Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

ARTÍCULO DE ESTUDIU 37

«Zuniibeʼ dxachaʼ guiráʼ ca guidxi naroʼbaʼ»

«Zuniibeʼ dxachaʼ guiráʼ ca guidxi naroʼbaʼ»

«Zuniibeʼ dxachaʼ guiráʼ ca guidxi naroʼbaʼ ne guiráʼ cosa risaca stiʼ ca guidxi naroʼbaʼ ca ziuucani» (AGEO 2:7).

CANCIÓN 24 Quíbanu lu dani stiʼ Jiobá

NI ZAZÍʼDINU *

1, 2. ¿Xii nga guníʼ Ageo zaniibi dxacha tiempu nabáninu riʼ?

«TI RATUHIINISI bixá ca tienda ne ca edificiu ni maʼ nayooxhoʼ». «Guizáʼ bidxibi binni [...] Stale tu gudxi naa chupa chonna si minutu bindaani, peru para naa guizáʼ xadxí bindaani». Zacá guníʼ caadxi binni ni bilá lu ti xu roʼ ni guca ndaaniʼ guidxi Nepal lu iza 2015. Pa nizaacanu ni bizaaca ca binni riʼ, qué ñuu dxi nusiáʼndanu ni.

2 Tiempu riʼ laaca caniibi dxacha, peru cayaca ni lu guidubi Guidxilayú riʼ. Jehová nga cuniibi dxacha guiráʼ ca guidxi ni nuu lu Guidxilayú riʼ, ne maʼ zinebe stale iza de cayúnibe ni. Sicaríʼ guníʼ profeta Ageo: «Purtiʼ ndiʼ nga ná Jehová, Dios stiʼ ca ejércitu: “Sti biaje ca, maʼ cadi candaa, zuniibeʼ dxachaʼ guibáʼ ne guidxilayú, nisadóʼ ne layú ra nabidxi”» (Ageo 2:6).

3. ¿Xiñee maʼ gadxé nga ti xu ne xu ni guníʼ profeta Ageo?

3 Ti xu la? runiná, peru xu ni runiibi dxacha ni guníʼ Ageo que la? zedaneni stale cosa galán. Jehová peʼ guníʼ: «Zuniibeʼ dxachaʼ guiráʼ ca guidxi naroʼbaʼ ne guiráʼ cosa risaca stiʼ ca guidxi naroʼbaʼ ca ziuucani ndaaniʼ yoo riʼ ne zuchayaʼ gloria stinneʼ ndaaniʼ ni» (Ageo 2:7). ¿Ximodo guca cumplir profecía riʼ tiempu bibani Ageo? ¿Ne ximodo cayaca cumplir profecía riʼ tiempu riʼ? Lu artículo riʼ zacábinu ca pregunta riʼ ne laaca zazíʼdinu ximodo zanda gacanenu guiniibi dxacha ca guidxi ca tiempu riʼ.

TI MENSAJE NI GULUU GANA BINNI TIEMPU STIʼ AGEO

4. ¿Xiñee biseendaʼ Jehová profeta Ageo ra nuu ca xpinni?

4 Bidii Jehová ti dxiiñaʼ risaca profeta Ageo. Guidúʼyanu xiñee. Zándaca né Ageo nga biree de Babilonia ne biguetaʼ Jerusalén lu iza 537 ante de ca dxi stiʼ Jesús. Qué nindaa de yendá ca xpinni Dios Jerusalén, gudíxhecaʼ base stiʼ templu stiʼ Jehová (Esd. 3:8, 10). Triste guininu ni purtiʼ qué nindaa de bizulúcabe dxiiñaʼ que bicaalú binni laacabe ngue runi bireecabe gana ne bisaanacabe ni (Esd. 4:4; Ageo 1:1, 2). Ngue runi, lu iza 520 biseendaʼ Jehová Ageo chinduu gana ca binni que para gunduuxecaʼ templu que (Esd. 6:14, 15). *

5. ¿Xiñee guluu mensaje ni guníʼ Ageo gana xquidxi Dios?

