ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 43

Μην Παραιτείστε!

Μην Παραιτείστε!

«Ας μην παραιτούμαστε από το να κάνουμε το καλό».​—ΓΑΛ. 6:9.

ΥΜΝΟΣ 68 Ας Σπέρνουμε τον Σπόρο της Βασιλείας

ΠΕΡΙΛΗΨΗ *

1. Ποια χαρά και ποια τιμή έχουμε;

 ΤΙ ΧΑΡΑ και τι τιμή έχουμε να είμαστε Μάρτυρες του Ιεχωβά! Φέρουμε το όνομα του Θεού και ζούμε σύμφωνα με αυτό το όνομα συμμετέχοντας στο έργο κηρύγματος και μαθήτευσης. Χαιρόμαστε όταν μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον που έχει «τη σωστή διάθεση για αιώνια ζωή» να πιστέψει. (Πράξ. 13:48) Συμμεριζόμαστε τα αισθήματα του Ιησού, ο οποίος «ένιωσε αγαλλίαση μέσω του αγίου πνεύματος» όταν οι μαθητές του επέστρεψαν από μια επιτυχημένη εκστρατεία κηρύγματος.​—Λουκ. 10:1, 17, 21.

2. Πώς μπορούμε να δείχνουμε ότι παίρνουμε στα σοβαρά τη διακονία μας;

2 Παίρνουμε στα σοβαρά τη διακονία μας. Ο απόστολος Παύλος πρότρεψε τον Τιμόθεο: «Να δίνεις συνεχώς προσοχή σε ό,τι αφορά τον εαυτό σου και τη διδασκαλία σου». Ο Παύλος πρόσθεσε: «Κάνοντάς το αυτό θα σώσεις και τον εαυτό σου και αυτούς που σε ακούν». (1 Τιμ. 4:16) Συνεπώς, διακυβεύονται ζωές. Δίνουμε συνεχώς προσοχή σε ό,τι αφορά τον εαυτό μας επειδή είμαστε υπήκοοι της Βασιλείας του Θεού. Πρέπει πάντοτε να ενεργούμε με τρόπο που φέρνει αίνο στον Ιεχωβά και εναρμονίζεται με τα καλά νέα που κηρύττουμε. (Φιλιπ. 1:27) Δείχνουμε ότι “δίνουμε προσοχή σε ό,τι αφορά τη διδασκαλία μας” με το να προετοιμαζόμαστε καλά για τη διακονία και με το να ζητάμε την ευλογία του Ιεχωβά προτού δώσουμε μαρτυρία.

3. Ποια αντίδραση ίσως συναντούμε όταν κηρύττουμε το άγγελμα της Βασιλείας; Δώστε παράδειγμα.

3 Ωστόσο, ακόμα και όταν κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε, ίσως βρίσκουμε λίγη ή καθόλου ανταπόκριση στο άγγελμα της Βασιλείας στον τομέα μας. Σκεφτείτε την εμπειρία του αδελφού Γκέιοργκ Λίνταλ, ο οποίος κήρυττε μόνος του σε ολόκληρη την Ισλανδία από το 1929 ως το 1947. Διέθεσε δεκάδες χιλιάδες έντυπα, αλλά ούτε ένα άτομο δεν δέχτηκε την αλήθεια. Ο ίδιος έγραψε: «Μερικοί φαίνεται ότι τάσσονται εναντίον της αλήθειας, αλλά η πλειονότητα παραμένει εντελώς αδιάφορη». Ακόμα και αφού πήγαν εκεί ιεραπόστολοι εκπαιδευμένοι στη Γαλαάδ και επέκτειναν το έργο, πέρασαν άλλα εννιά χρόνια ώσπου κάποιοι Ισλανδοί να αφιερωθούν στον Ιεχωβά και να βαφτιστούν. *

4. Πώς μπορεί να νιώθουμε όταν οι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται στα καλά νέα;

