1. ?Ngue yɛ aniaan kpanngban be kunndɛ kɛ bé yó-ɔ?

 MƐN’N i awieliɛ blɛ nga nun’n, e le junman kaka e di. (Mat. 24:14; Lik. 10:2; 1 Piɛ. 5:2) E kwlakwla e kunndɛ kɛ é tú e klun é dí Zoova i junman’n. Aniaan wie’m be kunndɛ kɛ bé bó jasin fɛ’n i kpa trá laa’n. Wie’m be kunndɛ kɛ bé káci atin bofuɛ. Wie mun ekun be kunndɛ kɛ bé dí junman Betɛli lɔ annzɛ bé kplán Ɲanmiɛn sulɛ sua mun. Asa’n, aniaan bian sunman be kunndɛ kɛ bé káci asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn. (1 Tim. 3:1, 8) Nanwlɛ, kɛ Zoova wun kɛ i sufuɛ’m be kunndɛ kɛ bé tú be klun bé dí i junman’n, ɔ yo i fɛ dan.​—Jue. 110:3; Eza. 6:8.

2. ?Sɛ e kunndɛ kɛ é dí Ɲanmiɛn i junman wie naan e kwlá diman’n, sa benin yɛ ɔ kwla ju-ɔ?

² Sɛ e kunndɛ kɛ é dí Ɲanmiɛn i junman wie naan ɔ di afuɛ kpanngban e kwlá diman’n, e sa sin kwla bubu e. Asa’n, sɛ e afuɛ’n annzɛ sa wie’m be ti’n e kwlá diman Ɲanmiɛn junman wie mun’n, e sa sin kwla bubu e wie. (Nya. 13:12) I sɔ sa’n juli aniaan bla kun m’ɔ suan Melisa’n * i su. Ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ dí junman Betɛli lɔ yɛ ɔ́ dí Ɲanmiɛn i Famiɛn Dilɛ’n i Jasin Bofuɛ’m be Suklu’n wie. Ɔ seli kɛ: “Min afuɛ’n ti’n, n kwlá yoman ninnge sɔ mun. I sɔ’n ti’n, blɛ wie nun’n min sa sin bubuli min.”

3. ?Ngue yɛ gbanflɛn nin talua’m be kwla yo naan b’a man be junman asɔnun’n nun-ɔn?

³ Aniaan gbanflɛn nin talua wie’m be kunndɛ kɛ bé dí Ɲanmiɛn i junman wie mun. Aniaan sɔ’m be si ngwlɛlɛ kpa, be sisiman be bo naan b’a fa ajalɛ yɛ be kunndɛ kpa kɛ be man be junman wie mun naan be di. Sanngɛ kɔlɛ’n ɔ fata kɛ be yi nzuɛn wie’m be nglo ka naan b’a fa junman sɔ’m b’a man be. I wie yɛle kɛ ɔ fata kɛ be suan be awlɛn tralɛ, annzɛ be gua be wla ase be di junman annzɛ kusu be suan aɲinyiɛ’n. Gbanflɛn nin talua mun, sɛ amun mian  amun ɲin be yi nzuɛn sɔ’m be nglo’n, bé mán amun junman asɔnun’n nun. Atrɛkpa’n ɔ́ fú amun nun bɔbɔ. Maan e kan aniaan bian kun mɔ be flɛ i kɛ Niki’n, i ndɛ kan. I nun m’ɔ le afuɛ 20, ɔ kunndɛli kpa kɛ ɔ́ káci asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ. Sanngɛ w’a yoman ye. I sɔ’n ti’n, i sa sin bubuli i. Ɔ seli kɛ: “N buli i kɛ n diman junman kpa ti yɛ b’a sieman min asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ-ɔ.” Sanngɛ Niki miɛnnin i ɲin yili nzuɛn wie’m be nglo. Kpɛkun ɔ tuli i klun boli jasin fɛ’n yɛ ɔ dili junman kpa asɔnun’n nun. Kɛ é sé yɛ’n, ɔ ti Betɛli kun i komite’n i nunfuɛ.

4. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

⁴ Atrɛkpa’n, a kunndɛ kɛ á dí Ɲanmiɛn i junman wie mun. Sanngɛ sa wie’m be ti’n, a kwlá diman junman sɔ mun. Ɔ maan ɔ sa sin bubu wɔ. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, ngue yɛ a kwla yo-ɔ? Srɛ Zoova naan kan wafa nga ɔ wun yo wɔ’n i ndɛ kle i. (Jue. 37:5-7) Asa ekun’n, usa aniaan wie mɔ b’a tin Ɲanmiɛn i sulɛ nun’n be ngwlɛlɛ afɛ. A kwla usa be ninnge nga a kwla yo be naan w’a su Ɲanmiɛn kpa ekun’n. Kpɛkun mian ɔ ɲin nanti afɔtuɛ nga bé wá mán wɔ’n su. Sɛ a yo sɔ’n, á kwlá dí junman sɔ mun. ?Yɛ sɛ kɛ Melisa sa’n sa wie’m be ti’n a kwlá diman Zoova i junman wie mun dɔ nga su’n nin? ?Ngue yɛ a kwla yo naan ɔ sa sin w’a bubuman wɔ-ɔ? Kɛ ɔ ko yo naan y’a si kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n, like suanlɛ nga nun’n é wá fá e ɲin é síe i ninnge nsan su. I klikli’n yɛle like ng’ɔ fata kɛ e yo naan y’a di aklunjɔɛ’n. I nɲɔn su’n, yɛle ninnge nga e kwla yo be naan y’a di aklunjɔɛ kpa ekun’n. Kpɛkun i nsan su’n, yɛle ninnge nga e kwla fa sie e ɲrun kɛ é yó be’n.

5. ?Sɛ e waan é dí aklunjɔɛ’n ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ? (Akunndanfuɛ’n 6:9)

⁵ Ndɛ ng’ɔ o Akunndanfuɛ’n 6:9 nun’n, ɔ kwla uka e naan y’a di aklunjɔɛ. (An kanngan nun.) Sran nga i ɲin yi like ng’ɔ le i’n, ɔ di aklunjɔɛ afin i klun jɔ like ng’ɔ le i’n su. Sanngɛ sran nga i konvi o like ng’ɔ kwlá ɲɛnmɛn i’n su’n ɔ diman aklunjɔɛ. Ɔ maan sɛ e waan é dí aklunjɔɛ’n, ɔ fata kɛ e klun jɔ like nga e le i’n su. Kpɛkun e fa e ɲin e sie i like nga e si kɛ e kwla ɲɛn i’n i su.

6. (1) ?Sunnzun ase benin yɛ é wá fá e ɲin é síe su siɛn’n niɔn? (2) ?Wafa sɛ yɛ sunnzun ase sɔ’n wá úka e-ɔ?

⁶ ?Sanngɛ sran kun i klun kwla jɔ like ng’ɔ le i’n su sakpa? Sran sunman be waan i sɔ’n kwlá yoman ye. Afin kɛ a le like kun’n, a kunndɛ kɛ á ɲán uflɛ úka su. Sanngɛ Biblu’n kle kɛ e klun kwla jɔ like nga e le i’n su sakpa. ?Wafa sɛ yɛ i sɔ’n kwla yo ye-ɔ? Kɛ ɔ ko yo naan y’a tɛ kosan sɔ’n su’n, maan e fa e ɲin e sie i talan’n i su sunnzun ase nga Zezi fali’n i su. Sunnzun ase sɔ’n wo Matie 25:14-30 nun. Ɔ́ wá úka e naan e klun w’a jɔ like nga e le i’n su. I sɔ’n yó maan é dí aklunjɔɛ kpa trá laa’n.

