Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 34

Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ “pyehˆ tseˇ” nya˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ “pyehˆ tseˇ” nya˗eu nga?

“Sahˬpaˬ Miˬyehˇ muiˬ dui dui˗eu, yaw muiˬ paˬ˗ehˇ pyehˆ tseˇ duˬ˗awˬ. Aˬ yawꞈ˗ahˇ tahˬ shaˇ leˇ˗eu deuˬ, laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ oꞈ˗eu meh.”—Ja ceuˬ 34:8.

Dawˬ caˇ 117 Muiˬ˗eu jeˬ˗euˬ seu dzeuꞈ aˇ gʼehˇ

Kawˆ shawˆ a

1-2. Ja ceuˬ 34:8-ahˇ haw ngeh aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ yawˬ haˇ yawˬ ha aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya laˇ nya˗eu nga?

 Tiˬ gʼaˬ gʼaˬ nawˬ˗ahˇ nawˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ dzaˬ haw˗euˬ dzaˇ˗ahˇ bi dzaˬ haw laˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Nawˇ dzaˇ teu aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu lehˇ siˬ nya mawꞈ naˇ, maˬ dzaˬ mi naˆ˗ehˇ jeˬ hu behꞈ laꞈ haw˗awˇ, teu laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ jeˇ ahˇ nga lehˇ haw˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ˗ahˇ dzaˇ teu yaw kuiˇ miˇ˗a laˬ lehˇ jiˇ naˇ haˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ nawˇ dzaˇ teu˗ahˇ ya leˇ maˬ ya leˇ˗eu lehˇ siˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ naˇ yawˬ haˇ yawˬ ha ya dzaˬ haw˗eu meh.

2 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, aˇ maꞈ aˇ muˇ neh jahˇ doˆ taˬ˗euˬ paˇ dmˬ deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, aˬ cawˬ˗euˬ puˬ haw mawˇ haw laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, ya siˬ nya nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui yawˬ haˇ yawˬ ha “pyehˆ tseˇ”˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 34:8-ahˇ gui.) Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ mawꞈ˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui˗euˬ dehꞈ ziˇ yaw awˬ awˬ˗ehˇ dehꞈ nya ni ya beˬ paˇ˗eu meh. Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ jeˬ hu taˬ naˇ, loˬ˗eu nui jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ biꞈ lahˬ laꞈ tehꞈ˗a lehˇ Yeˬsuˇ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ ya gui˗eu ma. Ehˇ kʼawꞈ yawˬ ha gaˇ kawˆ heu˗ahˇ maˬ tahˬ puˬ haw˗aˬ siˬ. (Maꞈtehˬ 6:33) Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui Yeˬsuˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ˗ahˇ jah ziꞈ˗eu miˇ neh, pyuˇ tsiˬ tsiˬ˗ehˇ zmˬ˗awˇ, yawˬ ha˗euˬ gaˇ mˇ˗eu aˇ yamˬ ui cuiˆ laˆ teˬ˗awˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ mawꞈ˗eu ma. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ ngeh tiˬ jawˇ aˬ dui loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ maˇ diˇ biꞈ lahˬ nehˬ laꞈ gaˇ yawˬ ha˗euˬ myaˆ neh ya mawˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˇ naˆ ni muiˬ˗eu lehˇ “pyehˆ tseˇ” duˬ˗eu jeˬ jiˇ pyeuꞈ meh.

3. Ja ceuˬ 16:1, 2-ahˇ haw ngeh, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ za luꞈ˗eu aˬ suˇ suˇ gʼaˬ nga?

3 Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ siˬ nya˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, maˬ siˬ nya˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, “yawˬ gʼaˬ na luꞈ kʼoeˇ taˆ muiˬ”˗eu meh. (Ja ceuˬ 145:9; Maꞈtehˬ 5:45) Aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ nui ma gʼawˇ mawˇ keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ˗eu deuˬ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni biꞈ˗eu meh. (Ja ceuˬ 16:1, 2-ahˇ gui.) Aˬ dui za luꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ ja sawˇ kaˇ˗euˇ.

4. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ laˇ˗eu deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nehˬ˗eu nga?

