1-2. E ‵tusa mo te Salamo 34:8, e mafai pefea o tauloto tatou ki te ‵lei o Ieova?

FAKAATAATA la me tuku atu ki a koe se meakai e seki kai aka eiloa koe ki ei muamua. E mafai o tauloto ne koe se mea e uiga ki ei mai te kilo atu ki ei, ‵sogi ki ei, kae taumafai ke iloa te kuka tenā, io me ‵sili ki nisi tino ki manatu o latou e uiga ki ei. Kae ko te auala fua e tasi ke mautinoa me e manako koe ki ei io me ikai, ko te ‵tofo loa o tami ki ei.

² E mafai o tauloto tatou e uiga ki te ‵lei o Ieova mai te faitau ki te Tusi Tapu mo ‵tou tusi kae fakalogo‵logo foki ki nisi tino e fai‵pati e uiga ki fakamanuiaga ne maua ne latou mai a Ieova. Kae ka maua ne tatou te mainaga tonu ki te ‵lei o Ieova māfai e “‵tofo” ne tatou a tena ‵lei. (Faitau te Salamo 34:8.) Tenei te fakaakoakoga e tasi e mafai ne tatou o fai. Kāti e ma‵nako tatou ke ‵kau atu ki nisi vaega o te galuega talai, kae ke kausaki atu ki te fakamoemoega tenā, ka manakogina ke fakafaigofie ‵tou olaga. Kāti e masani o fai‵tau tatou ki te tautoga a Iesu me kafai e fakamuamua ne tatou a manakoga o te Malo, ka tuku mai ne Ieova a mea kolā e manakogina ne tatou, kae seki lavea aka loa ne tatou te fakataunuga o te tautoga tenā. (Mata. 6:33) E ui i ei, mai te fakatuanaki ki te tautoga a Iesu, e taumafai tatou o fakaaoga faka‵lei ‵tou tupe, fakamu‵tana ‵tou taimi ga‵lue, kae ‵saga tonu atu ki te galuega talai. Kafai e fai tatou penā, ka lavea ne tatou me e atafai tonu mai a Ieova ki ‵tou manakoga. Ko “‵tofo” eiloa tatou ki te ‵lei o Ieova.

3. E ‵tusa mo te Salamo 16:1, 2, ko oi e maua ne latou a mea ‵lei mai i a Ieova?

³ A Ieova e “‵lei ki tino katoa,” ke oko foki ki a latou kolā e se iloa ne latou a ia. (Sala. 145:9; Mata. 5:45) Kae e tuku atu ne Ieova ki a latou kolā e a‵lofa kae tavini atu ki a ia mo olotou loto  kātoa a fakamanuiaga e uke. (Faitau te Salamo 16:1, 2.) Mafaufau ki nisi auala e mafai o maua ne tatou a mea aoga mai te ‵lei o Ieova.

4. I auala fea e fakaasi mai ei ne Ieova tena ‵lei ki a latou kolā ko kamata o fakapili‵pili ki a ia?

⁴ I taimi takitasi e fakagalue ne tatou a mea e tauloto ne tatou mai i a Ieova, e lavea faeloa ne tatou a ikuga ‵lei i ‵tou olaga. I te taimi ko kamata ei tatou o tauloto kae a‵lofa ki a ia, e fesoasoani mai a ia ke manumalo tatou i mafaufauga mo faifaiga kolā e se talia ne ia. (Kolose 1:21) Kae kafai ko tuku atu tatou ki a Ieova kae papatiso, ka lavea ne tatou te lasi o tena ‵lei, me ko tuku mai ne ia se loto lagona ‵lei kae ko maua ne tatou se va fakataugasoa ‵pili mo ia.—1 Pe. 3:21.

