Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 33

Amujane Lukkomano Mumikuli Njomujisi

Amujane Lukkomano Mumikuli Njomujisi

“Ncibotu kukkomana acintu ncaabwene meso aako kwiinda kwiile kuzemba kuyandaula zintu nzyolombozya.”—MUK. 6:9.

LWIIMBO 111 Twaambo Tutupa Kukkomana

IZILI MUCIBALO *

1. Mbuti banji mbobali mukusolekesya kucita zintu zinji mumulimo wa Jehova?

 TUJISI milimo minji yeelede kucitwa bweende bwazintu oobu mbobuyaabuswena kumamanino. (Mt. 24:14; Lk. 10:2; 1Pet. 5:2) Toonse tulayanda kumubelekela Jehova kusikila aagolela nguzu zyesu. Banji bali mukuyungizya mulimo wabo. Ibamwi bajisi makanze aakubeleka kabali bapainiya. Ibambi bajisi makanze aakuyoobelekela ku Beteli naa kutola lubazu mukuyaka masena mucitilwa milimo ya Bwami. Kuyungizya waawo, bakwesu banji bali mukubeleka canguzu kutegwa beelele kubeleka kabali bakutausi naa baalu. (1Tim. 3:1, 8) Eelo kaka Jehova weelede kuti ulikkomene kapati kubona muuya ooyu wakulyaaba akati kabantu bakwe!—Int. 110:3; Is. 6:8.

2. Mbuti mbotukonzya kulimvwa ikuti naa tiitwacikonzya kuzuzikizya mbaakani zyesu zyakumuuya zimwi?

2 Nokuba boobo, kwainda ciindi cili mbocibede tulakonzya kulimvwa kubijilwa ikuti naa tiitwazizuzikizya mbaakani zyesu zimwi mumulimo wa Jehova. Ambweni tulakonzya kutyompwa ikuti naa akaambo kaciimo naa bukkale bumwi, tatuceeleli kupegwa mikuli imwi. (Tus. 13:12) Oobo mbocibede kuli ba Melissa. * Balayanda kubelekela ku Beteli naa kujanika ku Cikolo Cabakambausi ba Bwami, pele baamba kuti: “Ciimo cangu tacindizumizyi. Kulindime, mikuli eeyi nciloto buyo. Zimwi ziindi, ndilimvwa kutyompwa.”

3. Ino nintaamu nzi bamwi nzyobakonzya kubweza kutegwa beelele kupegwa mikuli imwi?

3 Bamwi ibacili bana-bana alimwi ibajisi buumi buli kabotu, inga bayandika kusima akutondezya bube bumwi ibuyandika kabataneelela kupegwa mikuli iiyungizyidwe. Mucikozyanyo, bamwi inga kabali basongo, ibacikonzya kusala ziyandika kucitwa cakufwambana alimwi balisungwide kubeleka. Pele ambweni bayandika kwiiya kukkazyika moyo kapati, kubeleka milimo yabo cakubikkila maano alimwi akulemeka bamwi. Ikuti naa mwabikkila maano kukuba abube bumwi buyandika, coolwe camulimo cilakonzya kupegwa kulindinywe aciindi ncomutayeeyeli. Amubone cakacitikila ba Nick. Ciindi nobakajisi myaka iili 20, tiibakakkomana akaambo kakuti tiibakasalwa kuba mukutausi. Bakaamba kuti, “Ndakali kulimvwa kuti kuli cilubide kulindime.” Pele ba Nick kunyina nobakatyompwa pe. Bakasolekesya kubeleka canguzu mumbungano alimwi amumulimo wakukambauka. Mazuba aano balabeleka kabali umwi wamu Kkomiti Yamutabi.

4. Ncinzi ncotutiibandike mucibalo eeci?

4 Sena mulityompedwe kuti tamunaizuzikizya mbaakani imwi yakumuuya? Ikuti kacili boobo, amumwaambile Jehova mbomulimvwa mumupailo. (Int. 37:5-7) Kuyungizya waawo, amubabuzye bakwesu basimide kutegwa bamupe mizeezo kujatikizya mbomukonzya kuyaambele mumulimo wanu kuli Leza, mpoonya mweelede kusolekesya kulutobela lulayo lwabo. Ikuti mwacita oobo, inga mwacikonzya kwiizuzikizya mbaakani eeyo naa kweelela kupegwa mukuli ooyo. Pele mbubwenya mbuli ba Melissa, ibaambwa kale, ambweni tacikonzyeki calino kupegwa mukuli ooyo ngomuyandisisya. Ino ncinzi ncomukonzya kucita? Mbuti mbomukonzya kuzumanana kukkomana? Kutegwa twiingule mubuzyo ooyu, mucibalo eeci tulabandika (1) cikonzya kutupa kukkomana, (2) mbotukonzya kuzumanana kukkomana, alimwi (3) mbaakani nzyotukonzya kulibikkila izikonzya kutugwasya kuzumanana kuba alukkomano.

