TÖHAKÖÖPÖ ĀTIKÖL 32
Asīöp Ngam Ṙinatö Ellōn Re In Ngam Vamīlen Hī
“Ngam ṙinatö ellōn an . . . mahameuktö nup töt meūkö.”—HEP. 11:1.
TINKÖÖKÖ 11 Ha-öinyö Yāvē In Nëh Tö Vīlöng
RAHËICHTAMAT *
1. Asuh nup haköp meh inlahen Yāvē löktö kūö nyinī-öre?
ṘÒKHÖRE yip aṅ patī meh nö Vamënyen Yāvē? Yěn hòṅ, ngaich lohten më-eṅ öm löktö kūö nyinī-öre öm haköp inlahen Yāvē. Haköp inlahen ò më-eṅ nö Vamīlen hī. Haköp nup tövai inrē tinrīken ò. Hangenlōn anga-aṅ tö hī ngaich vī ngih panam min nö peretāis.—Ran. 1:1; Inl. 17:24-27.
2. Sitih mufē yip rīkre tö yip ṙamatö ellōn re nö im Vamīlen hī?
2 Pōyen pöri yip töt ṙamatö ellōn re nö im Tēv tö ò nö Vamīlen hī. Ṙātö ellōn re cha-a tö në töng sitih ikūöng panam nöng kamnahngenre nö yih. Yip töngatī ṙinātö ellōn tö pōihöl cha-a nö haköp, lökten cha nö ngö mufē tö ngam science nö mihôiṅ nö hameuknyö minë ṙô ngam Paipöl nö tövaich. Ngö ṙô inrē cha-a tö yip töt akaha hēk yip töt pōihöl nö haköp höng acha-a ṙamātö ellōn re nö i ṙô ngam Paipöl.
3. Kūöyòh öi hòṅ hangön ngam ṙinatö ellōn re?
3 Mihôiṅ öi rih min sā ta mufē in më tö pōihöl mahaköp öi kūöṅnngöre ṙinātö ellōn in Yāvē ngam Vamīlen hī? Heūṅ mihôiṅ in min sā ta mufē in cha yēḵ hī öt kēnyö ṙētak re öi ngëichken minë tö hameuknyu kanô-en vamënyen Yāvē nö Vamīlen hī. (1 Kòr. 3:12-15) Pòrô ngaich öi tö samyeūheuvö rò-òten öi löklōn Yāvē, sön ayī-ö öi hòṅ hangön ngam ṙinatö ellōn re. Yēḵ hī min öi ngatī inlahen ngaich öthō min ayī-ö öi ilöö ṙatö-ellōn re öi inup ṙô cha, yip vamënyen minë inköphöti ṙô ngam Paipöl nö tövaich. (Kòl. 2:8; Hep. 11:6) In ngih ātiköl min ayī-ö mikahtökūöre tö, (1) nup lāinyngen yip tarik nö kūöyòh nö öt ṙatö-ellōn re nö im Vamīlen hī, (2) hòṅ sitih inlahen ayī-ö asīöp ngam ṙinatö ellōn re in Yāvē ngam Vamīlen hī, ngaich (3) asup tö hòṅ inlahen hī hòṅ ngam ṙinatö ellōn hī nö öt kuönngöre.
KŪÖYÒH YIP NÖ PŌYEN TÖT ṘAMĀTÖ ELLŌNRE NÖ IM VAMĪLEN HĪ
4. Sā ṙô ngam Heprāi 11:1 asuh öng ngam tö kô-en ṙinatö ellōn?
4 Ṙinātö ellōn ngöṙô yip rīkre tö ngam inlahen hī ṙātö ellōn re inup töt meūkö pôrò nöt ōt minë mahameuknyen u nö ōt. Öt ngatī ṙô pöri ngam Paipöl nö vë-eny ngam tö kô-en ṙinātö ellōn. (Vë-evkūö Heprāi 11:1.) Ṙātö ellōnre in ayī-ö in Yāvē in Yēsū in ngam Pūlngö ò inrē, öt tö meukö cha-a, ṙātö ellōnre pöri ayī-ö pön ōt minë mahameuknyen u nö ōt. (Hep. 11:3) Ngatī ṙô ök ihih prötör: “Hö-ö in ayī-ö mameuchkö matre ṙātö ellōnre, sāta inrē minë ṙinātö ellōn hī nö iṙô ngam science.”
