Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA WOOHUSERYA 40

Ocharuwa Weeparipari Tiheeni?

Ocharuwa Weeparipari Tiheeni?

“Miyo [kirwenle] owiichana . . . oocheka, wi erukunuwe murima.”—LUKA 5:32.

NCIPO 36 Nilipeleleke Murima Ahu

YEEYO NNAHAALAAHU OHUSERYA *

1-2. Ohiyana taani waarivo variyari va Akape ni Manase, nave makoho taani nnahaalaahu othokororya?

HANKOONI naathokororye mamwene meeli yaawo yaakhanle mu ilukuluku sakhalai. Mulamuleli mmoha a mahimo khumi a omwene wo Isarayeli; ni mukina, a mahimo meeli a omwene wo Yuta. Naamwi yaakhanle mu ilukuluku soohiyana, awo yaahipaka ichu sincipale soolikana. Mamwene yaala ooweeli yaahimmwareela vancipale Yehova nave yaahaahuweliha achu awe. Ooweeli yaanalapela soophwaniherya. Nave yaahiweeriha achu opaka yoocheka. Nyenya, waakhalavo ohiyana wa alopwana yaala eeli. Mmoha a yaawo aahititelela opaka ichu soonanara ophiyerya okhwa, nyenya mukina aahicharuwa nave aakhurumuweliwa soocheka seiho itokweene aapankeiye. Taani yaawo?

2 Masina aya yaari Akape, mwene o Aisarayeli, ni Manase mwene o Yuta. Ohiyana waarivovo variyari va alopwana yaala eeli onahaala onihusiha sincipale vooloca sa mwaha woochuneyaxa—ocharuwa. (Saw. 17:30; Aro. 3:23) Ocharuwa tiheeni, nave ti mwawiihai nneeraahu nooniherye wi noocharuwa? Ninnaphwanela osuwela nthowa nawi ninnachuna oleveleliwa ni Yehova vaavaa nnapakaahu yoocheka. Wi niphwanye maakhulo a makoho yaala, nnahaala othokororya okumi wa mamwene yaala meeli nave noone tiheeni nnahuseryaahu orweela wa sootakiherya saya. Voocharela nnahaala othokororya yeeyo Yesu aahusinheiye vooloca sa ocharuwa.

YEEYO NNAHUSERYAAHU ORWEELA WA YOOTAKIHERYA YA MWENE AKAPE

3. Akape aari mwene a mukhalelo taani?

3 Akape aari mwene a neethanu napiili a mahimo khumi a omwene wo Aisarayeli. Owo aamuthela Yesapeli, mwaana a mwene o Sitoni a nloko nooreela noomoko. Nthowa na Akape omuthela Yesapeli, saakhalavo ikari wa Aisarayeli wa opaka ikhorowa sincipale. Nyenya nthowa na othela yoola, nloko na Aisarayeli naamuchekela vancipale Yehova. Yesapeli aamulapela Pala, nave owo aahimuceenyerya Akape omwaramwaxa malapelo yaala oothanyeya, yaawo yaavolowela opaka mararuwo nave tho ophiyerya waavaha anamwane mikucho. Vaavaa Yesapeli aareiye mwaara a mwene, alipa a miririmu oothene a Yehova yaari va yawoopiha. Owo aahiwiipha ancipale a yaawo. (1 Mam. 18:13) Akape “aahaachekela Apwiya waapwaha oothene yaarivovo ahikhanle.” (1 Mam. 16:30) Yehova haatumenrye ichu seiho Akape ni Yesapeli yeeraaya. Owo aanoona soothene awo yaapakaaya. Mwa ikharari, Yehova aahimurumiha mulipa a miririmu Eliya wi aalopole achu Awe wi epake matorokelo mwawaakuveya. Nyenya Akape ni Yesapeli yaakhooca owiriyana.

