Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 36

Nvaheke Efaita Ikuru sa Amiravo

Nvaheke Efaita Ikuru sa Amiravo

“Otupa, ovuwa w’amiravo”.—MIR. 20:29.

NSIPO 88 Mukiixuttihe Iphiro Sanyu

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

1. Vaavo nnuuluvala ahu, yoolukama xeeni ninreerela ahu okhalana?

VAAVO munuuluvala anyu, pooti opacerya woovelela muupuwelaka wira khamunrowa orumeeliwaka mmutthenkesoni mwa Yehova ntoko khalai. Ekeekhai wira, woonasa wene vano khamurina ikuru ntoko khalai. Masi okathi nvirinhe anyu mmurumeelaka Yehova, nyuwo mookhalana sookumanana ni munnisuwela itthu sinceene mukhanle anyu oowaakhaliherya amiravo orumeela ikuru saya wira yeemererye miritti anivahiwa aya mmutthenkesoni mwa Yehova. Munna mmosa okhumme khalai orumeela ntoko mutokweene, aahimmye so: “Vaavo kuuluvala aka, kaanihakalala vanceene woona wira mmulokoni aakhala amiravo oophwanelela wira avareke muteko”.

2. Mwaha ola, ninrowa oweha exeeni?

2 Mwaha ovinre, nihoona wira ti vooloka amiravo okhala apatthani a anna ni arokora oowuuluvala. Mwaha ola, ninrowa oweha mikhalelo 4 anna ni arokora oowuuluvala anireerela aya okhalana. Mikhalelo sene tiiya: Wiiyeviha, wiisuumaaliha, oxukhuru ni ovaha. Mikhalelo iyo, sinimwaakhaliherya anna ni arokora oowuuluvala ovara vamosa ni amiravo, nto eyo enookumiherya mireerelo sinceene mmulokoni.

WIIYEVIHA

3. Moovarihana ni aFilipi 2:3, 4, wiiyeviha exeeni? Anna oowuuluvala anrowa wooniherya sai wira toowiiyeviha?

3 Wira anna oowuuluvala yaakhaliherye amiravo, awo ahaana wiiyeviha. Mutthu oowiiyeviha, tuule onaathokorerya atthu akina okhala aalupale wiivikana mmansawe. (Mmusome aFilipi 2:3, 4.) Sookhala inamuna soovirikana anna oowuuluvala akhanle aya oowooniherya wira toowiiyeviha. Mwa ntakiheryo, mmulokoni sookhala inamuna soovirikana soovara miteko ni inamuna iyo sinnivarihana ni malakiheryo a mBiibiliyani ni sinnikhumela saana. Munna oowuuluvala ori oowiiyeviha, khonlipelela wira atthu otheene ari mmulokoni avareke miteko ntoko yena aavara awe khalai. (Mus. 7:10) Nnaamwi orina ene itthu sinceene onsuwela awe ni oniphavela awe waaleela amiravo, munna oowuuluvala ori oowiiyeviha, onnisuwela wira “makhalelo a olumwenku ola” anniturukeya, nto ohaana olimalela makhalelo a niinaano.—1 aKor. 7:31.

Mooreerela murima, anna oowuuluvala annaaleela atthu akina itthu anisuwela aya (Nwehe ittima 4-5) *