5. Kūöyòh yip tö pōyen tarik nö öt ṙatö-ellōn re tö ngam Vamīlen hī nö ōt?
5 Sitih pöri nö pōyen yip töt ṙamātö ellōnre nö im Vamīlen hī yěn ōt minë mahameuknyen ò nö ōt? Pô cha nö öt chumkūöṙen nö ngëichken minë tö meūkö. Ngatī ṙô ök Ròpöt ngam Vamënyen Yāvē nö vë-eny inlahen re: “Öt hěngheuh öi vënyu nang el iskul tö inlahen ngih panam nö tö vīlöng, lökten chu höng ṙātö ellōn re in minë ahang re. Hanöng saha chu meuk kūö yip Vamënyen Yāvē yik mahameukhö mat chu tö minë aṅmat ngam Paipöl vamënyen ngam Tēv nö ōt.” *—Vë-ekūö ngam pòks “ Minkahtölōn më Inyööngö.”
6. Kūöyòh yip rīkre nö sōḵ nö ṙatö-ellōn re nö im Vamīlen hī?
6 Ōt yip vamë-enyre nö ötkô nö ṙātö ellōnre nö im Vamīlen hī kūö cha nö öt meūkö ò. Pōyen pöri nup chehen ikūöng panam töt meūkö sön ayī-ö höng ṙātö ellōnre in u. Tö sā ṙēngen ngam kuföt. Ngatī ṙô inrē ngam Paipöl nö vë-eny nang hī tö ngam ṙinatö ellōn nö “mahameuktö nup töt meūkö.” (Hep. 11:1) Pōyen minë proof tö ōt, hòṅ kē-ěny ṙētak re pöri ayī-ö öi ngëichken u. Öt kën yip rīkre nö hakihtenre nö chöhö u lökten cha nöt ṙātö ellōnre nö im Tēv.
7. Ṙòkhöre hòng yip tö pōihöl nö haköp nö öt ṙātö ellōn re nö im Vamīlen hī.
7 Pōyen pöri yip saëntis kamënyö ṙētak re nö chöh minë mahameuknyö ngam Tēv nö anga-aṅ Vamīlen ngh panam. * Pōyen yip in cha sin tö sā mufē Rôpöt nö öt ṙātö ellōnre nö im Vamīlen hī pön öt hěng heuh nö haköptu nö el iskul tö inlahen ò. Ngaich pöri cha-a nö mikahtökūö re tö inlahen Yāvē ngaich hameuktö ṙinatö ellōn re inrē nö in ò. Hòṅ ngatī inlahen inrē ayī-ö öi sā inlahen më saëntis nö asīöp ngam ṙinatö ellōn re öi in ngam Tēv. Pòrô öi töng kuöṅnhöl öi haköp hēk tö pōihöl inrē, hòṅ kahngenre ayī-ö asīöp ngam ṙinatö ellōn re.
MIHÔIṄ IN ASĪÖP NGAM ṘINATÖ ELLŌN RE IN NGAM VAMĪLEN HĪ
8-9. (a) Asuh nup min intöönö ngahëichkö hī? (b) Asuh nup min yanöölen hī Yēḵ hī haköp inlahen minë tö vīlöng?
8 Sitih inlahen öm më-eṅ mihôiṅ asīöp ngam ṙinatö-ellōn re in ngam Vamīlen hī? Töi ngëchkö minë töfën talöökö inlahen hī.
