1. Jehovha hi nga mu wona kota yini ka hina?

A NGANGO wa lava va khozelako Jehovha wu wumbiwa hi Jesu, loyi a nga “matewula ya zvivangwa zvontlhe”, ni tingilozi ta talela ga cima. (Kol. 1:15; Lis. 103:20) A cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni, i kombile lezvaku hina vanhu hi nga wona Jehovha kota Papayi wa hina. I no byela vapizani vakwe aku: “Ndza tlakukela ka Papayi wa mina tlhelo Papayi wa n’wina”. (Joh. 20:17) A cikhati leci hi nyikelako wutomi ga hina ka Jehovha hi bhabhatiswa, hi sangula kuva zviro zva ngango wa lirandzo wu wumbiwako hi vamakabye. — Mar. 10:29, 30.

2. Zvini hi to wulawula hi zvona ka ndzima leyi?

² A vokari zva va karatela ku wona Jehovha kota Papayi wabye a va randzako. A van’wani zva koteka ku va nga zvi tivi a ku kombisa lirandzo ka vamakabye. Ka ndzima leyi, hi ta wona lezvi Jesu a hi vhunisako zvona ku wona Jehovha kota Papayi wa hina a hi randzako, loyi hi nga mahako wunghana go tiya naye. Hi ta tlhela hi tiva tindlela ta ku pimanyisa Jehovha mhakeni ya ku kombisa lirandzo ka vamakabye va hina.

3. Jesu i te Jehovha hi fanele ku mu wona kota yini ka hina?

³ Phela Jehovha i Papayi wa lirandzo. Jesu i lava ku Jehovha hi mu wonisa lezvi yenawu a mu wonisako zvona — kota Papayi a hi randzako loyi zvi olovako ku mu tshinelela. A nga lavi ku hi mu wona kota munhu wa mona a tshamelako ku hi manda basi. Lezvo hi zvi wona ka lezvi Jesu a nga gondzisa vapizani vakwe a ku va zvi wula ka mikhongelo yabye. Laha a nga nyika cikombiso ca lezvi va nga khongelisako zvona, i sangulile hi magezu lawa: “Papayi wa hina”. (Mat. 6:9) Phela loku Jesu i wa no zvi lava, na a hi  byelile ku hi vitana Jehovha kota wa “Ntamu-Wontlhe”, “Muvangi” kutani “Hosi ya pindzukelwa” — lezvo zvi wa nga tava zvi bihile hakuva a Bhibhiliya ga mu vitanisa zvezvo. (Gen. 49:25; Isa. 40:28; 1 Tim. 1:17) Hambulezvo, i hi byelile ku hi vitana Jehovha kota “Papayi”.

4. Hi zvi tivisa kuyini a ku Jehovha i lava ku hiva ni wunghana naye?

⁴ Wena ke, zva ku karatela a ku wona Jehovha kota Papayi a ku randzako? A vokari va hina zva hi karatela. Loku hi wundlilwe hi papayi wo kala lirandzo, zvi nga hi karatela futsi a ku li zwisisa a lirandzo la mupswali. Hambulezvo, a zvo ku chavelela a ku tiva lezvaku Jehovha wa zvi tiva khwatsi lezvi hi ti zwisako zvona niku hikuyini hi ti zwisako lezvo! I lava ku uva ni wunghana naye. Hi cigelo leco a Mhaka yakwe yi hi kucako yiku: “Tshinelani ka Nungungulu, yenawu i ta tshinela ka n’wina.” (Jak. 4:8) Jehovha wa hi randza niku i lava kuva Papayi wa hina wa munene ka vontlhe.

