1. Ekacaca ci yí atɛnŋ anɔ agbetɔ egbejinɔtɔwo koɖo Yehowa gblamɛɔ?

YESU ci yí nyi “Evi ŋkɔtɔ” le enu ciwo pleŋ Mawu wa mɛ can le Yehowa sɛntɔwo xomu lɔ mɛ yí mawudɔla nɛniɖe le mɛ hɛnnɛ. (Kol. 1:15; Eha. 103:20) Hwenu Yesu le nyigban jiɔ, ékpedo amowo nu nɔ woamɔŋje mɛ mɔ yewoatɛnŋ ayɔ Yehowa mɔ yewo Da. Ci Yesu xokɔ nuxu nɔ yi nukplaviwoɔ, éyɔ Yehowa mɔ yɛnyi ‘ye Daye koɖo wowo Da.’ (Ʒan 20:17) Gbesɔ kpe ni, nɔ mìsɔ mìwoɖekiwo na Yehowa keŋ wa ʒinʒindoshimɛɔ, mìvanyinɔ ɖeka le nɔviwo xomu ci mɛ lɔnlɔn le mɛ.—Maki 10:29, 30.

2. Nyi mìakpɔ le nyɔta cɛ mɛɔ?

² Egbɔnnɔnu nɔ mɛɖowo mɔ woakpɔ Yehowa mɔ yɛnyi yewo Da amɛlɔntɔ. Taŋfuin mɛbuwo denya lé woadasɛ nɔ wowo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo mɔ yewolɔn wo do o. Le nyɔta cɛ mɛɔ, mìakpɔ lé Yesu kpekɔdo mì nu nɔ mìatɛnŋ akpɔnɔ Yehowa mɔ yɛnyi Eda amɛlɔntɔ ci mìatɛnŋ agogo faa. Mìagbekpla emɔ ciwo ji mìato asran Yehowa le lé mìawanɔ nu ɖaɖa mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo gbɔ do.

3. Lé kpɔwɛ gbedoɖa lɔ atɛnŋ ana mìate gogo Yehowa doɔ?

³ Eda ci yí lɔnnɔ amɛ yí Yehowa nyi. Yesu ji mɔ mìakpɔnɔ Yehowa shigbe lé yekpɔɛni do nɛ. Ékpɔɛni mɔ yɛnyi xomɛvunɔ koɖo Eda amɛlɔntɔ ci yí mìatɛnŋ agogo yí akannɔ seŋ koɖo hweɖekpokpuinu. Dele shigbe acɛkpatɔ ɖe ci yí venɔ xomɛ yí gbeʒinnɔ yi susuwo do amowo ji nɛ o. Ecɛ ze le enu ci Yesu kpla yi nukplaviwo mɔ wo le do gbe ɖaɖa abiɔ mɛ. Étɔ kpɔwɛ gbedoɖa lɔ ji koɖo enyɔgbe cɛwo: “Mìwo Da.” (Mt. 6:9) Yesu atɛnŋ anu sa mɔ mìwo le yɔ Yehowa mɔ “Ŋsɛnwopleŋtɔ,” “Enuwowatɔ”  alo “Efyɔ mavɔmavɔtɔ.” Nɔ énu ahan saɔ, dawafɛn o, ɖo Bibla zan nyɔgbe cɛwo sɔ dre mɛ ci Yehowa nyi mɛ. (Gɔnm. 49:25; Ezai 40:28; 1 Tim. 1:17) Vɔ Yesu denu ahan o, émɔ mìwo le yɔ Yehowa mɔ “Eda.”