9 Ngëichken minë tö vīlöng ngaich haköplu in u. Mihôiṅ man asīöp ngam ṙinatö-ellōn re im Vamīlen hī, yěm ngëichkö në tövīlöngö tö sā minë töṙeula, chōn, tö minë taneusömat inrē. (Sal. 19:1; Isa. 40:26) Yēḵ meh min öm ṙuöhtö mikahkūöre tö u, ngaich sīöpö ṙôken min ngam ṙinatö-ellōn meh in Yāvē tö ò nö anga-aṅ Vamīlen në taṙòkhöre chehen. Pōyen nup ṙung ātiköl imat minë līpöre hī vamënyö inlahen në tö vīlöngö, lohten öm öt uroh akah elnang yěm vë-ekūö u. Uh pöri nö angū-ö lāinyngen meh ngaich öm sōḵ haköp inlahen u, haköpö u më-eṅ öp töng tölngö mikah elnang meh. Pōyen inrē nup vitīo el ngam vepsāit hī mahameuknyö në tövīlöngö nuk töhameuknyu el nuk könvensön inuk i-a samyeūheu!
10. Sitih inlahen ön në tövīlöng nö hameuknyö ngam Vamīlen hī nö ōt, kētö inchō elmat hī? (Rōma 1:20)
10 Chumkūöṙen më-eṅ öm chöh nup kanô-en inmeuknyö ngam Vamīlen hī nö ōt, yēḵ meh öm haköp inlahen në tö vīlöng. (Vë-evkūö Rōma 1:20.) Töi hachōḵ elmatre, ötkô in öt teūngen tö ṙanāchö mat ngam tavūöi yěi hòṅ aṅ ikūö ngih panam. Ōt pöri nup muh ṙanāchö mat ngam tavūöi tökalēḵ, tömihôiṅ nö pala-aiṙen tī tö hī. Öt sölta pöri anū-ö nö ikui ngih tumlat. Kūöyòh? Pön ōt re ngam Òchōn Lēyör nö laklen hī. Öt halönghöt minë tö chökhuti angū-ö kumlēḵ mat ngam tavūöi. Yěn pōilöre kumlēḵ mat ngam tavūöi ngatī sanīöpö inrē ngam Òchōn Lēyör. Hö-ö hòng tölōn meh ngam töngatī nö elkui ngam tö akaha Vamīlen hī?
11. Isūh öm min teūngen tö mikah kūö re tö inlahen minë tö vīlöng? (Ngëichköm pòks “ Ṙinuhlö Ṙinatö-ellōn Hī Im Vamī-il.”)
11 Mihôiṅ man ṙūöhtö mikahkūöre öm chöh inlahen minë tö vīlöng imat ngam Yöhova Kē Saksiyö Kē Liyē Kōchpīn Ka-it hēk el ngam jw.org inrē. Sīöp min ngam ṙinātö ellōn meh im Vamīlen hī. Mihôiṅ inrē öm ngëchkö minë töhakööpö hēk vitiō tö ngö kui, “Kiā Īsě Röchā Köyā Tā?” Cheūḵtòng anū-ö vënyu inrē nup töt mikahkūö hī sin inlahen minë töṙeūla tö nup tahëng inrē tö vīlöng. Hameuknyu inlahen inrē më saëntis nö vī nup vahī re nö asīnkö minë vahī ngam Tēv.