4. Ti mwawiihai Yehova aalonceiye wi aahaala omulaka Akape, nave owo aakhulenle hai?

4 Vookuchulani, opisa murima wa Yehova waamala. Yehova aahimurumiha mulipa a miririmu Eliya wi amuleele Akape ni Yesapeli mukhalelo owo aahaaleiye waalaka yaawo. Emusi aya yoothene yaahaala otoloxiwa. Akape iiwaleiye masu a Eliya aathanana vancipale! Mootikhiniha, mulopwana yoola awiirumiha ‘aahiiyeviha.’—1 Mam. 21:19-29.

Mwene Akape aahooniherya wi haacharunwe moomalela, moorweela wa omuwalela mulipa a miririmu a Muluku mu kariposo (Moone iparakrafo 5-6) *

5-6. Nnasuwela hai wi Akape haacharunwe mweeparipari?

5 Naamwi Akape iiyevinhe mu elukuluku yeele, saweera sawe saahooniherya wi owo haacharunwe mweeparipari. Owo haaweerenryeru mano oviihamo malapelo a Pala mu omwene awe. Nave owo haawaaceenyenrye akina omulapela Yehova. Ichu ikina Akape enreiye tho saahooniherya wi owo haacharunwe.

6 Ohoolo waya, Akape aahimveka Mwene Yosafati o Yuta wi amukhaviherye owana ni Asiriya. Yosafati aari mwene aphaama yoowo aamuroromela Yehova, nave moonelo awe waari wawi yamukohe mulipa a miririmu a Yehova yeeyo yaaphwanelaaya weera ehaakumve oya okhoconi. Voopaceryani, Akape aakhooca moonelo yoola, ariki: “Wenno ookhalawo muchu nikhanlaahu omukohererya wa Apwiya, nto miyo nkinamuchuna. Hantonko okileela echu ya miririmu yaphaama enahaala weereya wa miyo, nto yoonanara.” Naamwi hiihaa, awo yaamukoha mulipa a miririmu Mikeya. Mweeparipari, mulipa a miririmu a Muluku aalohenrye ichu soonanara wa Akape! Akape haacharunwe ni omveka nikhurumuwelo Yehova, moohiyana owo aahinwalela mulipa a miririmu ole mukariposo. (1 Mam. 22:7-9, 23, 27) Naamwi mwene aawenrye onwalela mulipa a miririmu a Yehova mukariposo, owo haawenrye osepa yooloherya yeele yeeparipari. Mu ekhoco yeele, Akape aahiiphiwa.—1 Mam. 22:34-38.

7. Tiheeni Yehova aatharinheiye vooloca sa Akape amanle okhwa?

7 Akape amanle okhwa, Yehova aahuupulula mukhalelo aamooneiye mulopwana yoole. Vaavaa Mwene aphaama Yosafati aakookenleiye owannyawe mookhapeleleya, Yehova aahimurumiha mulipa a miririmu Yehu wi amuleele wi yeeyo owo aapankeiye moorweela wa omukhaviherya Akape yaari echu yoonanara. Mulipa a miririmu a Yehova aaloca: “Ti nthowa na seni wakelawe omukhaviheiya mutxhu ònanara murima? Onaweryeyavo hayi wi weyano watàne ni mwitxana a Apwiya?” (2 Math. 19:1, 2, BNM) Muupuwele ela: Waakhanle wi Akape aahicharuwa mweeparipari, mulipa a miririmu haahaala omuloca owo ntoko muchu oonanara murima yoowo aamwiica Yehova. Chiryene, naamwi Akape oonihenrye othanana, owo haacharunwe moomalela.

8. Tiheeni nnahuseryaahu vooloca sa ocharuwa orweela wa yootakiherya ya Akape?

8 Tiheeni nnahuseryaahu orweela wa yootakiherya ya Akape? Vaavaa Eliya aamulenleiye Akape wi emusi awe yaahaala olakiwa, wuupaceryani owo aahiiyeviha. Ela yaari echu yaphaama owo aapankeiye. Nyenya ohoolo waya saweera sawe saahooniherya wi owo haacharunwe ni murima awe woothene. Mwawiihiiha, wi ncharuwe ninnaphwanela opaka sincipale ohiya pahiru oloca wi ninnathanana wa yeeyo nenraahu. Hankooni nthokororye yootakiherya ekina enahaala onikhaviherya wiiwexexa yeeyo enavolowela ocharuwa weeparipari.