4. Axitokweene a esirkwiitu, anooniherya sai moonelo mmosaru yaarina aya aLevi?

4 Anna oowuuluvala ari oowiiyeviha, annisuwela wira vaavo antepa aya wuuluvala, khanrowa oweryaka opaka itthu ntoko yaapaka aya khalai. Nwehe ntakiheryo na axitokweene a esirkwiitu. Vaavo aniphiyeriha aya iyaakha 70, awo annihiya okhala axitokweene a esirkwiitu wira yavareke miteko sikina. Nto ale apanke marukunuxo awo, pooti okhalana muxankiho muulupale. Maana awo yaanivaha efaita yinceene waarumeela anna ni arokora. Tthiri, nlelo awo anniphavela vanceene orumeela ntoko axitokweene a esirkwiitu. Masi hata vari siiso, awo annisuwela wira muteko owo ohaana ovariwa ni amiravo. Tthiri anna awo annooniherya moonelo mmosaru yaarina aya aLevi a wIsarayeli wa khalai. Okathi yaaphiyeriha aya iyaakha 50, aLevi yaahaana ohiya ovara muteko yaavara aya mutabernaakulu. Masi musuweleke wira ohakalala wa aLevi awo, khiwaalipa ni muteko yaavara aya mutabernaakulu. Ohiya-vo, awo yaaniimananiha vanceene ovara ele yaawerya aya ni waakhaliherya amiravo. (Moth. 8:25, 26) Etthu emosaru, enniiraneya ni anna ale anihiya orumeela ntoko axitokweene a esirkwiitu. Nnaamwi ahirowaka oxukurya miloko wira yaalipihe anna ni arokora, awo annikhaliherya vanceene mmulokoni.

5. Ntakiheryo na Dan ni Katie niwiixuttinheni exeeni?

5 Nwehe yowiiraneya ya munna Dan. Owo aahiviriha iyaakha 23 orumeelaka ntoko mutokweene a esirkwiitu. Okathi munna Dan aaphiyerihale awe iyaakha 70, owo ni mwaarawe oniihaniwa Katie yaahithanliwa wira yakhale mapioneero a vameekhaaya. Etthu xeeni yaakhalihenrye weemererya ni olimalela makhalelo ale masya? Dan ohimmye wira vano onnaatteliwa miteko ovikana khalai! Owo onnivara miteko sawe mmulokoni, onnaakhaliherya anna wira aphwanelele okhala arumeyi ookhaliherya ni onniwiixuttiha atthu akina olaleerya mpooma ni olaleerya mukhatteya. Anna oowuuluvala, musuweleke wira hata nvaraka muteko wa Muluku wa okathi wotheene wala nnaari, nyuwo munoowerya opaka itthu sinceene wira mwaakhaliherye atthu akina. Moota xeeni? Mwiimananiheke olimalela makhalelo anyu masya, mukhalaneke soolukama ni mwiimananiheke ovara ele muniwerya anyu ohiya ele muhiniwerya anyu.

WIISUUMAALIHA

6. Xeeni vari aya vooloka okhala mutthu oowiisuumaaliha? Nvahe nlikanyiho.

6 Mutthu oowiisuumaaliha, onnisuwela wira sookhala itthu oniwerya awe opaka ni sookhala itthu ohiniwerya awe opaka. (Mir. 11:2) Nave mutthu oowiisuumaaliha, khoniimananiha opaka itthu ohinwerya awe. Nto eyo ennimukhaliherya ohihiya ohakalala ni ovara muteko. Hiyo pooti omulikanyiha mutthu oowiisuumaaliha ni mutthu onimweettiha moota ephiro yowaatta malitti. Owo ohaana weetta vakhaani-vakhaani, masi hata vari siiso onnirowa ohoolo. Mwa enamuna emosaru, mutthu oowiisuumaaliha onnisuwela okathi onireerela awe weetta vakhaani-vakhaani wira ohihiye ovara muteko wa Yehova.—aFil. 4:5.

7. Barizilayi oonihenrye sai wira aari mutthu oowiisuumaaliha?

7 Nkahaya muupuwele ntakiheryo na Barizilayi. Okathi aarina awe iyaakha 80, owo aahilattuliwa ni Mwene Davidi wira akhaleke epalasiyu ya mwene. Okhala wira aari mutthu oowiisumaaliha, Barizilayi aahikhootta. Maana aanisuwela wira okhala wira aahuuluvala saahikhala itthu ahaawerya awe ovara. Nto Barizilayi aahinvekela Mwene Davidi omukuxa mmiravo iihaniwa Kimihami nipuro na Barizilayi. (2 Sam. 19:35-37) Amutakihaka Barizilayi, anna oowuuluvala annihakalala waavaha amiravo miteko sikina.

