مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

36-‏زەرتتەۋ ماقالاسى

جاستاردىڭ كۇش-‏قايراتىن باعالاڭىز

جاستاردىڭ كۇش-‏قايراتىن باعالاڭىز

‏«جاستاردىڭ ٴ‌سان-‏سالتاناتى —‏ كۇش-‏قايراتى» (‏ناق.‏ س.‏ 20:‏29‏)‏.‏

88-‏ٵن اق جولىڭنان تايمايىن

اڭداتپا *

1.‏ جاسىمىز ۇلعايعاندا قانداي ماقساتتار قويساق بولادى؟‏

جاسىمىزعا جاس قوسىلىپ،‏ قارتتىققا اياق باسقان سايىن،‏ ەحوباعا بۇرىنعىداي قىزمەت ەتە المايتىن بولدىم دەپ ۋايىمدايتىن شىعارمىز.‏ ٴ‌بىراق ٴ‌بىز ومىردە جيناپ-‏تەرگەن تاجىريبەمىز بەن دانالىعىمىزدى جاستاردىڭ يگىلىگىنە جۇمساي الامىز.‏ مىسالى،‏ ولاردىڭ پوتەنسيالىن تولىق اشۋعا،‏ قاۋىمدا جاڭا مىندەتتەر الۋعا كومەكتەسسەك بولادى.‏ كوپ جىلدان بەرى اقساقال بولىپ قىزمەت ەتكەن ٴ‌بىر قارت باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «كەيبىر ىسكە شامام كەلمەي قالعاندا،‏ قاۋىمداعى ىستەردى الىپ كەتەتىن جاس ەر باۋىرلاستاردىڭ بولعانىنا قاتتى قۋاندىم».‏

2.‏ بۇل ماقالادا نە تالقىلايمىز؟‏

2 وتكەن ماقالادا ٴ‌بىز جاسى كىشى باۋىرلاستار جاسى ۇلكەن باۋىرلاستارمەن ارالاسقاندارىنىڭ قانداي پايداسىن كورەتىنىن قاراستىردىق.‏ ال بۇل ماقالادا جاسى ۇلكەندەر كىشىپەيىلدىلىك،‏ قاراپايىمدىلىق،‏ ريزاشىلدىق پەن جومارتتىق قاسيەتتەرىن تانىتا وتىرىپ،‏ جاسى كىشىلەرمەن قالاي قىزمەتتەسە الاتىنىن جانە بۇنىڭ پايداسىن بۇكىل قاۋىم كورەتىنىن تالقىلايمىز.‏

كىشىپەيىل بولىڭىز

3.‏ فىلىپىلىكتەرگە 2:‏3،‏ 4 كە ساي،‏ كىشىپەيىلدىلىك دەگەن نە جانە كىشىپەيىل ٴ‌ماسىحشى نەنى تۇسىنەدى؟‏

3 جاسى ۇلكەندەر جاسى كىشىلەرگە كومەكتەسكىلەرى كەلسە،‏ كىشىپەيىل بولۋلارى كەرەك.‏ كىشىپەيىل ادام وزگەلەردى وزىنەن جوعارى سانايدى ‏(‏فىلىپىلىكتەرگە 2:‏3،‏ 4 وقىڭىز)‏.‏ كىشىپەيىل قارت باۋىرلاستار بارلىق نارسە ولار ۇيرەنىپ قالعان جولمەن شەشىلەدى دەپ كۇتپەيدى.‏ ولار قانداي دا ٴ‌بىر ٸستى اتقارۋدىڭ كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن وزگە دە ٴ‌تيىمدى جولدارى بار ەكەنىن مويىندايدى (‏ۋاع.‏ 7:‏10‏)‏.‏ تاجىريبەلەرى مول بولسا دا،‏ ولار «بۇل دۇنيە وزگەرىپ» جاتقاندىقتان،‏ جاڭا جاعدايلارعا بەيىمدەلۋ كەرەكتىگىن تۇسىنەدى (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 7:‏31‏)‏.‏

جاسى ۇلكەندەر تاجىريبەلەرىمەن جومارتتىقپەن بولىسەدى (‏4،‏ 5-‏ابزاستاردى قاراڭىز)‏ *

