1, 2. a) Proverbios 16:31 nisqan jina, ¿imaynatan kuraq hermanonchiskunata qhawarinanchis? b) ¿Imakunamantan kay yachachikuypi yachasunchis?

ESTADOS UNIDOS nacionpiqa Arkansas parquepin askha diamante rumikuna kan. Chay diamantekunaqa común rumikuna jinallan rikukun. Chaymi wakin runakunaqa mana reparankuchu chay rumikuna ancha valorniyoq kasqanta.

² Kuraq hermanonchiskunaqa juj diamante jinan ancha valorniyoq Diospa llaqtanpi kanku. Chaymi Bibliapas nin: “Soqoyoq kayqa umatan munaychan”, nispa (leey Proverbios 16:31; 20:29). Mayninpiqa manapaschá reparasunmanchu kuraq hermanonchiskuna ancha valorniyoq kasqankuta. Ichaqa sichus kuraq hermanonchiskunata allinta reqsisunchis chayqa ancha valorniyoq diamanteta jinan qhawarisun. Kay yachachikuypin yachasunchis imaraykus Jehová Dios ancha valorniyoq diamanteta jina kuraq hermanonchiskunata qhawarin chayta. Imaraykus llaqtanpi yanapakusqankutapas anchatapuni valoran chaytapas. Yachallasuntaqmi imakunatas ruwananchis kuraq hermanonchiskunaq ejemplon yanapawananchispaq chaytapas.

3. Salmos 92:12-15 nisqan jina, ¿imaraykun Jehová Dios anchatapuni kuraq hermanonchiskunata valoran?

³ Jehová Diosqa anchatan kuraq hermanonchiskunata munakun. ¿Imarayku? Llamp’u sonqo, munakuq, junt’aq sonqo kasqankurayku. Payqa anchatan kusikun llapa yachasqankuta wayna-sipas hermanonchiskunaman yachachiqtinku (Job 12:12; Prov. 1:1-4). Chaymantapas kusikunmi llapa sasachakuykunata aguantasqankuta rikuspa (Mal. 3:16). Kuraq  hermanonchiskunaqa imaymana sasachakuykunapiña tarikuspapas tukuy sonqowanmi Jehová Diosta servishallanku. Paykunaqa Jehová Diospa llapa promesankunapin confianku, yuyaqña kashaspapas chaykunamantan willashallanku (leey Salmos 92:12-15).

4. ¿Imata yachaymi kuraq hermanonchiskunata kallpachan?

⁴ Wakin hermanonchiskunaqa kuraqñan kapushanku. Chaywanpas Jehová Diosqa manan ima ruwasqankutapas qonqanchu (Heb. 6:10). Jehová Diosqa yuyashanmi paymanta runakunaman willasqankuta, sasachakuykunatapas aguantasqankuta. Chaymantapas yuyashanmi iñiq t’aqapi yanapakusqankuta, wayna-sipaskunata kallpachasqankuta, cambiokuna kaqtinpas kusisqa kasukusqankuta. Chaymi Bibliapipas nin: “Diosqa [...] manan pay sonqo runataqa saqerparinchu”, nispa (Sal. 37:28). Chaymantapas Diosmi paykunata nin: “Yuyaqña kanaykichiskamapas kaqllapunin kashasaq, soqoyoq kanaykichiskamapas apallasqaykichispunin”, nispa (Isa. 46:4). Kuraq hermanonchiskunaqa ancha valorniyoqmi Jehová Diospa llaqtanpi kanku.

5. ¿Imatan kuraq hermanonchiskuna manapuni qonqanankuchu?

⁵ Kuraq hermanonchiskunaqa allin experienciayoqmi kanku. Chaymi paykunaqa Jehová Diospa yanapayninwan atinkuraq Diospa llaqtanpi astawan yanapakuyta. Chaytaqa manapunin qonqanankuchu. Ñaupa tiempopi Dios sonqo kuraq runakunapas imaymanamantan Diospa llaqtanpi yanapakuranku, chaymantan kunan yachasunchis.