4 Απογοητευόμαστε όταν οι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται στα καλά νέα. Ίσως νιώθουμε όπως ο Παύλος, ο οποίος είχε «μεγάλη λύπη και ακατάπαυστο πόνο» επειδή οι Ιουδαίοι ως σύνολο αρνούνταν να δεχτούν τον Ιησού ως τον υποσχεμένο Μεσσία. (Ρωμ. 9:1-3) Τι γίνεται αν, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες και τις προσευχές σας για χάρη ενός σπουδαστή, εκείνος δεν προοδεύει και η μελέτη χρειάζεται να σταματήσει; Ή τι θα πούμε αν δεν έχετε ποτέ βοηθήσει προσωπικά κάποιον να φτάσει ως το βάφτισμα; Μήπως πρέπει να νιώθετε ενοχές, ίσως νομίζοντας ότι ο Ιεχωβά δεν έχει ευλογήσει τη διακονία σας; Σε αυτό το άρθρο, θα απαντήσουμε σε δύο ερωτήματα: (1) Πότε μπορεί η διακονία μας να χαρακτηριστεί επιτυχημένη; (2) Ποιες προσδοκίες είναι ρεαλιστικό να έχουμε;

ΠΟΤΕ ΜΠΟΡΕΙ Η ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΜΑΣ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ;

5. Γιατί μπορεί το έργο που κάνουμε για τον Ιεχωβά να μην έχει πάντα το αποτέλεσμα που ελπίζαμε;

5 Η Γραφή λέει για το άτομο που κάνει το θέλημα του Θεού: «Οτιδήποτε κάνει αυτός θα επιτύχει». (Ψαλμ. 1:3) Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι όλα όσα κάνουμε για τον Ιεχωβά θα εξελίσσονται όπως θέλουμε. Η ανθρώπινη ζωή είναι “βασανισμένη” λόγω της ατέλειας​—τόσο της δικής μας όσο και των άλλων. (Ιώβ 14:1) Επιπρόσθετα, οι εναντιούμενοι ίσως καταφέρουν προσωρινά να παρεμποδίσουν τις προσπάθειες που καταβάλλουμε για να επιτελούμε τη διακονία μας με τον συνηθισμένο τρόπο. (1 Κορ. 16:9· 1 Θεσ. 2:18) Τότε λοιπόν, πώς μετράει ο Ιεχωβά την επιτυχία μας; Προσέξτε μερικές Βιβλικές αρχές που μας βοηθούν να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα.

Ο Ιεχωβά θεωρεί πολύτιμες τις προσπάθειές μας, είτε κηρύττουμε προσωπικά είτε μέσω επιστολών είτε από το τηλέφωνο (Βλέπε παράγραφο 6)

6. Πώς μετράει ο Ιεχωβά την επιτυχία του έργου που κάνουμε για εκείνον;

6 Ο Ιεχωβά προσέχει τις προσπάθειές μας και την υπομονή μας. Στα μάτια του Ιεχωβά, το έργο που κάνουμε για εκείνον είναι επιτυχημένο όταν το επιτελούμε με επιμέλεια και αγάπη, ανεξάρτητα από την αντίδραση των άλλων. Ο Παύλος έγραψε: «Ο Θεός δεν είναι άδικος ώστε να ξεχάσει το έργο σας και την αγάπη που δείξατε για το όνομά του, διακονώντας τους αγίους και συνεχίζοντας να τους διακονείτε». (Εβρ. 6:10) Ο Ιεχωβά θυμάται τις προσπάθειές μας και την αγάπη μας, ακόμα και αν αυτές οι προσπάθειες δεν αποφέρουν θετικά αποτελέσματα. Επομένως, μπορείτε να εφαρμόσετε στον εαυτό σας αυτό που είπε ο Παύλος στους Κορινθίους: «Ο κόπος σας δεν είναι μάταιος σε σχέση με τον Κύριο», ανεξάρτητα από το αν αυτός ο κόπος είχε το αποτέλεσμα που ελπίζατε.​—1 Κορ. 15:58.

