1-2. Ndi citeketeke cipi cidalonga mprofeta Ageu cakuti cikucitika lero?

MU NDZIDZI udacitika citeketeke ku Nepal mu caka ca 2015, anthu anango adapulumuka alonga kuti: “Mu mphindi zakucepa, maloja na nyumba zatoma kugwa.” “Anthu azinji akhagopa kakamwe . . . Anthu azinji alonga kuti pyenepi pyacitika mu mphindi ziwiri, mbwenye kuna ine pikhaoneka ninga pyacitika mu ndzidzi uzinji kakamwe.” Khala pinthu pyakugoswa ninga pyenepi pyacitika kuna imwe, imwe cipo mbamudapiduwala.

² Mbwenye lero pana ntundu unango wa citeketeke cakuti cisacitika pa dziko yonsene yapantsi. Yahova ndiye anatekenyesa madzindza onsene pa dziko yapantsi, pontho iye asacita pyenepi mu pyaka pizinji. Citeketeke ceneci calongwa mwanyapantsi na mprofeta Ageu. Iye alemba: “Thimize pang’ono ndinadzatekenyesa kudzulu na pantsi, mataka na bara ene.”—Ageu 2:6.

3. Citeketeke cidalonga Ageu casiyana tani na citeketeke candimomwene?

³ Citeketeke cidalonga mprofeta Ageu nee ndi citeketeke candimomwene cakuti cisafudza pinthu. Mbwenye ico ndi citeketeke cakuti cisabweresa pinthu pyadidi. Thangwi Yahova alonga: ‘Ndinadzatekenyesa madzindza onsene, pontho pinthu pyakufunika kakamwe pya madzindza onsene pinadzapita n’nyumba ineyi; ine ndinadzadza nyumba ineyi na mbiri.’ (Ageu 2:7) Kodi profesiya ineyi ikhabvekanji kuna anthu a mu ndzidzi wa Ageu? Pontho iyo isabvekanji kuna ife lero? Ife tinaona matawiro a mibvundzo ineyi, pontho tinapfundza kuti lero tinacita tani khundu m’basa ineyi ya kutekenyesa madzindza.

4. Thangwi yanji Yahova atuma mprofeta Ageu toera aende kuna Ayuda?

⁴ Yahova apasa mprofeta Ageu basa yakufunika kakamwe.  Onani pinthu pidacitika iye mbadzati kupaswa basa ineyi. Pisaoneka kuti Ageu akhali pakati pa anthu ale adabwerera ku Yerusalemu kubuluka ku ubitcu ku Bhabhilonya mu caka 537 Kristu Mbadzati Kubalwa. Pidafika iwo ku Yerusalemu, alambiri anewa akukhulupirika a Yahova mwakukhonda dembuka atoma kumanga templo. (Esd. 3:8, 10) Mbwenye pidapita ndzidzi pang’ono pacitika cinthu cakutsukwalisa. Iwo asiya kumanga templo thangwi anthu akakhala m’madziko a cifupi na iwo akhaatcinga. (Esd. 4:4; Ageu 1:1, 2) Natenepa mu caka ca 520 Kristu Mbadzati Kubalwa, Yahova apanga Ageu toera aphedze Ayuda kuti apitirize kumanga templo mpaka kuimalisa. *—Esd. 6:14, 15.

5. Thangwi yanji mphangwa zidapaswa Ageu zikhali zakuwangisa kuna Ayuda?

⁵ Cifuno ca mphangwa zidapaswa Ageu cikhali kuwangisa cikhulupiro ca Ayuda kuna Yahova. Natenepa, mwacipapo mprofeta Ageu alonga mafala awa kuna Ayuda akuti akhali akutsukwala: ‘Khalani amphambvu imwe mbumba zonsene za mu dziko ineyi mbamuphata basa alonga Yahova. Thangwi ine ndiri na imwe, alonga Yahova wa anyankhondo.’ (Ageu 2:4) Mafala akuti ‘Yahova wa anyankhondo’ akhali akuwangisa kakamwe. Yahova ali na anyankhondo azinji kakamwe aanju, natenepa Ayuda akhafunika kun’nyindira toera pinthu piafambire mwadidi.