Mwene Davidi aaheemererya vaavo Muluku aahimmye wira Salomoni taarowa oteka etemplo (Nwehe ettima 8)

8. Okathi aaphavela awe oteka empa ya Yehova, Mwene Davidi oonihenrye sai wira aari mutthu oowiisuumaaliha?

8 Mwene Davidi, ntakiheryo nikina nooloka na mutthu oowiisumaaliha. Davidi aaniphavela ni murima wotheene oteka empa ya Yehova. Masi Yehova aahimuleela wira yena khahiyo taarowa oteka, masi mwanawe iihaniwa Salomoni taarowa oteka. Davidi aaheemererya yoothanla ele ya Yehova ni aahipaka itthu sotheene aawerya awe wira okhaliherye otekiwa empa ele. (1 Wah. 17:4; 22:5) Davidi khuupuwela wira yena paahi taaphwanelela oteka empa ele ya Yehova mwaha woowi Salomoni aari mmiravo ahaasuwela itthu sinceene. (1 Wah. 29:1) Davidi aanisuwela oratteene wira empa ele yaamutekiwa mwaha woowi Yehova aamureeliha. Ohiya mwaha wa iyaakha wala osuwela wa atthu ale yaarowa otekaka. Amutakihaka Davidi, anna oowuuluvala olelo-va, annivikaniha ovara muteko hata soothanleliwa saya siturukiwaka. Awo annisuwela wira Yehova onimwaareeliha amiravo anivara muteko yoowo yaavara aya khalai.

9. Munna mmosa a Ekomisau ya Efiliyaali, oonihenrye sai wira mutthu oowiisuumaaliha?

9 Ntakiheryo na mahiku ahu ala na mutthu oowiisumaaliha, ti na munna oniihaniwa Shigeo. Okathi aarina awe iyaakha 30, mwaakha wa 1976, owo aahithanliwa wira okhale mempuru a Ekomisau ya Efiliyaali. Nto mwaakha wa 2004, aahithanliwa wira okhale kortenatoore a Ekomisau ya Efiliyaali. Nuumala ovira iyaakha sinceene, aahoona wira khaarina ikuru ni khaarowa owerya ovara miteko ntoko aavara awe khalai. Nto munna Shigeo aahivekela vanceene voohimya sa mwaha owo ni aahoona wira munna mukina mmiravo aahaana ovara miteko aavara awe. Olelo-va, munna Shigeo khonirumeela ntoko kortenatoore a Ekomisau ya Efiliyaali, masi nlelo mempuru a Ekomisau ya Efiliyaali. Ntoko niwenhe ahu ntakiheryo na Barizilayi, Mwene Davidi ni Shigeo, mutthu oowiiyeviha ni oowiisuumaaliha, khoniwehexexa itthu amiravo ahinsuwela aya, masi oniwehexexa itthu amiravo aniwerya aya opaka. Nave khonaathokorerya amiravo awo ntoko awanani awe, masi onaathokorerya ntoko atthu onivarana awe muteko.—Mir. 20:29.

OXUKHURU

10. Anna oowuuluvala awooneleke sai amiravo?

10 Anna oowuuluvala, annoona wira amiravo yoovaha enikhuma wa Yehova ni annixukhurela itthu sotheene awo anipaka aya. Vaavo ikuru sa anna oowuuluvala sinivukuwa aya, awo annihakalala vanceene osuwela wira mmulokoni aakhala amiravo arina ikuru ni aniphavela ovara miteko sa mmulokoni.

11. Ruthi 4:13-16, onooniherya sai wira ti vooloka weemererya okhaliheriwa ni amiravo?

11 Ntakiheryo nimosa na mBiibiliyani na mutthu ooxukhuru ti Nowemi. Nnaamwi owo uuluvanle, owo aari mutthu ooxukhuru. Nowemi aaheemererya okhaliheriwa ni mwaara a mwanawe iihaniwa Ruthi yoowo aari mmiravo. Musuweleke wira wanipacerya, Nowemi aahimukhanyererya Ruthi otthikela elapo awe weiwo yaari aya amusi awe. Masi okathi Ruthi aamukhanyerenrye awe Nowemi omutthara vaavo aatthikela awe oBethelehemu, Nowemi aaheemererya okhaliheriwa ni Ruthi. (Ruth. 1:7, 8, 18) Nto eyo, yaahaapwanyiha mireerelo sinceene athiyana ale oowanli! (Mmusome Ruthi 4:13-16.) Tthiri anna ni arokora oowuuluvala ni oowiiyeviha, annitthara ntakiheryo na Nowemi.

