1-2. Se a te lūlūga fakatusa telā ne ‵valo mai me ka tupu i ‵tou aso nei?

“I LOTO i nāi minute, ne kamata o ‵siga ifo a sitoa mo ofisa mua.” “A tino katoa ne kamata o manava‵se valevale . . . E tokouke a tino ne fai mai me e nofo te leva ki se lua minute. Ki a au loa, e foliga mai pelā me se taimi leva ‵ki.” Konā a pati a nisi tino kolā ne ‵sao i te mafuie telā ne poko i Nepal i te 2015. Moi ne tupu se mea fakamataku penā ki a koe, e mautinoa eiloa me ka faigata o puli atu i a koe.

² Kae e fakafesagai foki tatou mo se tulaga tai ‵pau i te taimi nei, se vaegā lūlūga tai ‵kese telā e se aofia fua i ei se fakai io me se fenua. I lō te fai penā, e aofia i ei a atufenua katoa, kae ko leva eiloa ne fai te mea tenā i se fia sefulu tausaga. A te lūlūga tenei ne ‵valo mai ne te pelofeta ko Hakai. Ne tusi mai a ia: “Konei a pati a Ieova o kautau ne fai mai, ‘E toe tasi te taimi—i se taimi pili mai—kae ka lūlū ne au te lagi mo te lalolagi mo te tai mo te laukele malō.’”—Haka. 2:6.

3. E ‵kese pefea a te lūlūga tenei mai i se mafuie tonu?

³ A te lūlūga telā e fakamatala mai i te Hakai e se ‵pau mo se mafuie tonu, telā e aumai fua ne ia a fakamaseiga. A te lūlūga tenei e maua mai i ei a ikuga ‵lei. E fai mai a Ieova ki a tatou: “Ka lūlū ne au a atufenua katoa, kae ko koloa tāua o atufenua katoa ka aumai ki loto; kae ka faka‵fonu ne au te fale tenei ki te ‵malu.” (Haka. 2:7) Se a te uiga o te valoaga tenei mō latou kolā ne ola i taimi o Hakai? Kae se a tena uiga mō tatou i aso nei? Ka sau‵tala tatou ki tali o fesili konā kae ka tauloto foki tatou ki te auala e aofia ei tatou i te lūlūga o atufenua i aso nei.

4. Kaia ne uga atu ei ne Ieova te pelofeta ko Hakai ki Ana tino?

⁴ Ne maua ne te pelofeta ko Hakai se fakatonuga tāua mai i a Ieova. Mafaufau ki mea ne ‵tupu mai mua. Kāti ne aofia eiloa a Hakai i tino kolā ne toe ‵foki atu ki Ielusalema i te 537 T.L.M. mai tua o te ‵nofoga fakapagota i Papelonia. I te lotou okoatuga ki te lotou fenua, ne kamata o toe fakatu fakavave aka ne tino tapuaki fakamaoni a te fakavae o te fale io me ko te faletapu o Ieova. (Esela 3:8, 10) E seki leva, kae ne sae aka se mea fakafanoanoa. Ne kamata o loto vāi‵vai latou kae taofi aka te lotou galuega ona ko ‵tekemaiga. (Esela 4:4; Haka. 1:1, 2) Tela la, i te 520 T.L.M., ne fakatonu atu a Ieova ki a Hakai ke toe fakamalosi aka te loto finafinau o te kau Iutaia ke toe fakaoti te faitega o te faletapu. *—Esela 6:14, 15.

5. Kaia ne fakamalosi loto ei a te fekau a Hakai ki tino o te Atua?

⁵ Ne fakatoka a te fekau a Hakai ke fakamalosi aka te fakatuanaki o tino ki a Ieova. Ne fai atu a te pelofeta mo te loto toa ki tino Iutaia loto vāi‵vai penei: “‘Ke loto ma‵losi, koutou katoa e tino o te fenua,’ ko te folafolaga a Ieova, ‘kae ga‵lue. Me i a au e fakatasi atu ki a koutou,’ ko te folafolaga a Ieova o kautau.” (Haka. 2:4) A te tugapati “Ieova o kautau” se mea telā ne fakamalosi atu ki a latou. E isi se kautau lasi o agelu a Ieova kolā e ‵nofo mai lalo i tena pulega, tela la, ne ‵tau o fakalago‵lago a te kau Iutaia ki a ia ko te mea ke manumalo latou.

