1. Lelaa bagwélél ba Yéhôva ba nlama tehe nye?

IKÉTÉ lihaa li Yéhôva, Yésu nu a yé “mbôkgwéé ikété bihégél gwobisôna,” a yé mu, yak ngandak biañgel. (Kôlôsé 1:15; Tjémbi 103:20) Ngéda Yésu a bé hana ’isi, a bi kal le bôt ba binam ba nla tehe Yéhôva kiki Isañ wap. I ngéda a bé pôdôs banigil bé, a bi kal bo le Yéhôva a yé “Tata wem ni Isoñ nan.” (Yôhanes 20:17) I ngéda di nti bésbomede nkikip yak Yéhôva, di sôblana ki, di njôp ikété lihaa likeñi li lôk kéé i i ngwéhna.​—Markô 10:29, 30.

2. Kii di ga tehe munu yigil ini?

² Hala a nlédél bôt bahogi i tehe Yéhôva kiki Isañ wap nugwéha. Bape ba nyi bé lelaa ba éba lôk kéé yap i bôda ni i bôlôm gwéha. Munu yigil ini, di ga tehe lelaa ndémbél i Yésu i yé le i hôla bés i tehe Yéhôva kiki Tata wés nugwéha, ni i kôôge nye bebee. Di ga tehe ki lelaa di yé le di nigle Yéhôva mu maada més ni lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm.

3. Masoohe Yésu a bi niiga bés ma nhôla bés i kôôge Yéhôva bebee. Lelaa?

³ Yéhôva a yé Tata nugwéha. Yésu a nsômbôl le di tehe Yéhôva kiki nyemede a ntehe nye​—he bé kiki ñane nkeñi nu ba nla bé kôôge bebee, ndi kiki ngwal nu a ngwés bon bé. I jam li li nene mu masoohe Yésu a bi niiga banigil bé. Masoohe a bi niiga bés ma mbôdôl ni bini bibuk le: “A Tata wés.” (Matéô 6:9) Yésu a bé le a kal bés le di sébél Yéhôva le “Nu ngui yosôna,” “Nhek,” tole “Kiñe boga”​—inyule Bibel i ngwélél bibuk bi inyu pôdôl nye.  (Bibôdle 49:25; Yésaya 40:28; 1 Timôtéô 1:17) Ndi Yésu a bi kal le di sébél Yéhôva le: “Tata.”

4. Kii i nyis bés le Yéhôva a gwé ngôñ le di kôôge nye bebee?

⁴ Baa hala a nlédél we i tehe Yéhôva kiki Isoñ nu a ngwés we? Hala a nlédél ngim bôt. Hala a yé le a lédél bés bebek inyule papa yés a bi éba bé bés gwéha. Ndi di yé maséé ngandak inyule di nyi le Yéhôva a nok bés bañga bañga! A nsômbôl ba liwanda jés. Inyu hala nyen Bañga yé i nkal: “Kôôgana bebee ni Nyambe, ndi yak nye a’ kôôge bé bebee.” (Yakôbô 4:8) Yéhôva a ngwés bés, a nsômbôl le di yi le a yé Isañ nu a nlel basañ bobasôna.

5. Kiki di ntehe munu kaat Lukas 10:22, lelaa Yésu a nhôla bés i kôôge Yéhôva bebee?

⁵ Yésu a nla hôla bés i kôôge Yéhôva bebee. Yésu a nyi Yéhôva loñge loñge, a nigle ki bilem gwé i nya yôni. Inyu hala nyen a bi kal le: “Nu ni nu a ntehe me, wee a ntehe yak Tata.” (Yôhanes 14:9) Yésu a yé kii mankéé wés nu mañ, a ñéba bés kii di nla boñ inyu éba le di nti Tata wés lipém, le di nôgôl nye, le di nsômbôl bé unbaha nye, ni lelaa di yé le di lémél nye. Ndi niñ i Yésu i ngéda a bé hana ’isi yoñ i nlôôha éba bés le Yéhôva a ngwés bés, ni le a gwé loñgeñem. (Añ Lukas 10:22.) Di béñge le ngim mam Yéhôva a bi boñ.

