1-2. Wapi kuningana profete Agayi zonzá ti ya ke salama na ntangu ya beto?

 “KAKA na mwa ntangu fioti babutike mpe bayinzo bandá kubwa.” “Bantu nyonso vandá tekita [. . .] Bantu mingi zonzá ti ya salá kaka ba-minute zole. Kasi, na munu, ya talaná nete ya salá bantangu mingi.” Ni yina zonzá bantu ya nkaka yina vuuká ntangu ntoto ninganá na bwala ya Nepal na 2015. Si mambu ya faso yayi kumina nge, nge ke zimbana ve yawu na mbangu.

² Bubu yayi, ya ke na kima yina ke na ningisá kaka bwala mosi ve, kasi babwala nyonso. Mpe ya ke na salamá depwi bamvula mingi. Kuningana yango, profete Agayi zonzilak’ yawu. Yandi soniká: ‘Samu Yehova ya bimvuka ya basoda me zonza: “Mbala mosi dyaka—na mwa ntangu fioti—mu ke ningisa zulu na ntoto mpe nzadi ya mungwa (la mer) mpe ntoto ya kuyuma.”’—Aga. 2:6.

3. Samu na yinki kuningana yina Agayi zonzilá ke ve faso mosi na kuningana ya ntoto?

³ Kuningana yina zonzilá Agayi ke ve faso kuningana ya ntoto, samu kuningana ya ntoto ke natiná kaka lufwa mpe bampasi. Kasi kuningana yayi ke natiná bima ya mbote. Yehova yandi mosi zonzá: ‘Mu ke ningisa makanda nyonso, mpe bima ya ntalu ya makanda nyonso ke kwiza; mpe mu ke fulusa yinzo yayi na nkembo.’ (Aga. 2:7) Yinki profesi yayi vandá sosa kuzonza na ba yina zingá na ntangu ya Agayi? Mpe yinki ya ke na sosá kuzonza samu na beto bubu yayi? Beto ke zonzila bamambu yango na artikle yayi. Beto ke tala mpe wa’ faso beto lenda tula diboko na kisalu ya kuningisa babwala.

4. Samu na yinki Yehova filisá Agayi na bisadi ya yandi?

⁴ Yehova pesá profete Agayi kisalu mosi ya nene. Kanisa na bamambu yina salamá na ntangu yina. Ntangu ya nkaka, Agayi vandá na kati ya ba yina katuká na Babilone mpe vutuká na Jérusalem na mvula 537 avan Yesu. Ntangu ba kumá na Jérusalem, ba bandá kutunga yinzo ya Yehova to temple. (Esd. 3:8, 10) Kasi, kaka mwa ntangu fioti na manima, bamambu kwizá beba. Ba biká kutunga, samu bantu ya babwala yina vandá pene-pene na bawu bandá kukwamisa bawu. (Esd. 4:4; Aga. 1:1, 2) Na yawu, na mvula 520 avan Yesu, Yehova filisá Agayi na kusadisa bajwife samu ba zwa dyaka ngolo ya kumanisa kutunga. *—Esd. 6:14, 15.

5. Yinki na nsangu ya Agayi zolá pesa bajwife ngolo?

⁵ Nsangu yina Agayi kwizá zonza na bajwife vandá samu na kutunga kiminu ya bawu na Yehova. Na bukindi nyonso, yandi zonzá na bajwife yina vandá ya kulemba: ‘Beno vanda ngolo, beno nyonso bantu ya yinsi yayi, Yehova muntu me zonza, “mpe beno sala kisalu. Samu mu ke na beno” Yehova ya bimvuka ya basoda me zonza.’ (Aga. 2:4) Kuwa ti Yehova ke na bimvuka ya basoda, ntangu ya nkaka pesá bajwife ngolo. Yehova ke na ba-ange mingi yina ke na ngolo. Na yawu, bajwife zolá tula ntima ya bawu na yandi samu bamambu ya bawu simba.