5. I te auala fea e lavea ei ne tatou te ‵lei o Ieova i te ‵tou galuega talai?

⁵ E lavea faeloa ne tatou te ‵lei o Ieova i te taimi e ‵kau ei tatou ki te galuega talai. E mata, a koe se tino mata mā? E tokouke a tino o Ieova e mata ‵mā. Kāti koi tuai o fai koe mo tavini a Ieova, ailoga ne mafai o fakaataata ne koe a koe e tukituki atu i te mataloa o se tino e se iloa ne koe kae fakailoa atu ki a ia se fekau telā e se iloa ne ia. Kae i aso nei, ko masani ‵lei koe ki te galuega tenā. Kae fakatasi mo te fesoasoani o Ieova, ko maua ne koe a te fiafia i te galuega talai! Ko maua ne koe te fesoasoani o Ieova i auala e uke. Ne fesoasoani atu a ia ke nofo filemu koe māfai ko fakafesagai atu ki se tino ‵teke. Ne fesoasoani atu foki a ia ke masaua ne koe a te tusi faitau tonu ke fakaaoga ne koe ki se tino fiafia. Kae e tuku atu ne ia ki a koe a te malosi ke tumau i te talai faitalia me e se fia faka‵logo mai a tino i te koga talai ki a koe.—Iele. 20:7-9.

6. E lavea pefea ne tatou te ‵lei o Ieova i akoakoga kolā e tuku mai ne ia?

⁶ E fakaasi mai foki ne Ieova a te ‵lei ki a tatou mai te akoako o tatou mō te galuega talai. (Ioa. 6:45) I ‵tou fakatasiga i loto i te vaiaso, e fakalogo‵logo tatou ki manatu fesoasoani kolā ne fakatoka faka‵lei, kae fakamalosi ke fakaaoga ne tatou i te galuega talai. I te taimi muamua, e mafai o ‵mā tatou ke tofotofo aka se mea fou, kae kafai ko oti ne ‵tofo ne tatou, ka lavea ne tatou me e aoga ‵ki a auala ‵fou konā ki tino i ‵tou koga talai. E fakamalosi sāle foki i fakatasiga mo fono ke tofotofo ne tatou a vaega kese‵kese o te galuega talai kolā seki ‵tofo aka loa ne tatou muamua. E mafai foki o fai ne te mea tenei ke ‵mā tatou, kae kafai ko tofotofo aka ne tatou, ka fakamanuia ne Ieova tatou. Ke sau‵tala nei tatou ki nisi fakamanuiaga ka maua ne tatou māfai ko fakaaoga ne tatou a auala ‵fou ke tuku atu ki a Ieova a ‵tou toe mea ‵lei, faitalia ‵tou fakanofonofoga. Ka oti ko suke‵suke ei tatou ki auala e mafai o fakalauefa atu ei ‵tou galuega talai.

7. Se a te fakamanuiaga e maua ne tatou māfai e ga‵lue malosi tatou o fakalauefa atu ‵tou galuega talai?

⁷ Ko ‵pili malosi atu nei tatou ki a Ieova. Mafaufau ki te fakaakoakoga o se toeaina e igoa ki a Samuel, * telā e tavini atu mo tena avaga i Colombia. Ne paenia te tauavaga tenei i te lā fakapotopotoga eiloa, kae ne ma‵nako lāua o fakalauefa atu te lā galuega talai mai te fesoasoani atu ki se fakapotopotoga telā e manakogina ne latou se fesoasoani. Ke fakataunu te lā fakamoemoega, ne ‵tau o tiakina ne lāua a nisi mea kolā ne fia‵fia lāua o fai. “Ne fakagalue ne māua a te Mataio 6:33 kae fakagata te ‵togi o mea kolā e se manakogina ne māua,” ne fai mai a Samuel. “Kae ko te ‵toe mea faigata ko te tiakina o te mā fale. Ne faite loa ki te mā manakoga, kae ne ‵togi ki tupe ‵ma.” I te lā tofiga fou, ne iloa aka ne lāua me e se manakogina  malosi ne lāua a tupe i konā i lō taimi mua. “Ne lavea ne māua me e takitaki ne Ieova māua kae tali mai ne ia mā ‵talo,” ne fai mai a Samuel. “Ne lavea ne māua tena taliaga mo tena alofa i auala kolā ne seki lavea ne māua muamua.” E mata, e mafai ne koe o fakalauefa atu tatou galuega talai i nisi auala? Kafai e mafai, e mautinoa eiloa me ka fakapilipili malosi atu koe ki a Ieova kae ka atafai atu a ia ki a koe.—Sala. 18:25.