12. Yēḵ hī öi haköp mat ngam Paipöl hòṅ asuh nup ngahëichkö hī ṙô öi hòṅ chumkūöṙen?
12 Haköp mat ngam Paipöl. Ngam saëntis taheui tövënyu inlahen imat ngam perekrāf 4, öt ṙamātö ellōn re sin anga-aṅ nö im Vamīlen hī. Unôich pöri anga-aṅ nö ṙatö-ellōnre. Ngö ṙô anga-aṅ: “Öt höng kūö chu akahakūö töm science lökten öich ṙatö-ellōn re. Tön chumkūöṙen chū-ö haköpmat ngam Paipöl.” Pi-a lohten më-eṅ öm akahakūö tö ṙô ngam Paipöl. Sön pöri yěm hòṅ hangön ngam ṙinātö ellōnre ikui ngam Vamīlen hī ngaich hòṅ hēk më-eṅ ṙūöhtö mikahkūöre tö ṙôm Paipöl. (Yôs. 1:8; Sal. 119:97) Kò-òren öm fēkö nup vahënyö ngam Paipöl inlahen nuk ma misī, öt hěng tövaich in u. Asehkūö re inrē tö taneungtö kūö nuk pròfesī misī. Yēḵ meh min ngatī inlahen, ngönlöre min ngam ṙinātö ellōn meh ikui ngam Vamīlen hī hěnghöre ngam kamūich ngam Paipöl inrē. *—2 Tim. 3:14; 2 Pīt. 1:21.
13. Kētö inchō elmat hī tö ngam Paipöl nö yöölen tī tö hī?
13 Yēḵ meh öm vë-ekūö ngam Paipöl ngaich hòṅ chumkūöṙen më-eṅ tö nup inlēnö tö yöölen tī tö meh. Ha-ehangen ṙô ngam Paipöl nö vë-eny nang hī, tö ngòh tarik tö yāhlö lōn tö rupīö nöng ‘vamītö kanihngen re.’ (1 Tim. 6:9, 10; Inch. 28:20; Mët. 6:24) Kô-en hòng minë inlēnö aṅ mat Paipöl nö yöölen tī tö hī töngamuh? Hěng öp līpöre tö ngö ṙô: “Yip tarik töng ma-afēkö ngam rupīö, öt ṙamölōn cha-a, pōyen invah inrē.” Kô-en ayī-ö yöölen tö minë inlēnö aṅ mat ngam Paipöl, öi ui yahlö lōn tö minë rupīö. Hö-ö hòng më-eṅ öm hòṅ mikahtökūöre tö nup tahëng lökngörit minë chööngö aṅ mat ngam Paipöl hòṅ meh öm teūngen tö yanöölen re? Yēḵ hī min öi akahakūö tö minë inlēnö aṅ mat ngam Paipöl nö yanöölen hī, ngatī sanīöpö min ngam ṙinatö-ellōn hī öi in ngam Tēv. (Yāk. 1:5) Ngaich ngam ṙòng e min nö ṙanamlōn.—Isa. 48:17, 18.
14. Asup min haköp meh i inlahen Yāvē, yēḵ meh öm haköp mat ngam Paipöl?
14 Haköp mat ngam Paipöl kūö meh hòṅ mikahtökūö re tö Yāvē. (Yôh. 17:3) Yēḵ meh min öm iṙūöhen öm haköp mat ngam Paipöl ngaich akahakūö min më-eṅ tö minë tinrīken ngam Tēv öm löktö in minë tö vīlöngö. In e mikahkūö min më-eṅ tö ò nö kô-en nö ōt rö-ö min angū-ö nöng sanëh kūö meh pön kò-en min anga-aṅ nö Tarik nö imat meh. (Man. 34:6, 7; Sal. 145:8, 9) Asā inlahen meh min öm mikahtökūö re tö Yāvē, ngatī ṙôken sanīöplö min ngam ṙinatö-ellōn meh, ngaich hangenlōn min më-eṅ tö ò, ngönlöre min inrē ngam innôlö meh nö in ò.
