalu kiandi. Nandi kamvangilanga mawu muingi kuzitisa dizina diandi ayi mvandi kutuadisa ndandu kuidi bankaka. Dedi tala phila Yave kakubikila ntoto mu mvibudulu muingi batu bazingila.

7 Bo Kibibila kintubila phila Yave kavangila ntoto, kiawu kintuba ti nandi wutsikika ‘zindilu zi ntoto,’ ‘wutula lucersu’ ayi mvandi wutsikika ‘dimanya dimbanga mu zithokongo voti makhonzo’. (Yobi 38:5, 6) Yave mvandi wubotula thangu muingi kubue fiongunina bivangu biandi kavanga. (Ngene. 1:10, 12) Wulenda yindula phila zimbasi babela mu mayangi bo bamona Yave kudukisa kisalu kiandi malembe malembe? Bukiedika, bawu baba beni mu mayangi! Diawu Kibibila kintubila ti “bawu batona kubula makanda.” (Yobi 38:7) Mbi tulenda longuka? Tulenda longuka ti Yave wuvanga bivangu biandi mu mafunda na mafunda ma mimvu, nate kadukisa kisalu kiandi. Diawu bo Yave kafiongunina biabioso kavanga, Nandi wutuba ti ‘biawu biba beni bimboti.’—Ngene. 1:31.

8. Mambu mbi tuentubila?

8 Dedi bo kifuani tuma tubila kumbusa kima sudikisila, befu tulenda bakula minsua miwombo mu Diambu di Nzambi minsudikisa nkinza wu kuba mvibudulu. Buabu tuemmona mambu muadi tufueti bela bakubama muingi kuvibidila mu Yave.

MU MAMBU MBI TUFUETI VIBIDILA MU YAVE?

9. Diambu mbi ditheti tufueti tomba kuvibidila mu Yave?

9 Tufueti vibidila bo tumvingila mvutu wu minsambu mitu. Mu thangu tunsambila muingi Yave ka tuvana mangolo ma kukindama mu ziphasi voti ka tusadisa kununga mambu tuididi balebakana, befu tulenda mona buka ti Yave widi mu kukadila ngolo kisina muingi kutambudila nsambu’itu. Kibila mbi Yave kakhambu tambudilanga minsambu mitu mioso muna thangu?

10. Kibila mbi vantombuluanga mvibudulu boti tuisi fika baka ko mvutu wu minsambu mitu

10 Yave wunkuwanga buboti minsambu mitu. (Minku. 65:2) Nandi wuntadilanga minsambu mitu banga mbonosono yi kiminu tuidi mu nandi. (Ebe. 11:6) Mvandi Yave wumvuanga beni nkinza bo befu tunzingila mu kithuadi na minsambu mitu ayi mvandi kuvanga luzolo luandi. (1 Yoa. 3:22) Diawu vantombilanga mvibudulu ayi kuvanga mangolo muingi kuzingila mu mambu tube dinda mu nsambu muingi tununga bifu bimbi voti mambu tuididi balebakana. Yesu wusudikisa mvandi ti, bakana ko khumbu zioso Yave kamfika tambudilanga minsambu mitu. Diawu nandi ka tukindisila: “Tatamananu kudinda ayi bela kuluvana; tatamananu kutomba ayi luela mona; tatamananu kukokuta ayi bela ku muzibudila; Kibila woso wundinda, wela tambula; woso wuntomba kiuma wela kitambula; ayi woso wunkokuta, bala kunzibudila.” (Matai 7:7, 8) Mu thangu tunlandakana dilongi adiodio Yesu kavana di “kutatamana kusambila,” befu tulenda ba lufiatu ti Tat’itu yi diyilu wala ku tukuwa ayi wala tambudila minsambu mitu.—Kolo. 4:2.