8. Ne a mea e tauloto ne tatou mai manatu o Ivan mo Viktoria?

⁸ E maua ne tatou te fiafia i te ‵tou taviniga. Onoono aka ki manatu mai i a Ivan mo Viktoria, se tauavaga kolā e paenia i Kyrgyzstan. Ne fakafaigofie lā olaga ke mafai o volenitia i so se galuega, e aofia ei a galuega fakatu‵tu. Ne fai mai a Ivan: “Ne ga‵lue malosi māua i koga kolā ne ‵tofi māua ki ei. E tiga loa te fi‵ta o māua i te fakaotiga o te aso, ne maua ne māua te filemu mo te lotomalie, mai te iloa atu me ne fakamāumāu mā ma‵losi ki te galuega o te Malo. Ne maua foki ne māua te fiafia sili mai taugasoa mo tala ‵gali kolā ne ‵tupu i konā.”—Male. 10:29, 30.

9. Ne a mea ne fai ne se tuagane telā ne fepaki mo tulaga faiga‵ta ke fakalauefa tena galuega talai, kae ne a ikuga?

⁹ E maua eiloa ne tatou te fiafia i te taviniga a Ieova faitalia tulaga faiga‵ta. E pelā mo Mirreh, se lomatua ko mate tena avaga i Afelika ki Saute, telā ko litaea mai tena galuega e pelā me se tokita kae ne kamata o paenia. Ne maua a Mirreh ne te gugu kae ne mafai fua o kau ki te galuega talai mai fale ki fale mō se itula fua e tasi. Kae ne mafai o uke ‵ki ana taimi i te galuega talai i koga e tokouke ei a tino. Kae e uke ‵ki ana toe asiga mo a‵koga faka-te-Tusi Tapu, kae fesokotaki atu a ia ki nisi tino i te telefoni. Se a te mea ne fakamalosi ki a Mirreh ke galue malosi? “Ne ‵fonu toku loto i te alofa ki a Ieova mo Keliso Iesu. Kae ne ‵talo faeloa au ke fesoasoani mai a Ieova ke fai ne au te ‵toe mea e mafai i tena galuega.”—Mata. 22:36, 37.

10. E pelā mo te 1 Petelu 5:10, ne a fakamanuiaga mai a Ieova e maua ne latou kolā e kausaki atu ki te taviniga?

¹⁰ E maua ne tatou a nisi akoakoga mai a Ieova. Ne fakamaoni mai ne Kenny, se paenia telā e tavini i Mauritius, a te ‵tonu o te mea tenei. I tena taulotoga ki te munatonu, ne tiakina ne ia te iunivesiti, papatiso, kae kau atu ki te taviniga tumau. Ne fai mai a ia, “E taumafai au o ola e ‵tusa mo pati a te pelofeta ko Isaia, telā ne fai mai: ‘Tenei au! Uga atu au!’” (Isa. 6:8) Ne galue a Kenny i galuega fakatu‵tu e uke, kae ne fesoasoani atu a ia ki te ‵fuliga o tusi faka-te-Tusi Tapu i tena ‵gana. “Ne maua ne au a akoakoga kolā ne manakogina ke mafai o fai ne au a galuega ne tuku mai ke fai,” ne fai mai a Kenny. Kae e uke atu ana mea ne tauloto i lō te iloa fua o fai te galuega. Ne toe fai mai a ia, “Ne tauloto foki au e uiga ki oku tapula mo uiga kolā e manakogina ke ati aka ne au, ke fai e pelā me se tavini ‵lei a Ieova.” (Faitau te 1 Petelu 5:10.) Kaia e se iloilo faka‵lei aka a ou fakanofonofoga ke iloa ne koe me e mafai o maua ne koe a akoakoga mai i a Ieova?