6. Ti dihéga di di ñéba le Yéhôva a bi emble Yésu.

⁶ Yéhôva a ñemble bon bé. Di béñge lelaa Yéhôva a bi emble Man wé nu bisu. Yéhôva a bi emble masoohe ma Man wé ngandak ngélé i ngéda a bé hana ’isi. (Lukas 5:16) A bi emble masoohe ma Yésu i ngéda a bé yoñ makidik ma ngui, kiki bo i ngeñ a bé pohol baôma bé 12. (Lukas 6:12, 13) Yéhôva a bi emble ki masoohe ma Yésu i ngéda a bé ikété ndutu. Nwaa le Yuda a nliibana nye, Yésu a bi soohe Isañ ni ñem wonsôna  inyu manoodana ma bé nye bisu. Yéhôva a bi emble ndik bé masoohe ma Yésu, ndi a bi ep yak añgel i lédés Man wé nu gwéha.​—Lukas 22:41-44.

7. Kii u nôgda mu kiki u nyi le Yéhôva a ñemble masoohe ma bagwélél bé?

⁷ I len ini, Yéhôva a nke ni bisu i emble masoohe ma bagwélél bé ni i timbhe mo i loñge ngéda inoñnaga ni sômbôl yé. (Tjémbi 116:1, 2) Sita yada i India i bi tehe lelaa Yéhôva a bi timbhe masoohe mé. A bééna nduña ikeñi, a soohe ki Yéhôva mu jam li. A ntila le: “JW Nkuu Biliñgeliñge nu sôñ Mpuye nwii 2019, nu a bi unda kii di nla boñ i ngéda di gwé nduña ikeñi, a bi lo i loñge ngéda. A bé ndimbhe i masoohe mem.”

8. Lelaa Yéhôva a bi éba le a ngwés Yésu?

⁸ Yéhôva a ngwés bés a ntôñ ki bés, nlélém kiki a bé gwés Yésu a tôñôk ki nye i ngéda a bé hana ’isi. (Yôhanes 5:20) A bi ti Yésu i mam momasôna ma bé béda nye. Yéhôva a bé kal Man wé Yésu le a ngwés nye ni le a nlémél nye. (Matéô 3:16, 17) Kiki Isañ nugwéha a bé nye ipañ, kekikel Yésu a bi nôgda bé le a yé nyetama.​—Yôhanes 8:16.

9. Kii i ñunda le Yéhôva a ngwés bés?

⁹ Kiki Yésu, Yéhôva a ma bôñôl bés ngandak mam ma ma ñéba le a ngwés bés. Kiki hihéga: Yéhôva a bi ôt bés i ntôñ wé, a ti ki bés lôk kéé i bôda ni i bôlôm i i nkônha bés maséé, i hôlga ki bés i ngéda di gwé ndutu. (Yôhanes 6:44) Yéhôva a nti ki bés kii yosôna i mbéda bés inyu lédés hémle yés. A nti ki bés mana mam mape momasôna ma niñ yés. (Matéô 6:31, 32) I ngéda di ntehe lelaa Yéhôva a ngwés bés, yak bés di nkônde gwés nye.

10. I ngéda di mbéñge lelaa Yéhôva a ntehe lôk kéé yés, kii hala a niiga bés?

¹⁰ Yéhôva a ngwés lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm. Ndi ngim mangéda hala a yé a nlédél bés i éba lôk kéé yés le di ngwés bo. Maliga ma yé le hiki wada wés a gwé i gwé bilem ni i gwé binéñél. Ni ki le bésbobasôna di yé di mboñ dihôha di di ñunbaha lôk kéé yés. Ndi to hala, di yé le di boñ le gwéha i kônde ba ipôla yés. Kii i nla hôla bés? Di nlama gwés lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm kiki Yéhôva a ngwés bo. (Éfésô 5:1, 2; 1 Yôhanes 4:19) Di béñge kii di yé le di nigil mu ndémbél i Yéhôva.

11. Lelaa Yésu a bi nigle ñem konangoo u Yéhôva?

¹¹ Yéhôva a gwé “ñem konangoo.” (Lukas 1:78) I ngéda mut a gwé ñem konangoo a nok ndutu i ngéda a ntehe bôt ba nok ndutu, a nyéñ ki manjel i hôla bo ni i hôgbaha bo. I ngéda di ntehe lelaa Yésu a bé niñ ni bôt, di nyimbe le a bé tôñ bo kiki yak Yéhôva a ntôñ bo. (Yôhanes 5:19) Lisañ jada, Yésu “a bi tehe mamut, a kon mo ngoo, inyule ba bé tét mo, ba bé yôi ki mo, kiki mintômba mi mi gwé bé ntééda bémba.” (Matéô 9:36) Yésu a bé kônôl ndik bé bôt ngoo, ndi a bi tibil bakokon, a hôgbaha yak i bôt ba bé ba ‘ntumbba ni nson, ba bak ki ba bééga mbegee i ñét.’​—Matéô 11:28-30; 14:14.

