1. I yini leswi va nga ha vaka va ku djondzise swona hi Yehovha?

LOKO u kulisiwe hi Timboni ta Yehovha, swi nga yentxeka ti ku djondzise hi Yehovha na wa ha li mutsongo. U djondzisiwe hi wumunhu la Yehovha la linene, ni swaku Yehovha a lava ku yentxa misava hinkwayu yi va paradesi. — Gen. 1:1; Mint. 17:24-27.

2. Vanhu van’wana va va vonisa ku yini lava kholwaka swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo?

² Vanhu va vanyingi a va kholwi swaku Xikwembu xi kona, funtshi a va kholwi swaku hi xona xi nga yentxa minchumu hinkwayu. Handle ka leswo, va kholwa swaku a wutomi li yo tiyentxekela. Naswona van’wana lava nga ni mavonelo lawa i vanhu lava nga djondza hintamu. Va tlhela va vula swaku Bibele a li vuli ntiyiso naswona lava kholwaka swaku ku ni munhu lweyi a nga yentxa swilo hinkwaswu a va djondzanga, a va na wutivi, funtshi vo tikanganyisa.

3. Hi mhaka muni hi fanele hi tiyisa lipfumelo la hina?

³ A hi fanelanga hi pfumela swaku vanhu lava nga djondza hintamu naswona va kalaka va nga kholwi swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo hinkwaswu va hi yentxa hi luzekeliwa hi lipfumelo la hina. Kambe leswaku hi tama hi kholwa swaku Yehovha hi yena a nga yentxa swilo hinkwaswu, hi fanele hi swi tiva kahle swaku i yini lexi hi yentxaka hi kholwa swaku Yehovha hi yena a nga yentxa swilo hinkwaswu. Ku nga va swaku hi mhaka ya leswi hi nga byeliwa hi munhu mun’wana kumbe hi mhaka ya leswi hi nga kambela hi hoxe? (1 Kor. 3:12-15) Ku nga na mhaka swaku hi ni malembe mangani na hi li Timboni ta Yehovha, i swa lisima swaku hi tiyisa lipfumelo la hina. Loko hi yentxa leswo, a hi nga ta kanganyisiwa “hi filozofiya ni marito ya mavunhwa” lawa ma kalaka ma nga fambisani ni leswi Bibele li swi vulaka. (Kol. 2:8; Heb. 11:6) Ka djondzo leyi hi ta vona swaku 1) hi mhaka muni vanhu va vanyingi va nga kholwi swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo, 2) hi ta vona swaku u nga swi kotisa ku yini ku tama u kholwa swaku i Yehovha a nga yentxa swilo hinkwaswu, 3) hi ta tlhela hi vona swaku u nga yentxa yini swaku lipfumelo la wena li tama li tiya.

4. Hi ku ya hi Vaheberu 11:1 i yini lipfumelo la ntiyiso?

⁴ Vanhu van’wana va pimisa swaku ku va ni lipfumelo i ku kholwa minchumu ya ku a yi kona. Kambe Bibele li vula swaku lelo a hi lona lipfumelo la ntiyiso. (Lerha Vaheberu 11:1.) Lipfumelo i ku tiyiseka swaku leswi hi kalaka hi nga swi voni swi kona hikakunene, swa ku fana na Yehovha, Yesu ni Mfumu lowu nga matilweni. (Heb. 11:3) Makwerhu mun’wana lweyi a a djondza swa siyensiya a vule leswi: “Lipfumelo la hina a li fanga matihlo naswona a li kanetani ni siyensiya.”