7. An kan talan’n i su sunnzun ase’n i ndɛ kan.

⁷ Sunnzun ase sɔ’n kan bian kun m’ɔ su wa kɔ lika’n i ndɛ. Kwlaa naan w’a wɔ’n, ɔ flɛli i junman difuɛ mun naan w’a man be sika kɛ be fa di aata. Ɔ mannin klikli’n talan nnun, ɔ mannin nɲɔn su’n talan nɲɔn. Yɛ ɔ mannin nsan su’n i talan kun. * Ɔ niannin sran kun i like ng’ɔ kwla yo’n su naan w’a mɛn i like. Junman difuɛ klikli’n nin nɲɔn su’n, be fali be sika’n be dili aata. Sanngɛ junman difuɛ nsan su liɛ’n, w’a fɛmɛn i sika’n w’a fa yoman like fi. I sɔ’n ti’n, be min’n tuli i junman’n nun.

8. ?Ngue ti yɛ junman difuɛ klikli’n i klun jɔli-ɔ?

⁸ Junman difuɛ klikli’n i klun jɔli kpa afin be min’n mɛnnin i talan nnun. Talan nnun kusu’n, nán sika kaan-ɔn. Asa ekun’n, i sɔ’n kle kɛ be min’n lafi i su dan. ?Yɛ junman difuɛ nɲɔn su’n nin? Kɛ mɔ be  min’n w’a mɛnmɛn i talan nnun wie’n ti’n, i sa sin kwla bubu i annzɛ ɔ fa ya. Sanngɛ w’a yoman sɔ. ?Ngue yɛ ɔ yoli-ɔ?

9. ?Ngue yɛ junman difuɛ nɲɔn su’n w’a yoman-ɔn? (Matie 25:22, 23)

⁹ An kanngan Matie 25:22, 23 nun. Zezi w’a seman kɛ kɛ mɔ junman difuɛ nɲɔn su’n ɲannin talan nɲɔn ti’n, ɔ fali ya annzɛ ɔ fali be min’n i wun ndɛ sieli i klun. Asa ekun’n, junman difuɛ sɔ’n w’a planman. W’a semɛn i wun kɛ: ‘?Ngue ti yɛ talan nɲɔn cɛ yɛ e min’n fa man min-ɔn? Kusu nn n kwla di junman kpa kɛ min wiengu junman difuɛ ng’ɔ ɲannin talan nnun’n sa. Kɛ mɔ e min’n bu i kɛ n ti fuɛnfuɛ ti yɛ ɔ mannin min talan nɲɔn cɛ’n, n su fa yoman like fi. Ń fú buɛ ń wlɛ́ i ase kpɛkun ń kó yó min bɔbɔ min ninnge liɛ mun.’

10. ?Ngue yɛ junman difuɛ nɲɔn su’n yoli-ɔ?

¹⁰ Junman difuɛ nɲɔn su’n yoli kɛ junman difuɛ klikli’n sa. Yɛle kɛ ɔ tuli i klun dili junman nga be min’n fa mɛnnin i’n i kpa. I sɔ’n ti’n, ɔ ɲannin talan nɲɔn ekun fa ukali laa liɛ’n su. Kɛ be min’n bali m’ɔ wunnin junman m’ɔ tuli i klun dili’n, i klun jɔli dan. I sɔ’n ti’n, ɔ yoli i mo kpɛkun ɔ mɛnnin i junman uflɛ.

11. ?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a di aklunjɔɛ kpa-ɔ?

¹¹ I wafa kunngba’n, sɛ e tu e klun e di Zoova i junman kwlaa nga be fa man e’n, é dí aklunjɔɛ. I wie yɛle kɛ maan e wla e wun ase e bo jasin fɛ’n, yɛ e tu e klun e di junman kwlaa nga be fa man e asɔnun’n nun’n. (Yol. 18:5; Ebr. 10:24, 25) Asa’n, kwlaa naan y’a wɔ aɲia’m be bo’n maan e siesie e wun kpa. Kpɛkun e mian e ɲin e tɛ kosan’m be su klanman. Sɛ lemɔcuɛ afiɛn aɲia’n i bo’n be man e junman wie’n,  maan e tu e klun e di. Asa’n junman kwlaa nga be fa man e asɔnun’n nun’n, maan e di i dɔ su yɛ e di i kpa. Kɛ be man e junman’n, nán e se kɛ ɔ timan cinnjin ti’n e siesieman e wun kpa naan y’a di. Maan e mian e ɲin naan e sa tɔ junman nga be fa mannin e’n i dilɛ nun kpa. (Nya. 22:29) Sɛ e tu e klun e di junman nga be fa man e’n, e nin Zoova e afiɛn mántan kpa kpɛkun e klun jɔ́. (Gal. 6:4) Asa’n, sɛ be fa junman wie mɔ e ɲin wo i sin’n man e wiengu’n, e su faman ya sanngɛ é dí su aklunjɔɛ.​—Rɔm. 12:15; Gal. 5:26.

