Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 37

‘Ninyija Kutengyetsa Amahanga Goona’

‘Ninyija Kutengyetsa Amahanga Goona’

‘Ninyija kutengyetsa amahanga goona, eitungo ry’ago mahanga goona riije.’—HAG. 2:7.

EKYESHONGORO 24 Ija aha Rushozi rwa Yehova

EBIRAAGAMBWEHO *

1-2. Ni kutengyeta ki okw’akamanyiso okwagambirweho ngu nikwija kubaho obunaku obu?

“OMU dakiika nkye, amaduuka n’ebyombeko bikuru bikatandika kuhiriingita nk’omurundo gw’empapura.” “Buri hamwe hakaba hariyo akahuurukano. . . . Abantu baingi nibagira ngu okutengyeta oku kukamara edakiika nk’ibiri zonka. Kwonka nyowe nkaba nindeeba ngu kwamara obwire buraingwa munonga.” Ebigambo ebi bikagambwa abantu abaahonokireho obu omutsitsa gwateera Nepal omu 2015. Ekintu nk’eki eky’akabi kyakuhikaho, torikubaasa kurahuka kukyebwa.

2 Kwonka, hati hariho okutengyetsa okw’omuringo ogundi, okutarikubaho omu rurembo rumwe nari eihanga rimwe ryonka. Kureka, nikukwata aha mahanga goona, kandi kutwire nikubaho kumara emyaka mingi. Okutengyetsa oku, nabi Hagai akakugambaho. Akahandiika ati: “Oku nikwo [Yehova] ow’amahe arikugamba naagira ati: Omu kaanya kakye niinyija kugaruka ntengyetse eiguru n’ensi, enyanja n’eitaka.”—Hag. 2:6.

3. Okutengyetsa oku okw’akamanyiso nikutaana kuta aha kw’omutsitsa?

3 Okutengyetsa oku Hagai yaagambireho tikuri nk’omutsitsa ogwa butoosha ogurikucwekyereza kyonka. Beitu oku, nikurugamu n’ebirungi. Yehova naatugambira ati: ‘Niinyija kutengyetsa amahanga goona, eitungo ry’ago mahanga goona riije, n’egi nju ngiijuze ekitiinisa.’ (Hag. 2:7) Obunabi obu bukaba nibukwata buta ahari abo abaabaire bariho omu bunaku bwa Hagai? Kandi nibutukwataho buta obunaku obu? Nituza kushwijuma eby’okugarukamu by’ebibuuzo ebyo, kandi tureebe oku turikwejumba omu kutengyetsa amahango obunaku obu.

OBUTUMWA BW’OKUGUMYA OMU BUNAKU BWA HAGAI

4. Ahabw’enki Yehova yaatumire nabi Hagai aha bantu be?

4 Yehova akaha nabi Hagai omurimo mukuru. Yetegyereze ekyabaire kibaireho enyima. Hagai naabaasa kuba yaabaire ari omwe aha bantu abaagarukire Yerusaalemu kuruga Babulooni omu bukwatwa omuri 537 Y.A. Abaheereza ba Yehova abo abeesigwa ahonaaho ku baahikireyo, bakataho omusingi gw’enju ya Yehova, nari hekalu. (Ezr. 3:8, 10) Kwonka omu bwire bukye, hakabaho embeera egumire. Bakahwamu amaani baarekyera aho omurimo gw’okwombeka ahabw’okuhiiganisibwa. (Ezr. 4:4; Hag. 1:1, 2) N’ahabw’ekyo omuri 520 Y.A., Yehova akaha Hagai omurimo gw’okuhiga Abayudaaya kugaruka kugira omujinya gw’okwombeka hekalu ekahwa. *Ezr. 6:14, 15.

5. Ahabw’enki obutumwa bwa Hagai bwine kuba bwahaire abantu ba Ruhanga amatsiko?

5 Obutumwa bwa Hagai bukaba bugyendereire kuhwera abantu kwikiririza omuri Yehova. Nabi ogu akagambira Abayudaaya abaabaire bahwairemu amaani ebigambo ebi: “Naimwe abantu b’omuri egi nsi mwena, mugume, kandi mukore, ahabw’okuba ndi hamwe naimwe, nikwo [Yehova] ow’amahe arikugira.” (Hag. 2:4) Ebigambo “[Yehova] ow’amahe” bishemereire kuba byabahaire amatsiko. Yehova aine eihe rihango erya baamaraika eri aineho obushoboorozi, n’ahabw’ekyo Abayudaaya bakaba baine kumwesiga kubaha obusinguzi.

