1-2. Ni kaineti ma Taian Areru 34:​8, ti na kangaa n ataia bwa e bon raoiroi Iehova?

IANGOIA bwa aongkoa ko anganaki te amwarake ae ko tuai ni kakanna mai mwaina. Ko kona n ataia bwa tera te amwarake anne ngkana ko taraia, ko arokia, ko ataa aroni karaoana, ke ko titirakinia aomata aia iango iai. Ma ko tii kona n ataia bwa ko kani kanna ke ko aki, ngkana ko katoongnga.

² Ti kona n reiakina raoiroin Iehova mani wawarekan te Baibara ao ara booki, n ikotaki ma ongoraeani baike a taekin naake a karekei kakabwaiaaia mairoun Iehova. Ma ti na bon ota raoi n aron raoiroin Iehova ngkana ti boni “katoongnga” ao n nora raoiroina. (Wareka Taian Areru 34:8.) Ti na nora te katoto teuana ibukin arora ni karaoa anne. Iangoia bwa aongkoa ti kani beku ni kabwanina ara tai ibukin Iehova, ma ngkana ti na roko n tiara anne ti riai ni kabebetea maiura. Tao ti okioki ni wareka ana berita Iesu are ngkana ti moanibwaia te Tautaeka n Uea, e na katauraoi baike ti kainnanoi Iehova, ma ti tuai man nora kakoroani bukin te berita anne ni maiura. (Mat. 6:33) Ma e ngae n anne, ti onimakina ana berita Iesu ao ti a kakerikaaka ara kabanemwane, ti kauarerekea ara mwakuri ni kareketianti, ao ni kaatuua ara iango n te mwakuri ni minita. Ngkana ti karaoa anne, ti na bon noria bwa e bon tabeakini kainnanora Iehova. Ti boni ‘katoonga’ raoiroin Iehova.

3. Ni kaineti ma Taian Areru 16:​1, 2, antai aika kakabwaiaaki man raoiroin Iehova?

³ “E raoiroi Iehova nakoia aomata ni kabane,” n ikotaki naba ma naake a aki kinaa. (TaiAre. 145:9; Mat. 5:45) Ma a karekei  kakabwaia aika bati riki mairoun Iehova, naake a tangiria ao a beku ibukina ma nanoia ni kabane. (Wareka Taian Areru 16:​1, 2.) Nori aanga tabeua ake ti kakabwaiaaki iai man raoiroin Iehova.

4. E kangaa Iehova ni kaota raoiroina nakoia naake a a moanna ni kaan ma ngaia?

⁴ Ni katoatai are ti maiuakina iai reireiara mairoun Iehova, ti a nora iai nakoraoini maiura. Ngke ti reiakina taekana ao ni moanna n tangiria, e a buokira n tokanikai i aon iango ao mwakuri ake e aki kukurei iai. (IKoro. 1:21) Ao ngke ti katabua maiura nakon Iehova ao ni bwabetitoaki, ti a nora riki iai raoiroina ngkai e anganira te mataniwinnano ae raoiroi ao ti a karekea naba ara iraorao ae kaan ma ngaia.​—1Bet. 3:21.

5. Ti kangaa n nora raoiroin Iehova n ara mwakuri ni minita?

⁵ Ti teimatoa n nora raoiroin Iehova ngkana ti uataboa te mwakuri ni minita. Te aomata ngkoe ae ko mamaamaa? A bati ana aomata Iehova aika mamaamaa. Tao imwain rikim bwa ana toro Iehova, ko aki iangoia bwa ko na kakawari aia auti aomata aika ko aki kinaia, ao ni maroro ma ngaiia n te Baibara. Ma ko a kakaraoa anne ngkai. Ao e buokiko naba Iehova ni karekea kukureim n te mwakuri ni minita. Ko a tia n nora ana boutoka Iehova n aanga aika kakaokoro. E buokiko bwa ko na aki un ngkana ko kaaitara ma te aomata ae un. E buokiko naba n uringa te kibu ae ko na kaotia nakon ane e kan ongora. E anganiko naba te korakora bwa ko na teimatoa n uarongorongo, e ngae ngke a aki kan ongora aomata n am aono.​—Ier. 20:​7-9.