6, 7. ¿Ima bendicionkunatan ñaupa tiempopi junt’aq sonqo kuraq runakuna chaskikuranku?

⁶ Ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaqa kuraqña kaspapas kusisqan Jehová Diosta servishallaranku. Paykunamanta jujninmi karan Moisés, payqa 80 watanpiñan Jehová Diospa profetan karan, jinaspapas Israel llaqtatan umalliran. Danielpas 90 más watayoqmi Jehová Diosta profeta jina servishallaran. Apóstol Juanpas 90 más watanpin Apocalipsis librota qelqaran.

⁷ Ñaupa tiempopi wakin junt’aq sonqo kuraq runakunaqa manan allin reqsisqachu karanku. Chaywanpas junt’aq sonqo  kasqankuraykun Jehová Diosqa paykunata bendeciran. Yachasun Simeonmanta, paymantaqa pisillatan Bibliapi willashan. Ichaqa Dios sonqo allin runa kasqanraykun Jehová Diosqa wawan Jesusta rikuchiran. Chaymantapas juj profeciatan willachiran Jesusmanta maman Mariamantawan (Luc. 2:22, 25-35). Profetiza Anapas 84 watayoqñan kasharan, chaywanpas mana faltaytan Diospa templonman rillaqpuni. Chhayna junt’aq sonqo kasqanraykun paypas Diospa wawanta rikuran. Chaywanmi yachanchis Simeontapas Anatapas Jehová Diosqa anchatapuni munakusqanta (Luc. 2:36-38).

8, 9. ¿Imaynatan viuda hermananchiskuna Diospa llaqtanpi yanapakushallanku?

⁸ Kay tiempopi kuraq hermanonchiskunapas allin ejemplon kanku. Yachasun Lois Didur hermananchismanta. Payqa 21 watanpi kashaqtinsi precursora especial jina Canadá nacionpi Jehová Diosta servisqa. Chay qhepamanpas John qosanwanmi watukuq umalli jina askha watakuna yanapakusqaku. Chaymantapas 20 wata masmi Canadá Betelpi Jehová Diosta servisqaku. Paytaqa 58 watanpi kashaqtinsi qosantawan Ucrania Betelpi yanapakunankupaq nisqaku, kuraqña karanku chaypas kusisqan Ucrania Betelman astakusqaku. Chaypin qosanqa sucursalmanta juj kaq encargakuq jina yanapakusqa. Ichaqa qanchis wata qhepallamanmi wañukapusqa. Chaywanpas hermananchisqa Betelpis qhepakullasqa. Lois Didur hermananchisqa 81 watanpiñan kashan. Chaywanpas Ucrania Betelpin kusisqa Jehová Diosta servishallan, chaypi hermanokunaqa anchatan payta munakunku.

⁹ Wakin hermananchiskunaqa Lois Didur hermananchis jinan viudaña kapunku, chaymi paykunataqa manapuni qonqananchischu. Jehová Diosqa anchatapunin viuda hermananchiskunata munakun. Chaymi yuyashallan imaynatas qosankuta yanaparanku Jehová Diosta servinankupaq chayta, imaynatas kuraqña kaspapas kallpachakushallanku junt’aq sonqo kanankupaq chaytapas (1 Tim. 5:3). Chhayna hermananchiskunaqa allin ejemplon wayna-sipaskunapaq kanku.

10. ¿Imatan Tony hermanonchismanta yachasunman?

