Wãra kartama

Wãra yi bed’ea nabemamae

ARTIKULO KʼAWUAITA 37

«Ʉreyi pʉwʉrʉ naʉ̃ drʉade bʉta»

«Ʉreyi pʉwʉrʉ naʉ̃ drʉade bʉta»

«Ʉreyi pʉwʉrʉ naʉ̃ drʉade bʉta, maʉ̃neba nekʼãrẽ biata zeyi naʉ deda» (AGEO 2:7).

TRÃBI 24 Jaradiadrʉ Daizeze pʉwʉrʉ waribita

KʼÃRẼTA ŨDUDAITA *

1, 2. ¿Ageobara kʼãrẽta onʉmʉta jarasi idi ewaridera Jeowabara?

«DE ZROMARA ʉ̃tʉ nʉmera, ne nedobarirata, jõma u jʉrsʉasi atiaʉde». «Ẽbẽrarãra mejãcha perasida. Mõbe jarasida maʉ̃ra atiaeda mawũã nʉmaedasita, mamina mʉ̃itara dããrabayeda mawũã nʉmesi». Mawũã jarasida ʉ̃kʉrʉ ẽbẽrarã Nepaldebemaraba 2015de drʉa ure berabariside. Dayita maʉ̃ne berabarira, maʉ̃ra kĩrãduakabayi.

2 Idi naʉ̃ ewaridera maʉ̃ kĩrãkʼa berabarinʉmʉ naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ. Jeowabara jõma ʉre ernʉmʉ pʉwʉrʉ naʉ̃ drʉadebʉra. Dããra wedaʉba mawũã ozebʉrʉ. Maʉ̃ mawũã berabarira jarasi propeta Ageoba: «Naʉ̃ta jarabʉ Jeowa gorogorora nokʼoba: «Aranʉ jẽda ʉreyi bajãta, drʉata, puzata akʉza egorota»» (Ageo 2:6).

3. ¿Kʼãrẽne awuarachu drʉa urearata akʉza Jeowaba pʉwʉrʉ ʉrei jarabʉdebara?

3 Drʉa urebara nemejãcha nemãrĩbʉ, mamina Ageobara awuara jarasi, nebiata weita jaraside. Jeowabara jarasi: «Ʉreyi pʉwʉrʉ naʉ̃ drʉade bʉta, maʉ̃neba nekʼãrẽ biata zeyi naʉ deda, mʉ̃a mawũã oyi naʉ̃ dera jõmara audre yibiata» (Ageo 2:7). ¿Naʉ̃ bedʼeara kʼãrẽta jarakĩrãbasi ẽbẽra Ageo ewaridebemaraitara? akʉza ¿idira kʼãrẽta jarakĩrãbʉ dayirãitara? Maʉ̃ra bedʼeara panʉnañi naʉ̃ artikulode akʉza akʉdayi dayirãba sãwũã eda kʼarebaseabʉta.

BEDʼEA SO ZAREA DIABɄTA AGEO EWARIDEBEMATA

4. ¿Kʼãrẽa Jeowabara zokʼa bʉesi propeta Ageora?

4 Jeowabara trajo biata omarẽã jarasi Ageoʼara. Baribʉrʉ Ageora Babilonianeba jẽda zesi wuabemarabawara Jerusalénma, poaga 537baside Kristo nãã. Ãyi jʉ̃ẽsidadera, aramaʉ̃ta ojʉ̃drʉsida templo Jeowadera (Esd. 3:8, 10). Mamina, maʉ̃ tẽãra, ãya ũdusida ãyi nejʉraraba iduaribida ẽãta, maʉ̃ kʼarea iduaribisida maʉ̃ parãbarabadara (Esd. 4:4; Ageo 1:1, 2). Maʉ̃ kʼarea poaga 520dera Jeowabara zokʼasi Ageota ãyita kʼarebamarẽã akʉza so zareata diamarẽã mawũã maparãnamarẽã templora (Esd. 6:14, 15). *

5. ¿Ageobara kʼãrẽ bedʼeadeba so zarea diasi Jeowa pʉwʉrʉra?