4 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ neh mehˬ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ kʼaˇ mˇ caw ngeh, aˬ dui˗euˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ muiˬ˗eu jeˬ keuˆ le˗eu meh. Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ maˬ ya leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ mˇ ni, maˬ shaˇ noeˬ ni, Miˬyehˇ caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 1:21) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ a nehˬ˗awˇ iˇ cuꞈ shawˇ ngeh siˬ nya˗eu nui ma shawˇ jehˆ ni pyeuꞈ laˇ˗awˇ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗eu uˬ taꞈ, Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ jiˇ siˬ nya dzehˬ laˇ˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 3:21.

5. Aˬ dui tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ mˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya mawˇ˗eu nga?

5 Aˬ dui tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ ngeh ngehˬ˗ehˇ dzehˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ paˇ ya mawˇ˗eu meh. Nawˇ zawˇ˗ehˇ shaꞈ dawˇ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ de laˬ? Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ myaˬ tiˬ paˆ shaꞈ dawˇ nya˗eu deuˬ pyeuꞈ meh. Nawˇ maˬ siˬ maˬ suˇ˗eu aˬ cawˬ˗euˬ iˇ kahˇ˗euˬ laˆ gʼoˆ˗ahˇ kʼoˆ˗iˇ˗awˇ, Jaˇliꞈ gaˇ kawˆ mehˬ nehˬ˗iˇ˗eu lehˇ tiˬ jawˇ˗i maˬ shaˇ noeˬ haw˗euˬ paˬ. Ehˇ kʼawꞈ nymˬ˗mˇ naˇ nawˬ neh maˬ noeˬ haw˗euˬ gaˇ teu˗ahˇ tiˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ ya mˇ luꞈ˗eu meh. Nymˬ˗mˇ poˆ naˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ caw ba nehˬ˗eu miˇ neh tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ mˇ luꞈ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gʼawˬ mya jeˬ lehˇ caw ba nehˬ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ laˆ tsoeˬ laˇ ngeh, nui ma saˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗awˇ, nui ma ahˇ˗eu nymˇ sahˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ˗eu Jaˇliꞈ aˇ deuˆ deuˬ˗ahˇ noeˬ mawˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ tsawˇ haˬ deuˬ maˬ naˇ haˬ kʼawꞈ ni tsaꞈ gaˬ daˆ leꞈ ni jiˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ˗eu meh.—Yeˬlaˬmiˇ 20:7-9.

6. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya tsaꞈ gaˬ˗eu lehˇ dzaw nehˬ laꞈ˗eu heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mawˇ laˇ˗eu nga?

6 Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya mˇ˗eu lehˇ mehˬ nehˬ laꞈ˗eu heu jiˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ bi mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yoˇhaˬ 6:45) Jawˇ nah yaw kaˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ ya gaˬ˗eu ngehˬ jeˬ ngehˬ kawˆ deuˬ˗ahˇ jiˇ tsaꞈ gaˬ ngeh zmˬ nya meh. Dahˬ beh ngeh tsaꞈ gaˬ˗eu jeˬ yaw shuiꞈ jeˬ teu˗ahˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ kʼehˬ zmˬ haw naˇ, yawˬ ha˗euˬ tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ tsaˬ leˇ gaˇ ya mawˇ meh. Aˬ dui˗ahˇ aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, huiˬ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu jeˬ yaw shuiꞈ teu˗ahˇ zmˬ haw lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Aˬ dui neh zmˬ dzaw taˬ˗euˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗eu miˇ neh, shaˬ zahˬ naꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ leh jeh˗awˇ neh zmˬ dzaw naˇ Yeˬhawˇbaˬ guiˬ lahˬ biꞈ nehˬ laꞈ gaˇ ya mawˇ meh. Aˬ dui poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ yaw shuiꞈ jeˬ teu˗ahˇ mˇ caw naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu guiˬ lahˬ biꞈ˗eu nga lehˇ ja sawˇ˗awˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ huiˬ gʼeh nya˗eu nga lehˇ jiˇ haw ma.

Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui ma taˬ˗awˇ gʼoe˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ biꞈ

7. Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ huiˬ gʼeh naˇ, aˬ jeˬ za˗eu nga?