5. Hi mhaka muni vanhu va pimisa swaku swilo swi yo tiyentxekela?

⁵ Phela u nga ha tivutisa swaku, ‘leswi ku nga ni minchumu ya yinyingi leyi hi kholwisaka swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo hinkwaswu, hi mhaka muni vanhu va vanyingi va kholwa swaku swilo swi yo tiyentxekela?’ Van’wana a va kholwi hikusa a va se tshama va swi kambisisa. Robert, lweyi swoswi i nga Mboni ya Yehovha a li: “A ni nga kholwi swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo, hikusa xikola a ku nga vulavuliwi hi swona, kambe nkama lowu ni nga tlhanganisa 22 wa malembe Timboni ta Yehovha ti ni kombe ka Bibele swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo hinkwaswu.” * — Vona kwadru leli nge: “ Leswi Vapsali Va Nga Swi Yentxaka.”

6. Hi mhaka muni vanhu van’wana va nga kholwi swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo?

⁶ Van’wana a va kholwi swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo, hikusa va li vo tshemba ntsena ka leswi va kotaka ku swi vona. Hambileswo, ku ni swilo swin’wana leswi va kholwaka swaku swi kona hambileswi va kalaka va nga swi voni, swa ku fana ni moya. Kambe Bibele li vula swaku  lipfumelo “i ku tiyiseka ka leswaku leswi hi kalaka hi nga swi voni swi kona hikakunene.” (Heb. 11:1) Phela swi lava hi tinyika nkama wa ku yi kambisisa kahle mhaka leyi. Kambe vanhu va vanyingi a va tinyiki nkama wa ku yi kambisisa mhaka leyi, se leswo swi va yentxa va nga kholwi swaku Xikwembu xi kona.

7. Ku nga va swaku i vasiyentixta hinkwavu va kalaka va nga kholwi swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo hinkwaswu? Tlhamusela.

⁷ Loko vasiyentixta van’wana va kambisise kahle, va tsumbule swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo hinkwaswu. * Van’wana va ku fana na Robert lweyi se hi nga bula hi yena, va vula swaku a va nga kholwi swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo hinkwaswu hikusa mhaka leyi a yi djondzisiwi a universidade. Hambileswo, ku ni  vasiyentixta lava nga gama va tiva Yehovha va tlhela va mu rhandza. Ku fana ni vasiyentixta volavo, na hina hi fanele hi tiyisa lipfumelo la hina ka Xikwembu ku nga na mhaka swaku hi djondze ku fikela kwini. Loko hi nga li tiyisi lipfumelo la hina a nga kona munhu mun’wana lweyi a nga ta hi yentxela ntirho lowo.

8-9. a) Hi xini xivutiso lexi hi nga ta xi hlamula swoswi? b) Swi nga ku pfunisa ku yini loko u djondza hi swilo leswi Yehovha a nga swi yentxa?

⁸ U nga swi kotisa ku yini ku tiyisa lipfumelo la wena swaku u tama u kholwa swaku Xikwembu hi xona xi nga yentxa swilo? A hi voneni 4 wa swilo leswi nga hi pfunaka ku yentxa leswo.

⁹ Djondza hi swilo leswi Yehovha a nga swi yentxa. U nga tiyisa lipfumelo la wena loko u djondza hi swiharhi, maplanta ni tinyeleti. (Pis. 19:1; Esa. 40:26) Loko u ya u djondza hi swilo leswi, u ta ya u kholwa swaku Yehovha hi yena a nga yentxa swilo hinkwaswu. Ku ni minchumu ya yinyingi leyi tlhamuseliwaka ka mabuku ya hina leyi vulavulaka hi swilo leswi Yehovha a nga swi yentxa. U nga tshiki ku ti lerha timhaka leti hileswi u kalaka u nga ti twisisi hi ku helela. Kambe zama ku ti djondza hilani u nga kotaka hi kona. Naswona u nga khohlwi ku sixtira mavhidiyo lawa ma vulavulaka hi swilo leswi Yehovha a nga swi yentxa lawa ma kumekaka ka jw.org, lawa ma ha ku kombisiwaka ka makongresu ya swoswinyana!

