1. E lingbi ti iri Jéhovah tongana nyen?

NA YÂ ti sewa ti awakua ti Jéhovah, mo yeke wara Jésus, so ayeke “kozo ye na popo ti aye kue so Nzapa asara,” nga na gbâ ti a-ange (aCol. 1:15; Ps. 103:20). Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo mû maboko na azo ti hinga so ala peut ti iri Jéhovah Babâ ti ala. Tongana lo yeke sara tënë lani na adisciple ti lo, lo tene so Jéhovah ayeke “Babâ ti [ni] nga Babâ ti ala”. (Jean 20:17). Nga na ngoi so e mû terê ti e na Jéhovah na e wara batême, e lï na yâ ti sewa ti aita so aye terê.—Marc 10:29, 30.

2. Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?

² A yeke ngangu na ambeni ita ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti ndoye. Peut-être ambeni ahinga ape tongana nyen la ala peut ti fa na aita so ala ye ala. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la Jésus a-aidé e ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti e so aye e so e peut ti ga nduru na lo. E yeke gi nga ti hinga na yâ ti aye wa la e peut ti mû tapande ti Jéhovah na yâ ti fason so e yeke sara na ye na aita ti e.

3. Tongana nyen la sambela so Jésus afa ni tongana tapande apusu e nduru mingi na Jéhovah?

³ Jéhovah ayeke mbeni Babâ ti ndoye. Jésus aye ti tene e bâ Jéhovah tongana ti so lo bâ na lo, so ti tene, tongana mbeni babâ so asara ye na nzoni bê nga na ndoye so e peut ti sara tënë na lo na ngoi kue, me pëpe tongana mbeni zo so asara ye na nzoni bê ape so ayeke fa gï na e aye so e doit ti sara. E hinga ni na lege ti ye so Jésus afa na adisciple ti lo ti tene tongana ala yeke sambela. Lo komanse lani tapande ti sambela ni na lege ti tënë so: “Babâ ti e.” (Mat. 6:9). Jésus apeut  lani ti fa na e ti iri Jéhovah “Lo so ngangu ti lo ahon angangu kue,” ‘Lo so asara aye’ wala “Lo so ayeke Gbia ti lakue lakue”. Airi so kue ayeke na lege ni nga ayeke na yâ ti Bible (Gen. 49:25; És. 40:28; 1 Tim. 1:17). Me Jésus afa na e ti iri Jéhovah “Babâ.”

4. E hinga tongana nyen so Jéhovah aye ti tene e ga nduru na lo?

⁴ Eskê a yeke ngangu na mo ti bâ Jéhovah tongana Babâ ti ndoye? A yeke ngangu na ambeni ita. Tongana babâ ti e asara ye na nzoni bê na e ape, a peut ti duti ngangu na e ti imaginé mbeni babâ so andoye e. Tongana e hinga so Jéhovah ayeke comprendre e adë bê ti e mingi. Lo ye ti ga nduru na e. Ndani la Bible awa e, atene: “Ala ga nduru na Nzapa na lo yeke ga ande nduru na ala.” (Jacq. 4:8). Jéhovah aye e na lo tene so lo yeke duti nzoni Babâ mingi ndali ti e.

5. Ti gue oko na Luc 10:22, tongana nyen la Jésus apeut ti aidé e ti ga nduru mingi na Jéhovah?

⁵ Jésus apeut ti aidé e ti ga nduru mingi na Jéhovah. Jésus ahinga Jéhovah nzoni mingi nga lo fa tâ pendere mingi asarango ye ti Jéhovah. Ndani la lo tene: “Zo so abâ mbi abâ nga Babâ awe.” (Jean 14:9). Legeoko tongana ti so mbeni yaya ayeke sara, Jésus afa na e tongana nyen ti ne Babâ ti e nga ti mä yanga ti lo, tongana nyen ti kpe ti zia vundu na bê ti lo nga tongana nyen ti zia ngia na bê ti lo. Me aye so Jésus asara na ngoi so lo yeke lani na fini na ndö ti sese afa mbilimbili so Jéhovah ayeke sara ye na nzoni bê mingi nga lo ye e mingi. (Diko Luc 10:22.) Zia e bâ ambeni tapande ni.