7 Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ. Kawˬlamˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ luꞈ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Saˬmeuˬlaˆ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. b Yaw beh aˬ yawꞈ nyaꞈ yawˬ ha˗euˬ jawˇ kʼahˬ˗ahˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ ya mˇ gaˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ nyaꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ teu naˆ maˬ tseˇ mˇ mawꞈ˗awˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗iˇ mawꞈ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ nyaꞈ tiˬ jeˬ na˗ahˇ ya byehˇ dzeh˗eu meh. Saˬmeuˬlaˆ “Nga nyaꞈ Maꞈtehˬ 6:33-ahˇ mˇ caw˗awˇ, maˬ loˬ˗eu myawˬ deuˬ maˬ paˇ zeuˇ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ nga nyaꞈ˗euˬ iˇ kahˇ ya byehˇ dzeh yaꞈ˗eu shaˬ˗eu lehˇ miˇ˗a. Iˇ kahˇ heu kahˇ naˇ nga nyaꞈ jawˇ mawꞈ˗eu loꞈ˗ehˇ tsoˆ taˬ˗awˇ, pyuˇ jiˇ biꞈ tsehˆ gʼaˬ˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Jawˇ duˬ yaw shuiꞈ˗ahˇ jawˇ˗iˇ ngeh aˬ yawꞈ nyaꞈ yaw beh loꞈ˗ehˇ pyuˇ gʼawˬ mya ni maˬ paˇ jiˇ leˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Yeˬhawˇbaˬ nga nyaꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ laꞈ˗awˇ, sheuˬ gʼeh nehˬ laꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ nga nyaꞈ˗ahˇ gaˬ˗awˇ nui kʼahˇ shiˇ dui dui˗eu lehˇ siˬ laˇ nya. Nga nyaꞈ˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ gʼeh laˇ haw˗aˬ siˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Nawˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ nymˬ˗mˇ mˇ luꞈ˗eu naˆ maˬ tseˇ mˇ nya meh siˬ laˬ? Nawˇ toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ caw ba˗eu jeˬ˗ahˇ ya siˬ ya mawˇ duˬ˗eu meh.—Ja ceuˬ 18:25.

8. Aˬ dui Aiˇbaˬ hawˇ˗eu Biˬtoˇliˬ˗yaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗euˬ nga?

8 Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ laꞈ kʼoeˇ laˬ kʼaˬ cehˇ. Kiˇjiˇsaˬ˗taˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ mˇ˗eu Aiˇbaˬ hawˇ˗eu Biˬtoˇliˬ˗yaˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Aˬ yawꞈ nyaꞈ yaw awˬ awˬ lehˇ dehꞈ˗eu miˇ neh, tsoˆ˗eu gaˇ paw maˬ ehˇ, gaˇ nui jeˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, caw ba nehˬ nya˗eu meh. Aiˇbaˬ “Nga nyaꞈ bi mˇ laꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ˗eu ma. Mˬ ciꞈ le ngeh˗aˬ, gʼaˬ doeˇ nmˇ doeˆ miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ nga nyaꞈ˗euˬ gʼaˬ, Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ gaˇ gʼaˇ duˬ ya zmˬ˗euˬ miˇ neh, laˬ kʼaˬ cehˇ nui saˇ oꞈ˗awˇ nui kʼahˇ shiˇ miˇ˗a. Kʼoeˇ naˇ nga nyaꞈ cawˬ yaw shuiꞈ kʼawꞈ jawˇ laˇ˗awˇ, gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya puˬ ya mawˇ haw˗euˬ miˇ neh laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui miˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh.—Maˬkuˆ 10:29, 30.

9. Mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ shaˬ zahˬ gʼawˬ mya jeˬ jaˆ kʼawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ huiˬ gʼeh˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jahˇ˗euˬ nga, aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ nga?