6. Ninji mbapidacitika thangwi ya citeketeke cidalonga Ageu?

⁶ Yahova atuma Ageu toera kapanga Ayuda kuti iye mbadatekenyesa madzindza onsene. Mphangwa zenezi zidapangwa Ageu kubulukira m’masomphenya zikhali zakuwangisa kakamwe kuna Ayuda akuti akhali akutsukwala mbasiya kumanga templo. Masomphenya anewa apangiza kuti Yahova mbadatekenyesa Persiya wakuti ukhali utongi wa pa dziko yonsene yapantsi. Mphapo ninji mbapidacitika thangwi ya citeketeke ceneci? Cakutoma, atumiki a Mulungu mbadakwanisa kumalisa kumanga templo. Caciwiri, anthu akuti nee akhali Ayuda mbadakhala akuphatana na Ayuda toera kulambira Yahova mu templo ineyi. Mphangwa zenezi zikhali zakuwangisa kakamwe kuna atumiki a Mulungu.—Zak. 8:9.

7. Ndi basa ipi yakutekenyesa yakuti tisacita khundu lero? Fokotozani.

⁷ Kodi profesiya ya Ageu isabvekanji kuna ife lero? Isabveka kuti lero Yahova akutekenyesa madzindza, pontho ife tisacita khundu m’basa ineyi. Onani pidacitika: Mu caka ca 1914, Yahova akhazikisa Yezu Kristu ninga Mambo wa Umambo Wace kudzulu. (Masal. 2:6) Kukhazikiswa kwa Umambo unoyu nee zikhali mphangwa zadidi kuna atongi pa dziko yapantsi, thangwi “ndzidzi udakhazikiswa kwa anthu a madzindza anango” ukhadamala. Munjira inango, ndzidzi wakuti nee pakhagumanika mambo toera kuimirira Yahova ukhadamala. (Luka 21:24) Pontho kutomera mu caka ca 1919, atumiki a Yahova asapanga anthu onsene kuti Umambo wa Mulungu ndiwo unafuna kudzamalisa nyatwa zonsene. Kumwazwa kwa ‘mphangwa zenezi zadidi za Umambo’ kusatekenyesa dziko yonsene yapantsi.—Mat. 24:14.

8. Mwakubverana na Masalmo 2:1-3, kodi anthu azinji lero asaona tani mphangwa zadidi za Umambo?

⁸ Kodi anthu asaona tani mphangwa zenezi? Azinji asazikhonda. (Lerini Masalmo 2:1-3.) Iwo asaipirwa kakamwe na mphangwa zenezi, pontho asakhonda Yezu Kristu ninga Mambo adakhazikiswa na Yahova. Kusiyapo pyenepi, iwo asanyerezera kuti mphangwa za Umambo zinamwaza ife nee ndi “zadidi.” Pontho mautongi anango asakhondesa basa ineyi  yakumwaza mphangwa. Maseze mautongi mazinji a madzindza asalonga kuti asatumikira Mulungu, iwo nee asafuna kusiya pidzo pyawo. Ninga pikhacita mautongi a mu ndzidzi wa Yezu, mautongi lero asaida Nyakudzodzwa a Yahova mukutcinga atowereri ace akukhulupirika.—Mabasa 4:25-28.

9. Kodi Yahova asacitanji na anthu anakhonda mphangwa zadidi za Umambo?

⁹ Kodi Yahova asacitanji na anthu anewa anakhonda mphangwa zadidi za Umambo? Lemba ya Masalmo 2:10-12 isatawira: ‘Cincino imwe amambo, citani pinthu mwandzeru; imwe anyakutonga miseru a pa dziko yapantsi, tawirani kusandikwa. Gopani Yahova mbamuntumikira, pontho n’gopeni mwakutsandzaya. Lemedzani mwana toera Mulungu akhonde kuipirwa pontho toera mukhonde kufa, thangwi Iye nkhabe nentsa kuipirwa. Anyakutsandzaya ndi onsene ale anathawira kuna Iye.’ Mafala anewa asapangiza kuti Yahova ndi wakukoma ntima, pontho asapasa mwai anthu anewa toera acite cisankhulo cadidi. Natenepa iwo aciri na ndzidzi toera kucita macinjo mbatawira Umambo wa Yahova. Mbwenye ndzidzi uli kumala, pontho ife tiri kukhala mu “ntsiku zakumalisa” za dziko ino. (2 Tim. 3:1; Iza. 61:2) Nakuti ndzidzi uli kumala anthu asafunika kucita pinthu mwakucimbiza toera kudziwa undimomwene mbatumikira Yahova.