6. E kangaa te reirei ni kataneiai are mairoun Iehova ni kaotaki iai raoiroina?

⁶ E kaota naba raoiroina nakoira Iehova ngkai e reireinira ni kataneiaira ibukin te mwakuri ni minita. (Ioa. 6:45) N ara bobotaki n te wiki, ti ongoraei aron te maroro aika tia ni katauraoaki raoi, ao ti kaungaaki bwa ti na kamanenai n ara mwakuri ni minita. Tao ti bae n tabwara n te moantai ni kataa te anga ae boou. Ma ngkana ti a karaoia, ti a noria bwa e anainano riki n ara aono. Ti kaungaaki naba n ara bobotaki ao bwabwaro bwa ti na karaoi aanga n uarongorongo aika kakaokoro ake ti tuai ni katai mai mwaina. A kona naba n nako nanora ngkana ti karaoa aei, ma e na boni kakabwaiaira Iehova ngkana ti karaoia. Ti na rinanoi ngkai kakabwaia ake e na anganira Iehova ngkana ti onimakinna ao ni katai aanga aika boou bwa ti aonga n anganna ara kabanea ni konaa n aki ongei baika ti kaaitarai. Imwina, ti na rinanoi aanga ake ti kona iai ni karababaa ara mwakuri ni minita.

7. Baikara kakabwaia aika ti na karekei ngkana ti kakorakoraira ni karababaa ara mwakuri ni minita?

⁷Ti a kaaniaki riki ma Iehova. Iangoa ana katoto te unimwaane n te ekaretia ae Samuel, * ae beku ma buuna i Colombia. A kukurei te taanga aei ni bwaiania n te ekaretia n aia tabo, ma a tangiria ni karababaa aia mwakuri ni minita ni buoka te ekaretia ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki. Ibukini karokoaia n tiaia aei, a riai ni kakeaia ni bwaai tabeua. E taku Samuel: “Ti maiuakina Mataio 6:33 ao ni katoka kabooani baike ti aki kainnanoi. Ma te bwai ae kangaanga riki iroura boni kitanan ara auti. E kateaki n aron ae ti tangiria ao ti aki kakabwakamwane iai.” N aia tabo ae boou, a a noria te taanga aei bwa e uarereke riki te mwane ae a kainnanoia ibukini maiuia, nakon are mai mwaina. E taku Samuel: “Ti a tia n nora aron Iehova ni kairirira ao ni kaekai ara tataro. Ti  namakinna bwa e akoira ao e tangirira Iehova n itera ake ti tuai n nonori mai mwaina.” Ko kona ni karababaa am mwakuri ni minita n aanga tabeua? Ngkana ngaia anne, ko kona ni kakoauaa ae ko na kaaniaki riki ma Iehova ao e na bon tabeakiniko.​—TaiAre. 18:25

8. Tera reireiam man aia taeka Ivan ao Viktoria?

⁸Ti karekea kimwareireira n ara beku. Nora aia taeka Ivan ma Viktoria ae te taanga ae a beku bwa bwaiania i Kyrgyzstan. A kabebetei maiuia bwa a aonga ni kona n anga ngaiia ibukini mwioko nako, n ikotaki ma te kateitei. E taku Ivan: “Ti mwakuri korakora ni mwiokoara nako. E ngae ngke ti kua n tokin te bong, ma ti namakina te rau ao te kukurei n ataakin ae ti kabanea korakorara ibukin Iehova. Ti namakina naba te kukurei ibukina bwa a reke raoraora aika boou, ao ti uaia ni karaoi baika kakukurei.”​—Mareko 10:​29, 30.

9. Tera ae e karaoia te tari te aine temanna ae kaaitara ma kangaanga ni karababaa iai ana mwakuri ni minita, ao tera mwina?