7. Τι μαθαίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο αναφέρθηκε ο απόστολος Παύλος στη διακονία του;

7 Ο απόστολος Παύλος ήταν ένας εξαιρετικός ιεραπόστολος, ο οποίος ίδρυσε καινούριες εκκλησίες σε πολλές πόλεις. Όταν όμως ένιωσε την ανάγκη να υπερασπιστεί τα προσόντα του ως διάκονος του Χριστού, δεν τόνισε τον αριθμό των ανθρώπων που είχε βοηθήσει να πιστέψουν. Απεναντίας, αντικρούοντας τους ισχυρισμούς εκείνων που επιδίωκαν να αυτοεξυψωθούν σε βάρος του, έγραψε: «Έχω κάνει περισσότερο έργο». (2 Κορ. 11:23) Σαν τον Παύλο, να θυμάστε ότι οι προσπάθειες και η υπομονή είναι αυτά που θεωρεί πιο πολύτιμα ο Ιεχωβά.

8. Τι πρέπει να θυμόμαστε σχετικά με τη διακονία μας;

8 Η διακονία μας ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Ο Ιησούς έστειλε 70 μαθητές να κηρύξουν το άγγελμα της Βασιλείας, και στο τέλος εκείνης της εκστρατείας κηρύγματος «επέστρεψαν με χαρά». Ποια ήταν η πηγή της χαράς τους; Είπαν: «Ακόμη και οι δαίμονες υποτάσσονται σε εμάς όταν τους προστάζουμε στο όνομά σου». Ωστόσο, ο Ιησούς διόρθωσε τον τρόπο σκέψης τους, λέγοντας: «Μη χαίρεστε επειδή τα πνεύματα υποτάσσονται σε εσάς, αλλά να χαίρεστε επειδή τα ονόματά σας έχουν γραφτεί στους ουρανούς». (Λουκ. 10:17-20) Ο Ιησούς ήξερε ότι δεν θα είχαν πάντα τέτοιες εξαιρετικές εμπειρίες στη διακονία τους. Στην πραγματικότητα, δεν ξέρουμε πόσοι από εκείνους που άκουσαν αρχικά τους μαθητές πίστεψαν. Οι μαθητές έπρεπε να βρίσκουν χαρά, όχι μόνο μέσα από τα επιτεύγματά τους, αλλά, το σημαντικότερο, επειδή θα ήξεραν ότι οι επιμελείς προσπάθειές τους ευαρεστούσαν τον Ιεχωβά.

9. Σύμφωνα με τα εδάφια Γαλάτες 6:7-9, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα για εμάς αν υπομείνουμε στη διακονία μας;

9 Αν υπομείνουμε στη διακονία μας, θα αποκτήσουμε αιώνια ζωή. Καθώς σπέρνουμε και καλλιεργούμε σπόρους της αλήθειας της Βασιλείας ολόκαρδα, σπέρνουμε επίσης «μεριμνώντας για το πνεύμα», επιτρέποντας στο άγιο πνεύμα του Θεού να επενεργεί ελεύθερα στη ζωή μας. Αν δεν “παραιτηθούμε”, ή αλλιώς δεν “αποκάμουμε”, ο Ιεχωβά εγγυάται ότι θα θερίσουμε αιώνια ζωή, ανεξάρτητα από το αν θα βοηθήσουμε κάποιον καινούριο μαθητή να αφιερωθεί στον Θεό.​—Διαβάστε Γαλάτες 6:7-9.

ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ;

10. Τι καθορίζει την αντίδραση των ανθρώπων στη διακονία μας;

10 Η ανταπόκριση εξαρτάται πρωτίστως από την κατάσταση της καρδιάς των ακροατών μας. Ο Ιησούς εξήγησε αυτή την αλήθεια στην παραβολή του για τον σπορέα ο οποίος έριξε σπόρους σε διαφορετικά είδη χώματος, μόνο ένα εκ των οποίων παρήγαγε καρπό. (Λουκ. 8:5-8) Ο Ιησούς είπε ότι τα διάφορα είδη χώματος αντιπροσωπεύουν ανθρώπους των οποίων η καρδιά αντιδρά με διαφορετικούς τρόπους στον “λόγο του Θεού”. (Λουκ. 8:11-15) Όπως ο σπορέας, έτσι και εμείς δεν μπορούμε να ελέγξουμε την καρποφορία του έργου μας, εφόσον εξαρτάται από την κατάσταση της καρδιάς των ακροατών μας. Η δική μας ευθύνη είναι να συνεχίσουμε να σπέρνουμε τον καλό σπόρο του αγγέλματος της Βασιλείας. Όπως το έθεσε ο απόστολος Παύλος, «ο καθένας θα λάβει την ανταμοιβή του σύμφωνα με τον κόπο του», όχι σύμφωνα με τα αποτελέσματα του κόπου του.​—1 Κορ. 3:8.

