Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 36

Mbawonani Nyongo ya Maswaka

Mbawonani Nyongo ya Maswaka

Kudeka kwa maswaka ni mphanvu zawo.’MIMWANI 20:29.

NYIMBO 88 Tidziwiseni Njira Zanu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi n’ciyani comwe tingacite pomwe tikukalamba?

POMWE tikukalamba ifepano tingacite mantha kuti tingakwanise lini kucita bzinthu bzizinji pa kutumikira Yahova ninga momwe tikhacitira kale-kale. Napo kuti tina mphanvu zakucepa kusiyana na kale-kale, ifepano tingaphatise basa nzeru na maluso yathu kuti tithandize maswaka kuti yathemere kuphatisidwa basa mu gulu la Yahova na kupasidwa maudindo yakuthimizirika. Bzimwebzi ndibzo bzomwe mkulu wa gwere munango adalewa. Iye adati: “Pomwe inepano ndikhabzibva kuti ndikukalamba, ndikhakomedwa kwene-kwene kuwona kuti m’gwere mukhana maswaka yakuthemera kuti yaphate mabasa yakufunika.”

2. Kodi mu nkhani ino tin’cezerana ciyani?

2 Nkhani idamala ire idafotokoza momwe maswaka yangagumanire phindu yakambaceza na acikulire. Mu nkhani ino, tiniwona makhalidwe yomwe yangathandize acikulire na maswaka kuphatira basa pabodzi kuti bzinthu bzifambe bwino m’gwere. Makhalidweyo ni kubzicepesa, kuzindikira malire, kutenda na kupasa.

KHALANI WAKUBZICEPESA

3. Mwakubverana na Afilipi 2:3, 4, kodi kubzicepesa n’ciyani, ndipo kungathandize tani Mkristau?

3 Abale wacikulire an’funika kukhala wakubzicepesa kuti akwanise kuthandiza maswaka. Munthu wakubzicepesa ambawona winango kukhala wakufunika kwene-kwene kuposa iye. (Werengani Afilipi 2:3, 4.) Acikulire omwe ambalatiza khalidwe limweri, ambabvesesa kuti maswaka yangacite cinthu mwa njira zakusiyana-siyana koma bzentse bzicibverana na bzomwe Bibliya limbapfunzisa. Tenepo, iwo ambadikhira lini kuti munthu acite bzinthu ndendende ninga momwe iwo akhacitira kale-kale. (Mpalizi 7:10) Napo kuti acikulire ambadziwa bzinthu bzizinji bzomwe angauze maswaka, iwo ambadziwa kuti “bzakucitika bza m’dzikoli bzikucinja” ndipo an’funika kupfunza njira zipsa zakucitira bzinthu.—1 Akolinto 7:31.

Acikulire akulatiza kupasa mwa kufotokozera winango bzomwe bzidacitika pa moyo wawo (Onani ndime 4-5) *

4. Kodi bzomwe anyakunyang’anira dera ambacita bzikundendemerana tani na bzomwe Alevi akhacitambo?

4 Acikulire wakubzicepesa ambadziwa kuti thangwe ra kukalamba, iwo angakwanise lini kucita bzinthu bzizinji ninga momwe akhacitira kale-kale. Mwa ciratizo, kumbukirani bza anyakunyang’anira dera wathu. Iwo akapfitsa magole 70 yakubadwa, utumiki bwawo bumbacinja. Bzimwebzi bzimbakhala bzakunesa kwa iwo, thangwe iwo ambakhala akukomedwa kutumikira abale wawo. Bumwebu ni utumiki bomwe ambabufuna, ndipo ambakhala akana cikhumbo cakufuna kucita bzizinji pa utumikibo. Tsono iwo ambabvesesa kuti mpsabwino kuti maswaka yacite basalo. Bzomwe abale wacikulirewa ambacitabzi bzikundendemerana na bzomwe Alevi wa mu nthawe ya Ajirayeri akhacitambo. Iwo akapfitsa magole 50, akhakumbiridwa kuti asiye kutumikira pa tendi la mkonkhano. Aleviwo akhandokomedwa lini thangwe ra mwayi omwe akhanawo wakutumikira pa tendi. Koma iwo akhaphatisa basa mpata uli-wentse omwe akhanawo kuti athandize maswaka. (Mirewengo 8:25, 26) Ntsiku zino, anyakunyang’anira dera akapfitsa magole 70 yakubadwa, iwo ambasiya kuzungira magwere. Tsono ambacita bzizinji bzomwe angakwanise kuti athandize na kulimbikisa gwere lomwe alipolo.