6. Niki ekyabaire nikiija kuruga omu kutengyetsa oku Hagai yaagambire?

6 Yehova akahiga Hagai kugambira Abayudaaya obutumwa bw’okutengyetsa amahanga omu muringo gw’akamanyiso. Okworekwa oku kukaha abombeki ba hekalu amatsiko ngu Yehova naija kutengyetsa Buperesi, obutware kirimaani obwabaire nibutegyeka amahanga maingi omu bunaku obwo. Kandi niki ekyabaire nikiija kuruga omu kutengyetsa okwo? Eky’okubanza, abantu ba Ruhanga bakaba nibaija kuheza omurimo gw’okwombeka. Bwanyima, nangwa n’abatari Bayudaaya bakaba nibaija kubeegaitaho kuramya Yehova omu hekalu egyo eyaabaire eyombekirwe busya. Obutumwa obu ka bwine kuba bwagumize abantu ba Ruhanga!—Zek. 8:9.

OMURIMO GW’OKUTENGYETSA ENSI OBUNAKU OBU

Nooyejumbira kimwe omu bwijwire omu murimo gw’okutengyetsa ogurikukorwa obunaku obu? (Reeba akacweka 7-8) *

7. Ni murimo ki ogw’okutengyetsa ogu turikwejumbamu obunaku obu? Shoboorora.

7 Obunabi bwa Hagai nibutukwataho buta obunaku obu? Na hati Yehova ariyo naatengyetsa amahanga, kandi hati naitwe nitutwarirwamu. Yetegyereze amazima aga: Omuri 1914, akataho Yesu Kristo kuba Omugabe w’Obukama bwe obw’omu iguru. (Zab. 2:6) Okutandika kw’Obukama obwo gakaba gari amakuru mabi aha bategyeki b’ensi. Kikaba nikimanyisa ngu obwire “bw’abanyamahanga” buhwaireyo, nari ngu tiharikwija kugaruka kubaho omutegyeki weena orikujwekyera Yehova. (Luk. 21:24) Ahabw’enshonga egi, na munonga kuruga 1919, Abajurizi ba Yehova batwire nibooreka ngu Obukama bwa Ruhanga nibwo bwonka oburaacungure abantu. Okubuurira amakuru marungi ‘g’Obukama’ kubaasize kutengyetsa ensi yoona.—Mat. 24:14.

8. Kurugiirira ahari Zaaburi 2:1-3, amahanga maingi nigatwara gata obutumwa bwaitu?

8 Abantu nibatwaza bata ahabw’obutumwa obu? Baingi nibabwanga. (Shoma Zaaburi 2:1-3.) Amahanga gatetemire. Niganga Omutegyeki ou Yehova atooraine. Obutumwa bw’Obukama obu turikubuurira ab’amahanga ago tibarikubureeba nk’amakuru marungi. Nangwa, amahanga agamwe nigateeraho kuzibira omurimo gwaitu gw’okubuurira! N’obu bamwe abarikwebembera amahanga aga nibagira ngu nibaheereza Ruhanga, tibarikwenda kurekura emyanya yaabo ey’amaani n’obushoboorozi bwabo. Nk’oku abategyeki baatwarize omu bunaku bwa Yesu, abategyeki ab’obunaku obu nibahakanisa ou Yehova atooraine barikutaahirira abakuratsi be abeesigwa.—Byak. 4:25-28.

9. Yehova naakorera ki amahanga agarikwanga obutumwa bw’Obukama?

9 Yehova naija kukorera ki amahanga agarikutwaza kubi? Zaaburi 2:10-12, nihagarukamu hati: “N’ahabw’ekyo, imwe bagabe ‘mwe, mugire obwengye, naimwe abategyeki b’ensi, mwikirize kuhaburwa. Muheereze [Yehova] n’okutiina, mushemererwe n’okutetema. Munywegyere Omwana, atakaabagirira ekiniga mukahwerekyerera omu muhanda, ahakuba ekiniga kye nikiija kurahuka kwaka. Boona abarikumuhungiraho baine” okushemererwa. Omuringo gw’embabazi Yehova naabaha omugisha gw’okucwamu gye. Nibabaasa kweteera omu kifuba baikirize Obukama bwa Yehova. Kwonka, obwire buriyo nibuhwayo. Turi omu biro ‘by’emperu’ eby’entebeekanisa y’ensi egi. (2 Tim. 3:1; Isa. 61:2) Hati abantu baine kumanya ebihikire kandi bakacwamu ahonaaho kukira ira.