5 Ageora bedʼeasi judioraba audre ĩjãnamarẽã Jeowa ʉ̃rʉ. Ageora zowaĩnĩgʉabasi baera jarasi maʉ̃ bedʼeara yi sopʉapanʉraʼa: «Mara jõma zarea panaidua naʉ̃ drʉade panʉta (jarabʉ Jeowaba) akʉza trajaidua. Mʉ̃ra marabawarabʉ (jarabʉ Jeowa gorogorora nokʼoba)» (Ageo 2:4). «Jarabʉ Jeowa gorogorora nokʼoba» asidera judiorãra so zareata diasibaibara. Ãyita bia wãkĩrãbasibʉrʉ judiorabara ĩjãibarabasi Jeowa ʉ̃rʉ, iyara erbʉ baera mejãcha gorogorora kĩrãkʼa angelerata.

6. Ageoba pʉwʉrʉ ʉreya asidera, ¿judiorabara maʉ̃neba kʼãrẽ nebiata ũdudaibasi?

6 Jeowabara jarasi Ageoʼa jaramarẽã judiora iyara pʉwʉrʉra jõma ʉrebi kĩrãkʼa oita. Ageo ewaridera Persiabara iyi juwa edre mejãcha erbasi pʉwʉrʉrata. Jeowaba Persia ʉreya asidera, judiorãra maʉ̃ bedʼeaba so zareasida templo maparãnaita. Adewara ʉ̃kʉrʉ ẽbẽrarã judiora ẽãta Jeowa ode zeibasita akʉza Jeowa templode yiwidʼidaibasita (Zac. 8:9).

NEKʼÃRẼ OPANɄBA ɄRE ERNɄMɄ NAɄ̃ DRɄARA DAYIRÃ EWARIDERA

Idira naʉ̃ drʉara ʉrenʉmʉ kĩrãkʼanʉmʉ, ¿bʉara ne jõma obʉka eda kʼarebaita? (Akʉra parrapo 7 akʉza 8). *

7. ¿Nekʼãrẽne kʼarebanʉmʉ dayirãbara idi ewadera?

7 ¿Idi ewadera Ageoba jaradara kʼãrẽta jarakĩrãkʉ dayirãitara? Jeowabara naʉ̃ drʉadebʉ pʉwʉrʉrãra, jõma ʉre ernʉmʉ kĩrãkʼanʉmʉ, dayirãbida kʼarebanʉmʉ maʉ̃ne. Krĩchaidua naʉ̃ta: Jeowabara Jesura Nokʼobabisi poaga 1914baside (Sal. 2:6). Jesuba zokʼa jʉ̃drʉdara ʉ̃tʉ, maʉ̃ra bedʼea bia ẽ basi nokʼora udabemaraitara, ¿kʼãrẽa? Maʉ̃ ewaridera Jeowabara jẽda jʉrʉsi Nokʼota iyi trʉ̃neba zokʼamarẽã (Luc. 21:24). Maʉ̃ kʼarea Jeowa pʉwʉrʉbara ẽbẽrarã jaraka zebʉrʉ maʉ̃ Nokʼobʉrʉ bedʼea bia erbʉta ẽbẽrarãita, mamina audre 1919deba ʉ̃ta. Mawũã jaradiapanʉneba Daizeze Nokʼoba bedʼea biata erbʉta, ʉrebinʉmʉ kĩrãkʼabʉ pʉwʉrʉrata naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ (Mat. 24:14).

8. Salmo 2:1-3 jarabʉdera, ¿sãwũã akʉpanʉ pʉwʉrʉrabara dayirãba jaradiapanʉ ʉ̃rʉra?

8 ¿Sãwũã akʉpanʉ ẽbẽrarãbara dayirãba jaradiabʉ ʉ̃rʉra? Ẽbẽrarã mejãchaʉba ũrĩkĩrãde ẽ (akʉra Salmo 2:1-3). Pʉwʉrʉra mejãchaʉba kãgada ẽ Jeowaba Nokʼo jʉrʉdara. Adewara dayirãba jarakabʉra bedʼea bia Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉ, ãyara akʉda ẽ bedʼea bia kĩrãkʼa. Adewara nokʼora mejãchaʉba Daizeze ʉ̃rʉ ĩjãbʉa apanʉmina, kãgada ẽ dayirãba Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉ jaradiadaira, ãyabʉrʉ zokʼakĩrãbʉ baera. Jesu ewaride bada kĩrãkʼa idibida ẽbẽrarã kayiruarabara kãgada ẽ Jeowaba Nokʼo jʉrʉdara, mawũã ũdubipanʉ ãya pẽwãpanʉ baera iyi odepanʉrata (Hech. 4:25-28).