5. Kodi mukupfunza ciyani na bzomwe Dan na Katie adacita?

5 Mbatiwoneni ciratizo ca Dan, omwe adamala magole 23 akutumikira ninga nyakunyang’anira dera. Pomwe Dan adapfitsa magole 70 yakubadwa, iye na mkazace, Katie, adauzidwa kuti akatumikire ninga apainiya wakupambulika. Kodi n’ciyani comwe iwo adacita pomwe utumiki bwawo budacinja? Dan adalewa kuti tsapano akucita bzizinji kuposa kale-kale! Iye ana maudindo mazinji m’gwere, ambathandiza abale kuti athemere kukhala atumiki wakuthandiza ndipo ambapfunzisa abale winango kuti akapalizire m’mbuto zakugumanika wanthu azinji na m’kawoko. Abale wacikulire, dziwani kuti imwepo mungacite bzizinji kuti muthandize winango napo penu mukucita utumiki bwa nthawe zentse ayai ne. Kodi mungacite tani bzimwebzi? Bvumani kuti bzinthu bzacinja pa moyo wanu, khalani na bzakulinga bzipsa ndipo kumbukirani kucita bzomwe mungakwanise sikuti bzomwe mungakwanise lini.

MBAZINDIKIRANI MALIRE

6. Thangwe ranyi mpsanzeru kukhala wakuzindikira malire? Fotokozani.

6 Munthu wakuzindikira malire ambadziwa bzinthu bzomwe angakwanise lini kucita. (Mimwani 11:2) Kuzindikira kwace malireko kumbamuthandiza kuleka kukhumba kucita bzinthu bzomwe angakwanise lini kubzicita. Bzimwebzi bzimbamuthandiza kupitiriza kukhala wakukondwa na kuphata basa na nyongo. Ifepano tingandendemezere munthu wakuzindikira malire na xaferi omwe akufambisa karo, tsono karoyo yafika pa phiri. Xaferiyo an’funika kubweza magiya kuti akwanise kukwira phirilo. N’cadidi kuti iye an’dzafamba pang’ono-pang’ono, tsono karoyo in’dzapitiriza kuyenda komwe ikuyendako. Mpsibodzi-bodzimbo, munthu wakuzindikira malire, ambadziwa nthawe ya “kubweza magiya” kuti apitirize kutumikira Yahova na kuthandiza winango.—Afilipi 4:5.

7. Kodi Barzilai adalatiza tani kuti akhali munthu wakuzindikira malire?

7 Onani ciratizo ca Barzilai, omwe akhana magole 80 pomwe adakumbiridwa na Mambo Davide kuti ayende kukhala naye pabodzi ku nyumba ya mambo. Barzilai adalamba mkumbiro wa mamboyo thangwe ra kuzindikira malire. Iye adazindikira bzinthu bzomwe angadakwanisa lini kucita thangwe ra kukalamba. Tenepo, iye adauza mambo kuti atenge Kimamu, m’mbuto mwa iye. (2 Samuweri 19:35-37) Ninga Barzilai, acikulire ambakomedwa kupereka mpata wa utumiki kwa maswaka.