4. Lé mìwɛ yí nya mɔ Yehowa ji mɔ mìwo le te gogo yeɔ?

⁴ Egbɔnnu mɔ àkpɔnɔ Yehowa mɔ yɛnyi Eda amɛlɔntɔa? Ewanɔ ahan nɔ mɛɖowo le mì mɛ. Nɔ mìwo da ci yí ji mì dewa nu do mì nu koɖo lɔnlɔn ɔ, atɛnŋ agbɔnnu mɔ mìanya lé vida lɔnnɔ amɛ do. Vɔ afa akɔn nɔ mì nɔ mìnya mɔ Yehowa nya lé ewakɔ nɔ mì do teŋ yí gbenya enu ci yí taɖo ewakɔ ahan nɔ mì! Éji mɔ yeate gogo mì. Eyi taɖo yi Nyɔ lɔ do ŋsɛn mì mɔ: “Mí gogo Mawu nɔ Mawu a gogo mí.” (Ʒaki 4:8) Yehowa lɔn mì yí ji mɔ yeanyi Eda nywitɔ ci ɖekpokpui desɔ koɖo o nɔ mì.

5. Sɔ koɖo Luiki 10:22 ɖe, lé Yesu kpedo mì nu mìate gogo Yehowa doɔ?

⁵ Yesu atɛnŋ akpedo mì nu mìate gogo Yehowa. Yesu jeshi Yehowa ɖɛ nywiɖe yí gbesrannɔ yi nɔnɔmɛwo pɛpɛpɛ. Eyi taɖo enu mɔ: “Mɛ ci yí kpɔ Ŋ ɔ, é kpɔ Eda.” (Ʒan 14:9) Yesu le shigbe mìwo fofo hannɛ yí kplakɔ mì lé mìashinɔ mìwo Da yí agbesenɔ tonu ni koɖo lé mìawɛ yí mìwo nu akpenɔ ni. Vɔ vevitɔ lɔ yí nyi mɔ hwenu Yesu va nyigban jiɔ, ékpla mì lé Yehowa nyi xomɛvunɔ koɖo amɛlɔntɔ do. (Hlɛn Luiki 10:22.) Na mìakpɔ kpɔwɛ ɖewo.

6. Na kpɔwɛ ciwo yí dasɛ lé Yehowa ɖo to Yesu do.

⁶ Yehowa ɖonɔ to eviɛwo. Kpɔ emɔ ciwo ji Yehowa ɖo to Eviɛ ŋkɔtɔ le. Kankandoji li mɔ Yehowa se gbedoɖa sugbɔ ciwo yí Eviɛ wa hwenu ele nyigban ji. (Luiki 5:16) Éɖo to gbedoɖa ciwo Yesu wa ci ejikɔ asɔ gbeta veviwo, le kpɔwɛ mɛ, hwenu ejikɔ acan yi apotru 12 lɔwo. (Luiki 6:12, 13) Yehowa gbeɖo to Yesu gbedoɖa hwenu elokɔ nu kpɔ. Gbɔxwe Ʒudasi asa Yesuɔ, édo gbe ɖaɖa nɔ Dalɔ so enu ciwo mɛ ato zaanɖe yɛ nu. Yehowa deɖo to  Yesu gbedoɖa lɔ yí enyi evɔ o, vɔ édɔ mawudɔla ɖeka ɖaɖa nɔ ado ŋsɛn Eviɛ vevi lɔ.—Luiki 22:41-44.

7. Ci ènya mɔ Yehowa ɖonɔ to mìwo gbedoɖawo ɖe, lé ewa nɔ eoɔ?

⁷ Egbɛɔ, Yehowa kpɔtɔ ɖokɔ to yi sɛntɔwo gbedoɖawo yí ɖonɔ wowo ŋci le gamɛ nywitɔ koɖo emɔ nywitɔ ji. (Eha. 116:1, 2) Nɔvinyɔnu ɖeka ci yí le Inde do jeshi mɔ Yehowa ɖo ye gbedoɖawo ŋci. Ci etokɔ cukaɖa sɛnŋ ciwo yí na elokɔ nu kpɔ mɛɔ, édo gbe ɖaɖa nɔ Yehowa veviɖe so nyɔ lɔwo nu. Énu mɔ: “JW Televiʒiɔn^® ji wana mai 2019 tɔ ci yí xo nuxu so lé mìatɛnŋ akpanŋkɔ enulolokpɔwo do yí nyi enu ci ŋʒan pɛɛ hwenɔnu. Enyi ɖoŋci nɔ anyi gbedoɖawo.”