5 Mensaje ni gucuaa Ageo que zeeda ni de Jehová. Ne gucaneni ca judíu que para gaca fe ni nápacaʼ Jehová jma naguidxi. Né stale valor gudxi profeta que ca judíu ni maʼ caree gana ca diidxaʼ riʼ: «Lagaca nadxibalú, laatu ca binni ni nabeza lu layú riʼ, ná Jehová, ne laguni dxiiñaʼ. Purtiʼ naa qué zusaanaʼ laatu, ná Jehová, Dios stiʼ ca ejércitu» (Ageo 2:4). Nánnanu nabé guyuu ca judíu que gana ora binadiágacaʼ guníʼ Ageo «Jehová, Dios stiʼ ca ejércitu». Pa racalaʼdxiʼ ca judíu que gunduuxecaʼ dxiiñaʼ ni gucuaacaʼ que, naquiiñeʼ gápacaʼ confianza Jehová purtiʼ laa napa ti ejércitu naroʼbaʼ de ángel.

6. ¿Xi guizaaca ora guniibi dxacha Jehová ca guidxi que casi guníʼ Ageo?

6 Biʼniʼ mandar Jehová profeta Ageo gabi ca judíu que chiguniibi dxacha ca guidxi que. Gucané mensaje ni zeeda de Jehová riʼ ca judíu ni maʼ bisaana de gucuí templu que ganna dxíchicaʼ zuniibi dxacha Jehová guidxi Persia, laani nga potencia mundial tiempu que ne biʼniʼ mandarni stale guidxi. ¿Xi guizaaca ora guniibi dxacha Jehová ca guidxi que yaʼ? Primé la? zacaneni xquidxi Dios gunduuxecaʼ templu que. Ne stobi la? ca binni ni cadi naca judíu zieegucaʼ laacabe ne zuni adorarcaʼ Jehová ndaaniʼ templu ni guca chaahuiʼ que. Nánnanu guizáʼ guluu mensaje que gana xquidxi Dios (Zac. 8:9).

TI DXIIÑAʼ NI CUNIIBI DXACHA GUIDXILAYÚ TIEMPU RIʼ

¿Ñee cayacaneluʼ lu dxiiñaʼ ra caniibi dxacha Guidxilayú tiempu riʼ la? (Biiyaʼ párrafo 7 ne 8). *

7. ¿Xi dxiiñaʼ cayacanenu gaca tiempu riʼ?

7 ¿Ximodo cayaca cumplir profecía ni guníʼ Ageo tiempu riʼ? Laaca cuniibi dxacha Jehová ca guidxi ca tiempu riʼ ne cayacanenu laabe. Guiníʼ íquenu ndiʼ: lu iza 1914, biʼniʼ Jehová Jesucristu Rey lu Reinu stiʼ ni nuu guibáʼ (Sal. 2:6). Qué ñuulaʼdxiʼ ca líder stiʼ Guidxilayú riʼ dxi bizulú Reinu stiʼ Dios cayuni mandar. Ndiʼ riníʼ «maʼ bizaa tiempu stiʼ ca guidxi», ni nuunu guininu raríʼ nga maʼ biluxe tiempu ra maʼ qué ñuu nin ti gobernante ni ñuni representar Jehová (Luc. 21:24). Ne pur nga la? canatidxi xquidxi Jehová binni dede lu iza 1919 Reinu si stiʼ Dios nga zuni chaahuiʼ guiráʼ guendanagana ni napa binni. Cayúninu ti dxiiñaʼ, cayuni predicarnu «ca noticia galán stiʼ Reinu» ne cuniibi dxacha ni guidubi Guidxilayú (Mat. 24:14).