10. Ninji pinacitika thangwi ya basa yakutekenyesa inalongwa pa Ageu 2:7-9?

¹⁰ Anthu anango asakomerwa na basa yakutekenyesa idalonga mprofeta Ageu. Iye alonga kuti basa ineyi yakutekenyesa, mbidacitisa ‘pinthu pyakufunika kakamwe pya madzindza onsene’ akuti ndi anthu a mitima yadidi abwere kudzalambira Yahova. * (Lerini Ageu 2:7-9.) Izaiya na Mikeya alongambo kuti pinthu pyenepi mbapidacitika ‘mu ntsiku zakumalisa.’—Iza. 2:2-4; Mik. 4:1, 2.

11. Kodi m’bale Ken acitanji pa ntsiku yakutoma idabva iye mphangwa za Umambo?

¹¹ Onani pidacitikira m’bale Ken wakuti cincino  asatumikira ku ofesi ikulu ya Mboni za Yahova mu ndzidzi udabva iye mphangwa zenezi zakutsandzayisa. Iye asakumbuka pinthu pidancitikira pa ntsiku yakutoma idabva iye mphangwa zenezi mu pyaka 40 nduli. Ken alonga: “Pa ntsiku yakutoma pidabva ine undimomwene wa Mafala a Mulungu, ine ndatsandzaya kakamwe thangwi ndapfundza kuti tikukhala mu ntsiku zakumalisa za dziko ino. Ine ndaona kuti toera ndikhale wakutawirika kuna Mulungu na kuwina umaso wakukhonda mala, ine ndikhafunika kusiya kucita khundu ya dziko mbandikhala kukhundu ya Yahova. Ine ndaphembera kuna Yahova mbandicita pyenepi. Natenepa ndasiya kucita khundu ya dziko mbandinyindira citsidzikizo ca Umambo wa Mulungu wakuti nee unadzafudzwa.”

12. Kodi templo yauzimu ya Yahova isadzala tani na mbiri mu ntsiku zino zakumalisa?

¹² Pisaoneka pakweca kuti Yahova asapasa nkhombo atumiki ace. Mu ntsiku zino zakumalisa, ife tisakwanisa kuona kuthimizirika kwa numero ya ale anamulambira. Mwacitsandzo, mu caka ca 1914, ife tikhali pikwi pyakucepa. Lero pana anthu akupiringana mamiliyau 8 akuti asalambira Mulungu, pontho mamiliyau mazinji a anthu anango asagumanika pa Cikumbuso pabodzi na ife. Pyenepi pisapangiza kuti templo yauzimu ya Yahova pa dziko yapantsi yakuti ndi masasanyiro a ulambiri wakucena, yadzala na ‘pinthu pyakufunika kakamwe pya madzindza onsene.’ Pontho dzina ya Yahova isapaswa mbiri mu ndzidzi unacinja anthu anewa makhaliro awo akale mbabvala uunthu upswa.—Aef. 4:22-24.

13. Ndi maprofesiya api anango anakwanirisika thangwi yakuthimizirika kwa alambiri a Yahova? (Onani foto iri patsamba yakutoma.)

¹³ Kuthimizirika kwa alambiri anewa a Yahova kusapangizambo kukwanirisika kwa maprofesiya anango ninga ya Izaiya 60:22. Iyo isalonga: ‘Ing’ono inadzakhala 1.000, pontho yakucepa inadzakhala dzindza yamphambvu. Ine Yahova ndinadzacimbizisa pyenepi pa ndzidzi wace.’ Nakuti anthu azinji kakamwe asatoma kutumikira Yahova, pasacitikambo pinthu pyakudzumatirisa. ‘Pinthu pyenepi pyakufunika kakamwe’ peno anthu anewa ali na maluso akusiyana-siyana, pontho asaperekeka na ntima onsene toera kumwaza “mphangwa zadidi za Umambo.” Natenepa atumiki  a Mulungu anakwanisa kuphatisira maluso anewa akuti Izaiya aalonga ninga ‘nkaka wa madzindza.’ (Iza. 60:5, 16) Na ciphedzo ca amuna na akazi anewa akufunika, mphangwa zadidi ziri kumwazwa m’madziko akukwana 240, pontho mabukhu athu asabuluswa mu pilongero pyakupiringana 1.000.

