NSUNZO 32
Kalibiha Omuroromela Wawo Muttanddi
‘Omuroromela Mulugu . . . tti nikoma ninniziwiha dhiliwo dhihinoneya.’—AHEB. 11:1.
JIBO 11 Dhottanddiwa Dhinomuttittimiha Yehova
DHINASUNZE IYO *
1. Txini esunzile weyo sabwa ya Muttanddi?
AKALA WEYO oleliwe na Anamoona a Yehova, txino oromile osunzihiwa mwaha wa Yehova buli mwana. Weyo ohisunzihiwa wi iyene Muttanddi, ohikaana mikalelo dhokoddela, vina onele osaddula elabo wi ekale paraizu.—Wita 1:1; Mer. 17:24-27.
2. Attu animuroromela Muttanddi anoniwa dhavi?
2 Attu owinjiva, kanrumela wi Mulugu okalawo, ttabwattabwa wi Muttanddi. Ottiya ejo awene anorumela wi egumi epadduwile woka, oromana dhipaddi dha egumi dhihinrutxa ononelamo na dhina dhinrutxa ononelamo. Ena anrumela esene attu asunzile vaddiddi. Awene anologa wila siensia ohoniha wi dhinloga Bibilia kadhili dhebaribari vina animuroromela Muttanddi attu opwaza, awobana vina anrumela dhilobo bure-bure.
3. Ekalelini yamakamaka wunuwiha nroromelo nehu?
3 Dhologa dha attu aba dhinele wobaniha nroromelo nehu na wi Yehova Muttanddi wokwela? Eji eniwanana na mukalelo onakulihu mavuzo anfwarela: ninroromelela nni wila Yehova Muttanddi wehu? Ninrumela ejene sabwa yowaddeliwa obe nilopepesa nanya banifwanya ebaribariya? (1 Kor. 3:12-15) Kintanala mudhidhi olihu mwibaribarini ninofwanyela odhowavi nunuwihaga nroromelo nehu. Nigakosa dhawene, kaninanyegettiwe na “magano a attu aneddiwana mwilaboni [filosofias]” angudulana na Mazu a Mulugu. (Kol. 2:8; Aheb. 11:6) Nsunzo ntti, ninele onikamihedha ononelamo (1) sabwaya jani attu enjene kanrumela wi ohikalawo Muttanddi, (2) ononuwihe dhavi omuroromela Yehova, Muttanddi wawo, vina (3) onawodhe dhavi odhowavi bugonuwiha nroromelo nawo.
SABWAYA JANI ATTU ENJENE KANRUMELA WI OHIKALAWO MUTTANDDI
4. Ahebreu 11:1, enloga nni mwaha wa nroromelo?
4 Attu ena anubuwela wi okaana nroromelo entapulela orumela elobo ehina matibelo. Mbwenye mowiwanana na Bibilia, ejo kahiye nroromelo nebaribari. (Kengesa Ahebreu 11:1.) Koona wi okuluvela dhilobo dhihinoneya ninga Yehova, Yezu vina Omwene wa wirimu dhilobo dhina matibelo ebaribari. (Aheb. 11:3) Bioquímico dhahi oli Munamona wa Yehova ohiloga: “Nroromelo nehu kahiye nroromelo ninittukulela orumela dhilobo bure-bure, ofihedha okodda dhilobo dhomyala dhinloga siensiya.”
5. Attu owinjiva anubuwelela nni wi egumi epadduwile woka?
5 Weyo txino onovivuza, ‘Akala ahikalawo matibelo menjene anoniha kakamwe wi ohikalawo Muttanddi, sabwaya jani attu enjene kankuluvela wi Mulugu muttanddi wa egumi?’ Ebaribariya jawi attu ena kankaana mudhidhi wopepesa ebaribariya. Motagiha, Robert ovano oli Munamoona wa Yehova ohiloga: “Miyo kaddarumela okalawo wa muttanddi sabwani oskola waga txipo kadhalogiwawo. Ddidhile oziwa ebaribari eji baddina vyaka 20, vamwiwalimi Munamoona wa Yehova alogaga na nikuluvelo vina ahipipirihaga makaniya mwaha wa muttanddi amulabihedhaga Bibilia.” *—Koona kasha “ Muselu Wamakamaka Olebeliwe Amambali.”