CIKONZYA KUTUPA KUKKOMANA

5. Ncinzi ncotweelede kubikkila maano kutegwa tukkomane? (Mukambausi 6:9)

5 Lugwalo lwa Mukambausi 6:9, lulapandulula icikonzya kutugwasya kukkomana. (Amubale.) Muntu uukkomana “acintu ncaabwene meso” ulalumba kuzintu nzyajisi, mbuli bukkale mwabede. Mukwiimpana, muntu wiile kuzemba kuyandaula zintu nzyalombozya, ulazumanana kuyeeya cintu cimwi ncatakonzyi kujana. Aboobo nciiyo nzi ncotwiiya aawa? Kutegwa tukkomane, tweelede kubikkila maano kuzintu nzyotujisi kale alimwi azintu nzyotukonzya kujana.

6. Ncikozyanyo nzi lino ncotutiilange-lange, alimwi tulabikkila maano kunzi?

6 Sena mubwini cilakonzyeka kukkutila azintu nzyomujisi kale? Kayi mukuya kwaciindi, toonse inga tulayanda kusoleka kucita zintu zipya. Inzya, cilakonzyeka ncobeni. Tulakonzya kukkomana ncobeni azintu nzyotujisi lino. Mbuti mbotukonzya kucita oobo? Kutegwa tujane bwiinguzi, atulange-lange cikozyanyo ca Jesu camatalenta, icijanika kulugwalo lwa Matayo 25:14-30. Tulabikkila maano kuciiyo ncotukonzya kwiiya kujatikizya mbotukonzya kujana lukkomano, alimwi mane buya ambotukonzya kuyungizya lukkomano muzilongezyo nzyotujisi lino.

MBOMUKONZYA KUZUMANANA KUKKOMANA

7. Amwaambe mufwaafwi cikozyanyo ca Jesu camatalenta.

7 Mucikozyanyo eeci, muntu umwi wakali kuyanda kuunka mulweendo. Katananyamuka, wakaita bazike bakwe akubapa umwi aumwi matalenta kutegwa bacite makwebo. * Mwaalumi ooyu wakalizyi mbwakonzya kubeleka muzike wakwe umwi aumwi, aboobo wakapa muzike wakusaanguna matalenta osanwe, wabili wakamupa obilo mpoonya watatu wakamupa lyomwe. Bazike bakusaanguna bobilo bakabeleka canguzu akumupangila mpindu simalelaabo. Nokuba boobo, muzike watatu kunyina ncaakacita amali ngaakapegwa, aboobo simalelaakwe wakamutanda mulimo.

8. Nkaambo nzi muzike wakusaanguna wamucikozyanyo ncaakakkomana?

8 Muzike wakusaanguna weelede kuti wakakkomana kapati akaambo kakuti simalelaakwe wakamupa matalenta osanwe. Eelo kaka aayo akali mali manji kapati calo citondezya mbwaakali kumusyoma simalelaakwe! Pele ino mbuti kujatikizya muzike wabili? Ambweni naakatyompwa akaambo kakuti tanaakapegwa matalenta manji mbuli ngaakapegwa muzike wakusaanguna. Pele mbuti mbwaakalimvwa?

Nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kumuzike wabili iwaambidwe mucikozyanyo ca Jesu? (1) Wakatambula matalenta obilo kuzwa kuli simalelaakwe. (2) Wakabeleka canguzu kutegwa amujanine mpindu simalelaakwe. (3) Wakajana mpindu kumatalenta obilo aasimalelaakwe cakuti akaba one (Amubone muncali 9-11)

9. Ncinzi Jesu ncaatakaamba kujatikizya muzike wabili? (Matayo 25:22, 23)

9 Amubale Matayo 25:22, 23. Jesu tanaakaamba kuti muzike wabili wakanyema alimwi akutyompwa akaambo kakuti wakapegwa matalenta obilo buyo. Kuyungizya waawo, Jesu tanaakaamba kuti muzike ooyo wakatongooka akwaamba kuti: ‘Nkaambo nzi simalelaangu ncaandipa matalenta masyoonto? Andime ndilabeleka canguzu mbubonya mbuli muzike ooyu iwapegwa osanwe! Ikuti naa simalelaangu uyeeya kuti tandili mubelesi munkutwe, ambweni ndeelede buyo kwaavwukkila ansi mali aakwe, kutegwa nditalike kulibelekela ikutali kubelekela nguwe.’

