1, 2. 1) Kemej kijtoua Proverbios 16:31, ¿keniuj moneki tikinitaskej tokniuan akin xiuejkejya? 2) ¿Katiyejua netajtanilmej tiknankiliskej itech nejin tamachtilis?

ITECH se parque tein moajsi Arkansas (Estados Unidos), onkak diamantes kampa ika se ojtoka. Sayoj ke kemej ayamo kintejtekij nion milinij miakej akin ompa ojtokaj sayoj kinpanauiaj uan amo kiitaj ke nejon temej semi patiyojkej.

² Tokniuan takamej uan siuamej akin xiuejkejya kemej yeskiaj nejon diamantes tein semi patiyojkej. ITajtol Dios kijtoua ke akin kuapochiktikej kemej yeskia kipiaj se corona (xikonixtajtolti Proverbios 16:31; 20:29). Sayoj ke kemansa xa amo tikinpatiuitaj. Akin ayamo xiuejkej akin kinpatiuitaj nejin tokniuan kiseliaj se taman tein okachi kipia ipatiuj ke se teisa tein semi patiyoj. Itech nejin tamachtilis tiknankiliskej nejin eyi netajtanilmej: ¿keyej Jiova semi kinpatiuita tokniuan akin xiuejkejya?, ¿keniuj tapaleuiaj itech inechikol? Uan ¿keniuj uelis tiktemoskej maj techpaleui kuali neskayot tein kikauaj?

3. Kemej kinextia Salmo 92:12-15, ¿keyej Jiova semi kinpatiuita tokniuan akin xiuejkejya?

³ Jiova semi kinpatiuita tokniuan akin xiuejkejya. Kuali kinixmati uan kipatiuita kualneskayomej tein kipiaj. Kiyolpaktia kiitas ke kinmachtiaj akin ayamo xiuejkej nochi tein yejuan momachtianij itech xiujmej tein kitekitilianij (Job 12:12;  Prov. 1:1-4). No semi kinpatiuita porin taxikouanij (Mal. 3:16). Maski kipianij ouijkayomej nochipa takuaujtamatinij iuan Jiova. Axkan okachi takuaujtamatij ke kiseliskej tein kichiaj ke keman peuak momachtiaj Biblia. Uan Jiova semi kintasojta porin kisentokaj kiteixmatiltiaj itokay “hasta keman xiuejkejya” (xikonixtajtolti Salmo 92:12-15).

4. ¿Toni uelis kinyolchikauas tokniuan akin xiuejkejya?

⁴ Komo tionxiuejya uelis tiontakuaujtamatis ke Jiova kielnamiki nochi tein tikonchiuani (Heb. 6:10). Tionmochikauani tikonteixmatiltis iTajtol uan nejon semi kiyolpaktia. Tiontaxikouani keman tikonpanouani ouijkayomej, uan kemansa semi uejueyi. Tikontakamatini tein Biblia tanauatia uan tiontapaleuiani maj oksekin amo kitapanauilikan, tikonchiuani uejueyi tekimej tein tikonseliani uan tikonmachtiani oksekin. Tionmochikauani tikonchiuas tein inechikol Jiova yankuixtok kiixtaliani, uan no tikonpaleuiani uan tikonyolchikauani akin kitekitiliaj Jiova miak tonalmej. Jiova semi mitsontasojta porin amo tikonkaua, uan kijtoua ke “amo kinkauas akin amo kikauaj” (Sal. 37:28). No kijtoua: “Hasta keman tikuapochinias nejua niksentokas nimitspaleuijtos” (Is. 46:4). Yejua ika amo xikonnemili ke kemej tionxiuejya amo tiontapaleuiaok itech inechikol Jiova, porin kemaj tiontapaleuia.

5. ¿Toni moneki kielnamikiskej tokniuan akin xiuejkejya?