6. Yinki zolá salama na manima ya kuningana yina zonzilá Agayi?

⁶ Yehova filisá Agayi na kuzonza na bajwife ti yandi zolá ningisa babwala nyonso. Samu ba vandá ya kulemba, bamambu ya Yehova yina zonzilá bawu Agayi, pesá bawu ngolo. Ba kwizá zaba ti Yehova zolá ningisa guvernema ya Perse, bwala yina lutilá ngolo na ntoto nyonso na ntangu yina. Yinki zolá salama na manima? Ya ntete, bajwife zolá manisa kutunga yinzo ya Nzambi. Na manima, ba yina vandá ve bajwife zolá kwiza vukana na bawu samu na kusambila Yehova na kati ya temple ya malu-malu. Ntembe ve, mambu yayi pesá bisadi ya Nzambi bukindi ya mingi.—Zak. 8:9.

7. Na wapi kisalu ya kuningisa beto ke na tulá diboko bubu yayi? Zonzila yawu.

⁷ Yinki profesi ya Agayi zola zonza samu na beto? Bubu yayi mpe, Yehova ke na ningisá babwala nyonso mpe beto ke na sadisak’ yandi na kusala yawu. Kanisa na mambu yayi: na 1914, Yehova tulá Yesu Mfumu ya Kimfumu ya zulu. (Nku. 2:6) Mambu yayi vandá nsangu ya yimbi samu na bamfumu ya yinza yayi. Ya zolá zonza ti “ntangu ya bawu” lunganá. “Ntangu ya bawu” ke ntangu yina Yehova zolá vanda ve na mfumu yina ke sala samu na yandi. Ntangu yango kumá na nsuka. (Luke 21:24) Ni na yawu, depwi 1919, bisadi ya Yehova kuzwá ngolo ya mingi ya kuzonzila na bantu ti, kaka ni Kimfumu ya Nzambi lenda yidika bamambu ya bawu. Kisalu ya bawu ya kumwangisa ‘nsangu ya mbote ya Kimfumu’ me ningisa yinza nyonso.—Mat. 24:14.

8. Faso me zonza yawu Nkunga 2:1-3, wa’ faso bantu mingi me bakila nsangu ya Kimfumu ya Nzambi?

⁸ Wa’ faso bantu bakilá nsangu ya Kimfumu ya Nzambi? Mingi bakilak’ yawu na faso ya yimbi. (Tanga Nkunga 2:1-3.) Makanda tomboká. Ba ke na mangá kundima muntu yina Yehova tulá mfumu. Mambu ya Kimfumu ya Nzambi, na meso ya bawu, ke ve “nsangu ya mbote.” Ni na yawu, baguvernema ya nkaka me niminá kisalu ya predikasion. Ata  ya ke na bamfumu ya yinza yayi ke zonzá ti ba ke sadilá Nzambi, kasi ba ke ndimá ve ti Kimfumu ya Nzambi kwiza yala na plase ya bawu. Na yawu, faso na ntangu ya Yesu, bubu yayi mpe, bamfumu ya yinza ke na mangá kundima Yesu, muntu yina Yehova solá. Ba ke lakisá ti ba ke mangak’ yandi ntangu ba ke nyokolá bilandi ya yandi.—Bis. 4:25-28.

9. Yinki Yehova me sala ntangu bantu me bakila na faso ya yimbi nsangu ya Kimfumu?

⁹ Yinki Yehova me sala ntangu yandi me tala bantu kubakila na faso ya yimbi nsangu ya Kimfumu? Nkunga 2:10-12 me zonza: ‘Ntangu yayi, beno bamfumu, beno lakisa mayela ya kusimba bamambu mbote-mbote; beno ndima ba sungika beno, beno bazuzi ya ntoto. Beno sadila Yehova na boma, mpe beno sepela na matekita. Beno pesa mwana lukumu, kana ve Nzambi ke dasuka, mpe beno ke kufwa ntama na nzila. Samu nkele ya yandi ke kwizá na mbangu. Kilengi na bantu nyonso yina ke bumbaná na sika ya yandi.’ Yehova ke na ntima ya mbote. Yandi me pesa bawu ntangu ya kulunga samu na kubalula ntima mpe kundima Kimfumu ya Nzambi. Kasi ntangu yango me bikana fioti. Beto ke na zingá na “bilumbu ya nsuka” ya yinza yayi. (2 Tim. 3:1; Iza. 61:2) Bantu me bonga kuzaba nsangu ya Kimfumu mpe kusola kusadila Nzambi.