Bo tumvingila mu Yave, tufueti tatamana kusambila muingi tuba kiminu mu nandi (Tala lutangu 11) *

11. Buidi matangu ma Ebeleo. 4:16 ma tusadisila kuvibidila boti tuisi fika baka ko mvutu wu minsambu mitu?

11 Kheti tuidi mu kumona ti Yave kasi fika tambudila ko minsambu mitu, tubika tatubuka kibila nandi wuntambudilanga miawu “mu thangu yifuana.” (Tanga Ebeleo 4:16.) Diawu buisa fuana ko kuvananga Nzambi fotu mu thangu tummona ti, diambu tube dinda mu sambu disi mfika vangama ko mu thangu yo befu tuntomba. Dedi mu mimvu miwombo, bawombo bansambilanga muingi Kintinu ki Nzambi kiza ayi kimanisa nza ayiyi yiwedi mambu mambi. Ayi Yesu wutuba ti tufueti sambilanga muingi kudinda Kintinu ki Nzambi kiza. (Matai 6:10) Vayi yilenda ba mbonosono yi buvungisi mu thangu kisadi ki Nzambi kambika kiminu kiandi kudekuka kibila tsukulu yi nza yisa kuiza ko mu thangu batu bamvingila! (Haba. 2:3; Matai 24:44) Vayi tulenda monisa nduenga mu kutatamana kuvingila mu Yave bo tunsambila ayi mvandi kumonisa kiminu mu Nandi. Kibila tuzebi ti tsukulu yi nza ayiyi, yala vitila mu ‘kilumbu ayi mu thangu’ Yave kasikika. Ayi yala ba thangu yifuana kuidi batu boso.—Matai 24:36; 2 Pete. 3:15.

Mu matedi kuvibidila, mbi tulenda longuka mu kifuani ki Yozefi? (Tala lutangu 12-14)

12. Diambu mbi dinkaka tufueti monisina mvibudulu?

12 Tufueti vibidila mu thangu tumvingila badedikisila mambu mu phila yisonga. Batu mu nza ayiyi, khumbu ziwombo bamvangilanga bankaka mambu makhambulu masonga mu kutadila mvil’awu, tsi babutukila ayi nkun’awu. Bankaka baba vangilanga mambu makhambulu masonga, kibila badi babela. Mvandi bawombo mu dikabu di Yave bankindamanga mu mambu mawombo makhambulu masonga, mu kibila ki mambu bawu bankikininanga matedi Kibibila. Mu thangu tumviokila ntindu mambu amomo, tufueti tebukanga moyo mambu Yesu katuba: “Woso wela kuikama nate kuna tsuka, nandi wala vuka.” (Matai 24:13) Buabu mbi tulenda tuba boti khomba mu kimvuka bevanga disumu di ngolo? Boti bakulutu ba kimvuka babe zaba mambu beni, bukiedika ti ngie wumbikilanga mambu beni mu mioko miawu ayi mu mvibudulu wumvingilanga muingi Yave kaba tuadisa kudedikisa mawu? Mbi mawu malenda sundula mu befu?

13. Mbi bintombuluanga muingi bakulutu badedikisila mambu mu phila yi Yave?

13 Bo bakulutu ba kimvuka banzaba khomba bevanga disumu dingolo mu kimvuka, bawu bansambilanga muingi kudinda ‘nduenga yi Nzambi’ yilenda kuba sadisa kutadila mambu beni mu phila Yave kantadila mawu. (Yako. 3:17) Ayi mu thangu beni, mayindu mawu mambanga ma kusadisa mutu beni muingi kanyongina masumu mandi ayi “kavutuka mu nzila yisulama.” (Yako. 5:19, 20) Mvandi bakulutu ba kimvuka bamvangilanga mambu moso mu phila yo balenda kiebila kimvuka kioso ayi kubomba bo bantovukila mu mambu beni. (2 Koli. 1:3, 4) Muingi bakulutu badedikisa mambu amomo maphasi, bawu theti bantombanga kubaka bivisa bi mambu moso, ayi vantombuluanga thangu muingi bawu kuvanga mawu. Bosi bawu bantombanga kuzaba malongi mbi mamfumina mu Kibibila, malenda sadisa mutu beni besumuka mu kutadila ‘ntindu disumu dingolo kabe vola.’ (Yele. 30:11) Kheti valenda vioka mua thangu muingi bakulutu kubaka makani mu mambu beni, vayi bawu bafundisilanga ko mambu amomo mu thinu. Ayi mu thangu bawu bandedikisilanga mambu amomo mu phila yifueni, kimvuka kioso kimbakanga ndandu mu mawu. Vayi kheti babe dedikisa mawu mu phila yimbote, khumbu zinkaka mutu babe vangila diambu dimbi, kalenda tatamana kunyonga. Boti mu mambu ma phila ayoyi widi mu kuviokila, mbi bilenda kusadisa kudekula ziphasi wummona?