14. Ndi cisankhulo cipi cakuti anthu asafunika kucicita cincino?

¹⁴ Mu ntsiku zino zakumalisa, basa yakutekenyesa madzindza isakulumiza anthu toera kucita cisankhulo. Kodi iwo anaphedzera Umambo wa Mulungu peno ananyindira mautongi a dziko ino? Ceneci ndi cisankhulo cakuti m’bodzi na m’bodzi asafunika kucicita. Maseze atumiki a Mulungu asabvera mitemo ya utongi wa dziko inakhala iwo, iwo asakhonda kucita khundu ya ndale za dziko. (Aroma 13:1-7) Thangwi iwo asadziwa kuti Umambo wa Mulungu ndiwo basi ene unafuna kudzamalisa nyatwa zonsene zinathabusa anthu lero. Pontho Umambo unoyu nee usacita khundu ya dziko ino.—Juwau 18:36, 37.

15. Kodi bukhu ya Apokalipse isapangiza tani kuti cikhulupiro ca atumiki a Mulungu cinayeserwa?

¹⁵ Bukhu ya Apokalipse isapangiza kuti mu ntsiku zakumalisa cikhulupiro ca atumiki a Mulungu cinayeserwa. Natenepa atumiki a Mulungu anapitiriza kutcingwa na kuthabuswa. Mautongi a dziko ino anadzatikakamiza toera tisiye kulambira Yahova, pontho anadzatcinga ale anakhonda kuaphedzera. (Apok. 13:12, 15) Iwo ‘anadzakakamiza anthu onsene, akulu na ang’ono ene, akupfuma na akutcerenga, anthu aufulu na mabitcu, toera aikhwe cidzindikiro mu djanja yawo yamadyo peno pa nkhope pawo.’ (Apok. 13:16) Mu ndzidzi wakale, mabitcu akhaikhwa cidzindikiro ca kwenda na kwenda toera kupangiza kuti iwo akhali na ambuyawo. Munjira ibodzi ene, anthu lero asadikhira kuti m’bodzi na m’bodzi wa iwo apangize kuti mbani asafunika iye kuphedzera. Iwo asafuna kuti anthu onsene apangize na manyerezero awo na macitiro awo kuti asaphedzera ndale za dziko.

16. Thangwi yanji ndi pyakufunika kakamwe kuwangisa cikhulupiro cathu kuna Yahova lero?

¹⁶ Kodi ife tinadzatawira kuikhwa cidzindikiro ceneci cakuphiphirisa mbatiphedzera mautongi a ndale za dziko? Ale anakhonda kuikhwa cidzindikiro ceneci anathabuswa mbakhala pangozwi. Bukhu ya Apokalipse isalonga: “Akhonde kuoneka munthu anafuna kugula peno kugulisa, kusiyapo ale ali na cidzindikiro.” (Apok. 13:17) Mbwenye atumiki a Mulungu asadziwa pinafuna kudzacita Mulungu kuna ale adaikhwa cidzindikiro cinalongwa pa Apokalipse 14:9, 10. Natenepa m’mbuto mwa kuikhwa cidzindikiro ceneci, iwo anadzalemba m’manja mwawo kuti: ‘Ine ndine wa Yahova.’ (Iza. 44:5) Uno ndi ndzidzi wakupangiza kuti cikhulupiro cathu kuna Yahova ndi cakuwanga. Tingacita pyenepi, Yahova analonga mwakutsandzaya kuti ndife atumiki ace.

