Go na content

Go na table of contents

STUDIE-ARTIKEL 32

Tranga yu bribi na ini a Mekiman

Tranga yu bribi na ini a Mekiman

„Bribi na . . . a krin buweisi fu sani di de trutru, ma di wi no man si.”​—HEBR. 11:1.

SINGI 11 Den sani di Gado meki e prèise en

SAN WI O LERI *

1. San yu kon sabi fu a Mekiman fu wi?

EFU yu kweki leki wan Yehovah Kotoigi, dan a no de fu taki dati yu leri sani fu Yehovah sensi di yu ben pikin. Yu leri taki Yehovah na a Mekiman, taki a abi moi fasi, èn taki a o meki grontapu tron wan paradijs.​—Gen. 1:1; Tori 17:24-27.

2. Fa son sma e si den wan di e bribi taki wan Mekiman de?

2 Ma furu sma no e bribi taki Gado de, noso taki en na a Mekiman. Na presi fu dati, den e bribi taki a libi bigin fu ensrefi èn taki safrisafri pikinpikin libisani kon tron moro bigi libisani te fu kaba. Sonwan fu den sma di e bribi disi, kisi hei skoroleri. Den e taki kande dati sabiman kon si dati Bijbel no e taki san tru èn den sma di e bribi taki wan Mekiman de, na sma di no kisi skoroleri, na sma di no koni noso na sma di trawan kan kori makelek.

3. Fu san ede a prenspari fu tranga wi bribi?

3 A denki fu den konisma disi o meki wi tweifri taki Yehovah na wi lobi-ati Mekiman? Wi no o meki dati pasa, efu wi sabi fu san ede wi e bribi taki Yehovah na a Mekiman. Wi e bribi dati fu di trawan taigi wi noso fu di wi teki ten fu ondrosuku den buweisi? (1 Kor. 3:12-15) Awinsi o langa wi de wan Kotoigi kaba, wi alamala musu tranga wi bribi. Te wi e du dati, dan sma no o kori wi nanga „a koni fu grontapu èn nanga soso takitaki” di no e kruderi nanga Gado Wortu (Kol. 2:8; Hebr. 11:6). Na artikel disi o yepi wi nanga dati. Wi o luku (1) fu san ede furu sma no e bribi na ini wan Mekiman, (2) fa yu kan tranga yu bribi na ini Yehovah, yu Mekiman, èn (3) fa yu kan sorgu taki yu bribi tan tranga.

FU SAN EDE FURU SMA NO E BRIBI NA INI WAN MEKIMAN

4. Soleki fa Hebrewsma 11:1 e taki, dan san na trutru bribi?

4 Son sma e denki taki te wan sma e bribi na ini wan sani, dan a no abi buweisi gi a sani dati. Ma soleki fa Bijbel e taki, dan dati a no trutru bribi. (Leisi Hebrewsma 11:1.) Bijbel e sori taki te wan sma e bribi wan sani, dan a abi buweisi fu dati. Sobun, aladi wi no man si Yehovah, Yesus, nanga a Kownukondre, toku wi abi krin buweisi taki den de trutru (Hebr. 11:3). Wan sabiman di tron wan Kotoigi e taki: „Yehovah Kotoigi abi buweisi gi den sani di den e bribi. Den e luku den sani tu di sabiman kon si.”

5. Fu san ede so furu sma no e bribi taki wan Mekiman de?

5 Kande wi e aksi wisrefi: ’Fu san ede so furu sma no e bribi taki Gado meki ala sani aladi so furu buweisi de gi dati?’ Son sma noiti no ondrosuku den buweisi. Robert, di de wan Kotoigi now, e taki: „Fu di mi no leri na skoro taki Gado meki ala sani, meki mi no ben e bribi a sani dati. Di mi ben abi 22 yari, mi taki nanga Yehovah Kotoigi èn dan fosi mi kon sabi taki Bijbel e gi krin buweisi taki Gado meki ala sani.” *​—Luku a faki „ Wan prenspari boskopu gi papa nanga mama”.

6. Fu san ede son sma no e bribi na ini wan Mekiman?

6 Son sma no e bribi na ini wan Mekiman, fu di den e taki dati den e bribi soso san den man si. Ma fu taki en leti, den e bribi son sani di den no man si. Fu eksempre, den no man si zwaartekracht (a krakti di e hari sani kon baka na gron), ma toku den e bribi taki a de, fu di den abi buweisi gi dati. A bribi di Bijbel e taki fu en, abi fu du tu nanga buweisi fu tra sani di wi „no man si” ma „di de trutru” (Hebr. 11:1). Wi abi fu teki ten èn wi musu meki muiti fu ondrosuku den buweisi disi, ma furu sma no wani meki a muiti dati. Dati meki a kan pasa taki wan sma di no e ondrosuku den buweisi, no e bribi taki Gado de.

