1-2. Aw Eab ɛn Manasɛ bin difrɛn, ɛn us kwɛstyɔn dɛn wi go tɔk bɔt?

MEK wi tɔk bɔt tu kiŋ dɛn we bin de trade trade. Wan bin de rul oba di tɛn trayb kiŋdɔm na Izrɛl, ɛn di ɔda wan bin de rul oba di tu trayb kiŋdɔm na Juda. Pan ɔl we dɛn liv difrɛn tɛm dɛn, dɛn du bɔku tin dɛn we fiba. Dɛn tu kiŋ dɛn de bin tɔn dɛn bak pan Jiova ɛn mek in pipul dɛn sin. Dɛn ɔl tu bin de wɔship lay lay gɔd dɛn, ɛn dɛn bin de kil pipul dɛn. Bɔt difrɛns bin de bitwin dɛn tu man dɛn ya. Wan pan dɛn bin du bad te i day, bɔt di ɔda wan bin ripɛnt, ɛn Jiova bin fɔgiv am fɔ di bad bad tin dɛn we i bin du. Udat na dɛn?

² Dɛn nem na bin Eab, di kiŋ na Izrɛl, ɛn Manasɛ, di kiŋ na Juda. Di difrɛns bitwin dɛn tu man dɛn ya de tich wi bɔku tin bɔt wan impɔtant tɔpik, we na fɔ ripɛnt. (Akt 17:​30; Rom. 3:​23) Wetin i min fɔ ripɛnt, ɛn aw wi go sho se wi dɔn ripɛnt? Wi nid fɔ no bikɔs wi want mek Jiova fɔgiv wi we wi sin. Fɔ fɛn di ansa to dɛn kwɛstyɔn dɛn ya, wi go tɔk bɔt dɛn tu kiŋ dɛn ya ɛn si wetin wi kin lan frɔm dɛn ɛgzampul. Dɔn wi go si bak wetin Jizɔs bin tich wi bɔt fɔ ripɛnt.

3. Uskayn kiŋ Eab bin bi?

³ Eab na bin di nɔmba sɛvin kiŋ na di tɛn trayb kiŋdɔm na Izrɛl. I bin mared Jezibɛl, di kiŋ na Saydɔn in galpikin. Dɛn siti we bin de na di nɔt, bin jɛntri. Bikɔs Eab bin mared Jezibɛl, dɛn bin gɛt bɔku chans fɔ mek Izrɛl jɛntri. Bɔt bikɔs ɔf da mared de, di pipul dɛn na Izrɛl bin de sin agens Jiova mɔ ɛn mɔ. Jezibɛl bin de wɔship Beal, ɛn  i bin de ɛnkɔrej Eab fɔ jɔyn am pan da dɔti rilijɔn de usay pipul dɛn bin de liv rarelayf na di say dɛn we dɛn bin de wɔship, ɛn dɛn ivin bin de sakrifays pikin dɛn. We Jezibɛl na bin kwin, ɔl Jiova in prɔfɛt dɛn layf bin de pan denja. I bin mek dɛn kil bɔku pan dɛn. (1 Kiŋ 18:​13) Eab insɛf bin “wɔs pas di wan dɛn we bin de bifo am pan di bad.” (1 Kiŋ 16:​30) Jiova bin de si ɔl wetin Eab ɛn Jezibɛl bin de du. Bɔt Jiova bin sho se i gɛt sɔri-at, ɛn i bin sɛn di prɔfɛt Ilayja fɔ go ɛnkɔrej In pipul dɛn fɔ mek dɛn chenj ɛn kam fɔ sav am bifo i go tu let. Bɔt Eab ɛn Jezibɛl nɔ bin lisin.

4. Wetin Jiova bin se i go du fɔ pɔnish Eab, ɛn wetin Eab bin du?

⁴ Faynali, di tɛm bin kam we Jiova bin disayd fɔ du sɔntin. Jiova bin sɛn prɔfɛt Ilayja fɔ tɛl Eab ɛn Jezibɛl aw i go pɔnish dɛn. Dɛn wan ol famili go day. Di wɔd dɛn we Ilayja tɛl Eab bin mek i rili fil bad. Wi go sɔprayz fɔ no se da prawd man de bin “ɔmbul insɛf.”—1 Kiŋ 21:​19-29.

5-6. Wetin sho se Eab nɔ bin rili ripɛnt?