14. Kifuani mbi ki Kibibila kilenda kusadisa mu thangu khomba mu kimvuka kabe kuvangila diambu dikhambulu disonga?

14 Bamana kuvangila diambu dikhambulu disonga kuidi mutu voti kuidi khomba mu kimvuka? Boti buawu, buna wulenda bakula mu diambu di Nzambi bifuani bi batu bilenda kusadisa kukindama mu mambu ma phila ayoyo. Dedi Yozefi, bamvangila mambu makhambulu masonga kuidi zikhomba babutuka yandi. Vayi kheti bobo, nandi kasa bika ko mambu amomo bamvangila mamvanga mvandi kaba mutu wumbi. Vayi nandi wutatamana kutsikika mayindu mandi mu kisalu ki Yave ayi mu mvibudulu ayi lukuikumunu, wufiatila kuidi Nandi. (Ngene. 39:21) Buviokila thangu, Yozefi wununga kuzimbakana mambu maphasi bamvangila ayi wumona phila Yave Nzambi kansakumunina. (Ngene. 45:5) Dedi Yozefi, befu tumbakanga khindusulu bo tumfikama kuidi Yave ayi tumbikila mamoso mu mioko miandi muingi kadedikisila mawu mu phila yisonga.—Minku. 7:17; 73:28.

15. Mbi bisadisa khomb’itu kukindama mu mambu makhambulu masonga bamvangila?

15 Kheti tuisimviokila ko mu mambu maphasi dedi mo Yozefi kaviokila, vayi diosokua diambu dimbi ba kutuvangila, dilenda tutuadisa ziphasi. Bo tumbakana diambu na mutu, kuba kuandi na khomba mu kimvuka, tulenda baka ndandu befu kusadila minsua mi Kibibila. (Fili. 2:3, 4) Tala kifuani ki khomba yimueka yinkieto wunyonga beni bo mutu waba salanga yandi ku kisalu, kamvunina mambu. Nandi kasa fika dasuka ko mu mambu beni, vayi wuyindula mu kifuani ki Yesu. Kibila mu thangu Yesu baba kumfinganga ayi baba kuntubilanga bubi kuidi bankaka, nandi kabasa vutudilanga ko mambu mambi baba kumvangilanga. (1 Pete. 2:21, 23) Mu kutebukila moyo kifuani ki Yesu, khomb’itu yinkieto wubaka makani ma kuzinmbakana mambu beni. Bo vavioka mua thangu, nandi wuyiza zaba ti mutu beni waba salanga yandi, kimbevu kiba yandi ayi kiawu kiba kunnatanga kutuba mambu beni. Khomb’itu wuba beni mu mayangi ayi ndembama mu ntima, mu kumonisa mvibudulu mu mambu kaviokila ayi mu kumanga vutudila mambi kuidi mutu waba salanga yandi.

16. Mbi bilenda kukindisa bo wumviokila mu mambu makhambulu masonga? (1 Petelo 3:12)

16 Boti ngie widi mu kuviokila mu mambu makhambulu masonga voti mu mambu mankaka ma kulueka ntima, tebuka moyo ti Yave Nzambi widi wufikama kuidi bo badi “mintima mikofakana.” (Minku. 34:18) Nandi wukuzolanga kibila ngie wummonisanga mvibudulu ayi wunkuekikanga bizitu biaku kuidi nandi. (Minku. 55:22) Yave nandi Mfundusi wu nza yimvimba ayi wummonanga mamoso mamvioka. (Tanga 1 Petelo 3:12.) Mu thangu widi mu kuviokila mu mambu maphasi ayi wukhambu zaba bu kudedikisila, bukiedika ti ngie wumvingilanga mu mvibudulu kuidi Yave?