YEEYO NNAHUSERYAAHU ORWEELA WA YOOTAKIHERYA YA MWENE MANASE

9. Manase aari mwene a mukhalelo taani?

9 Ivinrevo iyaakha 200 ohoolo waya, Manase aakhala mwene o Yuta. Owo aapaka ichu sincipale soonanara ompwaha Akape! Ninnaalakhanya: “Elukuluku yothene èra sonanara vamithoni v’Apwiya, nave hiha atannya esara aya.” (2 Math. 33:1-9, BNM) Manase aahaapaka altare a amuluku atheru, nave aaweemexa apoco mu empa ya Yehova. Apoco yaala mwawooneya yeemelela malapelo a ocapaheya! Owo aahiisaaciherya, aaneeherya ihako, aanalapa minepa ni waakoherya alipa ookhwa. Owo tho “haareere oyeeha nikhami na achu oohipahula, nikhala noophiyerya osareya . . . voothevene.” Owo aawiipha achu ancipale nave tho “ampaha mwanawe vaikho” ntakhara mukucho wa amuluku atheru.—2 Mam. 21:6, 7, 10, 11, 16.

10. Ti mwawiihai Yehova aamulankeiye Manase, nave owo aakhulenle hai?

10 Hiihaa ntoko Akape, Manase mwawiikuxererya aakhooca olopola yoowo Yehova aamvanheiye orweela wa alipa a miririmu awe. Vookuchula, “Apwiya yaahaarumawo [o Yuta] ahooleli aakhoco a mwene a Ashuuri omphara Manaashe. Yaamukowa mphulani ni anancoolo, emmaka ni enyacu, emukeriha oPaapulu.” Vaavaa owo aareiye mukariposo o Papulu, ti yawooneya wi Manase aahuupuwelela mwawiiseela vooloca sa yeeyo aapankeiye. Owo ‘aahiiyevihasha vamiithoni wa Muluku a makholo awe.’ Owo aahipaka sincipale. “Aahaaveka ni ophara meco Apwiya Muluku awe.” Mweeparipari, Manase ‘aavekela wa Muluku.’ Mulopwana yoola oonanara murima aahipaka matorokelo. Owo aahipacerya omoona Yehova ntoko “Muluku awe,” nave aanavekela wa yoowo moohihiyererya.—2 Math. 33:10-13.

Mwene Manase aahooniherya ocharuwa weeparipari, moorweela wa ohiya malapelo atheru (Moone eparakrafo 11) *

11. Mwawiiwanana ni 2 Matharihelo 33:15, 16, ti mwawiihai Manase oonihenryeiye wi aacharuwa mweeparipari?

11 Mweelukuluku aya, Yehova aahaakhula mavekelo a Manase. Owo aahoona wi Manase aatorokeya mweeparipari nthowa na ichu seiho aalonceiye mu nivekelo. Mwawiihiiha, Yehova aanwiriyana Manase vaavaa aavenkeiye wi akhurumuweliwe nave aamweemererya owo okhala mwene wanaawiili. Manase aapaka owetha wawe wi ooniherye wi aacharuwa mweeparipari. Owo aapaka echu yeeyo Akape aahaapankeiye. Owo aatoroka meecelo awe. Owo aahiya malapelo atheru nave aahaaceenyerya achu omulapela Yehova. (Mwaalakhanye 2 Matharihelo 33:15, 16.) Manase aanachuna olipa murima ni nroromelo wi eereno yeela, woona wi ahaakumve ocharuwa, owo aari yootakiherya yoonanara wa amusi awe, wa achu awe oocicimiheya, ni muloko awe mu iyaakha sincipale. Nyenya vaavaa Manase uuluvanleiye, aaheererya oreherya makacamiho yaawo aatannyileiye. Mwawooneya, aahikhala yootakiherya yaphaama wa musulwawe Yosiya, yoowo aakhanle mwene aphaama.—2 Mam. 22:1, 2.