9. ¿Kʼãrẽta obʉ Jeowabara pʉwʉrʉraba ũrĩkĩrã ẽ baera?

9 ¿Kʼãrẽta obʉ Jeowabara pʉwʉrʉraba ũrĩkĩrã ẽ baera? Salmo 2:10-12 jarabʉ: «Maʉ̃ kʼarea nokʼorãra, krĩcha biata erpanaidua; juezʼrãra ũrĩnaidua ũrãgʼara. Sobiade oidua Jeowaba kãgabʉra, wawiata ũdubidua. Wawiaidua yi warrata mawũã ẽ bʉrʉ kĩrʉñi Daizezera, mõbe beiyi marara ode, iyira ñabasea kĩrʉbʉ baera. Sobiapanʉ iyi edre mĩrʉpanʉrãra». Jeowara ẽbẽra bia baera ewarita dianʉmʉ kʼãrẽ naʉ̃ra ebẽrarã krĩcha awuara panamarẽã akʉza ĩjãnamarẽã Nokʼo iya jidadata. Mamina maʉ̃ ewarira jõbʉsi. Naʉ̃ ewarinʉmʉra jõbodo (2 Tim. 3:1; Is. 61:2). Maʉ̃ kʼarea ẽbẽrarãbara ñabasea ũdukʼawuadaibara wãrĩnura akʉza ãya jidadaibara Jeoware bʼaita.

PɄWɄRɄRA ɄREBɄRɄ KĨRÃKʼABɄRɄDE KʼÃRẼ NEBIATA BERABARIBɄ

10. Ageo 2:7-9 bayeda jarabʉdera, ¿kʼãrẽ nebiata berabaribarabasi ẽbẽrarã ʉ̃rʉra, pʉwʉrʉra ʉrebʉrʉ kĩrãkʼabʉrʉdera?

10 Ageobara jarabarisi pʉwʉrʉra ʉrebʉrʉ kĩrãkʼabʉrʉdera nebiata berabaribasita ẽbẽrarã ʉ̃rʉ. Akʉza Ageoba ũrĩbibʉ: «Maʉ̃neba nekʼãrẽ biata zeyi naʉ̃ deda [maʉ̃ nekʼãrẽ biara jarakĩrãbʉ ẽbẽra biarata]», maʉ̃ra ẽbẽrarãra pʉwʉrʉ jõmaneba zebʉ Jeowa yiwidʼidaita (akʉra Ageo 2:7-9). * Isaíasba akʉza Miqueasbida jarasi kʼãrẽta berabaribasita maʉ̃ ewari jõbodoarera (Is. 2:2-4, nota; Miq. 4:1, 2, nota).

11. ¿Kʼãrẽta osi mebẽã abaʉba iya ũrĩkata ũrĩside Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉra?

11 Akʉdaya mebẽã abaʉba kʼãrẽta osita iya bedʼea bia ũrĩside Daizeze Nokʼodebemata, idira sentral mundialde trajabʉ. 40 poagaba iya ũrĩkata ũrĩnara Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉra, mamina kĩrãbebʉ nuweda ũrĩna kĩrãkʼa. Jarabʉ: «Mʉ̃a wãrĩnu Daizezedebema ũrĩsidera, mejãcha sobiasi, kʼawuasi baera dayirãra maʉ̃ ewari jõbodoare barabʉta. Mʉ̃a kʼawuasi Daizezeba kãgabʉde bʼaira akʉza ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaira, idubʉibarabasita naʉ̃ drʉadebemata obʉta, adewara Jeoware bʼaibarabasita. Mʉ̃ra yiwidʼipe aramaʉ̃ta mawũã osi. Idubʉsi naʉ̃ drʉadebemata obʉra, mõbe Daizeze Nokʼoare besi».

