1-2. Ukulingana na Amalumbo 34:8, tungacita wuli pa kuti tulole uwuzima wa kwe Yehova?

 YELENGANYANI ukuti wamipa ivyakulya vimwi vino musitela mulyepo. Uzye mungacita wuli pakumanyako vimwi pevyovyo ivyakulya. Ncepamwi mungavilolecesya, ukuvinusya, ukulolako vimwi vino tewawomvizye pa kuvipanga nanti ukuvitenda nanti ukukolowozyako wanji pe vino wamanya pe vyovyo ivyakulya. Lelo pa kuti mumanye nga ca kuti molimonye ivyakulya vyovyo avizima muzipizile ukulyamo.

² Tukalola uwuzima wakwe Yehova ngatukuwazya Baibolo, na mabuku yitu yano yakalanda pe Baibolo. Cinji aca kuti tukawulola nga tukwivwa pano wanji wakusimika pe vino e Yehova wawacitila. Lelo pakuti tumanye ukuti e Yehova amuzima tuzipizile ukwelezya swe weneco pakuti tusinincizye. (Wazyani Amalumbo 34:8.) Lekani tulole inzila yonga yino tungacitilamo wo-o. Tuti mukulonda ukutalika ukuwomba umulimo wa mpindi zyonsi. Lelo mwalola ukuti pa kuti muficilisye vino mwapanga muzipizile ukupepusya imikaliile. Mwelenganya pawulayo wa kwe Yesu uwa kuti e Yehova alimipa vyonsinye vino mukalonda nga ca kuti mwawika ivya Wufumu inkolelo mu wumi winu. Nomba mwazana ukuti vino vyawa pe lyo-o iwaliko visitela vimiciticilepo mu wumi winu. (Mat. 6:33) Lelo asamulandu na vyonsinye vyo-o, pamulandu ni suwilo lino mwawa nalyo-o mwakonka uwulayo wa kwe Yesu. Mwapepusya imikaliile, mwacefyako impindi yino mukasumba ku ncito ya kumuwili, swinya mwatalika ukuwombesya nkaninye mu mulimo wa kuwizya. Nga twacita wo-o ukwasowa nukuvwilika, tulilola ukuti e Yehova akatusakamala mwe vino tukalonda. Amuno lyo-o ‘twelezya’ nu kulola vino Yehova wazipa.

3. Ukulingana na Amalumbo 16:1, 2, awaweni wano Yehova akacitila ivizima?

³ E Yehova “amuzima kwe wonsi,” na kwe walyanye wano watamumanya. (Amalu. 145:9; Mat. 5:45) Lelo akacilamo ukucitila ivizima  wano wamukunda swinya wano wakakwelezya ukufika pano papelezile amaka yawo ukumuwombela. (Wazyani Amalumbo 16:1, 2.) Lekani tulande pa vizima vimwi vino Yehova watucitila.

4. Avizima ci vino Yehova akacitila wano watalika ukupanga wuciwuza na weliwe?

⁴ Cila mpindi ngatwawomvya vino Yehova akatunena, ivintu vikatuzipila. Ku cakulolelako pano twasambilizile ivivule pe weliwe, twatalisile ukumukunda. Nawe watwavwile ukuleka ukwelenganya nu kucita ivintu vino visimusecelesya. (Kolo. 1:21) Cinji aca kuti pano twayipile nu kubatizwa, apano wacizilemo ukutucitila ivizima. Watupile e kampingu iyisanguluke nu kulenga wuciwuza witu na weliwe ukuwomelako.—1 Pet. 3:21.