Παρότι ο Νώε κήρυττε πιστά επί πολλά χρόνια, κανείς δεν μπήκε μαζί του στην κιβωτό εκτός από την άμεση οικογένειά του. Παρ’ όλα αυτά, ο Νώε ήταν επιτυχημένος επειδή υπάκουσε στον Θεό! (Βλέπε παράγραφο 11)

11. Γιατί ήταν επιτυχημένος ο Νώε ως “κήρυκας δικαιοσύνης”; (Βλέπε εικόνα εξωφύλλου.)

11 Πολλοί αρχαίοι μάρτυρες του Ιεχωβά αντιμετώπισαν μη δεκτικούς ακροατές. Για παράδειγμα, ο Νώε ήταν “κήρυκας δικαιοσύνης” πιθανότατα επί δεκαετίες. (2 Πέτρ. 2:5) Αναμφίβολα, έλπιζε ότι θα υπήρχε ανταπόκριση στο κήρυγμά του, αλλά ο Ιεχωβά δεν έδωσε καμία τέτοια ένδειξη. Απεναντίας, όταν έδωσε στον Νώε την οδηγία να κατασκευάσει την κιβωτό, του είπε: «Πρέπει να μπεις στην κιβωτό​—εσύ, οι γιοι σου, η σύζυγός σου και οι σύζυγοι των γιων σου μαζί σου». (Γέν. 6:18) Κρίνοντας δε από τις διαστάσεις και τη χωρητικότητα της κιβωτού που ο Θεός τού είπε να κατασκευάσει, ο Νώε ίσως είχε αντιληφθεί ότι οποιαδήποτε ανταπόκριση στο κήρυγμά του θα ήταν περιορισμένη. (Γέν. 6:15) Τελικά, ούτε ένα άτομο από εκείνον τον βίαιο κόσμο δεν ανταποκρίθηκε στο κήρυγμα του Νώε. (Γέν. 7:7) Μήπως ο Ιεχωβά θεωρούσε τον Νώε αποτυχημένο; Ούτε κατά διάνοια! Στα μάτια του Θεού, ο Νώε ήταν επιτυχημένος κήρυκας επειδή έκανε πιστά ό,τι του είχε ζητήσει ο Ιεχωβά.​—Γέν. 6:22.

12. Πώς έβρισκε χαρά στη διακονία του ο προφήτης Ιερεμίας παρά την απάθεια και την εναντίωση;

12 Παρόμοια, και ο προφήτης Ιερεμίας κήρυττε επί δεκαετίες παρά την απάθεια και την εναντίωση. Αποθαρρύνθηκε τόσο πολύ από “τις προσβολές και τους χλευασμούς” των εναντιουμένων ώστε σκέφτηκε να εγκαταλείψει τον διορισμό του. (Ιερ. 20:8, 9) Αλλά ο Ιερεμίας δεν παραιτήθηκε! Τι τον βοήθησε να υπερνικήσει τις αρνητικές σκέψεις του και να βρει χαρά στη διακονία του; Εστίασε σε δύο σημαντικές αλήθειες. Πρώτον, το άγγελμα του Θεού το οποίο ο Ιερεμίας μετέδιδε στον λαό περιλάμβανε «μέλλον και ελπίδα». (Ιερ. 29:11) Δεύτερον, ο Ιεχωβά είχε θέσει το όνομά του πάνω στον Ιερεμία. (Ιερ. 15:16) Και εμείς μεταδίδουμε ένα άγγελμα ελπίδας σε έναν ζοφερό κόσμο και φέρουμε το όνομα του Ιεχωβά ως Μάρτυρές του. Όταν εστιάζουμε την προσοχή μας σε αυτές τις δύο σημαντικές αλήθειες, μπορούμε να βρίσκουμε χαρά ανεξάρτητα από την αντίδραση των ανθρώπων.