10. Faso Agayi 2:7-9 ke zonzilak’ yawu, wa’ faso bantu ya nkaka ke bakila kisalu ya kuningisa?

¹⁰ Bantu ya nkaka me bakila na faso ya mbote kuningana yina zonzilá profete Agayi. Yandi zonzá ti kuningana yango zolá sala ti ‘bima ya ntalu [bantu ya ntima ya mbote] ya makanda nyonso kwiza’ sambila Yehova. * (Tanga Agayi 2:7-9.) Izaya na Mika zonzilá mpe bamambu mosi na Agayi. Bamambu yango zolá salama “na bilumbu ya nsuka.”—Iza. 2:2-4, nyp.; Mika 4:1, 2, nyp.

11. Yinki mpangi mosi ya bakala salá ntangu yandi kuwá mbala ya ntete nsangu ya Kimfumu ya Nzambi?

¹¹ Beto zonzila yinki salá Ken, mpangi mosi  ya bakala yina bubu yayi ke salá na biro ya nene ya Batemwe ya Yehova (siège mondial), ntangu yandi kuwá nsangu ya Kimfumu. Nsangu yango, yandi kuwak’ yawu bamvula 40 me luta. Kasi, yandi ke na zabá ntete faso ya ningisá ntima ya yandi. Yandi me zonza: “Mbala ya ntete yina mu kwizá zaba matsyeleka yina ke na kati ya Biblia, mu vandá na kilengi ya mingi ya kuzaba ti beto vandá zinga na bilumbu ya nsuka ya yinza yayi. Mu kwizá tala ti, samu Nzambi ndima munu mpe mu kuzwa luzingu ya ntangu nyonso, mu zolá basika na yinza yayi mpe kulakisa pwelele ti mu ke na kote ya Yehova. Mu sambilá Yehova mpe mu vingilá ve. Mu biká yinza na manima mpe mu kwendá bumbana na Kimfumu ya Nzambi, kima yina ba lenda ningisa ve.”

12. Wa’ faso Temple ya Yehova ya kimpeve me fuluka na nkembo na bilumbu yayi ya nsuka?

¹² Ya ke na talaná pwelele ti Yehova ke na sakumuná bisadi ya yandi. Na kati bilumbu yayi ya nsuka, beto me tala bantu mingi kukwiza sambila Yehova. Na mvula 1914, beto vandá kaka ndambu. Bubu yayi, beto me luta 8 milion. Mpe bamvula nyonso, bamilion ya bantu ya nkaka ke kwizá vukana na beto na kilumbu ya meroriale. Ni na yawu, awa na ntoto, ngaanda ya temple ya Yehova ya kimpeve (nyonso yina Yehova ke na salá samu bantu sambila yandi), me fuluka na “bima ya ntalu ya makanda nyonso.” Ntangu bantu yango ke salá bachanjema samu na kulwata kimuntu ya malu-malu, nkumbu ya Yehova ke zwá nkembo.—Ef. 4:22-24.