¹⁰ Wakin hermanonchiskunaqa kuraq runakunapaq ruwasqa wasikunapin tiyashanku, paykunapas ancha valorniyoqmi kanku. Yachasun Tony hermanonchismanta. Payqa Estados Unidos nacionpis Pensilvania llaqtapi 1942 watapi 20 watayoq kashaspa bautizakusqa. Tiempowansi ichaqa cuartelman riyta mana munasqanrayku iskay wata masta carcelpi wisq’asqaku. Hermanonchis Tonyqa Hilda esposanpiwanmi kallpachakusqaku wawankuta Jehová Diospa munayninman jina uywanankupaq. Tiempowanqa umallikunaq llank’ayninpi yanapakuq umalli jinas yanapakusqa. Chaymantapas asambleamanta  encargakuq umallis kasqa. Hermanonchis Tonyqa askha runakunamansi Diosmanta carcelpi yachachisqa. Kunanqa 98 watanpiñan kashan, chaywanpas kallpachakushallanmi Jehová Diosta servinanpaq, iñiq t’aqapipas astawan yanapakunanpaq.

11. ¿Imaynatan kuraq runakunapaq wasikunapi tiyaq hermanonchiskunatapas wasinkumanta manaña lloqsiyta atiq hermanonchiskunatapas yanapasunman?

¹¹ Kuraq runakunapaq wasikunapi tiyaq hermanonchiskunatapas wasinkumanta manaña lloqsiyta atiq hermanonchiskunatapas llapanchismi atisqanchisman jina yanapananchis. Chaypaqqa umalliqkunan astawanqa kallpachakunanku. Umalliqkunan paykunata yanapananku Diosmanta willanankupaq, juñunakuykunaman pusanankupaq. Jinaspapas tukuy yuyaywanmi paykunataqa uyarinanku. Chaymantapas llapanchismi kallpachakunanchis kuraq hermanonchiskunata waturikunanchispaq, celularpi wajarispa kallpacharinanchispaq ima. Manapunin kuraq hermanonchiskunataqa jinataqa qhawarparinanchischu. Paykunaqa manapaschá faciltachu imayna kashasqankuta willakuwasunchis, chaywanpas tapurisunmanmi ima bendicionkunatas Jehová Diosmanta chaskiranku chayta. Chaymanta willariwaqtinchistaq tukuy yuyaywan paykunata uyarinanchis.

12. ¿Imaraykun iñiq t’aqapi kuraq hermanonchiskunata allinta reqsinanchis?

¹² Iñiq t’aqapi kuraq hermanonchiskunaqa manan ima sasachakuykunapi tarikuspapas Jehová Diostaqa saqenkuchu, chaymi ancha valorniyoq diamante jina kanku. Chhayna kasqankutaqa sasatapaschá reparasunman. Yachasun Estados Unidos nacionmanta Harriette sutiyoq hermananchismanta. Payqa Nueva Jersey iñiq t’aqapis unay tiempo yanapakusqa. Tiempowansi ichaqa ususinpa wasinman tiyaq ripusqa. Chay iñiq t’aqapi tiyaq hermanonchiskunaqa kallpachakusqakus hermananchista allinta reqsinankupaq. Chaysi hermananchisqa juj kutin hermanokunaman willasqa imaynatas ñaupaqpi Diosmanta willakuran chayta. Chay tiempopiqa hermanokunatas carcelpi wisq’aqku Diosmanta willasqankurayku. Chaysi payqa Diosmanta willaq lloqsinanpaqqa apallaqpuni siminta moqch’ikunanpaq cepillonta. Harriette hermananchistaqa 1933 watapis iskay kutipi juj semanata carcelpi wisq’asqaku. Chaysi carcelpi kanankamaqa qosallan kinsantin wawankunata cuidasqa. Hermananchispa qosanqa manas testigochu karan, chaywanpas Jehová Diosta servinanpaqsi hermananchista yanapallaqpuni. Kunanpas Harriette hermananchis jinan kuraq iñiqmasinchiskunaqa tukuy sonqowan Jehová Diosta servishanku. Chaymi paykunataqa anchatapuni valorananchis.

13. ¿Imaynan Diospa llaqtanpi kuraq hermanonchiskuna kanku?