8. Emɔ ciwo ji Yehowa dasɛ nɔ Yesu le mɔ yeluin ɔ?

⁸ Yehowa lɔn mì yí gbelenɔ bu nɔ mì shigbe lé elɔn Yesu do yí le bu ni hwenu ele nyigban ji nɛ. (Ʒan 5:20) Ékpedo Yesu nu yí yi xɔse sɛnŋ, édo ŋsɛn yi hwenu etokɔ cukaɖawo mɛ yí gbekpɔ yi ŋcilan mɛ ʒanwo gbɔ. Gbesɔ kpe niɔ, Yehowa nunɔ nɔ Eviɛ mɔ yeluin yí yi nu jɔ ji nɔ ye. (Mt. 3:16, 17) Ci Yesu nya mɔ ye Daye amɛlɔntɔ ci yí le jeŋkwi mɛ le koɖo ye tɛgbɛɛ yí akpedo ye nuɔ, dewa ni gbeɖe mɔ yeci akogo o.—Ʒan 8:16.

9. Lé mìwɛ yí nya mɔ Yehowa lɔn mìɔ?

⁹ Shigbe Yesu nɛɔ, mì pleŋ yí do jeshi lɔnlɔn ci Yehowa ɖo nɔ mì le emɔ sugbɔ ji. Bui kpɔ: Yehowa dɔn mì va yiɖeki gbɔ yí na nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu ciwo yí lɔn mì, na mìkpɔnɔ jijɔ yí gbedonɔ ŋsɛn mì nɔ mìgbɔjɔ. (Ʒan 6:44) Yehowa gbenakɔ gbɔngbɔnmɛŋɖuɖu ciwo yí ado ŋsɛn mìwo xɔse mì. Gbesɔ kpe niɔ, ékpenɔdo mì nu mìkpɔnɔ mìwo gbeshiagbe ʒanwo gbɔ. (Mt. 6:31, 32) Nɔ mìbunɔ tamɛ kpɔ so lɔnlɔn ci Yehowa ɖo nɔ mì nuɔ, lɔnlɔn ci mìɖo ni asɛnŋ doji.

10. Nyi mìatɛnŋ akpla so lé Yehowa wanɔ nu do mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo nu do mɛɔ?

¹⁰ Yehowa lɔn mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo. Vɔ denyi gashiagamɛ yí enɔnɔ fafɛɖe nɔ mì mɔ mìalɔn wo yí agbena woanya mɔ mìlɔn yewo o. Ci mìso akɔta vovovowo mɛ yí xɔ kpla vovovowo yí taɖo ewanɔ ahan. Gbesɔ kpe niɔ, mì pleŋ wanɔ afɛn ciwo atɛnŋ ado ŋmavui nɔ mɛbuwo yí wodakpɔ jijɔ o. Ele ahan gan, mìatekpɔ ado ŋsɛn lɔnlɔn ci yí le mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo gblamɛ. Lé mìawɛ doɔ? Mìasran mìwo Da yí alɔnnɔ mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo. (Efe. 5:1, 2; 1 Ʒan 4:19) Na mìakpɔ enu ci mìatɛnŋ akpla so Yehowa kpɔwɛ mɛ.

11. Lé Yesu sran Yehowa “ŋshishikuku” doɔ?

¹¹ Yehowa ‘kunɔ ŋshishi nɔ amɛ.’ (Luiki 1:78) Nɔ mɛ ci amɛ nu wanɔ ŋshishi nɔ kpɔ yí mɛɖe le vevisese mɛɔ, ewanɔ ɖeka ni eyi ejinɔ emɔ ciwo ji ato keŋ ana kpekpedonu koɖo akɔnfafa yi. Yesu ɖyi Yehowa le yi nuwana mɛ ɖaɖa mɛbuwo gbɔ. (Ʒan 5:19) Gbeɖeka ci Yesu kpɔ amɛahwa ɖekaɔ, éɖɔ koɖo “ŋshishikuku . . . Ðo, é le mɔ enu cìkɔ nɔ amɛ hunnɔtɔwo, eyi ejidodo can gbe vɔ le wo mɛ, yí wo gbanhlɛn shigbe lɛngbɔha ci yí dé gbe ɖo yi kplɔtɔ ɖɛ ɛnɛ.” (Mt. 9:36) Yesu wa nu do wo nu wu vevisese do wo nu kpoŋ. Éda dɔ̀ nɔ dɔ̀nɔwo yí fa akɔn nɔ mɛ ciwo “enu cìkɔ nɔ koɖo [mɛ] ciwo yí agban kpɛn ekɔ nɔ.”—Mt. 11:28-30; 14:14.

