Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ Lawn 40

Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le?

Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le?

‘Venˇ baˆ yaˇ venˇ baˆ htaꞈ dawˇ hpfuhˆ tuˬ awˬ pon kuˬ yuˬ tuˬ ngaˬ laˬ ve yoˬ.’—LUˉKAꞈ 5:32.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 36 Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ *

1-2. Jawˇmawˇ 2 gʼaˇ hkʼaˬ hkʼe peun daꞈ ve le? Leh awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ henˇ tuˬ le?

 Oˇ htaˇ teˇ co˗e ve jawˇ mawˇ 2 gʼaˇ ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Jawˇmawˇ awˉ lawˉ teˇ gʼaˇ lehˬ, Iˉsaˍreˍlaˆ chaw 10 chaw ceuˬ ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve yoˬ. Jawˇmawˇ nyiˇ gʼaˇ teˇ gʼaˇ lehˬ Yuˇdaꞈ chaw 2 chaw ceuˬ ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve yoˬ. Yawˇ huiˉ maˬ a shaꞈ teꞈ ve awˬ yanˇ peun daꞈ ve htawˇ, shuˍ daꞈ ve laiˉ ceuˬ cawˬ ve yoˬ. Yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ hkawˇ maˇ na ve pa taw, yawˇ hui uˉ peunˍ ve awˬ hawˉ lo chehˇ ve mvuhˇ miˬ yaˇ venˇ baˆ te tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui shaˉ hoꞈ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui leh chaw htaꞈ kaꞈ tiˇ pehˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, jawˇ mawˇ chi ve 2 gʼaˇ maˇ shuˍ daꞈ. Jawˇmawˇ teˇ gʼaˇ lehˬ, suh htaˇ hkʼa gaˬ haiˬ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, jawˇ mawˇ teˇ gʼaˇ lehˬ, venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ leh Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ piˇ ve yoˬ. Chi ve 2 gʼaˇ a shu hpehꞈ ve le?

2 Chi 2 gʼaˇ lehˬ Aˍhaˆ leh Maˍnaˍseˍ hpehꞈ ve yoˬ. Yawˇ huiˉ maˬ te ve maˇ shuˍ daꞈ ve lehˬ, venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve yoˬ. (Tcuh yaˇ 17:30; Roˉmaꞈ 3:23) Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve lehˬ, aˬ htoꞈ ma le? Leh hkʼaˬ hkʼe te awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ kʼoˆ gʼa tuˬ le? Ngaˬ hui te yaꞈ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ venˇ baˆ hpehˇ laˇ tcuh gaˇ ve pa taw, awˬ lawn chi ngaˬ hui shiˍ gaˇ ve yoˬ.

JAWˇ MAWˇ AˍHAˆ VE AWˬ LAWN NGAˬ HUI HTAꞈ Aˬ HTOꞈ MA MAˍ LAˇ VE LE?

3. Aˍhaˆ hkʼaˬ hkʼe ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve le?

3 Aˍhaˆ lehˬ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw 10 chaw ceuˬ ve jawˇ mawˇ 7 gʼaˇ teˇ gʼaˇ hpehꞈ ve yoˬ. Awˬ na hpawˇ lo chehˇ ve Siˉdonˍ chaw ve jawˇ mawˇ ve yaˇ miˇ Yeˍsaˍbeˍlaˆ htaꞈ Aˍhaˆ heuˆ ve yoˬ. Heuˆ daꞈ ve chi teˇ pawˆ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw hui paw sha la tuˬ te piˇ ve htawˇ, chi mvuhˇ miˬ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ geh maˇ kʼawꞈ meuˆ daꞈ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍbeˍlaˆ Baˍlaˆ gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui leh Aˍhaˆ kaꞈ chi htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ jehˬ piˇ ve yoˬ. Bon yehˬ chi ve hkʼaw meh maˬ lanˉ leh yaˇ htaꞈ tuˉ tanˇ ve kaꞈ cawˬ ve pa taw, oˉ kʼoˍ pui kuiˬ chi lehˬ chaꞈ chiˆ jaˇ. Yeˍsaˍbeˍlaˆ jawˇ mawˇ ma hpehꞈ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ laiˉ gʼaˇ htaꞈ kaꞈ tiˇ pehˍ tcuh ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ tcuh kaˍ paˍ teˇ gʼaˇ le le kawˆ tuˬ cawˬ jaˇ. (1 Jawˇmawˇ 18:13) Yawˇ huiˉ maˬ te ve hkʼa peu˗eˬ htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ mawˬ ve yoˬ. Leh Aˍhaˆ ‘awˬ nu ve jawˇ mawˇ teˇ hpaˍ aꞈ kehˉ te yaꞈ jaˇ’ ve Yaˬhoˉvaˬ mawˬ ve yoˬ. (1 Jawˇmawˇ 16:30) Yaˬhoˉvaˬ taꞈ iˉ maˇ chehˇ taˬ. Hkʼe te leh, Gʼuiˬ sha tcuh kaˍ paˍ Eˇliˇyaꞈ htaꞈ kʼai tcuh leh Iˉsaˍreˍlaˆ chaw hkʼa peu˗eˬ awˬ yanˇ cawˬ sheˍ htaˇ, venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ tuˬ shaˍ tiꞈ ca piˇ tcuh ve yoˬ. Gʼuiˬ sha yawˇ hui htaꞈ haꞈ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, Aˍhaˆ leh Yeˍsaˍbeˍlaˆ maˇ na.