10. Ncinzi muzike wabili ncaakacita amatalenta aakwe?

10 Mbubwenya mbuli muzike wakusaanguna, muzike ooyu wabili wakazyiba kuti mulimo ooyu simalelaakwe ngwaakamupa wakali kuyandika kapati alimwi wakamubelekela canguzu simalelaakwe. Aboobo wakajana mpindu kumatalenta obilo aasimalelaakwe cakuti akaba one. Simalelaakwe wakamulumbula kapati muzike ooyu akaambo kakubeleka cabunkutwe. Wakakkomana akwaamba kuti muzike ooyu wakali kweelela kupegwa mikuli iiyungizyidwe.

11. Mbuti mbotukonzya kuba alukkomano lunji?

11 Mbubwenya buyo, tulakonzya kuba alukkomano lunji kwiinda mukulitakata kucita mulimo uuli woonse ngotupegwa mumulimo wa Jehova. Aboobo ‘amubelesye ciindi canu coonse’ mumulimo wakukambauka alimwi akubeleka canguzu mumbungano. (Mil. 18:5; Heb. 10:24, 25) Amulibambile kabotu miswaangano kutegwa kamupa bwiinguzi bukulwaizya kujatikizya makani aayiigwa. Amucilanganye cakubikkila maano kapati cibeela cili coonse ncomupegwa lyamuswaangano wamukati kansondo. Ikuti naa mwalombwa kugwasyilizya kubeleka mulimo umwi mumbungano, mweelede kubamba ciindi akusyomeka. Tamweelede kuubya-ubya mukuli uuli woonse ngomwakapegwa akuubona mbuli kuti tamuyandiki kuubeleka cakulomya. Amusolekesye kuyaambele akuba muntu uucibwene mumulimo wanu. (Tus. 22:29) Ikuti mwazumanana kumubelekela Jehova canguzu, acalo cilongwe canu anguwe ciyoozumanana kuyuma alimwi muyookkomana kapati. (Gal. 6:4) Alimwi ciyakumuubila kukkomana antoomwe abamwi ciindi nobapegwa mukuli ooyo ngomwali kulombozya.—Rom. 12:15; Gal. 5:26.

12. Nintaamu nzi nzyobakabweza Bakamboni bobilo kutegwa bayungizye lukkomano lwabo?

12 Amuyeeye mucizyi Melissa, iwakali kuyanda kuyoobelekela ku Beteli naa kujanika ku Cikolo Cabakambausi ba Bwami. Nokuba kuti eeci tiicakali kukonzyeka kulinguwe, mucizyi ooyu waamba kuti: “Ndilasolekesya kubeleka kusikila mpondigolela mumulimo wangu wabupainiya alimwi akutola lubazu muzibeela zyoonse zyabukambausi. Eeci candiletela lukkomano lunji.” Ino mbuti ba Nick mbobakaliyumya kutegwa batatyompwi ciindi nobatakasalwa kuba mukutausi? Bakaamba kuti, “Ndakabikkila maano kuzintu nzyondakali kukonzya kucita, nkokuti kutola lubazu mumulimo wamumuunda alimwi akupa bwiinguzi bukulwaizya lyamiswaangano. Kuyungizya waawo, ndakalembela mulimo waku Beteli aboobo mwaka buyo wakatobela ndakatambulwa.”

13. Ncinzi ciyoocitika ikuti naa mwalitakata camoyo woonse mumulimo ngomujisi lino? (Mukambausi 2:24)

13 Ikuti naa mwalitakata camoyo woonse mumulimo ngomujisi lino, sena muyoopegwa mikuli iiyungizyidwe kumbele? Eeci cilalangilwa kucitika mbubonya mbocakaba kuli ba Nick. Pele kuti naa tiimwapegwa, mbubonya mbuli ba Melissa, ncimwi buyo muyookkomana kapati kujatikizya mulimo ngomubelekela Jehova. (Amubale Mukambausi 2:24.) Kunze lyaboobo, muyookkomana kapati kuzyiba kuti kusolekesya kwanu nkomucita kulamukkomanisya Simaleleesu, Jesu Kristo.