¹³ Kuraq hermanonchiskunaqa ancha importanten Diospa llaqtanpi kanku. Paykunaqa allintan yachanku imaynatas ñaupaqmantapacha Jehová Dios llaqtanta yanaparan chayta, imaynatas paykunatapas kunankama cuidashallan chaytapas. Kuraq hermanonchiskunamantaqa imaymanatan yachasunman. Paykunaqa manapaschá allintapunichu imatapas wayna-sipas kashaspaqa ruwaranku, chaymi paykunaqa allinta yuyaychawasunman (Prov. 18:4). Sichus kallpachakusunchis paykunata allinta reqsinanchispaq chayqa, paykuna jinan allin iñiyniyoq kasun.

14. Deuteronomio 32:7 nisqan jina, ¿imata ruwanankupaqmi wayna-sipaskuna kallpachakunanku?

¹⁴ Llapanchismi kallpachakunanchis kuraq hermanonchiskunawan rimarinanchispaq  (leey Deuteronomio 32:7). Kuraq hermanonchiskunaqa manañan allintachu rikunku, manañan allintachu uyarinkupas. Chaywanpas Jehová Diosqa anchatapunin paykunata valoran munakuntaqmi kanpas (Ecl. 7:1). Noqanchispas Jehová Dios jinan kuraq hermanonchiskunata valorananchis. Chaymantapas kallpachakunanchismi Eliseo jina kananchispaq. Eliasqa kuraqñan karan, chaymi Eliseoqa manapuni Eliasta saqeyta munaranchu (2 Rey. 2:2, 4, 6).

15. ¿Ima nispan kuraq hermanonchiskunata tapurisunman?

¹⁵ Kuraq hermanonchiskunata astawan reqsinanchispaqqa kaykunatan tapurisunman: “¿Imaynatan Biblia estudiayta qallariranki? ¿Imakunapi tarikuspan Jehová Diospa yanapayninta repararanki? ¿Iman yanaparasunki kusisqalla Jehová Diosta servishanallaykipaq?”, nispa (Prov. 1:5; 20:5; 1 Tim. 6:6-8).

16. ¿Imaraykun wayna-sipaskuna kallpachakunanku kuraq hermanokunawan rimanankupaq?

¹⁶ Sichus wayna hermanokuna kallpachakunqaku kuraq hermanokunawan astawan rimarinankupaq chayqa reparanqakun imaynatas Jehová Dios llapa serviqninkunata cuidashallan chayta. Kuraq hermanonchiskunapas kusisqan kanqaku experienciankuta wayna-sipaskunaman willarispa. Chhaynapin iskayninkupas allinta kallpachanakunqaku (Rom. 1:12).

17. ¿Imaraykun kuraq hermanonchiskuna Jehová Diospa ñawinpaq ancha munay kanku?

¹⁷ Kuraq hermanonchiskunaqa manan wayna-sipaskuna jinañachu kanku. Chaywanpas Jehová Diospa ñawinpaqqa ancha munaymi kanku. ¿Imarayku? Jehová Diospa munayninman jina kausasqankuraykun (1 Tes. 1:2, 3). Paykunaqa kallpachakushallankun Jehová Diospa munayninman jina kausanankupaq. Sichus kallpachakusunchis paykunata allinta reqsinanchispaq chayqa astawanmi paykunata munakusunchis, juj sumaq diamanteta jinataqmi ancha valorniyoqpaq qhawarisunpas.

18. ¿Imamantan qatimuq yachachikuypi yachasunchis?

¹⁸ Chhaynaqa, llapanchismi kallpachakunanchis kuraq hermanonchiskunata yanapananchispaq kallpacharinanchispaq ima. Chayta ruwasunchis chayqa kusisqan iñiq t’aqapi Jehová Diosta servisunchis. Ichaqa kuraq hermanokunapas wayna-sipas hermanokunatan kallpachananku valorananku ima. Chaymantan qatimuq yachachikuypi yachasunchis.