4. Yaˬhoˉvaˬ Aˍhaˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ciˍ yanˍ piˇ tuˬ kʼoˆ piˇ ve le? Leh yawˇ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

4 Awˬ leh meuˇ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ maˇ yeunˇ hkanˍ piˇ. Aˍhaˆ leh Yeˍsaˍbeˍlaˆ htaꞈ ciˍ yanˍ piˇ tuˬ Gʼuiˬ sha Eˇliˇyaꞈ htaꞈ kʼai tcuh leh kʼoˆ piˇ tcuh ve yoˬ. Yawˇ hui ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ Gʼuiˬ sha te luˬ piˇ tuˬ yoˬ. Eˇliˇyaꞈ kʼoˆ piˇ ve tawˇ hkawˇ Aˍhaˆ nyi ma hkʼaw gaˬ jaˇ. Uiˍ muiˬ caˆ muiˬ ve chaw ‘nyi ma nuˇ nehˬ la ve’ anˇ jaˇ.—1 Jawˇmawˇ 21:19-29.

Jawˇ mawˬ Aˍhaˆ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ maˇ dawˇ hpfuhˆ. Gʼuiˬ sha ve tcuh kaˍ paˍ htaꞈ yawˇ htawnˍ hkʼaw lo yuˬ keu piˇ ve (Awˬ tawn 5-6 nyi sheˍ) *

5-6. Aˍhaˆ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ maˇ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ mawˬ tuˬ aˬ htoꞈ ma te laˇ ve le?

5 Oˇ ve teˇ yanˇ Aˍhaˆ nyi ma nuˇ nehˬ la ve htawˇ, oˇ ve hkʼawꞈ nawˉ yawˇ te ve awˬ ceuˬ lehˬ, yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ maˇ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ. Baˍlaˆ gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui kuiˬ yawˇ maˇ te luˬ leh mvuhˇ miˬ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ kaꞈ yawˇ awˬ gʼaˇ maˇ piˇ. Aˍhaˆ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ maˇ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ, awˬ nu ve awˬ ceuˬ htaꞈ kaꞈ mawˬ gʼa sheˍ ve yoˬ.