9 Aˬ dui shaˬ zahˬ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ laꞈ kʼoeˇ laˬ kʼaˬ cehˇ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Ehˇpa˗li kaˆ nahˇ ma ga kʼehˬ paw jawˇ˗eu aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗awˇ, miˬ coeˬ miˬ ma tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Miˇleˬ saˬ laˬ gʼoꞈ geuꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ neh gʼaˬ naˬ yuˇ˗eu aˇ yamˬ tsaˬ laˇ˗euˬ miˇ neh, gʼaˬ naˬ ya naˬ˗awˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ dahˬ beh laˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ kuiˇ tsuiꞈ laꞈ tsuiꞈ˗euˬ naˇ gawˇ naˇ˗eu miˇ neh, tiˬ nymˇ maˬ doe maˬ doe˗ehˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh, naˬ liˬ tiˬ laꞈ maˬ ngeuˇ naˇ maˬ tsaꞈ gaˬ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ tsawˇ haˬ uiˬ gaˇ tsaꞈ gaˬ ngeh˗aˬ, gʼawˬ myahˇ ni tsaꞈ gaˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ gʼa kʼoꞈ˗iˇ duˬ hawˇ˗eu dzaw zaˬ gʼawˬ mya gʼaˬ jawˇ laˇ˗euˬ meh. Tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ naˇ, naˬ gaˬ paw neh ngehˬ cawˬ˗eu meh. Miˇleˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ huiˬ gʼeh ni laˆ noeˬ nehˬ˗euˬ aˬ jeˬ nga? Aˬ yawꞈ “Ngaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ miˇ˗a. Teu miˇ neh ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nawˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh mˇ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu ma” lehˇ ehˇ˗eu meh.—Maꞈtehˬ 22:36, 37.

10. 1 Beˬtuˆluˆ 5:10-ahˇ haw ngeh, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ ni leh jeh˗eu deuˬ aˬ jeˬ za˗eu nga?

10 Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ dzaw lahˬ nehˬ. Gaˇ kawˆ teu maˇ diˇ ngeuˇ˗eu lehˇ Mawˇliˇshaˆ miˇ kʼahˬ˗ahˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ mˇ˗eu mehˇ nmˇ Kehˇniˬ ya siˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ ngeh, sahˬ boꞈ dzaw goˇ˗eu dzaw nymˇ˗ahˇ neh doˆ le˗awˇ, iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Ngaˇ bawˇlawˇpeh Iˇsaˬyaˇ neh ‘Ngaˇ iˇ ma. Ngaˬ˗ahˇ pyehˬ gʼeh˗awˬ’ lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ yawˬ nah na luꞈ mˇ caw˗eu leh jeh˗eu ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 6:8) Kehˇniˬ tsoˆ˗eu gaˇ paw ya caw ba˗awˇ, Jaˇliꞈ˗ahˇ dawˬ pehˬ taˬ˗eu paˇ dmˬ deuˬ˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ tsawˇ jeuˬ dawˬ neh dawˬ ya yuˇ paˇ gaˇ jiˇ ya caw ba˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Ngaˬ˗ahˇ doˇ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ ngeh, mˇ byah nya˗eu gʼaˇ duˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ za˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ gaˇ˗ahˇ mˇ byah nya ni dzaw nehˬ laꞈ˗euˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, aˬ yawꞈ “Ngaˇ yawˬ ha˗euˬ dui dui baw˗eu jeˬ˗ahˇ ya siˬ nya˗euˬ uˬ taꞈ, ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu gaˇ mˇ zaˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ loˬ˗eu lehˇ jiˇ ya siˬ˗euˬ ma” lehˇ paˇ ehˇ˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 5:10-ahˇ gui.) Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ neh bi dzaw lahˬ nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ tiˬ jeˬ na laˆ poˆ laˆ paˇ mˇ nya ma laˬ?

Miˬ sawˇ yo zaˬ tiˬ gu tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ luꞈ. Mehˇ nmˇ zaˬ mi aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ Bawˬdzaˬnymˇ tsoˆ gaˇ caw ba luꞈ. Aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gu naˬ gaˬ˗ahˇ neh tsaꞈ gaˬ luꞈ. Yawˬ gʼaˬ na luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ ya mˇ gaˇ laˬ kʼaˬ cehˇ (Aˇ deuˆ 11-ahˇ haw)

11. Laꞈ oˆ paw˗euˬ Koˬliˇ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ joˆ˗ehˇ leh jeh˗euˬ nga, aˬ jeˬ za˗euˬ nga? (Sahˬ boꞈ baˆ kʼoˆ˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