ABAMWE NIBASIIMA OKUTENGYETSA OKU

10. Ni birungi ki ebirikuruga omu murimo gw’okutengyetsa ogurikugambwaho omuri Hagai 2:7-9?

10 Abamwe nibasiima okutengyetsa oku okw’akamanyiso oku Hagai yaagambireho. Naagira ngu ahabw’okutengyetsa oku, “eitungo ry’ago mahanga goona [abantu ab’emitima mirungi]” nibaija kuramya Yehova. * (Shoma Hagai 2:7-9.) Isaaya, na Miika nabo bakagira ngu eki kikaba nikiija kubaho omu ‘biro by’emperu.’—Isa. 2:2-4; Mik. 4:1, 2.

11. Ow’eishe-emwe omwe akatwaza ata obu yaabanza kuhurira obutumwa bw’Obukama?

11 Yetegyereze oku obutumwa bw’okutengyetsa ensi bwakwatsire aha w’eishe-emwe Ken, orikuheereza aha ofiisi enkuru. Naakiijuka gye obu yaabanza kuhurira obutumwa bw’Obukama emyaka nka 40 ehingwire. Ken naagira ati: “Obu naabanza kuhurira amazima kuruga omu Kigambo kya Ruhanga, nkashemererwa kumanya ngu turi omu biro by’emperu eby’entebeekanisa y’ensi egi. Nketegyereza ngu kubaasa kusiimwa Ruhanga reero nkaija nkatunga amagara agatahwaho, nyine kuruga omu nsi egi etarikwesigwa kandi nkahamira aha rubaju rwa Yehova. Nkashaba Yehova kandi naakikora ahonaaho. Nkatsiga ensi enyima naahungira omu Bukama bwa Ruhanga, obutarikubaasa kutengyetsibwa.”

12. Hekalu ya Yehova ey’eby’omwoyo ebaasize eta kwijura ekitiinisa omu biro ebi eby’emperu?

12 Buzima Yehova atwire naaha abantu be emigisha. Omu biro ebi eby’emperu, omuhendo gw’abarikumuramya gweyongyeire munonga. Omuri 1914 tukaba turi enkumi nkye z’abantu. Hati hariho abantu abarikurenga obukaikuru munaana abarikuramya Ruhanga, kandi buri mwaka obukaikuru bw’abantu nibatwegaitaho aha Kiijutsyo. Omu muringo ogu, embuga za hekalu ya Yehova ey’eby’omwoyo omu nsi, niyo ntebeekanisa ye ey’okuramya okushemeire, ebaasize kwijura “eitungo ry’ago mahanga goona.” Eiziina rya Yehova ribaasize kuhimbisibwa ahabw’empinduka ezi abantu aba barikukora barikutaho emitwarize misya.—Efe. 4:22-24.

13. Ni bunabi ki obundi obuhikiriire ahabw’abarikuheereza Yehova kweyongyera kukanya?(Reeba ekishushani ekiri aha kipampagare.)

13 Ebi byona bihikiriize obunabi nk’obwo oburikushangwa omuri Isaaya eshuura 60. Omushororongo 22 ogw’eshuura egyo nigugira guti: ‘Orikukira boona obuto naija kurugwamu oruganda, n’orikukira boona obukye arugyemu eihanga ry’amaani. Niinye [Yehova], kandi niinyija kukirahutsya omu bunaku bwakyo.’ Ahabw’abantu kwongyera kwija omu kuramya okw’amazima, habaireho ekintu kirikushemeza. Abantu aba nibaija baine emyoga n’okubaasa kw’omutaano, n’omutima gw’okwekundira kubuurira amakuru marungi g’Obukama. N’ekirugiremu, nk’oku Isaaya yaagambire, Abajurizi ba Yehova babaasize kukoresa “amate g’amahanga.” (Isa. 60:5, 16) Ahabw’obuhwezi bw’abashaija n’abakazi aba ab’omuhendo, omurimo gw’okubuurira nigukorwa omu mahanga 240, kandi ebitabo nibishohozibwa omu ndimi ezirikurenga 1,000.