6 Aˍhaˆ jawˇ mawˇ Yawˇshaˍhpaˆ htaꞈ jehˬ leh Suˇriˆ chaw htaꞈ ca bawˆ˗e te htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ htaꞈ awˉ lawˉ na nyi cawˇ sheˍ ve tehꞈ Yawˇshaˍhpaˆ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ Aˍhaˆ chi hkʼe maˇ te leh yawˇ kʼoˆ ve, ‘Gʼuiˬ sha ve tawˇ hto laˇ hpehꞈ ve awˬ nu ve tcuh kaˍ paˍ teˇ gʼaˇ cawˬ sheˍ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ yawˇ htaꞈ nyi bawˬ jaˇ. Awˬ lawn kʼo, yawˇ ngaˬ htaꞈ daꞈ ve tawˇ teˇ pawˆ kaꞈ maˇ yaw laˇ jaw. Maˇ daꞈ ve tawˇ tiˉ yaw laˇ ve yoˬ.’ Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, yawˇ hui tcuh kaˍ paˍ Miˆhkaˍ htaꞈ kuˬ laˬ leh Aˍhaˆ maˇ daꞈ ve gʼa hpuˇ tuˬ yoˬ tehꞈ Miˆhkaˍ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Aˍhaˆ venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ leh Yaˬhoˉvaˬ venˇ baˆ hpehˇ laˇ tuˬ lawˬ cawˇ ve htawˇ, yawˇ tcuh kaˍ paˍ Miˆhkaˍ htaꞈ htawnˍ hkʼaw yuˬ keu piˇ ve yoˬ. (1 Jawˇmawˇ 22:7-9, 23, 27) Miˆhkaˍ htawnˍ hkʼaw gʼa chehˇ ve htawˇ, yawˇ tcuh kaˍ paˍ tawˇ hkawˇ kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Aˍhaˆ haiˬ ve htaꞈ gʼa hpuˇ ve yoˬ. Awˬ leh meuˇ htaˇ, Aˍhaˆ maꞈ bawˆ kuiˬ hkʼaw suh˗e ve yoˬ.—1 Jawˇmawˇ 22:34-38.

7. Yaˬhoˉvaˬ Aˍhaˆ htaꞈ caˉ daꞈ ve hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ taˍ ve le?

7 Aˍhaˆ suh peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe dawˇ ve ngaˬ hui shiˍ ve yoˬ. Yawˇshaˍhpaˆ aˉ hkʼaw gaˬ la htaˇ, Yawˇshaˍhpaˆ Aˍhaˆ htaꞈ ga piˇ ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ Yeˍhuˆ htaꞈ kʼai tcuh leh deˇ tcuh ve yoˬ. Yeˍhuˆ kʼoˆ ve, “haiˬ ve chaw htaꞈ ca ga piˇ leh, Gʼuiˬ sha canˇ ve chaw htaꞈ awˬ chawˇ ca te piˇ ve lehˬ cawˇ ve yoˬ, tehꞈ nawˬ dawˇ ve laˇ?” (2 Raˍsaˍvanˍ 19:1, 2) Aˍhaˆ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve kʼo, Aˍhaˆ htaꞈ haiˬ ve chaw, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ canˇ ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ Yeˍhuˆ kʼoˆ tuˬ ve laˇ? Dawˇ nyi sheˍ. Aˍhaˆ yawˇ te ve awˬ ceuˬ htaꞈ nyi ma luˬ ve htawˇ, yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve maˇ heˆ tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ.

8. Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve htaꞈ caˉ daꞈ ve Aˍhaˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ laˇ ve le?

8 Aˍhaˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le? Aˍhaˆ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ te luˬ tuˬ yoˬ tehꞈ Eˇliˇyaꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ, Aˍhaˆ nyi ma nuˇ nehˬ la leh nyi˗a kʼo daꞈ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ te ve awˬ ceuˬ yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ maˇ dawˇ hpfuhˆ ve htaꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ. Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve lehˬ, te yaꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ nyi ma luˬ ve ceh kʼoˆ ve maˇ heˆ. Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve hkʼaˬ hkʼe ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve, teˇ lawn lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.

JAWˇ MAWˇ MAˍNAˍSEˍ VE AWˬ LAWN NGAˬ HUI HTAꞈ Aˬ HTOꞈ MA MAˍ LAˇ VE LE?

9. Maˍnaˍseˍ hkʼaˬ hkʼe ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve le?

9 Aˬ laˬ hkʼe 200 hkʼawꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, Maˍnaˍseˍ Yuˇdaꞈ ve jawˇ mawˇ gʼa te ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ Aˍhaˆ aꞈ kehˉ haiˬ jaˇ. “Yawˇ Gʼuiˬ sha htaꞈ te yaꞈ jaˇ leh, Gʼuiˬ sha nyi ma zuhˆ tuˬ te ve yoˬ.” (2 Raˍsaˍvanˍ 33:1-9) Maˇ heˆ heˆ ve gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ Maˍnaˍseˍ tuˉ tanˇ kuiˬ te leh Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ hkʼaw yaˇ maˇ maˇ cawˬ la tuˬ awˬ bon naꞈ piˇ ve gʼuiˬ sha ma kaꞈ yuˬ loꞈ˗e leh oˉ kʼoˍ pui ve yoˬ. Yawˇ awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ve htaꞈ shiˍ tuˬ faˍ te ve leh mawˉ paˍ sheˍ paˍ htaꞈ kaꞈ cuˇ ve yoˬ. Yawˇ lehˬ “teꞈ chiˉ venˇ baˆ maˇ cawˬ ve chaw hui htaꞈ kaꞈ tiˇ pehˍ chehˇ” leh maˇ heˆ heˆ ve gʼuiˬ sha htaꞈ kaꞈ “yawˇ ve yaˇ paˍ htaꞈ yuˬ leh tuˉ tanˇ piˇ ve yoˬ.”—2 Jawˇmawˇ 21:6, 7, 10, 11, 16.

