Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 37

“Handeha Hozongozon̈iko Firenena Jiaby”

“Handeha Hozongozon̈iko Firenena Jiaby”

“Handeha hozongozon̈iko firenena jiaby, ke raha valerany firenena jiaby io hiditry amy tran̈o ty ato.”—​HAG. 2:7.

HIRA 24 Andao ho any An-tendrombohitr’i Jehovah

HO HITA ATO *

1-2. Ino ma raha nambarany paminan̈y Hagay fa handalo aminandrantsika izioty?

NISY hôrohôrontany ta Népal, taminy 2015. Karaha ty nambaranolo tafitsaka velon̈o tamizio: “Tan̈atiny minity vitsivitsy fo, maro tran̈o fivarotan̈a ndreky tran̈o maro maventy nisy tio efa ela rongan̈a.” “Nialamboetry olo jiaby. Maro olo nivolan̈a fa nahadin̈y deminity fo izio. Fa taminaka, izio karaha tsy ho tapitry.” Akory eky izikoa anao niain̈y raha mampavozo be karaha zen̈y? Hay be fa tsy mety ho adin̈anao raha nandalo io!

2 Misy fan̈ozongozon̈ana karaha zen̈y koa amy zioty, fa izy fo tsy hôrohôrontany. Tsy tany araiky na firenena araiky fo voahozongozon̈o fa firenena jiaby. Efa ela izio nanomboko, ary mbala mitohy fo izio firaka izioty. Efa nikoran̈a momba fan̈ozongozon̈ana io paminan̈y Hagay. Karaha ty nisoratiny: “Ty raha nambarany Jehovah Tômpiny tafiky: ‘Mbala handeha hozongozon̈iko ndraiky koa lan̈itry ndreky tany, avio ranomasin̈y ndreky tany paiky. Ary raha zen̈y efa tsy ho ela.’ ”​—Hag. 2:6.

3. Ino tsy mampiran̈a fan̈ozongozon̈ana nikoran̈iny Hagay io aminy hôrohôrontany arabakiteny?

3 Hôrohôrontany arabakiteny koa fa mandalo, mandrobadraha. Fa fan̈ozongozon̈ana nikoran̈iny Hagay io ndraiky mitondra vokatra tsara. Jehovah foeky nivolan̈a karaha ty: “Handeha hozongozon̈iko firenena jiaby, ke raha valerandro firenena jiaby io hiditry amy tran̈o ty ato, baka io hifinoako voninahitry izity.” (Hag. 2:7) Ino ma dikany faminanian̈a io taminolo niain̈y taminandrany Hagay? Ino koa dikanizio amintsika? Ho hitantsika ato valiny fan̈ontanian̈a aby io. Hidinihintsika koa akory handraisantsika anjara amy fan̈ozongozon̈ana firenena aby io.

HAFATRA MAMPAHERY TAMINANDRANY HAGAY

4. Nan̈ino ma Jehovah nan̈iraka paminan̈y Hagay?

4 Nisy asa matomboko nirahiny Jehovah nataony paminan̈y Hagay. Miniminia hely baka raha nandalo! Babo ta Babylony iro Jiosy aby io. Fa tamy 537 T.K., iro nafaka, ke nisy Jiosy sasany nody ta Jerosalema. Tsy elany naviandro jiosy tsy nivadiky aby io ta Jerosalema, iro nandatsaka fôtotrony tempoly. (Ezra 3:8, 10) Nampalahelo fa nisy nanohitry iro Jiosy aby io. Kivy iro ke najanon̈ondro fiasan̈a tempoly io. (Ezra 4:4; Hag. 1:1, 2) Tamy 520 T.K., Jehovah nan̈iraka Hagay han̈amia korazy iro Jiosy aby io baka iro hahavita hankefa fiasan̈a tempoly. *​—Ezra 6:14, 15.