⁹ Ti karekea kimwareireira n ara beku ibukin Iehova, e ngae ngke ti kaaitara ma kangaanga. N te katoto, Mirreh bon te aine ae e a tia ni mate buuna ao te taokita i Aberika Maeao. Ngke e ritaea ao e a moana ana bwaiania. E korakora aorakina ae te boori ao e tii kona ni kabanea teuana te aoa n te mwakuri ni minita. Ma e kona ni maan riki ana tai n uarongorongo ni kamanenaan te kaa ni boki n ana tabo te botannaomata. A bati ana reirei n te Baibara ao aomata ake e na okiokiria, ao tabeman mai buakoia e rereitaki ma ngaiia n te tareboon. Tera ae kaungaa Mirreh bwa e na karaoa ae bati riki ibukin Iehova? E taku: “E onrake nanou n tangiran Iehova ao Kristo Iesu, ao I katoatai n tataro bwa e na buokai Iehova ni karaoa au kabanea ni konaa n au beku ibukina.”​—Mat. 22:​36, 37.

10. Ni kaineti ma 1 Betero 5:​10, tera ae a karekea mairoun Iehova naake a karababaa aia mwakuri ni minita?

¹⁰Ti a karekea riki te reirei ni kataneiai mairoun Iehova. E nora koauan aei Kenny ae beku bwa te bwaiania i Mauritius. Ngke e reiakina te koaua, e a kitana naba te reirei ae rietata, e bwabetitoaki, ao e a kabwanina ana tai n te mwakuri ni minita. E taku: “I kataia ni karaoa nanon ana taeka te burabeti are Itaia ae kangai: ‘Aio ngai! Kanakoai!’ ” (Ita. 6:8) E a tia n ibuobuoki ni mwakuri ni kateitei aika bati Kenny, ao e ibuobuoki naba n rairi booki aika anaaki n te Baibara nakon ana taetae. E taku Kenny: “I karekea te reirei ni kataneiai ae I kainnanoia ibukini kakororaoani mwiokoau.” Ma e reiakina riki ae bati nakon anne. E reitia ni kangai: “I a ataia ae iai tian au konabwai, ao I a atai aroaro ake I riai ni karikirakei bwa I aonga n riki bwa ana toro Iehova ae raoiroi riki.” (Wareka 1 Betero 5:10.) E aera bwa ko aki nenera arom ao n noria ngkana ko kona naba ni kamwawaa am tai ibukini karekean riki te reirei ni kataneiai mairoun Iehova?

11. Tera ae a kakorakoraia ni karaoia taari aine i Korea Maiaki ibukin uataboan te mwakuri ni minita, ao tera mwina? (Nora te taamnei ni moan te maekatin.)

¹¹ A kainnanoa naba te reirei ni kataneiai taani Kakoaua aika mwaatai, ngkana a karaoa mwiokoaia ae boou. N taini butinakon te COVID-19, a korea aei unimwaanen te ekaretia teuana i Korea Maiaki: “Tabeman ake a taku ngkoa bwa a aki kona n uarongorongo ibukin aorakia, a a kona ngkai ni karaoia rinanon te reitaki n te intanete. A reiakina aroni kamanenaakin te kaombiuta teniman taari aine aika 80 tabun aia ririki, ao e a kuri ni katoabong aia uarongorongo iai.” (TaiAre. 92:​14, 15) Ko kani karababaa am mwakuri ni minita ao n nora riki raoiroin Iehova? Iangoi aanga tabeua aika a na buokiko n roko n tiam anne.

12. Tera ae e beritanna Iehova nakoia naake a onimakinna?

¹²Reireiniko n onimakina Iehova. E berita Iehova bwa e na kabatiaa kakabwaiaara ngkana ti onimakinna ao n anganna ara kabanea ni konaa. (Maraki 3:10) E a tia n nora aron Iehova ni kakoroa bukin ana berita aei, te tari te aine i Colombia ae Fabiola. E tangiria neiei ni beku bwa te bwaiania ae katoatai imwini bwabetitoana. Ma e riai ni mwakuri ni kareketianti ibukini buuna ao natina aika teniman. Ngaia are ngke e a kona n ritaea neiei, e a kakorakoraa n tataro ni butiia Iehova ana ibuobuoki. E taku: “N angiin te tai, e kainnanoa te tai ae maan karekean te mwane n ritaea. Ma e a kariaiakaki naba au mwane teuana te namwakaina imwin are I bubutii. Kaanga ai bon te kakai!” Uoua te namwakaina imwina ao e a riki bwa te bwaiania. Ai 70 tabun ngkai ana ririki neiei ao e a tia ni bwaiania i nanon 20 tabun te ririki. N te tai anne, e a tia ni buokiia aomata aika waniman bwa a na bwabetitoaki. E taku: “E ngae ngke I namakina te mamaara n tabetai, ma e buokai Iehova ni katoabong bwa N na irira raoi au babaire.”