MBAAKANI ZIKONZYA KUTUGWASYA KUZUMANANA KUBA ALUKKOMANO

14. Kujatikizya mbaakani zyesu zyakumuuya, ncinzi ncotweelede kuyeeya?

14 Sena kubikkila maano kumikuli njotujisi lino caamba kuti tweelede kucileka kuyandaula nzila zyakuyungizya mulimo wesu kuli Jehova? Peepe! Tulakonzya kucita oobo alimwi tweelede kulibikkila mbaakani zyakumuuya izikonzya kutugwasya kuzumanana kusolekesya kuyaambele mumulimo wesu akugwasya bakwesu abacizyi. Tulazwidilila ciindi cabusongo alimwi acakulibombya notubikkila maano kubelekela bamwi muciindi cakulibikkila buyo maano lwesu.—Tus. 11:2; Mil. 20:35.

15. Nimbaakani nzi zimwi izikonzya kumugwasya kuyungizya lukkomano lwanu?

15 Nimbaakani nzi nzyomukonzya kulibikkila? Amumulombe Jehova kutegwa amugwasye kuzyiba mbaakani nzyomukonzya kuzuzikizya. (Tus. 16:3; Jak. 1:5) Sena inga mwacikonzya kuzuzikizya mbaakani imwi akati kazyeezyo zyaambidwe  mumuncali wakusaanguna mucibalo eeci, nkokuti kuba mupainiya wakugwasyilizya naa waciindi coonse, kubelekela ku Beteli, naa kutola lubazu mukuyaka masena mucitilwa milimo ya Bwami? Naa ambweni inga mwacikonzya kwiiya mwaambo mupya kutegwa mwaambilizye makani mabotu nokuba kuyookambaukila bantu bakkala mucilawo cimbi. Mulakonzya kwiiya zijatikizyidwe kwiinda mukubala cibalo 10 mubbuku lyakuti Bakamantene Mukucita Kuyanda kwa Jehova alimwi akubandika abaalu mumbungano yanu. * Ciindi nomusolekesya kuzuzikizya mbaakani eezyo, kuyaambele kwanu kuyoolibonya alimwi lukkomano lwanu luyooyungizyika.

16. Ncinzi ncomukonzya kucita ikuti naa aciindi eecino tamukonzyi kuzuzikizya mbaakani imwi?

16 Pele ino ncinzi ncomukonzya kucita ikuti naa aciindi eecino tamukonzyi kuzuzikizya mbaakani imwi akati kazyeezyo zyaambwa? Iciyandika nkulibikkila mbaakani iimbi, eeyo njomukonzya kuzuzikizya. Atubone mbaakani zitobela.

Nimbaakani nzi zimwi nzyomukonzya kuzuzikizya? (Amubone muncali 17) *

17. Kweelana alugwalo lwa 1 Timoteyo 4:13, 15, ncinzi mukwesu ncakonzya kucita kutegwa abe mwiiyi mubotu?

17 Amubale 1 Timoteyo 4:13, 15. Ikuti kamuli mukwesu uubbapatizyidwe, inga mwasoleka kuba mwaambi naa mwiiyi uucibwene. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti ikuti mwasolekesya kuba mubali mubotu, mwaambi uucibwene alimwi amwiiyi mubotu, mulakonzya kubagwasya kabotu baswiilizi banu. Amusoleke kulibikkila mbaakani yakwiiya alimwi akucibelesya ciiyo cimwi acimwi icili mubroshuwa yakuti Amusungwaale Kubala Alimwi Akuyiisya. Amwiiye ciiyo cimwi acimwi kwaciindi cili mbocibede, kwiiya mbomukonzya kucibelesya kuŋanda alimwi akusolekesya kuzibelesya nzyomwiiya ciindi nomupa makani. Amulombe lugwasyo kuzwa kuli sikugwasyilizya kupa lulayo naa baalu bambi “ibabeleka canguzu mukukanana akuyiisya.” * (1Tim. 5:17) Amubikkile maano ikutali buyo kukumvwisya ciiyo eeco pele alimwi akugwasya baswiilizi kuyumya lusyomo lwabo naa kubakulwaizya kubweza ntaamu imwi iiyandika. Kwiinda mukucita boobo, muyooyungizya lukkomano lwanu alimwi alukkomano lwabo.

Nimbaakani nzi zimwi nzyomukonzya kuzuzikizya? (Amubone muncali 18) *

18. Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuzuzikizya mbaakani zyesu mumulimo wesu wakukambauka?

18 Toonse tulijisi mukuli wakukambauka alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya. (Mt. 28:19, 20; Rom. 10:14) Sena inga mwayanda kuyungizya luzyibo lwanu mumulimo ooyu uuyandika kapati? Amulibikkile mbaakani zigaminide ciindi nomwiiya alimwi akuzibelesya nzyomwiiya mubroshuwa ya Kubala Alimwi Akuyiisya. Mulakonzya kujana nzila azimwi zigwasya mu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu wa Bunakristo alimwi amutuvidiyo twamibandi yacitondezyo itutondezyegwa lyamiswaangano yamukati kansondo. Amusoleke nzila ziindene-indene kutegwa muzyibe izikonzya kubeleka kabotu. Kwiinda mukutobela nzila eezyi, cakutadooneka muyooba alukkomano lunji iluboola akaambo kakuba mubelesi Munakristo uucibwene.—2Tim. 4:5.