4.‏ بۇرىن اۋداندىق باقىلاۋشى بولعاندار لەۋىلىكتەردەن قانداي ۇلگى الادى؟‏

4 كىشىپەيىل قارت باۋىرلاستار بۇرىنعىداي كوپ قىزمەت ەتە المايتىندارىن مويىندايدى.‏ مىسالى،‏ اۋداندىق باقىلاۋشىلاردى الايىق.‏ جاستارى جەتپىسكە كەلگەندە،‏ ولاردىڭ تاعايىندالۋلارى اۋىسادى.‏ بۇل وزگەرىس ولارعا وڭاي تيمەۋى مۇمكىن.‏ ويتكەنى ولار قاۋىمدارعا اۋداندىق باقىلاۋشى رەتىندە كومەكتەسۋدى قاتتى جاقسى كورگەن.‏ وسى سۇيىكتى قىزمەتتەرىن اتقارا بەرۋگە دەگەن ىقىلاستارى ٵلى دە جانىپ تۇرعان شىعار.‏ ٴ‌بىراق ولار ەندى جاستارعا جول بەرۋ كەرەكتىگىن تۇسىنەدى.‏ ولار ەجەلگى يسرايلدەگى لەۋىلىكتەردەن ۇلگى الادى.‏ لەۋىلىكتەر ەلۋ جاستان كەيىن كيەلى شاتىرداعى قىزمەتتەرىن توقتاتاتىن.‏ ٴ‌بىراق ولاردىڭ قۋانىشتارى قانداي دا ٴ‌بىر تاعايىندالۋعا بايلانباعان ەدى.‏ ولار قولدارىنان كەلەتىن كەز كەلگەن ٸستى جان-‏تاندەرىمەن اتقاراتىن جانە جاستارعا كوپ كومەكتەسەتىن (‏مۇس.‏ 4-‏ج.‏ 8:‏25،‏ 26‏)‏.‏ بۇگىندە دە اۋداندىق باقىلاۋشىلار جەتپىس جاستان كەيىن قاۋىمداردى ارالاۋدى دوعارسا دا،‏ تاعايىندالعان جاڭا قاۋىمدارى ٷشىن ناعىز باتا بولىپ ٴ‌جۇر.‏

5.‏ دان مەن كەتيدەن قانداي ۇلگى الدىڭىز؟‏

5 دان دەگەن باۋىرلاس 23 جىل بويى اۋداندىق باقىلاۋشى بولىپ قىزمەت ەتكەن.‏ جاسى جەتپىسكە كەلگەندە،‏ ايەلى كەتي ەكەۋى ارنايى ٸزاشار بولىپ تاعايىندالادى.‏ ولار بۇل وزگەرىسكە قالاي بەيىمدەلدى؟‏ دان باۋىرلاس جاڭا قىزمەتىنە قۇلشىنا كىرىسىپ كەتتى.‏ ول قاۋىمداعى مىندەتتەرىن اتقارىپ،‏ ەر باۋىرلاستارعا قىزمەت كومەكشىسى بولۋعا كومەكتەسىپ،‏ باۋىرلاستارعا ادام كوپ شوعىرلانعان جەرلەردە جانە تۇرمەلەردە ۋاعىزداۋدى ۇيرەتىپ ٴ‌جۇر.‏ قىمباتتى قاريا باۋىرلاسىمىز،‏ قازىرگى تاعايىندالۋىڭىز قانداي بولماسىن،‏ ٴ‌سىز وزگەلەرگە كوپ كومەكتەسە الاسىز.‏ بۇل ٷشىن جاڭا جاعدايدان قۋانىش تابۋدى ۇيرەنە بەرىڭىز،‏ جاڭا ماقساتتار قويىڭىز.‏ ىستەي المايتىن ەمەس،‏ ىستەي الاتىن ىستەرگە كوز تىگىڭىز.‏

قاراپايىم بولىڭىز

6.‏ قاراپايىم بولۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن مىسالمەن ٴ‌تۇسىندىرىپ بەرىڭىز.‏

6 قاراپايىم ادام ٶزىنىڭ شاما-‏شارقىن بىلەدى (‏ناق.‏ س.‏ 11:‏2‏)‏.‏ ونداي ادام قولىنان كەلمەيتىندى ىستەۋگە تىرىسپايدى.‏ سونىڭ ارقاسىندا ول قۋانىشىن جوعالتپايدى،‏ ٵرى قولىنان كەلەتىن ٸستى جەمىستى اتقارادى.‏ قاراپايىم ادامدى جۇك كولىگىمەن تاۋعا قاراي كوتەرىلىپ بارا جاتقان جۇرگىزۋشىگە تەڭەۋگە بولادى.‏ مۇندايدا ول جىلدامدىعىن ازايتىپ،‏ جوعارىعا قاراي اقىرىن ٴ‌جۇرىپ وتىرادى.‏ ول باياۋ قوزعالعانمەن،‏ دىتتەگەن جەرىنە قاراي كەتە بەرەدى.‏ سول سياقتى،‏ قاراپايىم ادام قاي كەزدە جىلدامدىقتى وزگەرتۋ كەرەكتىگىن بىلەدى.‏ سونىڭ ارقاسىندا ول ەحوباعا جەمىستى قىزمەت ەتە بەرەدى (‏ٴ‌فىلىپ.‏ 4:‏5‏)‏.‏

