Ir al contenido

Ir al índice

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 34

¿Ndáa ki̱ʼva “kotondosóyó” ña̱ va̱ʼaní-ini Jehová?

¿Ndáa ki̱ʼva “kotondosóyó” ña̱ va̱ʼaní-ini Jehová?

“Kotondosóndó Jehová ta kotondó ña̱ va̱ʼaní-inira, si̱íní íyo ini na̱ yiví na̱ kándíxañaʼá” (SAL. 34:8).

YAA 117 Kúni̱ndi̱ koondi̱ táki̱ʼva íyo miíún Jehová

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱ *

1, 2. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Salmo 34:8, ¿ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ʼaní-ini Jehová?

NÁ NDAKANIXI̱NÍYÓ ña̱ ta̱xina iin comida kuxuyó ña̱ nda̱a̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán kotondosóyó. Sana kiviva kunda̱a̱-iniyó ndáa sabor kúúmiíña, tá ná kotoyóña, tá ná taʼmiyóña, tá ná nda̱ka̱tu̱ʼunyó ndáa ña̱ʼa kúúmiíña á tá ná nda̱ka̱tu̱ʼunyó inkana á kútóonaña. Soo ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó á ya̱si̱nña, miíyó kúú na̱ xíniñúʼu kotondosóña.

2 Ta ki̱ʼva saátu kivi kunda̱a̱ loʼo iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa-ini Jehová tá ná kaʼviyó tu̱ʼunra xíʼin tutu ña̱ tává na̱ ñuura, saátu tá ná natúʼun inkana xíʼinyó ndáa ki̱ʼva xa̱a̱ táxira bendición ndaʼa̱na. Soo va̱ʼaníka xa̱a̱yó kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa-ini Jehová tá miíyó ná “kotondosó” ña̱yóʼo (kaʼvi Salmo 34:8). * Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ejemplo, ná ndakanixi̱níyó ña̱ kúni̱yó kachíñuyó ku̱a̱ʼáka tiempo nu̱ú Jehová, soo ña̱ va̱ʼa keʼéyó ña̱yóʼo sana xíniñúʼu loʼo chiñu miíyó keʼéyó. Sana xa̱a̱ ku̱a̱ʼání yichi̱ káʼviyó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús ña̱ taxiva Jehová ndiʼi ña̱ xíniñúʼuyó tá siʼnaka chiñura ná kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa̱, soo ta̱ʼán kundoʼoví miíyó ña̱yóʼo (Mat. 6:33). Soo xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús, loʼoka xu̱ʼún kíxáʼayó xíniñúʼuyó, loʼoka hora káchíñuyó, ta ku̱a̱ʼáka tiempo nátúʼunyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Tá kéʼéyó ña̱yóʼo saá kíʼinyó kuenta ndáa ki̱ʼva ndáa Jehová miíyó. Tasaá, kúnda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ʼaní-inira.

3. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Salmo 16:1, 2, ¿ndáana táxi Jehová ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱?

3 Jehová va̱ʼaní-inira xíʼin ndiʼi na̱ yiví nda̱a̱ na̱ va̱ása xíni̱ñaʼá (Sal. 145:9; Mat. 5:45). Soo va̱ʼaníka táxira bendición ndaʼa̱ na̱ kúʼvi̱-ini xíniñaʼá ta káchíñuna nu̱úra (kaʼvi Salmo 16:1, 2). * Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ sava ña̱ʼa ña̱ xa̱a̱ kéʼé Jehová xa̱ʼa̱yó.

4. ¿Ndáa ki̱ʼva náʼa̱ Jehová ña̱ va̱ʼa-inira xíʼin na̱ kíxáʼa kúyatin nu̱úra?

4 Tá kéʼéyó ndiʼi ña̱ sákuaʼayó xa̱ʼa̱ Jehová saá kúú ña̱ kíʼinyó kuenta ña̱ va̱ʼaní chíndeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinyó. Tá ki̱xáʼayó sa̱kuaʼayó xa̱ʼa̱ra ta ni̱xa̱a̱yó ni̱kuʼvi̱ka-iniyó xi̱niyóra, ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ na̱samayó ki̱ʼva ña̱ ndákanixi̱níyó xíʼin ña̱ kéʼéyó tasaá ki̱xáʼayó kéʼéyó ña̱ kútóora (Col. 1:21). Tá ni̱xa̱a̱yó nda̱taxiyó miíyó ndaʼa̱ra ta nda̱kuchiyó saá kúú ña̱ ni̱na̱ʼa̱ra nu̱úyó ña̱ va̱ʼaní-inira xíʼinyó, saáchi ta̱xira ña̱ vií íyo ña̱ xínitúni̱yó ta saátu vií kítáʼanyó xíʼinra (1 Ped. 3:21).

