Ir al contenido

Ir al índice

37 YACHAQANA

“Tukuy nacionesta kharkatichisaj”

“Tukuy nacionesta kharkatichisaj”

“Tukuy nacionesta kharkatichisaj, tukuy nacionestaj tiyapusqanta apamonqanku” (HAG. 2:7, 8).

24 TAKIY Jehová Diospa orqonman jamuychej

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1, 2. Hageo nisqanman jina, ¿imatataj Jehová kay tiempopi ruwanan karqa?

NEPAL SUYUPI 2015 watapi uj jallpʼa ikhakuy karqa. Chay jallpʼa ikhakuymanta wakin salvakojkunamanta ujqa kay jinata nerqa: “Tiendas, ñaupa tiempo ruwasqa edificios ima uj ratopi chinkaykorqanku”, nispa. Wajtaj nerqa: “Runasqa ancha mancharisqas kasharqanku, ashkhastaj nerqanku uj ratopi chay tukuy imas pasasqanta. Jinapis noqapajqa may chhika unaypis kanman jina karqa”, nispa. Noqanchej ajina llakiypi rikukusunman karqa chayqa, nichá qonqayta atisunmanchu.

2 Jinapis kay tiempopeqa Jehová Dios waj jinamanta jallpʼantinta kharkatichispa jinashan. Chaytataj ashkha watastaña ruwashan. Profeta Hageoqa jinata nerqa: “Pisimantawanqa, cielota, kay pachata, jinataj mama qochatawan, jallpʼas kaj chhikatapis kharkatichisaj”, nispa (Hag. 2:6).

3. ¿Jallpʼa ikhakuywan, Jehová nacionesta kharkatichisqanwan kikinchu?

3 Jallpʼa ikhakoyqa llakiyllata apamun. Hageo kharkatichiymanta parlasqantaj mana jallpʼa ikhakuy jinachu. Jehovaqa kayta nerqa: “Tukuy nacionesta kharkatichisaj, tukuy nacionestaj tiyapusqanta apamonqanku, Temploytataj may uyarisqa kaywan juntʼachisaj”, nispa (Hag. 2:7, 8). Hageoj tiemponpi, ¿imaynatá chay profecía juntʼakorqa? Chanta, ¿imaynatá chay profecía kay tiempopi juntʼakushan? Kay yachaqanapeqa chay tapuykunaman kutichisun. Chantá yachakusun imaynatachus noqanchej nacionesta kharkatichiypi yanapakuyta atisqanchejta.

HAGEOJ TIEMPONPI UJ SUMAJ WILLAY

4. ¿Imaraykutaj Jehová profeta Hageota judiosman kacharqa?

4 ¿Imatataj Jehová profeta Hageoman kamacherqa? Chayta yachanapajqa imachus Hageoj tiemponpi kasqanta qhawarina. Judiosqa 537 watapi Jesús niraj jamushajtin Babiloniapi presos kasqankumanta Jerusalenman kutiporqanku. Hageoqa ichapis paykunamanta ujnin karqa. Jerusalenman chayaytawantaj paykunaqa Diospa templonta watejmanta ruwayta qallarerqanku (Esd. 3:8, 10). Pisi tiemponmantaj chay jallpʼapi tiyakoj runasqa, judiosman churanakorqanku, judiostaj iskayrayarqanku, templotataj khuskan ruwasqata saqerparqanku (Esd. 4:4; Hag. 1:1, 2). Chayrayku Jehovaqa 520 watapi Hageoman nerqa judiosta yanapananta kusisqallapuni kanankupaj, templota tukuchanankupajtaj kallpachananta * (Esd. 6:14, 15).

5. ¿Imaraykutaj profeta Hageoj willasqan judiosta kallpachanman karqa?

5 Hageoqa judiosta kallpachanan karqa Jehovapi astawan atienekunankupaj. Profeta Hageoqa mana manchachikuspa, iskayrayasqa judiosman Jehovaj nisqanta kay jinata nerqa: “Tukuy runas, qankunapis kallpachakullaychejtaj. Trabajaychej, imaraykuchus noqa qankunawan kashani”, nispa (Hag. 2:4). Paykunaqa chayta uyarispa sumaj kallpachasqaschá kasharqanku. Jehovaqa cielopi ashkha angelesniyoj, paykunatataj kamachin. Chayrayku judiosqa templota tukuchanankupaj, Jehovapi atienekunanku karqa.

6. ¿Imastaj pasanman karqa Jehová Persiata chinkachejtin?