7.‏ بارزيلايدىڭ قاراپايىم بولعانى نەدەن كورىندى؟‏

7 سەكسەن جاستا بولعان بارزيلايدىڭ وقيعاسىن الايىق.‏ ٴ‌داۋىت پاتشا ونى وزىمەن بىرگە پاتشا سارايىندا تۇرۋعا شاقىرعاندا،‏ ول بۇدان باس تارتتى.‏ ويتكەنى جاسى كەلىپ قالعاندىقتان،‏ ول ٶزىنىڭ شاما-‏شارقىن ەسكەردى.‏ سودان ورنىنا جاستاۋ كيمحامدى جىبەردى (‏سام.‏ 2-‏ج.‏ 19:‏35—‏37‏)‏.‏ بارزيلايدىڭ قاراپايىمدىلىعىنا ەلىكتەگەن بۇگىندەگى كوپ قاريالارىمىز دا قىزمەتتەرىن جاستاۋ باۋىرلاستارعا قۋانا تاپسىرادى.‏

قۇداي داۋىتكە عيباداتحانانى ونىڭ ۇلى سوعاتىنىن ايتقاندا،‏ ول مۇنى كىشىپەيىلدىلىكپەن قابىلدادى (‏8-‏ابزاستى قاراڭىز)‏

8.‏ قۇدايدىڭ عيباداتحاناسىن سوققىسى كەلگەن ٴ‌داۋىت قالاي قاراپايىمدىلىق تانىتتى؟‏

8 داۋىت پاتشا دا قاراپايىمدىلىق تانىتقان.‏ ول ەحوبانىڭ ٷيىن سوعۋدى بار جۇرەگىمەن قالاعان.‏ ٴ‌بىراق ەحوبا ٷيدى جاس سۇلەيمەن سوعاتىنىن ايتادى.‏ سوندا ٴ‌داۋىت مۇنىمەن كەلىسىپ،‏ جوبانىڭ قۇرىلىسىنا جان-‏تانىمەن قولداۋ كورسەتەدى (‏شەج.‏ 1-‏ج.‏ 17:‏4؛‏ 22:‏5‏)‏.‏ ول «سۇلەيمەن جاس ٵرى تاجىريبەسىز،‏ سوندىقتان بۇل عيباداتحانانى مەنىڭ سوققانىم جاقسىراق بولار ەدى» دەپ ويلامادى (‏شەج.‏ 1-‏ج.‏ 29:‏1‏)‏.‏ ويتكەنى بۇل جوبا سول ٸستى قولعا العانداردىڭ جاسى مەن تاجىريبەسىنە ەمەس،‏ ەحوبانىڭ باتاسىنا بايلانىستى ەكەنىن جاقسى ٴ‌بىلدى.‏ ٴ‌داۋىت سياقتى قارت باۋىرلاستار قىزمەتتەرى اۋىسسا دا،‏ بەلسەندىلىكتەرىن جوعالتپايدى.‏ سونداي-‏اق ولاردىڭ ورنىن باسقان جاستارعا ەحوبا باتاسىن بەرەتىنىن بىلەدى.‏