12. Murummwa Paulo oonihenrye sai wira aari mutthu ooxukhuru?

12 Murummwa Paulo, aanixukhurela vanceene nikhaliheryo aavahiwa awe. Mwa ntakiheryo, owo aahaaxukhurela vanceene anna a oFilipo vaavo yanvahale aya itthu saamuthowa. (aFil. 4:16) Nave Paulo aanixukhurela vanceene okhaliheriwa ni Timootheyo. (aFil. 2:19-22) Ohiya-vo, Paulo aahimuxukhurela vanceene Muluku okathi anna yaaronwe aya omulipiha vaavo aakuxiwa awe ntoko pereso oroihiwaka oRoma. (Mit. 28:15) Paulo aari mutthu oovara muteko, maana aaheetta ikiloomo sinceene wira olaleye ihapari sooreera ni olipiha miloko. Masi hata vaari siiso, owo aari mutthu oowiiyeviha ni aaneemererya okhaliheriwa ni anna ni arokora.

13. Anna oowuuluvala, anrowa wooniherya sai wira annaaxukhurela amiravo?

13 Anna oowuuluvala, sookhala inamuna soovirikana mukhanle anyu oowooniherya wira munnaaxukhurela vanceene amiravo a muloko anyu. Mwa ntakiheryo, awo pooti wookuxani mukaaroni mwaya, orowa olooxa othuma mireerelo sanyu wala ovara miteko sanyu sikina. Nto mweemereryeke ni muxukhureleke nikhaliheryo amiravo awo anoovahaayani. Wookhaliheryani waya onooniherya wira Yehova onnoophentani. Mwiira siiso, munoolipiha ompatthani anyu ni mutthu owo ookhalihenryeni. Nave muhakalaleke mwaha wa okela vahoolo momunepani wa apatthani anyu. Ohiya-vo, mwaaleeleke wira munnihakalala waaweha amiravo yiimananihaka opaka itthu sinceene mmulokoni. Vaaweryaneyaka, okathi wotheene mwaaleeleke sowiiraneya sanyu sa mookumini. Akhala wira munoopaka eyo, nyuwo munimooniherya wira munnimuxukhurela Yehova mwaha wa onivaha amiravo mmulokoni.—aKol. 3:15; Yoh. 6:44; 1 aTes. 5:18.

OVAHA

14. Mwene Davidi oonihenrye sai wira aari mutthu oovaha?

14 Ntakiheryo na Mwene Davidi, ninnooniherya mukhalelo mukina anna oowuuluvala anireerela aya okhalana. Mukhalelo ene tuula: Ovaha. Mwene Davidi aahivaha musurukhu munceene ni itthu sikina sa faita wira okhaliherye otekiwa empa ya Yehova. (1 Wah. 22:11-16; 29:3, 4) Owo aahipaka itthu iyo sotheene, hata aasuwela wira khahiyo taarowa ovuwihiwa, masi aarowa ovuwihiwa mwanawe Salomoni. Olelo-va, pooti wira khanirina ikuru wira nikhaliherye oteka ipa sinirumeeliwa wira nimukokhoreleke Yehova. Hata vari siiso, nnoowerya okhaliherya ipa iyo sinitekiwa nivahaka musurukhu ahu moovarihana ni makhalelo ahu. Nave hiyo pooti waaleela amiravo, itthu sotheene niixuntte ahu iyaakha sotheene nivirinhe ahu nimurumeelaka Yehova.

15. Itthu xeeni sa faita murummwa Paulo aamwiixuttinhe awe Timootheyo?

15 Nkahaya muupuwele ntakiheryo na ovaha na murummwa Paulo. Owo aahimulattula mmiravo Timootheyo wira ovareke hoothe muteko wa omisionaario. Paulo aari mutthu oovaha. Nto aahimwiixuttiha mmiravo Timootheyo inamuna soolaleerya ni wiixuttiha. (Mit. 16:1-3) Itthu Paulo aamwiixuttinhe awe Timootheyo saahimukhaliherya okhala namalaleerya ooloka ni mwiixuttihi ooloka. (1 aKor. 4:17) Nave Timootheyo aahirumeela inamuna sa Paulo wira owiixuttihe atthu akina.