5. Uzye e Yehova akatwavwa wuli pano tuli mu mulimo wa kuwizya?

⁵ Ukuwomba umulimo wa kuwizya kukalenga twalola ivizima ivivule vino Yehova akatucitila. Nomba uzye mukakwivwa insoni ukuwombako. Kweni awawomvi wa kwe Yehova awavule avino wakayivwa. Pano mutani muwe mwe Nte ya kwe Yehova, ncepamwi mutelenginyepo na wanda ukuti mungaya pa ng’anda ya muntu nu kutalika ukulazyanya nawe pa vya mu Baibolo. Lelo peyo impindi avino mukacita lyonsinye. E Yehova wamyavwa mu nzila izilekane lekane. Swinya wamyavwizye ukuwa awasipe na pano wamwi wakanile ukuti muwawizizye. Asa papo ponga, wamyavwizye ukwizuka iwaliko limwi lino mwawomvizye pa kulazyanya na wano walondanga ukuti muwawizizye. Cinji aca kuti wamipa amaka ya kutwalilila ukuwizya, asamulandu nu kuti awantu mu cifulo cino mukawizizyamo wakakana.—Jere. 20:7-9.

6. Uzye vino Yehova akatusambilizya vikalanjizya wuli uwuzima wakwe?

⁶ E Yehova akatulanjizya uwuzima wakwe, ukupitila mu kutusambilizya ivya kuwomba umulimo wa kuwizya. (Yoha. 6:45) Pakulongana kwa mikaliile nu mulimo wuno tukawomba pakawa amavidyo yano yakatusambilizya ivya kuwomba icete umulimo wa kuwizya. Swinya wakatuwomelezya nu kuwomvya vyovyonye ivyewo pano tukusambilizya wanji. Nga apano mwasambililavye inzila iyipya iya kuwomvya mu mulimo wa kuwizya cikaloleka icitale nkaninye. Lelo nga mwayiwelezya yikakwiza mukuwomba icete nkaninye mu cifulo cino tukawizizyamo. Swinya lyonsinye pa kulongana kwa pi wungwe nu kwa citungu wakatuwomelezya ukuti tuzipizile twawomvya inzila indekane lekane zino tusitela tuwomvyepo. Nanti ciwe wo-o, nazyonye cingatuwomela ukutalika ukuziwomvya. Nomba nga ca kuti tukwelezya ukuziwomvya e Yehova alitupaala. Lekani tulande pa vizima vimwi vino Yehova alitupa nga ca kuti twamusuwila, swinya tukwelezya na maka ukuwomvya inzila zino akatuwicilako asamulandu na vino tukupitamo. Twandi tulande na pe vino tungacita pa kuti tuficilisye vino twapanga ukucita mu mulimo wa kwe Yehova.

7. Avizima ci vino vikafumamo nga ca kuti twawombesya ukulundulula umulimo wa kuwizya?

⁷ Tukapalamila nkaninye kwe Yehova. Lolani icakulolelako ca kwe eluda wumwi uwizina lya kuti Samuel, * wino akakwikala ku Colombia. We-e umwanawitu ne wakwakwe wawombanga wupainiya pi wungwe pano walinji. Lelo walondanga ukulundulula umulimo wakuwizya ukupitila mukuya mukwavwilizya mwi wungwe muno wakawizya wacefile. Nomba pakuti waficilisye vino wapanganga, wazipizile ukuleka ukucita ivintu vimwi vino watemilwe. Walanzile ukuti: “Twawomvizye amazwi yano yawa pe Mateyu 6:33 nu kuleka ukukala ivintu vino tutalondanga sana. Lelo cino catuwomezile akusya ing’anda yitu nu kuya kunji amuno yazenzilwe wulyanye vino twalondanga. Swinya tutakongozilepo indalama izili zyonsinye pa kuyizenga.” Pano wacintizile kwi wungwe linji, walondekwangavye indalama zitici zino walinji nu kuwawomvya. E Samuel walanzile nu kuti, “Twalola vino Yehova akatutungulula na vino akakwasuka amapepo yitu. Twamanya ukuti akasecelela pe  vino twapingulapo ukucita. Swinya tukalola na vino akatulanjizya ulukundo mu nzila yino tusitela tulolepo.” Uzye na mwemwe mukalonda ukucitako vimwi pa kuti mulundulule umulimo wa kuwizya? Mwamanya ukuti nga mwacita wo-o mulipalamila sana kwe Yehova swinya aliwamipa vino mukalonda.—Amalu. 18:25.