OBWIRE BW’OKUCWAMU

Abantu ba Ruhanga omu nsi yoona batwire nibabuurira abandi aha Bukama bwa Ruhanga (Reeba akacweka 13)

14. Abantu baine kucwamu ki hati?

14 Omu bwire bw’emperu obu, okutengyetsa amahanga nikugyemesereza abantu kucwamu. Mbwenu shi nibaija kushagika Obukama bwa Ruhanga, nari nibaija kuta amatsiko gaabo omu gavumenti z’abantu ez’ensi egi? Eki n’ekya buri omwe kucwamu. N’obu Abajurizi ba Yehova baraabe niboorobera ebiragiro by’amahanga agu barikutuuramu, tibarikwejwanzya omu by’obutegyeki by’ensi egi na kakye. (Rom. 13:1-7) Nibamanya ngu Obukama bwa Ruhanga nibwo bwonka oburaamareho oburemeezi bw’abantu. Obukama obwo ti kicweka ky’ensi egi.—Yoh. 18:36, 37.

15. Ekitabo ky’Okushuuruurwa nikigamba aha kugyezibwa ki kw’amaani ahabw’okuhamira ahari Ruhanga?

15 Ekitabo ky’Okushuuruurwa nikyoreka ngu okuhamira kwaitu ahari Ruhanga, kukaba nikwija kugyezibwa omu biro by’emperu. Okugyezibwa oku nikwija kugumizamu nikutureetera okugyemeserezibwa kw’amaani. Gavumenti z’ensi egi niziija kwenda ngu turamye eby’obutegyeki, kandi niziija kuhiiganisa abarikwanga kuzishagika. (Kush. 13:12, 15) “Abantu boona abato n’abakuru, abatungi n’abooro, ab’obusingye n’abahuuku,” nibaija kugyemeserezibwa “kuteebwa akamanyiso aha mukono gwa buryo, nari aha buso.” (Kush. 13:16) Abahuuku omu bwire bwa ira bakaba nibateebwaho akamanyiso kworeka n’oha mukama waabo. Nikyo kimwe, abantu omu bwire bwaitu nibateekateeka ngu buri omwe ashemereire kuba aine akamanyiso aka akatarikureebwa butunu aha mukono gwe nari aha buso bwe. Nibenda buri omwe kworeka omu biteekateeko n’omu bikorwa ngu naashagika entebeekanisa z’eby’obutegyeki.

16. Ahabw’enki kiri kikuru kwongyera kuhamira ahari Yehova hati?

16 Mbwenu shi nitwija kwikiriza kuteebwaho akamanyiso aka akatarikureebwa butunu tushagike eby’obutegyeki? Abaraayangye kuteebwaho akamanyiso nibaija kutunga oburemeezi bahikweho n’akabi. Ekitabo ky’Okushuuruurwa nikigumizamu kirikugira kiti: “Hatabaho owaagura nari owaatunda, kureka ogwo oine ako kamanyiso.” (Kush. 13:17) Kwonka abantu ba Ruhanga nibamanya eki Ruhanga arikwija kukorera abo abaine akamanyiso abarikugambwaho omu Okushuuruurwa 14:9, 10. Omu mwanya gw’okugira akamanyiso ako, nibaija kuba bari nk’abarikuhandiika aha mikono yaabo ngu, turi aba Yehova. (Isa. 44:5) Hati nibwo bwire bw’okworeka ngu tuhamiire munonga ahari Yehova. Twakora tutyo, Yehova naija kushemererwa kutweta abe!

OKUTENGYETSA OKW’AHA MUHERU

17. Niki eki twine kwijuka aha bikwatiraine n’okugumisiriza kwa Yehova?

17 Yehova ayorekire okugumisiriza kw’amaani omu biro by’emperu ebi. Tarikwenda muntu weena kucwekyerezibwa. (2 Pet. 3:9) Ahaire abantu boona omugisha gw’okweteisa kandi bakacwamu gye. Kwonka okugumisiriza kwe kwine obugarukiro. Abarikwanga omugisha ogu, nibaija kweshanga omu mbeera nk’ei Faraho yaayeshangiremu omu biro bya Musa. Yehova akagambira Faraho ati: “Hati nkaabangire omukono gwangye, nkuteeza orufu n’abantu baawe, ohwerekyerera, oruga omu nsi. Kwonka buzima, eki nkurekyeireho, n’okukworeka amaani gangye, ngu eiziina ryangye ribone kugambwa omu nsi zoona.” (Kur. 9:15, 16) Amahanga goona nigaija kurugaho nigamanya ngu Yehova niwe Ruhanga ow’amazima wenka. (Ezk. 38:23) Eki nikiija kubaho kita?