6. Fa atapande so afa tongana nyen la Jéhovah amä lani Jésus.

⁶ Jéhovah ayeke mä amolenge ti lo. Bâ tongana nyen la Jéhovah amä lani kozo Molenge ti lo. Kite ayeke dä ape so Jéhovah amä lani gbä ti asambela so Molenge ti lo atene na ngoi so lo yeke na sese (Luc 5:16). Lo mä lani Jésus so asambela kozo ti mû akota desizion, na tapande na ngoi so lo ye lani ti soro abazengele ti lo 12 (Luc 6:12, 13). Jéhovah amä nga lani sambela ti Jésus na ngoi so lo gi bê ti lo  mingi. Kete kozo si a kä Jésus, lo sambela Babâ ti lo na bê ti lo kue na ndö ti ngangu kpale so lo yeke gue ti wara. Jéhovah amä sambela ti Jésus nga lo tokua mbeni ange ti kpengba Molenge ti lo so lo ye lo mingi.—Luc 22:41-44.

7. So mo hinga so Jéhovah ayeke mä sambela ti azo ti lo, a sara mo tongana nyen?

⁷ Laso, Jéhovah angbâ ti mä asambela ti awakua ti lo, nga lo yeke kiri tënë na ni na tâ ngoi ni nga na fason so ayeke tâ nzoni mingi (Ps. 116:1, 2). Mbeni ita-wali na Inde abâ tongana nyen la Jéhovah akiri tënë na asambela ti lo. Lo gi lani bê ti lo mingi, nga lo sambela Jéhovah na bê ti lo kue ndali ni. Lo tene: “Kapa ti Télé JW ti mai 2019 na ndö ti aye so e lingbi ti sara tongana e gi bê ti e ayeke tâ ye so lani mbi yeke na bezoin ni. A yeke lani mbeni kiringo tënë na asambela ti mbi.”

8. Na alege wa la Jéhovah afa so lo ye Jésus?

⁸ Jéhovah aye e nga lo yeke bâ lege ti e, gï tongana ti so lo ye lani Jésus nga lo bâ lege ti lo na ngoi so lo yeke sara akua ti lo na sese ge (Jean 5:20). Lo mû lani maboko na Jésus ti ngbâ ti duti na kpengba mabe, lo kpengba lo na ngoi so lo gi bê ti lo, nga lo sara kue ti tene Jésus awara aye so lo bezoin ni. Jéhovah atene nga lani na Molenge ti lo so lo ye lo mingi nga so bê ti lo anzere na lo mingi (Mat. 3:16, 17). So Jésus azia lani bê ti lo lakue na Babâ ti lo ti yayu so aye lo, lo bâ lâ oko ape so lo yeke lo oko.—Jean 8:16.

9. Nyen la afa na e so Jéhovah aye e?

⁹ Legeoko tongana Jésus, e kue e bâ aye mingi so Jéhovah asara ti fa so lo ye e. Gbu li na ndö ti ye so: Jéhovah amû lege na e ti ga akamarade ti lo nga lo mû na e gbâ ti aita so aye e so asara si e yeke na ngia nga ayeke kpengba e na ngoi so e gi bê ti e mingi (Jean 6:44). Jéhovah amû nga na e ye kue so e bezoin ni ti ngbâ ti duti na kpengba mabe. Lo mû nga même maboko na e ti wara aye so e bezoin ni lâ oko oko (Mat. 6:31, 32). Tongana e gbu li na ndö ti ndoye ti Jéhovah na mbage ti e, e yeke ye lo mingi.

10. Nyen la e lingbi ti manda na lege ti fason so Jéhovah ayeke sara na ye na aita ti e?

¹⁰ Jéhovah aye aita ti e. Me a yeke lakue kete ye na e ape ti ye ala nga ti fa ni na ala. Kozoni kue, ndo so e londo dä ayeke nde nde nga angobo ti e ayeke nde nde. Nga, e kue e yeke sara afaute so apeut ti son bê ti mba nga so apeut ti zia vundu na bê ti amba ti e. Me, e peut ti sara si aita ti e aye terê mingi. Na lege wa? Na lege so e ye aita ti e tongana ti so Babâ ti e aye ala (aÉph. 5:1, 2; 1 Jean 4:19). Zia e bâ ye so e lingbi ti manda na lege ti tapande ti Jéhovah.

