1. Na cava eda marautaka, eda sakitaka tale ga?

EDA marau nida iVakadinadina i Jiova, eda sakitaka tale ga! Eda vakayacani sara ga vua na Kalou da qai vakaraitaka qori ena noda cakacaka vakavunau kei na veivakatisaipelitaki. Eda marau nida vukei “ira na yalomalumalumu era muria na sala mera bula tawamudu kina” mera mai vakabauta. (Caka. 13:48) Eda na vakataki Jisu ga ni “dua na ka nona marau ena gauna ya, e sobuti koya na yalo tabu” nira mai tukuna vua na nona tisaipeli na vuavuaivinaka ni nodra cakacaka vakavunau.—Luke 10:1, 17, 21.

2. Eda na vakaraitaka vakacava nida vakabibitaka na cakacaka vakaitalatala?

² Eda dau vakabibitaka noda cakacaka vakaitalatala. E uqeti Timoci na yapositolo o Paula: “Qarauni iko vinaka tiko ga kei na nomu veivakavulici.” E kaya tale: “Ni o cakava qo o na vakabulai iko kei ira na rogoci iko.” (1 Tim. 4:16) Ena vakatau tiko kina na noda bula. Eda qarauni keda vinaka nida vakarurugi ena Matanitu ni Kalou. Eda na via cakava ga na ka e vakalagilagi kina o Jiova me salavata kei na itukutuku vinaka eda vunautaka tiko. (Fpai. 1:27) Eda na ‘qarauna noda veivakavulici’ nida vakavakarau vinaka ena cakacaka vakaitalatala, eda kerea tale ga na veivuke i Jiova ni bera nida lai vunau.

3. Vakacava era na taleitaka e levu na itukutuku ni Matanitu ni Kalou? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.

³ Kevaka mada ga eda gumatua, era na rairai sega ni taleitaka e levu na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ena noda yalava. Vakasamataki Brother Georg Lindal, e vunau ena veivanua e Iceland mai na 1929 ina 1947. E solia e vica vata na udolu na ivola, ia e sega ni dua e mai iVakadinadina i Jiova. E vola: “Eso era saqata na ka dina, ia e levu era sega sara ga ni taleitaka.” Nira lesi mada ga yani na daukaulotu mai Kiliati mera vakarabailevutaka na cakacaka, sa oti tale  e ciwa na yabaki e vica era qai yalataki ira vei Jiova mera papitaiso. *

4. Ena rawa ni vakacava noda rai nira sega ni taleitaka e levu na itukutuku vinaka?

⁴ Eda dau rarawa nira sega ni taleitaka e levu mera vuli iVolatabu. Eda rawa ni vakataki Paula ni “rarawa vakalevu qai mosi tu ga” na lomana nira sega ni vakabauti Jisu na Jiu me Mesaia yalataki. (Roma 9:1-3) Vakacava ke o saga ena nomu igu kece, o masulaka, ia e sega tiko ga ni toso vakayalo na nomu vuli iVolatabu, me sa cegu na nona vuli? Se, o sega ni vukea e dua me lai papitaiso sara? O na beitaki iko ni o rairai vakasamataka ni sega ni vakalougatataka o Jiova nomu cakacaka vakaitalatala? Eda na sauma e rua na taro ena ulutaga qo: (1) Ena kilai vakacava ni vuavuaivinaka noda cakacaka vakaitalatala? (2) Na cava meda namaka?

5. Ena rairai sega ni vuavuaivinaka vakacava noda cakacaka vei Jiova me vaka eda namaka?

⁵ E kaya na iVolatabu me baleti koya e cakava na loma ni Kalou: “Na ka kece e cakava ena vuavuaivinaka.” (Same 1:3) Sega ni kena ibalebale qo ni na rawa vinaka na ka kece eda via cakava vei Jiova. Na noda bula e “sinai ena leqa” nida kawa ivalavala ca kece. (Jope 14:1) Kena ikuri, e rawa nira tarova na dauveitusaqati na noda cakacaka vakaitalatala me vaka eda sa cakava voli mai. (1 Kor. 16:9; 1 Ces. 2:18) Ena dikeva vakacava o Jiova ke sa vuavuaivinaka tiko na noda cakacaka? Vakasamataka mada eso na ivakavuvuli vakaivolatabu qo me saumi kina na taro qori.