8. Casi ná Salmo 2:1-3, ¿ximodo ricaa binni mensaje stiʼ Reinu?

8 ¿Ximodo ricaa binni mensaje stiʼ Reinu yaʼ? Stale de laacaʼ qué riuuláʼdxicaʼ gucaadiágacaʼ ni (biindaʼ Salmo 2:1-3). Guizáʼ cadxiichi ca guidxi ca. Ne qué nacaʼ guzuubacaʼ stiidxaʼ gobernante ni maʼ gulí Jehová. Qué runi crécabe pa «noticia galán» nga mensaje stiʼ Reinu ni runi predicarnu. Dede nuu gobiernu rucueezacaʼ laanu para cadi guni predicarnu. Neca stale de ca ni runi mandar riniʼcaʼ rúnicaʼ ni ná Dios, peru qué nacaʼ gusaanacaʼ autoridad ni nápacaʼ. Cásica bizaaca tiempu bibani Jesús, rucaalú ca hombre riʼ Ungidu stiʼ Jehová ora rucaalucaʼ ca xpínnibe (Hech. 4:25-28).

9. ¿Xi runi Jehová ora ruuyaʼ qué riuulaʼdxiʼ ca guidxi ca gucaadiágacaʼ mensaje stiʼ?

9 ¿Xi runi Jehová ora ruuyaʼ qué riuulaʼdxiʼ ca guidxi ca gucaadiágacaʼ mensaje stiʼ yaʼ? Salmo 2:10-12 ná: «Nga runi yanna, rey caʼ, lagaca binni nuu xpiaaniʼ; laguni ni maʼ gúdxicabe laatu, juez caʼ ni nuu lu guidxilayú. Laguidxibi Jehová ora gúnitu ni ná, lachuu nayecheʼ dede lagacaditi. Lagusisaca xiiñibe, pacaa zadxiichi Dios ne zátitu lu neza stitu, purtiʼ nagueenda ridxiichibe. ¡Nayecheʼ riuu guiráʼ ca ni ruyubi guilá ra nuube!». Nachaʼhuiʼ Jehová ne cudii tiempu ca ni rucaalú laa para guchaacaʼ ne chuʼcaʼ pur Reinu stibe. Peru maʼ huaxiéʼ tiempu nuu, purtiʼ maʼ nabáninu «lu ca últimu dxi» stiʼ guidxilayú malu riʼ (2 Tim. 3:1; Is. 61:2). Tiempu riʼ guizáʼ caquiiñeʼ ganna binni de Biblia ne gúnicaʼ ni ná Jehová.

GALÁN NI CAZAACA PUR CUNIIBI DXACHA JEHOVÁ CA GUIDXI CA

10. Casi ná Ageo 2:7-9, ¿xi cosa galán zazaaca pur cuniibi dxacha Jehová ca guidxi ca?

10 Laaca cazaaca cosa galán pur cuniibi dxacha Jehová ca guidxi ca casi bicaa Ageo, purtiʼ nuu stale binni riuulaʼdxiʼ mensaje stiʼ Reinu. Ageo bisiene pur cuniibi dxacha Jehová ca guidxi ca «guiráʼ cosa risaca [ca binni nachaʼhuiʼ] stiʼ ca guidxi naroʼbaʼ ca» zadxíñacaʼ para guni adorarcaʼ Jehová (biindaʼ Ageo 2:7-9). * Laaca guníʼ Isaías ne Miqueas zazaaca ndiʼ «lu ca últimu dxi» (Is. 2:2-4, nota; Miq. 4:1, 2, nota).

11. ¿Xi biʼniʼ ti hermanu ora binadiaga mensaje stiʼ Reinu primé biaje?

11 Guidúʼyanu ximodo biniibi mensaje riʼ ladxidóʼ ti hermanu láʼ Ken, ni cayuni dxiiñaʼ ra central mundial. Neca maʼ gudiʼdiʼ biaʼ 40 iza de dxi binadiágabe mensaje stiʼ Reinu primé biaje, peru rietenaláʼdxirube ni. Sicaríʼ guniʼbe: «Ora binadiagaʼ guiráʼ ca cosa ni rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios, biecheʼ ora gunnaʼ maʼ nabáninu lu ca últimu dxi. Bieneʼ para chuulaʼdxiʼ Dios ni runeʼ ne guicaaʼ guendanabani ni qué zaluxe, caquiiñeʼ gusaana de guneʼ ca cosa ni cadi jneza ni runi binni guidxilayú ne guneʼ ni ná Jehová. Bineʼ orar Jehová ne nagueendaca bineʼ ni ná. Bisaanaʼ guidxilayú malu stiʼ Binidxabaʼ ne biyubeʼ Reinu stiʼ Dios purtiʼ guirutiʼ zanda gunitiluni».