5. Hi kuya hi Luka 10:22, Jesu a nga hi vhunisa kuyini a kuva ni wunghana go tiya na Jehovha?

⁵ Jesu a nga hi vhuna ku hiva ni wunghana go tiya na Jehovha. I mu tiva khwatsi Jehovha a tlhela a zvi kota ku kombisa matshamela yo fana ni lawa ya yena laha ka kuza aku: “Loyi a wonileko mina i wonile na Papayi.” (Joh. 14:9) A ku fana ni n’wana wa nhondzo, Jesu wa hi gondzisa lezvi hi nga mahako kasi hi mu kombisa cichavo Papayi wa hina Jehovha, kasi ku mu ingisa, ku mu tsakisa, ni ku nga mu khunguvanyisi. Lezvi Jesu a nga hanyisa zvona laha misaveni zvi kombile ku Jehovha mu nene nguvhu niku i na ni lirandzo la hombe. (Lera Luka 10:22.) A hi woneni zvikombiso zvo kari.

6. Nyika cikombiso ca makhati lawa Jehovha a nga ingisela Jesu.

⁶Jehovha wa demba ndleve a ingisela vana vakwe. Hi nga ehleketa hi lezvi Jehovha a nga dembisa zvona ndleve a ingisela N’wana wakwe wa matewula! Handle ko kanakana, a cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni Jehovha i ingisele mikhongelo yo tala nguvhu ya N’wana wakwe. (Luka 5:16) I zwile Jesu na a khongela loku a lava ku maha zviboho zva lisima, zvo fana ni cikhati a nga lava ku hlawula a vapostoli vakwe va 12. (Luka 6:12, 13) I zwile Jesu kambe na a  khongela na a karatekile nguvhu. Laha Jesu a nga lava ku tokometiwa a dawa, i khongele hi mbilu yontlhe ka Papayi wakwe xungetano hi tixanisa leti a nga lava ku kumana nato. Jehovha i wu zwile a mukhongelo lowo a tlhela a rumela ngilozi yi ya tiyisa N’wana wakwe wo randzeka.— Luka 22:41-44.

7. U ti zwisa kuyini hi ku tiva lezvaku Jehovha wa yizwa mikhongelo ya hina?

⁷ Ni nyamutlha Jehovha wa ha simama ku ingisela mikhongelo ya malandza yakwe a tlhela a va hlamula hi cikhati ca ci nene ni hi ndlela ya yi nene. (Lis. 116:1, 2) Wona lezvi Jehovha a nga hlamulisa zvona a mikhongelo ya makabye wokari wa le Índia. A makabye loye wa cisati i wa xaniseka hi kukarateka ku hundza mpimo, a se khongela ka Jehovha hi mbilu yontlhe xungetano hi mhaka leyo. I tlhamusela lezvi: “A vhidhio ya JW Broadcasting^® ya hweti ya Maio wa 2019, yi nga komba lezvi hi nga mahako loku hi karateka, yi ndzi vhunile nguvhu. Yive hlamulo wa mikhongelo ya mina.”

8. Jehovha i kombisile kuyini lirandzo ka Jesu?

⁸ Jehovha i hi randza a tlhela a hi hlayisisa zvalezvi a nga mahisa zvona ka Jesu a cikhati a nga kari a maha ntiro wakwe wo karata laha misaveni. (Joh. 5:20) I vhunile Jesu lezvaku a simama ava ni kukholwa ko tiya, a mu tiyisa a cikhati a nga hi zvikaratweni a tlhela a mu vhuna ku kuma zvontlhe zvi nga laveka kasi a hanya. Jehovha kambe i wa byela Jesu a ku wa mu randza niku wa tsaka hi yena. (Mat. 3:16, 17) Lezvi Jesu a nga tiyiseka lezvaku Papayi wakwe Jehovha wa mu randza niku contlhe cikhati i na yena, a nga tshukangi a ti wona na a hi yece. — Joh. 8:16.