7. A de so taki nowan sabiman no e bribi taki Gado meki ala sani? Fruklari dati.

7 Son sabiman go ondrosuku den buweisi èn den kon si taki na Gado meki ala sani. * Neleki fa a ben de nanga Robert di wi ben kari kaba, na so son sma no e bribi na ini wan Mekiman fu di noiti den no leri dati na universiteit. Ma furu sabiman de di kon sabi Yehovah èn den kon lobi en. Neleki fa a de nanga den sabiman disi, na so wi alamala musu tranga wi bribi na ini Gado, awinsi sortu skoroleri wi kisi. Nowan sma kan du dati gi wi.

FA FU TRANGA YU BRIBI NA INI A MEKIMAN

8-9. (a) Sortu aksi wi o luku now? (b) Te yu e kon sabi moro fu den sani di Gado meki, dan fa dati kan yepi yu?

8 Fa yu kan tranga yu bribi na ini a Mekiman? Meki wi go luku fo sani di kan yepi wi.

9 Kon sabi moro fu den sani di Gado meki. Yu kan tranga yu bribi na ini a Mekiman te yu e luku den meti, den bon, nanga den stari finifini (Ps. 19:1; Yes. 40:26). O moro yu e ondrosuku den sani dati, o moro yu o bribi taki Yehovah na a Mekiman. Den buku fu wi abi furu artikel di e taki finifini fu den sani di Gado meki. No dyompo den artikel disi, srefi efu den muilek fu frustan. Du muiti fu leri so furu leki yu man fu den sani disi. Èn no frigiti fu luku den moi felem baka di wi ben kisi na den kongres na ini den yari di pasa. Yu kan feni den felem disi tapu jw.org.

10. Gi wan eksempre di e sori fa den sani di Gado meki e buweisi taki wan Mekiman de (Romesma 1:20).

10 Te yu e ondrosuku den sani di Gado meki, dan luku san den sani dati e leri yu fu wi Mekiman. (Leisi Romesma 1:20.) Fu eksempre, a son e sorgu taki leti de na grontapu èn a e meki grontapu waran so taki sani kan libi na tapu. Ma son leisi a leti fu a son no bun gi wi leki libisma. Fa wi o kisi kibri gi a leti dati? A grontapu fu wi abi wan sortu gas na en lontu di e kibri wi gi dati. O moro a leti disi e skèin, o moro fu a gas disi e kon lontu grontapu. Yu no e agri taki wan sma musu de di meki a sani disi? Yu feni tu taki wan lobi-ati, koni Mekiman musu fu de?

11. Pe yu kan feni tori di o tranga yu bribi na ini a Mekiman? (Luku a faki „ Wan tu sani di kan tranga yu bribi”.)

11 Yu kan feni furu moi tori di e taki fu den sani di Gado meki, na ini a buku Ondrosuku Bijbel moro fini​Gi Yehovah Kotoigi noso tapu jw.org. Den tori disi kan tranga yu bribi. Kande yu kan bigin go tapu jw.org pe yu kan feni artikel nanga felem na a pisi di nen „Is het ontworpen?” (Go na WAT DE BIJBEL LEERT > WETENSCHAP & DE BIJBEL.) Den artikel nanga felem disi syatu èn den e sori wan tu moi sani fu meti nanga tra sani. Den sabiman luku fa den sani di Gado meki e wroko, fu sabi fa den kan meki son masyin.

12. Sortu sani wi musu ondrosuku te wi e studeri Bijbel?

12 Studeri Bijbel. A sabiman di wi ben kari kaba na ini paragraaf fo, no ben bribi na ini wan Mekiman na a bigin. Ma baka wan pisi ten a bigin bribi taki wan Mekiman de trutru. A e taki: „Mi ondrosuku libisani èn mi kon si taki wan Mekiman de. Ma a no dati wawan meki mi bribi taki a de trutru. San yepi mi tu, na taki mi studeri Bijbel finifini.” Kande yu sabi Bijbel bun kaba. Ma toku yu musu tan studeri Gado Wortu fu tranga yu bribi na ini yu Mekiman (Yos. 1:8; Ps. 119:97). Fu eksempre, Bijbel e taki finifini fu sani di pasa na ini owruten. Prakseri tu fa ala den sani di Bijbel ben taki na fesi kon tru èn fa den sani di den difrenti Bijbel skrifiman skrifi e agri nanga makandra. Te yu e du dati, dan yu kan tranga yu bribi taki wan lobi-ati èn koni Mekiman meki wi èn taki na en meki sma skrifi Bijbel. *​—2 Tim. 3:14; 2 Petr. 1:21.

