1. Ino ty tanjogne azontikagne tratraregne naho fa mihantetse tika?

VA’E hatahotse tika naho fa mihantetse tie kera tsy hisy raha hipaliava i Jehovah antika sasa, satria fa tsy maozatse manahake ty taloha. Faie azontika atao ty mampiasa ty hilala anagnantika naho ty fahaiagne niazontikagne mba hagnampeagne o tanorao. Ho azo i Jehovah ampiasaegne naho hahazo andraikitse sambehafa iareo amy izay. Hoe ze androanavi-pagnahy raike zay: “Tsy afake manao ty asa nataoko taloha sasa raho noho i raho fa antetse. Faie fale raho, satria misy rahalahy tanora mahafeno fepetse afake manao i asay.”

2. Ino ty hodinehentikagne ato?

² Nitreantika tamy i lahatsoratse taloha itoỳ fa mandrambe soa o tanorao naho miragnetse amo o ndaty fa antetseo. Faie hotreantikagne ato tie hahay hiara-hiasa soa amo o tanorao o rahalahy naho o rahavave fa antetseo naho miambane, magneke tie voafetra avao ty raha vita’e, mahay mankasitrake vaho matarike. Hagnampe ty ndaty tsikiraidraike amo o fiangonagneo eo iareo naho manao izay.

3. Arake ty Filipianina 2:3, 4, manao akore o ndaty miambane zao? Nagnino o toetse iohoe ro magnampe ty Kristiana raike?

³ Mila miambane o rahalahy naho o rahavave fa antetseo naho te hagnampe o tanorao. Mihevetse ty ndaty hafa ho ambone noho ty tegna’e ty ndaty raike miambane. (Vakio ty Filipianina 2:3, 4.) Trea tie miambane o ndaty fa antetseo naho magneke fa maro ty fomba azo anoagne ty asa raike sady misy voka’e soa ty fanoagne izay naho mbe tsy mifanohetse amy ty toro lala ty Baiboly. Tsy toko’e ho seré iareo hagnorike ty fomba fiasa taloha areke ty ndaty hafa. (Mpito. 7:10) Maregne fa maro ty raha hay o ndaty fa antetseo sady azo’e agnampeagne o tanorao zay. Faie mila taka iareo ka tie ‘miovaova ty raha amy ty tontolo toy eto’, le va’e ho ilae iareo  ty mianatse fomba fiasa vaovao.​—1 Kor. 7:31.

4. Akore ty ampisehoa o mpiandraikitse faritseo fa managne ty toe-tsaigne nanagna o Levitao iareo?

⁴ Naho miambane ty rahalahy ndra ty rahavave raike fa antetse, le hagneke tie fa tsy mahavita bey manahake ty taloha sasa reke. Dineho ohatse o mpiandraikitse faritseo. Naho fa feno 70 taogne iareo, le tendregne hanao asa hafa. Va’e tsy mora amy iareo zay. Ty anto’e, tea iareo ty nagnampe o rahalahio tamy iareo nitilike fiangonagney. Nitea iareo o fanendreagne iareo iohoe, sady mbe tena mirebareba am-po iareo ao ty fagniriagne hanao aze. Faie taka iareo ka tie tena soa naho rahalahy tanora ty manao i asay. Atoro iareo amy izay fa managne ty toe-tsaigne nanagna o Levita tamy ty andro o Israelioy iareo. Nanompo tamy i tragnolay masigney tao o Levitao. Naho fa nifeno 50 taogne iareo, le tsy nanao ty andraikitse natao iareo tao taloha sasa. Faie nifale avao o Levitao, satria tsy niankigne tamy ty asa nanendreagne iareo ty hafalea iareo. Nazoto nanao ze asa mbe niazo iareo natao iareo, sady nampea iareo o Levita mbe nitanorao. (Nom. 8:25, 26) Naho fa feno 70 taogne ka o mpiandraikitse faritseo tie amy izao, le tsy mitilike fiangonagne sasa. Faie mbe manao ze azo iareo atao avao iareo mba hagnampeagne naho hampaherezagne ze fiangonagne anendreagne iareo.