12. ¿Ximodo cayuu gloria ndaaniʼ templu espiritual stiʼ Jehová lu ca últimu dxi riʼ?

12 Rihuinni dxichi cayacané Jehová xquidxi. Lu ca últimu dxi riʼ guizáʼ cadale binni ni cayuni adorar laabe. Lu iza 1914 huaxieʼruʼ xpinni Jehová. Peru yanna maʼ nácanu jma de xhono millón ne guiráʼ iza, millón de binni rietenaláʼdxiné laanu Guendaguti stiʼ Cristu. Zacá nga maʼ guyuu «guiráʼ cosa risaca stiʼ ca guidxi naroʼbaʼ ca» lu patiu stiʼ templu espiritual stiʼ Jehová ni nuu lu Guidxilayú riʼ, laani nga modo gudixhe Jehová guni adorarnu laa jneza. Ora rusaana binni modo bibani dxiqué ne ribani modo riuulaʼdxiʼ Dios, laaca rusisaca ni lá Jehová (Efes. 4:22-24).

Nayecheʼ cayuni predicar ca xpinni Dios ni nuu lu guidubi Guidxilayú mensaje stiʼ Reinu stiʼ Dios (Biiyaʼ párrafo 13).

13. ¿Xi xcaadxi profecía cayuni cumplir ca cosa galán cazaaca tiempu riʼ? (Biiyaʼ imagen ni zeeda lu portada).

13 Ca cosa galán ni cazaaca riʼ laaca cayuni cumplir ni xcaadxi profecía, casi ni zeeda lu capítulo 60 stiʼ Isaías. Versículo 22 stini ná: «Zeeda gaca ni jma nahuiiniʼ ti mil, ne zeeda gaca ni huaxiéʼ risaca ti guidxi nadipaʼ. Naa, Jehová, nagueenda zuneʼ ni ora peʼ caquiiñeʼ gaca ni». Cumu cayuu stale binni ndaaniʼ xquidxi Dios la? cazaaca ti cosa nabé galán. Ca binni ni zeeda gaca ca cosa risaca riʼ nánnacaʼ gúnicaʼ stale cosa ne daʼcaʼ gana para guni predicarcaʼ ca noticia galán stiʼ Reinu. Riquiiñeʼ xquidxi Jehová ni nanna ca binni riʼ, laani nga ni guníʼ Isaías zeeda gácani «leche stiʼ ca nación» ca, ne cayuni aprovechar xquidxi Jehová ni (Is. 60:5, 16). Pur cayacané ca hombre ne ca gunaa ni risaca riʼ, cayaca predicar ndaaniʼ 240 guidxi ne territorio, ne caree publicación lu jma de ti mil idioma.

YANNA NGA NAQUIIÑEʼ GUICAANU TI DECISIÓN

14. ¿Xi decisión naquiiñeʼ guicaa binni tiempu riʼ?

14 Ra mayaca guinitilú guidxilayú riʼ ne ra caniibi dxacha ca guidxi ca cucaani binni guicaa ti decisión, ¿zúnicabe ni ná Reinu stiʼ Dios la? o ni ná ca gobiernu ni nuu lu Guidxilayú riʼ? Rinanda ca xpinni Jehová ley ni maʼ gudixhe ca gobiernu ni nuu ndaaniʼ xquídxicaʼ, peru qué riuucaʼ lu política (Rom. 13:1-7). Nánnacabe Reinu si stiʼ Dios nga zuni chaahuiʼ ca guendanagana napa binni ne cadi naca Reinu riʼ parte de guidxilayú (Juan 18:36, 37).

15. ¿Xi prueba naroʼba ruzeeteʼ libru stiʼ Apocalipsis zadiʼdiʼ xquidxi Dios?