12. ?Ngue yɛ aniaan nɲɔn be yoli naan b’a di aklunjɔɛ-ɔ?

¹² ?Amun wla te kpɛn aniaan bla Melisa su? Aniaan bla sɔ’n kunndɛli kɛ ɔ́ dí junman Betɛli lɔ yɛ ɔ́ dí Ɲanmiɛn i Famiɛn Dilɛ’n i Jasin Bofuɛ’m be Suklu’n wie. Kannzɛ w’a kwlá yoman ninnge sɔ mun’n, sanngɛ ɔ yoli ninnge wie mun naan w’a kwla di aklunjɔɛ ekun. Ɔ seli kɛ: “N tuli min klun n dili atin bolɛ junman’n. Asa’n, n boli jasin fɛ’n i wafawafa kwlaa. I sɔ mɔ n yoli’n ti’n, n dili aklunjɔɛ dan.” ?Yɛ aniaan bian Niki li? ?Ngue yɛ ɔ yoli naan i sa sin w’a bubumɛn i kun-ɔn? I bɔbɔ seli kɛ: “N fali min ɲin sieli i ninnge nga n kwla yo be blɛ sɔ’n nun’n be su. I wie yɛle kɛ n tuli min klun n boli jasin fɛ’n i kpa. Kpɛkun kɛ n kɔ aɲia’m be bo’n, n mian min ɲin n tɛ kosan’m be su klanman. Asa’n, n klɛli min dunman naan ń kó dí junman Betɛli lɔ. Ɲanmiɛn fanngan nun’n, i afuɛ nuan m’ɔ́ yía’n be flɛli min Betɛli lɔ.”

13. ?Sɛ e tu e klun e di junman’n wafa sɛ yɛ i bo’n gúa-ɔ? (Akunndanfuɛ’n 2:24)

¹³ Sɛ a tu ɔ klun di junman nga be fa man wɔ’n, atrɛkpa’n kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n bé úka ɔ junman’n su. I sɔ sa’n yɛ ɔ juli Niki su-ɔ. Asa kusu kɛ Melisa sa’n, sɛ w’a kwlá diman junman nga ɔ ɲin wo i sin’n, nán ɔ sa sin bubu wɔ. Tu ɔ klun yo ɔ liɛ nga a kwlɛ i yo’n. Sɛ a yo sɔ’n á dí aklunjɔɛ. (An kanngan Akunndanfuɛ’n 2:24 nun.) Sɛ a tu ɔ klun di junman nga be fa man wɔ’n, e Min Zezi Klisi i klun jɔ́ ɔ wun yɛ ɔ bɔbɔ á dí aklunjɔɛ wie.

14. ?Sɛ e kunndɛ kɛ é yó like uflɛ mán Zoova’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

¹⁴ Atrɛkpa’n, dɔ nga su’n e tu e klun e di Zoova i junman wie mun. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ e kwlá yoman like uflɛ kun. Ɔ ti cinnjin kɛ e sunnzun kɛ é yó ninnge wie mun naan e sa tɔ jasin fɛ’n i bolɛ’n nin sran’m be like klelɛ junman’n be nun. Asa’n, maan e sunnzun kɛ é yó ninnge wie mun úka aniaan mun. Kɛ ɔ ko yo naan y’a kwla yo sɔ’n, ɔ fata kɛ e wiengu’m be ndɛ lo e. Kpɛkun maan e yo wun ase kanfuɛ yɛ e wun i wlɛ kɛ e kwlá yoman ninnge ngba.​—Nya. 11:2; Yol. 20:35.