5. Ino ty ianara’o amy i Dan naho i Katie?

⁵ Dineho ohatse ty tantara i Dan. Ni-mpiandraikitse ty faritse tagnate ty 23 taogne reke.  Naho fa nifeno 70 taogne ty Dan, le tinendre ho mpisava lalagne manokagne iareo amy i Katie vali’e. Ino ty nagnampe iareo ho fale amy i fanendreagne vaovao niazo iareoy? Nirehake ty Dan tie maro noho ty taloha ty asa atao’e tie amy izao. Manao ty andraiki’e sambehafa amo o fiangonagneo eo reke sady magnampe o rahalahio mba hahafeno fepetse ho mpagnampe amy ty fanompoagne. Mampiofagne ty hafa mba hitory amy ty toeragne maro ndaty naho am-pirizò agne ka reke. Maro ty raha azo o rahalahy naho o rahavave fa antetseo atao mba hagnampeagne ty ndaty hafa, ndra mpanompo marain-tsy hariva iareo ndra aha’a. Amy ty fomba akore? Mikezaha hizatse ty raha vaovao iaigna’o naho hagnatratse tanjogne vaovao, le mifantoha amy ze raha azo’o atao fa tsy amy ty raha tsy azo’o atao.

6. Nagnino ro tena ilaegne ty magneke tie voafetra ty raha vitantikagne? Mirehafa ohatse raike.

⁶ Tsy mitake ty raha tsy ho vita ty tegna’e ty ndaty raike magneke tie voafetra avao ty raha azo’e atao. Ty voka’e, falefale avao reke sady mazoto miasa mafe. Azo ampitoviegne amy ty ndaty raike mandeha bisikileta handeha amy ty ragiragy misy simba ty ndaty hoe izay. Mila mizotso reke naho fa handeha amy i ragiragỳ eo. Maregne fa va’e hiadagne heike ty lia’e, faie mandeha avao reke. Ty ndaty raike magneke areke tie voafetra avao ty raha azo’e atao, le mahafantatse tie ombia reke ro mila manao fagnovàgne mba hahafaha’e manohy ty fanompoagne i Jehovah naho magnampe ty ndaty hafa.​—Fil. 4:5.

7. Akore ty nampisehoa i Barzilay fa nagneke reke tie voafetra avao ty raha azo’e natao?

⁷ Dineho ohatse ty tantara i Barzilay. Fa ni-80 taogne reke tamy i reke nitaone i Davida Mpanjaka hiarake ama’e mba ho agnisa ty mpanolo-tsaigne azey. Faie tsy nimete ty Barzilay. Ty anto’e, nagneke reke tie tsy hahavita raha maro sasa noho i reke fa antetse. Nangatake areke ty Barzilay mba ho i Kimama ty hisolo aze agne satria mbe tanora reke. (2 Sam. 19:35-37) Manahake i Barzilay o rahalahy fa antetseo, le mienga o tanorao hanao ty andraikitse natao iareo taloha.

8. Akore ty nampisehoa i Davida Mpanjaka tie nagneke reke tie voafetra avao ty raha azo’e natao tamy i reke nagniry ho namboatse tempolỳ?

⁸ Tena modely fanjaka ho antika ka ty Davida Mpanjaka satria nagneke reke tie voafetra avao ty raha azo’e natao. Nagniry mafe ty hagnoregne anjomba hoahy i Jehovah reke. Faie naho fa nisaontsy tama’e ty Jehovah tie tsy i reke ty hagnoregne anjomba ho aze fa i Solomona, le neké i Davida ze fanapaha-keve i Jehovah zay sady nanohagne i tetik’asay tamy ty fo’e reke. (1 Tan. 17:4; 22:5) Tsy mba nieretseretse ty Davida tie i reke ro fagneva ty hagnoregne i tempolỳ, satria mbe ‘kede naho tanora fagnahy’ ty Solomona. (1 Tan. 29:1) Neké i Davida ka fa miankigne amy ty fitahia i Jehovah ty hahatomombagne ty fagnoregnagne i tempolỳ fa tsy miankigne amy ty tao i ndaty mitarike i asaỳ, ndra ty fahaiagne anagna’e. Manahake i Davida o rahalahy fa antetseo, le mbe mazoto miasa mafe avao hoahy i Jehovah iareo naho fa miova ty asa ampanoegne iareo. Eké iareo ka tie ho tahie i Jehovah o tanora manao i asa natao iareo talohay rey.