11. Tongana nyen la Jésus afa so Jéhovah “abâ mawa ti zo mingi”?

¹¹ Jéhovah afa so lo ‘bâ mawa ti zo mingi.’ (Luc 1:78). Bê ti zo so ayeke bâ mawa ti zo ayeke son tongana lo bâ azo ayeke bâ pasi; lo yeke gi alege ti mû maboko na ala nga ti dë bê ti ala. Fason so Jésus asara ye lani na azo afa so Jéhovah abâ mawa ti zo (Jean 5:19). Mbeni lâ na ngoi so Jésus abâ gbâ ti azo, “mawa ti ala asara lo ngbanga ti so a sara pasi na ala nga yâ ti ala akangbi kirikiri tongana ataba so ayeke na berger pëpe.” (Mat. 9:36). Jésus aye azo nga lo sara mbeni ye ti mû maboko na ala. Lo sava lani azo nga lo yeke lani nduru ti dë bê ti azo so “asara ngangu kua na kungba ane ala”.—Mat. 11:28-30; 14:14.

12. Mû mbeni tapande ti fa tongana nyen la e lingbi ti fa so e bâ mawa ti zo.

¹² Kozo si e fa so e bâ mawa ti aita, e bezoin ti hinga akpale wa la ala wara. Na tapande,  mbeni ita-wali apeut ti duti na mbeni ngangu kpale ti seni. Lâ oko lo dema na ni ape, me a yeke nzere na lo tongana mbeni zo amû maboko na lo. Eskê lo peut ti mû na azo ti sewa ti lo aye so ala bezoin ni? Eskê e peut ti aidé lo ti tö kobe na lo wala ti balê yâ ti dä ti lo? Peut-être mbeni ita-koli aperdre kua ti lo. Eskê e peut ti mû na lo mbeni kete pata, sân ti fa so e la e mû ni na lo, so ayeke aidé lo kozo si lo wara mbeni kua?

13-14. Tongana nyen la e lingbi ti mû ye mingi na azo tongana Jéhovah?

¹³ Jéhovah amû ye mingi na azo (Mat. 5:45). E doit ti ku juska aita ti e ahunda ti tene e aidé ala awe si e bâ mawa ti ala ape. Tongana Jéhovah, e peut ti mû li ni. Lo sara si lâ asu na ndö ti e lakue sân même ti tene e hunda ni. Nga gï azo so ayeke kiri singila ndali ti lâ la ayeke bâ nzoni dä ape, me azo kue. So Jéhovah amû na e aye so e bezoin ni, lo fa so lo ye e. So Jéhovah asara ye na nzoni bê mingi nga lo mû ye mingi na azo, e ye lo mingi.

¹⁴ Aita mingi amû tapande ti Babâ ti ala ti yayu, ala mû li ni ti mû ye mingi na azo. Na tapande na 2013, mbeni kota pupu ti ngu abuba aye mingi na Philippines. Gbâ ti aita aperdre da ti ala nga na aye ti ala. Me aita ti ala ti dunia kue amû maboko na ala hio. Gbâ ti aita amû nginza wala amû maboko ti leke peko ti ada so abuba, a sara nga ngu oko ape a leke ada so abuba nduru na 750. Na ngoi ti COVID-19 so amû ndo, aTémoin asara kua ngangu ti aidé aita ti ala. Tongana e sara ye hio ti mû maboko na aita ti e, e fa na ala so e ye ala.

15-16. Luc 6:36 atene a yeke nzoni e sara nyen ti sara ye tongana Babâ ti e ti yayu?

¹⁵ Jéhovah ayeke sara nzoni bê na azo nga lo yeke pardonné azo. (Diko Luc 6:36.) Lâ oko oko, Bâba ti e ti yayu ayeke sara nzoni bê na e (Ps. 103:10-14). Adisciple ti Jésus ayeke lani mbilimbili-kue ape, me lo sara nzoni bê na ala nga lo pardonné ala. Lo yeke lani même nduru ti mû fini ti lo na sandaga tongaso si a pardonné asiokpari ti e (1 Jean 2:1, 2). So Jéhovah na Jésus asara nzoni bê mingi na e nga ala pardonné e, a sara si e ga nduru mingi na ala.

 ¹⁶ Tongana e ‘pardonné mba na bê ti e kue’, e yeke ye terê mingi (aÉph. 4:32). Ti tâ tënë ni, na ambeni ngoi a yeke ngangu ti pardonné azo, tongaso e bezoin ti sara effort si e sara ni. Mbeni ita-wali abâ lani so article ti Tour ti Ba Ndo so li ni ayeke “Ala pardone mba na bê ti ala kue” a-aidé lani lo ti sara ni. * Lo tene: “Article so a-aidé lani mbi ti comprendre so tongana mbi pardonné azo ayeke aidé mbi. A fa so ti pardonné azo aye pëpe ti tene so ye so ala sara ayeke na lege ni wala ason e ape. Me tongana e pardonné ala, a ye ti tene so e yeke bata ala na bê ape nga bê ti e ayeke dë.” Tongana e pardonné aita ti e na bê ti e kue, e fa so e ye ala nga so e mû tapande ti Babâ ti e Jéhovah.