9. Cini ci kombako ku Jehovha wa hi randza?

⁹ A ku fana na Jesu, hinawu ku ni zvilo zvo tala zvi mahako ku hi zvi wona ku Jehovha wa hi randza. Ehleketa hi lezvi basi: Jehovha i vhumele ku hiva vanghana vakwe a tlhela a hi nyika vamakabye va lirandzo ni vo zwanana kasi hi tsaka ni ku tlhela va hi vhuna loku hi karatekile. (Joh. 6:44) I tlhela a hi nyika zvontlhe zvi lavekako kasi hi tiyisa kukholwa ka hina. A nga hi tsiki hi vhumala zvo ti hanyisa kambe hi tlhelo ga nyama. (Mat. 6:31, 32) Loku hi ehleketa hi lezvi Jehovha a hi randzisako zvona, hiya hi mu randza nguvhu.

10. Zvini hi nga gondzako ka lezvi Jehovha a va randzisako zvona a vamakabye va hina?

¹⁰ Jehovha wa va randza a vamakabye va hina. Kanilezvi hina zvi nga tshuka zvi hi karatela ku randza vamakabye ni ku kombisa lirandzo lelo. Ka zvikhati zvin’wani lezvo zvi vangiwa hi kuva va midhawuko yo hambana. A cin’wani kambe hi ku hontlheni ha maha zvilo zvi swirako van’wani hambu ku va kwatisa futsi. Hambulezvo, hontlheni hi nga maha cokari kasi hi randzana kota vamakabye. Zvini hi nga mahako? Ku pimanyisa a Papayi wa hina Jehovha ka lezvi a kombisisako zvona lirandzo ka vamakabye va hina. (Efe. 5:1, 2; 1 Joh. 4:19) A hi woneni lezvi hi nga gondzako ka cikombiso ca Jehovha.

11. Jesu i kombisile kuyini a “wuxinji” ga Jehovha?

¹¹Jehovha i na ni “wuxinji ga hombe”. (Luka 1:78) A munhu wa wuxinji a nga tsaki loku a wona van’wani na va xaniseka; i lava tindlela ta ku va vhuna kutani ku va chavelela. Lezvi Jesu a nga mahela vanhu i kombisile lezvi Jehovha a khatalisako zvona hi vona. (Joh. 5:19) Ka khati go kari, i no wona citshungu a “ci zwela wusiwana hakuva va wa xaniseka ni ku pepetseka a ku khwatsi tiyivhu to kala murisi”. (Mat. 9:36) Jesu a nga va zwelangi wusiwana basi a zvi tsikisa zvezvo. I no hanyisa lava va nga babya a tlhela a chavelela lava va nga xaniseka. — Mat. 11:28-30; 14:14.

12. Hi yihi ndlela ya ku kombisa ku ha va zwela wusiwana van’wani?

¹² Kasi hi va zwela wusiwana a vamakabye va hina, zvi lava ku hi ehleketa hi zvikarato va kumanako  nazvo. Hi cikombiso, a makabye wo kari wa cisati a ngava ni mababyi ya hombe. Hambu loku a nga tshameli ku ti khala, a nga tsaka nguvhu loku hi mu vhuna hi cokari. Hi nga ti wutisa lezvi: A ku wa zvi kota ku hlayisa va ngango wakwe? Hi nga mu vhuna ku bhika kutani ku basisa laha kaya ke? Xungetano hi makabye wo kari wa wanuna a nga luza ntiro hi nga ti wutisa lezvi: Loku ho mu vhuna hi malana yo kari — hi ndlela ya ku a nga zvi tivi a ku hi hina hi nga mu nyika — a ku zvi nga mu chovhanyana kala kuza a kuma ntiro wun’wani ke?

13-14. Hi yihi ndlela ya ku hi hana a ku fana na Jehovha?

¹³Jehovha wa hana. (Mat. 5:45) A hi faneli ku rindzela kala a vamakabye va kombela civhuno hi kona hi to va vhuna. A ku fana na Jehovha, hi nga va vhuna na va nga se hi khalela hi nchumu. Phela siku ni siku Jehovha i hi tsuwukisela gambo gakwe ne na hi nga mu kombelangi! A gambo a gi vhuni lava va kombisako kubonga basi, gi vhuna hontlheni. Lezvi Jehovha a hi nyikako lezvi zvi lavekako ka hina, a hi cikombiso ca ku wa hi randza? A ho ku mu randza Jehovha hi lezvi a hi mahelako zvilo zva zvinene a tlhela a hi nyika zvilo zvo tala!