10. Yaˬhoˉvaˬ Maˍnaˍseˍ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ piˇ ve le? Leh yawˇ hkʼaˬ hkʼe gʼaꞈ te ve le?

10 Awˉ lawˉ htaˇ Maˍnaˍseˍ kaꞈ Aˍhaˆ hkʼa shuˍ Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ shaˍ tiꞈ piˇ ve htaꞈ maˇ na. Gʼuiˬ sha lehˬ, “Aˍsuˇriˆ jawˇ mawˇ htaꞈ ca bawˆ la tcuh ve yoˬ. Yawˇ hui Maˍnaˍseˍ htaꞈ sho caˆ yuˬ hpeh leh Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ lo shiˍ kʼai ve yoˬ.” Yawˇ htawnˍ hkʼaw lo chehˇ htaˇ, yawˇ te peuˬ ve awˬ ceuˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve yoˬ. Maˍnaˍseˍ “nyi ma kʼawꞈ nuˇ la leh, Gʼuiˬ sha geh kʼawꞈ hpfuhˆ kʼawꞈ la ve yoˬ.” Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ ha kʼaˉ laˇ tuˬ lawˬ hkawˉ leh Yaˬhoˉvaˬ geh bon laiˉ pawˆ lawˬ ve yoˬ. Maˍnaˍseˍ haiˬ jaˇ ve htaꞈ te jaw ve htawˇ, yawˇ kʼawꞈ pa ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ yawˇ ve Gʼuiˬ sha hpehꞈ ve tehꞈ shawˍ leh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ bon lawˬ ve yoˬ.—2 Raˍsaˍvanˍ 33:10-13.

Jawˇmawˇ Maˍnaˍseˍ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve. Yawˇ shaˉ hoꞈ htaꞈ te luˬ ve (Awˬ tawn 11 nyi sheˍ) *

11. 2 Raˍsaˍvanˍ liꞈ 33:15, 16 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Maˍnaˍseˍ yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?

11 Maˍnaˍseˍ ve bon lawˬ hkawˇ yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗oˬ ve tehꞈ, Yaˬhoˉvaˬ mawˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, Yaˬhoˉvaˬ Maˍnaˍseˍ ve bon lawˬ hkawˇ htaꞈ hkʼawꞈ piˇ leh jawˇ mawˇ teˇ pawˆ kʼawꞈ te tcuh ve yoˬ. Maˍnaˍseˍ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗oˬ ve tehꞈ mawˬ tuˬ yawˇ laiˉ ceuˬ te ve yoˬ. Aˍhaˆ maˇ te ve awˬ ceuˬ htaꞈ yawˇ te ve yoˬ. Yawˇ shaˉ hoꞈ htaꞈ te luˬ leh mvuhˇ miˬ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ awˬ gʼaˇ piˇ ve yoˬ. (2 Raˍsaˍvanˍ 33:15, 16 gʼaw sheˍ.) Chi hkʼe te ve lehˬ, haꞈ hanˉ ve leh yonˍ ve gʼa cawˬ ve yoˬ. Yawˇ ve yehˬ kʼa, awˬ hoˉ awˬ naˬ, leh mvuhˇ miˬ yaˇ hui htaꞈ laiˉ chi hkʼawꞈ yawˇ maˇ daꞈ ve te maˍ piˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, yawˇ suh la yoˬ te htaˇ yawˇ te jaw ve maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ coˇ caˇ leh kʼawꞈ gu ve yoˬ. Yawˇ ve awˬ hawehˍ Yawˇshiˆ henˇ yuˬ tuˬ yawˇ daꞈ ve te maˍ piˇ ve yoˬ. Leh Yawˇshiˆ uiˍ la htaˇ daꞈ ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve yoˬ.—2 Jawˇmawˇ 22:1, 2.

12. Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve htaꞈ caˉ daꞈ ve Maˍnaˍseˍ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le?

12 Maˍnaˍseˍ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le? Yawˇ nyi ma nuˇ nehˬ ve ceh tiˉ maˇ heˆ. Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ ha kʼaˉ laˇ tuˬ leh yawˇ ve dawˇ hkʼaˇ pa gʼa tuˬ kaꞈ bon lawˬ ve yoˬ. Maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ yawˇ te jaw ve htaꞈ gu leh yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ coˇ caˇ leh awˬ nu ve chaw kaꞈ chi hkʼe te tuˬ ga piˇ ve yoˬ. Venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw htawˇ, dawˇ law kuiˬ cawˬ sheˍ ve tehꞈ Maˍnaˍseˍ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ “venˇ baˆ hpehˇ piˇ leh, daꞈ ve awˬ bon naꞈ piˇ ve” ngaˬ hui hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 86:5) Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve chaw htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ venˇ baˆ hpehˇ piˇ ve yoˬ.

13. Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve awˬ lawn tawˇ pa haˉ kʼoˆ maˍ laˇ sheˍ.

13 Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve awˬ lawn te yaꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ nyi ma luˬ ve ceh maˇ heˆ tehꞈ, Maˍnaˍseˍ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ hkaoˍ monˇ teˇ diˬ heuˆ gaˇ leh hkaoˍ monˇ hawˇ kuiˬ sainˍ hkʼaw kʼai ve yoˬ. Yawˇ nawˬ htaꞈ hkaoˍ monˇ peꞈ laˇ cawˇ ve kaꞈ gʼaˆ u teˇ shiˍ peꞈ laˇ ve yoˬ. Yawˇ chi hkʼe te ve kʼo, nawˬ hkʼaˬ hkʼe dawˇ tuˬ le? Gʼaˆ u maˇ cawˬ ve kʼo, hkaoˍ monˇ te maˇ gʼa mehˍ tehꞈ yawˇ kʼoˆ laˇ ve kʼo, nawˬ hkʼaˬ hkʼe te tuˬ le? Chi ve hkʼa shuˍ shuˍ, Yaˬhoˉvaˬ lehˬ venˇ baˆ te yaꞈ ve chaw htaꞈ venˇ baˆ kʼawꞈ dawˇ hpfuhˆ tcuh gaˇ ve yoˬ. Awˬ tehˬ kʼo, chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ yawˇ te yaꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ nyi ma luˬ ve a yeˇ uiˍ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe ceh tiˉ maˇ lawꞈ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ yawˇ htaꞈ chi aꞈ kehˉ te tcuh gaˇ ve yoˬ. Yawˇ aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ sheˍ ve le? Awˬ lawn chi ngaˬ hui na gʼa tuˬ Yeˍsuˆ tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve yoˬ.

AWˬ TEHˬ AWˬ NA VENˇ BAˆ DAWˇ HPFUHˆ VE TEHꞈ HKʼAˬ HKʼE TE SHIˍ GʼA TUˬ LE?

Mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ htaˇ aˉ hkʼaw kʼawꞈ la tuˬ yawˇ gʼa kʼawꞈ la vuiˇ jaˇ (Awˬ tawn 14-15 nyi sheˍ) *

14. Yeˍsuˆ tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve hkʼaw mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ venˇ baˆ kʼawꞈ dawˇ hpfuhˆ la ve tehꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te shiˍ gʼa ve le?

14 Luˉkaꞈ liꞈ 15:11-32 hkʼaw mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ ve awˬ lawn Yeˍsuˆ tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve yoˬ. Awˬ lawn chi ve lehˬ, yaˇ paˍ teˇ gʼaˇ awˬ pa hkawˇ maˇ na leh aˉ hkʼaw lo tawˆ kʼai leh “vuiˇ ve mvuhˇ miˬ lo kʼai ve yoˬ.” Oˇ kaˬ lo yawˇ miˬ guiˬ ha lehˬ tuˬ te ponˬ te leuˉ leh hpu shi mawˇ jeˬ htaꞈ yehˇ baˬ caˇ baˬ peuˬ sheˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ tuꞈ ve hkanˍ ve gʼa hpuˇ htaˇ, yawˇ aˬ htoꞈ ma te peuˬ ve htaꞈ dawˇ nyi ve yoˬ. Yawˇ awˬ pa geh chehˇ htaˇ hkʼaˬ hkʼe taw ha lehˬ ve htaꞈ dawˇ nawˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ kʼoˆ ve, yaˇ chi teˇ gʼaˇ “yawˇ kʼawꞈ shiˍ kʼawꞈ nawˇ la leh” awˬ pa geh kʼawꞈ la ve yoˬ. Leh awˬ pa yawˇ htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ laˇ tuˬ lawˬ ve yoˬ. Yawˇ te yaꞈ ve htaꞈ nyi ma luˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe ceh maˇ lawꞈ. Yawˇ teˇ ceuˬ ceuˬ gʼa te sheˍ ve yoˬ.