6. E dikeva vakacava o Jiova na vuavuaivinaka ni noda cakacaka?

⁶ E dikeva o Jiova na noda sasaga kei na vosota. E raica o Jiova ni vuavuaivinaka na noda cakacaka nida qarava ena gumatua kei na loloma, ke ra sega mada ga ni vakarorogo e levu. E vola o Paula: “Ni sega ni tawayalododonu na Kalou me guilecava na nomuni cakacaka kei na loloma oni vakaraitaka ena vuku ni yacana, ena nomuni qaravi ira na yalosavasava, qai sega ni cegu na nomuni veiqaravi.” (Iper. 6:10) E nanuma vinaka tu o Jiova na noda gumatua kei na noda lomani koya, ke sega mada ga ni vuavuaivinaka na noda sasaga. E rawa tale ga ni cavuti vei keda na ka e tukuna o Paula vei ira mai Korinica: “Ni sega ni ka wale na nomuni veiqaravi ena cakacaka ni Turaga,” ke sega mada ga ni vuavuaivinaka nomu gumatua me vaka o namaka.—1 Kor. 15:58.

7. Na cava eda vulica ni vakamacalataka na yapositolo o Paula nona cakacaka vakaitalatala?

⁷ E ivakaraitaki vinaka na yapositolo o Paula ena nona veiqaravi vakadaukaulotu, ni tauyavutaka eso na ivavakoso vou ena  vica na koro lelevu. Ia ni saga me vakamacala ena gauna e vakalewai kina ni sega ni qasenivuli vinaka, e sega vakadua ni tukuna na levu ni lewenivanua e vukea mera mai vakabauta. Ia ni sabaya o Paula nodra vosa o ira era via vakalevulevui ira, e vola: “Au oga vakalevu cake.” (2 Kor. 11:23) Me vakataki Paula, mo nanuma tiko ni talei sara vei Jiova na nomu gumatua kei na vosota.

8. Na cava meda nanuma tiko me baleta noda cakacaka vakaitalatala?

⁸ E vakamarautaki Jiova na noda cakacaka vakaitalatala. E tala o Jisu e 70 nona tisaipeli mera lai vunautaka na itukutuku vinaka. Ni oti nodra cakacaka, era ‘lesu mai ena marau.’ Na cava era marautaka? Era kaya: “Era bau talairawarawa mada ga vei keimami na timoni ni keimami cavuta na yacamuni.” Ia e vakadodonutaka nodra rai o Jisu ni kaya: “Me kua ni vu ni nomuni marau na nomuni vakamalumalumutaki ira na timoni, moni marau ga ni sa volai na yacamuni mai lomalagi.” (Luke 10:17-20) E kila vinaka o Jisu ni na sega ni va tu ga qori na vuavuaivinaka ni nodra cakacaka vakaitalatala. Eda sega mada ga ni kila e vica era vakarorogo ena gauna qori era qai mai vakabauta. E dodonu mera marautaka na tisaipeli na ka era rawata, ia e bibi sara mera kila ni marautaka o Jiova na nodra sasaga.

9. Me vaka e tukuni ena Kalatia 6:7-9, na cava ena rawati ke da sega ni soro ena cakacaka vakaitalatala?

⁹ Nida sega ni soro ena cakacaka vakaitalatala, eda na rawata na bula tawamudu. Ni vu mai lomada noda kaburaka se tea na sore ni ka dina ni Matanitu ni Kalou, eda “kakaburaki ena inaki vakayalo” ni dusimaka noda bula na yalo tabu. Nida sega ni “soro” se “vakacauoca,” e yalataka o Jiova nida na rawata na bula tawamudu, ke da vukea e dua na tisaipeli vou me yalataki koya vua na Kalou, se sega.—Wilika Kalatia 6:7-9.