6 Jehovaqa profeta Hageota kamacherqa judiosman willananta pay tukuy nacionesta kharkatichinanta. Hageoj willasqanqa judiosta mayta kallpacharqa. Paykunaqa iskayrayasqa kasharqanku. Templotataj niña ruwasharqankuchu. Jinapis Jehovaqa paykunaman nerqa Persiata chinkachinanta. Persiaqa chay tiempopi tukuy nacionesmanta aswan atiyniyoj gobierno karqa. ¿Imastaj pasanman karqa Jehová Persiata chinkachejtin? Diospa llajtanmanta kajkunaqa, templota ruwayta tukuchankuman karqa. Chantá mana judío kajkunapis Diospa llajtanman ujchaykukunkuman karqa, chay templopitaj Jehovata yupaychankuman karqa. Hageoj willasqanqa Diospa llajtanta maytachá kallpacharqa (Zac. 8:9).

DIOSMANTA WILLAYQA JALLPʼANTINTA KHARKATICHISHAN

¿Yanapakushanchejchu Jehová nacionesta kharkatichishasqanpi? (7, 8 parrafosta qhawariy). *

7. ¿Imapitaj kay tiempopi yanapakushanchej?

7 ¿Imaynatá kay tiempopi Hageoj nisqan profecía juntʼakushan? Jehovaqa kay tiempopi tukuy nacionesta kharkatichishan. Noqanchejtaj chaypi yanapakushanchej. Kay 1914 watapi Jehovaqa Jesucristota Gobiernonpi Rey kananpaj churarqa (Sal. 2:6). Kay mundomanta gobiernospajtaj Jesús kamachiyta qallarisqanqa mana allinchu karqa. Imajtinchus “señalasqa tiemponku” juntʼakorqa. Chay watamantapachataj Diospa sutinpi uj Gobierno kamachiyta qallarerqa (Luc. 21:24). Chayrayku Jehovaj kamachisnenqa 1919 watamantapacha runasman willashanchej Diospa Gobiernollan allin kausayta apamunanta. ‘Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunata’ willasqanchejqa jallpʼantinta kharkatichin (Mat. 24:14).

8. Salmo 2:1-3 nisqanman jina, ¿imatá runas ruwanku Diospa kamachisnin sumaj willaykunata willajtinku?

8 ¿Imatá runas ruwanku Diospa kamachisnin sumaj willaykunata willajtinku? Ashkha runasqa chay willayta uyarispa phiñarikunku (Salmo 2:1-3 leey). Nacionesqa oqharikushanku. Paykunaqa Jehovaj churasqan reyta qhesachanku. Runasqa ninku Diospa Gobiernonmanta willasqanchej mana sumaj willaykunachu kasqanta. Wakin gobiernosqa ni predicajtapis saqewanchejchu. Paykunamanta ashkhastaj Diosta sirvisqankuta ninku, jinapis paykunallapuni kamachiyta munanku. Jesuspa tiemponpeqa autoridades payman churanakorqanku. Kay tiempomanta autoridadespis Diospa kamachisninta qhatiykachaspa Cristoj contranpi oqharikushanku (Hech. 4:25-28).

9. ¿Imatá ruwan Jehová kamachisninpa willasqankuta naciones mana uyarejtinku?

9 ¿Imatá ruwan Jehová kamachisninpa willasqankuta naciones mana uyarejtinku? Salmo 2:10-12 nin: “Kay pachapi reykuna, yachayniyoj kaychej; qankunataj kamachejkuna, kay yachachisqayta sumajta yachaqakuychej. Kusiywan Tata Diosta yupaychaychej, manchachikuspataj payman kʼumuykukuychej. Kʼumuykukuspa Churita jatunchaychej ama phiñakunampaj; pajtataj ñampi chinkachisqa kawajchej. Payqa kaymanta jinalla phiñakun. Kusikuyniyojmin kanku paypi pakakuyta maskʼajkuna”, nispa. Jehovaqa khuyakuyniyoj kasqanrayku, suyashan payman churanakojkuna cambianankuta, niñataj Gobiernonman churanakunankuta. Jinapis manaña tiempo kanchu, ‘qhepa pʼunchaykunapiña’ kausakushanchej (2 Tim. 3:1; Isa. 61:2). Runasqa usqhayllata cheqa kajta yachananku tiyan, Diosta sirviytataj ajllananku tiyan.