12. ¿Kʼãrẽ nebiata berabarinʉmʉ Jeowa templodera naʉ̃ ewari jõbodoarera?

12 Jeowabara dajada nebiata ũdubinʉmʉ iyi pʉwʉrʉara. Ẽbẽrarã iyaʼa yiwidʼipanʉra audre wari wã naʉ̃ ewari jõbodoarera. 1914 basidera dayirãra kabana ẽ basi, mamina idira 8 millone audrebʉ, adewara poagaza ẽbẽrarã mejãcha ãba yi jʉrepanʉ dayirãbawara Jesu beida jẽda kĩrãbeita. Jeowabara templo kĩrãkʼabʉta erbʉ, maʉ̃ templo ewaradera ẽbẽra biarata mejãcha zenʉmʉ pʉwʉrʉra jõmaʉ̃nẽbemata, maʉ̃ templora jarakĩrãkʉ Jeowaba nekʼãrẽ jõma ozebʉrʉta dayirãba aripe kãga ũdubidamarẽã iyaʼa. Ẽbẽrarãba ãya nekayirua idubʉpanʉne nebia oi kʼarea, ibia bedʼeabipanʉ Jeowa trʉ̃ ʉ̃rʉ (Efes. 4:22-24).

Jeowa odepanʉrabara naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ ẽbẽrarã jaradiapanʉ Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉ sobiade. (Akʉra parrapo 13).

13. ¿Akʉza kʼãrẽ awuru bedʼeata aripe berabarinʉmʉ idi ewadera? (Akʉra poto yi nããrabemata).

13 Naʉ̃ kãwũã berabarinʉmʉbara ũdubibʉ, Isaías yi zroma 60 wikakiru 22de jarabʉsida aripe berabarinʉmʉta: «Wikabʉra mil bayi, yi kʼãrẽ ẽ kĩrãkʼabʉra maʉ̃trʉ pʉwʉrʉ zroma bayi. Mʉ̃, Jeowaba, mesera obiyi iyi ewaride». Jeowa pʉwʉrʉ edara ẽbẽrarã biata zenʉmʉ baera nebiasida berabarinʉmʉ: ãyara nekʼãrẽ awuara awuaraka okʼawuapanʉ akʉza soiduba jaradiakĩrãpanʉ Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉra. Maʉ̃ nebiara Daizeze pʉwʉrʉbara biʼia zokʼa kʼawuapanʉ (Is. 60:5, 16). Naʉ̃ra yumakẽrãra kʼarebadeba akʉza wẽrãra kʼarebadeba jaradiapanʉ 240 pʉwʉrʉ awuara awuraka adewara tradusipanʉ 1.000 bedʼea ʉ̃ta kartarãra.

JIDAIBARA KʼÃRẼTA OITA

14. ¿Kʼãrẽta oita jidaibara atiara ẽbẽrarãbara?

14 Naʉ̃ ewari jõbodoarera ẽbẽrarã pʉwʉrʉdebemarabara jidaibara kʼãrẽta oita: ¿Daizeze Nokʼoare bʼaika, mawũã ẽ bʉrʉ ĩjãika nokʼora naʉ̃ drʉadebemata? Jeowa odepanʉrabara ũrĩpanʉmina nokʼoraba jarabʉta, politikadera eda wãna ẽ (Rom. 13:1-7). Ãyara kʼawuapanʉ Daizeze Nokʼobʉrʉ jõbita bedʼea zroma naʉ̃ drʉadebʉra adewara kʼawuapanʉ maʉ̃ Nokʼora naʉ̃ drʉadebema ẽãta (Juan 18:36, 37).

15. ¿Apocalipsisdera kʼãrẽta odaita jarabʉ nokʼorabara yi kʼẽrẽpapanʉra ʉ̃rʉra?