11 Noeˬ dahˇ doe laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ kʼawꞈ ni tsaꞈ gaˬ˗eu jeˬ yaw shuiꞈ˗ahˇ mˇ caw ngeh, zawˇ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Koˇbiˬ naˇ gawˇ pyeuꞈ luꞈ ngeh yamˬ˗ahˇ laꞈ oˆ paw˗euˬ Koˬliˇ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Yaw beh jawˇ saˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ doˆ˗eu miˇ neh tsaˬ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ mˇ nya nya lehˇ noeˬ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na nymˬ˗mˇ naˇ awˆlai paw neh tsaꞈ gaˬ luꞈ˗eu meh. Ngaˬ˗euˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu yehꞈ tseˇ kʼoꞈ ehˇ gʼaˬ ni kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ aˬ piˬ smˇ gʼaˬ caˆ keu ka paw neh tsaꞈ gaˬ˗eu dzaw nya˗awˇ, yawˬ nah na luꞈ ehˇ gʼaˬ ni tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ luꞈ˗eu meh.” (Ja ceuˬ 92:14, 15) Nawˇ jiˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ huiˬ gʼeh˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ pyehˆ tseˇ haw mawꞈ miˇ˗a laˬ? Nawˬ˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ haw ma.

Nawˇ jahˇ nya˗eu jeˬ

12. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui ma taˬ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ saˇ jaˇ dzaˬ nehˬ˗euˬ nga?

12 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ nya laˇ ni leh jeh. Aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ nui ma taˬ˗awˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh mˇ naˇ aˬ dui˗ahˇ guiˬ lahˬ biꞈ nehˬ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. (Maˬlaˬkiˇ 3:10) Kawˬlamˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Paˬbiˬoˬlaˬ lehˇ kuˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ iˇ cuꞈ shawˇ gʼaˬ˗euˬ nehˬ˗ehˇ aˬ myah luꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ taˆ lehˇ geuꞈ mawꞈ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu zaˬ smˇ gʼaˬ˗ahˇ mˇ cu˗eu gʼaˇ duˬ gaˇ ya mˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ gaˇ˗ahˇ neh naˬ˗eu aˇ yamˬ tsaˬ laˇ ngeh, gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ guiˬ lahˬ yaw kʼaˆ˗ehˇ shaˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu “Aˬ myah myah naˇ gʼaˬ naˬ yuˇ˗eu ba la aˇ siˬ poeˬ shaˇ˗eu aˇ yamˬ ga leˇ dui dui˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ ngaˇ naˇ ba la tiˬ siˬ laꞈ kʼoeˇ tehꞈ˗ehˇ za˗euˬ ma. Ngaˬ˗ahˇ zahˬ leˇ˗eu lehˇ miˇ˗a.” Teu gaˇ neh ba la nyiˬ siˬ naˇ aˬ yawꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ dahˬ beh˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ aˬ yawꞈ shiꞈ tseˇ kʼoꞈ ehˇ gʼaˬ ni kʼawˆ laˇ˗awˇ, huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ˗eu nyiˬ tseˇ kʼoꞈ dzehˬ˗iˇ˗euˬ meh. Aˇ yamˬ teu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ tsawˇ haˬ yehꞈ gʼaˬ˗ahˇ iˇ cuꞈ shawˇ nya ni caw ba nehˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Tiˬ poˆ na ngaˬ˗ahˇ gʼaˬ maˬ ahˇ nya lehˇ noeˬ laˇ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ ngaˬ˗ahˇ yawˬ nah na luꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh” lehˇ paˇ ehˇ˗eu meh.

Aˬbyaˬhaˬ, Saˬlaˇ, Yaˬkoˆ hawˇ˗eu Jawˇdaˬ lawˇ baˬ˗ahˇ iˇ tsehˆ˗euˬ piˇ ma deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ˗euˬ nga? (Aˇ deuˆ 13-ahˇ haw)

13-14. Aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ˗eu aˬ suˇ suˇ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ nga?

