1-2. Ukulingana Amalumbo 34:8, kuti twacita shani pa kuti twishibe ifyo Yehova awama?

ELENGANYENI ukuti nabamupeela ifya kulya ifyo mushabala amulyapo. Pa kuti mwishibe ifingi pali ifi ifya kulya kano mwafilolesha, mwanunshako, mwamona ifyo bafipika nelyo mwaipushako abafitemwa. Lelo nga mwafisonda nelyo mwalyako e lyo mwingeshiba nga fisuma nelyo iyo.

² Kuti twasambilila pa busuma bwa kwa Yehova nga tulebelenga Baibolo ne mpapulo shesu. Nelyo nga tulekutika ku ba bwananyina ilyo balelanda pa fisuma ifyo Yehova abacitila. Lelo kuti twaishiba fye ifyo Yehova awama nga ‘twasonda’ fwe bene no kumona ubusuma bwakwe. (Belengeni Amalumbo 34:8.) Katulangilile. Tutile tulefwaya ukubombako umulimo wa nshita yonse, nomba pa kuti tubombeko tulingile ukwangusha imikalile. Nalimo twalibelenga imiku iingi ifyo Yesu alandile ukuti nga twabika Ubufumu intanshi, Yehova akatupeela fyonse ifyo tukabila. Nomba nalimo ifi tafyatala afitucitikilapo. (Mat. 6:33) Na lyo line apo twalicetekela amashiwi Yesu alandile, twasalapo ukwangusha imikalile, twacefyako ama-awala tupoosa ku ncito, kabili twabika amano ku mulimo wa kubila imbila nsuma. Nga twacita ifi tukamona ukuti ca cine Yehova alatupeela ifyo tukabila nga filya fine Yesu alandile. Kabili ici cikalenga ‘tukasonde’ ubusuma bwa kwa Yehova.

3. Nga fintu Baibolo ilanda pa Amalumbo 16:1, 2, ni bani abo Yehova apeela sana ifisuma?

³ Yehova “musuma kuli bonse,” ukubikako fye na bashamwishiba. (Amalu. 145:9; Mat. 5:45) Lelo abantu abatemwa Yehova kabili abamubombela ne myeo yabo yonse e bo acitila sana  ifisuma. (Belengeni Amalumbo 16:1, 2.) Natulandeko pa fisuma fimo ifyo Yehova atucitila.

4. Bushe Yehova alanga shani ukuti musuma kuli bonse abapalama kuli ena?

⁴ Lyonse nga twakonka ifyo Yehova atusambilisha, tulamona ifyo fitwafwa. Ku ca kumwenako, ilyo twasambilile pali ena no kumutemwa, alitwafwile ukuleka ukutontonkanya no kucita ifyabipa ifyalelenga twiba ifibusa fyakwe. (Kol. 1:21) Ilyo twaipeele kuli Yehova no kubatishiwa, alitupeele ifintu ifisuma pamo nga kampingu iisuma, kabili alilengele twapalama kuli ena no kuba ifibusa fyakwe.—1 Pet. 3:21.

5. Bushe tumona shani ukuti Yehova musuma ilyo tulebila imbila nsuma?

⁵ Ilyo tulebomba umulimo wa kubila imbila nsuma, tulatwalilila ukumona ubusuma bwa kwa Yehova. Bushe muli ba nsoni? Abantu ba kwa Yehova abengi ba nsoni. Nalimo ilyo mushilaba Inte ya kwa Yehova, tamwabalile amutontonkanyapo ukutila kuti mwaya ku mayanda ya bantu abo mushaishiba, ku kubebako ifyaba mu Baibolo. Lelo pali ino nshita, mulaya lyonse. Yehova alimwafwa ukutemwa umulimo wa kubila imbila nsuma kabili mwalimona ifyo Yehova amwafwa mu nshila ishalekanalekana. Ku ca kumwenako, alimwafwile ukuba abatekanya ilyo umuntu mwalebilako imbila nsuma amukalifye. Na kabili alimwafwile ukwibukisha ilembo lya kubomfya ilyo umuntu mwalebilako imbila nsuma alefwaya ukwishibilapo na fimbi. Kabili alimwafwile ukutwalilila ukubila imbila nsuma na lintu abantu baba mu cifulo mubilamo imbila nsuma bashalefwaya ukukutika.—Yer. 20:7-9.