DIOSMANTA WILLASQANCHEJTA WAKIN RUNAS SUMAJTA UYARINKU

10. Hageo 2:7-9 nisqanman jina, ¿imaynatataj wakin runas Diosmanta willasqanchejta japʼikunku?

10 Wakin runasqa kusiywan japʼikunku, Dios nacionesta kharkatichinanmanta profeta Hageo unayña willasqanta. Hageoqa, Jehová Dios nisqanman jina nerqa: “Tukuy nacionesta kharkatichisaj, tukuy nacionestaj tiyapusqanta apamonqanku”, nispa. * Chaywanqa niyta munasharqa kʼacha sonqoyoj runas Diosta yupaychanankupaj llajtanman yaykunankuta (Hageo 2:7-9 leey). Profeta Isaiaswan profeta Miqueaswanqa nillarqankutaj ‘qhepa pʼunchaykunapi’ ashkhas Diospa llajtanman yaykunankuta (Isa. 2:2-4; Miq. 4:1, 2).

11. ¿Imatataj hermano Ken ruwarqa Diospa Gobiernonmanta willasqankuta uyarispa?

11 Hermano Kenmanta parlarina. Payqa centralninchejpi sirvishan. ¿Imatá pay ruwarqa Diospa Gobiernonmanta willayta uyarispa? Pay Diospa Gobiernonmanta willasqankuta uyarisqanmantaqa 40 watas jinaña pasan. Jinapis payqa chay diamanta yuyarikullanpuni. Pay nin: “Diospa Palabranmanta willariwajtinku, mayta kusikorqani kay mundoj imasninpa tukukuynin pʼunchaypi kausashasqanchejta yachaspa. Repararqanitaj Diospa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kanaypaj, wiñay kausaytataj japʼinaypajqa, kay sajra mundomanta llojsipunay kasqanta, Jehovatataj yupaychanay kasqanta. Chay ratotaj Jehovamanta mañakuspa chayta ruwarqani. Diospa chejnisqan imasta manaña ruwarqanichu. Diospa Gobiernonpitaj pakakorqani. Chay Gobiernotaqa ni pi kharkatichiyta atinchu”, nispa.

12. ¿Imajtintaj ninchej kay qhepa pʼunchaykunapi Diospa mana rikukoj templonman ashkha runas yaykumushasqankuta?

12 Jehová Dios llajtanta bendecishasqanqa sutʼi kashan. Yachanchej jina kay qhepa pʼunchaykunapeqa Diosta yupaychajkuna astawan ashkhayashanchej. Kay 1914 watapajqa 5 mil kuraj publicadoreslla karqanchej. Kunanqa 8 millonesmanta astawanña kanchej. Sapa watataj may chhika runas noqanchejwan khuska Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj Tantakuyman jamunku. Ajinamantataj Diospa mana rikukoj templonman kʼacha sonqoyoj runas yaykunku. Chay mana rikukoj temploqa ninakun Diosta munayninman jina yupaychayta atisqanchejwan. Chay kʼacha sonqoyoj runasqa kausayninkuta cambiaspa, Jehovaj sutinta jatunchallankutaj (Efe. 4:22-24).

Diospa kamachisnenqa mundontinpi Gobiernonmanta sumaj willaykunata kusisqa willashanku (13 parrafota qhawariy).

13. ¿Ima profeciastaj juntʼakushallantaj? (Kay revistaj tapanpi fotosta qhawariy).

13 Kay tiempopeqa waj profeciaspis juntʼakushallantaj. Ujnin profeciaqa kashan Isaías 60 capitulonpi. Versículo 22 nin: “Kay pisi puchoj runasqa waranqasta miranqanku; aswan mana kasuy runaspis uj jatun nacionman tukonqanku. Noqa Tata Diosmin chaytaqa nini. Chay imasqa usqhayta juntʼakonqapuni”, nispa. Ashkha runas Diospa llajtanman yaykumushanku. Paykunataj ashkha imasta ruwayta yachanku, sumaj wakichisqataj kashanku Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunata willanankupaj. Ajinamantataj chay runasqa imatapis allinta ruwayta yachasqankuwan Jehovaj llajtanpi sumajta yanapakunku. Isaías nisqanman jina, chay ashkha imasta yachasqankoqa ‘nacionespa aswan sumaj mikhunanku’ jina (Isa. 60:5, 16). Tukuyninchejtaj qharis, warmis ima 240 suyuspi, lugarespi ima predicashanchej, 1.000 kuraj parlaykunapitaj publicacionesta orqhoshanchej.

KUNAN TIEMPO KASHAN AJLLANAPAJ

14. ¿Imatataj kay tiempomanta runas ajllananku tiyan?