9.‏ ٴ‌بىر كوميتەت مۇشەسى قالاي قاراپايىمدىلىق تانىتتى؟‏

9 بۇگىندە دە كوپ قارت باۋىرلاس قاراپايىمدىلىق تانىتىپ ٴ‌جۇر.‏ سولاردىڭ ٴ‌بىرى —‏ شيگەو باۋىرلاس.‏ ول 1976-‏جىلى 30 جاسىندا فيليال كوميتەتىنىڭ مۇشەسى بولىپ تاعايىندالادى.‏ ال 2004-‏جىلى فيليال كوميتەتىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى بولادى.‏ كەيىن ٵل-‏قۋاتى كەتىپ قارتايعاندا،‏ بۇل قىزمەتتى ٵرى قاراي اتقارا المايتىنىن تۇسىنەدى.‏ ٴ‌سۇيتىپ،‏ دۇعا ەتىپ،‏ ۇيلەستىرۋشىلىك قىزمەتتى جاستاۋ باۋىرلاس اتقارسا دۇرىس بولادى دەگەن توقتامعا كەلەدى.‏ قازىر شيگەو ۇيلەستىرۋشى بولماسا دا،‏ وزگە كوميتەت مۇشەلەرىمەن يىق تىرەسە قىزمەت ەتىپ ٴ‌جۇر.‏ بارزيلاي،‏ ٴ‌داۋىت پاتشا جانە شيگەو باۋىرلاس سياقتى قاراپايىم دا كىشىپەيىل ادام جاستاردىڭ تاجىريبەسىزدىگىنە ەمەس،‏ ولاردىڭ مول كۇش-‏قايراتىنا نازار اۋدارادى.‏ جاستاردى باقتالاستارىم دەپ ەمەس،‏ قىزمەتتەگى سەرىكتەرىم دەپ بىلەدى (‏ناق.‏ س.‏ 20:‏29‏)‏.‏

ريزاشىل بولىڭىز

10.‏ جاسى ۇلكەن باۋىرلاستار قاۋىمداعى جاستاۋ باۋىرلاستارعا قالاي قارايدى؟‏

10 جاسى ۇلكەندەر جاسى كىشىلەردى ەحوبادان كەلگەن سي دەپ بىلەدى،‏ ٵرى وسى سي ٷشىن ولار ەحوباعا ريزا.‏ ولار كۇش-‏قايراتى مول جاستاردىڭ قاۋىمنىڭ ىستەرىن اتقارۋعا دايىن ەكەندەرىنە قاتتى قۋانادى.‏

11.‏ جاستاردىڭ كومەگىن ريزاشىلىقپەن قابىلداعاندا،‏ قاريالار قانداي باتاعا كەنەلەدى؟‏ (‏رۋت 4:‏13—‏16‏)‏

11 جاستاردىڭ كومەگىن ريزاشىلىقپەن قابىلداعان قاريالاردىڭ ٴ‌بىرى —‏ ناعيما.‏ العاشىندا ناعيما جەسىر قالعان كەلىنى رۋتتى ٶز ەلىنە قايتارىپ جىبەرمەك بولادى.‏ ٴ‌بىراق رۋت ەنەسىمەن بىرگە بەتلەحەمگە بارامىن دەپ العان بەتىنەن قايتپايدى.‏ سوندا ناعيما ادال كەلىنىنىڭ بۇل كومەگىنەن باس تارتپايدى (‏رۋت 1:‏7،‏ 8،‏ 18‏)‏.‏ وسىنىڭ ناتيجەسىندە ەكەۋى دە مول باتاعا كەنەلدى ‏(‏رۋت 4:‏13—‏16 وقىڭىز)‏.‏ كىشىپەيىل قاريالار ناعيمادان ۇلگى الادى.‏

12.‏ پاۋىلدىڭ ريزاشىل ەكەنى نەدەن كورىندى؟‏

12 ەلشى پاۋىل دا وزگەلەردىڭ كومەگىن ريزاشىلىقپەن قابىلداعان.‏ مىسالى،‏ وعان جىبەرگەن سيلىقتارى ٷشىن فىلىپىدەگى ماسىحشىلەرگە راقمەت ايتقان (‏ٴ‌فىلىپ.‏ 4:‏16‏)‏.‏ تىموتەگە قولعابىس بولعانى ٷشىن ريزاشىلىعىن بىلدىرگەن (‏ٴ‌فىلىپ.‏ 2:‏19—‏22‏)‏.‏ سونداي-‏اق تۇتقىندالىپ،‏ ريمگە بارا جاتقان كەزىندە جىگەرلەندىرۋگە كەلگەن باۋىرلاستارى ٷشىن قۇدايعا ريزاشىلىق بىلدىرگەن (‏ەل.‏ ٸس.‏ 28:‏15‏)‏.‏ پاۋىل بەلسەندى،‏ قۋاتتى ادام بولعان.‏ ول مىڭداعان شاقىرىمدار ٴ‌جۇرىپ ۋاعىزداعان جانە ٴ‌تۇرلى جەردەگى قاۋىمداردى نىعايتقان.‏ ٴ‌بىراق ول باۋىرلاستاردىڭ كومەگىن قابىلداۋعا نامىستانباعان.‏