13 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ˗eu deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh dzaw geuꞈ. Jaˇliꞈ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ˗euˬ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ahˇ˗eu meh. Yaw myaˬ poˆ aˬ yawꞈ maꞈ guiˬ lahˬ maˬ za mi naˆ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ˗eu lehˇ jeˬ hu mˇ mawˇ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Aˬbyaˬhaˬ iˇ kahˇ˗ahˇ byehˇ dzeh yaꞈ˗awˇ “yawˬ ha aˬ gaˇ ya iˇ˗eu maˬ siˬ nya kʼawꞈ” doˆ˗iˇ˗euˬ meh. Doˆ˗iˇ˗awˇ neh hawˇ˗eu aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ guiˬ lahˬ za˗euˬ meh. (Heˬbyehˇ 11:8) Yaˬkoˆ jiˇ mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ nehˬ˗ehˇ dawꞈ ceh ceh gʼaˬ neh hawˇ˗eu huiˬ˗eu guiˬ lahˬ za˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 32:24-30) Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ iˇ jeuˬ kʼaˆ˗eu Yawˇdaˬ lawˇ baˬ˗ahˇ piˇ ma deuˬ aˬ kuiˇ cawˬ puꞈ˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ iˇ cehˆ nya˗awˇ, Miˬyehˇ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ ahˇ leˇ nya˗euˬ meh.—Yawˇshuˆ 3:14-16.

14 Aˬ dui nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ˗eu deuˬ˗ahˇ neh dzaw geuꞈ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, mehˇ nmˇ Peˇtamˬ hawˇ˗eu Daiˇ˗yaˇnaˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ huiˬ gʼeh˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya gui gaˇ ya leˇ˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu puˬ haw mawˇ haw laꞈ˗euˬ jeˬ “Aˬ yawꞈ maꞈ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ” c lehˇ ehˇ˗eu jaˆ tawꞈ˗eu gaˇ kawˆ laꞈ kʼoeˇ ahˇ meh. Peˇtamˬ “Ngaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ neh puˬ haw mawˇ haw laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ gui˗eu heu naˇ, kuiˇ dui dui˗eu dzaˇ dzaˬ luꞈ gaˇ ya haw gaˇ duˇ miˇ˗a. Ngehˬ˗ehˇ haw naˇ ngehˬ˗ehˇ ‘Yeˬhawˇbaˬ muiˬ dui dui˗eu yaw muiˬ paˬ˗ehˇ pyehˆ tseˇ duˬ’ mawꞈ laˇ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˇ nah naˇ Peˇtamˬ hawˇ˗eu Daiˇ˗yaˇnaˬ aˬ nyaꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ jawˇ˗iˇ˗euˬ meh. Nawˇ tawˇ neh jaˆ tawꞈ˗eu gaˇ kawˆ teu˗ahˇ gui gʼaˬ maˬ loˇ? Nawˇ jw.org laꞈ kʼoeˇ yuˇ daˆ taˬ˗euˬ Awˇsa te li˗ya˗euˬ kaˬ˗eu tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗eu lehˇ ehˇ˗eu biˬdiˬoˬ hawˇ˗eu Aiˇlehˬ˗euˬ kaˬ˗eu tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗eu lehˇ ehˇ˗eu biˬdiˬoˬ heu˗ahˇ haw gʼaˬ maˬ loˇ? Teu naˇ aˬ dui˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ huiˬ nya nga lehˇ siˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh.

15. Muiˬ˗eu cawˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga?

15 Muiˬ˗eu cawˬ˗ahˇ tseˇ. Aˬ dui yawˬ ha neh tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ dzaˬ haw˗euˬ dzaˇ˗ahˇ dzaˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ naˇ, aˬ dui jiˇ dzaˇ teu˗ahˇ dzaˬ haw mawꞈ laˇ˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui˗ahˇ jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ jeˬ hu taˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ naˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ huiˬ mawꞈ laˇ˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu maˇ diˇ ngeuˇ˗eu lehˇ Kehˇ hawˇ˗eu Gʼoeˬloˇniˬkaꞈ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ ya siˬ˗euˬ meh. Kehˇ “Cawˬ deuˬ hawˇ˗eu nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ nga nyaꞈ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ jeˬ tsaꞈ gaˬ kawˆ yaw shuiꞈ jeˬ˗ahˇ mˇ haw lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Nga nyaꞈ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗ahˇ jeˬ hu taˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ taꞈ ngeh tiˬ jawˇ, nga nyaꞈ kʼawꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu jeˬ yaw shuiꞈ jeˬ˗ahˇ zmˬ˗eu nui kʼaˬ tsmˬ laˇ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. Nymˬ˗mˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ Saiˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ dzehˬ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ mˇ luꞈ˗eu meh.