13. Wapi baprofesi ya nkaka ke na lunganá ntangu mosi na profesi ya Agayi? (Tala foto ya kuverture.)

¹³ Bamambu ya kitoko yayi me lungisa baprofesi ya nkaka, faso profesi ya Izaya chapitre 60. Verse 22 ke zonzá: ‘Bantu fioti ke kuma funda mpe dikanda ya fioti ke kuma dikanda ya ngolo. Munu mosi, Yehova, ke sala yawu nswalu na ntangu ya yawu.’ Samu bantu mingi ke na bandá kusambila Yehova, mambu mosi ya kitoko mpe ke na salamá. Bantu yina ke faso “bima ya ntalu”, ntangu ba ke kwizá na Yehova, ba ke zabá kusala bima mingi. Na yawu, ba ke tulá mayela ya bawu na kisalu ya kumwangisa “nsangu ya mbote ya Kimfumu,” mpe ba ke zolá kisalu yango. Mayela yango yina organizasion ya Yehova ke sadilá, Izaya  bokilak’ yawu “miliki ya makanda.” (Iza. 60:5, 16) Ya ke salá ti kisalu ya predikasion ke na salamá na babwala 240 mpe beto ke na basisá mikanda na bandinga kulutila 1 000.

14. Wapi desizion bantu nyonso zolá baka bubu yayi?

¹⁴ Na bilumbu yayi ya nsuka, kisalu ya kuningisa babwala ke na puseke bantu na kusola. Ba ke ndima Kimfumu ya Nzambi to ba ke tula ntima ya bawu na baguvernema ya yinza yayi? Ya ke desizion yina bawu nyonso zolá baka. Beto bisadi ya Yehova, ata beto ke landá misiku ya guvernema ya bwala yina beto kele, kasi beto ke kotá ata fioti ve na mambu ya politike. (Rom. 13:1-7) Beto zaba ti kaka ni Kimfumu ya Nzambi lendá yidika bamambu ya bantu, mpe Kimfumu yango ke ve na kati ya yinza yayi.—Yoa. 18:36, 37.

15. Wa’ faso buku ya Luzabusu ke lakisá ti ya ke vanda mpasi na bisadi ya Yehova na kuvanda kaka ya kukangama na yandi?

¹⁵ Buku ya Luzabusu zonzá ti na bilumbu ya nsuka, ya ke vanda mpasi na bisadi ya Yehova na kuvanda kaka ya kukangama na yandi. Ya ke vanda mpasi samu ba ke kwamisa bawu mpe ba ke nyokola bawu. Baguvernema ya yinza yayi ke zola ti beto tula ntima na bawu, mpe ba ke kwamisa ba yina ke manga kusala yawu. (Luz. 13:12, 15) Ba ke sosa “ [kutula] kidimbu na diboko ya bakala to na mbunzu ya bantu nyonso: bantu ya kukula mpe bana ya fioti, bamvwama mpe [bapovre, bangamba] mpe bantu ya kimpwanza.” (Luz. 13:16) Na ntangu ya ntama, bantu vandá na kifu ya kusonika kima na nzutu ya bangamba samu na kulakisa nani vandá mfumu ya bawu. Faso mosi mpe, na ntangu ya beto, baguvernema ke sosa ti bantu lakisa na makanisi mpe na faso ya bawu ya kusala bamambu ti ba ke na kote ya bawu.

16. Samu na yinki bubu yayi ke ntangu ya kutala si beto ke ya kukangama na Yehova?

¹⁶ Beto ke ndima kwandi ba tula beto kidimbu mpe kuvanda na kote ya baguvernema ya yinza yayi? Ba yina nyonso ke manga ba tula bawu kidimbu ke tala mpasi mpe ba lenda kufwa bawu. Buku ya Luzabusu me bwela: ‘Ata muntu lenda sumba to kutekisa kima kana yandi ke ve na kidimbu.’ (Luz. 13:17) Kasi, bisadi ya Nzambi zaba yinki Nzambi ke sala na ba yina ke ndima kuzwa kidimbu. (Luz. 14:9, 10) Bisadi ya Yehova ke sosá kuzwa kidimbu yina ke lakisá ti ba ke bantu ‘ya Yehova.’ (Iza. 44:5) Bubu yayi nge me lunga kutala mbote-mbote si nge ke ya kukangama na Yehova. Si ni yawu, Yehova ke vanda na kilengi ya kuzonza ti nge ke muntu ya yandi.