8. Avyani vino mukusambililako kwe vino Ivan ne Viktoria walanzile?

⁸ Tukazana insansa mukuwombela Yehova. Lolani vino wapainiya wawili awatwalane e Ivan ne Viktoria, awa ku Kyrgyzstan walanzile. Wa-a awatwalane wapepusizye imikaliile yawo pa kuti wakwavwilizya mu mulimo uwuli wonsinye wuno wangawapa ukuwikako na mu wuzengonye. Walanzile ukuti: “Twawombesyanga nkaninye mu mulimo uwuli wonsinye wuno watupa. Swinya nanti aca kuti kukusila kwa wanda twatontanga sana, twawanga ni nsansa. Amuno twamanyanga ukuti tukuwomvya amaka yitu ku kuwombela Yehova. Vinji vino vyalenganga twawa ni nsansa, aviwuza vino twapanganga nu kumanya ivintu ivipya vino tutamanyile pa kutalika.”—Mar. 10:29, 30.

9. Avyani vino e nkazi wino akapita mu ntazi wacita pa kulundulula umulimo wa kuwizya, swinya avyani vino vyafumamo?

⁹ Tukazana insansa mukuwombela Yehova, asamulandu nu kupita mu ntazi izilekane lekane. Ku cakulolelako, e nkazi Mirreh e muka mfwilwa uwacikoloci, wino akakwikala ku West Africa walile wapoka penshoni mu ncito ya wundokota yino wawombanga watalisile ukuwomba wu painiya. We-e nkazi wizile alwala indwala imbipe nkaninye yino yikalenga ciwamutalila ukupita. Co-o cikalenga awawombavye iyawala lyonga mu mulimo wa ku ng’anda ni ng’anda. Lelo nanti ciwe wo-o akawombesya nkaninye nga akuwombela pe kastandi. Swinya wakwata amasambililo ni vipempu ivivule. Wamwi pe wa-a wakalanzyanyavye nawe pa foni. Nomba acani cino calenga e Mirreh awawombesya wo-o? Walanzile ukuti: “Natemwa sana e Yehova ne Yesu Klistu. Swinya nkapepa lyonsinye ukuti e Yehova atwalilile ukunjavwa pa kuti ndamuwombela ukufika pano pangapelela amaka yane mu mulimo wakwe.”—Mat. 22:36, 37.

10. Ukulingana ne 1 Peter 5:10, avyani vino Yehova akapa wano wakayipelesya ukumuwombela?

¹⁰ E Yehova akatusambilizya imilimo Imilekane lekane. Wonye avino calinji kwe Kenny, e painiya wino akakwikala ku Mauritius. Pa nsizi yakusambilila icine wasile amasambililo yano wasambililanga pa university nu kubatizwa. Swinya watalisile wupainiya wa mpindi zyonsi. Walanzile ukuti: “Nkakwelezya na maka ukukonka amazwi yano e kasesema Ayizeya walanzile ukuti ‘Newa ntuma, nandi impite’” (Ayize. 6:8) E Kenny wawomba mu mawuzengo amavule. Swinya wavwilizizyeko na mu mulimo wakupiliwula amabuku mu citundu cawo. Walanzile ukuti: “Nasambilizile ivivule vino vyanjavwanga ukuwomba icete imilimo yonsinye yino wampanga.” Lelo nanti ciwe wo-o, atasambilizilevye ivya kuwomba yo-o imilimo. Walanzile ukuti: “Nasambilizile ni miwele yino nazipizile ukuwa nayo pa kuti ntwalilile ukuwa ne muwomvi umuzima uwa kwe Yehova. Swinya namanyile nu kuti asamilimo yonsi yino ningakumanisya ukuwomba.” (Wazyani 1 Peter 5:10.) Uzye na mwemwe mutanga mukunde ukupilukako mwe vimwi pa kuti e Yehova amisambilizye imilimo na yinji?