15 Lu libru stiʼ Apocalipsis riete zadiʼdiʼ xquidxi Dios prueba lu ca últimu dxi riʼ para guihuinni pa qué zusaanacaʼ laabe. Ndiʼ riníʼ zazananda binni laanu ne zucaalucaʼ laanu. Zucaa ca gobiernu ca laanu guni adorarnu laacaʼ ne zazanándacaʼ ca ni qué náʼ guni ni nacaʼ (Apoc. 13:12, 15). Ne guiráʼ binni, «ca ni nahuiiniʼ ne ca ni huaniisi, ca ricu ne ca pobre, ca libre ne ca esclavu» zanábacabe laacaʼ «guicá ti marca lu nacaʼ ladu derechu o lucuacaʼ» (Apoc. 13:16). Dxiqué la? bicaacabe ti marca ca esclavu que para gánnacabe tuu nga xpixuaanacaʼ. Zacaca nga zazaaca tiempu nabáninu riʼ, pur ni guni binni ne ni guiníʼ ique zusihuinni pa cayuni apoyar gobiernu stiʼ guidxilayú casi ñaca nicá ti marca lu nacaʼ o lucuacaʼ.

16. ¿Xiñee nabé risaca gusihuínninu dede ca yanna qué zusaananu Jehová?

16 Laanu yaʼ, ¿xi gúninu? ¿Ñee zacanu marca riʼ ne zuni apoyarnu ca gobiernu stiʼ guidxilayú riʼ la? Ca binni ni qué náʼ guicá marca riʼ zápacaʼ guendanagana ne ziuu xquendanabánicaʼ lu peligru. Libru stiʼ Apocalipsis ná ca ni napa si marca riʼ nga zanda siʼ o gutoo (Apoc. 13:17). Peru ca xpinni Dios nánnacaʼ xi zuni Dios ca ni napa marca ca (Apoc. 14:9, 10). Nga runi lugar de guicácabe marca riʼ casi ñaca nucaacabe ndaaniʼ nácabe stiʼ Jehová laacabe (Is. 44:5). Yanna nga naquiiñeʼ chuʼnu seguru qué zaxélenu de Jehová. Pa gúninu ni ziecheʼ Jehová ora guiníʼ stiʼ laanu.

ÚLTIMU BIAJE GUINIIBI DXACHA

17. ¿Xi caquiiñeʼ gánnanu de paciencia stiʼ Jehová?

17 Maʼ bisihuinni Jehová guizáʼ napa paciencia lu ca últimu dxi riʼ. Qué racaláʼdxibe guinitilú nin ti binni (2 Ped. 3:9). Cudiibe tiempu guiráʼ binni para gaca arrepentir ne guicaa ti decisión jneza. Peru zedandá ora zará paciencia stibe. Ca binni ni qué náʼ guidxiña laabe zazaacacaʼ ni bizaaca faraón ni bibani tiempu stiʼ Moisés. Sicaríʼ gudxi Jehová faraón: «Dede biaa padxí ñanda nusigaanaʼyaʼ ne ñuneʼ castigar lii ne xquídxiluʼ né ti guendahuará malu, ne maʼ qué ñuuluʼ lu guidxilayú riʼ. Peru cudieeʼ lugar guibániluʼ pur razón riʼ: para gulueeʼ lii poder stinneʼ ne para gunibiáʼ binni laʼyaʼ lu guidubi guidxilayú» (Éx. 9:15, 16). Últimu la? guiráʼ guidxi ca zánnacaʼ Jehová si nga Dios ni dxandíʼ (Ezeq. 38:23). ¿Ximodo zazaaca nga yaʼ?

18. a) ¿Xi sti guendariniibi dxacha riete lu Ageo 2:6, 20-22? b) ¿Ximodo nánnanu zaca cumplir ca diidxaʼ ni guníʼ Ageo lu ca dxi ni zeeda ca?