⁵ Tokniuan akin xiuejkejya uelis semi tapaleuiskej. Maski xa amo semi chikaujkejok kemej achto, momachtianijya miak taman tein uelis ika kinpaleuiskej oksekin. Jiova uelis kisentokas kinmakas tekimej, kemej kichiuak ne uejkauj uan kemej kichiua axkan. Maj tikitakan seki neskayomej.

6, 7. ¿Akonimej akin ininka motajtoua itech Biblia akin xiuejkejya katkaj kiselijkej tatiochiualismej porin kisentokakej kitekitilijkej Jiova?

⁶ Itech Biblia ininka motajtoua seki taltikpakneminij akin kisentokakej kitekitilijkej Jiova keman xiuejkejya katkaj. Kemej neskayot Moisés, akin kipiaya kemej 80 xiujmej keman Jiova kimakak tekit kemej tanauatijkej uan kemej inintaixyekankauj israelitas. Okse yejua Daniel, akin kisentokaya kitekitiliaya  Jiova kemej tanauatijkej keman xa kipanauiayaya 90 xiujmej. Uan nesi ke tatitanil Juan no kipanauiayaya 90 xiujmej keman kijkuiloj amatajkuilol Apocalipsis.

⁷ No moajsiaj okseki itekitikauan Jiova akin taltikpakneminij xa amo semi kinixmatiaj nion kiitayaj tein kichiuayaj. Sayoj ke Jiova kemaj kinitak uan kintatiochiuij porin kisentokayaj kitekitiliayaj. Kemej neskayot, Biblia amo semi ika tajtoua “se tagat ten monotsaya Simeón” akin “katka semi yolchipaukatagat uan ipa kimouistilijtinemia Dios”. Sayoj ke Jiova kuali kiixmatia uan kimakak tatiochiualis maj kiixmatini konetsin Jesús uan maj kijtouani se taman tein kichiuaskia yejua uan tein kipanoskia imomaj (Luc. 2:22, 25-35). No maj itech titanemilikan Ana, akin amo nemiaok inamik uan katka itanauatijkauj Jiova. Yejua kipiaya 84 xiujmej uan nochipa yaya templo. Yejua ika Jiova kitatiochiuij keman no uelik kiixmatik konetsin Jesús. Kemej moita, Jiova semi kinpatiuitaya Simeón uan Ana (Luc. 2:36-38).

8, 9. ¿Keniuj kisentokaj tapaleuiaj tokniuan siuamej akin momikilij ininnamik?

⁸ Itech totonaluan, miakej tokniuan akin xiuejkejya kinkauiliaj se kuali neskayot akin ayamo xiuejkej. Maj tikitakan ineskayo tokniuj siuat Lois Didur. Keman kipiaya 21 xiujmej peuak tapaleuia kemej precursora especial itech altepet Canadá. Satepan, yejua uan inamik, John, miak xiujmej takalpanojkej itech nechikolmej. Ompa, tapaleuijkej Betel tein moajsi Canadá panoua 20 xiujmej. Keman Lois kipiaya 58 xiujmej, kinyoleujkej maj tapaleuitij Ucrania. ¿Kinemilijkej ke amo ueliskia tapaleuitiuij okse altepet porin xiuejkejya katkaj, oso toni tanankilijkej? Kijtojkej ke kemaj, uan John kiixtalijkej kemej semej taixyekananij itech Sucursal. John momikilij chikome xiujmej satepan uan Lois kiixtalij kisentokas tapaleuijtos ompa. Axkan Lois kipia 81 xiujmej uan kisentoka kitekitilijtok Jiova itech kali Betel tein moajsi Ucrania, uan nochin semi kitasojtaj.

⁹ Seki tokniuan siuamej akin momikilij ininnamik kemej kipanok Lois, xa amo semi kinnextiliajok ke kinpatiuitaj kemej keman ininnamik yoltoya, sayoj ke Jiova kisentoka kinpatiuita. Yejuatsin semi kinpatiuita porin kipaleuijkej ininnamik miak xiujmej uan porin kisentokaj kitekitiliaj (1 Tim. 5:3). Nejon tokniuan siuamej no semi kinyolchikauaj akin ayamo xiuejkej.