⁵ Pan ɔl we Eab bin ɔmbul insɛf da tɛm de, di tin dɛn we i du afta dat bin sho se i nɔ bin rili ripɛnt. I nɔ bin tray fɔ pul Beal wɔship na in kiŋdɔm. Ɛn i nɔ ɛnkɔrej ɔda pipul dɛn fɔ wɔship Jiova. Ɔda tin dɛn bin de we Eab bin du we sho se i nɔ ripɛnt.

⁶ Leta, Eab bin invayt wan gud kiŋ we nem Jɛoshafat we bin de na Juda, fɔ jɔyn am pan wan fɛt agens di Sirian dɛn. Jɛoshafat bin se mek dɛn aks fɔs wan pan Jiova in prɔfɛt dɛn. Fɔs, Eab nɔ bin lɛk di aydia. I bin se: “Wan mɔ prɔfɛt stil de we kin aks PAPA GƆD [“Jiova,” NWT], we nem Maykaya we na Imla in bɔypikin; i se bɔt in et Maykaya bikɔs wande i nɔ de tɛl am gud tin, pas bad tin.” Bɔt pan ɔl dat, dɛn aks di prɔfɛt Maykaya. Eab bin rayt. Na bad nyuz di prɔfɛt bin tɛl am. Bifo i ripɛnt ɛn beg Jiova fɔ mek i fɔgiv am, wikɛd Eab bin mek dɛn put di prɔfɛt na prizin. (1 Kiŋ 22:​7-9, 23, 27) Pan ɔl we Eab bin ebul put Jiova in prɔfɛt na prizin, i nɔ bin ebul stɔp di prɔfɛsi fɔ kam tru. Dɛn bin kil Eab na di wɔ we i bin go fɛt.—1 Kiŋ 22:​34-38.

7. Wetin Jiova bin se bɔt Eab afta i day?

⁷ Afta dɛn bin kil Eab, Jiova bin sho aw i bin de tink bɔt am. We gud kiŋ Jɛoshafat bin kam na os sef wan, Jiova bin sɛn in prɔfɛt Jeu fɔ tɛl am se i bin rɔng fɔ ɛp Eab. Jiova in prɔfɛt bin se: “Yu tink se yu fɔ ɛp wikɛd pipul ɛn lɛk dɛn wan dɛn we et PAPA GƆD [“Jiova,” NWT]?” (2 Kro. 19:​1, 2) Naw mek wi tink bɔt dis: If Eab bin rili ripɛnt, fɔ tru, di prɔfɛt nɔ bin fɔ dɔn tɔk se in na wikɛd man we bin et Jiova. Wi si klia wan se pan ɔl we Eab bin sho se i rigrɛt fɔ wetin i bin de du, i nɔ bin rili ripɛnt.

8. Wetin wi lan bɔt fɔ ripɛnt frɔm Eab in ɛgzampul?

⁸ Wetin wi lan frɔm Eab in ɛgzampul? We Eab bin yɛri Ilayja in mɛsej fɔ se dɛn go pɔnish in famili, fɔs Eab bin ɔmbul insɛf. Dat na bin gud tin fɔ du. Bɔt leta, di tin dɛn we i bin de du bin sho se i nɔ bin ripɛnt frɔm in at. So, fɔ ripɛnt nɔ jɔs min se wi fɔ tɔk se wi sɔri fɔ wetin wi du. Lɛ wi tɔk bɔt wetin wi go lan frɔm Manasɛ in ɛgzampul bɔt wetin i rili min fɔ ripɛnt.

9. Uskayn kiŋ Manasɛ bin bi?

⁹ Insay lɛk tu ɔndrɛd ia leta, Manasɛ bin bi kiŋ na Juda. Sɔntɛm i bin ivin  wɔs pas Eab. Di Baybul se: “I du bɔku wikɛdnɛs na PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] in yay we mek i vɛks.” (2 Kro. 33:​1-9) Manasɛ bin mek ɔlta dɛn to lay lay gɔd dɛn, ɛn i ivin mek wan imej na Jiova in tɛmpul. I go mɔs bi se da imej de na bin wan uman gɔd in aydɔl. I bin de tɔk to dɛbul dɛn, ple majik, ɛn i bin gɛt biznɛs wit ɔlkayn dɛbul ɛn wichman dɛn. Dɔn bak, i “shɛd inosɛnt blɔd . . . fitifata.” I bin de kil bɔku pipul dɛn, ɛn i ivin “tek in bɔypikin dɛm . . . ɛn bɔn dɛm na faya” as sakrifays to lay lay gɔd dɛn.—2 Kiŋ 21:​6, 7, 10, 11, 16.