6. Attu ankoddelani orumela okalawo wa Muttanddi?
6 Ena kanrumela okalawo wa Muttanddi vowi anloga wi anrumela esile dhinwodhani woona na mento awa. Masiki dhawene, awene anorumela dhilobo dhinjene dhihinwodhani wona na mento ninga motagiha, lei da gravidade. Nlamulo ntti ttebaribari kanimpanbiheya. Mukalelo wa nroromelo onlogiwa mBibiliani niniwanana na orumeela dhilobo ‘dhebaribari dhiliwo mbwenye dhihinoneya.’ (Aheb. 11:1) Ofwanya matibelo aba enofuneya ononga mudhidhi na guru mbwenye attu enjene kanfuna ononga mudhidhi wila afwanye matibelo aba. Muttu ohintamela opepesa ebaribari onubuwela wi Mulugu kawo.
7. Koddi attu otene ana masunzo manddimuwa anokodda wi Mulugu ddipaddutxile elabo? Katapulela.
7 Aziwitxi ena aasunza matibeloya ofiyedha ononelamo wi Mulugu muttanddi wa elabo. * Ninga Robert ologiwe omaromo, attu ena kanrumela mwaha wa Muttanddi sabwani kasunzile o universidade. Masiki dhawene, aziwitxi enjene ahifiyedha omuziwa Yehova vina omukwela. Dhahene ninga epadduwile na aziwitxi aba, iyo notene ninofwanyela wejendhedha omuroromela wehu Yehova, kintanala akala oli muttu osunziletxe obe nne.
NINAWODHE DHAVI WUNUWIHA OMUROROMELA WEHU MUTTANDDI
8-9. (a) Nivuzo gani ninakuliwe ovanene? (b) Osunza dhottanddiwa onukamihedha dhavi?
8 Onawodhe dhavi olibiha omuroromela wawo Muttanddi? Ninele woona ttarho nai.
9 Kasunza na dhottanddiwa. Weyo onele wunuwiha omukuluvela wawo Yehova modhela osunza dhinama, miri na dhineneri. (Masal. 19:1; Iza. 40:26) Venevo vanasunzigiwe dhilobo esi nroromelo nawo ninelege ovaddavi vina onele okuluvela wi Yehova ddili Muttanddi. Mmanivuruni mwehu munodha mitoma dhinjene dhinoniha kakamwe wi dhilobo dhotene dhile ottanddiwa. Onodhaga wubuwela wi makaniya anorutxa ononelamo mbwenye kavilibihedhe osunza. Kasunzavi mpaka apale vanwodheliwe. Nanda kudduwale woona wili mavidiyu okoddela anloga mwaha wa dhottandiwa onile iyo mmatugumanoni a ttattamwa a vyaka esi dhivirile anfwanyeya mu jw.org.
10. Kavaha yotagiha enoniha wi dhili mwilaboni dhile Ottanddiwa. (Roma 1:20)
10 Ogasunzaga dhottanddiwa kafwaseyela ononelamo matibelo antonyihedha okalawo wa Muttanddiya. (Kengesa Roma 1:20.) Motagiha, weyo onoziwa wi nzuwa ninowita oviha wowakwanela onfuneya mwilaboni. Mbwenye nzuwa vina ninowita oviha wowopiha onkuweliwa raios ultravioleta. Iyo ninofwanyela obareliwa sabwa ya raio esi dhigadhile onitotela makattamiho. Ninobareliwa! Dhavi? Elabo yehu ehikaana nibarelona ntto—ninkuweliwa camada de gás ozônio ennikamihedha wi raios ultravioleta dhinaniputtule. Venevo vantatamuwa oviha wa raios ultravioleta guru ennibarela ya gás ozônio enowinjiva vina. Weyo kunrumela wi nibarelo ntti nile ottanddiwa na muttu, nanda muttuya oddo dwa eziwelo vina ddokwela?
11. Onafwanye wuvi miselu dhinenjedhedhe ororomela wawo dhottanddiwa? (Koona kasha “ Dhipano Dhinawukamihedhe Wunuwiha Nroromelo Nawo.”)
11 Ogafunavi ofwanya miselu dhina dhigadhile ovaddiha ororomela wawo dhottanddiwa kadhowa mu Índice de Publicações da Torre de Vigia vina mu jw.org. Egawodheya orome na opepesa mitoma dhinda mmanivuru vina seriye dha mavidiyu aana mutoma “Teve um Projeto?” Vidiyudha sokiva vina dhinolagiha matibelo otikiniha a dhinama na dhottanddiwa dhina. Munolagihiwa dhotagiha dha aziwetxi ansaza osasanya dhilobo afwaraga dhottanddiwa dhamwilaboni.