11. Ne a taumafaiga ne fai ne tuagane i Kolea ki Saute ke mafai o ‵kau ki te galuega talai, kae ne a mea ne iku mai i ei? (Onoono ki te ata i te ‵kava.)

¹¹ E maua foki ne Molimau apo a mea aoga mai akoakoga konā, māfai ko tofotofo aka ne latou se vaega fou o te galuega talai. I te taimi tenei o te famai ko te COVID-19, ne tusi mai a toeaina i se fakapotopotoga Kolea ki Saute: “Nisi tino kolā ne mafau‵fau me e se mafai o ‵kau ki te galuega talai ona ko masaki, ko talai atu nei i luga i te itaneti. Ne tauloto ne tuagane e tokotolu kolā ko taki 80 tupu tausaga a poto ‵fou kae kamata o fakaaoga ne latou toeitiiti i aso katoa.” (Sala. 92:14, 15) E mata, e manako koe o fakalauefa atu tatou galuega talai kae ‵tofo ki te ‵lei o Ieova i se auala tai lasi atu? Mafaufau  ki nisi auala e mafai o fai ne koe ke kausaki atu ki te fakamoemoega tenā.

12. Se a te tautoga a Ieova ki a latou kolā e fakalagolago ki a ia?

¹² Tauloto ke iloa o fakalagolago ki a Ieova. E tauto mai a ia me ka ‵ligi mai ne ia a fakamanuiaga māfai e tali‵tonu tatou ki a ia kae tuku atu te ‵toe mea ‵lei. (Mala. 3:10) Ne fakamaoni ne se tuagane i Colombia e igoa ki a Fabiola me ne fakataunu ne Ieova te tautoga tenei. Ne manako a ia ke fai pelā me se paenia tumau mai tua malie fua o tena papatisoga. Kae ko tena avaga mo ana tama‵liki e tokotolu ne fakalagolago katoa ki tena peofuga. Tela la, i te taimi ko pili ei a ia o litaea, ne ‵talo atu a ia ki a Ieova mō se fesoasoani. Ana muna: “E masani o leva ‵ki te taimi e faka‵tali ei se tino ki tena penefiti, kae ne mafai o maua toku penefiti mai tua fua o se masina ne fakatagi atu au ki ei. Ne fai loa e pelā me se vavega!” I se lua masina mai tua ifo, ne kamata a ia o paenia. Ko 70 tupu nei ana tausaga kae ne paenia a ia mō tausaga e silia atu mo te 20. Talu mai te taimi tenā, ne fesoasoani atu a ia ki tino e tokovalu ke papatiso. Ne fai mai a ia: “E tiga eiloa e vāivāi au i nisi taimi, e fesoasoani mai eiloa a Ieova ki a au i aso katoa ke tumau i te paenia.”

13-14. Ne a fakaakoakoga e mafai o fesoasoani mai ke tali‵tonu tatou ki a Ieova kae kausaki atu?

¹³ Mea aoga e maua mai fakaakoakoga a tino kolā ne fakalago‵lago ki a Ieova. Ko ‵fonu te Tusi Tapu i fakaakoakoga o tino kolā ne  ga‵lue malosi i te taviniga a Ieova. E uke a fakaakoakoga ki te auala ne fakamanuia ne Ieova a tino mai tua o te faiga ne latou se mea ke fakaasi atu ei te lotou tali‵tonu ki a ia E pelā me se fakaakoakoga, mai tua fua o te taimi ne tiakina ei ne Apelaamo tena fenua tonu—“e tiga eiloa e se iloa ne ia te koga e fano a ia ki ei”—ne fakamanuia a ia ne Ieova. (Epe. 11:8) Ne maua ne Iakopo se fakamanuiaga fakapito, i te otiga fua ne tafiti a ia mo se agelu. (Kene. 32:24-30) I te taimi ko pili o ulu atu ei te fenua o Isalaelu ki te Fenua o te Folafolaga, ne mafai fua o olo atu latou ki te suā feitu o te vaitafe o te Iolitana, i te taimi ne ‵laka atu ei a vae o faitaulaga ki te vaitafe.—Iosua 3:14-16.