13. Gi wan eksempre fu wan koni rai di wi kan feni na ini Gado Wortu.

13 Te yu e studeri Bijbel, dan luku fa den rai na ini kan yepi yu. Fu eksempre, langa ten kaba Bijbel warskow taki lobi gi moni e meki ala sortu ogri sani pasa èn taki a e gi sma „furu pen” (1 Tim. 6:9, 10; Odo 28:20; Mat. 6:24). A warskow dati de fanowdu ete na ini a ten disi? Wan buku di e taki fa sma e tyari densrefi na ini a ten disi, e taki: „Nofo tron sma di feni taki moni na a moro prenspari sani na ini a libi no de koloku èn den e firi brokosaka. Srefi efu sma abi a firi nomo fu abi moro moni, dan dati e meki kaba taki den no de koloku èn den e kisi problema nanga den gosontu” (The Narcissism Epidemic). Sobun, a warskow fu Bijbel taki wi no musu lobi moni na trutru bun rai. Yu sabi tra rai fu Bijbel di yepi yu? Te wi e prakseri ala den bun rai na ini Bijbel, dan wi o si taki wi lobi-ati Mekiman sabi san moro bun gi wi èn disi o meki taki wi o go suku rai na en ala ten (Yak. 1:5). Na so wi o abi wan moro koloku libi.​—Yes. 48:17, 18.

14. San yu o kon sabi fu Yehovah te yu e ondrosuku Bijbel?

14 Ondrosuku Bijbel fu kon sabi Yehovah moro bun (Yoh. 17:3). Na so yu o kon sabi moro fu den fasi fu Yehovah. Yu o si den srefi moi fasi fu en di yu ben ondrosuku den sani di Gado meki. Te wi e kon sabi den moi fasi fu Yehovah, dan dati e sori wi krin taki Yehovah na wan trutru sma (Eks. 34:6, 7; Ps. 145:8, 9). O moro yu e kon sabi Yehovah, o moro yu bribi o kon tranga, o moro yu o lobi en, èn o moro yu o kon krosibei na en.

15. Sortu wini yu o kisi te yu e fruteri trawan fu Gado?

15 Fruteri trawan fu san ede yu e bribi na ini Gado. Yu bribi o kon moro tranga te yu e du dati. Ma kon meki wi taki dati yu preiki gi wan sma di no e bribi taki wan Gado de èn yu no sabi san yu musu taki. Pruberi fu feni wan tu tori na ini den buku fu wi di e sori san Bijbel e taki fu a tori. Baka dati yu kan taki nanga a sma fu den sani di yu feni (1 Petr. 3:15). Yu kan aksi wan brada noso wan sisa di abi ondrofeni fu yepi yu. Awinsi a sma no e bribi den piki di Bijbel e gi, toku yu srefi o kisi wini fu di yu ondrosuku a tori moro fini. Yu bribi o kon moro tranga. Disi o meki taki yu no o bribi den sma di gersi leki den koni noso di kisi heiskoro leri èn di e taki dati wan Mekiman no de.

MEKI A BRIBI FU YU TAN TRANGA

16. San kan pasa efu wi no e tan tranga wi bribi?

16 Awinsi o langa wi e dini Yehovah kaba, wi musu tan tranga wi bribi na ini en. Fu san ede? Efu wi no luku bun, a bribi fu wi kan kon swaki. Soleki fa wi si, dan bribi na krin buweisi fu sani di de trutru, ma di wi no man si. A kan pasa makelek taki wi frigiti den sani di wi no man si. Dati meki Paulus ben taki dati wan swaki bribi na „a sondu di kan kisi wi makriki” (Hebr. 12:1). Fa wi kan sorgu taki a sani disi no pasa nanga wi?​—2 Tes. 1:3.