13. Τι μαθαίνουμε από την παραβολή του Ιησού που είναι καταγραμμένη στα εδάφια Μάρκος 4:26-29;

13 Η πνευματική ανάπτυξη γίνεται σταδιακά. Ο Ιησούς δίδαξε αυτή την αλήθεια στην παραβολή του για τον σπορέα που κοιμάται. (Διαβάστε Μάρκος 4:26-29) Η καρποφορία των προσπαθειών του σπορέα ήρθε σταδιακά και ήταν σε μεγάλο βαθμό πέρα από τον έλεγχό του. Ίσως και εσείς για κάποιο διάστημα δεν βλέπετε αποτελέσματα από το έργο μαθήτευσης που κάνετε, επειδή η αύξηση λαβαίνει χώρα σταδιακά και σε φάσεις. Όπως ένας γεωργός δεν μπορεί να αναγκάσει τα σπαρτά του να αναπτυχθούν με τον ρυθμό που εκείνος επιθυμεί, έτσι και εμείς δεν μπορούμε να αναγκάσουμε τους σπουδαστές μας να κάνουν πνευματική πρόοδο με την ταχύτητα που θα θέλαμε εμείς. Γι’ αυτό, μην αποθαρρύνεστε και μην παραιτείστε αν η πρόοδός τους παίρνει περισσότερο χρόνο από όσο αναμένατε. Όπως η γεωργία, έτσι και η μαθήτευση απαιτεί υπομονή.​—Ιακ. 5:7, 8.

14. Ποιο παράδειγμα δείχνει ότι τα αποτελέσματα της διακονίας μας μπορεί να έρθουν σταδιακά;

14 Σε μερικούς τομείς, ίσως χρειαστούν χρόνια για να φανούν τα αποτελέσματα της διακονίας μας. Προσέξτε την εμπειρία της Γκλάντις και της Ρούμπι Άλεν, σαρκικών αδελφών οι οποίες το 1959 διορίστηκαν τακτικές σκαπάνισσες σε μια πόλη στην επαρχία του Κεμπέκ στον Καναδά. * Λόγω της πίεσης από τον κοινωνικό περίγυρο και της επιρροής της Καθολικής εκκλησίας, οι άνθρωποι ήταν απρόθυμοι να ακούσουν το άγγελμα της Βασιλείας. Η Γκλάντις αφηγήθηκε: «Πηγαίναμε από πόρτα σε πόρτα οχτώ ώρες την ημέρα επί δύο χρόνια χωρίς να μας ανοίξει κανένας! Οι άνθρωποι έρχονταν απλώς μέχρι την πόρτα και έκλειναν τις γρίλιες. Αλλά εμείς δεν παραιτηθήκαμε». Αργότερα, η στάση των ανθρώπων μαλάκωσε, και ο τομέας έγινε πιο παραγωγικός. Τώρα, υπάρχουν τρεις εκκλησίες σε εκείνη την πόλη.​—Ησ. 60:22.

15. Τι μας διδάσκουν τα εδάφια 1 Κορινθίους 3:6, 7 σχετικά με το έργο μαθήτευσης;