17. Ninji pisafunika ife kukumbuka thangwi yakupirira kwa Yahova?

¹⁷ Yahova asapitiriza kupirira kakamwe mu ntsiku zino zakumalisa. Iye nee asafuna kuti anthu afudzwe. (2 Ped. 3:9) Iye asapasa ndzidzi anthu onsene toera atcunyuke mbantumikira. Mbwenye iye nee anapirira kwenda na kwenda. Ale anakhonda kuphedzera Umambo wace, iwo anadzafudzwa ninga pidacitwa Farau mu ntsiku za Mose. Yahova alonga kuna Farau kuti: ‘Ine mbidafuthula kale djanja yanga toera kukutcunyusa na muliri, iwe na mbumba yako; pontho iwe mbudafudzwa kale pa dziko yapantsi. Mbwenye ine ndakusiya mpaka lero toera ndikupangize mphambvu  zanga, pontho toera dzina yanga idziwiswe pa dziko yonsene yapantsi.’ (Eks. 9:15, 16) Madzindza onsene anadzadziwa kuti basi ene Yahova ndi Mulungu wandimomwene. (Ezek. 38:23) Kodi pyenepi pinadzacitika tani?

18. (a) Ndi citeketeke cipi cinango cinalongwa pa Ageu 2:6, 20-22? (b) Tisadziwa tani kuti mafala a Ageu anakwanirisika ntsogolo?

¹⁸ Mukupita kwa pyaka pizinji Ageu mbadamala kufa, mpostolo Paulu alembera Akristu Acihebheri kuti mafala anagumanika pa Ageu 2:6, 20-22 mbadakwanirisika ntsogolo. (Lerini.) Paulu alemba: “Cincino iye asapikira: ‘Pontho ine ndinadzatekenyesa dziko yapantsi na kudzulu kwene.’ Fala yakuti ‘pontho’ isapangiza kubuluswa kwa pinthu pinafuna kudzatekenyeswa, pyakuti nee pyacitwa na Mulungu, toera pipitirize pinthu pyakuti nkhabe kudzatekenyeswa.” (Aheb. 12:26, 27) Mwakusiyana na kutekenyeswa kunalongwa pa Ageu 2:7, kutekenyeswa kweneku kusabveka kufudzwa kwa kwenda na kwenda kwa ale akuti ninga Farau asakhonda utongi wa Yahova.

19. Ndi cinthu cipi cakuti nee cinadzatekenyeswa, pontho tisadziwa tani pyenepi?

¹⁹ Ndi cinthu cipi cakuti nee cinadzatekenyeswa peno kufudzwa? Paulu apitiriza kulonga kuti: “Nakuti tinadzatambira Umambo wakuti nkhabe kudzatekenyeswa, tendeni tipitirize kutambira kukoma ntima kukulu, kwakuti kunatiphedza toera kutumikira Mulungu munjira yakutawirika, ticite pyenepi mwakugopa Mulungu na mwacilemedzo cikulu.” (Aheb. 12:28) Mwandimomwene, citeketeke ceneci cikulu cingamala, basi ene Umambo wa Mulungu ndiwo unafuna kudzakhala kwenda na kwenda.—Masal. 110:5, 6; Dan. 2:44.

20. Ndi cisankhulo cipi cakuti anthu asafunika kucicita, pontho tinaaphedza tani?

²⁰ Ndzidzi uli kumala. Anthu asafunika kucita cisankhulo, khala iwo anasankhula kupitiriza kuphedzera dziko ino, anadzafudzwa. Mbwenye iwo angasankhula kutumikira Yahova, mbacita macinjo akufunika mu umaso wawo anadzatambira umaso wakukhonda mala. (Aheb. 12:25) Tingamwaza mphangwa kuna anthu anewa, ife tinakwanisa kuaphedza toera kucita cisankhulo ceneci cakufunika kakamwe. Natenepa tendeni tipitirize kuphedza anthu azinji akufunika toera asankhule kuphedzera Umambo wa Mulungu. Pontho tendeni tipitirize kukumbuka mafala adalonga Mbuyathu Yezu kuti: “Mphangwa zadidi za Umambo zinadzamwazwa pa dziko yonsene yapantsi toera zikhale umboni kuna anthu a madzindza onsene, buluka penepo kumala kunadzafika.”—Mat. 24:14.