15. Asūp min yanöölen meh yěm vë-eny nang yip tahëng tö inlahen ngam Tēv?
15 Nup haköp meh inlahen Yāvē vënyen u më-eṅ in yip tahëng. Yēḵ meh min ngatī inlahen, ngön min ngam ṙinatö-ellōn meh. Yěn ōt re tarik tö ngö ṙô tö ngam Tēv nö öt ōt ngaich hòṅ sitih inlahen më-eṅ öm sapṙô ò? Mihôiṅ öi chöh imat minë līpöre hòṅ hī ṙūöhtö mikahkūöre ngaich vë-eny nang yip tahëng tö minë haköpre. (1 Pīt. 3:15) Ngaich mihôiṅ inrē öi kē inyööken re in yip prötör sistör. Pòrô yip tarik nö sō nö hang ṙô meh, ngaich pöri më-eṅ öm yöölen im inlahenre öm chöh sanap ṙô minë intönö. Ngönlöre min inrē ngam ṙinatö-ellōn meh. Öthō min më-eṅ öm vönhöt i nup ṙô yip tö pōihöl nö haköp yip vamënyen ngam Tēv nöt ōt.
HANGÖN NGAM ṘINATÖ-ELLŌN RE!
16. Yēḵ hī öt ma-öinyre hangön ngam ṙinatö-ellōn re ngaich asuh min öp inlahen hī?
16 Pòrô ayī-ö öi samyeūheu ṙò-òten öi i linöökö lōn Yāvē, Sön ayī-ö öi hòṅ ma-öinyre öi hangön ngam ṙinatö-ellōnre. Pön mihôiṅ min ngam ṙinatö-ellōn hī nö kūönngöre. Sā ngam haköp hī tö ngam ṙinatö-ellōn nö mahameuktö nup töt meūkö. Ilööṙen in ṙung vaichngö tö nup töt meūkö. Sā ṙô Pôl nö ngö ṙô, ngam tö kūönnö ṙinatö-ellōn sā “tökööl” angū-ö ngam tö mihôiṅ inrē nö ilööṙen nö havīlen hī. (Hep. 12:1) Asūp tö hòṅ inlahen hī hòṅ ngam ṙinatö-ellōn hī nö öt kūönngö re?—2 Tös. 1:3.
17. Asup tö hòṅ inlahen hī öi hangön ngam ṙinatö-ellōn re?
17 Raneh, örheūheu öm havëkö kūö Yāvē tö ngam töhet fanöinylö ò. Kūöyòh? Pò ngam ṙinatö-ellōn nö tö hěng nö ṙòng ngam töhet fanöinylö. (Kal. 5:22, 23) Ötlöktu nö sīöp ngam ṙinatö-ellōn hī im Vamīlen hī, yěn öt hayööken hī ngam töhet fanöinylö. Kē-ěkūö hī min ang Yāvē tö ngam töhet fanöinylö re yēḵ hī havëkö kūö ò. (Lūk. 11:13) Mihôiṅ inrē öi ngö ṙô in ò: “Ṙuöhlö mikah ih Man.”—Lūk. 17:5.
18. Sā ṙô ngam Salmai 1:2, 3 asup taneūngen hī inlōnti töngamuh?
18 Innëtö, halēnlö ngam ṙētakre man haköp ngam Paipöl. (Vë-evkūö Salmai 1:2, 3.) Ik sā ngam Salmai nö kūchi, harohtumö yik aṅ Israël tö aṅhav in tö minë chööngö ngam Tēv, minë tö lömö līpöre. Tö sā yip rācha hēk tö yip kūönṙô. Ngaich in minë tösat samyeūheu nö hamūl yip tarik “kikōnyö, kikānö, tö yip kunkūöṅnö” aṅ tahëng inrē hòṅ cha nö haköp nup chööngö ngam Tēv tö ahangnyu. (Chöö. 31:10-12) Ik ṙētak Yēsū, ōtre yip tö aṅhav in tö minë tö lömö līpöre ngam Paipöl ōt inrē angū-ö nö el chūök vine-eṅkūötēv. Ngaich pöri nö in në ṙētak hī öi aṅhav in yip tarik tö ngam Paipöl. Lökten an nö tö pōirāi nö inlōnti! Sitih inlahen pöri ayī-ö hameuktö minlēḵṙen re öi in ngam Paipöl?