10. Aw Jiova bin kɔrɛkt Manasɛ, ɛn wetin di kiŋ bin du?

¹⁰ Jɔs lɛk Eab, Manasɛ nɔ bin gri fɔ lisin to di advays we Jiova bin de yuz In prɔfɛt dɛn fɔ gi am. Faynali, “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] briŋ kɔmanda dɛm na di Asirian kiŋ in ami we tot Manasɛ wit uk ɛn tay am wit bras chen ɛn briŋ am kam Babilɔn.” We Manasɛ bin de na prizin insay Babilɔn, i tan lɛk se i bin tek tɛm tink bɔt wetin i bin dɔn du. I bin kɔntinyu fɔ “ɔmbul insɛf siriɔs wan bifo in papa dɛn Gɔd.” I bin ivin du mɔ. “I beg PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] fɔ fevɔ.” Infakt, Manasɛ bin kɔntinyu fɔ “pre to Am.” Da wikɛd man de bin de chenj. I bigin fɔ si Jiova as ‘in Gɔd,’ ɛn i bin de pre to Am ɔltɛm.—2 Kro. 33:​10-13.

11. Akɔdin to Sɛkɛn Kronikul 33:​15, 16, aw Manasɛ bin sho se i dɔn rili ripɛnt?

¹¹ Leta, Jiova bin ansa Manasɛ in prea. I bin si se Manasɛ dɔn rili chenj bikɔs ɔf di tin dɛn we Manasɛ bin de pre bɔt. So Jiova bin lisin to Manasɛ we i beg am fɔ fɔgiv am, ɛn I alaw am fɔ bi kiŋ bak. Manasɛ bin du in bɛst fɔ pruv se i bin rili dɔn ripɛnt. I bin du wetin Eab nɔ bin ɛva du. I bin chenj di we aw i de biev. I pul lay lay wɔship kɔmɔt ɛn ɛnkɔrej di pipul dɛn fɔ wɔship Jiova. (Rid Sɛkɛn Kronikul 33:​15, 16.) Manasɛ bin nid fɔ gɛt maynd ɛn fet fɔ du dat, bikɔs bifo i ripɛnt, i bin de sɛt bad ɛgzampul fɔ in famili, di bigman dɛn na Juda, ɛn in pipul dɛn fɔ lɔng tɛm. We Manasɛ bin ol, i bin tray fɔ sɔlv sɔm prɔblɛm dɛn we i bin dɔn kɔz. I go mɔs bi se in na bin gud ɛgzampul fɔ in yɔŋ granpikin, Josaya, we bin leta bi gud kiŋ.—2 Kiŋ 22:​1, 2.

12. Wetin wi lan bɔt fɔ ripɛnt frɔm Manasɛ in ɛgzampul?

¹² Wetin wi lan frɔm Manasɛ in ɛgzampul? I bin ɔmbul insɛf, ɛn i bin du pas dat. I bin pre ɛn beg fɔ mek Jiova sɔri fɔ am. Ɛn i bin chenj di we aw i bin de liv. I bin wok tranga wan fɔ sɔlv di prɔblɛm dɛn we i bin dɔn kɔz, ɛn i du in bɛst fɔ wɔship Jiova ɛn ɛp ɔda pipul dɛn fɔ du di sem tin. Manasɛ in ɛgzampul de ɛp di wan dɛn we dɔn du tin dɛn we rili bad.  Manasɛ in ɛkspiriɛns sho klia wan se Jiova na Gɔd we “gud” ɛn rɛdi fɔ “fɔgiv.” (Sam 86:​5) Jiova go fɔgiv di wan dɛn we rili ripɛnt.

13. Gi wan ɛgzampul we go ɛp wi fɔ ɔndastand wan impɔtant tin bɔt fɔ ripɛnt.

¹³ Manasɛ nɔ bin jɔs fil sɔri fɔ in sin dɛn. Dat de tich wi impɔtant lɛsin bɔt wetin i min fɔ rili ripɛnt. Lɛ wi tink bɔt wan ɛgzampul: Yu go na wan shɔp fɔ go bay bred. Bɔt bifo di pɔsin sɛl gi yu bred, na wan kɔp flawa i gi yu. Yu go gladi fɔ dat? Nɔ, yu nɔ go gladi. Yu go gladi if di pɔsin we de sɛl ɛksplen to yu se di flawa na wan impɔtant tin we dɛn de yuz fɔ mek di bred? Nɔ, dat sɛf nɔ go mek yu gladi. Semweso, Jiova want pɔsin we dɔn sin fɔ rili ripɛnt. If di pɔsin fil sɔri fɔ di sin we i dɔn kɔmit, dat fayn. Da we de aw i fil na wan impɔtant tin we i go du fɔ ripɛnt, bɔt nɔto dat nɔmɔ. Wetin bak di pɔsin fɔ du? Wi go lan bɔku tin frɔm wan parebul we Jizɔs bin pul.