15. Yeˍsuˆ tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve hkʼaw mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ ve awˬ lawn yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe gʼa mawˬ ve le?

15 Mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ chi teˇ gʼaˇ yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ teˇ ceuˬ ceuˬ te ve htaꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ. Aˉ hkʼaw kʼawꞈ la tuˬ yawˇ gʼa kʼawꞈ la vuiˇ jaˇ. Yawˇ awˬ pa htaꞈ mawˬ htaˇ awˬ pa htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, “ngaˬ lehˬ Gʼuiˬ sha htaꞈ kaꞈ nawˬ htaꞈ kaꞈ te yaꞈ peuˬ. Yaꞈ nyi hkʼawꞈ nawˉ, nawˬ ve yaˇ tehꞈ kʼoˆ laˇ ve htaꞈ ngaˬ maˇ keunˍ.” (Luˉkaꞈ 15:21) Yawˇ te ve awˬ ceuˬ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ heuˆ la kuiˬ cawˬ leh yawˇ Yaˬhoˉvaˬ geh kʼawꞈ meuˆ daꞈ gaˇ ve pa taw, yawˇ kʼoˆ ve tawˇ awˬ tehˬ awˬ na dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. Yawˇ awˬ pa nyi ma naˬ tuˬ te piˇ ve tehꞈ shiˍ leh awˬ pa geh teˇ pawˆ kʼawꞈ kʼawꞈ la gaˇ ve yoˬ. Yawˇ awˬ pa htaꞈ kʼoˆ piˇ ve nawˬ ve gʼaˇ hpfuhˇ caˇ shehˍ hpaˇ teˇ gʼaˇ hkʼe shawˍ laˇ kaꞈ yaˍ piˇ. (Luˉkaꞈ 15:19) Tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve chi ngaˬ hui dawˇ cawˇ tuˬ ceh tiˉ maˇ heˆ. Venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ, nyi haꞈ shaˉ paˍ shiˍ tuˬ te piˇ ve yoˬ.

16. Venˇ baˆ te yaꞈ ve chaw awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ shiˍ tuˬ aˬ htoꞈ ma te nyi haꞈ shaˉ paˍ awˬ pon haˍ ve le?

16 Venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ, nyi haꞈ shaˉ paˍ dawˇ cheˆ tuˬ haˍ jaˇ. Chi hkʼe hpehꞈ ve lehˬ, nyi haꞈ shaˉ paˍ awˬ nu ve chaw ve nyi ma htaꞈ maˇ shiˍ ve pa taw yoˬ. Yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ shiˍ tuˬ yawˇ te ve awˬ ceuˬ htaꞈ ceh mawˬ gʼa ve yoˬ. Teˇ pawˆ pawˆ venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ kʼawꞈ te ve pa taw, yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ nyi haꞈ shaˉ paˍ maˇ yonˍ gʼa.

17. (a) Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve lehˬ nyi ma luˬ ve ceh tiˉ maˇ lawꞈ ve tehꞈ aˬ htoꞈ ma awˬ lawn mawˬ tuˬ te laˇ ve le? (b) 2 Kawˇrenˍhtuˆ liꞈ 7:11 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve chaw aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ ve le?