6. Se a te ikuga o te lūlūga telā ne ‵valo mai ne Hakai?

⁶ Ne fakaosofia ne Ieova a Hakai ke avatu ne ia se fekau telā e fakamatala atu i ei a te lūlūga o atufenua katoa i se auala fakatusa. Ne fakatalitonu atu a te fakaasiga tenei ki tino loto vāi‵vai kolā ne faite te faletapu me ka lūlū ne Ieova a Pelesia, te malo pule telā ne pule atu ki atufenua e uke i te taimi tenā. Kae se a te ikuga o te lūlūga tenā? Muamua la, ne mafai o fakaoti ne tino o te Atua a te faitega o te faletapu. Oti aka, ‵kau atu ei a nisi tino mai fenua fakaa‵tea ki te tapuakiga ki a Ieova i te faletapu telā ne toe faite. Ko oko eiloa i te fakamalosi loto o te fekau tenā ki tino o te Atua!—Saka. 8:9.

7. Se a te lūlūga telā ko fesoasoani tatou o fai i aso nei? Fakamatala mai.

⁷ Se a te uiga o te valoaga a Hakai mō tatou i aso nei? Ka toe lūlū foki ne Ieova a atufenua katoa, kae e aofia eiloa tatou i te galuega tenei. Mafaufau ki te mea tenei: I te 1914, ne fakasopo aka ne Ieova a Iesu Keliso ke fai mo Tupu i Tena Malo faka-te-lagi. (Sala. 2:6) A te fakatuakaga o te Malo tenā e sē se tala ‵lei ki takitaki katoa o te lalolagi tenei. E fakauiga eiloa me i te “taimi ne fuafuagina mō atufenua”—ko te taimi ne seki ai ei se tino pule ne fakaata mai ne ia te pulega a Ieova—ko oti ne fakataunu, io me ko palele atu. (Luka 21:24) Tela la, talu mai te 1919, ne fakasino atu a tino o Ieova ki te Malo o te Atua e pelā me ko te fakamoemoega fua e tasi mō tino katoa. A te talaiatuga o te “tala ‵lei tenei o te Malo” ne lūlū aka ei a te lalolagi kātoa.—Mata. 24:14.

8. E ‵tusa mo te Salamo 2:1-3, ne ‵saga atu pefea a te lasiga o atufenua ki te fekau tenei?

⁸ Ne ‵saga atu pefea a tino ki te fekau tenei? Ne ‵teke atu a te tokoukega ki ei. (Faitau te Salamo 2:1-3.) Ko oko eiloa i te kaitāua o atufenua. E ita fitifiti latou ke talia a te Pule telā ko oti ne ‵tofi ne Ieova. E se ‵kilo atu latou ki  te fekau o te Malo telā e talai atu ne tatou e pelā me se “tala ‵lei.” A te ‵tonuga loa, ko oti ne fakatapu ne nisi malo a te galuega talai! E tiga eiloa e fai mai a tino pule e tokouke o atufenua me e tavini latou ki te Atua, e se fia fulitua atu latou ki olotou tulaga pule. Tela la, e pelā loa mo mea ne fai ne tino pule i aso o Iesu, e ‵teke eiloa a tino pule o malo i aso nei ki te Tino Fakaekegina a Ieova mai te taua atu ki ana soko fakamaoni.—Galu. 4:25-28.

9. E saga atu pefea a Ieova ki ‵tekemaiga mai atufenua?

⁹ E saga atu pefea a Ieova ki ‵tekemaiga mai atufenua? E fai mai te Salamo 2:10-12: “Tela la, koutou e tupu, fakaasi mai te ‵loto o te otou malamalama; ke talia a pati fakatonutonu, koutou e famasino o te lalolagi. Tavini atu ki a Ieova mo te ma‵taku, kae ke na fia‵fia mo te pole‵pole. Fakaaloalo atu ki te tama tagata, i te Atua ma kaitaua malosi kae ka ‵mate ei koutou i te auala, me i Tena kaitaua e oso fakavave aka. E fia‵fia a latou katoa kolā e faka‵lafi atu ki a Ia.” Ne tuku atu ne Ieova mo te alofa a te avanoaga ki tino ‵teke ke fai ne latou se fakaikuga tonu. Koi mafai eiloa o ‵fuli olotou mafaufau kae talia ne latou te Malo o Ieova. Kae ko toetoe fua te taimi e ‵toe. Ko ‵nofo atu nei tatou i “aso fakaoti” o te olaga masei tenei. (2 Timo. 3:1; Isa. 61:2) Ko sili atu nei i te tāua ke iloa ne tino a te munatonu kae ke fai ne latou a te filifiliga tonu.