5. Nan̈ino ma hafatra nindesiny Hagay io ten̈a nankahery vahoakany Jehovah?

5 Hankafataratra finoan̈andro Jiosy aby io ten̈a antony nan̈irahany Jehovah i Hagay hitondra hafatra. Nafana fô mare paminan̈y io nivolan̈a tamindro Jiosy kivy aby io karaha ty: “ ‘Mahireza aby anaro jiaby mipetraka amy tany ty’ ho Jehovah, ‘ke anaro miasà. Fotony zaho miaraka aminaro’, ho Jehovah Tômpiny tafiky.” (Hag. 2:4) Nan̈ino ma izy nampiasa volan̈a “Jehovah Tômpiny tafiky”? Fotony Jehovah manan̈a tafiky anjely maro be. Tsy hitanao mampahery raha zen̈y? Ke izikoa iro Jiosy aby io tihahômby aminy asa io, iro nila natoky Jehovah.

6. Ino ma vokatrany fan̈ozongozon̈ana nambarany Hagay io?

6 Jehovah nan̈iraka Hagay han̈ambara tamindro Jiosy aby io fa handeha hozongozon̈iny firenena jiaby. Hafatra io ten̈a nankahery iro, fotony Jehovah han̈ozongozon̈o Persy, firenena farany natanjaka tamy zen̈y. Ino ma vokatrany fan̈ozongozon̈ana zen̈y? Voanalohany, ho vitany vahoakany Jehovah firaka amy farany fiasan̈a tempoly io. Faharoe, tempoly io koa fa miôrin̈y, hisy olo tsy Jiosy koa hanompo Jehovah miaraka amindro. Hay be fa ten̈a nampahery vahoakany Jehovah hafatra io!​—Zak. 8:9.

ASA ARAIKY MAN̈OZONGOZON̈O TANY JIABY

Mazoto man̈ano asa fan̈ozongozon̈ana atao amy zioty io ma anao? (Zahava fehintsoratra 7-8) *

7. Ino asa fan̈ozongozon̈ana andraisantsika anjara amy zioty? Hazavà.

7 Mahakasiky atsika koa ma faminanian̈a nambarany Hagay io? Mbala handeha hozongozon̈iny Jehovah ndraiky firenena jiaby amy zioty, ke mandray anjara amizio atsika. Miniminia baka raha nandalo taminy 1914! Niôrin̈y tandan̈itry tan̈y Fanjakan̈any Zan̈ahary, ke Jesosy Kristy nifidiny Jehovah ho panjakanizio. (Sal. 2:6) Raha zen̈y ten̈a vaovao ratsy amindro pitondra amy donia ty. Fotony tapitry taminy 1914 io ‘fotoan̈a voatondro nindro firenena aby io.’ Izikoa atao volan̈a hafa, tapitry taminio fotoan̈a tsy nisiany pitondra nisoloten̈a Jehovah. (Lioka 21:24) Nambarany vahoakany Jehovah taminolo jiaby fa Fanjakan̈any Zan̈ahary zaraiky fo mahavita man̈adoso jaly erantany, intsaka eky nanomboko taminy 1919. Nitorian̈a tamy tany jiaby “vaovao tsara momba Fanjakan̈a” io, ke mira navoahozongozon̈o tany jiaby.​—Mat. 24:14.

8. Koa zahan̈a Salamo 2:1-3, karakory ma fihetsikiny firenena maro izikoa fa naharen̈y hafatra toriantsika?

8 Nan̈ano akory fihetsikinolo izikoa fa naharen̈y hafatra momba Fanjakan̈a io? Ankamarozany tsy nan̈ahoa. (Vakia Salamo 2:1-3.) Nanjary nialamboetry iro firenena aby io. Neloko baka iro. Tsy mety ikendro fa Jesosy Pitondra nifidiny Jehovah. Tsy “vaovao tsara” foeky fiheverandro hafatra toriantsika io. Pitondra sasany tsy man̈aomba atsika han̈ano asa fitorian̈a foeky. Maro amindro pitondra firenena aby zen̈y mivolan̈a fa iro manompo Zan̈ahary, kanefa tsy foendro foeky hiala amy plasindro. Karaha taminandrany Jesosy, manohitry panjaka voahosotrony Jehovah koa iro manampahifan̈a pitondra amy zioty. Amy fomba akory? Iro man̈enjiky Kristianin̈y tsy mivadiky.​—Asa. 4:25-28.