13.‏ قاريالار قاۋىمدا جاستاردىڭ بارىنا ريزاشىلىقتارىن قالاي بىلدىرسە بولادى؟‏

13 جاسى ۇلكەن باۋىرلاستار،‏ سىزدەر قاۋىمدا جاستاردىڭ بارىنا ريزا ەكەندەرىڭىزدى كوپ جولدارمەن كورسەتە الاسىزدار.‏ مىسالى،‏ ولار سىزگە كولىكپەن ٴ‌بىر جاققا اپارىپ-‏اكەلۋ،‏ دۇكەنگە بارۋ سياقتى كومەكتەرىن ۇسىنسا،‏ بۇنى ريزاشىلىقپەن قابىلداڭىز.‏ ولاردىڭ كومەكتەرىن ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگى دەپ ٴ‌بىلىڭىز.‏ وسىلاي ارالاسقاندارىڭىز كەرەمەت دوستىققا ۇلاسۋى مۇمكىن.‏ جاس سەرىكتەرىڭىزگە رۋحاني وسۋگە كومەكتەسىڭىز.‏ قاۋىم ٷشىن كوپ ەڭبەك اتقارىپ جاتقاندارىن بايقاساڭىز،‏ ماقتاۋدى ۇمىتپاڭىز.‏ ۋاقىت ٴ‌بولىپ،‏ ومىردە بولعان وقيعالارىڭىزدى ايتىپ بەرىڭىز.‏ سوندا ٴ‌سىز ەحوباعا جاستاردى قاۋىمعا تارتقانى ٷشىن «العىس بىلدىرە» الاسىز (‏قول.‏ 3:‏15؛‏ جوح.‏ 6:‏44؛‏ سال.‏ 1-‏ح.‏ 5:‏18‏)‏.‏

جومارت بولىڭىز

14.‏ داۋىت پاتشا قالاي جومارتتىق تانىتتى؟‏

14 جاسى ۇلكەن كىسىلەر تانىتۋ كەرەك تاعى ٴ‌بىر قاسيەت —‏ جومارتتىق.‏ مىسالى،‏ ٴ‌داۋىت پاتشانى الايىق.‏ عيباداتحانانى سوققانى ٷشىن بارلىق اتاق سۇلەيمەنگە تيەتىنىن بىلسە دە،‏ ول عيباداتحانانىڭ قۇرىلىسىنا ٶز قالتاسىنان كوپ قارجى شىعاردى (‏شەج.‏ 1-‏ج.‏ 22:‏11—‏16؛‏ 29:‏3،‏ 4‏)‏.‏ ٴ‌بىز دە تەوكراتيالىق قۇرىلىس جوبالارىنا بۇدان ٵرى قاتىسا الماي قالساق،‏ ونى قالتامىز كوتەرگەنشە قارجىلاي قولداساق بولادى.‏ سونداي-‏اق جىلدار بويى جيناعان قۇندى تاجىريبەمىزدى جاستاردىڭ يگىلىگىنە جۇمساۋ ارقىلى دا جومارت بولايىق.‏

15.‏ ەلشى پاۋىل تىموتەگە قالاي جومارتتىق تانىتتى؟‏

15 ەلشى پاۋىل دا جومارتتىق تانىتقان.‏ ول جاس تىموتەنى ميسسيونەرلىك ساپارىندا الىپ ٴ‌جۇرىپ،‏ وعان ۋاعىزداۋ مەن ٴ‌تالىم بەرۋدىڭ قىر-‏سىرىن ۇيرەتتى (‏ەل.‏ ٸس.‏ 16:‏1—‏3‏)‏.‏ سونىڭ ارقاسىندا تىموتە شەبەر ۋاعىزداۋشى بولدى (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 4:‏17‏)‏.‏ كەيىن ول پاۋىلدان ۇيرەنگەندەرىن وزگە ماسىحشىلەرگە دە ۇيرەتتى.‏