17. San kan yepi wi fu tan abi wan tranga bribi?

17 A fosi sani, na taki wi musu begi Yehovah fu gi wi en santa yeye èn wi musu aksi dati doronomo. Fu san ede? Fu di bribi na wan fu den fasi di a santa yeye e meki wi kisi (Gal. 5:22, 23). Wi no kan tan abi wan tranga bribi na ini wi Mekiman efu a santa yeye fu en no e yepi wi. Efu wi e tan aksi Yehovah en santa yeye, dan a o gi wi dati (Luk. 11:13). Wi kan begi srefi: „Gi wi moro bribi.”​—Luk. 17:5.

18. Soleki fa Psalm 1:2, 3 e sori, dan sortu moi kado wi abi now?

18 A di fu tu sani, na taki wi musu studeri Gado Wortu doronomo. (Leisi Psalm 1:2, 3.) Di a psalm dati ben skrifi, wan tu Israelsma nomo ben abi wan kopi fu a Wet fu Gado. Fu eksempre, den kownu nanga den priester ben abi wan kopi fu a Wet. Ma sani ben seti so taki ibri seibi yari „ala mansma, ala umasma, ala pikin” nanga ala trakondre sma na ini Israel ben musu kon makandra fu arki te wan sma ben e leisi a Wet fu Gado (Deut. 31:10-12). Na ini a ten fu Yesus, wan tu sma nomo ben abi wan kopi fu den Buku fu Bijbel. Furu fu den bukulolo ben de fu feni na ini den snoga. Ma na ini a ten disi bun furu sma abi a heri Bijbel noso pisi fu en. Dati na trutru wan bigi kado. Fa wi kan sori taki wi de nanga tangi taki wi abi Bijbel?

19. San wi musu du fu tan abi wan tranga bribi?

19 Wi kan sori taki wi de nanga tangi taki wi abi Gado Wortu te wi e leisi en ibri dei. Wi musu poti wan ten fu leisi èn studeri Bijbel. Wi no musu du dati soso te wi abi ten. Wi kan sorgu taki wi bribi e tan tranga, te wi abi wan schema fu studeri ibri wiki.

20. San wi musu meki muiti fu du?

20 Tra fasi leki „den koniman nanga sabiman” fu a grontapu disi, wi abi wan tranga bribi na ini Gado fu di wi abi buweisi na ini Gado Wortu taki en na wi Mekiman (Mat. 11:25, 26). Bijbel e sori wi krin fu san ede sani e kon moro ogri na ini a grontapu disi èn san Yehovah o du fu tyari wan kenki kon. Sobun, meki wi du ala san wi man fu tranga wi bribi èn fu yepi so furu sma leki wi man fu abi bribi na ini wi Mekiman (1 Tim. 2:3, 4). Meki wi tan wakti a ten te ala sma di e libi na grontapu o prèise Yehovah nanga den wortu fu Openbaring 4:11, pe skrifi: „Na yu, Yehovah wi Gado, warti fu sma prèise . . . bika na yu meki ala sani.”

SINGI 2 Yehovah na yu nen

^ paragraaf 5 Bijbel e sori krin taki Yehovah Gado na a Mekiman. Ma furu sma no e bribi dati. Den e bribi taki libi bigin fu ensrefi. Den sani di den e taki o meki wi tweifri taki Yehovah meki ala sani? Nôno. Dati no o pasa efu wi e du ala san wi man fu tranga wi bribi na ini Gado nanga Bijbel. Na artikel disi o sori wi fa wi kan du dati.

^ paragraaf 5 Na furu skoro, leriman no e taki dati Gado meki ala sani. Sonwan fu den no e leri den studenti a sani dati, fu di den feni taki den ben o dwengi den studenti fu bribi na ini Gado.

^ paragraaf 7 Yu kan feni na ondrofenitori fu moro leki 60 koni sabiman di e bribi taki Gado meki ala sani. Go na a Index van Wachttoren-publicaties, suku „wetenschap”, èn luku na a pisi „wetenschappers die geloof in schepping tot uitdrukking brengen”. Yu kan feni wan tu ondrofenitori tu na ini a buku Studiehulp voor Jehovah’s Getuigen. Go na „Wetenschap en technologie”, èn baka dati luku a pisi „’Interview’ (rubriek in Ontwaakt!)”.

^ paragraaf 12 Fu eksempre, luku na artikel „Stemt de Bijbel overeen met de wetenschap?” na ini na Ontwaakt! fu februari 2011 èn na artikel „Den sani di Yehovah taki na fesi e kon tru” na ini A Waktitoren fu 1 yanuari 2008.