6. Bushe ifyo Yehova atusambilisha filanga shani ukuti musuma?

⁶ Yehova alatulanga ukuti musuma, na lintu aletusambilisha ifya kubomba umulimo kubila imbila nsuma. (Yoh. 6:45) Pa kulongana kwa Mikalile balatulanga ifyo twingabila bwino imbila nsuma, kabili balatukoselesha no kubomfya ishi nshila sha kubililamo imbila nsuma. Pa kubala nalimo kuti tuleumfwa umwenso ukubomfya ishi nshila ishipya. Nomba nga twashibomfya, nalimo abo tubilako imbila nsuma mu cifulo cesu kuti bakutika. Na kabili pa kulongana kwa pa cilonganino no kwa citungu, balatukoselesha ukubomfya inshila sha kubililamo imbila nsuma isho tushabomfyapo. Ishi nshila na sho kuti shalenga twalaumfwa umwenso. Lelo nga twaesha ukushibomfya, Yehova akatupaala. Nomba twalalanda pa fintu fimo ifisuma ifyo Yehova atupeela nga twamucetekela kabili nga tulebomfya ne nshila ishipya ilyo tulemubombela, te mulandu ne fyo ifintu fili mu bumi bwesu. Lyena twalalanda na pa fyo twingacita pa kuti tulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma.

7. Mapaalo nshi tukwata nga tulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma?

⁷ Tulapalama kuli Yehova. Natulande pali ba Samuel * baeluda ababombela ku Colombia na bena mwabo. Aba abaupana balebomba bwino bupainiya ku cilonganino bali, nomba apo balefwaya ukulabombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma, balile ku cilonganino cimbi ukwali ukukabila. Pa kuti baye uko bakabila ba mbila nsuma bacepa, balingile ukuipeelesha ukuleka ukucita fimo ifyo batemenwe ukucita. Ba Samuel batile: “Twalikonkele amashiwi yaba pali Mateo 6:33 kabili twalilekele ukushita ifintu icishiteshite. Calitukosele ukusha ing’anda twaleikalamo, pantu baikuulile filya fine fye twalefwaya kabili twalilipile indalama shonse.” Ilyo bakukiile ku cilonganino icipya, bailesanga ukuti indalama balekabila  ukubomfya shali ishinono sana nga kushilinganya ku sho balebomfya kale. Balandile no kuti: “Twalimona ifyo Yehova atutungulula ne fyo asuka mapepo yesu. Ifyo tumfwa fyalipusana sana ne fyo twaleumfwa kale. Pantu pali ino nshita tumfwa ukuti Yehova alasekelela pa fyo tubomba kabili alitutemwa icine cine.” Bushe kwaliba ifyo mwingacita pa kuti mulebila sana imbila nsuma? Nga e ko fili, mwilatwishika ukuti nga mulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma, bucibusa bwenu na Yehova bukakoselako kabili akulamupeela ifyo mukabila.—Amalu. 18:25.

8. Finshi mwasambilila ku fyo ba Ivan na ba Viktoria balandile?

⁸ Tulaba ne nsansa ilyo tulebombela Yehova. Umfweni ifyalandile ba Ivan na ba Viktoria abaupana ababomba bupainiya ku Kyrgyzstan. Balyangwishe imikalile pa kuti balebombako umulimo uuli onse, ukubikako fye no mulimo wa makuule. Ba Ivan batile: “Twalebombesha sana mu mulimo onse uo batupeela. Nangu ca kuti twalenaka pa numa ya kubomba, twaleba ne nsansa ukwishiba ukuti natubomfya amaka yesu ku kubombela Yehova. Na kabili twaleba ne nsansa pantu twalepanga ifibusa ifingi. Kabili ifyalecitika ilyo twalebomba fyalelenga tulesekelela nga twafitontonkanyapo.”—Marko 10:29, 30.

9. Finshi fimo ifyo bamo abakwata amafya bacita pa kuti balebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma, kabili fisuma nshi fifumamo?