5. ¿Ndáa ki̱ʼva náʼa̱ Jehová ña̱ va̱ʼa-inira xíʼinyó tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra?

5 Tá ku̱a̱ʼa̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ saá kivi kuniyó ña̱ va̱ʼa-inira xíʼinyó. Tá kúú, ku̱a̱ʼání na̱ káchíñu nu̱ú Jehová kaʼanní nu̱úna, ta sana saátu ndóʼo miíún. Sana tá kúma̱níka sakúaʼún xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱, nda̱a̱ ni loʼo va̱ása níndakanixi̱níún ña̱ ku̱ʼún veʼe na̱ yiví na̱ va̱ása xíni̱ún ta natúʼún xíʼinna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱. Soo vitin kée ni̱ʼún nátúʼún xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ saáchi miíra chíndeétáʼan xíʼún, ta saátu kúsi̱íka-iniún kéʼún chiñu yóʼo. Ta xa̱a̱ kíʼún kuenta ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼan Jehová xíʼún. Tá kúú, xa̱a̱ chíndeétáʼanra xíʼún ña̱ va̱ása sa̱a̱ kamaún tá íxandi̱va̱ʼana xíʼún ti̱xin predicación. Ta saátu xa̱a̱ chíndeétáʼanra xíʼún ña̱ ndakaʼún xa̱ʼa̱ iin texto ña̱ va̱ʼa kaʼviúnña nu̱ú na̱ yiví. Ta ni tá va̱ása xíín na̱ yiví kuniso̱ʼona ña̱ nátúʼún, táxira ndee̱ ndaʼún ña̱ va̱ʼa ndakundeún natúʼún xíʼinna (Jer. 20:7-9).

6. ¿Ndáa inka ki̱ʼva náʼa̱ Jehová ña̱ va̱ʼa-inira xíʼinyó?

6 Ta xa̱ʼa̱ ña̱ sánáʼa̱ Jehová miíyó ndáa ki̱ʼva natúʼunyó xíʼin na̱ yiví, náʼa̱ra ña̱ va̱ʼa-inira xíʼinyó (Juan 6:45). Ti̱xin reunión ña̱ xíyo ma̱ʼñú semana, sánáʼa̱na miíyó ndáa ki̱ʼva natúʼunyó xíʼin na̱ yiví, ta káʼa̱nna xíʼinyó ná kuniñúʼuyó ña̱yóʼo tá xa̱a̱ nátúʼunyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Sana yíʼvivayó kixáʼayó keʼéyó iin ña̱ʼa ña̱ ta̱ʼán keʼéyó. Soo, tá xa̱a̱ kéʼéyóña saá kíʼinyó kuenta ña̱ va̱ʼaníva chíndeétáʼanña xíʼinyó ti̱xin territorio ña̱ kúúmiíyó. Ta saátu ti̱xin reunión á ti̱xin asamblea káʼa̱nna xíʼinyó ña̱ ndukúyó inka ki̱ʼva ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ yiví. Ta sana yíʼviyó keʼéyó ña̱yóʼo, soo tá kéʼéyóña ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa táxi Jehová ndaʼa̱yó. Vitin ná kotoyó ndáa inka ña̱ va̱ʼa táxi Jehová ndaʼa̱yó tá chíka̱a̱yó ndee̱ keʼéyó inkaka chiñu nu̱úra ni nda̱a̱ ndáaka ña̱ ndóʼoyó. Tándi̱ʼi, kotoyó ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa saxínuyó ña̱ chíka̱a̱-iniyó keʼéyó.

KU̱A̱ʼÁNÍ ÑA̱ VA̱ʼA TAXI JEHOVÁ NDAʼA̱YÓ TÁ NÁ KANDÍXAYÓRA

7. ¿Ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó tá chíka̱a̱yó ndee̱ kachíñukayó nu̱ú Ndióxi̱?