Nimbaakani nzi zimwi nzyomukonzya kuzuzikizya? (Amubone muncali 19) *

19. Mbuti mbomukonzya kuba abube bwa Bunakristo?

19 Ciindi nomulanga-langa mbaakani nzyomukonzya kulibikkila, mutailubi mbaakani imwi iiyandika kapati, nkokuti kuba abube bwa Bunakristo. (Gal. 5:22, 23; Kol. 3:12; 2Pet. 1:5-8) Ncinzi ncomukonzya kucita kutegwa mwiizuzikizye mbaakani eeyo? Mucikozyanyo, amweezyeezye kuti muyanda kuba alusyomo luyumu. Mulakonzya kubala zibalo mumabbuku eesu izitondezya nzila zigwasya zyakuyumya lusyomo lwanu. Mubwini mulakonzya kugwasyigwa kwiinda mukweebelela zibeela zya JW Broadcasting,® izitondezya bakwesu abacizyi mbobatondezya lusyomo lulibedelede ciindi nobalwana masunko aayindene-indene. Mpoonya amulange-lange nzila mbomukonzya kwiiya lusyomo lwabo mubuumi bwanu.

20. Ncinzi ncotukonzya kucita kutegwa tube alukkomano lunji alimwi akucesya kutyompwa?

20 Cakutadooneka, toonse tulombozya kubelekela Jehova munzila zinji kwiinda mbotucita lino. Munyika mpya ya Leza, tuyoocikonzya kumubelekela cakumaninina. Calino, ikuti naa twabeleka kusikila mpotugolela muzintu zili zyoonse nzyotukonzya kucita lino, tulakonzya kuba alukkomano lunji alimwi akucesya kutyompwa. Pele iciyandika kapati kwiinda ncakuti, tuyoopa kuti ‘Leza wesu uukkomene,’Jehova alemekwe alimwi akutembaulwa. (1Tim. 1:11) Aboobo atujane lukkomano mumilimo njotujisi!

LWIIMBO 82 “Aumunike Mumuni Wanu”

^ munc. 5 Tulamuyanda kapati Jehova aboobo tuyanda kucita zyoonse nzyotukonzya mumulimo wakwe. Nkakaambo kaako bunji bwesu tulacita kufwumbwa ncotukonzya mumulimo wakukambauka naa kubeleka canguzu kutegwa tweelele kupegwa mikuli iiyungizyidwe mumbungano. Pele ino mbuti kuti katutacikonzyi kuzuzikizya mbaakani zimwi nokuba kuti twasolekesya canguzu? Mbuti mbotukonzya kuzumanana kucita kabotu alimwi akuba alukkomano? Bwiinguzi tulabujana mucikozyanyo ca Jesu camatalenta.

^ munc. 2 Mazina aamwi acincwa.

^ munc. 7 BUPANDULUZI BWAMABALA: Talenta wakali mweelwe wamali ngaakali kuvwola mubelesi abeleka kwamyaka iitandila ku 20.

^ munc. 15 Bakwesu babbapatizyidwe bakulwaizyigwa kubeleka canguzu kutegwa beelele kuba bakutausi alimwi abaalu. Kutegwa muzyibe zyeelelo ziyandika, amubone cibalo 5 a 6 mubbuku lya Bakamantene Mukucita Kuyanda kwa Jehova.

^ munc. 17 BUPANDULUZI BWAMABALA: Sikugwasyilizya kupa lulayo mwaalu uupedwe mukuli wakupa lulayo luyandika kumbali, kubaalu alimwi abakutausi kujatikizya cibeela cili coonse cakukanana ncobakonzya kupegwa mumbungano.

^ munc. 64 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Kutegwa azuzikizye mbaakani yakuba mwiiyi uucibwene, mukwesu ulavwuntauzya mumabbuku eesu.

^ munc. 66 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Naamana kulibikkila mbaakani yakutola lubazu mubukambausi bwamukwiizya, mucizyi waabila kakkaadi ka jw.org kumubelesi wamulesitilanti.

^ munc. 68 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Kwiinda mukukulwaizyigwa amuuya wakuyanda kutondezya bube bwa Bunakristo, mucizyi watolela mukombinyina cipego.