⁹ Tulaba ne nsansa nga tulebombela Yehova na lintu ifintu fyafishe. Ku ca kumwenako, ba Mirreh abekala ku West Africa, bakalamba kabili ni bamukamfwilwa. Ilyo balekele ukubomba incito ya budokota, balitendeke bupainiya. Ba Mirreh balilwala ubulwele bwa mu mfyumfyu, ici cilenga balebomba fye iawala limo mu mulimo wa kubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda. Lelo balabomba ama-awala ayengi ilyo balebila imbila nsuma ku cintubwingi. Balakwata ifipempu ifingi na masambililo ya Baibolo kabili bamo pali aba, balanshanya nabo pa foni. Cinshi cilenga ba Mirreh balebombesha? Batile: “Nalitemwa sana Yehova na Kristu Yesu. Na kabili ndapepa sana kuli Yehova ukuti alengafwa ukubomba apapela amaka yandi.”—Mat. 22:36, 37.

10. Ukulingana na 1 Petro 5:10, finshi Yehova apeela abafwaya ukumubombela?

¹⁰ Yehova alatusambilisha ifintu ifyalekanalekana. Ifi fine e fyacitikile ba Kenny bapainiya ababombela ku Mauritius. Ilyo basambilile icine, balileke amasambililo ya ku universiti, balibatishiwe, kabili balitendeke ukubomba umulimo wa nshita yonse. Ba Kenny batile, “Ndafwaya sana ukuba nga kasesema Esaya uwatile: ‘E po ndi! Ntumeni.’” (Esa. 6:8) Ba Kenny balibombako mu makuule kabili balibombeleko no mulimo wa kupilibwila impapulo mu lulimi lwabo. Ba Kenny balandile no kuti: “Nalisambilila ifingi ifyalenga ndebomba bwino imilimo.” Lelo tabapelele fye pa kusambilila ifya kubomba iyi milimo. Batile: “Nalishiba ifyo nshingakumanisha ukucita ne mibele iyo ningile ukukwata pa kuti ndebombela bwino Yehova.” (Belengeni 1 Petro 5:10.) Nalimo na imwe kuti mwatemwa ukwalukako muli fimo pa kuti Yehova akamusambilishe mu nshila ishalekanalekana.

11. Cinshi bankashi ba ku South Korea bacitile pa kuti balebilako imbila nsuma, kabili finshi fyafumamo? (Moneni icikope cili pa nkupo.)

¹¹ Na ba bwananyina ababombela Yehova pa myaka iingi nabo bene balakabila ukusambilila inshila ishipya isha kubililamo imbila nsuma. Ilyo kwali icikuko ca COVID-19 baeluda ku cilonganino cimo ica ku South Korea batile: “Bamo abalemona kwati te kuti babile imbila nsuma pa mulandu wa kulwalilila, pali ino nshita balabila imbila nsuma ukubomfya  Intaneti. Bankashi batatu abacila imyaka 80 balisambilila ifya kubomfya kompyuta kabili mupepi na cila bushiku balaibomfya ilyo balebila imbila nsuma.” (Amalu. 92:14, 15) Bushe kuti mwatemwa ukulabombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma pa kuti mukasonde sana ubusuma bwa kwa Yehova? Lekeni tulande pa fyo mwingacita pa kuti mulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma.

12. Finshi Yehova alaya ukucitila bonse abamucetekela?

¹² Mulecetekela Yehova. Yehova alilaya ukuti akulatucitila ifintu ifisuma nga twamucetekela kabili nga tulebomba apapela amaka yesu. (Mal. 3:10) Nkashi Fabiola uwa ku Colombia alimona ifyo Yehova afikilisha ifyo alaya ababomfi bakwe. Ilyo fye abatishiwe alefwaya ukutendeka bupainiya, lelo e walebomba incito pa kuti ena no lupwa lwakwe balekwata ifyo balekabila. Ilyo afishishe imyaka balekelapo incito, alipepele sana kuli Yehova no kulomba ukuti amwafwe. Nkashi Fabiola atile: “Ilingi palapita inshita pa kuti bakupeele indalama sha mwabombeni. Lelo ine papitile fye umweshi umo bampeela ne ndalama. Nalipapile sana. Ilyo papitile imyeshi ibili nalitetende bupaininya.” Ba Fabiola bali ne myaka ukucila pali 70 kabili nababomba bupainiya ukucila pa myaka 20. Balyafwa abantu 8 ukulunduluka no kubatishiwa. Batile: “Nangu ca kuti inshita shimo ndanaka, cila bushiku Yehova alangafwa pa kuti ntwalilile ukubomba bupainiya.”