9. Akore ty nampisehoa i Shigeo, agnisa ty Komity i Sampagne fa nagneke reke tie voafetra ty raha azo’e atao?

⁹ Misy Kristiana amo o androntika zao ka magneke tie voafetra avao ty raha azo’e atao. Agnisa izay ty rahalahy Shigeo. Tinendre ho agnisa ty Komity i Sampagne reke tamy 1976 tamy i reke ni-30 taogne, le nivoatendre ho Komity i Sampagne mpandrindra ka reke tamy 2004. Faie nahatsapa reke naho fa tafara tatoy tie fa tsy matanjake manahake ty taloha sasa sady ela bey ty asa’e vaho vita’e. Nivavake areke  ty Shigeo sady nandineke tie nagnino ro soa naho rahalahy tanora ty manao o andraiki’e iohoe. Maregne fa tsy mpandrindra sasa reke tie amy izao, faie mbe miara-miasa amo o rahalahy agnisa ty Komity i Sampagneo avao. Treantika amy ty tantara i Barzilay naho i Davida Mpanjaka vaho i Shigeo fa mifantoke amy ty raha fa hay o tanorao ty ndaty miambane sady magneke tie voafetra avao ty raha azo’e atao, fa tsy mifantoke amy ty raha mbe mila ianara o tanorao. Hihevetse i tanora rey ho mpiara-miasa reke amy izay fa tsy mpifaninagne ama’e.​—Ohab. 20:29.

10. Akore ty fihevera o rahalahy naho o rahavave fa antetseo o tanora amo o fiangonagneo eò?

¹⁰ Mihevetse o tanorao ho fagnomezagne boake amy i Jehovah o rahalahy naho o rahavave fa antetseo sady ankasitraha iareo ty raha atao o tanorao. Satria mihegne ty hery iareo, le fale iareo naho misy tanora vognogne sady afake hanao ty asa ilaegne hatao mba hagnampeagne o fiangonagneo.

11. Nagnino ty Rota 4:13-16 ro mampiseho tie mandrambe soa o ndaty fa antetseo naho magneke hampea o tanorao?

¹¹ Modely fanjaka hoahy o ndaty fa antetseo ty Naomy amy ty fankasitrahagne naho ty fagnekeagne ty fagnampea o tanorao. Tamy ty voaloha’e, le nandrisike i Rota vinanto’e hiheregne amo o keleia’eo agne ty Naomy, tafara ty nimateza i ana-dahi’ey. Faie naho fa nisisike hiarake ama’e ho a Betlehema agne avao ty Rota, le nagneke reke amy ty fara’e. (Rota 1:7, 8, 18) Tena nahasoa iareo roe zay! (Vakio ty Rota 4:13-16.) Naho miambane o ndaty fa antetseo, le hitsikombe i Naomy.

12. Akore ty nampisehoa i apostoly Paoly fa nahay nankasitrake reke?

¹² Nankasitraha i apostoly Paoly ty fagnampea o rahalahio aze. Nisaora’e ohatse ty  Kristiana ta Filipy agne naho fa nandefa fagnomezagne ho aze. (Fil. 4:16) Nankasitrake ty fagnampea i Timoty aze ka reke. (Fil. 2:19-22) Nisaotse an’Andrianagnahare ka reke, satria nisy rahalahy nampahery aze tamy i reke nigadraegne naho nalefa ta Roma agney. (Asa. 28:15) Ndaty tena natanjake ty Paoly kanao nahavita nandeha agn’arivo’e kilometatse mba hitory naho hampahery o fiangonagneo. Faie niambane reke, le nagneke ty fagnampea o rahalahio naho o rahavaveo.

13. Akore ty azo o ndaty fa antetseo ampisehoagne tie mankasitrake o tanorao iareo?

¹³ Maro ty fomba azo o ndaty fa antetseo ampisehoagne tie mankasitrake o tanora amo o fiangonagneo eò iareo. Naho te hagnampe anareo hanao bezara ndra amy ty raha ipaliava’areo fagnampeagne hafa ohatse o tanorao, le ankasitraho sady ekeo. Rambeso ho fanehoa i Jehovah ty hatea’e azo i fagnampea iareo rey. Va’e tsy ho ampoize’o aza fa hanjare mpiragnetse amy i ndaty magnampe azoy rehe. Ampeo avao ka o ragne’o mbe tanorao mba handroso ara-pagnahy, le rehafo amy iareo tie tena mahafale azo ty mahatrea tanora mikezake manao ze azo iareo atao mba hagnampeagne o fiangonagneo. Manokàgna fotoagne mba hiarahagne naho hirehafagne amy iareo ty raha niaigna’o. Naho ihe manao izay, le ‘mampiseho ty fankasitraha’o’ i Jehovah noho ty nitaone’e o tanorao mba ho agnisa ty fiangonagne.​—Kol. 3:15; Jaona 6:44; 1 Tes. 5:18.