10. Nyikela xikombiso lexi kombaka swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo. (Varoma 1:20)

¹⁰ Loko u djondza hi swilo leswi Yehovha a nga swi yentxa, pimisa hi swaku swi ku byela yini hi yena. (Lerha Varoma 1:20.) Hi xikombiso, u nga va u swi tiva swaku ku hisa ka dlambu ka hi pfuna swaku hi hanya? Kambe dlambu li tlhela li humesa mumu wa wukulu lowu nga hi vavisaka. Kambe ku ni nchumu xi hi vhikelaka swaku hi nga vavisiwi hi mumu wolowo. Misava yi ni nchumu lowu vitaniwaka camada de ozono lowu hi vhikelaka swaku mumu lowu humesiwaka hi dlambu wu nga hi vavisi. Naswona loko ku ya ku hisa hintamu, na lona camada de ozono li ya li yengeseleka. Impela, loko hi djondza hi minchumu ya ku fana ni leyi, swi hi yentxa hi kholwa swaku ku ni munhu lweyi a nga yentxa swilo, lweyi a nga ni lirhandzu naswona a nga ni wutlhari.

11. U nga yi kuma kwini minchumu leyi nga ku pfunaka ku kholwa swaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo? (Vona kwadru leli nge: “ Swilo Leswi Nga Hi Pfunaka Kuva Hi Tiyisa Lipfumelo.”)

¹¹ Loko u kambisisa ka Índice de Publicações da Torre de Vigia (hi Xiputukezi) ni ka jw.org u nga kuma minchumu ya yinyingi leyi nga ta ku pfuna swaku u tiyisa lipfumelo la wena swaku u tama u kholwa leswaku ku ni lweyi a nga yentxa swilo. U nga ha sungula hi ku lerha tinhlokomhaka ni mavhidiyo lawa ma kumekaka ka jw.org ka ndhawu leyi nge: “Xana Swi Lo Endliwa?” hi Xitsonga. Ka ndhawu leyi u ta kuma timhaka ta ku hlamalisa leti vulavulaka hi swiharhi ni maplanta. U ta tlhela u kuma swilo leswi vasiyentixta va swi yentxaka swaku va tekelela leswi Xikwembu xi nga swi yentxa.

12. I yini leswi hi faneleke hi pimisa hi swona nkama lowu hi djondzaka Bibele?

¹² Djondza Bibele. Siyentixta lweyi hi nga bula hi yena ka paragrafu 4, a a nga kholwi swaku ku ni munhu lweyi a nga yentxa swilo hinkwaswu, kambe hi ku famba ka nkama a game a va ni lipfumelo. Yena a vula leswi: “A no va ni lipfumelo hi mhaka ya leswi ni nga swi djondza ka siyensiya ntsena, kambe ni tlhela ni va ni lipfumelo hi mhaka ya leswi ni nga swi djondza ka Bibele.” Swi nga yentxeka ku ni leswi u swi tivaka hi Bibele, kambe leswaku u tama u tiyisa lipfumelo la wena ka lweyi a nga yentxa swilo hinkwaswu, u fanele u tama u djondza Bibele. (Yoxu. 1:8; Pis. 119:97) Hi xikombiso, pimisa hi swaku Bibele minkama hinkwayu li vula ntiyiso loko li vulavula  hi minchumu leyi nga yentxeka ka nkama wa khale swinene. Naswona pimisa hi leswi Bibele li nga swi vula khale swinene leswi yentxekaka swoswi ni swaku marungula ya Bibele ma twananisa ku yini. Loko u yentxa leswo, lipfumelo la wena li ta tiya, naswona u ta kholwa swaku lweyi a nga yentxa swilo hinkwaswu a tlhela a hi nyika Bibele i Xikwembu xa lirhandzu. * — 2 Tim. 3:14; 2 Ped. 1:21.