7Kuyatinkayó nu̱úra. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼo iin ta̱ anciano ta̱ naní Samuel, * ta̱ íyo chí Colombia xíʼin ñá síʼira. Xi̱kusi̱íní-inina xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kuuna precursor ti̱xin congregación nu̱ú xi̱ñuʼuna, soo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kuni̱na keʼéna ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová xi̱kuni̱na chindeétáʼanna xíʼin iin congregación nu̱ú xíniñúʼukana na̱ publicador. Ta ña̱ va̱ʼa keʼéna ña̱yóʼo xi̱niñúʼu sandákoona sava ña̱ʼa. Ta̱ Samuel káchira: “Xi̱ndiku̱nndi̱ ña̱ káʼa̱n Mateo 6:33, ta va̱ása nísatákandi̱ ña̱ʼa ña̱ va̱ása xíniñúʼundi̱. Soo ña̱ i̱xayo̱ʼvi̱ka xíʼinndi̱ kúú ña̱ sandákoondi̱ veʼendi̱ ña̱ xa̱a̱ sa̱tándi̱, chi na̱kuva̱ʼaña nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ miíndi̱”. Tá ni̱xa̱a̱na inka lugar ña̱ va̱ʼa kachíñukana nu̱ú Ndióxi̱, ki̱ʼinna kuenta ña̱ loʼoníva xu̱ʼún xíniñúʼuna nu̱ú ña̱ xi̱xiniñúʼuna tá ya̱chi̱. Ta̱ Samuel káchira: “Xa̱a̱ kíʼinndi̱ kuenta ndáa ki̱ʼva níʼi Jehová yichi̱ nu̱úndi̱, ta ndákuiinra oración ña̱ kéʼéndi̱ nu̱úra. Kúnda̱a̱-inindi̱ ña̱ kúsi̱í-inira xíʼin chiñu ña̱ kéʼéndi̱ nu̱úra, ta xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ki̱ʼva náʼa̱ra ña̱ kúʼvi̱-inira xínira ndi̱ʼi̱”. ¿Á kivi keʼún ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Ndióxi̱? Tá ná keʼún ña̱yóʼo saá kúú ña̱ va̱ʼaníka kutáʼún xíʼin Jehová ta kundaara yóʼó (Sal. 18:25).

8. ¿Ndáaña sákuaʼún xíʼin ña̱ nátúʼun ta̱ Iván ta saátu ñá Viktoria?

8Kusi̱íka-iniyó kachíñuyó nu̱úra. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ nátúʼun ta̱ Iván xíʼin ñá síʼira ñá Viktoria, na̱yóʼo precursor kúúna chí Kirguistán. Chi̱ka̱a̱-inina ña̱ loʼo ña̱ʼa kuumiína ña̱ va̱ʼa keʼéna nda̱a̱ ndáaka chiñu ná taxina ndaʼa̱na, tá kúú ña̱ kachíñuna nu̱ú íxava̱ʼana veʼe nu̱ú ndásakáʼnuyó Ndióxi̱. Ta̱ Iván káchira: “Chi̱ka̱a̱níndi̱ nde̱e ña̱ vií keʼéndi̱ iin tá iin chiñu ña̱ xi̱taxina ndaʼa̱ndi̱. Ni xi̱kunaáníndi̱ soo va̱ʼaní xi̱kuni̱ndi̱ ta xi̱kusi̱í-inindi̱, saáchi xi̱kunda̱a̱-inindi̱ ña̱ chiñu Jehová kúú ña̱ xi̱keʼéndi̱. Ta inka ña̱ sákusi̱íní-inindi̱ kúú ña̱ ki̱xáʼandi̱ kítáʼanndi̱ xíʼin inkaka na̱ hermano ta ku̱a̱ʼání ña̱ livi ndo̱ʼondi̱” (Mar. 10:29, 30).

9. ¿Ndáaña kéʼé iin ñá hermana ña̱ va̱ʼa kachíñukañá nu̱ú Jehová ni íyo ña̱ íxayo̱ʼvi̱ xíʼinñá, ta ndáaña va̱ʼa ndákiʼinñá?

9 Kiviva kusi̱í-iniyó kachíñuyó nu̱ú Jehová ni íyoní tu̱ndóʼo nu̱úyó. Tá kúú, iin ñá hermana ñá ni̱xi̱ʼi̱ yií ñá íyo chí África Occidental ñá naní Mirreh, doctora xi̱kuuñá. Ta tá sa̱ndákooñá chiñuñá ki̱xáʼañá kúúñá precursora. Ta kúúmiíñá kue̱ʼe̱ ña̱ naní artritis, xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo iin hora kuití va̱ʼa nátúʼunñá xíʼin na̱ yiví veʼe tá veʼe. Soo ku̱a̱ʼáka tiempo kéeñá nátúʼunñá xíʼin na̱ yiví xíʼin tú carro válí. Ta kúúmiíñá ku̱a̱ʼá revisita ta ku̱a̱ʼá na̱ yiví káʼviñá xíʼin, ta sava na̱yóʼo xíʼin teléfono káʼviñá xíʼinna. ¿Ndáaña chi̱ka̱a̱ ndee̱ xíʼinñá ña̱ keʼéñá ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová? Ñáyóʼo káchiñá: “Kúʼvi̱ní-inii̱ xínii̱ Jehová ta saátu ta̱ Jesús. Ndiʼi ki̱vi̱ káʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n keʼíi̱ ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱úra” (Mat. 22:36, 37).

10. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi 1 Pedro 5:10, ¿ndáaña kéʼé Jehová xíʼin na̱ chíka̱a̱ ndee̱ kachíñukana nu̱úra?

10Sánáʼa̱ra miíyó ña̱ keʼéyó inkaka chiñu. Iin ta̱ precursor ta̱ naní Kenny ta̱ íyo chí Mauricio, ki̱ʼinra kuenta ña̱ va̱ʼaní sánáʼa̱ Jehová miíyó. Tá sa̱kuaʼara xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱ va̱ása níkaʼvikara universidad, nda̱kuchira ta ki̱xáʼara káchíñura ku̱a̱ʼá tiempo nu̱ú Jehová. Ta̱yóʼo káchira: “Chíka̱i̱ ndee̱ ña̱ koi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yo ta̱ profeta Isaías, ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ña̱yóʼo: ‘Yóʼo íyo yi̱ʼi̱, yi̱ʼi̱ chindaʼún ku̱ʼu̱nʼ” (Is. 6:8). Ta̱ Kenny xa̱a̱ káchíñura nu̱ú íxava̱ʼana veʼe nu̱ú ndásakáʼnuyó Ndióxi̱, ta saátu xa̱a̱ chíndeétáʼanra xíʼin na̱ hermano ña̱ va̱ʼa kana tutu ña̱ tává na̱ ñuu Ndióxi̱ tu̱ʼun miíra. Ta̱yóʼo káchira: “Ku̱a̱ʼání ña̱ sa̱náʼa̱na yi̱ʼi̱, ta ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼanña xíʼin ña̱ keʼíi̱ chiñu ña̱ xi̱taxina ndaʼíi̱”. Soo su̱ví nda̱saa ña̱yóʼo nísakúaʼara. Saáchi káchira: “Ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ íyo sava chiñu ña̱ kivi keʼíi̱ ta íyo ña̱ va̱ása kívi keʼíi̱, ta saátu ku̱ndaa̱-inii̱ ndáaña va̱ʼa xíniñúʼu kuumiíi̱ ña̱ va̱ʼa kachíñui̱ nu̱ú Jehová” (kaʼvi 1 Pedro 5:10). * ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ taxiyó sanáʼa̱ka Jehová miíyó?

Iin na̱ matrimonio nátúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ nu̱ú kúma̱ní na̱ publicador; iin ñá hermana káchíñuñá nu̱ú íxava̱ʼana veʼe nu̱ú ndásakáʼnuyó Ndióxi̱; iin na̱ matrimonio na̱ xa̱a̱ ku̱chée nátúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xíʼin teléfono. Ndiʼina kúsi̱í-inina xa̱ʼa̱ ña̱ káchíñuna nu̱ú Jehová. (Koto párrafo 11).

11. ¿Ndáaña ke̱ʼé sava ná hermana ná íyo chí Corea del Sur ña̱ va̱ʼa kachíñukaná nu̱ú Jehová, ta ndáaña va̱ʼa nda̱kiʼinná? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí sa̱tá tutu yóʼo).

11 Nda̱a̱ na̱ hermano na̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ káchíñu nu̱ú Jehová ku̱a̱ʼání ña̱ʼa sákuaʼana tá kéʼéna inkaka chiñu nu̱úra. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ka̱ʼyí na̱ anciano na̱ íyo chí Corea del Sur tá xi̱ndika̱a̱ kue̱ʼe̱ ña̱ coronavirus: “Sava na̱ hermano na̱ xi̱ndakanixi̱ní ña̱ va̱ása kuchiñuna natúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ ndeéndóʼona, vitin xíniñúʼuna computadora ña̱ va̱ʼa keʼéna videoconferencia tasaá kivi natúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. U̱ni̱ ná hermana ná kúúmií yáʼaka 80 ku̱i̱ya̱ sa̱kuaʼana kuniñúʼuna ña̱yóʼo, ta vitin ndiʼi ki̱vi̱ nátúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱” (Sal. 92:14, 15). ¿Á kúni̱ún keʼún ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová tasaá kunda̱a̱-iniún ña̱ va̱ʼaní-inira? Ña̱ va̱xi yóʼo chindeétáʼan xíʼún ña̱ saxínún ña̱ kúni̱ún keʼún.