15 Apocalipsisbara jarabʉ yi Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpabʉra pẽwãnaita naʉ̃ ewari jõbodoarera. Maʉ̃bara jarakĩrãbʉ dayirãra audre pẽwãnaita. Nokʼorabara jaradayi ãyiare bʼaibarata akʉza pẽwãnañi ãyi nokʼoarebʉ ẽãra (Apoc. 13:12, 15). Dai zõrãrãenara nezokʼarabara apanasi markata, maʉ̃ba ũdubibasi kʼaita iyi zokʼabarira. Idibida mawũã berabaribʉ, jarapanʉ ẽbẽrarãbara ãyi juwade mawũã ẽ bʉrʉ ãyi datrʉde erbaibarata marka kĩrãkʼa, adewara Daizeze Bedʼeabara jarabʉ «ẽbẽra jõmaʉ̃ta zokʼasi (yi zromata, wiñabʉta, platabarata, kʼãrẽ neẽãbʉta, yãrã nezokʼa ẽãta akʉza yãrã nezokʼata), ãyi juwarare seyabisi mawũã ẽ bʉrʉ ãyi datrʉde bʉbisi» (Apoc. 13:16). Maʉ̃ bedʼeabara jarakĩrãkʉ ẽbẽrarã jõmaʉ̃ba ũdubibarata ãya obʉdeba akʉza ãyi krĩchadeba nokʼora naʉ̃ drʉadebemararebʉta.

16. ¿Kʼãrẽa ñabasea bʼai zarea odaibara Jeoware kʼẽrẽpapanaita?

16 Kõbe dayirãra, ¿kʼãrẽta odaipe? ¿Maʉ̃ marka abaita ĩjãnaika akʉza mawũã nokʼora naʉ̃ drʉadebemare bʼaita? Yi maʉ̃ marka abai ĩjã ẽãra bedʼea zromata ũduyi. Akʉza Apocalipsisbara jarabʉ ne edada ẽ baita, mia nedoda ẽ baita, maʉ̃ markata abʉ ẽ bʉrʉ (Apoc. 13:17). Mamina Jeowa odepanʉrabara kʼawuapanʉ Jeowabara makenaita yi maʉ̃ marka abʉra (Apocalipsis 14:9, 10). Maʉ̃ marka abaikaude, ãyi juwadebʉ Jeowade bʼaita (Is. 44:5). Mõbebʉrʉ akʉdaibara Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpabʉ kʼawuaita. Kʼẽrẽpapanʉbʉrʉ Jeowabara sobia jarayi dayirãra iyideta.

NE ɄREI KĨRÃKʼA BERABARITA Ʉ̃RA ZEIDERA

17. ¿Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ jʉ̃ãika? Jara ũrĩbira.

17 Naʉ̃ ewari jõbodoarera Jeowabara ũdubibʉrʉ mejãcha jʉ̃ãbʉta. Iyara kãga ẽ baera miabaʉta beira (2 Ped. 3:9). Adewara jõma ewari diabʉ jẽda krĩchadamarẽã akʉza nekʼãrẽ oita aripe jidadamarẽã. Mamina Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ jʉ̃ã ẽ bayi. Yi ẽbẽra ñabasea Jeowa o jida ẽãra paraon berabarida kĩrãkʼa berabariyi, Moisés ewaribaside. Jeowabara jarasi: «Mʉ̃ara yata eda zʉbʉria okasi bʉra akʉza bʉ pʉwʉrʉta kaya kayiruaba, mawũã bʉra naʉ̃ drʉade neẽã okasi. Mamina mʉ̃a bʉra naʉ̃ kʼarea zokʼaibʉ kʼãrẽ: mʉ̃a ũdubita mʉ̃ zareata akʉza mawũã mʉ̃ trʉ̃ra naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ jaradamarẽã» (Éx. 9:15, 16). Ẽbẽrarã jõmaʉ̃ba kʼawuadayi, Jeowatrʉ Daizezearata (Ezeq. 38:23). ¿Sãwũã berabari maʉ̃ra?

18. (1) ¿Kʼãrẽne ʉrei ʉ̃rʉ jarabʉ Ageo 2:6, 20-22 bayeda jarabʉdera? (2) ¿Sãwũã kʼawuapanʉ Ageoba jaradara aripe berabarita ʉ̃ra zeidera?