13-14. Baikara katoto ake a kona ni buokira n onimakina Iehova ao ni karababaanako ara beku?

¹³Karekea reireiam man aia katoto naake a onimakina Iehova. A bati katoto n te Baibara ibukia naake a kakorakoraia n aia beku ibukin Iehova. N taai aika bati, e kakabwaiaia Iehova ana toro aikai imwin ae a karaoa te bwai teuana ni kaota iai onimakinana. N te katoto, e a tibwa kakabwaiaaki Aberaam iroun Iehova ngke e a tia ni kitana mwengana, “e ngae ngke  e aki ataa ike e na nako iai.” (Ebera 11:8) Ngke e a tia ni kaunrabwata Iakoba ma te anera, e a tibwa karekea te kakabwaia ae okoro. (KBwaai 32:​24-30) Ngke a nang rin te natannaomata ae Iteraera n te Aba ni Berita, a a tibwa kona n rinanon te Karaanga ae Ioretan nakon iterana are teuana, ngke a kateboi waeia iai ibonga.​—Iot. 3:​14-16.

¹⁴ Ko kona naba ni karekea reireiam man aia katoto taani Kakoaua ni boong aikai ake a onimakina Iehova ao ni karababaanako aia beku. N te katoto, a kani wawareka rongorongoia taari mwaane ao aine ake a karababaanako aia beku ibukin Iehova, te tari te mwaane ae Payton ma buuna ae Diana, n aroia ake a taekinaki n te kaongora ae bati kanoana ae “A Kukurei n Anga Ngaiia.” * E taku Payton: “Ngkana ti wareka taekaia, ai aron ae ti matakuakina te aomata ae kana te amwarake ae kangkang. Ngkana ti a tataraia riki, ti a kani ‘katoongnga riki ao n noria bwa e raoiroi Iehova.’ ” N tokina, a a mwaing Payton ma Diana nakon te tabo are kainnanoaki riki iai te ibuobuoki. Ko a tia ni wareka te kaongora ae bati kanoana aei? Ko a tia ni mataku n te taamnei ae Witnessing in Isolated Territory​—Australia ao Witnessing in Isolated Territory—​Ireland aika katokaaki n te jw.org? A kona baikai ni buokiko ni kakaaei aanga ake ko kona iai ni karababaanako am beku.

15. Ti na kangaa ni buokaki irouia raoraora aika raoiroi?

¹⁵Rineiia raoraom aika raoiroi. Ti na kani kataa riki te amwarake ae ti tuai ni kakanna mai mwaina ngkana iai raora ni kanna. N aron anne, ngkana ti raoraonia naake a moanibwaia Iehova ni maiuia, ti na boni bae ni kani kakaaei riki aanga ake ti na karababaanako iai ara beku ibukin te Atua. A nora koauan aei te taanga teuana ae Kent ao Veronica. E taku Kent: “A kaungaira raoraora ao ara utu bwa ti na katai aanga aika boou n ara beku. Ti a ataia ae man raoraonakia naake a ukoukora moa te Tautaeka n Uea, ti a namakinna iai bwa ti boni kona ni karaoa te bwai ae boou.” A a beku ngkai bwa bwaiania aika okoro i Serbia, Kent ao Veronica.