12. Na kpɔwɛ ci yí dasɛ lé mìatɛnŋ aku ŋshishi nɔ mìwo nɔviwo do

¹² Gbɔxwe mìatɛnŋ aku ŋshishi nɔ mìwo nɔviwoɔ, mìɖo abu tamɛ kpɔ so  cukaɖa ciwo wodokɔ go nu. Le kpɔwɛ mɛ, nɔvinyɔnu ɖe tɛnŋ le lanmɛsɛn cukaɖa sɛnŋsɛnŋ ɖe mɛ. Dexo nuxu so nu kpɔ o, vɔ nɔ mɛɖe kpedo nuɔ, ajɔ ji ni. Étɛnŋ kpɔkɔ yi xomu lɔ ŋcilanmɛ nuʒanʒanwo gbɔa? Mìatɛnŋ akpedo nu yí aɖa nu ni alo akplɔ axomɛ nia? Edɔ tɛnŋ dahɛn nɔ nɔviŋsu ɖe. Mìatɛnŋ ana eho kankin ɖe yi, taŋfuin mìdanu ni mɔ mìwoŋtɔwo yɔ o yí akpedo nu keke ana nɔ hwenu akpɔ dɔ bua?

13-14. Lé mìawɛ anyi xomɛvunɔ shigbe Yehowa nɛɔ?

¹³ Yehowa nyi xomɛvunɔ. (Mt. 5:45) Mìdeɖo anɔ te keke mìwo nɔviwo abiɔ kpekpedonu mì gbɔxwe mìakunɔ ŋshishi nɔ wo o. Shigbe Yehowa nɛɔ, mìatɛnŋ akpedo wo nu gbɔxwe woabiɔ mì. Éna ewe zenɔ nɔ mì ŋkeŋke ci mìdebiɔɛni kpetii can! Yí ewe nanɔ zozu mì pleŋ, denyi akpedotɔwo ɖekɛ yí enanɔ o. Ci Yehowa kpɔnɔ mìwo nuʒanʒanwo gbɔ ɖe, dalɔn doji mɔ yɛlɔn mì ba? Mìlɔn Yehowa sugbɔ ɖo éfa xomɛ yí nyi xomɛvunɔ!

¹⁴ Mìwo nɔvi sugbɔ sran wowo Da ci yí le jeŋkwi mɛ yí lɔn faa wanɔ xomɛvu nɔ amowo. Le kpɔwɛ mɛ, le exwe 2013 mɛɔ, jihɔnshi gangan ɖeka ci woyɔnɔ mɔ Super Typhon Haiyan dahɛn nu sugbɔ le Philippines. Nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu nɛniɖe bu wowo xwewo koɖo wowo nuwo. Vɔ wowo nɔviwo hwlɛndo so le akpaxwe vovovowo nɔ xexe lɔ yí va kpedo wo nu. Nɔvi sugbɔ na ho alo do alɔ exɔcucudɔ gangan ci wowa. Le kpɔwɛ mɛ, wodra axwe ciwo ayi 750 do alo wotrɔ cu wo, wodewa yi xwe ɖeka gbɔxwe yí ɖegbɔ o! Le COVID-19 dɔ̀vuin lɔ hwenuɔ, Kunuɖetɔwo wa dɔ sɛnsinɖe yí kpedo wowo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo nu. Nɔ mìhwlɛndo yí kpenɔdo mìwo gbɔngbɔn mɛ xomu lɔ nuɔ, anyi mìdadasɛ nɔ wo mɔ mìlɔn wo.

15-16. Sɔ koɖo Luiki 6:36 ɖe, emɔ vevi ɖeka ci ji mìatɛnŋ asran mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛ leɔ?

¹⁵ Yehowa kunɔ ŋshishi nɔ amɛ yí sɔ nu kenɔ amɛ. (Hlɛn Luiki 6:36.) Mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛ kunɔ ŋshishi nɔ mì ŋkeŋke. (Eha. 103:10-14) Ci Yesu  dokplɔtɔwo nyi nuvɔnmɛwoɔ, ékunɔ ŋshishi nɔ wo yí sɔ nu kenɔ wo. Élɔn faa hɛnnɛ mɔ yeasɔ ye gbe sa vɔn nɔ woasɔ mìwo nuvɔnwo ke mì. (1 Ʒan 2:1, 2) Ci Yehowa koɖo Yesu kunɔ ŋshishi nɔ amɛ yí sɔ nu kenɔ amɛ ahan ɖe, dena ète gogo wo doji ba?

¹⁶ Nɔ mìlɔn faa sɔ ‘agɔjeje kenɔ’ mìwo nɔviwoɔ, mìado ŋsɛn lɔnlɔn ci yí le mìwo gbɔngbɔn mɛ xomu lɔ mɛ. (Efe. 4:32) Le nyɔnɔnwi mɛɔ, égbɔnnɔnu sugbɔ hweɖewonu mɔ mìasɔ nu ke amɛ, eyi taɖo mìɖo aje agbla awɛ. Nɔvinyɔnu ɖeka nu mɔ Jutakpɔxɔ nyɔta ɖeka ci yí nyi “Mitsɔ Ke Mia Nɔewo Faa” kpedo ye nu yewɛ ahan. * Éŋwlɛ mɔ: “Ci ŋkpla nyɔta lɔɔ, ŋkpɔ lé enusɔsɔke mɛbuwo akpedo nyɛŋtɔ nu do. Nyɔta lɔ ɖe mɛ mɔ, nɔ mìlɔn faa yí sɔ nu ke mɛbuwoɔ, dedasɛ mɔ mìlɔn do enudɔndɔn ci wowa do mì nu ji alo nu mɔ enu ci wowa lɔ denyi ŋɖe o. Vɔ sɔsɔke gɔnmɛ yí nyi mɔ, mìdale nyɔ lɔ do dɔmɛ o yí akpɔ fafa le mìwoɖekiwo mɛ.” Nɔ mìlɔn faa sɔ nu kenɔ mìwo nɔviwoɔ, mìdadasɛ mɔ mìlɔn wo yí sransran mìwo Da Yehowa.

17. Sɔ koɖo Matie 5:16 ɖe, lé mìawɛ ahɛn kanfukanfu vɛ nɔ mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛɔ?

¹⁷ Mɔnukpɔkpɔ gangan enyi nɔ mì mɔ mìle xexeɛ pleŋ mɛ xomu cɛ ci mɛ lɔnlɔn le. Mìji mɔ amɛ sugbɔ avasɛn Mawu koɖo mì. Ci nyɔ cɛ le susu mɛ nɔ mìɔ, mìɖo anya wawa nɔ mìŋgbewa enu ɖe ci yí ana amowo aɖo susu manyɔmanyɔ do Yehowa alo yi mɛwo nu gbeɖe o. Mìtekpɔ yí nɔnɔ agbe nywi koɖo susu mɔ mɛ ciwo yí akpɔ mì alɔn mɔ yewoakpla nu so Yehowa nu keŋ asin.—Hlɛn Matie 5:16.

18. Nyi yí atɛnŋ akpedo mì nu yí mìaɖe kunu vɔnvɔnmanɔmɛɔ?

¹⁸ Hweɖewonuɔ, mɛɖewo tɛnŋ gbali mì alo aci yumɛ nɔ mì ci mìsekɔ tonu nɔ mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛ. Nɔ mìvɔnkɔ nɔ amowo hwenu mìxokɔ nuxu so mìwo jixɔsewo nu ɖe, nyi mìatɛnŋ awaɔ? Mìatɛnŋ akando Yehowa koɖo  Eviɛ ji mɔ woakpedo mì nu. Yesu na kankandoji yi nukplaviwo mɔ woŋgbevɔn nɔ nyɔ ci woanu alo lé woanui do o. Nyi yí taɖoɔ? Yesu ɖe mɛ mɔ: “Le egaxoxo hunnɔtɔ mɛ ɔ, wo a na mí enyɔ ciwo yí mí a nu. Dá nyi míwo yí le nuxu xokɔ nyɔnɔnwitɔ o. Míwo Da Gbɔngbɔn yí a xo nuxu toto mí ji.”—Mt. 10:19, 20.