14. Akore nampisehoa i Davida Mpanjaka tie matarike reke?

¹⁴ Toetse raike lahibey ilae ty rahalahy naho ty rahavave fa antetse ka ty fatarihagne. Trea amy ty raha natao i Davida Mpanjaka fa nanagne o toetse iohoe reke. Nagnomey vola maro naho raha sarobily tamy ty fanagna’e reke mba hanohagnagne ty fagnoregnagne i tempolỳ. (1 Tan. 22:11-16; 29:3, 4) Nanao izay reke ndra tie tempoly i Solomona aza ty hirehafa o ndatio i tempolỳ fa tsy tempoly i Davida. Naho fa agne ka ty fotoagne tsy ahafahantika mandrambe anjara amy ty tetik’asa fagnoregnagne, le azontika atao ty magnomey vola arakarake ze anagnantika mba hanohagnagne i tetik’asay, naho ty magnampe o tanorao mba handrambe soa amy ty fahaiagne niazontikagne amparake izay.

15. Ino ty raha sarobily nimea i apostoly Paoly i Timoty?

¹⁵ Akore ty nampisehoa i apostoly Paoly tie matarike reke? Naho fa nitaone’e hanao asa misionera miarake ama’e ty Timoty, le tsy nitana’e ho aze avao ty fahaia’e mitory naho mampianatse fa nizarae’e tamo o lahilahy tanora iohoe. (Asa. 16:1-3) Nagnampe i Timoty hahatrea vokatse amy ty fitoriagne i talily soay ty fampiofagna i Paoly aze. (1 Kor. 4:17) Le nampiasae i Timoty mba hampiofagnagne ty hafa ka ze raha nampianare i Paoly aze zay.

16. Nagnino ty Shigeo ro nampiofagne ndaty hafa?

¹⁶ Tsy matahotse o rahalahy fa antetseo tie kera tsy hisy raha hipaliavagne iareo sasa naho mampiofagne o rahalahy tanorao iareo mba hanao ty asa natao iareo tamo o fiangonagneo eo. Fa ela ohatse ty rahalahy Shigeo, i nirehafegne taloha tagney, ro nampiofagne o rahalahy tanora agnisa ty Komity i Sampagneo. Nanao izay reke amy izay afake magnampe amy ty fanoagne ty asa i Fanjakagney amy ty tane anompoa’e. Ty voka’e, naho fa tsy afake nanao ty asa ty Komity i Sampagne Mpandrindra sasa reke, le fa nisy rahalahy voaofagne soa afake nandimbe aze. Fa 45 taogne mahery zay ty naha Komity i Sampagne i Shigeo, faie le mbe ampiasae’e avao ty fahaiagne niazo’e amparake izay mba hampiofagnagne o rahalahy tanorao. Tena fitahiagne hoahy o vahoa i Jehovah-o ty rahalahy manahake aze!

17. Nagnino ty Lioka 6:38 ro mampiseho fa afake magnomey hoahy ty ndaty hafa ndra o rahalahy naho o rahavave fa antetseo aza?

 ¹⁷ Ry rahalahy naho rahavave fa antetse, inareo le ohatse velogne mampiseho tie ty manompo i Jehovah am-pinoagne naho amy ty tsy fivalihagne ro tena mahasambatse amy ty fiaignagne. Trea amy ty modeli’areo fa tena mahasoa ty mianatse ty toro lala ty Baiboly naho mampihatse izay amy ty fiaignagne. Nivazoho’areo ohatse tie akore ty fomba nanoagne ty raha ila’e tie taloha, faie nivazoho’areo ka tie tena ilaegne ty mizatse ty fomba vaovao hanoagne i raha rey. Faie ndra tie vaho tsy ela ka aza ty nahavita badisa anareo, le mbe afake magnampe ty hafa amy ty fomba maro nareo. Tantarao amy iareo ohatse ty hafaleagne nitsapa’areo naho fa nahafantatse ty miomba i Jehovah. Tea o tanorao ty haharey anareo mitantara ty raha niaigna’areo naho ty lesogne nianara’areo. Vao maike hitahy anareo ty Jehovah naho ‘zatse magnomey’ ty raha nianara’areo tamy ty fiaigna’areo boake an-driha’areo ao nareo.​—Vakio ty Lioka 6:38.

18. Nagnino o rahalahy naho o rahavave fa antetseo vaho o tanorao ro mila mifagnampe?

¹⁸ Naho miragnetse soa amo o tanorao o rahalahy naho o rahavave fa antetseo, le ho afake hifampahery. (Rom. 1:12) Sambe managne raha sarobily tsy anagna ty ndaty hafa tika tsikiraidraike. O rahalahy naho o rahavave fa antetseo zao managne hilala niazo iareo amparake ty niaigna’e. Le o tanorao mbe vory hery. Naho miara-miasa soa areke iareo, le hinday engegne hoahy i Raentika bey hatea an-dagnitse agney sady hahazo fitahiagne o fiangonagneo iaby.