¿NDÁAÑA CHINDEÉTÁʼAN XÍʼÚN SAXÍNÚN ÑA̱ KÚNIÚN KEʼÚN?

12. ¿Ndáaña káʼa̱n Jehová taxira ndaʼa̱ na̱ ndáa-iniñaʼá?

12Ña̱ sakuaʼún kundaa-iniún Jehová. Tá kándíxayóra ta chíka̱a̱yó ndee̱ ña̱ kachíñukayó nu̱úra, káʼa̱nra taxira ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱yó (Mal. 3:10). Iin ñá hermana ñá íyo chí Colombia ñá naní Fabiola, ki̱ʼinñá kuenta ndáa ki̱ʼva ta̱xi Jehová bendición ndaʼa̱ñá. Tá nda̱kuchiñá xi̱kuni̱ñá xa̱a̱ñá kooñá precursora regular, soo xi̱kachíñuñá ña̱ va̱ʼa taxiñá ña̱ xíniñúʼu na̱ veʼeñá. Ña̱kán tá xa̱a̱ ku̱nu̱mí sandákooñá chiñuñá, ni̱ka̱ʼa̱nníñá xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinñá. Káchiñá: “Ku̱a̱ʼá tiempo yáʼa ta saáví káʼa̱nna xíʼin na̱ yiví á ndakiʼinna xu̱ʼún ña̱ táxi na̱ gobierno ndaʼa̱na tá xa̱a̱ ndíʼi káchíñuna, soo iin yo̱o̱ kuití ni̱ya̱ʼa tasaá ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ kiviva ndakiʼi̱n ña̱yóʼo. Nda̱kanda̱ní-inii̱ xíʼin ña̱yóʼo”. Tá ni̱ya̱ʼa u̱vi̱ yo̱o̱ saá ki̱xáʼaña kúúña precursora. Vitin xa̱a̱ kúúmiíñá yáʼaka 70 ku̱i̱ya̱ ta xa̱a̱ o̱ko̱ ku̱i̱ya̱ kúúñá precursora. Ndiʼi tiempo yóʼo, xa̱a̱ chi̱ndeétáʼanñá xíʼin u̱na̱ na̱ yiví ña̱ xa̱a̱na ndakuchina. Ñáyóʼo káchiñá: “Sava yichi̱ kǒo ndeíi̱, soo Jehová chíndeétáʼanra xíʼi̱n ndiʼi ki̱vi̱ ña̱ va̱ʼa saxínui̱ horai̱”.

¿Ndáa ki̱ʼva ni̱na̱ʼa̱ ta̱ Abrahán ñá Sara, ta̱ Jacob, xíʼin na̱ su̱tu̱ na̱ ni̱ko̱so̱kava yu̱ta Jordán ña̱ xi̱ndaa-inina Jehová? (Koto párrafo 13).

13, 14. ¿Ndáaña kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kundaaka-iniyó Jehová ta keʼéyó ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱úra?

13Sakúaʼa xíʼin ña̱ ke̱ʼé na̱ xi̱ndaa-ini Jehová. Tu̱ʼun Ndióxi̱ káʼa̱nña xa̱ʼa̱ na̱ chi̱ka̱a̱ní ndee̱ ka̱chíñu nu̱úra, soo siʼna miína xi̱niñúʼu chi̱ka̱a̱ní ndee̱ ña̱ va̱ʼa ta̱xi Jehová bendición ndaʼa̱na. Tá kúú, siʼna xi̱niñúʼu sandákoo ta̱ Abrahán veʼera ta saáví ta̱xi Ndióxi̱ bendición ndaʼa̱ra (Heb. 11:8). Ta saátu ta̱ Jacob, siʼna ka̱nitáʼanra xíʼin iin ángel ta saáví nda̱kiʼinra iin bendición (Gén. 32:24-30). Ta tá xa̱a̱ ku̱nu̱mí ki̱ʼvi na̱ ñuu Israel nu̱ú ñuʼú ña̱ ki̱ndoo Ndióxi̱ taxira ndaʼa̱na, ku̱chiñuna ni̱ya̱ʼana yu̱ta Jordán saáchi siʼna na̱ su̱tu̱ kúú na̱ ni̱ki̱ʼvi ini táyóʼo (Jos. 3:14-16).