11. Avyani vino wankazi wa ku South Korea wacisile pa kuti walundulule umulimo wa kuwizya swinya avizima ci vino vyafumilemo? (Lolani icikope pa nkupo.)

¹¹ Na wawomvi wa kwe Yehova nye wano wamuwombela pa myaka iyivule, wakalondekwa ukusambilila ivya kuwomba nga ca kuti kwawa ukupiluka mwe vino tukawomba imilimo yimwi. Ku cakulolelako, mu mpindi ye Corona waeluda mwi wungwe limwi ku South Korea walemvile ukuti: “Wamwi wano walolanga ngati watanga wakumanisye ukuwombako umulimo wa kuwizya pamulandu nu kulwalilila, pe yo-o impindi wakuwomba ukuwomvya amafoni na makompyuta. Ne wa nkazi watatu wano wacizile pa myaka 80, wasambilizile ivya kuwomvya ama kompyuta pa kuti wawombako umulimo wa kuwizya. Swinya pe yo-o impindi wakawomba mupipi ne cila wanda.”  (Amalu. 92:14, 15) Uzye na mwemwe mungatemwa ukulundulula umulimo wa kuwizya pa kuti mwize mulole ivizima na vinji vino Yehova alimicitila? Lekani tulole vimwi vino mungacita pa kuti mwize muficilisye vino mwapanga.

12. Avyani vino Yehova walaya ukucitila wano wakamusuwila?

¹² Mwasintilila pe Yehova. Watulaya ukutucitila ivizima ivivule nkaninye nga ca kuti twamusuwila nu kuwombesya ukufika pano papelezile amaka yitu. (Mala. 3:10) E nkazi Fabiola uwa ku Colombia waweni vino Yehova wamucitizile pa kuficilisya wo-o uwulayo. Pano wabatizwavye walondanga ukutalika ukuwomba wupainiya. Lelo incito yino wawombanga ayino yalenganga ukuti awakwavwa umulume mwe vino ulupwa lukulonda. Acino pano walinji mupipi nu kupoka penshoni wapefile nkaninye kwe Yehova ukuti amwavwe. Walanzile ukuti: “Pakazimba nkaninye pa kuti umuntu ayize apoke penshoni. Lelo nene nalile nasaina, papisilevye umwezi wonga awampa nu kumpa. Calinjivye ngati acizungusyo. Pansizivye ya myezi yiwili we-e e nkazi watalisile ukuwomba wu painiya. Pe yo-o impindi ali ni myaka 70 swinya wawomba wupainiya ukucila pa myaka 20. Peyo imyaka yino wawomba wavwa awantu ukufika kwe 8 ukubatizwa. Walanzile nu kuti: “Nanti aca kuti manda yamwi nkayivwa uwuwi, e Yehova akanjavwa pa kuti ntwalilile ukuwomba wupainiya.”

13-14. Avyakulolelako ci vino vingatwavwa ukusuwila mwe Yehova nu kuficilisya vino twapanga?

¹³ Mwasambililako ku vyakulolelako vya wantu wa kali wano wasuwizile mwe Yehova. Mu Baibolo mwawa awantu awavule wano wawombesyanga  mu mulimo wa kwe Yehova. Swinya impindi imvule pa kuti e Yehova awapaale wacitangako vimwi ivya kulanjizya ukuti wamusuwizile. Ku cakulolelako, e Yehova wapazile Abrahamu pano wafumile ku nsi kuno wikalanga nu kuya kunji “cingatenga atamanyi kuno wayanga.” (Hebe. 11:8) Wonye avino calinji na kwe Yakobi, e Yehova wizile amupala pa nsizi yakulwisyanya nu mungeli. (Inta. 32:24-30) Pano awina Israeli walinji mupipi nu kwinjila mu nsi yawulayo, wasimapepo walyasile mu luzi lwa Yodani apano aminzi ayasya inzila na wantu wonsinye awalamba.—Josh. 3:14-16.