13. Nyikela xikombiso lexi tiyisaka swaku leswi Bibele li swi vulaka swa pfuna.

¹³ Loko u djondza Bibele zama ku vona leswi li nga ku pfunisaka xiswona ka wutomi la wena. Hi xikombiso, se i khale Bibele li hi byela swaku lava rhandzaka male va ‘tipeta ka swikarhatu swa ku tala.’ (1 Tim. 6:9, 10; Swi. 28:20; Mat. 6:24) Marito lawa ma fambisana ni leswi buku lin’wana leli vulavulaka hi leswi vanhu va nga tshamisa xiswona ka minkama ya hina li swi vulaka. Lona li li: “Vanhu lava rhandzaka kuva ni swilo swa swinyingi, va tshama na va nga tsakanga naswona va vavisekile, phela hambi hi vanhu lava sungulaka ku navela ku va ni male ya yinyingi va gama va va ni mavabyi.” Se loko Bibele li vula swaku a hi fanelanga hi rhandza male lo hi pfuna. Pimisa hi tindzimana tin’wana ta Bibele leti nga tshama ti ku pfuna. Loko u pimisa hi leswi Bibele li nga ku pfunisaka xiswona, u ta swi vona swaku Xikwembu xa hina xa lirhandzu xa swi tiva leswi nga hi pfunaka naswona minkama hinkwayu hi ta xi kombela swaku xi hi pfuna. (Yak. 1:5) Se loko hi yentxa leswo, hi ta tsaka swinene wuton’wini. — Esa. 48:17, 18.

14. I yini leswi u nga ta swi tiva hi Yehovha loko u djondza Bibele?

¹⁴ Loko u djondza Bibele tinyimiseli ku ya u mu tiva kahle Yehovha. (Yoh. 17:3) Loko u djondza Bibele u ta vona wumunhu la linene leli Yehovha a nga na lona, leli u nga ha tlhelaka u li vona loko u djondza hi swilo leswi a nga swi yentxa. Ku djondza hi wumunhu la Yehovha swi ta hi pfuna ku ya hi tiyiseka swaku yena a kona hikakunene. (Ekso. 34:6, 7; Pis. 145:8, 9) Loko u ya u mu tiva ku yampsa Yehovha, lipfumelo la wena li ta ya li kula naswona u ta ya u mu rhandza, funtshi u ta va munghanu wa yena wa mukulu.

15. Ku bula ni van’wana hi leswi u swi kholwaka swi nga ku pfunisa ku yini?

¹⁵ Byela vanhu van’wana hi leswi u swi tivaka hi Yehovha. Loko u yentxa leswo lipfumelo la wena li ta ya li tiya hintamu. Kambe u ta yentxa yini loko u chumayela munhu lweyi a kalaka a nga kholwi swaku Xikwembu xi kona? Zama ku kambisisa ka mabuku ya hina, lawa ma seketeliwaka ka Bibele, leswi swi nga ku pfunaka ku tlhamusela swivutiso swa munhu yelweyo. (1 Ped. 3:15) Tlhela u kombela ku pfuniwa hi vamakwerhu van’wana. Ku nga na mhaka swaku lweyi u mu tlhamuselaka a ta kholwa kumbe ihim, wena u ta pfuneka hikusa u ta va u kambisise mhaka ya kona naswona lipfumelo la wena li ta kula funtshi u nga ta kanganyisiwa hi vanhu lava tibyelaka swaku va djondze ngopfu naswona Xikwembu a xi kona.

16. Ku ta yentxeka yini loko hi nga tami hi tiyisa lipfumelo la hina?

¹⁶ Hi fanele hi tama hi tiyisa lipfumelo la hina ka Yehovha ku nga na mhaka swaku hi ni malembe mangani na hi mu tirhela hikusa lipfumelo la hina li ta ya li tiya. Khumbuka swaku, ku va ni lipfumelo i ku tiyiseka swaku leswi hi kalaka hi nga swi voni swi kona hikakunene. Phela swilo leswi hi kalaka hi nga swi voni, hi nga swi rivala hi ku vevuka. Pawulo a vule swaku ku kala lipfumelo swi fana “ni xidjoho lexi hi phasaka hi ku vevuka.” (Heb. 12:1) Se hi nga yentxa yini swaku hi tama hi va ni lipfumelo la ku tiya? — 2 Tes. 1:3.