19. Hòṅ asup öp inlahen hī hòṅ ngam ṙinatö-ellōn hī min nö ngön?
19 Hòṅ örheūheu ayī-ö öi haköp mat ngam Paipöl ngaich hòṅ halēnngö ṙētak re inrē öi im inkööpö mat ngam Paipöl. Ngaich ötkô ayī-ö öi ngö lōn Yēḵch höng ṙēktakvö min möl chū-ö öich haköp mat ngam Paipöl. Yēḵ hī örheūheu haköp mat ngam Paipöl, ngaich löktö in e min ngam ṙinatö-ellōn hī nö ngön.
20. Asup pökeh ngaich tö hòṅ inlahen meh?
20 Öt sā ngih panam in ayī-ö öi tö “akaha hēk tö heuveū-en” inrē. Pòn sā minë ṙô ngam Paipöl ngam ṙinatö-ellōn hī. (Mët. 11:25, 26) In ngam vinë-ekūö ngam Paipöl ayī-ö öi akahakūö tö inlahen tinrīken ngih panam, tö inlahen Yāvē i nup yamih ṙētak. Lökten ta-a chei hangön ngam ṙinatö-ellōn re ngaich hayööken yip tarik nö ṙatö-ellōn re nö in ngam Vamīlen hī. (1 Tim. 2:3, 4) Ngaich hökken ngam ṙētak ayī-ö, öi ṙôkhöre min mī-i kūö ngih panam öi ha-öönyö Yāvē öi ngö ṙô: “Tökô Man Më-eṅ [Yāvē], Mā ih ane inrē Tēv ih, Öm kē kanôlò ineū-euṅ . . . pò meh vamī-iṅl taṙökhöhre; pòkūö lōn meh anu-ö nö sökhaka, nö vīlöngö.”—Inm. 4:11
TINKÖÖKÖ 2 Yāvē Öp Minë-eny Meh
^ Par. 5 Vë-eny nang hī ngam Paipöl tö Yāvē nö anga-aṅ Vamīlen hī. Pōyen pöri yip vamënyen në aṅkūö ngih panam nö töng kamnah ngenre. Yēḵ hī sōḵ lökngöre tö minë ṙô cha, ngaich hòṅ hangönlö ngam ṙinatö ellōn re ayī-ö in minë ṙô ngam Paipöl. In ngih ātiköl min öi mikahtökūö re tö inlahen re.
^ Par. 5 Pōyen yip tīchör tö sōḵ nö vënyen ngam Tēv nö anga-aṅ Vamīlen në töṙòkhöre. Pön ngö lōn cha-a, yēḵ ih min ngatī inlahen ngaich sā tamīntö ellōn cha min nö ṙatö-ellōn re nö in ngam Tēv.
^ Par. 7 Imat ngam Vôchtavör Pöplikēsön Inteks nun minë ṙô yip tö pōihöl nö mahaköp më töpōyen tö tö 60 ṙòken, elkatòh ngam topic “Science” ngëicha chuh in ngam “scientists expressing belief in creation.” Teūngen man inrē min tö u imat ngam Yöhova Kē Saksiyö Kē Liyē Kōchpīne Ka-it elkatòh ngam topic “Vikyān ôr Teknôlòchī.” Ngëichkö ngam tö “Pātchīt” kinūichö elkatòh e.
^ Par. 12 Kò-òren man ngëichköm ātiköl imat ngam Avēk! ṙô Hintī im Chulāi Septempör 2011 tö ngö “Hěngren Ṙô Ang Ngam Paipöl Tö Ngam Saëns?” hēk imat ngam Vôchtavör inrē Chönvörī söl im Māch 2008 tö ngö kui, “Yöhova ka vöchan pöttör kī lökīr hěi.”