19. Na kpɔwɛ so mɛɖeka ci yí ɖe kunu koɖo edɔngbegbe nu.

¹⁹ Mìasɔ Robert kpɔwɛ. Ejinjin yɛ hwenu etɔ Bibla kplakplaɔ, dejeshi enu sugbɔ le Bibla mɛ o, wokplɔɛ yi ehwɛ ŋkɔ, éɖo aɖe enu ci yí taɖo dejikɔ aɖo Afrique du Sud hwakɔn ɖeka mɛ nɔ kojoɖotɔ ɖeka. Ésɔ edɔngbegbe ɖe mɛ nɔ kojoɖotɔ lɔ mɔ yedejikɔ anɔ akpa ɖekɛ ji o, ɖo yelɔn ye nɔviye Kristotɔwo. Enyi jijɔ ni mɔ yenyi Yehowa xomu lɔ mɛ tɔ ɖeka! Kojoɖotɔ lɔ biɛ se le avomɛ mɔ: “Miwo yí nyi nɔvio lɔwoɔ?” Robert dekpɔkpɔ mɔ sa mɔ woabiɔ nyɔ cɛ ye se o, gan yi susu yi ŋkeke lɔ mɛ kpukpui ji zeɖeka. Eyi nyi Matie 12:50: “Amɛ ɖekpokpwi ci yí wanɔ Edanyɛ ci yí le jeŋkwi mɛ lɔnlɔnu ɔ, amɛ hunnɔ yí a nyi nɔvinyɛ ŋsu koɖo nɔvinyɛ nyɔnu koɖo enɔ̀nyɛ nɛ.” Ci Robert nyi Bibla nukplavi yoyu can ɔ, Yehowa gbɔngbɔn lɔ kpedo nu yí eɖo nyɔbiɔse cɛ koɖo sugbɔ bu ciwo dekpɔkɔ mɔ nɔ ŋci. Yehowa akpɔ jijɔ do Robert nu sugbɔ! Ahanke Yehowa akpɔ jijɔ do mìwo can nu, nɔ mìɖoŋ do nu keŋ ɖe kunu koɖo edɔngbegbe le nɔnɔmɛ sɛnŋwo mɛ nɛ.

20. Nyi mìaɖo gligaan yí awaɔ? (Ʒan 17:11, 15)

²⁰ Mìdokɔ akpe sugbɔ mɔ mìle xomu cɛ ci mɛ lɔnlɔn le mɛ. Eda ci yí le mì shi nyɔ wu ɖekpokpui yí nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu ciwo yí lɔnnɔ amɛ sugbɔ le mì shi. Mìɖo adonɔ akpe gashiagamɛ do enu cɛ ŋci. Satana koɖo yi dokplɔtɔ xomɛvetɔwo tekɔkpɔ nɔ mìdagbekando ji mɔ mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛ lɔn mì o, wogbetekɔkpɔ yí agban ɖekawawa ci yí le mì mɛ. Vɔ Yesu do gbe ɖaɖa do ta nɔ mì yí biɔ mìwo Da mɔ yɛ le cɔn ashi mì ji nɔ ɖekawawa akpɔtɔ anɔ mìwo xomu lɔ mɛ. (Hlɛn Ʒan 17:11, 15.) Yehowa ɖo gbedodoɖa cɛ ŋci. Le vamɛ mɔ shigbe Yesu nɛɔ, mìdami kankando ji gbeɖe mɔ mìwo Da ci yí le jeŋkwi mɛ lɔn mì yí akpedo mì nu o. Mína mìaɖui gligaan yí atekɔ gogo mìwo Da koɖo mìwo gbɔngbɔn mɛ xomu lɔ.