16. Luˇkaꞈ 12:16-21 laꞈ kʼoeˇ Yeˬsuˇ neh yaw jeˬ ma jeˬ sheu cehˆ taˬ gaˇ haw ngeh, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ tiˬ jeˬ na˗ahˇ byehˇ dzeh paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

16 Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ byehˇ dzeh. Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ bi shiˇ˗eu gʼaˬ duˬ yawˬ ha ya leˇ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ byehˇ dzeh˗eu maˬ loˬ˗a. (Dawˬtsoˆ 5:19, 20) Ehˇ kʼawꞈ tiˬ jeˬ na˗ahˇ ya byehˇ dzeh gaˇ guˆ˗eu miˇ neh Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ maˬ leh jeh nya ni pyeuꞈ luꞈ naˇ, Yeˬsuˇ neh ja˗euˬ yaw jeˬ ma jeˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ baw leˬ˗ahˇ duˇ˗eu meh. Baw leˬ teu gʼaˬ naˇ yawˬ ha yaw saˇ saˇ lehˇ ya dehꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ haw cawˬ˗a. (Luˇkaꞈ 12:16-21-ahˇ gui.) Paˇlaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ Kiˇ˗liˇsaꞈ˗teꞈ “Ngaˇ ngaˬ˗euˬ aˇ yamˬ hawˇ˗eu gʼaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu nymˇ jiˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh maˬ biꞈ˗aˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ mˇ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ˗euˬ meh. Toˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ nyaꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ neh doˆ˗iˇ˗awˇ laˆ luiˆ laˆ buˇ˗eu gaˇ mˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ yawˬ ha jaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ nya ni leh jeh˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ neh byehˇ dzeh˗euˬ poeˬ kʼoꞈ ngaˇ laˬ? Kiˇ˗liˇsaꞈ˗teꞈ “Nymˬ˗mˇ nga nyaꞈ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ miˇ˗a. Nui ma ahˇ˗eu deuˬ hawˇ˗eu dzaw zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ya siˬ nya laˇ gaˇ ya mawˇ ngeh laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu lehˇ miˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh.

17. Tsaꞈ gaˬ˗eu yaw shuiꞈ jeˬ˗ahˇ zmˬ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh shaˬ nya˗eu nga?

17 Tsaꞈ gaˬ˗eu yaw shuiꞈ jeˬ˗ahˇ mˇ haw. (Gʼaˬkʼehˇ 17:16, 17; 20:20, 21) Aˬmeˬliˇkaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ huˬ mehˬ mehˬ˗eu tiˬ gʼaˬ geuꞈ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ Sheuˇliˬ Koˇbiˬ naˇ gawˇ heu jaˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ laꞈ poˆ laˆ paˇ ya mˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ yaw beh naˬ gaˬ neh ya tsaꞈ gaˬ gaˇ guˆ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ laˇ˗awˇ dzaw nehˬ˗euˬ taꞈ naˇ, yawˬ nah na luꞈ naˬ gaˬ neh tsaꞈ gaˬ laˇ˗euˬ meh. Sheuˇliˬ “Dahˬ beh ngeh ngaˬ˗ahˇ guˆ˗eu lehˇ miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ nymˬ˗mˇ naˇ naˬ gaˬ neh ya tsaꞈ gaˬ gaˇ ya leˇ˗eu lehˇ miˇ˗a. Iˇ kahˇ doe ni tiˬ nymˇ maˬ doe maˬ doe˗ehˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗eu naˆ maˬ tseˇ tsawˇ haˬ deuˬ jawˇ gaˇ iˇ keuˆ nya dzehˬ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh.

18. Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ ngeh ya puˬ˗eu shaˬ zahˬ˗ahˇ laˆ piˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga?