¹⁴ A vamakabye vo tala va pimanyisa kuhana ka Papayi wa hina wa le tilweni hi ku va nyika zvilo a vamakabye van’wani na va nga kombelangi. Hi cikombiso, le Filipinas ku noba cingulo ca hombe nguvhu hi 2013 ci hohlolela zvilo zvo tala nguvhu. A vamakabye vo tala va no luza zvilo zvo tala nguvhu ni tiyindlu tabye. Kanilezvi, a vamakabye misaveni yontlhe va no tekela ku va vhuna. A kutala kabye va no va vhuna hi minyikelo, a van’wani va ti nyikela va vhunetela ka tsima ga ku aka. Ndzeni ka tihweti titsongwani, va no vhuxisa kutani ku akisa cipimo ca 750 wa tiyindlu. Ndzeni ka ntungu wa COVID-19, a vamakabye va no ti tsitsirita va vhuna vamakabye van’wani. Loku hi ti karatela ku hatla hi vhuna vamakabye va hina, hi komba lezvaku ha va randza.

15-16. Hi kuya hi Luka 6:36, hi yihi yin’we ya tindlela ta lisima ta ku pimanyisa a Papayi wa hina Jehovha?

¹⁵Jehovha i na ni tipswalo niku wa tsetselela. (Lera Luka 6:36.) Siku ni siku Jehovha i kombisa tipswalo ka hina. (Lis. 103:10-14) A vapizani va Jesu va wa maha zvihoxo, hambulezvo i wa kombisa tipswalo a tlhela a va tsetselela. I zile a ti yimisela ni ku nyikela wutomi gakwe kasi hi  tsetselelwa zviwonho zva hina. (1 Joh. 2:1, 2) Lezvi Jehovha na Jesu va kombisako tipswalo va tlhela va hi tsetselela zvi maha ku hi va randza.

¹⁶ Loku hi ‘tsetselela’ vamakabye va hina zvi hundza, zvi maha ku hi randzana nguvhu. (Efe. 4:32) A lisine hi ku zva tshuka zvi bindza ku tsetselela van’wani. Hikwalaho, zvi lava ku hi kulula hi n’watseka. A makabye wo kari wa cisati i wula lezvaku i vhunilwe nguvhu hi ndzima ya Murindzeli yi nga hi ni hloko ya mhaka “Tsetselelanani”. * I wulile lezvi: “A ku gondza ndzima leyo zvi ndzi vhunile ku wona lezvi ndzi vhunekisako zvona loku ndzi tsetselela van’wani. Yi tlhamusele lezvaku a ku tsetselela van’wani a zvi wuli ku wo zvi tsakela a zvilo zva hava lezvi va nga ku mahela kutani ku zvo kala zvi nga ku bayisi lezvi va nga ku wonhela. Kanilezvi, zvi wula ku nga va vekeli civiti hi kota ya zvihoxo lezvi va nga ku mahela, niku lezvo zvi maha ku u tshama u pepile moyeni wa wena.” Loku hi tsetselela vamakabye va hina zvi hundza, hi komba lezvaku ha va randza niku hi pimanyisa Jehovha, a Papayi wa hina.

17. Hi kuya hi Matewu 5:16, hi nga mu dzundzisa kuyini Jehovha, a Papayi wa hina wa le tilweni?

¹⁷ I thomo ga hombe nguvhu a kuva ngangweni wa lirandzo wu wumbiwako hi vanhu va nga misaveni yontlhe. Hi xuva ku a vanhu van’wani vo tala va ti patsa na hina hi khozela Nungungulu. Hi kota ya lezvo, hi fanele ku ti wonela nguvhu kasi hi nga mahi nchumu wu nga wa ta chakisa vanhu va Jehovha kutani yena futsi. Hi zama kuva ni mahanyela ma to maha ku a vanhu va navela kuzwa mahungu ya manene lawa hi chumayelako. — Lera Matewu 5:16.