17 Awˬ lawn chi htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ teˇ gʼaˇ haˉ chawˇ haˉ paˆ laiˉ hkʼawꞈ te ve yoˬ. Yawˇ nyi haꞈ shaˉ paˍ ga laˇ tuˬ lawˬ cawˇ ve htawˇ, awˬ miˇ ma, awˬ chawˇ, leh nyi haꞈ shaˉ paˍ, awˬ lawn chi maˇ shiˍ tuˬ yawˇ faˉ taˍ ve yoˬ. Awˬ yanˇ maw la htaˇ awˬ lawn chi faˉ maˇ gʼa. Nyi haꞈ shaˉ paˍ yawˇ geh ca yaw daꞈ˗e htaˇ, yawˇ laꞈ haˉ haꞈ yuˬ leh nyi ma luˬ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ? Maˇ dawˇ hpfuhˆ. Leh yawˇ nyi ma luˬ ve ceh tiˉ maˇ lawꞈ. Awˬ lawn kʼo, yawˇ teˇ pawˆ ceh tiˉ te yaꞈ ve maˇ heˆ. Yawˇ laiˉ pawˆ te yaꞈ leh laiˉ hkʼawꞈ te ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, yawˇ te yaꞈ ve tehꞈ yawˇ hkʼaˇ yawˇ maˇ kʼoˆ piˇ. Awˬ lawn chi chaw teˇ hpaˍ shiˍ leh nyi haꞈ shaˉ paˍ htaꞈ hto piˇ htaˇ yawˇ haꞈ yuˬ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, yawˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ awˬ tehˬ awˬ na pa˗aw laˇ tehꞈ yawˇ te tawˆ la ve htaꞈ nyi haꞈ shaˉ paˍ gʼa mawˬ cawˇ ve yoˬ. (2 Kawˇrenˍhtuˆ 7:11 gʼaw sheˍ.) Yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ mawˬ tcuh tuˬ awˬ yanˇ gʼa yehˇ ve yoˬ. Leh yawˇ htaꞈ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw tawˆ cheˆ piˇ ve yoˬ.—1 Kawˇrenˍhtuˆ 5:11-13; 6:9, 10.

18. Tawˆ cheˆ piˇ ve chaw yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ gʼa tuˬ le? Yawˇ chi hkʼe te ve kʼo, awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa tuˬ le?

18 Tawˆ cheˆ piˇ ve chaw awˬ tehˬ awˬ na dawˇ hpfuhˆ ve tehꞈ hpeuꞈ maw laˇ gʼa tuˬ, hpawnˬ daꞈ˗e ve, bon lawˬ ve, leh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ Liꞈ hpu henˇ tuˬ nyi haꞈ shaˉ paˍ beˆ maˍ piˇ ve htaꞈ gʼa gʼaꞈ te ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, awˉ lawˉ htaˇ hkʼe leˇ te yaꞈ la tuˬ ve awˬ ceuˬ beˬ laˇ ve htaꞈ jaw kʼai cawˇ ve yoˬ. Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ geh kʼawꞈ meuˆ daꞈ tuˬ awˬ tehˬ awˬ na coˇ caˇ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ yonˍ gʼa ve yoˬ. Leh nyi haꞈ shaˉ paˍ kaꞈ yawˇ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw kʼawꞈ kʼawꞈ la tuˬ ga piˇ gʼa ve yoˬ. Te yaꞈ ve chaw yawˇ awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ, nyi haꞈ shaˉ paˍ dawˇ cheˆ htaˇ teˇ lawn leh teˇ lawn maˇ shuˍ daꞈ ve tehꞈ gʼa tawnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ. Yawˇ hui dawˇ cheˆ ve kaꞈ keunˍ lawꞈ cawˇ lawꞈ gʼa cawˬ leh chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ htaꞈ maˇ dawˇ law jaˇ cawˇ.

19. Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le? (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 33:14-16)

19 Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve lehˬ, nyi ma luˬ ve ceh kʼoˆ ve maˇ heˆ tehꞈ ngaˬ hui gʼa henˇ˗oˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, te yaꞈ ve chaw lehˬ yawˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ gʼa pa cawˇ ve yoˬ. Yawˇ venˇ baˆ maˇ kʼawꞈ te˗o leh Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ gʼa gʼaꞈ te ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 33:14-16 gʼaw sheˍ.) Yawˇ awˬ pon a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ geh teˇ pawˆ kʼawꞈ meuˆ daꞈ tuˬ gʼa te cawˇ ve yoˬ.

VENˇ BAˆ YAˇ VENˇ BAˆ DAWˇ HPFUHˆ TUˬ GA PIˇ VE

20-21. Venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe ga piˇ gʼa tuˬ le?