12. Lelaa di nla unda lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm ñem konangoo?

¹² Inyu boñ le di laa unda lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm ñem konangoo, di nlama yi mandutu map. Kiki hihéga, bebek le sita yada i nkon ngandak. A ntjelel bé,  ndi a yé le a ba maséé ibale mut a nhôla nye. Bebek a gwé bé yom i je i mbai yé. A yé le a ba maséé ibale di nlémbél nye bijek tole di hôla nye i sas ndap yé. Tole bebek mankéé nu munlôm a nimis bôlô yé. Baa di ta bé le di ti nye ndék moni ibabé le mut nye ki nye a yi, mi mi nla hôla nye i hônba letee a kôs bôlô ipe?

13-14. Lelaa di yé le di nigle lem i likap i Yéhôva?

¹³ Yéhôva a nkap ngandak. (Matéô 5:45) Di bem bañ le lôk kéé yés i bat bés mahôla inyu éba bo ñem konangoo. Kiki Yéhôva, di yéñ manjel i lôl bo mahôla. A mbéyés hiañgaa inyu yés hiki kel ibabé le di bat nye! Hiañgaa hié hi mbéyéi bôt bobasôna, hi mbéyéi ndik bé i bôt ba ti nye mayéga. I ngéda Yéhôva a mbôñôl bés mam malam, baa hala a ñéba bé le a ngwés bés? Di ngwés Yéhôva ngandak inyule a gwé loñgeñem, a nkap ki ngandak!

¹⁴ Ngandak lôk kéé i bôda ni i bôlôm i nigle lem i likap i Yéhôva mu kii ba nhôla lôk kéé i i gwé ndutu. Kiki hihéga, i nwii 2013, soso mbuk mbebi a bi hôñ i loñ Filipin, a ôbôs ngandak gwom. Ngandak lôk kéé i bôda ni i bôlôm i bi nimis mandap map ni nkus wap. Ndi lôk kéé i bôda ni i bôlôm i nkoñ ’isi wonsôna i bi hoo lo i hôla bo. Ngim lôk kéé i bi ti moni, ipe i bi hôla ngandak i bôlô i maoñ. Hala a bi boñ le ba tibil tole ba tiimba oñ bebee le 750 mandap, i bôlô i yosôna i bi yoñ bé bo nwii wada. Munu himala hi COVID-19 hini, Mbôgi Yéhôva i bi sal ngandak inyu hôla lôk kéé yap i bôda ni i bôlôm. I ngéda lôk kéé yés i gwé ndutu ndi di hoo lôl bo mahôla, di ñéba le di ngwés bo.

15-16. Kiki kaat Lukas 6:36 i ñunda, lelaa di yé le di nigle Tata wés Yéhôva?

¹⁵ Yéhôva a yé konangoo a bak ki bebee i nwéhél. (Añ Lukas 6:36.) Yéhôva a nwéhél bés hiki kel. (Tjémbi 103:10-14) Banigil ba Yésu ba bé hôs, ndi Yésu a bé kônôl bo ngoo a nwéhlak bo. A bi neebe yak le a ti niñ yé sesema inyu boñ  le bibéba gwés bi nwéhlana. (1 Yôhanes 2:1, 2) Kiki Yéhôva bo Yésu ba nkônôl bés ngoo ba nwéhlak bés, hala a mboñ le di kônde gwés bo.

¹⁶ I ngéda di ‘nwéhél lôk kéé yés ni ñem wonsôna,’ ha nyen di nkônde gwéhna. (Éfésô 4:32) I pot mbale, i nwéhél lôk kéé yés i ta bé bun, ndi di nlama jo sañ. Sita yada i nkal le i yigil i Nkum Ntat ini ni hop Pulasi le “Pardonnons-nous volontiers les uns aux autres,” a bi hôla nye i nwéhél. * A nkal le: “I yigil i, i bi hôla me i bana mahoñol malam inyu jam li nwéhél. I yigil i, i ntoñol le i nwéhél bôt bape ni ñem wonsôna hala a nkobla bé le di yé maséé ni mam mabe ba mboñ bés tole i mam ba boñ bés ma ntééñga bé bés. I nwéhél bôt bape hala a nkobla le di ntéédana bé bo hiun, ñem u yé ki bés nwee.” I ngéda di nwéhél lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm ni ñem wonsôna, hala a ñéba le di ngwés bo, ni le di nigle Yéhôva Tata wés.