10. ¿Toni techmachtia ineskayo Tony?

¹⁰ Miakej tokniuan akin xiuejkejya amo ueli kisajok, sayoj ke no semi tapaleuiaj. Kemej neskayot, se tokniuj takat akin monotsa Tony axkan nemi itech se kali kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya. Yejua moauij itech altepet Pensilvania (Estados Unidos) itech metsti agosto xiuit 1942 keman kipiaya 20 xiujmej. Tepitsin satepan ke moauij kinekiaj maj mochiua  tateuijkej, uan kemej amo kinekik kitsakkej ome xiuit uan tajko. Tony uan inamik, Hilda, kinpaleuijkej ininokichpil uan ininsiuapil maj kitekitilikan Jiova. Miak xiujmej, Tony kichiuak tataman tekimej, itech eyi nechikolmej kinixyekanak oloch tayekananij, no taixyekanak keman mochiuayaj uejueyi nechikolmej tein uejkauaj ome tonal. Uan no, yaya tamachtiti ika Biblia itech se cárcel uan kichiuaya nechikolmej ompa. Maski kipiaya 98 xiujmej, amo moseuia, ta kisentoka mochikaua kitekitilis Jiova iniuan tokniuan itech inechikol.

11. ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke tikinpatiuitaj tokniuan akin xiuejkejya?

¹¹ ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke tikinpatiuitaj tokniuan akin xiuejkejya? Hasta kampa uelis, tokniuan tayekananij uelis kinpaleuiskej maj kiteixmatiltikan iTajtol Dios uan maj yakan nechikolmej oso maj kikakikan. Uelis tikinnextiliskej ke ininka timotekipachouaj komo tikinkalpanouaj oso komo titajtouaj iniuan ika videollamada. Maj timochikauakan amo tikinelkauaskej nejin tokniuan. Sekin xa ouij kinkisas techtapouiskej ininnemilis oso xa kinemiliskej ke amo kinamiki maj kichiuakan. Sayoj ke semi techpaleuis komo tikintajtaniaj toni tein kuali kipanouanij itech inechikol Jiova uan komo kuali tikakij tein techtapouiskej.

12. ¿Toni uelis tikajsiskej itech tonechikol?

¹² Itech tonechikol xa moajsij tokniuan akin xiuejkejya akin xa amo tikitanij ke uelis semi techpaleuiskej. Harriette, se tokniuj siuat kayot Nueva Jersey (Estados Unidos), miak xiujmej ompa kitekitilij Jiova. Sayoj ke satepan nemito iuan isiuapil. Itech nechikol kampa ajsik tokniuan mochikaujkej kiixmatiskej uan kiitakej ke ineskayo kinpaleuiskia maj mochikaua inintakuaujtamatilis. Yejua kintapouij tein kipanok itech tanojnotsalis kemej itech xiuit 1925, keman peuak momachtia Biblia. Ijkuak, nochipa keman yaya tanojnotsati kiuikaya se cepillo tein ika motenpakaskia komo policías kitsakuayaj. Tein melauj, itech xiuit 1933 ojpa kiuikakej policías uan kitsakkej se semana. Inamik amo katka itaixpantijkauj Jiova, sayoj ke keman kitsakkej kipaleuij uan yejua kinyekpiak eyi ininkoneuan. Kemej tikitaj, moneki tikinpatiuitaskej tokniuan akin xiuejkejya akin kisentokaj kitekitiliaj Jiova kemej Harriette.

13. ¿Keniuj tapaleuiaj tokniuan akin xiuejkejya itech inechikol Jiova?