15. ?Ninnge benin wie mun yɛ a kwla sunnzun kɛ á yó be-ɔ?

¹⁵ ?Ninnge benin wie mun yɛ a kwla sunnzun kɛ á yó be-ɔ? Kɛ ɔ ko yo naan w’a wun i wlɛ’n, srɛ Zoova kɛ ɔ uka wɔ. (Nya. 16:3; Zak. 1:5) Asa’n, a kwla sunnzun kɛ á dí junman nga e kannin be ndɛ,  ndɛ kpɔlɛ klikli’n nun’n be wie. Yɛle kɛ a kwla kaci cɛn kunngun annzɛ titi atin bofuɛ. Annzɛ a kwla di junman Betɛli lɔ annzɛ a kwla uka aniaan nga be kplan Ɲanmiɛn sulɛ sua mun’n. Asa’n, a kwla suan aniɛn uflɛ annzɛ a kwla kɔ lika nga be mian jasin bofuɛ’m be wun lɔ’n. I lɛ nun’n, sɛ a nian fluwa Organisés pour faire la volonté de Jéhovah i ndɛ tre 10 nun’n annzɛ a usa asɔnun kpɛnngbɛn’m be ngwlɛlɛ afɛ’n, ɔ́ úka wɔ kpa. *  Sɛ a mian ɔ ɲin yo ninnge sɔ mun’n, á kɔ́ ɔ ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ’n nun yɛ á dí aklunjɔɛ trá laa’n.

16. ?Sɛ dɔ nga su’n e kwlá yoman ninnge wie mun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

¹⁶ ?Yɛ sɛ dɔ nga su’n a kwlá yoman ninnge nga e kannin be ndɛ’n be nun wie fi’n nin? Sɛ ɔ ti sɔ’n, fa ɔ ɲin sie i ninnge nga kɛ a niɛn i siin a kwla yo be’n be su. Maan e kan ninnge wie mɔ a kwla yo be’n be nun wie’m be ndɛ.

17. ?Kɛ nga 1 Timote 4:13, 15 fa kan’n sa’n, ngue yɛ aniaan bian’m be kwla yo naan b’a si like kle kpa-ɔ?

¹⁷ An kanngan 1 Timote 4:13, 15 nun. Sɛ a ti aniaan bian’n, ɔ fata kɛ a mian ɔ ɲin naan ɔ sa tɔ nzra nun ijɔlɛ’n nin sran’m be like klelɛ’n be nun. ?Ngue ti yɛ i sɔ yolɛ’n ti cinnjin-ɔn? Sɛ a si kanngan kpa naan a si like kle kpa naan ɔ sa tɔ nzra nun ijɔlɛ’n nun’n, be nga be tíe ɔ ndɛ’n bé ɲán su ye dan. Kɛ ɔ ko yo naan w’a kwla yo sɔ’n, suan fluwa Mian ɔ ɲin naan si kanngan yɛ si like kle i nun like yɛ nanti i nun afɔtuɛ’m be su. I sɔ yolɛ nun’n, suan like suanlɛ’m be nun like kunngunngun. Kɛ a wie like suanlɛ kun i nun like suan’n, bu wafa nga a kwla nanti i nun afɔtuɛ’m be su’n i akunndan. Kpɛkun kɛ á íjɔ nzra nun’n, mian ɔ ɲin nanti su. A kwla usa afɔtuɛ manfuɛ nɲɔn su’n annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn uflɛ mɔ ‘be tu be klun kpa be kan Ɲanmiɛn ndɛ yɛ be si like kle’n’ be ngwlɛlɛ afɛ. * (1 Tim. 5:17) Kɛ á íjɔ nzra nun’n, nán nanti fluwa’n i nun afɔtuɛ’m be su sa ngbɛn. Sanngɛ mian ɔ ɲin uka aniaan mun naan be lafi Ɲanmiɛn su kpa yɛ wla be fanngan naan be nanti like nga be suan’n su. Sɛ a yo sɔ’n, ɔ bɔbɔ á dí aklunjɔɛ kpɛkun be nga be tie ɔ ndɛ’n bé dí aklunjɔɛ wie.

18. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan e sa w’a tɔ jasin fɛ bolɛ’n nun-ɔn?

 ¹⁸ Ɔ fata kɛ e kwlakwla e bo jasin fɛ’n yɛ e kle sran’m be like naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ. (Mat. 28:19, 20; Rɔm. 10:14) I sɔ’n ti’n, ɔ ti cinnjin kɛ e mian e ɲin naan e sa tɔ junman sɔ’n i dilɛ’n nun. I lɛ nun’n, fluwa Like klelɛ kwla uka e kpa. Maan e suan nun like yɛ e nanti i nun afɔtuɛ’m be su. Asa ekun’n, maan e nian ajalɛ nga be o Klisifuɛ mun nin be junman’n aɲia fluwa’n ɔ nin video nga be kle e wafa nga e nin sran mun e kwla koko yalɛ’n be nun’n be su. Maan e bu wafa nga e kwla nanti ajalɛ sɔ’m be su naan y’a di e junman’n i kpa’n i akunndan. Kpɛkun e mian e ɲin e nanti be su. Sɛ e yo sɔ’n, e sa tɔ́ jasin fɛ bolɛ’n nin sran’m be like klelɛ junman’n nun kpa yɛ é dí aklunjɔɛ.​—2 Tim. 4:5.

19. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a yi nzuɛn nga Ɲanmiɛn klo be’n be nglo-ɔ?

¹⁹ Sɛ e sunnzun kɛ é yó ninnge wie mun’n, ɔ fataman kɛ e wla fi like cinnjin kpa kun su. Yɛle kɛ e mian e ɲin naan e yi nzuɛn nga Ɲanmiɛn klo be’n be nglo. (Gal. 5:22, 23; Kol. 3:12; 2 Piɛ. 1:5-8) ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo sɔ-ɔ? Wienun-ɔn, sran kun kunndɛ kɛ ɔ́ láfi Ɲanmiɛn su kpa ekun. I lɛ nun’n, ɔ kwla kanngan e fluwa’m be nun ndɛ wie mɔ be kwla ukɛ i naan w’a lafi Ɲanmiɛn su kpa’n be nun. Asa’n, ɔ kwla nian JW Televiziɔn^® i bue wie mɔ be kan aniaan wie mɔ blɛ kekle nun’n be lafili Ɲanmiɛn su’n be ndɛ’n. Kpɛkun maan ɔ bu wafa ng’ɔ kwla nian be ajalɛ’n su’n i akunndan. Sɛ ɔ yo sɔ’n, ɔ́ láfi Ɲanmiɛn su kpa trá laa’n.

20. ?Sɛ e waan é dí aklunjɔɛ’n ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

²⁰ E kwlakwla e kunndɛ kpa kɛ é tú e klun é dí Zoova i junman’n. Sanngɛ sa wie’m be ti’n, ɔ ju wie’n e kwlá diman junman sɔ mun. Sanngɛ Mɛn klanman’n nun’n, é kwlá dí Ɲanmiɛn i junman’n i kpa trá laa’n. Kwlaa naan blɛ sɔ’n w’a ju’n, maan e fua kpa kɛ é tú e klun é yó e liɛ nga e kwlɛ i yo’n. Sɛ e yo sɔ’n, é dí aklunjɔɛ yɛ e sa sin su bubuman e. Sanngɛ ng’ɔ ti cinnjin kpa’n yɛle kɛ é mánmán Zoova m’ɔ ti “Ɲanmiɛn m’ɔ di aklunjɔɛ’n.” (1 Tim. 1:11) I sɔ’n ti’n, maan e kwlakwla e tu e klun e di Ɲanmiɛn i junman’n. I liɛ’n é dí aklunjɔɛ.