12. Nigamusunzaga Bibilia, dhilobo gani dhinfwanyelela iyo okalela txenjewa?
12 Omusunza Bibilia. Bioquímico ologiwe mundduni karumela okalawo wa Muttanddi. Mbwenye movira wa mudhidhi wahiroma okaana nroromelo. Iyene ohiloga: “Nroromelo naaga kanadhile sabwa ya masunzo aga a siensiya bahi. Makamaka sabwa yonfwaseyela omusunza Bibilia.” Weyo txino onononelamo venjene masunzo a Bibilia. Masiki dhahene, wila wunuwihe omuroromela wawo Muttanddi onofwanyela odhowavi bugasunza Mazu a Mulugu. (Jos. 1:8; Masal. 119:97) Motagiha, katanalela mapadduwo anlogiwa mBibiliani erehile nsaka na mundduni. Kafwaseyela mavuhulo anlogiwa mBibiliani vina mukalelo oniwananani na dhina s’ohigudulana. Okosa ejene, enele wunuwiha ororomela wawo wi ohikalawo Muttanddi weziwelo, wokwela vina omulebihile Bibilia. *—2 Tim. 3:14; 2 Ped. 1:21.
13. Malago gani amakamaka anfwanyihu Munzuni na Mulugu?
13 Ogasunzaga Nzu na Mulugu katanalela mukalelo onnikamihedha malagoya. Motagiha, oromana wale Bibilia onologa wi okwela kobiri ononidhelana makattamiho vina ononitotela “goyi dhinddimuwa.” (1 Tim. 6:9, 10; Gano 28:20; Mt. 6:24) Koddi malago aba anolabihedhiwa masaka abano? Nivuru dhahi Nintapulelamo Dhowira dha Attu a Masaka Abano ninologa: “Attu anziveliwetxa wugela dhorela kanagalala vina ankala odhugudheyene. Sabwa ya muttu okaana efunelo enddimuwa yokanetxa kobiri enomutotela makattamiho a muyubuweloni vina a egumi.” Kavali waganyedha wi malago a mBibiliani anloga mwaha wa orabela okwela kobiri baderetu! Onowubuwela magano meena a mBibiliani awodhile wukamihedha? Nigatanalela malago anfwanyeya mBibiliani ninowona wi Muttanddi wehu wokwela onoziwa eli yapama wa iyo. (Tia. 1:5) Nigavirihamo malago aba yodhelavoya, egumi yapama.—Iza. 48:17, 18.
14. Omusunza Bibilia onawusunzihe enni mwaha wa Yehova?
14 Omusunze Bibilia na yogana—yomuziwa Yehova. (Jo. 17:3) Venevo vandowiwe osunzaga Malebo, onele omuziwa deretu Yehova na mikalelo dhaye—si mikalelo dhakakene dhifwanyiliwe osunzaga mwaha wa dhottanddiwa. Weyo onele ononelamo wi Mulugu txibarene ohikalawo. (Obud. 34:6, 7; Masal. 145:8, 9) Mudhidhi ondowiwe bugamuziwa Yehova omuroromela wawo, omukwela vina mandano awo na iyene anele ovadda.
15. Ekalelini yaderetu ologa na attu ena sabwa ya omuroromela wawo Mulugu?
15 Wawaddelege attu ena esile dhinroromeliwe sabwa ya Mulugu. Wakosa dhahene, nroromelo nawo ninele oliba vaddiddi. Ki akala muttu onoroma waganyedha okalawo wa Mulugu weyo ohikanaga yomwakula? Katamela Nlebo mmanivuruni mwehu ninakula nivuzona ngamala odhowe wamutapulelemo muttuya. (1 Ped. 3:15) Egawodheya omukumbirhe nikamihedho namalaleya odhile vawale. Masiki akala muttuya kanrumela, dhipepesiliwe dhinele wukamihedhavi wunuwiha nroromelo nawo. Yopurelamoya, weyo kunanyengettiwe na attu anvyona ninga aziwetxi ahinrumela okalawo wa Muttanddi.
KADHOWAVI OLIBIHAGA NROROMELO NAWO!
16. Txini enapadduwe nigahilibihe nroromelo nehu?
16 Kintanalela mudhidhi oromilehu omulabela Yehova, iyo ninofwanyela odhowavi nilibihaga nroromelo nehu. Sabwaya? Sabwani nigahikale pasope, nroromelo nehu ninele wobana. Kudduwale wi nroromelo, nikoma nororomela dhilobo dhiliwo mbwenye dhihinoneya. Elobo yohiwoneya kinrutxa odduwaleya. Noona Paulo alogaga wi otowiwa nroromelo ‘yottega ennimaga.’ (Aheb. 12:1) Txini enfwanyelihu okosa wi nihimageye na murega obu?—2 Tes. 1:3.