¹⁴ Mungasambililako na kuwawomvi wa kwe Yehova awa pe yo-o impindi wano wasuwizile sana e Yehova nu kuficilisya vino walondanga ukucita. Ku cakulolelako, umwanawitu e Payton nu muci e Diana wivwanga icete nkaninye ukuwazya pa vya kulolelako ivya wanawitu na wa nkazi wano wayikundizile ukulundulula umulimo wa kuwizya. Pa vipande vino wawazyanga palinji ni cipande ca kuti “Baliipeele Abene mu Kuitemenwa.” * E Payton walanzile ukuti: “Pano twawazyanga vyo-o ivipande twivwanga ngati tukutamba umuntu wino akuyitopwa ukulya ivya kulya ivizima. Ukuwazya sana ya-a amalyasi kwalenganga tuwaya tukuvwambisya ‘ukwelezya Yehova nu kulola ukuti amuzima.’” Mukupita kwa mpindi e Payton ne Diana wayile mukuwombela kuno wakawizya wacepa. Uzye mwawazyapo vyo-o ivipande? Nanti uzye mwatambapo amavidyo ya kuti: Witnessing in Isolated Territory—Australia ni ya kuti Witnessing in Isolated Territory—Ireland yano yawa pa jw.org? Vyo-o ivya kulolelako vingamyavwa ukulola inzila zino mungawomvya pa kulundulula umulimo wa kuwizya.

15. Uzye ukuwa ponga na wano wangamyavwa ukuficilisya vino mwapanga kungatwavwa wuli?

¹⁵ Mwawa ponga na wano wangamyavwa ukuficilisya vino mwapanga. Capepuka nkaninye ukutalika ukulya ivya kulya vino tusitela tulyepo nga ca kuti tukuzanwa sana nu muntu wino watemwa ukulya vyovyo ivya kulya. Wonye avino cawa nga ca kuti tukuzanwa sana na wantu wano wakakwelezya Yehova mu wumi wawo. Cilitupepucila ukulola inzila zino zingatwavwa ukulundulula umulimo wa kwe Leza. Swinya avino calinji kwe Kent ne Veronica. E Kent walanzile ukuti: “Iviwuza na walupwa watuwomelezizye ukuwomvya inzila izipya mu mulimo wa kwa Yehova. Twizile atwiluka ukuti, ukuzanwa ponga na wano wakawika ivya wufumu inkolelo kwalenzile tuwavwambisya ukuwomvya inzila izipya.” Pe yo-o impindi wa-a awatwalane e Kent ne Veronica awapainiya awayiwele ku Serbia.

16. Ukulingana ni cilanjililo cino cawa pe Luka 12:16-21, amulandu ci wuno tuzipizile ukuyipelesezya ukuwombela Yehova?

¹⁶ Mwayipelesya ukuwombela Yehova. Nga tukulonda ukusecelesya Yehova, asa we vyonsinye ivintu vino tuzipizile ukuleka ukucita. (Ekawi. 5:19, 20) Lelo nga ca kuti twasolapo ukukana wombesya mu mulimo wa kwe Yehova pa mulanduvye wa kutemwisya vino twakwata nanti ivintuvye vinji, tungawa ngati amonsi uwa mu cilanjililo ca kwe Yesu. We-e umonsi wawombesyanga pa kuti akwate ivintu ivivule nu kupotwa ukuwika ivya kwe Leza inkolelo. (Wazyani Luka 12:16-21.) Umwanawitu e Christian wino akakwikala ku France, walanzile ukuti, “Ntawombanga ukulingana na vino inzipizile ukuwomba mu mulimo wa kwe Yehova nga nu kusakamala ulupwa lwane.” Weliwe nu muci wasozilepo ukutalika ukuwomba wupainiya. Lelo pa kuti wacite wo-o wazipizile ukuleka ukuwomba incito yino wawombanga. Swinya pa kuti wayisakamala watalisile ukuwomba incito iyipepuke iyakuzifya mu ma ng’anda nu kusambilila ukuteka umwezo kwe vino wakweti. Uzye wo-o vino wapinguzilepo ukucita vyalinji icetenye? E Christian walanzile ukuti: “Twawa ni nsansa nkaninye ukuwomba wo-o umulimo. Swinya tukasecelela ukulola kuno amasambililo ni ivipempu wakusambilila pe Yehova.”