16. Etthu xeeni yaamwiirinhe munna Shigeo owiixuttiha atthu akina?

16 Anna oowuuluvala khanuupuwela wira yawiixuttiha amiravo, awo khanrowa orumeeliwaka vanceene mmulokoni. Mwa ntakiheryo, Shigeo nimulavunle ahu wanipacerya, aahiviriha iyaakha sinceene owiixuttihaka mamempuru a niinaano a Ekomisau ya Efiliyaali awe. Owo aahipaka eyo wira okhaliherye muteko wa Omwene elapo ele onirumeela awe. Nto okathi wooreerela, yaahikhala anna oophwanelela wira amuranttele okhala kortenatoore a Ekomisau ya Efiliyaali. Mpakha-va, Shigeo khohiyale owiixuttiha amiravo itthu iixuntte awe iyaakha 45 ovirinhe awe orumeelaka ntoko mempuru a Ekomisau ya Efiliyaali. Anna ntoko Shigeo annaaphwanyiha mireerelo sinceene atthu a Muluku!

17. Moovarihana ni Luka 6:38, etthu xeeni anna oowuuluvala akhanle aya oowaavaha atthu akina?

17 Tthiri nyuwo anna oowuuluvala, munnooniherya wira ninnihakalala mookumini mwahu vaavo nimmurumeela ahu Yehova ni waamini ni ororomeleya. Ntakiheryo nanyu, ninnooniherya oratteene wira ti vooloka otthara malakiheryo a mBiibiliyani mookumini mwahu. Tthiri nyuwo munnisuwela oratteene moota itthu khalai saapakiwa aya nave munnisuwela wira ti vooloka opaka marukunuxo moovarihana ni okathi ola ninkhala ahu. Nave nyuwo anna oowuuluvala mpatisiwe niinaano, sookhala itthu sinceene mukhanle anyu oowiixuttiha atthu akina. Nyuwo pooti waaleela atthu akina moota munihakalala anyu mwaha wa omusuwela Yehova nnaamwi muuluvanle ene. Musuweleke wira amiravo anoosiveliwa vanceene woowiriyanani, vaavo munaaleela anyu itthu mwiixuntte anyu. Akhala wira munookhala mutthu oovaha ni owiixuttiha amiravo itthu mwiixuntte anyu, Yehova onimooreelihani vanceene.—Mmusome Luka 6:38.

18. Anna oowuuluvala ni amiravo, anrowa okhaliheryana sai mukina ni mukhwaawe?

18 Akhala wira amiravo ni anna oowuuluvala, anookhalana waataana wooloka, awo anoowerya okhaliheryana mukina ni mukhwaawe. (aRom. 1:12) Khula mutthu okhalana etthu ya faita yinceene mukina ohirina awe. Anna ni arokora oowuuluvala, aakhalana ankhili ni sookumanana seiyo aphwannye aya okathi wotheene avirinhe aya amurumeelaka Yehova. Amiravo aakhalana ikuru sinceene. Vaavo anna oowuuluvala ni amiravo anivara aya hoothe ntoko apatthani, awo anninvuwiha Tiithi ihu a wiirimu ni annaaphwanyiha mireerelo sinceene anna ni arokora a mmulokoni.

NSIPO 90 Nilipihaneke Mukina ni Mukhwaawe

^ etti. 5 Ti voohakalaliha okhalana mmulokoni amiravo anceene yaawo aniphavela okhaliherya mutthenkeso wa Yehova. Moohicikha makhalelo ni soolema saya, anna oowuuluvala ahaana waakhaliherya amiravo orumeela saana ikuru saya wira avareke muteko wa Yehova.

^ etti. 55 OTTHOKIHERIWA WA EFOOTU: Nuumala mutokweene a esirkwiitu ophiyeriha iyaakha 70, owo ni mwaarawe annivahiwa yoothanleliwa ekina. Awo annirumeela itthu yiixuntte aya iyaakha sivinre wira awiixuttihe atthu akina muloko anirumeela aya.