14 Kay qhepa pʼunchaykunapi Jehová Dios nacionesta kharkatichishasqanrayku, runasqa imatachus kausayninkuwan ruwanankuta ajllananku tiyan. Runasqa ajllakunanku tiyan Diospa Gobiernonta kasukuytachus chayri kay mundomanta gobiernospi atienekuytachus. Jehovaj kamachisnenqa tiyakunku chay suyoj leyesninta kasukunku, jinapis mana politicaman chhapukunkuchu (Rom. 13:1-7). Paykunaqa sutʼita yachanku Diospa Gobiernollan allin kausayta apamunanta. Diospa Gobiernontaj mana kay mundomanta gobiernos jinachu (Juan 18:36, 37).

15. Apocalipsis libro nisqanman jina, ¿imatataj gobiernos ruwanqanku?

15 Apocalipsis libropi nin qhepa pʼunchaykunapi Diospa kamachisninpa creeyninku pruebaman churasqa kananta. Chayraykutaj gobiernosqa sinchʼita qhatiykachallawasunpuni, churanakullawasunpunitaj. Kay mundomanta gobiernosqa Diosta yupaychananchejmanta, paykunata yupaychananchejta munanqanku, mana paykunata kasukuyta munajkunatataj qhatiykachanqanku (Apo. 13:12, 15). Tukuy runastataj kamachiyta munanqanku, “pisipaj qhawasqa kajkunata, jatunpaj qhawasqa kajkunatapis, qhapajkunata, wajchastapis, mana kamachis kajkunata, kamachis kajkunatapis, marcasqa kanankupaj paña makisninkupi chayri frentesninkupi” (Apo. 13:16). Ñaupa tiempopi uj esclavomanqa uj marcata churaykoj kanku, ajinamanta sutʼi yachakunanpaj pejpa esclavonchus kasqan. Kay tiempomanta runaspis suyanqanku tukuy runas makinkupi chayri frentenkupi marcasqa kanankuta. Arí, paykunaqa ruwasqankuwan, yuyasqankuwantaj rikuchenqanku kay mundomanta gobiernospata kasqankuta, apoyasqankutataj.

16. ¿Imaraykutaj kunan tiempo kashan Jehová Diosta kasukunanchejpaj?

16 Noqanchejrí, ¿imatá ruwasun? ¿Marcachikusunchu, kay mundomanta gobiernostapis apoyasunchu? Mana marcachikuyta munajkunaqa ashkha llakiykunapi rikukonqanku, qhatiykachasqastaj kanqanku. Apocalipsis libropi nisqanman jinaqa, ‘mana pipis rantiyta chayri vendeyta atenqachu, manachayqa pikunachus marcasqa kanku, chaykunalla’ (Apo. 13:17). Jinapis Diospa kamachisnenqa sutʼita yachanchej Jehová Dios imatachus chay marcachikoj runasta ruwananta (Apo. 14:9, 10). Chayrayku mana chay marcawan marcachikusunchu. Astawanpis makinchejpeqa “Noqaqa Tata Diospata kani” nisqa palabras qhelqasqa jina kashanqa (Isa. 44:5). Kunan tiempo kashan Jehová Diosta tukuy sonqo kasukunanchejpaj. Ajinata ruwajtinchejtaj payqa kusisqa nenqa paypata kasqanchejta.

JEHOVAQA MANA KASUKOJ RUNASTA CHINKACHENQA

17. ¿Imaynataj Jehovaj paciencian?

17 Jehová Diosqa kay qhepa pʼunchaykunapi runaswan mayta pacienciakushan. Payqa mana munanchu ni pi chinkachisqa kananta (2 Ped. 3:9). Astawanpis munan tukuy runas pesachikunankuta, allin kajtataj ajllanankuta. Jinapis paciencianqa mana wiñaypajchu. Mana pesachikuyta munajkunaqa Moisespa tiemponmanta faraón jina chinkachisqas kanqanku. Jehovaqa faraonman ajinata nerqa: “Sichus makiyta oqhariyman qanta nanachisunaypaj, runasniykitawan manchay castigoswan chayqa, kay pachamanta chinkachisqaña kawaj karqa. Chaywampis kawsajta saqeyki, qampi atiyniyta rikuchinaypaj, qannejta sutiy willasqa kanampaj tukuy kay pachantimpi”, nispa (Éxo. 9:15, 16). Ajinamantaqa tukuy naciones yachanqanku Jehová Dioslla cheqa Dios kasqanta (Eze. 38:23). Imaynatachus Jehová Dios chayta ruwananta qhepan parrafospi qhawarina.