13-14. Fya kumwenako nshi ifingatwafwa ukucetekela Yehova no kulabombesha?

¹³ Mulesambililako ku bacetekele Yehova. Mu Baibolo mwalilembwa abantu ababombeshe mu mulimo wa kwa Yehova. Ilingi line  aba bantu balecitapo fimo ifyalelanga ukuti balicetekele Yehova ninshi talabapaala no kubapaala. Ku ca kumwenako, ilyo Abrahamu afumine uko aleikala “nangu taishibe uko aleya,” e lyo Yehova amupaalile. (Heb. 11:8) Pa numa Yakobo alwa na malaika e lyo bamupaalile. (Ukute. 32:24-30) Ilyo bashimapepo banyantile mu Mumana wa Yordani e lyo uluko lwa bena Israele lwa-abwike uyu mumana no kwingila mu Calo ca Bulayo.—Yosh. 3:14-16.

¹⁴ Na kabili kuti mwasambililako ku fyo bamunyinefwe na bankashi muno nshiku bacita, abashintilila pali Yehova kabili ababombesha. Ku ca kumwenako, ba Payton na bena mwabo ba Diana balitemenwe ukubelenga pali bamunyinefwe abalebombesha mu mulimo wa kwa Yehova, pamo nga abo balemba pa cipande citila “Baliipeele Abene mu Kuitemenwa.” * Ba Payton batile: “Ilyo twalebelenga pa fyo bamo balebombela Yehova, twaleumfwa kwati tuletamba umuntu uulelya ifya kulya ifisuma. Nga twabelenga sana ifi fipande twalefwaisha ukusonda ‘no kumona ukuti Yehova musuma.’” Ba Payton na ba Diana basukile baya uko bakabila ba mbila nsuma bacepa. Bushe mwalibelengapo ifi ifipande? Bushe mwalitambapo vidio iitila Witnessing in Isolated Territory—Australia ne itila Witnessing in Isolated Territory—Ireland ayaba pa jw.org? Ishi impapulo kuti shamwafwa ukwishiba ifyo mwingacita pa kuti mulebombesha mu mulimo wa kubila nsuma.

15. Bushe ukuba pamo ne fibusa ifisuma kuti fyatwafwa shani?

¹⁵ Mulesala ifibusa ifisuma. Cilanguka ukulya ifya kulya ifyo tushalyapo nga tuli pamo na bantu abafitemwa. Ifi fine e fyo caba na pa kubombela Yehova. Nga tuleba pamo na bantu abatemwa ukubombela Yehova, na ifwe tukalafwaisha ukubombesha. Ba Kent na bena mwabo ba Veronica basanga ukuti ici cishinka. Ba Kent batile: “Ifibusa fyesu na balupwa balitukoseleshe ukubombako imilimo na imbi. Twalilwike ukuti filya twaleba pamo na babika amano ku fya Bufumu, calengele twalafwaisha ukubombako imilimo na imbi.” Ba Kent na bena mwabo ba Veronica pali ino nshita ni bapainiya baibela mu Serbia.