18. (a) Ni kutengyetsa ki okurikugambwaho omuri Hagai 2:6, 20-22? (b) Nitumanya tuta ngu ebigambo bya Hagai nibiija kuhikiirira omu biro by’omumaisho?

18 Bwanyima y’obwire bwingi Hagai aherize kufa, entumwa Paulo akahwerwa kuhandiika ngu ebiri omu Hagai 2:6, 20-22, bikaba nibiija kuhikiirira omu biro by’omumaisho. (Kishome.) Paulo akahandiika ati: ‘Hati araganiise ati: Niinyija kugaruka kutengyetsa ensi rimwe, kandi ti nsi yonka kureka n’eiguru. Ebigambo ebi ngu, hatsigaire rimwe, nibimanyisa okwihwaho okw’ebirikwija kutengyetsibwa, nibyo byahangirwe, ngu ebyo ebitarikutengyetsibwa bibone kugumaho.’ (Heb. 12:26, 27) Okutaana n’okutengyetsa okurikugambwaho omu Hagai 2:7, okutengyetsa oku nikumanyisa okucwekyerezibwa okw’ebiro byona, okw’abo abari nka Faraho owaayangire kwikiriza obutegyeki bwa Yehova obuhikire.

19. Niki ekitarikwija kutengyetsibwa, kandi ekyo nitukimanya tuta?

19 Niki ekitarikwija kutengyetsibwa nari kwihwaho? Paulo naagumizamu ati: ‘Nk’oku twine obukama obutarikubaasa kutengyetsibwa, ka tusiime Ruhanga, tumuheereze nk’oku arikukunda nitumuha ekitiinisa nitutiina.’ (Heb. 12:28) Eego, okutengyetsa kw’amaani okw’aha muheru ku kuraahwe, Obukama bwa Ruhanga bwonka nibwo butarikwija kutengyetsibwa. Nibwija kugumaho buhami!—Zab. 110:5, 6; Dan. 2:44.

20. Abantu baine kucwamu ki, kandi nitubaasa kubahwera tuta?

20 Tihariho obwire bw’okushiisha! Abantu baine kwecweramu: Mbwenu shi nibaija kuguma nibashagika entwaza y’ensi egi, erikutwara omu kucwekyerera, nari nibaija kutwaza omu muringo ogurikuhikaana n’ebi Ruhanga arikukunda, ogurikuhitsya omu magara agatahwaho? (Heb. 12:25) Kurabira omu murimo gwaitu gw’okubuurira, nitubaasa kuhwera abantu kucwamu aha nshonga nkuru egi. Ka tuhwere abantu baingi munonga ab’omuhendo kucwamu kushagika Obukama bwa Ruhanga. Kandi butoosha ka tugume nitwijuka ebigambo bya Mukama waitu Yesu ebirikugira ngu, amakuru marungi g’Obukama nigaija kubuurirwa ‘omu nsi zoona okuba eky’okuhamya aha mahanga goona, [reero] obwo nibwo emperu eraahike.’—Mat. 24:14.

EKYESHONGORO 40 Turi ab’Oha?

^ kacw. 5 Ekicweka eki nikigamba aha nyetegyereza nsya ehindwirwemu eya Hagai 2:7. Nituza kwega oku turikubaasa kwejumba omu murimo gw’amaani oguriyo nigutengyetsa amahanga. Kandi nituza n’okureeba ngu omurimo ogu nigureetera abantu kutwaza omu muringo murungi n’omubi.

^ kacw. 4 Nitumanya ngu Hagai akahikiiriza eki Yehova yaamutumire kukora ahakuba hekalu ekahwa omuri 515 Y.A.

^ kacw. 10 Egi n’empinduka omu nyetegyereza. Hariho obu twabaire nitugira ngu okureeta ab’emitima mirungi ahari Yehova kukaba kutarikubaho ahabw’okutengyetsa amahanga. Reeba “Ebibuuzo Kuruga omu Kushoma” omu Watchtower eya Mei 15, 2006.

^ kacw. 63 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Hagai akahiga abantu ba Ruhanga kugira omujinya omu kwombeka hekalu busya, kandi abantu ba Ruhanga ab’obunaku obu baine omujinya omu kubuurira obutumwa bwa Ruhanga. Omushaija n’omukazi we nibeejumba omu kubuurira aha kutengyetsa okw’aha muheru okuri haihi kubaho.