10. E vakatau ena cava nodra vakarorogo e levu ena cakacaka vakaitalatala?

¹⁰ Nodra vakarorogo e levu e vakatau sara tiko ga e lomadra. E vakamacalataka o Jisu na ka dina qori ena nona vosa vakatautauvata me baleta na dauteitei e kaburaka na nona itei ena vica na mataqali qele, e dua ga e qai vua. (Luke 8:5-8) E kaya o Jisu ni dusia tiko na ivakarau ni lomadra e levu na mataqali qele qori ena gauna era rogoca kina “na vosa ni Kalou.” (Luke 8:11-15) Me vakataki koya na dauteitei, eda na sega ni lewa na vuavuaivinaka ni noda cakacaka. Ni vakatau tiko ena lomadra na vakarorogo. E noda itavi ga meda kaburaka na itei vinaka ni Matanitu ni Kalou. Me vaka e tukuna na yapositolo o Paula, “ena vakaicovitaki na tamata yadua me vaka na ka e cakava,” sega ni vakatau ena vuavuaivinaka ni nona cakacaka.—1 Kor. 3:8.

11. Na cava e vuavuaivinaka kina nona ‘vunautaka na ka dodonu’ o Noa? (Raica na iyaloyalo ena waqana.)

¹¹ E levu tale ga era sega ni vakarorogo vei ira na ivakadinadina i Jiova ena gauna e liu. Kena ivakaraitaki o Noa. De rairai vicasagavulu na yabaki nona “dauvunautaka na ka dodonu.” (2 Pita 2:5) E macala ga ni vakanuinui tu mera vakarorogo eso, ia e sega ni tukuna qori o Jiova. Ni tukuna vei Noa me taya na waqa, e kaya: “Mo vodo i waqa, o iko, o iratou na luvemu tagane, o watimu, kei na watidratou na luvemu tagane.” (Vkte. 6:18) Ni vakasamataka o Noa na levu ni waqa e  tukuna vua na Kalou me taya, ena rawa sara ga ni kila nira na sega ni taleitaka e levu na ka e vunautaka. (Vkte. 6:15) E sega sara ga ni dua ena vuravura voravora qori me vakarorogo vei Noa. (Vkte. 7:7) Vakacava e kaya o Jiova ni sega ni vuavuaivinaka na cakacaka i Noa? Sega! Mai na rai ni Kalou, e dauvunau vuavuaivinaka o Noa ni yalodina ni cakava na ka e tukuna vua na Kalou.—Vkte. 6:22.

12. E marautaka tiko ga vakacava o Jeremaia nona cakacaka vakaitalatala?

¹² A vunau tale ga na parofita o Jeremaia me vicasagavulu na yabaki, ia era sega ni kauai e levu, era tusaqati koya. E yalolailai sara ga o Jeremaia, e vinakata me biuta na nona ilesilesi. Era “vakalialiai” koya na meca, e “vosavakacacataki” tale ga. (Jere. 20:8, 9) E sega ni soro o Jeremaia! Na cava e vukei koya me donu nona rai, me marautaka nona cakacaka vakaitalatala? E vakabibitaka e rua na ka. Na kena imatai, nona itukutuku vei ira na lewenivanua e okati kina “na inuinui kei na . . . gauna se bera mai.” (Jere. 29:11) Kena ikarua, o Jiova e vakatokai Jeremaia ena yacana. (Jere. 15:16) Vakacava o keda? Ena vuravura ca eda bula tu kina qo, eda tukuna tiko na itukutuku veivakacegui, eda vakatokayacataki tale ga vei Jiova meda nona iVakadinadina. Nida vakabibitaka gona na rua na ka qori, eda na marau ke ra sega mada ga ni vakarorogo e levu.

13. Na cava eda vulica ena vosa vakatautauvata i Jisu ena Marika 4:26-29?

¹³ Taura na gauna na toso vakayalo. E vakavulica o Jisu na ka dina qo ena nona vosa vakatautauvata me baleta na dauteitei e moce. (Wilika Marika 4:26-29.) E taura na gauna me vua na ka e kaburaka na dauteitei, ena sega ni cakava rawa e dua na ka me tubu kina vakatotolo. Ena rairai taura tale ga na gauna mo qai raica na vuavuaivinaka ni nomu veivakatisaipelitaki. Na vuna? Ena taura na gauna me muria o gonevuli na ka e vulica. Ena sega ni vakaukauataka o dauteitei na ka e tea me tubu totolo me vaka e vinakata. Eda na sega tale ga ni rawa ni vakaukauataki ira na vuli iVolatabu mera toso vakayalo me vaka eda namaka. Mo kua gona ni yalolailai se soro, ni taura na gauna na nodra toso vakayalo. Ena sega tale ga ni vakatau tiko ena ka o namaka. Me vaka ni vinakati na vosovoso ena teitei, e va tale ga qori ena veivakatisaipelitaki.—Jeme. 5:7, 8.