20 Yeˍsuˆ yawˇ te ve kanˉ a yeˇ uiˍ jaˇ ve teˇ ceuˬ htaꞈ kʼoˆ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo kʼoˆ ve, “venˇ baˆ yaˇ venˇ baˆ htaꞈ dawˇ hpfuhˆ tuˬ awˬ pon kuˬ yuˬ tuˬ ngaˬ laˬ ve yoˬ.” (Luˉkaꞈ 5:32) Ngaˬ hui kaꞈ chi ve hkʼa shuˍ te gaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui meuˆ daꞈ ve awˬ chawˇ venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve shiˍ htaˇ, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve le?

21 Awˬ chawˇ venˇ baˆ te yaꞈ ve htaꞈ shiˍ leh ngaˬ hui kaꞈ faˉ taˍ ve kʼo, yawˇ htaꞈ te luˬ piˇ chehˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ teˇ ceuˬ le le htaꞈ mawˬ ve pa taw, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe taw faˉ taˍ ve htawˇ, faˉ taˍ maˇ gʼa. (Tawˇ naˉ ve 5:21, 22; 28:13) Nyi haꞈ shaˉ paˍ yawˇ htaꞈ awˬ tehˬ awˬ na ga laˇ gaˇ ve tehꞈ nawˬ kʼoˆ piˇ ve kʼo, nawˬ ve awˬ chawˇ htaꞈ ga piˇ gʼa ve yoˬ. Nawˬ ve awˬ chawˇ te yaꞈ taˍ ve nyi haꞈ shaˉ paˍ htaꞈ maˇ kʼoˆ piˇ ve kʼo, nawˬ gʼa kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Nawˬ chi hkʼe te ve kʼo, nawˬ yawˇ htaꞈ haꞈ leh yawˇ htaꞈ awˬ tehˬ awˬ na ga piˇ gaˇ ve tehꞈ mawˬ tcuh gʼa ve yoˬ. Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve luˬ kʼai chehˇ ve pa taw awˬ lawn chi a yeˇ uiˍ jaˇ.

22. Gʼuˇ suhˍ teˇ lawn hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ henˇ tuˬ le?

22 Chaw teˇ gʼaˇ venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ leh te laˬ maw˗oˬ ve pa taw, yawˇ htaꞈ tawˆ cheˆ piˇ cawˇ ve tehꞈ nyi haꞈ shaˉ paˍ dawˇ cheˆ ve kʼo, chi nyi haꞈ shaˉ paˍ yawˇ htaꞈ maˇ ha kʼaˉ piˇ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve laˇ? Yaˬhoˉvaˬ lehˬ venˇ baˆ te yaꞈ ve chaw htaꞈ ha kʼaˉ ve hkʼaw hkʼaˬ hkʼe maˍ piˇ ve le? Leh ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa tuˬ le? Gʼuˇ suhˍ teˇ lawn hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 103 Yawˬ hawˉ shehˍ hpaˇ lehˬ laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve

^ Awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve lehˬ, te yaꞈ ve htaꞈ nyi ma luˬ ve ceh maˇ heˆ. Awˬ lawn chi ve hkʼaw jawˇ mawˇ Aˍhaˆ, jawˇ mawˇ Maˍnaˍseˍ, leh mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ ve awˬ lawn Yeˍsuˆ tawˇ pa haˉ tehˆ maˍ laˇ ve htaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve, awˬ lawn chi ve ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, awˬ lawn chi ve hkʼaw venˇ baˆ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te yaꞈ ve chaw awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ˗aw laˇ tehꞈ, nyi haꞈ shaˉ paˍ dawˇ cheˆ htaˇ, aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa dawˇ nyi cawˇ ve chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Jawˇmawˇ Aˍhaˆ nyi ma zuhˆ jaˇ ve pa taw Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ Miˆhkaˍ htaꞈ htawnˍ hkʼaw lo yuˬ keu tcuh ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Jawˇmawˇ Maˍnaˍseˍ lehˬ bon yehˬ hkʼaw yawˇ shaˉ hoꞈ te teh taˍ ve htaꞈ te luˬ tcuh ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Mehˉ kʼai taˍ ve yaˇ paˍ kʼawꞈ la vuiˇ jaˇ ve pa taw, heuˬ jaˇ leh yehˬ htaꞈ mawˬ htaˇ yawˇ nyi ma sha leh maˇ heuˬ˗o.