14 Kivitu sákuaʼún xíʼin ña̱ kéʼé na̱ hermano na̱ íyo tiempo vitin, na̱ ndáa-ini Jehová ta chíka̱a̱na ndee̱ ña̱ kachíñukana nu̱úra. Tá kúú, iin ta̱ hermano ta̱ naní Payton xíʼin ñá síʼira ñá naní Diana, xi̱kutóona kaʼvina ña̱ nátúʼun xa̱ʼa̱ na̱ hermano na̱ kéʼé ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová. Tá kúú ña̱ va̱xi nu̱ú serie ña̱ naní “Se ofrecieron para ayudar”. * Ta̱yóʼo káchira: “Tá xi̱kaʼvindi̱ xa̱ʼa̱ na̱yóʼo, nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱ndoʼo iin na̱ yiví na̱ xíto tá xíxi inkana iin comida ña̱ ya̱si̱nní saá xi̱ndoʼondi̱. Ta tá xi̱kaʼvikandi̱ña, xi̱kuni̱ndi̱ keʼéndi̱ táʼan ña̱ xi̱keʼé na̱yóʼo, tasaá kivi kunda̱a̱-inindi̱ ña̱ va̱ʼaní-ini Jehová”. Tá ni̱ya̱ʼa tiempo, na̱ hermano yóʼo ku̱a̱ʼa̱nna koona iin ñuu nu̱ú xíniñúʼuka na̱ publicador. ¿Á xa̱a̱ káʼviún artículo yóʼo? ¿Á xa̱a̱ xítoún video ña̱ naní Predicación en lugares apartados: Australia xíʼin ña̱ naní Predicación en lugares apartados: Irlanda, ña̱ va̱xi nu̱ú jw.org? Ndiʼi ña̱yóʼo kivi chindeétáʼanña xíʼún ña̱ keʼún ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová.

15. ¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan ña̱ kéʼé inka na̱ hermano xíʼinyó?

15Kitáʼan xíʼin na̱ kivi chindeétáʼan xíʼún. Va̱ása íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó kuxuyó iin comida ña̱ ta̱ʼán kuxuyó tá ná kutáʼanyó xíʼin na̱ yiví na̱ kútóo kuxu ña̱yóʼo. Ki̱ʼva saátu kivi kundoʼo miíyó tá ná kutáʼanyó xíʼin na̱ hermano na̱ chíka̱a̱ ndee̱ ña̱ kachíñukana nu̱ú Jehová, saáchi va̱ása ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó keʼéyó ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱úra. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Kent xíʼin ñá síʼira ñá Verónica. Ta̱yóʼo káchira: “Na̱ migondi̱ ta saátu na̱ veʼendi̱ xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼindi̱ ñá ná keʼéndi̱ inkaka chiñu nu̱ú Jehová. Tá xi̱kitáʼanndi̱ xíʼin na̱ hermano na̱ xi̱ndi̱ʼi̱ka-ini xa̱ʼa̱ iinlá chiñu Jehová, xi̱chindeétáʼanna xíʼinndi̱ ña̱ va̱ása yi̱ʼvíndi̱ keʼéndi̱ inkaka chiñu nu̱úra”. Tiempo vitin u̱vi̱ saána kúúna precursor especial chí Serbia.

16. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Lucas 12:16-21, ¿nda̱chun xíniñúʼu kandíxayó sandákooyó sava ña̱ʼa ña̱ kúúmiíyó?

16Sandákoo sava ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa kachíñukaún nu̱ú Jehová. Ña̱ va̱ʼa sakúsi̱íyó-ini Jehová, va̱ása xíniñúʼu sandákoovíyó ndiʼi ña̱ʼa ña̱ kúúmiíyó (Ecl. 5:19, 20). Soo tá va̱ása kúni̱yó keʼéyó ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása kúni̱yó sandákooyó sava ña̱ʼa ña̱ kútóoyó, kéʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ ta̱a ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xa̱ʼa̱. Chi ta̱yóʼo xi̱kuumiíra ku̱a̱ʼání ña̱ʼa soo na̱ndósó-inira xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (kaʼvi Lucas 12:16-21). * Iin ta̱ hermano ta̱ naní Christian ta̱ íyo chí Francia káchira: “Loʼoní tiempoi̱ xíʼin ndeíi̱ xi̱taxii̱ ndaʼa̱ Jehová ta saátu ndaʼa̱ na̱ veʼi̱”. Soo miíra xíʼin ñá síʼira chi̱ka̱a̱-inina koona precursor, ta ña̱ va̱ʼa keʼéna ña̱yóʼo xi̱niñúʼu sandákoona chiñuna. Ña̱kán ki̱xáʼana kúúmiína iin negocio ta sa̱kuaʼana kusi̱í-inina xíʼin loʼoka xu̱ʼún. ¿Á íyo ña̱ va̱ʼa nda̱kiʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna ña̱yóʼo? Ta̱ Christian káchira: “Kúsi̱íní-inindi̱ tá nátúʼunndi̱ xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, ta saátu tá xítondi̱ ña̱ kíxáʼana sákuaʼana xa̱ʼa̱ra”.