9. Ino raha ataony Jehovah izikoa fa tsy nahoandro firenena aby io hafatra momba Fanjakan̈a io?

9 Ino raha ataony Jehovah izikoa fa tsy nahoandro firenena aby io hafatra momba Fanjakan̈a io? Salamo 2:10-12 mivolan̈a: “Anaro panjaka, mahaiza mandiniky anaro; baka io anaro pitsara ambony tany, ikia fan̈anaran̈a atao aminaro. Anaro manompoa Jehovah ndreky matahora izy, avio miravoravoa anaro kanefa mangorohoroa. Amezanaro voninahitry zanaka[nany], fa izikoa tsy zen̈y ho meloko aminaro Zan̈ahary, ke ho ripaka anaro; fotony helokonany io farandraha mora avy eky. Sambatra lan̈iany olo mitady fialaofan̈a aminany.” Jehovah tsara fan̈ahy ke amezany fotoan̈a iro panohitry aby io hiova hevitry ke han̈eky Fanjakan̈anany. Ndray izy man̈ano zen̈y, efa tsy be eky fotoan̈a tavela! Miain̈y “aminandra farany” donia ty atsika iziô. (2 Tim. 3:1; Isaia 61:2) Ke ten̈a ilainolo mahay ny marin̈y ndreky mifidy hanompo Jehovah, ary meky koa.

MANDRAY TSARA ASA FAN̈OZONGOZON̈ANA IO OLO SASANY

10. Koa zahan̈a Hagay 2:7-9, akory fandraisanolo sasany asa fan̈ozongozon̈ana io?

10 Nivolan̈a Hagay fa misy olo sasany handray tsara fan̈ozongozon̈ana an̈ohatra io. Ho avy hanompo Jehovah ho izy “raha valerany firenena jiaby”, tsy azovy zen̈y fa olo manan̈a fô tsara. * (Vakia Hagay 2:7-9.) Naminan̈y momba zen̈y Isaia ndreky Mika. Nivolan̈a iro fa ho tanteraka “aminandra farany” raha zen̈y.​—Isaia 2:2-4; Mika 4:1, 2.

11. Ino raha nataony rahalahy araiky taminizy naharen̈y hafatra momba Fanjakan̈a io?

11 Manompo amy foibeny Vavolombelon̈o Jehovah i Rahalahy Ken. Naharen̈y hafatra momba Fanjakan̈any Zan̈ahary izy, kadiriny 40 taon̈o loso zay. Mbala azony onon̈o fo raha nandalo tamy zen̈y. Karaha ty ho izy: “Somilany zaho naharen̈y ny marin̈y baka tamy Volan̈a Zan̈ahary, ravoravo be zay zaho nahay fa kaiky atsika iziô efa miain̈y aminandra farany donia ty. Nazava taminaka fa zaho koa tihahazo rady amy Zan̈ahary ndreky hahazo fiain̈ana tsisy farany, zaho mila miezaka baka tsy ho an̈isany donia ty. Nivavaka zaho, baka io zaho direkty nan̈ano raha nifan̈araka tamy zen̈y. Tsy nanohan̈a donia ty eky zaho, baka io zaho nitady fiarovan̈a tamy Fanjakan̈any Jehovah. Fanjakan̈a io zaraiky fo tsy ho ravan̈a.”