¹³ Tokniuan akin xiuejkejya semi tapaleuiaj itech inechikol Jiova. Kiitanij keniuj Jiova kitatiochiuiani inechikol uan keniuj no semi kintatiochiuiani yejuan. Uan no momachtianij miak taman satepan ke kipiakej seki nepololmej. Yejua ika, maj tiktemokan keniuj uelis techpaleuis tein kimatij (Prov. 18:4). Komo timochikauaj kuali tikinixmatiskej, mochikauas totakuaujtamatilis uan tikmatiskej miak taman.

14. ¿Toni tayolmajxitilis kiajsij akin ayamo xiuejkej itech Deuteronomio 32:7?

¹⁴ Maj tejuan tiktemokan titajtoskej iniuan tokniuan akin xiuejkejya (xikonixtajtolti Deuteronomio 32:7). Maski xa amo semi tachiajok, yolika ojtokaj uan amo semi chikauakok tajtouaj, amo mosenkauaj, ta kisentokaj tekitij uan iixpan Jiova kipiaj “se kuali tokayit” (Ecl. 7:1, nota). Maj tikelnamikikan keyej Jiova kinpatiuita uan maj tiksentokakan tikinpatiuitakan. Maj tikchiuakan kemej Eliseo. Itech tonal keman Elías kikauaskiaya, Eliseo amo kinekik kikauas iselti, ta expa kiluij: “Amo nimitskauas” (2 Rey. 2:2, 4, 6).

15. ¿Toni ueliskia tikintajtaniskej tokniuan akin xiuejkejya?

 ¹⁵ Maj tikinnextilikan tokniuan akin xiuejkejya ke yekmelauj ininka timotekipachouaj keman tikinchiuiliskej seki netajtanilmej, sayoj ke maj achto kuali tiknemilikan toni tikintajtaniskej (Prov. 1:5; 20:5). Kemej neskayot, ueliskia tikintajtaniskej: “¿Toni kichiuak xikonneltoka ke tein tionmomachtijtoya yejua tein melauak?”, “¿Toni tein tikonpanouani kichiuani okachi xionmotoki iuan Jiova?”, “¿Toni mitsonpaleuiani xikonsentoka xikontekitili Jiova ika yolpakilis?” (1 Tim. 6:6-8). Ompa, maj kuali tikakikan tein technankiliskej.

16. ¿Keniuj mosenpaleuiaj keman tajtouaj se tokniuj akin ayamo xiuej uan se tokniuj akin xiuejya?

¹⁶ Keman se tokniuj akin ayamo xiuej tajtoua iuan se tokniuj akin xiuejya nochin omen moyolchikauaj (Rom. 1:12). Tokniuj akin ayamo xiuej okachi kineltokas ke Jiova kinyekpia itekitikauan, uan tokniuj akin xiuejya kimachilis ke kitasojtaj uan ika yolpakilis kitapouis tokniuj akin ayamo xiuej keniuj kiitani inepaleuil Jiova.

17. ¿Keyej ueli tikijtouaj ke tokniuan akin xiuejkejya okachi kualtsitsin ijkon kemej panouaj xiujmej?

¹⁷ Maski ijkon kemej panotiuij xiujmej amo timoitajok kemej achto, Jiova kinita ke semi kualtsitsin itekitikauan akin kisentokaj kitekitiliaj (1 Tes. 1:2, 3). ¿Keyej? Porin ijkon kemej panouanij xiujmej kikauanij maj iespíritu Dios kinmachti uan maj kinpaleui maj kipiakan kualtsitsin kualneskayomej. Komo okachi tikinixmatij tokniuan akin xiuejkejya uan komo okachi tiktemouaj maj techpaleui tein kimatij, okachi tikinpatiuitaskej.

18. ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?

¹⁸ Sayoj ke, itech nechikol amo sayoj tapaleuia keman akin ayamo xiuejkej kinpatiuitaj akin xiuejkejya, ta no keman akin xiuejkejya kinpatiuitaj akin ayamo xiuejkej. Itech okse tamachtilis tikitaskej keniuj tokniuan akin xiuejkejya uelis kinextiskej ke kinpatiuitaj tokniuan akin ayamo xiuejkej.