18. Cini ci nga hi vhunako ku chumayela na hi nga chavi nchumu?

¹⁸ Ka zvikhati zvin’wani, a vanhu va nga wulawula zva hava hi hina, hambu ku hi xanisa futsi hi lezvi hi ingisako Papayi wa hina Jehovha. Zvini hi nga mahako loku hi chava ku bhulela van’wani lezvi hi zvi kholwako? Ku tiyiseka lezvaku Jehovha na Jesu va ta hi vhuna. Jesu i byelile vapizani vakwe a ku mu ngazi mu karateka muku mu ta wula yini kona mu ta zvi wulisa kuyini. Wa zvi tiva a ku hikuyini? I te: “Lezvi zvi to laveka  ku mu wula mu ta nyikiwa ka cikhati caleco; hakuva mu nga ta wulawula hi ntamu wa n’wina, kanilezvi i moya wa Papayi wa n’wina wu to mu nyika ca ku wula.” — Mat. 10:19, 20.

19. Nyika cikombiso ca wokari a nga tiya hlanha a nyika wukustumunyu.

¹⁹ Wona lezvi zvi nga humelela Robert. A cikhati a nga sangula ku gondza Bhibhiliya le Joni, ne na a nga seva ni wutivi ga kuya kwihi, zvi no lava ku aya tribhunali kasi aya tlhamusela a ku hikuyini a nga vhumeliko kuya wusochweni. I no tiya hlanha a tlhamusela valamuli lezvaku a nga lavi kuya wusochweni hi ku randza a vamakabye. Aku wa gi nyika nguvhu lisima a thomo a nga nago ga kuva ngangweni wa Jehovha. Va mu wutisa hi citshuketi, vaku: “Hi vamani a vamakabye va wena?” Robert ne i wa nga longangi ku hlamula ciwutiso leco. Kanilezvi i no tekela ku alakanya a mutsalo wa siku lego, ku nga hi Matewu 12:50, a nge: “Ni wihi loyi a mahako kurandza ka Papayi wa mina a nga tilweni, hi yena a nga makabye wa mina ni mamani wa mina.” Hambu lezvi Robert a nga ha sangula ku gondza Bhibhiliya, a moya wa Jehovha wu mu vhunile ku hlamula ciwutiso leco ni zvin’wani va nga mu wutisa na a nga zvi rindzelangi. Jehovha a nga no ku tizwa matshandza hi yena! Wa tizwa matshandza hi hina kambe laha hi tsumbako yena hi chumayela ka zviyimo zvo bindza.

20. Zvini hi faneleko ku ti yimisela ku maha? (Johani 17:11, 15)

²⁰ A hi simameni ku gi nyika lisima a thomo hi nga nago ga kuva ngangweni wa Jehovha. Ngangweni lowu, hi na ni Papayi wa munene ka vontlhe ni vamakabye va hi randzako zva cima. Zvi lava ku hi simama ku gi nyika nguvhu lisima a thomo legi. Sathani ni malandza yakwe ya livengo va zama ku hi maha hi kanakana ku Jehovha wa hi randza va tlhela va zama ku hi gumulisa tihloko hi nga ha zwanani. Hambulezvo Jesu i hi khongelele, a kombela Papayi wa hina Jehovha lezvaku a hi vhikela kasi hi simama ku zwanana. (Lera Johani 17:11, 15.) Jehovha i kari a hlamula mukhongelo lowo. A hi pimanyiseni Jesu. Hi nga tshuki hi kanakana lezvaku Papayi wa hina Jehovha wa hi randza a tlhela a hi vhunetela. A hi ti yimiseleni ku simama hi randza vamakabye va hina — va nga zviro zva ngango wa hina wa moya.