18 Gudiʼdiʼ si stale iza de guti Ageo, gucané Dios apóstol Pablo gucaa zaca cumplir ca diidxaʼ ni cá lu Ageo 2:6, 20-22 lu ca dxi ni zeeda ca (biindaʼ ni). Sicaríʼ bicaa Pablo: «Peru yanna maʼ guniʼbe: “Zuniibeʼ dxachaʼ guidxilayú riʼ sti biaje, peru maʼ cadi laasi ni, sínuque né guibáʼ”. Ora bizeetebe “sti biaje”, caniʼbe zanitilú ca cosa ni riniibi —ca cosa ni bizáʼ Dios—, ne ziaana ca cosa ni qué riniibi» (Heb. 12:26, 27). Pablo guníʼ zabiini dxacha Guidxilayú ne guibáʼ peru cadi laani nga ni riete lu Ageo 2:7. Ni guníʼ Pablo nga zanitilú ca binni ni qué náʼ guni mandar Jehová laa, cásica binitilube faraón.

19. ¿Xii nga ni qué zanda guiniibi dxacha, ne ximodo nánnanu ni?

19 ¿Xii nga ni qué zanda guiniibi dxacha o qué zanitilú yaʼ? Guníʼ Pablo de laani ora bizeeteʼ ca diidxaʼ riʼ: «Nga runi, cumu chiguicaanu ti Reinu ni qué ziuu dxi guiniibi la? gácanu binni fiel ti ganda gaca Dios nachaʼhuiʼ né laanu, ne pur laani ganda gúninu xhiiñaʼ Dios modo riuulaʼdxiʼ, guidxíbinu Dios ne gápanu stale respetu laa» (Heb. 12:28). Guiluxe si guiniibi dxacha últimu biaje, Reinu si stiʼ Dios ziaana purtiʼ guirutiʼ zanda gunitilú ni (Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44).

20. ¿Xi decisión risaca naquiiñeʼ guicaa binni ne ximodo zanda gacanenu laacabe?

20 Yanna nga naquiiñeʼ cuí binni xi guni. Pa cuícabe gúnicabe ni ná guidxilayú riʼ la? zanitilúcabe. Peru pa cuícabe guchaacabe modo nabánicabe para gúnicabe ni ná Jehová la? zacaacabe guendanabani ni qué zaluxe (Heb. 12:25). Ora runi predicarnu racanenu binni guyubi guicaa ti decisión risaca. Nga runi cadi gusaana de gacanenu binni chuʼ pur Reinu stiʼ Dios. Ne cadi guiaandaʼ laanu ca diidxaʼ guníʼ Jesús, Señor stinu: «Zaca predicar ca noticia galán stiʼ Reinu lu guidubi guidxilayú para gunadiaga guiráʼ xixé guidxi ni, ne oraqueruʼ nga gueeda fin» (Mat. 24:14).

CANCIÓN 40 ¿Tuu nga dios stinu?

^ párrafo 5 Lu artículo riʼ chiguchaʼnu modo riénenu ni ná Ageo 2:7. Zadúʼyanu ximodo zanda gacanenu gaca ti dxiiñaʼ risaca ni cuniibi dxacha guiráʼ guidxi. Laaca zazíʼdinu nuu binni riuulaʼdxiʼ dxiiñaʼ ni cayúninu riʼ ne nuu tu qué riuulaʼdxiʼ ni.

^ párrafo 4 Nánnanu biaʼsi biʼniʼ Ageo dxiiñaʼ ni bidii Dios laa purtiʼ biluxe gurí templu que lu iza 515 ante de ca dxi stiʼ Jesús.

^ párrafo 10 Raríʼ nga cadxaa modo rusiénenu textu riʼ. Dxiqué guninu cadi pur cuniibi dxacha Jehová ca guidxi ca nga cadxiña binni ra nuu. Biiyaʼ sección ni láʼ «Preguntas de los lectores» ni biree lu revista La Atalaya 15 de mayo de 2006.

^ párrafo 63 NI RIHUINNI LU CA IMAGEN RIʼ: Gucané Ageo ca xpinni Dios ra guluube gana laacaʼ para gunduuxecaʼ templu que, tiempu riʼ qué huasaana ca xpinni Dios de guni predicarcaʼ mensaje stibe né stale gana. Cayuni predicar ti guendaxheelaʼ ni chiguizaaca ora guiniibi dxacha últimu biaje.