14. Insay Jizɔs in parebul, wetin na di fɔs tin we sho se di bɔypikin we bin lɔs dɔn ripɛnt?

¹⁴ Jizɔs bin pul wan fayn stori na Lyuk 15:​11-32, bɔt wan bɔypikin we bin lɔs. Wan yɔŋman bin tɔn in bak pan in papa, lɛf os, ɛn travul go “na wan kɔntri we de fa.” We i bin de de, i bin de liv fri layf. Bɔt we tin nɔ bin izi fɔ am, i bigin fɔ tink gud wan bɔt di bad tin dɛn we i bin dɔn du. I bin si se in layf bin bɛtɛ fa fawe we i bin de wit in papa. Jizɔs bin se di yɔŋman “si se i dɔn biev fulish we.” I bin disayd fɔ go bak na os ɛn beg in papa fɔ fɔgiv am. I bin impɔtant fɔ lɛ di bɔbɔ no se i bin dɔn disayd fɔ du bɔku bad tin dɛn. Bɔt na dat nɔmɔ i bin fɔ du? Nɔ. I bin nid fɔ chenj di we aw i bin de liv.

15. Aw di bɔypikin we bin lɔs bin pruv se i dɔn rili ripɛnt?

¹⁵ Di bɔypikin we bin lɔs bin du tin dɛn we pruv se i dɔn rili ripɛnt fɔ wetin i bin du. I bin travul fɔ lɔng tɛm fɔ go bak na os. Dɔn we i bin tɔk to in papa, i tɛl am se: “A dɔn sin agens Gɔd we de na ɛvin ɛn agens yu. A nɔ fit fɔ bi yu pikin igen.” (Lyuk 15:​21) We di yɔŋman bin kɔnfɛs wit ɔl in at, dat sho se i bin want fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova bak. I bin no bak se wetin i bin du bin mek in papa in at pwɛl. Ɛn i bin rɛdi fɔ wok tranga wan fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit in papa bak. I bin ivin rɛdi fɔ bi wan pan in papa in wokman dɛn. (Lyuk 15:​19) Dis parebul nɔto jɔs stori we tɔch wi at. Dis stori go rili ɛp ɛlda dɛn. I go ɛp dɛn we dɛn de tray fɔ no if pɔsin we dɔn kɔmit siriɔs sin dɔn rili ripɛnt.

16. Wetin mek i nɔ izi fɔ mek di ɛlda dɛn no if pɔsin dɔn rili ripɛnt?

 ¹⁶ I nɔ kin izi fɔ mek di ɛlda dɛn no if pɔsin we dɔn kɔmit siriɔs sin dɔn rili ripɛnt. Wetin mek dat nɔ kin izi? Di ɛlda dɛn nɔ ebul fɔ rid mɔtalman at, so dɛn de tray fɔ si pruf we de sho se dɛn brɔda dɔn rili lan fɔ et di bad tin we i bin du. Sɔntɛnde, pɔsin kin dɔn kɔmit bad bad sin we kin mek di ɛlda dɛn we sidɔm wit am nɔ kin biliv se i dɔn rili ripɛnt.

17. (a) Us ɛgzampul sho se pɔsin nɔ kin dɔn rili ripɛnt ilɛksɛf i se i rili sɔri fɔ wetin i du? (b) Akɔdin to wetin de na 2 Kɔrintians 7:​11, wetin pɔsin we dɔn rili ripɛnt fɔ du?