10. Ne ‵saga atu pefea a nisi tino ki te fekau e uiga ki te lūlūga telā ne fakamatala mai i te Hakai 2:7-9?

¹⁰ Ne aoga ki nisi tino a te lūlūga fakatusa telā ne ‵valo mai ne Hakai. Ne fai mai a ia me e iku atu a te lūlūga tenei, ki te aumaiga o “koloa tāua [tino loto ‵lei] o atufenua katoa” ke tapuaki atu ki a Ieova. * (Faitau te Hakai 2:7-9.) Ne ‵valo mai foki ne Isaia mo Mika a mea tai ‵pau kolā ka ‵tupu i “aso fakaoti.”—Isa. 2:2-4, fml.; Mika 4:1, 2, fml.

11. Ne saga atu pefea se taina ki te fekau o te Malo i te taimi muamua ne lagona ne ia?

¹¹ Mafaufau ki te aoga o te fekau i te lūlūga  tenei ki te taina ko Ken, telā e tavini nei i te laumua o tatou. Koi masaua ‵lei ne ia te taimi muamua ne lagona ei ne ia te fekau o te Malo i se 40 tausaga ko ‵teka. Ne fai mai a Ken: “I te lagonaga muamua ne au te munatonu mai te Muna a te Atua, ne fiafia malosi au ke iloa atu me ko ‵nofo tatou i aso fakaoti o te olaga tenei. Ne malamalama au me e se ‵tau o fai au mo vaega o te lalolagi sē mautinoa tenei kae ke tu ‵mautakitaki i te feitu o Ieova ko te mea ke maua ne au te taliaga a te Atua mo te ola se-gata-mai. Ne ‵talo au ki a Ieova kae ne gasuesue fakavave foki au. Ne fulitua atu au ki te lalolagi kae tele fakavave ke maua te puipuiga mai te Malo o te Atua telā ka se toe mafai o lūlūgina.”

12. I te auala fea ne faka‵fonu ei te faletapu faka-te-agaga o Ieova ki te ‵malu i aso fakaoti konei?

¹² E manino ‵lei me ne fakamanuia eiloa ne Ieova ana tino. I aso fakaoti konei, e lavea ne tatou a te gasolo malosi aka o te aofaki o latou kolā e tapuaki ki a ia. I te 1914, e nofo fua ki se fia afe o tatou. Nei la, ko sili atu mo te valu miliona o tino kolā e tapuaki ki te Atua, mo te fia miliona o nisi tino e ‵kau mai i tausaga takitasi ki te Fakamanatuga. I te auala tenei, ne faka‵fonu aka ei a te koga ateatea o te faletapu faka-te-agaga o Ieova—ko tena fakatokaga mō te tapuakiga ‵ma—ki “koloa tāua o atufenua katoa.” Ko oti ne faka‵malu aka a te igoa o Ieova e auala i ‵fuliga e fai ne tino konei i te taimi e ‵pei ei latou ki uiga ‵fou.—Efe. 4:22-24.

13. Ne a nisi valoaga ko oti ne fakataunu mai e auala i te gasoloakaga fakafiafia tenei? (Onoono ki te ata i te ‵kava.)

¹³ A te gasoloakaga fakafiafia tenei ne fakataunu mai i ei a nisi valoaga, e pelā mo te valoaga i te Isaia mataupu 60. E fai mai penei te fuaiupu 22 o te mataupu tenā: “A te tino foliki ka fai mo fai se tokoafe kae ko te tino fatauva ka fai mo atufenua malosi. Au, ko Ieova, ka fakava‵vave ne au te mea tenā i te taimi tonu.” Ona ko te gasolo aka o tokouke a tino e tapuaki ki a Ieova, ko lavea atu eiloa te fakataunuga o se mea gali. Ka aumai ne “koloa tāua” konei a atamai kese‵kese fakatasi mo te loto fia‵fia ke ‵kau atu ki te talaiga o te “tala ‵lei o te Malo.” Ona ko te mea tenā, ko mafai nei ne tino o Ieova o fakaaoga a atamai konā, telā e  fakamatala mai ne Isaia e pelā me ko “susu o atufenua.” (Isa. 60:5, 16) Mai te fesoasoani o tāgata mo fāfine tāua konei, ko fai nei a te galuega talai i fenua e 240 mo tusi ne fakatoka i ‵gana e silia atu i te 1,000.