17. ¿Nda̱chun va̱ása xíín sava na̱ hermano nasamana ki̱ʼva ña̱ nátúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱?

17Chika̱a̱ ndee̱ ña̱ ndukún inkaka ki̱ʼva ña̱ natúʼun xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (Hech. 17:16, 17; 20:20, 21). Iin ñá precursora ña̱ íyo chí Estados Unidos ñá naní Shirley xi̱niñúʼu nasamañá ki̱ʼva ña̱ nátúʼunñá xíʼin na̱ yiví, tá ki̱xáʼa íyo kue̱ʼe̱ ña̱ coronavirus. Tá xa̱ʼa̱, xi̱yiʼvíníñá natúʼunñá xíʼin na̱ yiví xíʼin teléfono. Soo tá ni̱xi̱yo visita ta̱ superintendente ña̱ circuito, sa̱náʼa̱rañá ndáa ki̱ʼva keʼéñá ña̱yóʼo. Ta naní saá ki̱xáʼañá nátúʼunkañá xíʼin na̱ yiví xíʼin teléfono. Ñáyóʼo káchiñá: “Tá xa̱ʼa̱ ni̱yi̱ʼví loʼi̱, soo vitin kútóonívai̱ keʼíi̱ ña̱yóʼo. Ta nda̱a̱ ku̱a̱ʼá na̱ yiví nátúʼi̱n xíʼin vitin nu̱úka na̱ xi̱natúʼi̱n xíʼin tá xi̱xaʼi̱n veʼe tá veʼe”.

18. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó tá íyo iin ña̱ sási nu̱úyó ña̱ kachíñukayó nu̱ú Jehová?

18Ndaka̱xin iin ña̱ʼa ña̱ kivi keʼún ta chika̱a̱ ndee̱ ña̱ saxínúnñá. Tá yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo, káʼa̱nyó xíʼin Jehová ta viíní ndákanixi̱níyó ndáa ki̱ʼva ya̱ʼayó nu̱ú ña̱yóʼo (Prov. 3:21). Iin ñá precursora ñá naní Sonia, ñá ndíka̱a̱ xíʼin grupo loʼo nu̱ú káʼa̱nna tu̱ʼun romaní chí Europa káchiñá: “Nu̱ú iin tutu kútói̱ kaʼyíi̱ ña̱ kúni̱i̱ keʼíi̱, tasaá chínúi̱ña iin lugar nu̱ú kivi kotoi̱ña. Nu̱ú mesai̱ kánuu iin na̱ʼná nu̱ú va̱xi u̱vi̱ yichi̱. Ta tá xíniñúʼu ndaka̱xii̱n keʼíi̱ iin ña̱ʼa, saá xítoi̱ na̱ʼná yóʼo ta ndákanixi̱níi̱ ndáaña kundoʼi̱ xíʼin ña̱ ndaka̱xii̱n keʼíi̱”. Tá yáʼañá nu̱ú tu̱ndóʼo chíka̱a̱ñá ndee̱ ña̱ va̱ása ndakava-iniñá. Ñáyóʼo káchiñá: “Tá yáʼi̱ nu̱ú iin tu̱ndóʼo xíniñúʼu viíní ndakanixi̱níi̱ xa̱ʼa̱ña, saáchi kivi kooña iin nama̱ ña̱ kasi nu̱úi̱ á kivitu kooña iin puente tú chíndeétáʼan xíʼi̱n ña̱ xa̱i̱ nu̱ú kúni̱i̱ ku̱ʼi̱n”.

19. ¿Ndáa ki̱ʼva na̱ʼa̱yó ña̱ táxiyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ va̱ʼa táxira ndaʼa̱yó?

19 Ku̱a̱ʼání ki̱ʼva táxi Jehová bendición ndaʼa̱yó. Ta kivi taxiyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ra tá ná chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ ndasakáʼnuyóra (Heb. 13:15). Tá kúú, kivi ndukúyó ki̱ʼva ña̱ keʼéyó ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱úra. Tá ná keʼéyó ña̱yóʼo, ku̱a̱ʼáka bendición taxi Jehová ndaʼa̱yó. Ña̱kán, ndiʼi ki̱vi̱ ná ndukúyó ki̱ʼva ña̱ taxira bendición ndaʼa̱yó ta kuniyó ña̱ va̱ʼaní-inira. Tasaá kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Jesús, ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ña̱yóʼo: “Ña̱ xíxii̱ kúú ña̱ keʼíi̱ ña̱ kúni̱ mií ta̱ chi̱ndaʼá yi̱ʼi̱ ta saxínui̱ chiñura” (Juan 4:34).