¹⁴ E mafai foki o maua ne koe a mea aoga mai fakaakoakoga a Molimau i aso nei kolā ne fakalago‵lago ki a Ieova kae kausaki atu. E pelā mo te taina ko Payton mo tena avaga ko Diana, ne fia‵fia lāua o fai‵tau ki tala o taina mo tuagane kolā ne fakalauefa te lotou taviniga ki a Ieova, e pelā mo latou kolā ne ‵sae mai olotou tala i te fakasologa o mataupu “Ne Ofo Atu a Latou Eiloa mo te Fia‵fia.” * Ne fai mai a Payton: “I te taimi ne fai‵tau ei māua ki olotou tala, e pelā loa me onoono atu koe ki se tino telā e kai ki se mea‵kai momona. Ko te leva ne kilo‵kilo atu māua ki ei, ko te malosi o te mā manakoga ke ‘‵tofo aka kae ke lavea atu te ‵lei o Ieova.’” Fakamuli ifo, ne olo atu a Payton mo Diana o tavini i se koga telā e lasi te manakoga i ei. E mata, e faitau sāle koe ki tala konā? Kae kai onoono aka eiloa koe ki vitio Witnessing in Isolated Territory—Australia and Witnessing in Isolated Territory—Ireland i te ‵tou fakatuatusi ko te jw.org? E mafai o fesoasoani atu a mataupu konei ke ‵sala atu koe ki auala kolā e mafai o fakalauefa aka ei tau taviniga.

15. E mafai pefea o fesoasoani mai a taugasoa ‵tonu ki a tatou?

¹⁵ Filifili a taugasoa ‵tonu. E ma‵nako malosi tatou o ‵tofo se kuka fou māfai e fakamāumāu ‵tou taimi mo latou kolā e fia‵fia ki ei. I se auala tai ‵pau, kafai e ‵kau fakatasi tatou mo tino kolā e fakamuamua ne latou a Ieova i olotou olaga, ko ‵sala atu loa tatou ki auala ke fakalauefa aka ei te ‵tou taviniga ki te Atua. Ne fakamaoni aka ne te tauavaga ko Kent mo Veronica a te ‵tonu o te mea tenā. “Ne fakamalosi mai mā taugasoa mo kāiga ke tofotofo aka ne māua a vaega ‵fou o te taviniga,” ne fai mai a Kent. “Ne iloa aka ne māua me i te ‵kau fakatasi mo latou kolā e fakamuamua ne latou a te Malo, ne maua ne māua te loto talitonu ke tofotofo aka ki se mea fou.” Ko tavini atu nei a Kent mo Veronica e pelā me ne paenia fakapito i Serbia.