14. Se a te fakaikuga e ‵tau o fai nei ne tino?

¹⁴ I te taimi tenei o te gataga, ka faimālō a tino ne te lūlūga tenei ke fai se fakaikuga. E mata, ka ‵lago latou ki te Malo o te Atua, io me ka tali‵tonu latou ki malo o te lalolagi tenei? A te mea tenei se filifiliga tāua ka fai ne tino katoa. E tiga eiloa e faka‵logo a tino o Ieova ki tulafono o te malo i olotou fenua, e se ‵kau katoatoa latou ki mea fakapolitiki o te lalolagi tenei. (Loma 13:1-7) E iloa ne latou me i te Malo ko te faka‵leiga tonu fua e tasi ki fakalavelave o tino. A te Malo tenā e sē se vaega o te lalolagi tenei.—Ioa. 18:36, 37.

15. Se a te tofotofoga lasi o te fakamaoni telā ne fakamatala mai i te tusi ko Fakaasiga?

¹⁵ E fakamatala mai i te tusi ko Fakaasiga e uiga ki se tofotofoga o te fakamaoni o tino o te Atua i aso fakaoti. A te tofotofoga tenā ka aofia faeloa i ei a ‵tekemaiga mo fakasauaga ‵lasi. Ka ma‵nako malosi a malo fakapolitiki o te lalolagi tenei ke tapuaki atu tatou kae fakasaua a tino kolā e se ‵lago atu ki a latou. (Faka. 13:12, 15) Ka “faimālō ne [latou] a tino katoa—tino ma‵lalo mo tino ma‵luga, tino mau‵mea mo tino ma‵tiva, tino saoloto mo pologa—ko te mea ke fakamailoga a latou konei i olotou lima fakaatamai io me i luga i olotou lae.” (Faka. 13:16) Ne fakamailoga sāle a pologa i aso mua ke iloa ei te lotou pule. I se auala tai ‵pau, ka fakamoe‵moe a tino katoa i aso nei ke lavea atu se fakamailoga fakatusa i lima io me ko lae o tino. Ka fakaasi mai i olotou mafaufauga mo faifaiga, a potukau mo malo fakapolitiki kolā e ‵lago latou ki ei.

16. Kaia e tāua ‵ki ei ke fakamalosi aka ‵tou fakamaoni ki a Ieova i te taimi nei?

¹⁶ E mata, ka talia ne tatou te fakamailoga fakatusa tenā kae ‵lago atu ki malo fakapolitiki? A latou kolā e se ma‵nako ke maua ne latou te fakamailoga, ka fe‵paki eiloa mo mea fai‵gata kae fakama‵taku. E toe fai mai te tusi ko Fakaasiga: “Seai se tino e mafai o ‵togi mai io me fakatau atu kae na ko te tino fua telā e maua ne ia a te fakamailoga.” (Faka. 13:17) Kae e iloa ne tino o te Atua a mea ka fai ne te Atua ki a latou kolā e maua ne latou te fakamailoga telā e fakamatala mai i te Fakaasiga 14:9, 10. I lō te talia o te fakamailoga tenā, ka tusi eiloa ne latou i olotou lima i se auala fakatusa a pati, ‘Au e o Ieova.’ (Isa. 44:5) Tenei eiloa te taimi ke fakamautinoa aka me e malosi te ‵tou fakamaoni ki a Ieova. Kafai e fai penā, ka taku eiloa mo te fiafia ne Ieova tatou me ko ana tino!