Mambo Davide adabvuma bzomwe Mulungu adalewa bzakuti mwana wace ndiye angadamanga templo (Onani ndime 8)

8. Kodi Mambo Davide adalatiza tani kuti akhali wakuzindikira malire pa basa lakumanga templo?

8 Mambo Davide adalatizambo kuti akhali wakuzindikira malire. Na mtima wace wentse, iye akhafuna kumangira nyumba Yahova. Tsono pomwe Yahova adamuuza kuti mwana wace Salomau ndiye omwe angadamanga nyumbayo, Davide adabvuma bzomwe Yahova adalewabzo ndipo adathandizira basalo na mtima wace wentse. (1 Nkhani 17:4; 22:5) Davide alibe kubzibva kuti ndiye omwe akhadathemera kucita basalo thangwe rakuti Salomau akhali mwana ndipo ‘akhadziwa lini bzinthu bzizinji.’ (1 Nkhani 29:1) Davide akhadziwa kuti Yahova ndiye omwe angadacitisa kuti basalo lifambe bwino, sikuti magole ayai luso la wanthu omwe angadatsogolera basalo. Abale wacikulire ntsiku zino akutewezera Davide mwakupitiriza kutumikira Yahova na nyongo napo kuti utumiki bwawo bwacinja. Ndipo iwo ambadziwa kuti Yahova an’simba maswaka yomwe yakucita basa lomwe iwo akhacita.

9. Kodi m’bale munango wa m’Komiti ya Mthambi adalatiza tani kuzindikira malire?

9 Mbatiwoneni ciratizo ca m’bale Shigeo omwe akhali wakuzindikira malire. Mu gole la 1976, pomwe iye akhana magole 30 yakubadwa, adauzidwa kuti akatumikire mu Komiti ya Mthambi. Mu 2004, iye adakhala nyakubveranisa Komiti ya Mthambi. Na kupita kwa nthawe, iye adazindikira kuti thangwe ra kukalamba akhalibe pomwe mphanvu yakuti aphate basa bwino-bwino ninga momwe akhacitira kale-kale. Iye adapemba acikumbukira bwino nkhaniyo ndipo adawona phindu lomwe lingadakhala liripo akapereka udindobo kuna m’bale omwe ni tswaka. Napo kuti iye adasiya kutumikira ninga nyakubveranisa, koma adapitiriza kutumikira ninga m’bodzi wa m’Komiti ya Mthambi. Ninga momwe tawonera na bziratizo bza Barzilai, Mambo Davide na m’bale Shigeo, munthu omwe ngwakubzicepesa na wakuzindikira malire, ambakumbukira bzinthu bzomwe maswaka yambadziwa kale, sikuti bzinthu bzomwe iwo an’funika kupfunza. Iye an’dzawawona sikuti ninga anyakucita nawo mapici, koma ninga anyabasa anzace.—Mimwani 20:29.

MBATENDANI

10. Kodi acikulire an’funika kumbabzibva tani akambawona maswaka m’gwere?

10 Abale wacikulire ambawona maswaka ninga mphaso yakucokera kwa Yahova ndipo ambatenda bzomwe maswakayo yambacita. Pomwe mphanvu zawo zikucepa, acikulire ambatenda thangwe ra maswaka yomwe yambakhala yakukonzeka kucita mabasa ya m’gwere.

11. Kodi Rute 4:13-16 ambatithandiza tani kuwona bzisimbo bzomwe bzingabwere acikulire akabvuma kuthandizidwa na maswaka?

11 M’Bibliya, Naomi ni ciratizo cabwino ca munthu wacikulire omwe adabvuma thandizo lomwe adapasidwa na tswaka lacikazi. Pakuyamba, Naomi adauza Rute, omwe akhali mulowola wace mamsiwa, kuti abwerere kwa wanthu wace. Rute adalamba kubwerera ndipo adayenda na Naomi ku Betelehemu. Naomi adakomedwa kukhala pabodzi na Rute ndipo adabvuma kuthandizidwa na Ruteyo. (Rute 1:7, 8, 18) Bzimwebzi bzidakhala cisimbo kuna Naomi na Rute! (Werengani Rute 4:13-16.) Kubzicepesa kun’dzacitisa acikulire kutewezera ciratizo ca Naomi.