18. 1) ¿Imamantataj Hageo 2:6, 20-22 parlashan? 2) ¿Imaynamantá yachanchej Hageoj nisqan aswan qhepaman juntʼakunanta?

18 Hageo wañupusqanmanta may chhika watasninman apóstol Pabloqa, hebreo cristianosman qhelqasqanpi nerqa Hageo 2:6, 20-22 (leey) versiculospi nisqan aswan qhepaman juntʼakunanta. Apóstol Pablo nerqa: “Kunantajrí payqa nin: ‘Uj kutitawanraj kuyurichisaj mana jallpʼallatachu, manaqa cielotapis’, nispa. ‘Uj kutitawanraj’ nispaqa, kuyuchisqa kaj imas chinkachisqa kanankuta niyta munan, mayqenkunatachus mana Dioschu ruwarqa, chaykunata. Ajinamanta mana kuyuchisqa kaj imas sayanallankupajpuni”, nispa (Heb. 12:26, 27). Kay kharkaticheyqa mana kikinchu Hageo 2:7, 8 versiculospi nisqan kharkatichiywan. Imajtinchus Jehovaqa, qhepa kaj kharkatichiypi wiñaypaj chinkachenqa faraón jina mana kamachejninkuta jina qhawayta munajkunata.

19. ¿Imaraykutaj ninchej Diospa Gobiernon mana chinkachisqachu kananta?

19 ¿Imataj chinkachisqa kanqa? Apóstol Pablo nillarqapuni: “Noqanchejqa mana kuyuchisqa kayta atej gobiernota japʼisunchej. Chayrayku Diospa jatun khuyakuyninta japʼinallapuni. Imaraykuchus chaynejta Diosta kusichisqanman jina payta yupaychayta atinchej, payta manchachikuspa, tukuy sonqo jatunpaj qhawaspataj”, nispa (Heb. 12:28). Arí, kay pachamanta gobiernos chinkachisqa kajtinku, Diospa Gobiernollanña sinchʼi sayachisqa kanqa (Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44).

20. ¿Imatataj runas ajllakunanku tiyan, chanta imaynatá paykunata yanapasunman?

20 Kunan tiempo kashan runas pitachus sirviyta ajllanankupaj. Kay mundomanta gobiernosta apoyayta ajllakonqanku chayqa, chinkachisqas kanqanku. Kausayninkuta cambiaspa Jehovaj munayninman jina kausakuyta, payta sirviytataj ajllakonqanku chayqa, wiñay kausayta japʼenqanku (Heb. 12:25). Predicaspaqa runasta yanapanchej Diosta sirviyta ajllakunankupaj. Chayrayku yanapakunallapuni kʼacha sonqoyoj runas Diospa llajtanman yaykumunankupaj. Amapunitaj qonqanachu Señorninchej Jesuspa nisqasninta. Pay nerqa: “Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunapis jallpʼantinpi willakonqa tukuy laya runas yachanankupaj, chaypachamá tukukoyqa jamonqa”, nispa (Mat. 24:14).

40 TAKIY ¿Pejpata kankirí?

^ párr. 5 Kay yachaqanapeqa qhawarisun Hageo 2:7, 8 versiculosmanta uj mosoj sutʼinchayta. Qhawarillasuntaj imaynatachus noqanchejpis, Dios tukuy nacionesta kharkatichisqanpi yanapakuyta atisqanchejta. Chantá qhawarisun Dios nacionesta kharkatichisqanqa wakin runasta phiñachisqanta, wakintataj kusichisqanta.

^ párr. 4 Hageoqa Jehovaj kamachisqanta juntʼarqa. Imajtinchus temploqa 515 watapi Jesús niraj jamushajtin tukuchasqa karqa.

^ párr. 10 Kay pasaj wataspeqa waj jinamanta kay textota entienderqanchej. Wakin kutis nerqanchej mana Jehová tukuy nacionesta kharkatichisqanraykuchu kʼacha sonqoyoj runas llajtanman yaykushasqankuta. Astawan yachakuyta munaspaqa, “Preguntas de los lectores” nisqa yachaqanata leeriy. Chaytataj tariwaj 15 de mayo de 2006 watamanta La Atalaya revistapi.

^ párr. 63 DIBUJOS: Hageoqa ñaupa tiempopi judiosta yanaparqa, kallpacharqataj templota ruwayta tukuchanankupaj. Kay tiempomanta Diospa kamachisninpis unaymantaña kusiywan Diospa Gobiernonmanta willashanku. Uj qhariwarmi, aswan qhepaman Dios kay mundomanta gobiernosta chinkachinanmanta predicashanku.