¹⁷ Tink bɔt dis ɛgzampul. Wan brɔda we mared, dɔn de du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda uman fɔ lɔng tɛm. Bifo i aks fɔ ɛp, i disayd fɔ ayd di fri layf we i de liv frɔm in wɛf, in padi dɛn, ɛn di ɛlda dɛn. Faynali, di ɛlda dɛn kam fɔ no wetin i dɔn du. We di ɛlda dɛn tɛl am se dɛn gɛt pruf we sho se i dɔn du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda uman, i gri se i du dat, ɛn ivin luk lɛk se i rili sɔri fɔ wetin i dɔn du. Bɔt fɔ se dat sho se i rili dɔn ripɛnt? Nɔ. Di ɛlda dɛn go nid fɔ si se i nɔ jɔs fil sɔri fɔ wetin i du. Dis man nɔ jɔs kɔmit sin wan tɛm bikɔs ɔf di bad tin we i bin disayd fɔ du, bɔt i sin siriɔs wan bɔku tɛm. Dis sina nɔ go mit di ɛlda dɛn ɛn kɔnfɛs fɔ insɛf, bɔt na pɔsin kam fɔ no bɔt in sin ɛn ripɔt am to di ɛlda dɛn. So di ɛlda dɛn go nid fɔ si pruf we de sho se di pɔsin dɔn rili chenj di we aw i de tink, aw i de fil, ɛn aw i de biev. (Rid 2 Kɔrintians 7:​11.) Sɔntɛm i go tek di man lɔng tɛm fɔ mek di chenj dɛn we go sho se i dɔn rili ripɛnt. I go mɔs bi se dɛn go disfɛloship am fɔ sɔm tɛm.—1 Kɔr. 5:​11-13; 6:​9, 10.

18. Aw pɔsin we disfɛloship go sho se i dɔn rili ripɛnt, ɛn wetin go apin if i rili ripɛnt?

¹⁸ Fɔ mek pɔsin we dɔn disfɛloship sho se i dɔn rili ripɛnt, i nid fɔ de atɛnd di mitin dɛn ɔltɛm ɛn fala di advays we di ɛlda dɛn gi am fɔ de pre ɛn stɔdi di Baybul ɔltɛm. Dɔn bak, i fɔ wok tranga wan fɔ avɔyd di tin dɛn we go tɛmt am fɔ sin bak. If i wok tranga wan fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova bak, wan dawt nɔ de se Jiova go fɔgiv am fɔ ɔl di bad tin dɛn we i dɔn du, ɛn di ɛlda dɛn go ɛp am fɔ kam bak na di kɔngrigeshɔn. We di ɛlda dɛn de tray fɔ no if pɔsin dɔn rili ripɛnt, dɛn no se ɔl di kes dɛn difrɛn. So dɛn de rili tek dɛn tɛm fɔ wach ɛni kes ɛn avɔyd fɔ jɔj di rɔng we.

19. Wetin i min fɔ rili ripɛnt? (Izikɛl 33:​14-16)

¹⁹ Wi dɔn lan se nɔto we pɔsin jɔs se i sɔri afta i dɔn kɔmit siriɔs sin de sho se i dɔn rili ripɛnt. I fɔ chenj di we aw  i de tink ɛn fil, ɛn du tin dɛn we de sho se i dɔn rili ripɛnt. I fɔ lɛf di bad tin dɛn we i bin de du ɛn obe Jiova in lɔ ɛn prinsipul dɛn. (Rid Izikɛl 33:​14-16.) Di tin we impɔtant pas ɔl fɔ di sina na fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova bak.

20-21. Aw wi go ɛp pɔsin we dɔn kɔmit siriɔs sin?

²⁰ Jizɔs bin tɔk bɔt wan impɔtant pat pan in prichin wok, we i bin se: “A kam fɔ tɛl sina dɛn fɔ ripɛnt.” (Lyuk 5:​32) Na dat wisɛf want fɔ du. Wetin wi fɔ du we wi kam fɔ no se wan pan wi tayt padi dɛn dɔn kɔmit siriɔs sin?

²¹ Wi go mek bad tin apin to wi padi if wi tray fɔ ayd in sin. Wi nɔ go ivin ebul fɔ ayd in sin bikɔs Jiova de wach. (Prɔv. 5:​21, 22; 28:​13) Yu go ebul ɛp yu padi bay we yu tɛl am se di ɛlda dɛn want fɔ ɛp am. If yu padi nɔ gri fɔ go kɔnfɛs to di ɛlda dɛn, yu fɔ tɛl di ɛlda dɛn bɔt wetin i du. Dis go sho se yu rili want fɔ ɛp am. Dis rili impɔtant bikɔs if i nɔ mek di ɛlda dɛn ɛp am ɛn if i nɔ ripɛnt, i go lɔs in padi biznɛs wit Jiova.

22. Wetin wi go tɔk bɔt insay di nɛks atikul?

²² Sɔntɛm di pɔsin dɔn de kɔmit siriɔs sin fɔ lɔng tɛm, ɛn di ɛlda dɛn disayd se dɛn fɔ disfɛloship am. Fɔ se dat min se dɛn nɔ sho sɔri-at to am? Insay di nɛks atikul, wi go tɔk bɔt di we aw Jiova de sho sɔri-at we i de kɔrɛkt sina dɛn, ɛn aw wi go falamakata am.