17. Nikamihedho gani nina iyo ninniwodhiha okanavi nroromelo?
17 Yoroma, omukumbirege Yehova muya waye wokoddela. Sabwaya? Sabwani nroromelo ninokosa mpaddi wa musapo wa dhimbala muya. (Gal. 5:22, 23) Nigahikaane nikamihedho na muya wokoddela kaninawodhe odhowanavi omuroromela wehu Muttanddi. Nigadhowavi nikumbiraga muya wokoddela, Yehova onele wakula nlobelo nehu. (Lk. 11:13) Egawodheya niloge: “Enjedhedhani ororomela wehu.”—Lk. 17:5.
18. Ninga munlogela Masalmo 1:2, 3, Iyo nina gari gani masaka abano?
18 Yanawili, okosege nsunzo nawo na Bibilia malabo otene. (Kengesa Masalmo 1:2, 3.) Mazu aba a Masalmo valebiwani, ana Izrayel ang’onovi bana mapapiya owakwana a Malamulo a Mulugu. Mbwenye amwene na anamakutta ahikaana mapapi a Malamulo, dhigakwanelaga vyaka tanu na bili ana Izrayel otene “alobwana, ayana, ayma” vina anawedda akala na awene anfwanyela otugumanihiwa wila avuruwane wengesiwa wa Malamulo a Mulugu. (Olib. 31:10-12) Nsaka na Yezu, attu ang’onovi baana mapapi a Malebo, mapapi menjene akala mmasinagoga. Masaka abano, dhilobodha dhihittiyana attu enjene ahikaana Bibilia wawakwanela obe mpaddi mmodha. Eji gari enddimuwa vaddiddi. Ninawonihe dhavi wi ninnovaha ttima Bibilia?
19. Txini enfwanyela iyo okosa wi nivaddihe nroromelo nehu?
19 Iyo ninotamalela gari yokaana Bibilia nigamwengesaga malabo otene. Kanittiye okosa nsunzo nehu nomunya nubuwelaga, ddigakaana mudhidhi ddinele osunza. Iyo ninofwanyela otamela mudhidhi wa wengesa vina omusunza Bibilia nihilupihedhaga malabo. Dhahene ninele olibihavi nroromelo nehu.
20. Ninfwanyela ogana okosa eni?
20 ‘Aziwetxi na attu asunziletxe’ kankuluvela Mazu a Mulugu, mbwenye iyo ninokuluvela kanili ninga awene. (Mt. 11:25, 26) Sabwa ya Bibilia iyo ninoziwa ekaleli mwilaboni makattamiho menjene vina ejile enakose Mulugu wila agomihe makattamiho otene. Noona kagana wejendhedhavi nroromelo nawo vina wakamihedhe attu ororomela okalawo wa Muttanddi wehu. (1 Tim. 2:3, 4) Nidhowegevi banigajedhela ofiya wa mudhidhi onaloge attu otene a mwilaboni mazu a Ovuhulela 4:11: “Nyuwo Nabuya Mulugu wehu muli mwinya, munofwanyela othithimihiwa, orihiwa . . . vowi mupaddutxa dhetedhene.”
JIBO 2 Nyuwo Muli Yehova
^ par. 5 Malebo anosunziha kakamwe wi Yehova Mulugu, Muttanddi wa dhilobo dhotedhene. Mbwenye attu enji kanrumela wi Mulugu muttanddi. Awene anodidela ologa wi egumi elopadduwa woka. Dhologa dhawa kadhinobanihe nikuluvelo nehu, nigavilibihedha owaraliha omuroromela Mulugu na Nzu naye Bibilia. Nsunzo ntti, ninele otapulela deretu mukalelo onfwanyela iyo okosa ejene.
^ par. 5 Dhiskola dhinji anamasunzihaya kanloga-wene sabwa ya muttanddi. Awene anubuwela wi ologa mwaha wa makani aba onozuzumiha ofuru wawebedha wa anamasunzaya.
^ par. 7 Índice de Publicações da Torre de Vigia ohikaana muddonddonddo wa aziwitxi otaganyiheya na attu oriheya owakwana 60 anrumela wi dhilobo dhile ottanddiwa. Kadhowa watamele mpaddi onloga “Ciência,” onna mutoma “cientistas que acreditam na criação.” Makani aba anofwanyeya vina mu Guia de Pesquisa para Testemunhas de Jeová. Mutxiddo mwa mutoma “Ciência e Tecnologia,” otamele mpaddi onloga ‘“Entrevista’ (Série da Despertai!).”
^ par. 12 Motagiha, koona “Despertai! wa Feverero wa 2011 ona mutoma “A Ciência e a Bíblia são Compatíveis?” vina koona mutoma “O que Jeová Prediz se Cumpre” onfwanyeya mu A Sentinela 1º wa Janero wa yaka ya 2008.