12. Ino mahavy tempoly arapan̈ahiny Jehovah nanjary feno voninahitry, aminandra farany iziô?

12 Hita be fa Jehovah ten̈a mitahy vahoakanany. Mitombo mare isakanolo manompo izy, tan̈atiny vanimpotoan̈any farany ty. Taminy 1914, mihoatra heliny dimy arivo isakantsika. Fa iziô ndraiky atsika efa mandilatra 8 000 000 sady mazoto manompo Jehovah. Antapitrisany koa olo miaraka mankalaza Fahatsiarovan̈a amintsika isaka taon̈o. Izikoa zen̈y zahavan̈a, feno “raha valerany firenena jiaby” andakorony tempoly arapan̈ahiny Jehovah ambony tany eto. Tsy ino tempoly arapan̈ahy io fa fandaharan̈a nataony Jehovah hanompoan̈a izy. Miezaka iro olo aby io misikin̈y toetry vaovao, ke ten̈a man̈amia voninahitry an̈aran̈any Jehovah raha zen̈y.​—Efes. 4:22-24.

Ravoravo panompony Jehovah erantany mitory vaovao tsara momba Fanjakan̈any Zan̈ahary (Zahava fehintsoratra 13)

13. Ino koa faminanian̈a hafa tanteraka? (Zahava sary amy fon̈ony gazety ty.)

13 Fitombosan̈a be aby zen̈y man̈atanteraka faminanian̈a hafa, karaha ataony Isaia toko faha-​60. Aminy andininy faha-22 amizio ao mivolan̈a karaha ty: “Ny vitsy hanjary arivo, avio ny madiniky hanjary firenena matanjaka. Zaho Jehovah hampalaky raha zen̈y amy fotoan̈any.” Maro raha tsara mandalo amy zioty, fotony mahaimaro fo olo manompo Jehovah. ‘Raha valera’ ivolan̈any Hagay iro io. Samby amy raha haindro iro, ary von̈ono koa iro hampiasa fahaizan̈andro zen̈y hitorian̈a “vaovao tsara momba Fanjakan̈a” io. Nampitovisiny paminan̈y Isaia tamy ‘rononondro firenena aby io’ fahaizan̈a jiaby anan̈andro zen̈y. (Isaia 60:5, 16) Nohony fan̈ampiandro lelahy ndreky man̈angy maro valera aby io, efa torian̈a amy tany 240 vaovao tsara io. Adika amy volan̈a mandilatra 1000 koa boky ndreky gazetintsika.

IZIÔ FOTOAN̈A HAN̈ANAOVAN̈A SAFIDY

14. Ino raha tsy maintsy ataonolo amy zioty?

14 Misy fanapahankevitry tsy maintsy ataonolo miain̈y aminandra farany iziô, nohony fan̈ozongozon̈ana ataony Jehovah amindro firenena aby io. Tia tsy tia, iro tsy maintsy mifidy: Na iro hilan̈y amy Fanjakan̈any Zan̈ahary, na iro hilan̈y amy fitondrasan̈a amy donia ty. Miezaka vahoakany Jehovah man̈eky lalàn̈a apetrakany fanjakan̈a amy tany misy izy. Ndray izy man̈ano zen̈y, iro tsy man̈ano politiky foeky. (Rom. 13:1-7) Haindro baka fa, Fanjakan̈any Zan̈ahary zaraiky fo mahavita man̈adoso raha jiaby manahiran̈a olombelon̈o. Fanjakan̈a io tsy an̈isany donia ty.​—Jaona 18:36, 37.

15. Ino fitsapan̈a maventy miambin̈y vahoakany Jehovah, koran̈iny bokiny Apokalypsy ao?

15 Koran̈iny bokiny Apokalypsy fa hitsapain̈a tsy fivadihan̈any vahoakany Zan̈ahary aminandra farany. Ke mbala hahaihandombolombo fo fitsapan̈a ndreky fan̈injehan̈a hahazo atsika. Hiforsendro pitondra fanjakan̈a aby io atsika hanompo iro, ke hinjehindro lan̈iany olo tsy man̈eky hanohan̈a iro. (Apok. 13:12, 15) Hiforsendro ‘hasian̈a mariky amy tan̈ana ankavanan̈a na amy lahara aby olo jiaby, na tsaiky na olobe, na manandraha na masikiny, na olo afaka na andevo.’ (Apok. 13:16) Taloha tan̈y, tsy maintsy nasian̈a mariky andevo araiky, baka ho hay ninjôvy izy. Karaha zen̈y koa raha ho hisy aminy hoavy. Ampoizin̈y fa olo jiaby amy zen̈y hiforseny fiarahamonin̈y han̈ano mariky an̈ohatra io, amy tan̈ana na amy lahara. Ke ho hita amy raha ataondro ndreky raha iritriretindro, fa iro manohan̈a ndreky milan̈y amy fitondrasan̈a misy amy donia ty.