12. Kodi mpostolo Paulo adalatiza tani kutenda?

12 Mpostolo Paulo adatenda thandizo lomwe adapasidwa. Mwa ciratizo, iye adatenda Akristau wa ku Firipo thangwe ra bzinthu bzomwe adamutumizira. (Afilipi 4:16) Iye adatendambo thandizo lomwe Timotio adamupasa. (Afilipi 2:19-22) Ndipo Paulo adatenda Mulungu thangwe ra abale omwe adabwera kudzamulimbikisa pomwe iye akhayendesedwa ku Roma ninga nyam’kawoko. (Mabasa 28:15) Paulo akhali munthu wakulimbika na wamphanvu ndipo akhacita ulendo bwa mitantho mitali-mitali kuti akapalizire na kulimbikisa magwere. Napo bzikhali tenepo, iye akhali wakubzicepesa ndipo adabvuma thandizo la abale na mpfumakazi zace.

13. Kodi acikulire angalatize tani kutenda kwawo kuna maswaka?

13 Acikulire, imwepo mungalatize kutenda maswaka ya m’gwere mwanu mu njira zizinji. Iwo akafuna kukuthandizani, ninga kukupasani buleya, kuyenda kukakugulirani bzinthu ayai kukucitirani bzinthu bzinango bzomwe mukufunikira, mbabvumani ndipo mbatendani thandizo lawolo. Kumbukirani kuti thandizolo ni njira ibodzi yomwe Yahova akukulatizirani lufoyi. Ndipo imwepo mun’dzadabwa na uxamwali bomwe mun’dzakhala nabo na maswakayo. Thandizani axamwali wanuwo kuti akhalembo wakufendererana na Yahova. Ndipo auzeni kuti mumbakomedwa kuwona maswaka yakucita bzizinji kuti yathandize gwere. Khalani wakukonzeka kumala nawo nthawe muciwafotokozera bza moyo wanu. Mukacita bzimwebzi, imwepo “mun’dzalatiza kuti mukutenda” Yahova thangwe ra maswaka yomwe iye adayakwewa kuti yabwere m’gwere.—Akolose 3:15; Juwau 6:44; 1 Atesalonika 5:18.

KHALANI WAKUPASA

14. Kodi Mambo Davide adalatiza tani kuti akhali munthu wakupasa?

14 Mu ciratizo ca Mambo Davide timbawona khalidwe linango lakufunika lomwe acikulire an’funika kulatiza, lomwe ni kupasa. Davide adacita bzakupereka bzizinji kucokera mu cuma cace kuti athandizire kumangidwa kwa templo. (1 Nkhani 22:11-16; 29:3, 4) Iye adacita bzimwebzo, napo kuti mwana wace Salomau ndiye angadatambira mbiri thangwe ra basalo. Tikawona kuti tikukwanisa lini pomwe kuthandizira mabasa ya bzakumanga-manga thangwe ra kukalamba, ifepano tingapitirize kuthandizira mabasayo mwakucita bzakupereka mwakubverana na momwe bzinthu bziriri pa moyo wathu. Ndipo tingathandizembo maswaka kuti yagumane phindu na bzomwe bzidaticitikira pa moyo wathu magole mazinji.

15. Kodi ni mphaso iponi yakufunika yomwe mpostolo Paulo adapasa Timotio?

15 Pa nkhani ya kupasa, onani bzomwe mpostolo Paulo adacita. Iye adauza Timotio kuti aphate naye pabodzi basa la umisiyonario. Ndipo thangwe ra kupasa, Paulo adapfunzisa tswaka Timotio momwe angapalizirire na kupfunzisira. (Mabasa 16:1-3) Paulo adapfunzisa Timotio kuti akhale mpalizi na mpfunzisi wabwino wa mafala ya Mulungu. (1 Akolinto 4:17) Ndipo Timotio adaphatisa basa bzomwe adapfunzisidwa na Paulo kuti apfunzisembo winango.