16.‏ شيگەو باۋىرلاس جاسى كىشىلەردى نە ٷشىن ۇيرەتتى؟‏

16 قارت باۋىرلاستار «بىلگەن-‏تۇيگەنىمنىڭ ٴ‌بارىن جاستارعا ۇيرەتسەم،‏ كەيىن مەنىڭ كەرەگىم بولماي قالادى» دەپ قورىقپايدى.‏ مىسالى،‏ شيگەو باۋىرلاس فيليال كوميتەتىنىڭ جاستاۋ مۇشەلەرىنە بىلگەندەرىن ۇيرەتىپ كەلگەن.‏ ويتكەنى ول ٶز ەلىندە پاتشالىق ٸسىن العا جىلجىتقىسى كەلدى.‏ ال كەيىن ۇيلەستىرۋشىلىك قىزمەتتى اتقارا الماي قالعان كەزدە،‏ ونىڭ ورنىنا ٶزى ۇيرەتكەن باۋىرلاستاردىڭ ٴ‌بىرى كەلدى.‏ شيگەو باۋىرلاس فيليال كوميتەتىندە جيناعان 45 جىلدىق تاجىريبەسىن ٵلى دە جاستاۋ باۋىرلاستاردىڭ يگىلىگىنە جۇمساپ كەلەدى.‏ وسىنداي جومارت باۋىرلاستار ەحوبانىڭ حالقى ٷشىن ناعىز باتا!‏

17.‏ لۇقا 6:‏38 گە ساي،‏ جاسى ۇلكەندەر وزگەلەرگە نە بەرە الادى؟‏

17 قارت باۋىرلاستار،‏ ٴ‌بىز سىزدەرگە قاراپ،‏ ەحوباعا ادالدىق پەن مىنسىزدىك ساقتاپ قىزمەت ەتۋ —‏ ەڭ جاقسى ٶمىر جولى ەكەنىن كورەمىز.‏ سونداي-‏اق كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىنە ساي ٶمىر سۇرگەندە عانا باقىتتى بولاتىنىمىزدى بىلەمىز.‏ سىزدەردىڭ كوپ ىستە تاجىريبەلەرىڭىز بولسا دا،‏ جاڭا جاعدايلارعا بەيىمدەلۋ كەرەكتىگىن تۇسىنەسىزدەر.‏ جاقىندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن قاريالاردىڭ دا قاۋىمعا بەرەرى كوپ.‏ ٴ‌سىز وسى شاعىڭىزدا ەحوبانى بىلگەندە،‏ قانداي قۋانىشقا كەنەلگەنىڭىزدى ايتىپ بەرە الاسىز.‏ جاستار ٴ‌سىزدىڭ باسىڭىزدان وتكەن وقيعالاردى،‏ ومىردەن العان ساباقتارىڭىزدى ەستۋگە اسىق.‏ ٴ‌سىز جيىپ-‏تەرگەن قازىناڭىزدان بەرە بەرسەڭىز،‏ ەحوبا دا ٴ‌سىزدى مولىنان جارىلقايدى ‏(‏لۇقا 6:‏38 وقىڭىز)‏.‏

18.‏ جاسى ۇلكەندەر مەن جاسى كىشىلەر ٴ‌بىر-‏بىرىنە قالاي كومەكتەسەدى؟‏

18 قاۋىمدا جاسى ۇلكەندەر مەن جاسى كىشىلەر ٶزارا دوس بولسا،‏ ٴ‌بىر-‏بىرىنە دەمەۋ بولا الادى (‏ريم.‏ 1:‏12‏)‏.‏ ەكى جاقتىڭ دا ٴ‌بىر-‏بىرىنە بەرەرى بار.‏ مىسالى،‏ قاريا باۋىرلاستاردا دانالىق پەن تاجىريبە بولسا،‏ جاستاۋ باۋىرلاستاردا كۇش-‏قايرات بار.‏ ولار يىق تىرەسە قىزمەتتەسسە،‏ كوكتەگى اكەلەرىنە ماداق اكەلەدى جانە قاۋىم ٷشىن باتا بولادى.‏

90-‏ٵن ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىرىمىزدى جىگەرلەندىرەيىك

^ ‏ 5-‏ابزاس قاۋىمدارىمىزدا ەحوبانىڭ ۇيىمىن قولداپ جۇرگەن جاستارعا قاريا باۋىرلاستار كوپ كومەكتەسە الادى.‏ مادەنيەتى مەن شىققان ورتاسى قانداي بولماسىن،‏ ولار جاستاردى ەحوباعا بار كۇش-‏قۋاتتارىن بەرىپ قىزمەت ەتۋگە تالپىندىرا الادى

^ ‏ 55-‏ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى:‏ اۋداندىق باقىلاۋشى جەتپىس جاسقا كەلگەن سوڭ،‏ ايەلى ەكەۋىنىڭ قىزمەتى اۋىستى.‏ كوپ تاجىريبە جيناعاننىڭ ارقاسىندا ولار قازىرگى قاۋىمدارىندا باسقالاردى ۇيرەتىپ ٴ‌جۇر.‏