17. Ti gue oko na Matthieu 5:16, tongana nyen la e peut ti mû gloire na Babâ ti e ti yayu?

¹⁷ Kota pasa la e yeke na ni ti duti na yâ ti sewa ti aita so ayeke na yâ ti dunia kue so aye terê. E ye si gbâ ti azo aga abungbi legeoko na e ti voro Nzapa ti e. Tongaso, a yeke nzoni e sara hange si e sara lâ oko ape mbeni ye so alingbi ti ga na zonga na ndö ti azo ti Jéhovah wala na ndö ti Babâ ti e ti yayu. E yeke gi lakue ti duti na nzoni sarango ye so apeut ti pusu azo ti manda ye na ndö ti Jéhovah nga ti sara na lo.—Diko Matthieu 5:16.

18. Nyen la apeut ti aidé e ti fa tënë na mbeto ape?

¹⁸ Na ambeni ngoi azo apeut ti kasa e wala asara même ye ti ngangu na e ndali ti so e mä yanga ti Babâ ti e ti yayu. Nyen la e lingbi ti sara tongana mbeto asara e na ngoi so e ye ti fa tënë ti mabe ti e na azo? E peut ti zia bê ti e na Jéhovah na Molenge ti lo ti mû maboko na e. Jésus atene na adisciple ti lo ti gi bê ti ala ape na ndö ti fason so ala yeke tene na tënë wala na ndö ti tënë so ala yeke tene. Ndali ti nyen? Jésus atene: “Ndali ti so na l’heure ni so, a yeke fa na ala ye so ala doit ti tene, ngbanga ti so a yeke gï ala pëpe si ayeke sara tënë, me a yeke yingo ti Babâ ti ala  si ayeke sara tënë na lege ti ala”—Mat. 10:19, 20.

19. Fa tapande ti mbeni zo so afa tënë na mbeto ape.

¹⁹ Bâ tapande ti Robert. Na yâ ti ambeni ngoi so ahon, na ngoi so lo komanse ti manda Bible fini fini na lo hinga ye mingi na ndö ti Bible ape, lo doit lani ti gue na gbele ajuge na Afrique du Sud ti fa ndani so lo ke ti sara kua ti turugu. Sân mbeto lo fa na ajuge ni so lo ye ti sara kua ti turugu ape ndali ti so lo ndoye aita ti lo aChrétien. Lo bâ na nene ni mingi place ti lo na yâ ti sewa ti e ti aita. Mo ye ti bâ, mbeni juge ni ahunda lo: “Aita ti mo ni ayeke azo wa?” Robert apensé na hunda so kozo ape, me hio versê ti lango ni aga na li ti lo. A yeke lani Matthieu 12:50: “Zo so asara ye so bê ti Babâ ti mbi so ayeke na yayu aye, zo so la ayeke ita ti mbi ti koli, ita ti mbi ti wali nga mama ti mbi.” Atâa so lani Robert akomanse ti manda Bible fini fini, yingo ti Jéhovah a-aidé lo ti kiri tënë na hunda so nga na ambeni so lo ku terê ti lo na ni ape. Ye so Robert asara so adoit ti nzere lani na Jéhovah mingi. A yeke nzere nga na Jéhovah mingi tongana e zia bê ti e na lo ti fa tënë na mbeto ape atâa na angoi so ayeke ngangu.

20. Nyen la a yeke nzoni e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara? (Jean 17:11, 15).

²⁰ Zia e ngbâ ti bâ na nene ni pasa so e yeke na ni ti duti na yâ ti sewa ti aita so aye terê. E yeke na nzoni Babâ nga na ngbâ ti aita so aye e. A lingbi e ngbâ lakue ti kiri singila ndali ni. Satan na asioni zo so amû peko ti lo agi ti sara si e duti na kite so Babâ ti e ti yayu aye e nga ala gi ti buba yâ ti beoko ti e. Me Jésus asambela ndali ti e, lo hunda na Babâ ti lo ti bâ ndo na ndö ti e si e bata beoko ti e. (Diko Jean 17:11, 15.) Jéhovah ayeke kiri tënë na sambela so. Legeoko tongana Jésus, a lingbi e duti na kite ape so Babâ ti e ti yayu aye e nga lo yeke mû maboko na e. Zia e leke na bê ti e ti ngbâ ti ga nduru mingi na Jéhovah nga na aita ti e.