16. Nan̈ino ma rango zioty anao efa mila miezaka tsy hivadiky amy Jehovah?

16 Han̈eky hasian̈a mariky an̈ohatra io ma atsika ke hanohan̈a fitondrasan̈a misy amy donia ty? Hijaly ndreky hiatriky raha sarotro mare lan̈iany olo tsy man̈eky hasian̈a izio. Karaha ty volan̈iny bokiny Apokalypsy: ‘Lan̈iany olo misy mariky io fo hahazo lalan̈a hivanga na handafo raha.’ (Apok. 13:17) Kanefa hainy panompony Jehovah ino raha handeha hataony Zan̈ahary aminolo misy mariky io. (Apok. 14:9, 10) Panompo Jehovah tsy man̈eky hasian̈a mariky io, ke iro miran̈a man̈isy soratra karaha ty amy tan̈anandro: ‘Zaho niny Jehovah.’ (Isaia 44:5) Ke rango zioty, ataova raha tsy hivadihanao amy Jehovah foeky. Izikoa anao man̈ano zen̈y, ho ravoravo Jehovah hivolan̈a fa anao io ninany!

FAN̈OZONGOZON̈ANA FARANY

17. Marin̈y fa Jehovah maharidraha, fa ino raha tsy mila adin̈antsika?

17 Jehovah ten̈a maharidraha, ke tsisy olo tiany hofoaty. Hita raha zen̈y an̈atiny andra farany zioty. (2 Pet. 3:9) Namezany fotoan̈a ampy tsarabe olo jiaby baka ho afaka hibebaka ndreky hifidy hanompo izy. Ndray zen̈y, misy limitiny faharetan̈anany. Ke lan̈iany olo tsy man̈eky hilan̈y amy Fanjakan̈any Zan̈ahary, hahazo sazy miran̈a niny Farao. Karaha ty nambarany Jehovah tamy Farao: “Vitako tsarabe man̈ampatra tan̈ananaka hamangoan̈a anao ndreky vahoakanao aminy aretin̈y mamono, amy zen̈y anao ho ripaka tsy ho hisy ambony tany. Kanefa, mbala nambelako ho velon̈o anao, fotony tiako haboaka anao angovonaka, amy zen̈y an̈aran̈anaka ho hainolo jiaby ambony tany.” (Eks. 9:15, 16) Ke firenena jiaby tsy maintsy han̈eky fa Jehovah zaraiky fo ten̈a Zan̈ahary. (Ezek. 38:23) Amy fomba akory?

18. a) Ino ma fan̈ozongozon̈ana hafa koran̈iny Hagay 2:6, 20-22 ao? b) Ino ahaizantsika fa mbala aminy hoavy vo ho tanteraka faminanian̈any Hagay io?

18 Taon̈o maro tafarany nifatesany Hagay, apostoly Paoly nivolan̈a tamy Kristianin̈y hebreo, fa mbala ho tanteraka aminy hoavy raha koran̈iny Hagay 2:6, 20-22. (Vakia) Ty raha nisoratany Paoly: ‘Izioty izy nampan̈anten̈a: “Mbala handeha hozongozon̈iko ndraiky, tsy tany fo, fa lan̈itry koa.” Raha tiany hambara amy “ndraiky” io, hadosony zay raha hozongozon̈iny, tsy ino zen̈y fa raha natao, amy zen̈y zay raha tsy hozongozon̈iny, tsy ho ravan̈a.’ (Heb. 12:26, 27) Fan̈ozongozon̈ana araiky ty tsy mitovy aminy araiky koran̈iny Hagay 2:7 in̈y. Nan̈ino? Fotony lay aminy Hebreo toko faha-​12 io ivolan̈ana fandripahan̈a mandrakizay. Ke hofoaty mandrakizay lan̈iany olo tsy man̈eky zòny Jehovah hitondra, karaha nataony Farao in̈y.