14. Na ivakaraitaki cava e laurai kina ni rawa ni taura na gauna me vuavuaivinaka noda cakacaka vakaitalatala?

¹⁴ Ena so na vanua, e rawa ni oti sara e vica vata na yabaki qai laurai na vuavuaivinaka ni noda cakacaka vakaitalatala. Vakasamataki rau mada na veitacini o Gladys kei Ruby Allen, rau lesi me rau painia tudei ena dua na tauni ena yasana o Quebec mai Kenada ena 1959. * Era veitusaqati na tiko e kea, era sega tale ga ni via rogoca na lewenivanua na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena nodra veiuqeti na lotu Katolika. E nanuma lesu o Gladys: “Keirau dau gole e veivale ena walu na aua ena veisiga me rua na yabaki taucoko! E sega ni dua e via vakarorogo. Era gole ga mai na matanikatuba, era raici keirau, era sega ni via dola. Ia keirau sega ni soro.” Toso na gauna era sa malumu mai, e vuavuaivinaka kina na vunau ena yalava. Sa tolu tiko na ivavakoso ena tauni qori.—Aisea 60:22.

15. Na cava eda vulica ena 1 Korinica 3:6, 7 me baleta na veivakatisaipelitaki?

 ¹⁵ Levu era vakaitavi ena veivakatisaipelitaki. E dau tukuni ni nona papitaiso e dua era vakaitavi kece kina na lewe ni ivavakoso. (Wilika 1 Korinica 3:6, 7.) E biuta toka na dautukutuku na tikidua se mekesini vua e tataleitaki. E qai raica na tacida qori ni na sega ni rawa ni sikovi koya lesu ena vuku ni osooso, mani kerea e dua tale na dautukutuku me veisikovi lesu. E tekivuna sara na tacida qori na vuli iVolatabu. Oti e dau sureti ira tale ga na mataveitacini mera tiko ena vuli, e duidui tale ga na sala era uqeti gonevuli kina. Na tacida kece era veimaliwai kei na vuli iVolatabu qori era sa veivuke tiko ena kena vakasuasuataki na itei ni ka dina. Na sala gona qori e kaya kina o Jisu nira marau kece o ira na vakaitavi ena tatamusuki vakayalo.—Joni 4:35-38.

16. O na marautaka vakacava nomu cakacaka vakaitalatala ke yalani na ka o rawa ni cakava?

¹⁶ Vakacava ke yalana nomu vunau kei na veivakavulici na tauvimate kei na malumalumu? O se rawa tiko ga ni marautaka nomu itavi ena tatamusuki. Vakasamataki Tui Tevita mada ni a ravuti ira na Amalekaiti daukabakoro, me vakabula na nona vuvale qai kauta lesu mai na ka era taukena. Era sa oca e 200 na tagane dauvala, era mani tiko mai mera yadrava na iyaya. Nira qaqa ena ivalu, e vakarota sara o Tevita mera wase vakatautauvata na itokinivalu. (1 Sam. 30:21-25) E va tale ga qori na noda veivakatisaipelitaki e vuravura raraba. O ira na veiqaravi ena nodra igu taucoko era na marau vata kece ni sa vakabulai mai e dua me muria na sala ina bula.

17. Na cava meda vakavinavinakataki Jiova kina?

¹⁷ Eda vakavinavinakataki Jiova ena nona rai vakayalololoma me baleta na noda veiqaravi. E kila nida sega ni lewa rawa na vuavuaivinaka ni noda cakacaka. Ia e raica tiko na noda gumatua kei na vinaka ni noda inaki, ena vakalougatataki keda kina. E vakavulici keda tale ga meda marautaka na noda itavi ena tatamusuki levu e vakayacori tiko. (Joni 14:12) Eda nuidei gona ni na vakadonui keda o Jiova ke da sega ni soro!