17. Yinki beto zolá zimbana ve na yina me tadila ntima ya yinda ya Yehova?

¹⁷ Yehova ke na lakisá ntima ya yinda ya mingi na kati ya bantangu ya nsuka yayi. Yandi ke ve na nsatu muntu mosi kufwa. (2 Pi. 3:9) Yandi me pesa na bantu nyonso ntangu ya kubalula ntima mpe ya kukwenda na kote ya yandi. Kasi, yandi ke lakisa ve ntima ya yinda ntangu nyonso. Ya ke kumina ba yina ke mangá Kimfumu ya Nzambi bamambu yina kuminá Pharaon, na ntangu ya Moyize. Yehova zonzá na Pharaon: ‘Ntangu yayi mu zolá tandula diboko ya munu samu na kupesa nge na bantu ya nge mpasi ya lufwa, mpe mu zolá katula nge na ntoto. Kasi mu me bika nge na luzingu samu na mambu yayi: samu na kulakisa nge ngolo ya munu mpe samu ba zabisa nkumbu ya munu na ntoto nyonso.’ (Bas. 9:15, 16) Ba manga to ba ndima nsangu ya mbote, bantu ya makanda ke manisa na kuzaba ti kaka ni Yehova ke Nzambi ya matsyeleka.  (Ezk. 38:23) Wa’ faso mambu yango ke salama?

18. a) Wapi kuningana ya nkaka ke na zonzilá Agayi 2:6, 20-22? b) Wa’ faso beto me zaba ti mabambu yina Agayi zonzilá ke lungana na bilumbu ke kwiza?

¹⁸ Bamvula mingi na manima ya Agayi, apotre Paul zonzá ti bamambu yina ke zonzá Agayi 2:6, 20-22 zolá lungana mpe na bilumbu yina ke kwiza. (Tanga.) Paul soniká: “Ntangu yayi, yandi me pesa beto nsilulu yayi: ‘Mbala mosi dyaka, mu ke ningisa kaka ntoto ve, kasi mu ke ningisa mpe zulu.’ Bampova ‘mbala mosi dyaka’ ke na kulakisa ti [bima yina salamá] ke ningana mpe ke zimbana, samu ti bima yina lenda kuningana ve [bikana].” (Ebr. 12:26, 27) Kuningana yina ke na zonzilá verse yayi ke ve faso ya Agayi 2:7. Kuningana yayi ke na lakisá lufwa ya ntangu nyonso samu na ba yina faso Pharaon, ke mangá Yehova vanda Mfumu ya bawu.

19. Wapi kima ke ningana ve, mpe wa’ faso beto me zaba yawu?

¹⁹ Wapi yina ke bima yina ke ningana ve to ke kufwa ve? Paul me bwela: “Na yina beno tonda Nzambi, samu yandi me pesa beno [Kimfumu] yina ba lenda kuningisa ve. Beto sambila yandi na mutindu yina [yandi ke ndimá], na kivuvu mpe buzitu.” (Ebr. 12:28) Ntangu kuningana ya nsuka yayi ke manisa, kaka ni Kimfumu ya Nzambi ke bikana. Ata muntu lenda katula yawu!—Nku. 110:5, 6; Dan. 2:44.

20. Yinki muntu nyonso me lunga kusola mpe wa’ faso beto lenda sadisa bawu?

²⁰ Beto lutisa ve ntangu! Muntu nyonso zolá sola: Kulanda luzingu ya bantu ya yinza yayi mpe kufwa, to kusala bangolo samu na kulanda misiku ya Yehova mpe kuzwa luzingu ya ntangu nyonso. (Ebr. 12:25) Na kisalu ya beto ya predikasion, beto ke sadisá bantu na kuzaba kote ba zolá kuvanda. Beto sala nyonso na kusadisa bantu mingi yina ke faso bima ya ntalu na kutula ntima ya bawu na Kimfumu ya Yehova. Mpe beto zimbana ve bamambu yayi Mfumu ya beto zonzá: ‘Ba ke samuna nsangu ya mbote yayi ya Kimfumu na ntoto ya muvimba, samu makanda nyonso kuwa yawu. Na manima, ya ke vanda nsuka ya yinza.’—Mat. 24:14.