15 Η μαθήτευση είναι συλλογική προσπάθεια. Έχει ειπωθεί ότι όλη η εκκλησία συμβάλλει στο να φτάσει κάποιος ως το βάφτισμα. (Διαβάστε 1 Κορινθίους 3:6, 7) Κάποιος ευαγγελιζόμενος αφήνει ένα φυλλάδιο ή ένα περιοδικό σε κάποιον ενδιαφερόμενο. Έπειτα, ο αδελφός διαπιστώνει ότι το πρόγραμμά του δεν του επιτρέπει να ξαναπάει για να καλλιεργήσει το ενδιαφέρον, γι’ αυτό ζητάει από κάποιον άλλον ευαγγελιζόμενο να κάνει επανεπίσκεψη. Εκείνος ο ευαγγελιζόμενος καταφέρνει να αρχίσει Γραφική μελέτη. Προσκαλεί διάφορους αδελφούς και αδελφές να παρευρεθούν στη μελέτη, και ο καθένας τους ενθαρρύνει τον σπουδαστή με διαφορετικό τρόπο. Κάθε αδελφός ή αδελφή που γνωρίζει ο σπουδαστής συμβάλλει στο πότισμα του σπόρου της αλήθειας. Με αυτόν τον τρόπο, όπως είπε ο Ιησούς, ο σπορέας και ο θεριστής μπορούν να χαίρονται μαζί για τον πνευματικό θερισμό.​—Ιωάν. 4:35-38.

16. Γιατί μπορείτε να βρίσκετε χαρά στη διακονία σας ακόμα και αν έχετε περιορισμούς λόγω κακής υγείας ή μειωμένης αντοχής;

16 Τι γίνεται αν η συμμετοχή σας στο κήρυγμα και στη διδασκαλία των καλών νέων είναι περιορισμένη λόγω κακής υγείας ή μειωμένης αντοχής; Μπορείτε και πάλι να βρίσκετε χαρά στον ρόλο που έχετε στον θερισμό. Σκεφτείτε την εμπειρία του βασιλιά Δαβίδ, όταν εκείνος και οι άντρες του έσωσαν τις οικογένειές τους και πήραν πίσω τα υπάρχοντά τους από μια ληστρική ομάδα Αμαληκιτών. Διακόσιοι από τους άντρες ήταν τόσο εξαντλημένοι ώστε δεν μπορούσαν να πολεμήσουν, γι’ αυτό έμειναν πίσω να φυλάξουν τις αποσκευές. Όταν κέρδισαν τη μάχη, ο Δαβίδ διέταξε να μοιραστούν όλοι τα λάφυρα εξίσου μεταξύ τους. (1 Σαμ. 30:21-25) Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το παγκόσμιο έργο μαθήτευσης που κάνουμε. Ο καθένας που κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί στο έργο συμμετέχει εξίσου στη χαρά για κάθε καινούριο άτομο που διασώζουμε και βοηθάμε να μπει στην οδό για τη ζωή.

17. Για ποιο πράγμα πρέπει να ευχαριστούμε τον Ιεχωβά;

17 Ευχαριστούμε τον Ιεχωβά για τον στοργικό τρόπο με τον οποίο βλέπει την υπηρεσία που του αποδίδουμε. Ξέρει ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε το αποτέλεσμα των προσωπικών μας προσπαθειών. Παρ’ όλα αυτά, παρατηρεί την επιμέλειά μας και τα καλά μας κίνητρα και μας ανταμείβει. Επίσης, μας διδάσκει πώς να βρίσκουμε χαρά στον ρόλο που παίζουμε στον μεγάλο θερισμό. (Ιωάν. 14:12) Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για την επιδοκιμασία του Θεού αν δεν παραιτούμαστε!

ΥΜΝΟΣ 67 «Κήρυξε τον Λόγο»

^ παρ. 5 Χαιρόμαστε όταν οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στα καλά νέα και απογοητευόμαστε όταν δεν το κάνουν αυτό. Τι γίνεται αν ένα άτομο με το οποίο κάνετε μελέτη δεν προοδεύει; Ή τι θα πούμε αν δεν έχετε ποτέ βοηθήσει προσωπικά κάποιον να φτάσει ως το βάφτισμα; Μήπως πρέπει να συμπεράνετε ότι έχετε αποτύχει στη μαθήτευση; Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε γιατί μπορούμε να έχουμε επιτυχία στη διακονία μας και να βρίσκουμε χαρά ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ανταπόκριση στις προσπάθειές μας.

^ παρ. 3 Βλέπε Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2005, σελ. 205-211.

^ παρ. 14 Βλέπε τη βιογραφία της Γκλάντις Άλεν, «Δεν θα Άλλαζα Τίποτα!», στη Σκοπιά 1 Σεπτεμβρίου 2002.