LUSAKUMUNU LUKHAMBU SUKANGA KUIDI BO BAMVIBIDILANGA MU YAVE

17. Dedi bummonisina Yesaya 30:18, lusakumunu mbi Yave kala vana kuidi bo ba kumvibidilanga?

17 Mua thangu to yisiedi, Tat’itu yi diyilu wala sakumuna baboso bamvibidilanga mu Nandi mu nzila Kintinu kiandi. Yesaya 30:18 yintuba: “Kibila Yave wukhidi vibidila muingi ku lumonisa kiadi, Nandi wala telama muingi ku lumonisa nlemvu. Kibila Yave widi Nzambi yi busonga. Mayangi kuidi batu bantulanga kivuvu kiawu mu Nandi.” Baboso bamvibidilanga mu Yave, bala tambula lusakumunu luwombo tona kuandi bubu ayi mu nza yimona yima fikama.

18. Lusakumunu mbi tuidi mu kuvingila?

18 Bo dikabu di Nzambi diala kota mu nza yimona, balasa bue tombila ko kukindama mu mambu ma kuba kuamikisanga bubu. Mambu makhambulu masonga mala mana ayi kualasa bue ba ko ziphasi. (Nzai. 21:4) Valasa bue tombila ko befu kuvingila mambu mamboti mankuiza, kibila mu thangu beni, befu tuala zingila mu mamboti mawombo. (Minku. 72:16; Yesa. 54:13) Bukiedika, luawu luidi lusakumunu luwombo tuala tambula!

19. Buidi Yave ka tukubikila bubu muingi kuzingila ku tsi luyalu luandi?

19 Mu thangu ayiyi, zikhadulu zioso zimbi tuidi mu kuvangila mangolo muingi kununga ayi zikhadulu zioso zimboti tuidi mu kukuna, zidi ziphila Yave kadi mu kutu kubikila muingi kuzingila ku tsi luyalu luandi. Bika kuzimbisa luaku alolo, voti kuvongila mu nzila! Mu kuzaba mambu amomo mamboti mankuiza kuntuala, tuvanganu mangolo ayi tutatamananu kuvibidila mu Yave bo tuidi mu kuvingila nandi kamanisa kisalu kiandi.

NKUNGA 118 ‘Yave Wutubuela Kiminu’

^ Lut. 5 Ḿba ngie wumana kuwa bisadi bikuikama bi Yave mu mimvu miwombo kutuba ti, ‘babasa tanga ko mana ti bawu bala nuna ava tsukulu yi nza ayiyi yiza.’ Befu boso tuidi beni phuila kumona Yave kutuala tsukulu yi nza ayiyi, buluti mu thangu ayiyi yi ziphasi tuidi mu kuzingila. Vayi tufueti ba mvibudulu. Mu dilongi adidi, tukuiza mona minsua mi Kibibila milenda kutu sadisa kuvibidila. Mvandi tunkuiza mona mambu muadi ma nkinza tufueti tatamana kumonisina mvibudulu mu Yave. Bosi kutsuka tunkuiza tubila lusakumunu Yave kanlundila baboso badi bakubama muingi kuvibidila mu Nandi.

^ Lut. 56 MAMBU MADI MU FIKULA Tsielu 11: Tona mu bumuana buandi khomba yinkieto wunsambilanga beni kuidi Yave. Bo kaba konzuka, matata mandi bansudikisa bu kusambila. Mu butoko, nandi wutona kisalu ki ntuami ntuala ayi waba dindanga Yave kasakumuna kisalu kiandi ki kusamuna. Bo vavioka mimvu, bo nnuni’andi kabakana kubela, nandi wudinda Yave muingi kamvana mangolo kaba tombila muingi kukindama mu ziphasi beni. Bubu keka mfuizi, nandi wuntatamananga kusambila mu kufiatila ti Tat’andi yi diyilu, wela tambudila minsambu miandi dedi bo katambudila miawu mu luzingu luandi loso.