17. Se a te mea e ‵tau o masaua ne tatou e uiga ki te kufaki o Ieova?

¹⁷ Ne fakaasi mai eiloa ne Ieova te lasi o tena kufaki i aso fakaoti konei. E se manako a ia ke fakaseai se tino. (2 Pe. 3:9) Ko oti ne tuku atu ne ia ki tino katoa a te avanoaga ke sala‵mō kae ke fai se fakaikuga tonu. Kae e isi se tapula ki tena kufaki. A latou kolā e ‵teke ki te avanoaga tenei ka maua ne latou a ikuga tai ‵pau e pelā mo te Falao i aso o Mose. Ne fai atu a Ieova ki te Falao: “Ko oti ne ‵tau o ‵fola atu toku lima i te taimi tenei o ‵ta koutou mo ou tino ki se mala fakamataku, kae ‵fulu faka‵ma koutou mai luga i te lalolagi. Kae ko te pogai eiloa tenei ne tausi ei ne au a koe ke ola: ke fakaasi atu ki a koe a toku ‵mana kae ke folafola atu toku igoa i te lalolagi kātoa.” (Eso. 9:15, 16) Fakamuli loa, ka iloa ei ne atufenua katoa me i a Ieova ko te Atua tonu fua e tokotasi.  (Eseki. 38:23) Ka tupu pefea te mea tenei?

18. (a) Se a te suā vaegā lūlūga telā e fakamatala mai i te Hakai 2:6, 20-22? (e) E iloa pefea ne tatou me ka isi se fakataunuga i aso mai mua o pati a Hakai?

¹⁸ I se fia selau tausaga mai tua o te matega a Hakai, ne fakaosofia a te apositolo ko Paulo ke fakaasi mai ne ia me isi se fakataunuga i aso mai mua o pati i te Hakai 2:6, 20-22. (Faitau.) Ne tusi mai a Paulo: “Nei la ko tauto mai a ia, ‘E toe tasi te taimi kae ka lūlū ne au e se ko te lalolagi fua kae ko te lagi foki.’ A te tugapati ‘e toe tasi te taimi’ e fakasino ki te avega kea‵tea o mea kolā e lūlūgina, ko mea kolā ko oti ne faite, ko te mea ke tumau a mea kolā e seki lūlūgina.” (Epe. 12:26, 27) E ‵kese mai te lūlūga telā ne taku mai i te Hakai 2:7, a te lūlūga tenei e fakauiga loa ki te fakaseaiga se-gata-mai o tino e pelā mo te Falao, kolā e ‵teke ki te aiā o Ieova ke pule mai.

19. Se a te mea ka se mafai o lūlūgina, kae e iloa pefea ne tatou?

¹⁹ Se a te mea telā ka se mafai o lūlūgina, io me fakaseai atu? Ne toe fai mai a Paulo: “I te lavea atu me ka maua ne tatou te Malo telā e se mafai o lūlūgina, ke na maua faeloa ne tatou te alofa tauanoa, telā e mafai o ofo atu i ei ne tatou a te taviniga tapu telā e talia ne te Atua mo te mataku mo te fakaaloalo lasi.” (Epe. 12:28) Ao, kafai ko oti te lūlūga fakaoti tenei, ko te Malo fua o te Atua ka se mafai o lūlūgina. Ka tu mautakitaki eiloa ki te se-gata-mai!—Sala. 110:5, 6; Tani. 2:44.

20. Se a te filifiliga e ‵tau o fai ne tino, kae e mafai pefea o fesoasoani atu tatou ki a latou?

²⁰ Ko lava te fakamāumāu taimi! E ‵tau mo tino o filifili aka: E mata, ka tumau latou i te ‵lago atu ki te vaegā olaga telā e fakamalosi aka ne te lalolagi tenei, telā ka iku atu ki te fakaseaiga, io me ka ga‵lue latou o fakafetaui olotou olaga ki te loto o te Atua, telā ka iku atu ki te ola se-gata-mai? (Epe. 12:25) E auala i te ‵tou galuega talai, e mafai o fesoasoani atu tatou ki tino ke fai ne latou se fakaikuga tāua. Ke fesoasoani atu tatou ki tino tāua e tokouke ke na filifili te Malo o te Atua. Kae ke masaua faeloa ne tatou a pati a te ‵tou Aliki ko Iesu: “Te tala ‵lei tenei o te Malo ka talai atu ki te lalolagi nofoaki kātoa mo fai se molimau ki atufenua katoa, ko oko mai ei te gataga.”—Mata. 24:14.