16. Thangwe ranyi Shigeo adapfunzisa wanthu winango?

16 Acikulire ambagopa lini kuti an’dzakhala wakusaya kufunika m’gwere akapfunzisa maswaka kucita basa lomwe iwo akhacita m’gwere. Mwa ciratizo, Shigeo omwe afotokozedwa kumayambiriro kwa nkhaniyi, na kupita kwa magole, iye adathandiza maswaka kuti yacite mbali ya m’Komiti ya Mthambi. Iye adacita bzimwebzi kuti akwanise kuthandizira mabasa ya Umambo kuyenda patsogolo mu dziko lomwe akutumikira. Thangwe ra bzimwebzi, pomwe iye adakalamba, m’bale wakupfunzisidwa bwino akhali wakukonzeka kupita mbuto yace ninga nyakubveranisa Komiti ya Mthambi. Shigeo akucita magole 45 akutumikira m’Komiti ya Mthambi ndipo iye akupitiriza kuphatisa basa bzomwe adapfunza kuti athandize abale omwe ni maswaka wa mu Komiti ya Mthambiyo. Kulewa cadidi, abale ninga Shigeo akuthandiza wanthu wa Mulungu.

17. Mwakubverana na Luka 6:38, kodi n’ciyani comwe acikulire angapase winango?

17 Abale na mpfumakazi zacikuliremwe, ndimwe umboni bwakulatiza kuti kutumikira Yahova mwakukhulupirika ni cinthu cakufunika pa moyo. Na ciratizo canu, imwepo mumbalatiza kuti mpsabwino kupfunza Bibliya na kuphatisa basa bzomwe tapfunzabzo pa moyo wathu. Imwepo mumbadziwa momwe bzinthu bzikhacitikira kale-kale ndipo mumbawonambo kuti mpsakufunika kuzolowera kucinja komwe kukucitika ntsiku zino. Acikulire omwe mwabatizidwa tsapanopa mungathandizembo mu njira zizinji. Imwepo mungafotokozere maswaka momwe kudziwa Yahova kudakuthandizirani kukhala wakukondwa pa moyo wanu. Maswaka yan’dzakomedwa kubva nkhani zakulewa bza moyo wanu na bzinthu bzomwe mudapfunza. Imwepo “mukakhala wakupasa” mwakuphatisa basa bzomwe mudapfunza pa moyo wanu kuti mupfunzise winango, Yahova an’dzakusimbani kwene-kwene.—Werengani Luka 6:38.

18. Kodi acikulire na maswaka angathandizane tani?

18 Acikulire mukakhala wakubverana na maswaka, imwepo mun’dzakwanisa kuthandizana. (Aroma 1:12) Ali-wentse ana cinthu cakufuna comwe mwanzace alibe. Acikulire ana nzeru ndipo ambadziwa bzinthu bzizinji thangwe rakuti adabadwa kale-kale, tsono maswaka yana mphanvu. Maswaka na acikulire akambaphata basa pabodzi mwakubverana, iwo ambatumbizisa Baba wathu wa kudzulu ndipo ambacitisa kuti bzinthu bzifambe bwino m’gwere.

NYIMBO 90 Timbalimbisane

^ ndi. 5 Timbakomedwa kwene-kwene thangwe rakuti tina maswaka mazinji m’magwere mwathu yomwe yambacita nyongo yakutumikira Yahova. Abale wacikulire m’gwere, bziribe basa komwe adakulira, iwo angathandize maswaka kuphatisa basa mphanvu zawo pa kutumikira Yahova.

^ ndi. 55 ZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Nyakunyang’anira dera akapfitsa magole 70 yakubadwa, iye na mkazace ambapasidwa utumiki bupsa. Bzinthu bzizinji bzomwe iwo akudziwa pa magole mazinji yomwe akhala akutumikira, ambabziphatisa basa pakupfunzisa wanthu wa mu gwere lomwe iwo ali.