16. E pelā mo te tala fakatusa a Iesu i te Luka 12:16-21, kaia e ‵tau ei o loto fia‵fia tatou o talia a mea faiga‵ta?

¹⁶ Ke talia a mea faiga‵ta ona ko Ieova. E se manakogina ke tiakina ne tatou a mea katoa ko te mea fua ke fakafiafia ne tatou a Ieova. (Fai. 5:19, 20) Kae kafai e se fakauke ‵tou taimi i te taviniga ki a Ieova ona ko te mea e se ma‵nako tatou o tiaki a nisi mea kolā e fia‵fia tatou ki ei, e mafai loa o fai ne tatou a te mea ‵se telā ne fai ne te tagata i te tala fakatusa a Iesu, telā ne galue malosi ke maua a mea ‵lei i tena olaga kae se fia saga ki te Atua. (Faitau te Luka 12:16-21.) Ne fai mai se taina e igoa ki a Christian, telā e nofo i Falani, “Ne seki tuku atu ne au oku taimi mo toku malosi ki a Ieova mo toku kāiga.” Ne fakaiku aka ne ia mo tena avaga ke paenia. Kae ke oko atu ki te fakamoemoega, ne ‵tau o tiakina la galuega ‵togi. Ke ‵lago atu ki a lāua, ne kamata se lā pisinisi ‵teu, kae ne taumafai lāua ke lotoma‵lie fua ki mea e maua ne lāua. E mata, ne aoga te tiakinaga ne lāua nisi mea ko te mea fua ke paenia? Ne fai mai a Christian, “Ko lasi atu te mā fia‵fia i te galuega  talai i te taimi nei kae fia‵fia ke lavea atu a tino a‵koga faka-te-Tusi Tapu mo toe asiga e tauloto e uiga ki a Ieova.”

17. Ne a mea e mafai o taofi aka ei tatou mai te tofotofo ki se mea fou i te ‵tou galuega talai?

¹⁷ Ke loto fia‵fia o ‵tofo aka a auala ‵fou i te taviniga. (Galu. 17:16, 17; 20:20, 21) A Shirley, se paenia i te Iunaite Sitete, ne ‵tau o fai ne ia a fakama‵fuliga ki tena galuega talai i te taimi o te famai ko te COVID-19. Muamua la, ne fakatalave a ia o tofotofo aka te talai i telefoni. Kae i te taimi ne maua ne ia a akoakoga mai te asiga a te ovasia o te seketi, ne kamata o talai faeloa a ia i telefoni. Ne fai mai a ia: “I te kamataga, au ne mataku, kae nei la ko fiafia ‵ki au. Ko maua ne au a tino e tokouke i lō te taimi ne ga‵lue ei mai fale ki fale!”

18. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ki a tatou ke fakafesagai tatou ki fakalavelave māfai ko fakalauefa ‵tou galuega talai?

¹⁸ Fakatoka se palani kae fakagalue. Kafai e fe‵paki tatou mo fakalavelave, e ‵talo atu mō se fesoasoani kae mafaufau faka‵lei ki se palani ‵lei. (Faata. 3:21) A Sonia, telā e tavini atu pelā me se paenia tumau i te potukau e fai‵pati ki te ‵gana Loma i Eulopa, ne fai mai: “E fiafia au o tusi ki lalo i se tusi aku palani ko te mea ke lavea faeloa ne au. E isi se ata o auala e lua kolā e olo ki koga kese‵kese. Kafai ko fai ne au se fakaikuga, e onoono au ki auala konā kae mafaufau me tefea te auala ka fano ei au māfai ko fai ne au te fakaikug tenā.” Ne taumafai a Sonia o maua se kilokiloga ‵lei ki ana fakalavelave. “So se fakalavelave fou e sae aka,” ne fai mai tou fafine, “e mafai o fai pelā me se ‵pui telā e ‵pono ne ia a tou fafine io me se piliti telā e fesoasoani mai ke mafai o kausaki atu.”

19. Se a te fakaikuga e ‵tau o fai ne tatou?

¹⁹ E puipui ne Ieova tatou i auala e uke. E mafai o fakaasi atu te lasi o ‵tou loto fakafetai ki fakamanuiaga konā mai te faiga o mea katoa ke avatu ei a vikiga ki a ia. (Epe. 13:15) E mafai o fai ne tatou a mea kese‵kese e uke i te taviniga a Ieova, kae ka maua ne tatou a fakamanuiaga e uke. I aso takitasi, ke na ‵sala atu tatou ki auala ke “‵tofo aka kae ke lavea te ‵lei o Ieova.” Ka fai tatou pelā mo Iesu telā ne fai mai: “A taku meakai ko te faiga o te loto o ia telā ne uga mai ne ia au kae ke fakaoti foki tena galuega.”—Ioa. 4:34.