12. Tiheeni nnahuseryaahu vooloca sa ocharuwa orweela wa yootakiherya ya Manase?

12 Tiheeni nnahuseryaahu orweela wa yootakiherya ya Manase? Owo aahiiyeviha, nave aapaka sincipale. Owo aahivekela, wi amoreliwe ikharari. Nave aahitoroka meecelo awe. Owo aahiilipixerya vancipale wi arehererye makacamiho yaawo aatannyileiye, nave aahipaka owetha wawe wi amurumeele Yehova ni waakhaviherya akina weerano emohamoha. Yootakiherya ya Manase ennaakhaviherya yaale epanke ichu sincipale soonanara. Ninnawerya woona wi Yehova Muluku ‘taphaama ni oolevelela.’ (Sal. 86:5) Okhurumuweliwa ti wooweryeya—wa yaale anacharuwa mweeparipari.

13. Mvahe niphwanaphwaniho nenlo nnahaala onikhaviherya wiiwexexa echu yoochuneya vooloca sa ocharuwa.

13 Manase aapaka sincipale ohiya pahiru othanana wa soocheka sawe. Ela ennanihusiha nihusiheryo noochuneyaxa vooloca sa ocharuwa weeparipari. Muthokororye niphwanaphwaniho nla: Mwaanyiherye wi mukele nipuro inapakiwawo iphaawu nave mveka wi mvahiwe epoolu. Nyenya ohiya onnyiwa epoolu, mulipa ootumiha ononnyaani nooce. Apwanne mwaahaala osiveliwano? Mweeparipari hooye! Apwanne yaahaala okhaviherya waakhanle wi mulipa ootumiha oothariha wi nooce echu yoochuneyaxa wi epakiweno epoolu? Wanaawiili, hooye! Mmukhalelo mmohamoha, Yehova onachuna wi anamacheka echaruwe mweeparipari. Wakhala wi namacheka onnathanana vooloca sa yoocheka awe, eyo ti yaphaama. Moonelo yoola ti woochuneya ntakhara ocharuwa nyenya ela henaakhwana. Echu taani ekina namacheka onaphwaneleiye weera? Nnahaala ohuserya sincipale orweela wa niphwanaphwaniho nenlo Yesu aalonceiye.

NNI NSUWELE HAI WAAKHANLE WI MUCHU OOCHARUWA MWEEPARIPARI?

Vaavaa mwaana oorimeela oonneiye wi oopaka yoothanla yoonanara, owo aahipaka mukwaha woorakama akookelaka owannyawe (Moone iparakrafo 14-15) *

14. Mu niphwanaphwaniho na Yesu, ti mwawiihai mwaana oorimeela oonihenryeiye wi oocharuwa?

14 Yesu aaloca yaweereya yoolipiha vooloca sa mwaana oorimeela, yeeyo enaphwanyeya mu Luka 15:11-32. Mmiravo aahaamwaryeela atiithinya, avinyavo vaate, nave aacimula “ayaaka elapo yoorekamela.” Weiwo, aahiivoliiherya mmeecelo oocapaheya. Nyenya vaavaa aakumanneiyeno ni makacamiho mancipale, owo aapacerya wuupuwela vooloca sa yeeyo aapankeiye. Owo aahoona wi yaari yaphaama okookela wa atiithi awe. Ntoko Yesu aalonceiye, mmiravo ola ‘aahiisuupuwelela.’ Owo aalakelela okookela owaani wi aaveke atiithinya wi emukhurumuwele. Waari woochuneya wa mwaana yoola wiisuupuwelela wi aapaka soolakelela soonanara. Nyenya apwanne ela yaahaakhwana? Hooye. Owo aaphwanela weeravo echu!