18 Bawˬ toˆ yaw muiˬ˗ehˇ toˆ˗awˇ laꞈ keuˆ˗iˇ. Aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh guiˬ lahˬ shaˇ˗awˇ teu˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ laˆ piˇ paˬ nga lehˇ yaw muiˬ˗ehˇ ya shaˇ noeˬ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 3:21) Yuˇloˬ paw pyawˬ˗ahˇ jaˆ˗eu Loˬmaˬniˬ dawˬ ngehˬ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ aˬ myah luꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ geuꞈ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ Soˇniˬ˗yaˬ ehˇ˗eu “Ngaˇ yawˬ ha˗euˬ bawˬ toˆ seuˬ gʼaˬ˗ahˇ boꞈ doˆ˗awˇ yaw awˬ˗ehˇ mawˇ nya˗eu tsahˇ˗ahˇ dehˬ myahˬ taˬ˗eu ma. Ngaˇ hawˬ jeh kʼoeˇ taˆ gaˇ maˇ gaˇ tsmˇ˗euˬ aˇ baˇ boꞈ taˬ˗euˬ ma. Ngaˇ tiˬ jeˬ paˬ˗ahˇ noeˬ tsehˆ ngeh aˇ baˇ teu˗ahˇ haw˗awˇ, ngaˬ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ aˬ geu paw iˇ˗eu lehˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu ma.” Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh kʼawꞈ yaw muiˬ paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ haw˗eu leh jeh˗eu meh. Soˇniˬ˗yaˬ “Dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ tiˬ jeˬ na pyeuꞈ laˇ ngeh, teu naˇ yawˬ ha˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu kaˇ pyawˇ pyeuꞈ nga lehˇ haw de laˬ? Maˬ ngeuˇ naˇ, noeˬ taˬ˗euˬ gaˇ le keuˆ nya ni caw ba nehˬ˗eu law dzmˇ pyeuꞈ nga lehˇ haw de laˬ? lehˇ heu naˇ yawˬ ha noeˬ˗eu gaˇ iˇ˗eu tehꞈ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh.

19. Aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ˗eu lehˇ noeˬ tsoˆ taˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

19 Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ guiˬ lahˬ gʼawˬ mya jeˬ lehˇ biꞈ˗eu meh. Aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ˗eu heu neh biꞈ nehˬ laꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ teu˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ nya meh. (Heˬbyehˇ 13:15) Mˇ mawˇ nya˗eu tiˬ jeˬ naˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu yaw shuiꞈ jeˬ neh mˇ huiˬ gʼeh˗eu heu meh. Teu naˇ aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ guiˬ lahˬ paˇ bi za dzehˬ laˇ˗eu meh. Yawˬ nah na luꞈ “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ mui dui dui˗eu yaw muiˬ paˬ˗ehˇ pyehˆ tseˇ duˬ˗awˬ.” Toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ aˬ dui Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ “Ngaˬ˗euˬ dzaˇ˗aˬ, ngaˬ˗ahˇ kʼehˇ gʼeh leꞈ˗euˬ gʼaˬ˗euˬ ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗awˇ aˬ yawꞈ neh bi mˇ laꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ jiˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu ma” lehˇ ehˇ nya meh.—Yoˇhaˬ 4:34.

Dawˬ caˇ 80 Pyehˆ tseˇ haw ‘Yeˬhawˇbaˬ muiˬ dui dui˗eu’ gaˇ ya siˬ

a Muiˬ˗eu yaw jeˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ neh oe˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ tsawˇ muiˬ tsawˇ doeˇ maˬ tseˇ paˆ ni yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ˗euˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ muiˬ˗eu jeˬ jahˇ nehˬ mawꞈ˗eu meh. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ nehˬ˗eu nga lehˇ haw˗awˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ mˇ huiˬ luꞈ˗eu deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ muiˬ˗eu aˬ jeˬ jeˇ za nga lehˇ jiˇ haw ma.

b Tsawˇ myahˇ tiˬ myahˇ na tsawˇ myahˇ myahˇ maˇ maˬ ngeuˇ˗a.

c Jaˆ tawꞈ˗eu gaˇ kawˆ teu Loꞈ˗eu nymˇgoˇ laꞈ kʼoeˇ ahˇ haw˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ naˇ jw.org gʼoeˇsaiˇ laꞈ kʼoeˇ haw nya meh. Nga maꞈ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu > puˬ haw mawˇ haw laꞈ˗euˬ jeˬ > Miˬyehˇ gaˇ paw˗euˬ aˇ pyaˇ˗ahˇ le keuˆ˗eu lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ gaˇ haw.