18 Ageo beida poaga mejãcha berabarida tẽã, apostol Pablobara ũdubisi Ageo 2:6, 20-22 bayeda jarabʉra jẽda aripe berabaribasita (akʉra). Pabloba bʉsi: «Iya jarabʉrʉ: «Akʉza ʉrebiyi mʉ̃a, mamina drʉa awa ẽ awuarabʉrʉ bajãsida». Kõbebʉrʉ bedʼea «akʉza» abʉbara jarakĩrãkʉ nekʼãre ʉrebʉra jõbita (ne parãnata) bamarẽã nekʼãrẽ ʉre ẽãta» (Heb. 12:26, 27). Ageo 2:7ba jarabʉira Pablobara awuara jarasi, Pablobara jarakĩrãkʉasi Jeowabara makenaita yi ẽbẽra akʉda ẽãra iyita Nokʼota, paraon berabarida kĩrãkʼa.

19. ¿Kʼãrẽta ʉre ẽ baipe akʉza sãwũã kʼawuapanʉ maʉ̃ra?

19 ¿Kʼãrẽta jõ ẽ baipe akʉza mia kʼaiba ʉre ẽ baipe? Pablobara jarabʉ: «Dayirãba erpanai baera Nokʼo mia kʼaiba ʉrekata, jidapanadrʉ iyi biaba kãga ũdubibʉra, maʉ̃nebʉrʉ Daizezeita trajaita iya kãgabʉ kĩrãkʼa akʉza iyaʼa wawiata soiduba ũdubipanʉne» (Heb. 12:28). Ne ʉrebʉrʉ kĩrãkʼa berabaribʉrʉdera Daizeze Nokʼotrʉ piki edaunʉmañi (Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44).

20. ¿Kʼãrẽta oita jidaibara ẽbẽrarãbara akʉza sãwũã kʼarebaseapanʉ dayirãba?

20 Ẽbẽrarãbara ñabasea bʼai jidadaibara kʼãrẽta oita. ¿Wabida naʉ̃ drʉadebemanebʉde bʼaika akʉza maʉ̃ne beika? ¿Mawũã ẽ bʉrʉ nekʼãrẽ awuara odaita Jeowaita, mawũã ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita? (Heb. 12:25). Dayirãba jaradiapanʉneba, kʼarebabʉ ẽbẽrarãba jidadamarẽã ãya kʼãrẽta oita. Maʉ̃ kʼarea audre zarea odadrʉ ẽbẽra biarata Daizeze Nokʼoare badamarẽã. Daʉ kʼawuapanadrʉ Jesuba dayirãʼa bedʼea jaradara: «Kʼãwũã bedʼea biata Daizezeta Nokʼodʼebemata jaradʼaya ẽjũã jõmaʉ̃ maẽ, aramaʉ̃ne zhãrã jõmaʉ̃ba kʼawuadʼaya, mobebʉrʉ zeya ewari nʉmʉta jõĩrã» (Mat. 24:14).

TRÃBI 40 ¿A quién servimos?

^ par. 5 Naʉ̃ artikulodera akʉdayi bedʼea yiwidita, Ageo 2:7ra kʼãrẽta jarakĩrãbʉta. Akʉdayi dayirãba sãwũã kʼarebaseabʉta nekʼãrẽ zroma obarabʉde naʉ̃ drʉade. Akʉza naʉ̃ra sãwũã ʉ̃kʉrʉitara yibia ẽãta akʉza ʉ̃kʉrʉita yibiata.

^ par. 4 Kʼawuapanʉ Ageora bia jʉ̃ẽsita, templora mapãrasida baera poaga 515de Kristo nãã.

^ par. 10 Dayirãba za jara ũrĩbibʉra awuarachu nãã jaradiabadaira. Nããrãra jarapanasi ẽbẽrarãra Jeowama zepanʉta, mamina mawũã pʉwʉrʉra ʉrebʉ kirãkʼa ʉrebʉrʉ kʼarea ẽãta. Akʉra «Preguntas de los lectores» La Atalaya 2006de 15 mayode.

^ par. 63 POTORABA Ʉ̃DɄBIBɄTA Ageobara so zarea diasi wuabemarãra, mawũãtrʉ Jeowa templora maparãnamarẽã; idibida Jeowa odepanʉrabara soiduba jaradia zebʉrʉ Daizeze Bedʼeara. Juwa jidapanʉraba jaradiapanʉ ne ʉrei kĩrãkʼa berabarita ʉ̃ra zeidera.