16. N aron ae kaotaki n ana kaikonaki Iesu n Ruka 12:​16-21, e aera ngkai ti riai ni kukurei ni kakeaira?

¹⁶Kakeako ibukin Iehova. Tiaki nanona bwa ti nang kakeai bwaai ni kabane ake ti kukurei iai ibukini kakukureian Iehova. (TeMin. 5:​19, 20) Ma ngkana ti rineia bwa ti na aki karaoa ae bati ibukin Iehova bwa ti aki kani kakeai baike ti tatangiri, ti kona ni katotonga ana kairua te mwaane are n ana kaikonaki Iesu, are e tabe riki ma mwengaraoina ma e aki tabe ma te Atua. (Wareka Ruka 12:​16-21) E taku te tari te mwane ae arana Christian ae mena i Buranti: “I a tia n aki kamanena raoi au tai ao korakorau ibukin Iehova ma au utu.” E a baireia ma buuna bwa a na bwaiania. Ma a riai ni kitana aia mwakuri ni kareketianti ngkana a na roko n tiaia anne. Ibukini karekeani maiuia, a a moana aia bitineti ae uarereke n te kaitiaki ao a reireinia bwa e na rau nanoia ngkai e a karako aia bwai. E materaoi kakeaia n aron anne? E taku Christian: “Ti a kukurei riki ngkai n ara mwakuri ni minita, ao n noraia ara reirei n te Baibara ma naake ti okiokiriia n reiakina taekan Iehova.”

17. Tera ae kona n tukira mani kataakin te anga n uarongorongo ae boou?

¹⁷Tauraoi ni katai aeka ni beku aika boou. (Mwa. 17:​16, 17; 20:​20, 21) E kataia ni bita aron ana mwakuri ni minita Shirley ae te bwaiania n te United States n taini butinakon te COVID-19. N te moantai, e tabwara ni kataa te uarongorongo n te tareboon. Ma ngke e a  tia n reireinaki ni kataneiaaki n rokon te mataniwi n te aono, e a katoatai n uataboa te aeka n uarongorongo aei. E taku neiei: “N te moantai ao e rangi ni kakamaaku, ma I a kani kakaraoia ngkai. A a bati riki aomata aika ti reitaki ma ngaiia ngkai, nakoia ake ti kakawariia n te auti teuana ma teuana!”

18. Tera ae kona ni buokira ni kaaitarai kangaanga ngkana ti kataia ni karababaa ara mwakuri ni minita?

¹⁸Karaoa am babaire ao mwakuria. Ngkana ti aitara ma kangaanga, ti tataroakinna bwa ti na kamanena raoi ara konabwai n iango bwa ti aonga ni karaoa ara babaire ae ti na mwakuria. (TaeRab. 3:21) E taekina aei Sonia ae beku bwa te bwaiania ae katoatai n te kurubu ae kamanena te taetae n Romany i Eurobe: “I kani kokorea au babaire n te beeba ao ni kaaki n te tabo ae kai noraki. N au taibora ao I korei taamnein kawai aika uoua aika tiki nakon taabo aika kakaokoro. Ngkana iai au motinnano ae N na karaoia, I tarai kawai akanne ao n iangoia bwa e na kairai nakea au motinnano anne.” E kataia Sonia ni kateimatoa te iango ae raoiroi ngkana e aitara ma kangaanga. E taku: “A kona kangaanga nako aika boou ake I kaaitarai n riki bwa te oo ae tukai, ke te buriiti ae buokai ni karokoai. E a bon nakon arou n iangoia.”

19. Tera ae ti riai ni motinnanoia bwa ti na karaoia?

¹⁹ E kakabwaiaira Iehova n aanga aika bati. Ti kaotia bwa ti kakaitau ni kakabwaia akanne ngkana ti kabanea ara konaa n anganna te karaoiroaki. (Ebera 13:15) E kona n irekereke anne ma kakaaean aanga aika boou ibukini karababaan ara mwakuri ni minita ike ti a kona riki iai ni karekei kakabwaia aika bati. Ti bia katoabong ni kakaaei aanga ake ti kona iai ni “katoongnga ao [n] noria ae e raoiroi Iehova.” Ao ti na boni katotonga Iesu are taku: “Kanau boni karaoan nanon teuare kanakomaiai ao katiaan te mwakuri are e anganai.”​—Ioa. 4:34