15. Ti mwawiihai mwaana oorimeela a mu niphwanaphwaniho na Yesu oonihenryeiye ocharuwa weeparipari?

15 Mwaana oorimeela aahooniherya ocharuwa weeparipari wa yeeyo aapankeiye. Owo aaheeca mukwaha woorakama akookelaka owaani. Vaavaa owo aaphwannyeiye atiithinya, owo aaloca: “Koochekela wirimu ni vamiithoni vanyu; vano nkinaphwanela weeriwa mwaninyu.” (Luka 15:21) Olokoha weeparipari wa mmiravo yoola onnooniherya wi aanachuna oreherya onthamwene awe ni Yehova. Owo tho aahiiwexexa wi saweera sawe saahaathananiha atiithinya. Owo aari ooreheryeya olapa mwakuru wi aakhele weemereryiwa ni atiithinya, ophiyerya wi aaheemererya okhalihiwa ntoko mmoha a anamuteko a atiithinya! (Luka 15:19) Tahi wi pahiru yaweereya yootannya murima. Yaweereya ela ennaakhaviherya vancipale atokweene a mmulokoni osuwela waakhanle wi muchu yoowo opanke yoocheka etokotoko oocharuwa mweeparipari.

16. Ntakhara heeni nnanwerya okhala nikacamiho osuwela waakhanle wi muchu oocharuwa mweeparipari?

16 Tahi wookhweya atokweene osuwela waakhanle wi muchu yoowo opanke yoocheka etokweene oocharuwa mweeparipari. Ntakhara heeni? Atokweene hanaalakhanya mirima, mwawiihiiha awo anaphwanela ophwanya sawooniherya sawi munnaya onniica yeeyo aapankeiye. Mmikhalelo mikina, muchu onanwerya opaka yoocheka etokweene ophiyerya wi atokweene yaawo elonce ni yoowo ehiwerye olekecheya wi oocharuwa chiryene.

17. (1) Yootakiherya taani enooniherya wi othanana wa namacheka henooniherya wi owo oocharuwa mweeparipari? (2) Ntoko elociwaaya mu 2 Korinto 7:11, tiheeni enawehereryiwa wa muchu yoowo ocharunwe mweeparipari?

17 Muthokororye yootakiherya ela. Munna onnapaka mararuwo mu iyaakha sincipale. Ohiya waavya nikhaviheryo, owo onnakhuwa meecelo awe oocapaheya wa mwaariye, asinthamwene awe, ni wa atokweene. Vookuchula, atokweene annasuwela yeeyo onapakeiye. Vaavaa atokweene anamuleelaaya wi aaphwanya sawooniherya sawi owo annapaka mararuwo, onneemererya yeeyo opankeiye nave enooneya ntoko wi onnathanana vancipale. Apwanne eyo enooniherya wi oocharuwa? Hooye. Mmukhalelo ntoko yoola atokweene mweeparipari anaphwanela woona sincipale opwaha pahiru othanana. Muchu ola tahi wi apanke yoocheka yeela mu ekwaha emoha nthowa nawi aapanke yoolakelela yoonanara. Moohiyana, owo oopaka yoocheka yeela mu ilukuluku sincipale. Namacheka owo hiivanhe olokoha mukhateiye; moohiyana muchu mukina tomphwannye nave aya aaleela atokweene. Mwawiihiiha atokweene anaphwanela woona muupuwelo, moonelo, ni meecelo a namacheka awi oocharuwa chiryene. (Mwaalakhanye 2 Korinto 7:11.) Enanwerya oviravo elukuluku yincipale wi yoone waakhanle wi muchu owo oocharuwa mweeparipari. Nave ti yawooneya wi mu elukuluku aya owo onanwerya wiikariwa mmulokoni.—1 Kor. 5:11-13; 6:9, 10.

18. Muchu yoowo iikariwe mmulokoni oni ooniherye hayi wi oocharuwa, nave ni yookhumelela taani?

18 Wi ooniherye wi oocharuwa, muchu yoowo iikariwe mmulokoni onaphwanela ophiyaka mmithukumano moohihiyererya, ochariha ikano sa atokweene, ovekela ni omuhuserya Piipiliya moohihiyererya. Owo tho onaphwanela wiilipiserya osepa ichu seiho sinahaala omweeriha opaka yoocheka wanaawiili. Wakhala wi ohiilipixerya oreherya onthamwene awe ni Yehova, owo onaphwanela ororomela wi Yehova oomukhurumuwela moomalela, nave wi atokweene enahaala omukhaviherya okookela mmulokoni wanaawiili. Vaavaa atokweene anaaxaxaaya osuwela waakhanle wi muchu oocharuwa mweeparipari, awo anaphwanela osuwela wi mwaha ti mwaha ti woohiyana, mwa yeeyo awo annathokororya mwaha mweephoole.