YAA 80 Ná kotoyó ña̱ va̱ʼaní-ini Ndióxi̱

^ párr. 5 Jehová kúú ta̱ táxi ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱yó. Ndiʼiyó táxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱, nda̱a̱ na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa. Soo kútóoníkara taxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ káchíñu nu̱úra. Nu̱ú artículo yóʼo sakúaʼayó ndáa ki̱ʼva náʼa̱ Jehová ña̱ va̱ʼa-inira xíʼin na̱ ndásakáʼnu ñaʼá, ta saátu sakúaʼayó ndáa ki̱ʼva náʼa̱ra ña̱ va̱ʼa-inira xíʼin na̱ chíka̱a̱ ndee̱ ña̱ kachíñukana nu̱úra.

^ párr. 2 Salmo 34:8: “Kotondosóndó Jehová ta kotondó ña̱ va̱ʼaní-inira, si̱íní íyo ini na̱ yiví na̱ kándíxañaʼá”.

^ párr. 3 Salmo 16:1, 2: “Ndióxi̱ miíi̱ kundaa yi̱ʼi̱, saáchi ndáa-inii̱ yóʼó. 2 Ña̱yóʼo káʼi̱n xíʼin Jehová: ‘Yóʼó kúú Jehová ta̱ táxi ndiʼi ña̱ va̱ʼa ndaʼíi̱ʼ”.

^ párr. 7 Na̱sama sava ki̱vi̱na.

^ párr. 10 1 Pedro 5:10: “Tá xa̱a̱ ni̱xo̱ʼvi̱ndó loʼo tiempo, mií Ndióxi̱ ta̱ va̱ʼaní-ini, ta̱ ka̱na ndóʼó ña̱ kutáʼanndó xíʼin ta̱ Cristo ta saátu ña̱ ndukáʼnundó ndiʼi tiempo, miíra sanáʼa̱ ndóʼó nda̱a̱ ná xa̱a̱ndó koo tu̱ʼvandó, miíra taxi ndee̱ ndaʼa̱ndó, miíra chindeétáʼan xíʼinndó ña̱ nda̱kú koo inindó ta chindeétáʼanra xíʼinndó ña̱ kútu̱ní kunditandó”.

^ párr. 14 Serie yóʼo xi̱kanaña nu̱ú tutu La Atalaya ta xi̱naníña “Se ofrecieron de buena gana para servir”, soo vitin va̱xiña nu̱ú sitio jw.org. Ki̱ʼvi nu̱ú káʼa̱nña SOBRE NOSOTROS > EXPERIENCIAS > SE PONEN METAS ESPIRITUALES.

^ párr. 16 Lucas 12:16-21: “Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ iin ilustración xíʼinna: ‘Ñuʼú iin ta̱a kúiká va̱ʼaní ni̱xi̱yo ña̱ʼa nu̱úña. 17 Ña̱kán ki̱xáʼara ndákanixi̱níra: “¿Ndáaña keʼíi̱ vitin chi kǒo nu̱ú ndataánva̱ʼi̱ ña̱ʼa ña̱ sa̱kéi̱?”. 18 Tasaá ka̱chira: “Ña̱yóʼo kúú ña̱ keʼíi̱: sandíʼi-xa̱ʼíi̱ ya̱ka̱ ña̱ kúúmiíi̱ ta keʼíi̱ inka ña̱ káʼnuka, ta kán ndataánva̱ʼi̱ ña̱ sa̱kéi̱ xíʼin ndiʼika ña̱ʼa. 19 Tasaá ka̱ʼi̱n: ‘Ku̱a̱ʼání ña̱ʼa nda̱taánva̱ʼi̱ ña̱ kuniñúʼi̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱; ña̱kán ndakindei̱, kuxui̱, koʼi̱ ta kusi̱í-inii̱ʼ”. 20 Soo Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: ‘Ta̱ kíʼvi kúún chi ñuú vitin kuvivaún. ¿Ta ndáana kindo̱o xíʼin ndiʼi ña̱ʼa ña̱ nda̱taán va̱ʼún?ʼ. 21 Saá ndóʼo na̱ táxiva̱ʼa ña̱ʼa xa̱ʼa̱ mií kuitína soo su̱ví na̱ kúiká kúúna xíʼin Ndióxi̱ʼ”.