17. I yini leswi nga hi pfunaka ku tiyisa lipfumelo la hina?

 ¹⁷ Minkama hinkwayu kombela Yehovha swaku a ku nyika moya wa yena wa ku kwetsima. Hi mhaka muni? Hi mhaka lipfumelo i wun’we wa mihandzu ya moya wa ku kwetsima. (Gal. 5:22, 23) Se a swi nge koteki swaku hi va ni lipfumelo ka Xikwembu na hi nga pfuniwi hi moya wa ku kwetsima. Yehovha a ta hi nyika moya wa yena wa ku kwetsima loko hi tama hi mu kombela. (Luk. 11:13) Hi mhaka leyo, hi fanele hi khongela hi ku: “Hi pfuni ku va ni lipfumelo la ku tiya.” — Luk. 17:5.

18. Hi ku ya hi Tipisalema 1:2, 3, hi wini nchumu wa lisima lowu hi nga na wona?

¹⁸ Xin’wana lexi nga hi pfunaka swaku hi tiyisa lipfumelo la hina, i ku va nkama ni nkama hi tiyentxela djondzo ya hina ya Bibele. (Lerha Tipisalema 1:2, 3.) A nkama ku nga tsaliwa marito lawa ma nga ka ndzimana leyi, a hi Vayisrayele hinkwavu lava a va ni kopiya la Nawu wa Xikwembu. Hambileswo, a hosi ni vaprista a va li na wona makopiya ya Nawu wa Xikwembu naswona loko ku hundze 7 wa malembe “vavanuna ni vavasati, vana” ni vanhu lava a va ta hi ka matiko man’wana, a va fanele va lerheliwa Nawu wa Xikwembu. (Det. 31:10-12) Ka nkama wa Yesu, i vatsongo vanhu lava a va ni Matsalwa naswona a ma tolovela ku kumeka ka tindhawu leti a va gandzela Xikwembu ka tona. Kambe swoswi, vanhu vanyingi va na lona Bibele ku nga nchumu wa lisima lowu Yehovha a nga hi nyika wona. Se hi nga swi kombisisa ku yini swaku ha li khensa Bibele?

19. Hi fanele hi yentxa yini swaku hi tiyisa lipfumelo la hina?

¹⁹ Hi nga kombisa swaku ha li khensa Bibele hi ku li lerha nkama ni nkama. Phela minkama hinkwayu hi fanele hi tinyika nkama wa ku yentxa djondzo ya hina ya Bibele. Hi fanele hi djondza Bibele minkama hinkwayu ku nga li loko hi kuma nkama ntsena. Phela loko hi yentxa leswo, lipfumelo la hina li ta tiya.

20. I yini leswi hi faneleke hi tinyimisela ku swi yentxa?

²⁰ Ku hambana ni lava ku tlhariha ni va ku tiva ngopfu va misava leyi, hina hi ni lipfumelo hikusa hi kholwa ka leswi Bibele li swi vulaka. (Mat. 11:25, 26) Phela loko hi djondza Bibele swi hi pfuna ku tiva swaku hi mhaka muni ku ni wubihi lani misaveni ni leswi Yehovha a nga ta swi yentxa ka nkama lowu taka. Hi mhaka leyo a hi tinyimiseleni ku tiyisa lipfumelo la hina hi tlhela hi pfuna vanhu va vanyingi swaku na vona va va ni lipfumelo ka Xikwembu. (1 Tim. 2:3, 4) Hinkwerhu hi ku nyimele hintamu ku hetiseka ka marito ya Nhlawutelo 4:11 lawa ma nge: “Swa ku fanela wena Yehovha Xikwembu xa hina, ku dzunisiwa . . . hikusa hi wena u nga yentxa minchumu hinkwayu.”