19. Ino ma raha tsy ho voahozongozon̈o foeky, baka io akory ahaizantsika zen̈y?

19 Ino ma raha tsy ho voahozongozon̈o foeky, na tsy ho ravan̈a io? Karaha ty koa ho Paoly: “Nohony atsika hahazo fanjakan̈a tsy mety hozongozon̈iny zen̈y, irarian̈a atsika hahazo hatsarampan̈ahy tsisy ambaka izy fo, fotony baka aminy hatsarampan̈ahy io mahavy atsika afaka man̈ano fanompoan̈a masin̈y niny Zan̈ahary amy fomba ankasitrahiny, miaraka amy tahotro ndreky fan̈ajan̈a.” (Heb. 12:28) Izikoa fa vita fan̈ozongozon̈ana farany io, Fanjakan̈any Zan̈ahary zaraiky fo hitondra tany jiaby. Tsy ho voahozongozon̈o foeky izio mandrakizay!​—Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44.

20. Ino safidy tsy maintsy ataonolo, baka io akory mety han̈ampiantsika iro amy zen̈y?

20 Efa tsy tokony hangataka andra eky olo. Iro mila mifidy: Na iro hanohan̈a donia ty fo, ke ho ripaka; na iro hifidy hanompo Jehovah ndreky han̈ano sitrapônany, ke ho velon̈o tsisy farany. (Heb. 12:25) Maventy fanapahankevitry tsy maintsy atao zen̈y! Efa fan̈anaovan̈a asa fitorian̈a edy hahavitantsika man̈ampy olo han̈ano safidy tsara. Irarian̈a atsika han̈ampy olo farany maro hilan̈y amy Fanjakan̈any Zan̈ahary. Irarian̈a koa atsika tsy han̈adin̈a volan̈any Jesosy Tômpontsika ty: “Hambara amy tany jiaby misy olo antsendriky vaovao tsara mikasiky Fanjakan̈a ty, baka firenena jiaby ambony tany maharen̈y, zay vo avy ny farany.”​—Mat. 24:14.

HIRA 40 An’iza moa Isika?

^ feh. 5 Lahatsoratra ty han̈itsy fazahoantsika raha koran̈iny Hagay 2:7. Amy zioty, misy asa man̈ozongozon̈o firenena jiaby. Hikoran̈intsika ato akory andraisantsika anjara aminy asa ten̈a tsara io. Ho hitantsika ato fa tsy mitovy fandraisanolo asa fan̈ozongozon̈ana io. Misy olo mandray izio, fa misy ndraiky tsy tia izio foeky.

^ feh. 4 Vitany Hagay tsara raha nan̈irahany Jehovah izy, fotony tamy 515 T.K., vita fan̈oren̈ana tempoly io.

^ feh. 10 Fan̈azavan̈a vaovao izity. Taloha atsika nieritreritry fa tsisy ifandraisany amy fan̈ozongozon̈ana iro firenena aby io foeky mahavy olo manan̈a fô tsara hanompo Jehovah. Zahava “Fanontanian’ny Mpamaky” niboaka tamy Ny Tilikambo Fiambenana 15 May 2006.

^ feh. 63 FAN̈AZAVAN̈A: Hagay nampirisiky vahoakany Jehovah hazoto han̈ôrin̈y tempoly. Vahoakany Jehovah aminandra iziô koa mazoto man̈ambara hafatrany Jehovah. Olo fivadiany mitory momba fan̈ozongozon̈ana farany.