17. Acani cino cavwizye e nkazi wumwi ukwelezya ukuwomvya inzila iyipya mu mulimo wa kuwizya?

 ¹⁷ Mwayikundila ukuwomvya inzila impya. (Imili. 17:16, 17; 20:20, 21) E Shirley, e painiya wa ku United States, waweni ukuti wazipizile ukupiluka mwe vino wawombanga umulimo wa kuwizya mu mpindi ye Corona. Pakutalika walangulukanga ukuwomvya e foni pa kuwizya. Lelo e kangalila wamuputule walile watandalila iwungwe nu kuwasambilizya ivyakuwizya ukuwomvya e foni, paponye we-e e nkazi watalisila ukuwizya ukuwomvya yo-o inzila impya. Walanzile ukuti: “Pakutalika nivwanga sana intete, lelo pe yo-o impindi nkakwivwa icete ukuwomvya yo-o inzila. Amuno tukalanzyanya na wantu awavule ukucila na vino cawanga pano twayanga ku ng’anda ni ng’anda.”

18. Acani cino cingatwavya nga kuli cimwi cino cikulenga ciwatuwomela ukulundulula umulimo wa kuwizya?

¹⁸ Mwapanga ivya kucita nu kwelezya na maka ukuficilisya. Nga twawa ni ntazi tuzipizile ukupepa nu kwelenganyapo sana pe vino twandi tumale yoyo intazi. (Imilu. 3:21) E nkazi Sonia e painiya wa mpindi zyonsi wino wawa mwi wumba lino likalanda iciRomany ku Europe, walanzile ukuti: “Nkalemba vino nkulonda ukucita pipepala nu kuviwika pano cingampepucila ukuvilola zuwa. Pi tembulo nawikapo icikope cino nadulowapo imiseyo yiwili. Nga nkulonda ukupingulapo pa cili consinye, nkaya mukulolecesya pe yonye yo-o imisewo yiwili nu kwelenganya pe vino vyandi vifumemo pe cino nasolapo ukucita.” E Sonia akakwelezya na maka ukukana wika amano ku ntazi zino akweti. Walanzile ukuti: “Nemweneco ane muno nkasolapo nga ca kuti nandi nalola intazi yino nkweti ngati acinzinji cino cikuncinga ukuficilisya vino napanga nanti ngati alilalo lino likunjavwa ukuficilisya vino napanga ukucita.”

19. Uzye tungalanjizya wuli ukuti tukasalifya pa vizima vino Yehova watupa?

¹⁹ E Yehova akatupaala mu nzila imvule. Tungalanjizya ukuti tukasalifya pe vino akatucitila nga ca kuti tukwelezya ukufika pano papelezile amaka yitu ukucita vino vingamusecelesya. (Hebe. 13:15) Pe vyo-o pangawa nu kulundulula umulimo wa kuwizya. Swinya nga twacita wo-o angatupaala nkaninye. Acino cila wanda lekani tutwalilile ‘ukwelezya nu kulola vino Yehova wazipa.’ Na cino cilifumamo aca kuti tuliwa ngati we Yesu wino walanzile ukuti: “Nenji icakulya cane akutontela ukulonda kwa kwe wino wantuma nu kumalizya umulimo wuno wampile ukuti imbombe.”—Yoha. 4:34.