19. Ocharuwa weeparipari onavolowela eheeni? (Ezekiyeli 33:14-16)

19 Ntoko nihusenryaahu, ocharuwa weeparipari onnavolowelavo sincipale ohiya pahiru oloca wi ninnathanana wa soocheka seiho nipankaahu. Owo onaphwanela otoroka mukhalelo awe, muupuwelo awe vamoha ni moonelo awe vooloca sa ichu seiho opankeiye wi ooniherye wi oocharuwa. Eyo enavolowela ocharuwa meecelo awe oonanara ni wiiwelela malakiheryo a Yehova. (Mwaalakhanye Ezekiyeli 33:14-16.) Echu yoochuneyaxa wa namacheka ori okhalano onthamwene waphaama ni Yehova wanaawiili.

WAAKHAVIHERYA ANAMACHEKA OCHARUWA

20-21. Ti mwawiihai nneeraahu niwerye omukhaviherya muchu yoowo opanke soocheka itokweene?

20 Yesu oothariha mwaha yoochuneya wa mmuteko awe woolaleerya vaavaa aalonceiye ariki: “Miyo [kirweenle] owiichana . . . oocheka, wi erukunuwe murima.” (Luka 5:32) Ela enaphwanela okhala yoolakelelaahu. Mwaanyiherye wi nthamwene anyu awaacameleya oopaka yoocheka etokweene. Tiheeni munaphwanelaanyu weera?

21 Hannaphwanela omusivela pahiru nthamwene ahu neereryaka okhuwa yoocheka awe. Nyenya tho hannaphwanela okhuwa yoocheka woona wi Yehova onnoona. (Masi. 5:21, 22; 28:13) Nyuwaano munanwerya omukhaviherya nthamwene anyu moorweela wa omuleela owo wi atokweene annachuna omukhaviherya. Wakhala wi nthamwene anyu ookhooca waaleela atokweene, nyuwaano munaphwanela waaleela awo. Mweerano hiihaa munahaala wooniherya wi munnachuna omukhaviherya nthamwene anyu. Onthamwene awe ni Yehova ori va yawoopiha!

22. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha onacharela?

22 Vakina vaya, muchu yoowo onapaka soocheka mu ikwaha sincipale ennaviravo elukuluku wi atokweene epake yoolakelela wi muchu owo iikariwe mmulokoni. Apwanne ela enataphulela wi atokweene hemukhalinhe muchu owo mwa ikharari? Mmwaha onacharela, nnahaala woona mukhalelo Yehova onaakhaliheiye anamacheka mwa ikharari ni mukhalelo nneeraahu nimutakiherye.

NCIPO 103 Asitokweene a Mmuloko Yoovaha ya Yehova

^ par. 5 Ocharuwa weeparipari onnavolowela sincipale ohiya pahiru oloca wi noolapha wa soocheka seiho nipankaahu. Opharihelaka sootakiherya sa Mwene Akape, Mwene Manase, ni mwaana oorimeela a mu niphwanaphwaniho na Yesu, mwaha ola onahaala onikhaviherya wiiwexexa enataphulela eheeni ocharuwa weeparipari. Nave tho onahaala othariha ichu seiho atokweene anaphwanelaaya wuupuwela vooloca sa yeeyo anaphwanelaaya olakelela waakhanle wi munna naari murokora yoowo opanke yoocheka etokweene oocharuwa mweeparipari.

^ par. 60 IRUKU: Mwene Akape anyeenyen’ye alamulelaka wi mulipa a miririmu a Yehova Mikaya awaleliwe mukariposo.

^ par. 62 IRUKU: Mwene Manase aalamulelaka anamuteko awe onyaanya eruku yeeyo eemenseiye mu empa ya Muluku.

^ par. 64 IRUKU: Mwaana oorimeela, avelavenle mmukwaha awe woorakama, owo onnakhala ootaphuwa vaavaa onooneiye owannyawe ociiwene.