17. Inoñnaga ni kaat Matéô 5:16, lelaa di nla ti Tata wés Nungingii lipém?

¹⁷ Kinje nsima i ba ikété lihaa likeñi li lôk kéé i bôda ni i bôlôm i i ngwéhna wada ni nuu! Di gwé ngôñ le ngandak bôt i loo i bégés Djob lôñ yada ni bés. Jon di boñ bañ jam jo ki jo li li nla ôbôs jôl li Yéhôva, ni jôl li litén jé. Ndi di bana bihiumul bilam bi bi nla tinde bôt i emble ñañ nlam.​—Añ Matéô 5:16.

18. Kii i nla hôla bés i téé likalô ni makénd?

¹⁸ Ngim mangéda, bôt ba nla yahal bés tole ba tééñga bés inyule di nôgôl Tata wés Nungingii. Kii di nla boñ ibale di nkon woñi i tééne bôt bape likalô? Di yé nkwoog nkaa le Yéhôva bo Man wé ba ga hôla bés. Yésu a bi kal banigil bé le ba nlama bé kon woñi inyu i yom ba ga kal ni lelaa ba ga pot. Inyuki? Yésu a kal le: “Jam n’a pot l’a tina bé i ngeñ i; inyule  bé ndik bé bon n’a pot, ndi n’a pot ni njel mbuu mpubi u Isoñ nan.”​—Matéô 10:19, 20.

19. Ti hihéga hi mut wada nu a bi téé likalô ni makénd.

¹⁹ Di yoñ le hihéga hi Robert. Ndék ngéda i mbus le a bi bôdôl yigil yé Bibel, ba bi kena nye bikééhene i Afrika Nwelmbok inyu boñ le a kal inyuki a ntjél yila sônda. Ni makénd momasôna, a bi toñle bakéés le a ntjél yila sônda inyule a ngwés lôk kéé yé i bôda ni i bôlôm. A bé jôha bé ni maada mé ni lôk kéé yé. Nkéés a bi bat nye le: “Bonjee ba yé lôk kéé yoñ?” Robert a bé bem bé i mbadga i, ndi i nlélém ngéda a bi hoñol buk kel. I bé pémél i kaat Matéô 12:50 i i nkal le: “Nu ni nu a mboñ sômbôl i Tata nu a yé i ngii, nyen a yé mankéé nu munlôm, ni nu muda, ni ini.” Tolakii Robert a bi tip bôdôl nigil Bibel, a bi timbhe i mbadga i ni ngandak mambadga ipe ba bi bat nye. Yéhôva a bi lama kônôl Robert maséé! Yéhôva a nkônôl yak bés maséé i ngéda di mbôdôl nye ñem inyu añal ñañ nlam ni makénd yak i ngéda di mboma mandutu.

20. Mambe makidik di nlama yoñ? (Yôhanes 17:11, 15)

²⁰ Di kee ni bisu i kon maséé ni bisai di gwé i ba munu lihaa li lôk kéé i bôda ni i bôlôm i i ngwéhna. Di gwé Isañ nu a nloo basañ bobasôna ni ngandak lôk kéé i bôda ni i bôlôm i i ngwés bés. Di waa bañ ti Yéhôva mayéga inyu makébla ma. Satan ni béba yé nkoñ ’isi ba nsômbôl le di hoñol le Tata wés Nungingii a ngwés bé bés, ba nsômbôl ki bagal bés inyu boñ le di ba ha bañ maséé. Ndi Yésu a bi soohe inyu yés, a bi bat Tata wés le a tat bés inyu boñ le di bagla bañ. (Añ Yôhanes 17:11, 15.) Yéhôva a ntimbhe toi i masoohe ma. Ndik kiki Yésu, di péénaga bañ kekikel le Tata wés Nungingii a ngwés bés ni le a yé ni bés. Di kee ni bisu i kôôge lôk kéé yés i bôda ni bôlôm bebee.