16. Nga fintu Yesu alandile mu cilangililo caba pali Luka 12:16-21, cinshi tulingile ukuipeelesesha?

¹⁶ Muleipeelesha ukuleka ukucita fimo ifyo mwatemwa pa kuti mulebombela Yehova. Pa kuti tulenge Yehova alesekelela, tacipilibula ukuti tulingile ukuleka ukucita fyonse ifyo twatemwa. (Luk. Mil. 5:19, 20) Na lyo line nga twasalapo ukukanabombesha mu mulimo wa kwa Yehova pa mulandu wa kuti tatulefwaya ukuleka ukucita fimo ifyo twatemwa, kuti twaba ngo mwaume uo Yesu alandilepo mu cilangililo uwalefwaya ukulaikala bwino sana ukucila ukulabombela Yehova. (Belengeni Luka 12:16-21.) Munyinefwe Christian uwikala ku France atile: “Nshalebomfya inshita yandi na maka yandi ku kubombela Yehova, kabili nshaleba pamo no lupwa lwandi.” Ba Christian na bena mwabo basalilepo ukutendeka bupainiya. Nomba pa kuti babe bapainiya balingile ukuleka incito balebomba. Pa kuti balekwata ifyo balekabila, batendeke ukuwamya amayanda ya bantu na maofeshi, kabili balisambilile ukuteka umutima ku fyo bakwete. Bushe ifi bacitile fyalilenga baba ne nsansa? Ba Christian batile: “Tulatemwa ukubomba umulimo wa kubila imbila nsuma kabili tulaba ne nsansa nga twamona abasambi ba Baibolo na bo tulanshanya nabo ifya mu Baibolo balesambilila pali Yehova.”

17. Cinshi cingalenga nalimo twafilwa ukubomfya inshila isho tushabomfyapo pa kubila imbila nsuma?

 ¹⁷ Mule-esha ukubomfyako inshila isho mushabomfyapo. (Imil. 17:16, 17; 20:20, 21) Nkashi Shirley painiya wa nshita yonse uwa ku America alyalwileko inshila alebomfya pa kubila imbila nsuma ilyo kwali icikuko ca COVID-19. Pa kubala aleshimunuka ukubila imbila nsuma ukubomfya foni. Ilyo kangalila wa muputule atandalile icilonganino cabo, alibasambilishe ifya kubila imbila nsuma ukubomfya foni. Ba Shirley batile: “Pa kubala naleumfwa umwenso, nomba pali ino nshita nalitemwa ukubila imbila nsuma ukubomfya foni, pantu ilalenga tulelanda na bantu abengi ukucila abo twalelanda nabo ilyo twalebila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda!”

18. Cinshi cingatwafwa ukulabila imbila nsuma na lintu tuli na mafya?

¹⁸ Mulepanga ifya kucita no kucita ifyo fine mwapanga. Nga twakwata amafya, tulapepa kuli Yehova ukuti atwafwe. Kabili tulesha na maka ukulingulula pa kupwisha ubwafya. (Amapi. 3:21) Ba Sonia ni bapainiya wa nshita yonse ababa mwi bumba ilibomfya ululimi lwa ciRomany ku Bulaya. Batile: “Nalitemwa ukulemba ifyo ndefwaya ukucita kabili ndabika ipepala apo nembele apa kuti ndelimona. Nalikwata ne cikope apaba amasansa ya nshila pe tebulo. Ndaloleshapo ilyo ndefwaya ukusalapo ifya kucita pa kuti njishibe ifyo ningile ukucita.” Ba Sonia balesha na maka ukunasakamana sana nga bakwata amafya. Batile: “Lyonse nga nakwata ubwafya ningile ukusalapo nga mfwile ukulabumona nge cibumba icingalenga nafilwa ukucita ifyo napanga, nelyo nga mfwile ukubumona ngo bulalo ubwingalenga nafishapo ifyo napanga ukucita.”

19. Finshi tulingile ukucita pa kulanga ukuti tulatasha pa fyo Yehova atucitila?

¹⁹ Yehova alatupaala mu nshila ishingi. Kuti twalanga ukuti tulatasha pa fyo Yehova atucitila nga tulecita ifintu ifingalenga abantu balamulumbanya. (Heb. 13:15) Nalimo kuti tulebombako imilimo iyalekanalekana mu cilonganino ca kwa Yehova. Nga tulecita ifi, Yehova akulatupaala icine cine. Cila bushiku natulefwaya inshila twingasondelamo “no kumona ukuti Yehova musuma.” Nga tulecita ifi, na ifwe tukalanda amashiwi Yesu alandile aya kuti: “Ica kulya candi kucita ukufwaya kwa wantumine no kupwisha umulimo wakwe.”—Yoh. 4:34.